Llais Y Wlad

Relaxation of Thro at and Chstt, and Didretsinq and Re"t- De.lt/'oying Co,ybs.-From Mr Earlc, Chemist, 22, Markpt Place, HuL-" I consider the Wafers invaluable for the voice, thre at and chest. All persons suffering from Bronch-tis, anti that distressing and hacking cout h which deprives tlaeua of a good night's restjwould do well to take them hundreds of persons who now saffer would find quick relif." In Asthma, Consump- tion, Broach tia, Coughs, Cold, Rheumatism, and all Hysterical and Nervous Pains, itistant relief is given. They taste pleasantly. Sold by all druggists at Is ld per box.

Y BRAWDLYSOEDD SIR FFLINT.— Agorwyd br^vvllys sir Ffliut ddydd Llun, yr wythnoa ddiweudaf, a pharhaodd dros ddydd Mawrth. Gwnaeth y Barnwr Lush yn ei gyfarchiad amryw sylwadau Uongyfarchiadol ar brinder y troseddau.—Caed Mary Giaca Williams, 42 mlwydd oed, yn euog o ladratta 3p oddia-r Abraham Ellis, Wyddgrug, a ded- frydwyd hi i chwe' mis c ga harlad, a Hafur caled.—James Young, li.1;[J;S Peter C5 Hulme, 41 mlwydd oed, a gafvvyd yn euog II o dori i mewn i dy Mr John Gough, yn Overton, a lladratta esgidiau a hosanau. Dedfrydwyd ef i ddeuddeng mis o garchar, a llafur caled.—William Appleton, 28 mlwydd oed, a John M'Cullough, 26 mtwyrld oed, a gaed yn euog o dori i dy Mr John Lindop, Bannel, Penarlag, a. lladratta oddiyno ddwy iar, Caed Ap- pleton yn auog hefyd o dori i dy Mr John Hughes, Penarlag, a lladratta oddiyno geiliogwydd a dwy iar. Dedfrydwyd Ap- pleton i naw mis, a M'Cullough i dair wythnos o garchariad a llafur ealed.— Thomas Oakley, alias O'Kelley, 28 mlwydd oed, a gaed yn euog o ladratta gwisgoedd o eiddo y Mri. William Mauley a William Colley, yn mhlwyf Penarlag, n. dedfryd- wyd ef i naw mis o a llafur caled, a deuddeng mis drachefn o dan arolygiaeth yr heddgeidwaid.—Edward Jones, bachgenyn, a gaed yn euog o dori i dy Mr Robert Hughes, Pensarn, Wydd- grug, a Iladratta ivatch case, a phethau ereill, a dedfrydwyd ef i dair wythnos o garchariad, a llafur caled. SIR DDINBYCH.—Agorwyd brawdlys sir Ddinbych ddydd Mercher, y 15fe'd cyfisol. Ddydd lan; profwyd y carcharorion can- lynol.—Edward Jackson, 23 mlwydd oed, gweithiwr, a gaed yn euog o ladratta buwch eiddo Syr W. H. Palmer, Cefn Park,- ger Rhiwabon, a dedfrydwyd ef i saith mlyn- edd o lafur penydiol, a phum mlynedd drachefn o dan arolygiaeth yr heddgeid- waid.—Charles Evans a gaed yn euog o gael symiau o arian yn eyrhaedd 4p 10s o eiddo ei feistriaid, y Mri. Moore a Firth, llyfrwerthwyr, Caernarfon. Dedfrydwyd ef i bedwar mis o garchar, a llafur caled. -Yn achos Richard Beddow a Charles Mason, rhoed y (lyfarniad yn ffafr y di- ffynydd a chaniattaodd y costau. SIR FON.-Agorwyd brawdlys Mon yn Beaumaris ddydd Llun, ac aethpwyd yn mlaen i brofi yr achosion troseddol.— Richard Williams, gwas amaethyddol, Llangwyllog, a gyhuddid o anafu James Powell, gyda'r bwriad o wneud niwed corphorol iddo. Wedi ychydig ymgyng- horiad, dychwelodd y rheithwyr y dyfarn-1 iad o dieuog," a rhyddhawyd y cyhudd-1 edig.—Yn achos T. H. Owen, arwerthwr, Llangefni, yn erbyn Henry Edwards, ffermwr, gynt o Maesvllan, Nloii, iliodd- wyd y dyfarniad o blaid y diffynydd. SIR GAERNARFON.—Agorwyd y frawdlys yn Nghaernarfon ddydd Mawrth. Ddydd Mercher, dechreuwyd prawf y troseddwyr. Thomas Coe, morwr, a ryddhawyd, drwy orchymyn y barnwr, ar y eyhuddiad o ladratta par o fotasau. pertbynol i forw) arall o'r enw T. H. Despart, yn Mhortb- madog,-Griffith Jones, chwarelwr, yr hwn a gollasai ei olwg drwy er(yd yn ) chwarel yn Llanberis ddwy flyned(i yn ol, a gafwyd yn euog o anafu ei gefnder, Owen Hughes, gyda'r hwn yr oedd ef a'i dad yn cydlettya. Yr amddiffyniad oedd fod y carcharor yn orphwyll ar brydiau. Ei dad a, ddywedodd fod ei fod yn hollo lawn, oddigerth ar brydiau pan y credai y tyst ei fod yn cael ei feddianu, gan gythraul." Gohiriwyd y ddedfryd.— John Ellis Jones, bachgen ieuangc, a gy- huddwyd o dori i mewn i dy Griffith Jones, trysorydd capel Annibynwyr Jeru- salem, a lladratta o foes y trysorydd y swm o 7p 8s ;l^c. 2 Yr oedd y prawf heb derfynu pan yma- dawai ein gohebydd.-Aitios-Ilti y tri achos canlynol i'w profi drannoeth:—William Wilkins, ceidwad afon, a gybuddid o saethu drwy ffenestr gyda'r bwriado lof- ruddio un Jane Jones.—Owen Jones a gyhuddid o dreisio benyw yn Llanael- haiarn.—Albert Harrison, Queen's Hotel, Llanfairfechan, a'i frawd-yn-nghyfraitb, Owen Williams, a gyhuddid o dyngu anudon mewn achos o appeliad yn erbyd cledfrydiado eiddo ynadon Pwllhfeli ar fod i'r olaf dalu at gynnaliaeth plentyn, an- nghyfreithlon.

GAIR O'R DEHEUDIR, Y DIWEDDAR BARCH. D. DUDLEY EVANS. --BlI. farw y Parch. Dudley Evans ar yr 28ain o fis Awst, 1873. Yr oedd gan Mr Evans gylch helaeth o pherch- id ef nid yn unig fel pregethwr galluog a deniadol, ond hefyd fel cefnogwr calonogi ryddid moesol a chrofyddol. Drwy ei farwolaeth sydyn ac annysgwyliadwy, taflwyd ei deulu nid yn unig i alar dwys ond hefyd i anhawsderau bydol. Teimlid yn ddwys yn ngwyneb hyn gan gyfeillion yr ymadawedig, a ffarfiwyd pwyllgor gyda'r amcan o gynnorthwyo y weddw a'r plant, gyda y Parch. T. L. Davies fel I ysgrifenydd mygedol. Nos Sadwrn d weddaf eyfarfu y pwyllgor yn neuadd y dref, Casnewydd, er cau i fyny y cyfrifo n, pan y llywyddai Mr Benjamin Evans-eyl)- faer y dref. Dywedai y cadeirydd fod y mndiad wedi troi allan yn hollol hvydd- iinas. Y swm adderbyniwyd oedd 492p. 10s. llo. Tal wyd i Mrs Evans 210p. 2s. 2c.; etto symiau dyledus 28p. 16s. 8c., a'r costau cyssylltiedig â chasglu 24p. 15s. 5c gan adael swm lied dda yn llaw y. bankers i'w osod allan ar log er lies y weddw a'r plant. Y mae p rch ma.wr yn ddyledus i'r pwyllgor, yn enwedig i'r ysgrifenydd, Mr T. L. Davies, am ei lafur cariad yu hyn o orchwyl; a phasiwyd pleidlais o ddiolchgarwch iddynt ar ddiwedd y cyfar- fod.-Rhuddlanydd.

YNYS MON. PRIODAS YN YR HEN DREFN.—Mae y gair ar hyd a lied fod boneddwr o'r Ynys Werdd wedi ennill serch un o ferched brodorol MOD, ac y bydd priodas rhyng- ddynt yn fuan iawn. Er mawr gled i'r ferch, y mae hi wedi penderfynu na fyn hi briodas ddirgelaidd, ond un yn y modd mwyaf eyhoedd, drwy gyhoeddi y gosteg- ion dair gwaith yn eglwys y plwyf lie y I trigianai. Felly bydd rhaid i'r boueddwr wneuthur yr un path yn ei blwyf yntau cyn y gall ei phriodi yn gyfreithlon he hefyd, bydd yn rhaid iddo ddyfod i blwyf y ferch i briodi, yn ol yr hen arfer gynt. Mae penderfyniad y ferch yn y mater yma wedi creu penderfyniad arall yn meddyl- iau y rhai sydd yn ei hadnabod hi a'i theulu, fel y mynant i ddiwrnod y briodas fod yn un mor gyhoeddus a'r gostegion. Penderfynasant erfyn ar i bawb ddyfoil i'r eglwys i gyfarfod &'r par priodasol, ac i gymmeryd rhan gyhoeddus yn y gwasan- aeth, yr hyn fydd yn gorawl, Haedda y ferch hon ei chanmol am ymwadu a'r dull mursenaidd o briodi yn ddirgelaidd, fel pe byddai yn beth i gywilyddio o'i herwydd i'w gadw yu ddirgel. yn lie fod "priodas yn anrhydeddus." Trwy hyn, y mae y ferch hon yn rhoddi cam yn yr iawn gyfeiriad i ddyrchafu symlrwydd a phrydferthweh gwasanaeth priodas yr" Eglwys ag y mae hi yn aelod o honi. Sibrydir mai yn eglwys plwyf St. Ty- silio y bydd y briodas. Os felly, mor fuan fuan ag y bydd yr ymefyniad CYD t [ yn cael ei roddi i fyny yn yr eglwys, cawn roi enwau y mab a'r ferch yn gyflawn i ddarllenwyr y Llais. Amlwch. DAFYDD MATTHEW.

BANGOR. DIRWEST. —Ymddengys fod cyfeillion sobrwydd y ddinas hon yn dyfalbarhan i areitbio yn erbyn llygredd yr oes; a'r mo,ddion gymmerir i geisio diwygio hyn vdyw, cynnal cyfarfodydd tra llewyrchus. Nos Wener, y 17eg cyfisol, cafwyd un o'r cyfryw yn ben gapel Hirael, o dan lywydd- iaethMr G. Jones, prydcafwyd areithiau y campus gan Mr J. Roberts a'r PArch. C. Davies (B), ac amryw ereill. LLONG AR DAN.—Nos Wener diweddaf, oddeutu hanner nos, taflwyd trigolion glan mor i gyffro mawr, trwy glywed croch- lefain fod y Jane Morgan ar dan, sef !long berthynol i Aberystwyth, sydd yn bresennol yn angori yn Hirael. Yr oedd V llestr newydd gael adgyweiriad trwyadj. Bernir fod y golled yn lied cirom: and gallasai fod yn fwy oni bai i liaws gyrchu i'r lie i gynnorthwyo y tan ddiffoddwyr. Nid oes sicrwydd pa. fodd y dechreuodd yr amgylchiad. Dymuna y cadben gydna- bod cynnorthwy prydlon y trigolion. DATLLITH.-Nos Lun diweddaf traddod- wyd darlith ragotol ar y "diweddar Barch. John Elias," gan y Parch. Hugh Hughes (W), Caergvbi, yn nghapel Twr Gwyn, Upper Bangor. Yr oedd torf luosog wedi dyfod yn ngliyd i wrandaw y ddar- lith, yr hon oedd wir deilwng o hyny, ac yn feuls wledd i'r gwrandawyr. Ych- waneg o ddarlithiau tebyg o ran sylwedd ddymunem gael. Llywyddwyd y cyfarfod gan T. Lewis, Ysw., Gartherwen, yr hyn a wnaeth mewn modd teilwng. Elai yr elw at helaethu y^ysgoldy mewn cyssylit- iad a'r capel crybwylledig. TEMLYDDIAETH DDA.—Anfynych ybvddaf y (a yn cael y pleser o gofnodi rhywbeth mewn cyssylltiad a'r foneddigts uchod. Nos Fawrth diweddaf cafwyd gwledd ragorol er dathlu adeg ei genedigaeth yn y ddinas hon ac yn yr hwyr cynnaliwyd cyfarfod cyhoeddus yn y Tabernacl, pryd. cafwyd areithiau campus- o blaid sobrwydd gan weihidogion y gwahanol enwadan. CYFARFOD DIFYEIIS—Mae y cyfarfodydd difyrus a gynnelir mor fynychyn y ddinas hon yn parhau o hyd yn flodeuog, nc yn atteb y dyben o ddiwyllio'r ieuenetyd. Ar yr 21ain o'r mis hwn cafwyd cyfarfod tra llewyrchus yn St. Paul's. Annoeth yn- wyf, efallai, fyddai ceisio manylu au y program, gan fod y darllenydd yn deaii | hellach beth ydyw nodwedd y cyfarfod vdd-! hyn. Digon yw dyweud y cafwyd adroii- iadau, canu, -fee., gwir dda, a chafodd-y gwrandawyr ea Uwyr foddhau.—Pi>n ,7 s Bongc.

PORTHAETHWI- I MARWOLAETH HEN FILWP. WATERLOO.— Bu farw yn Bryntirion Cottage, Pen-y- bont, Porthaethwy, un o'r ychydig hen filwyr a fu yn mrwyJr Waterloo. Ganwyd ef yn Felin Newydd Llandrygarn, Mon. Tugelwvd yn y flwyddyu 1809 iddo ymuno milisia Mon, ac yn mis Mai 1811, efo a ymunoddd a'r fyddin frenhinol, sef i'r 52ain cattrawd. Bu ar ol hyny yn bre- sennol yn y brwydrau canlynol :-lOfed o Febefin, 1812, yn Vittoria Medi 10, y Pyrenees a brwydrau ereill Ebrill 10, 1813, Toulouse; ac yn W aterloo ar y 18fed o Fehefin, 1815. Yr oedd y 52ain yn un 0 r cartrodau a fu yn dioddef pwys a gwres y dydd yn y frwydr fythgofiadwy bono, canys bu raid iddo yinffurfio lawer gwaith yn betryal er mwvn swrthsefvll ymosodiadau flfyrnig y meirchfilwyr Ffren- gig. Dioddefodd y meirchfilwyr tramor- aidd hyny golledion enbyd oddiwrth y gat- trawd wych hon. Syr John Coulborn oedd yn llywyddu yr adran, a blaenorid cwmni Robert Roberts gan y diweddar Syr Jas. Clark,mab yr hwn sydd yn awr yn bcrehennog ystad Mr Garnen yn sir Gaer- narfon. Mynych y clybuwyd ef yn adrodd am y caledi a ddioddefodd yn ystod rhyfel- gyrch yr Orynys, a thaniai ei ysbryd wrth son am yr ornest chwyrn gyda'r Cltir. assiers yn Waterloo. Dyn nerthol o gorphelaeth ydoedd efe, nodedig am ei gymuiwynasgarwch, a tbad a phriod serchog, yn Gristion diffuant. Claddwyd ef yn hen fynwent St. Tysilio ar yr 16eg cyfisol, a daath llu o drigelion y Borth i'r angladd.

CWMNI YSWIRIOL Y PRUDENTIAL.—Gan fod cynaifer o yswiriadau yn Nghymra wedi eu hetfeithio gan y cwmni uchod, y mae yn hyfrydwch genym alw sylw ein darllenwyr at lwyddiant enfawr y cwmni yn ystod y flwyddyn ddiweddaf, yr hyn a brofir gan ffigyrau cynnwysedig mewn ad- roddiad a geir yn ein colofnau hysbysiadol yr wythnos hon. Yn ystod y flwyddyn ceir fod y cwmni wedi rhoddi allan un filiwn, saith a thriugain o filoedd, dau gant a phedwar ugain a dau o policies yr hyn sydd yn ymddang- os yn nifer aruthrol, ac yn profi eang- der cylch gweithrediadau y cwmni. Heblaw hyn, y mae sefyllfa arianol y cwmni wedi cynnyddu i'r fath raddau an- hygoel yn nghorph y flwyddyn, fel y gall pob un a yswiriodd yn y cyfryw deimlo yn berffaith sicr ei fod yn ymwneud a swyddfa dra dyogel. Sieryd y prif newyddiaduron arianol a masnachol yn y modd mwyaf ffafriol i'r cwmni, a chydunant fod ei Iwyddiant digytfelyb i'w briodoli yn benaf i nifer a detholiad gofalus eu goruchwyl- wyr yn mhob parth o'r wlad. Diau fod y cwmni yn haeddu yr holl gefnogaeth a dderbynia oddiar ddwylaw yswirwyr Cymreig.

Yn mhen ychydig ar ol i'r "gwas bach" gael ei gyflogi, daeth a phar o fotas- au i'w feistr un boreu, ac yr oedd coes un o honynt yn llawer hirach na'r llall. But y mae hyn yn bod, nad ydyw y botasau byn yr un hyd ?" Wn i adim yn siwr, syr," attebai y bachgen ond yr hyn sydd yn fy rtyrysu i fwyaf ydyw, fod y par sydd i lawr y grisiau hefyd yn yr un benbleth."

GBNBDIGAETHAU, PTIIODASAU, A MARWOLAETHAU. __n GENEDIGAETHAU. Mawrth 17, priod Mr R. E. Jones, New Ion, Llan. gwm, ar fab. Mawrth 10, priod Mr Thomas Rowlands (Eryr Pum- moon), Llangefni, ar fab. Mawrth 14, priod Mr B. Evans, ysgolfeietr, Gwynfre, ar ferch. Mawrth 19, pliod Mr John Ellis, Lon Abram, Din- bycb, ar feich. PRIODASAU. Mawrth 10, drwy drwydded, yn Eglwys y plwyf, Llaogwm, gan y Parch. Ellis Roberts, ficer, Mr John Willliams, coal merchant, Bala, & Miss Gwen William*, morch hynaf Mr Robert Williams, Dolypennau, Llan- gwm. Mawrth 17, trwy drwydcled yn nghapBl Bethel (B), gan y Parch. W. Lloyd (A), Mr Edward Owen, plastrwr a Miss Margaret Owen, merch gyntaf Mr Elias a Mrs Williams, Town Hdl, Caergybi. Mawrth 14, trwy drwydded, yn ngbapel Aber. artb, Cerrig-y-druidion, gan y Parch. Thouias Evant, Mr Jenkiu R. Jones, ft Miss Mary Jane Lewis, y ddau o Aberarth. Mawith I wedi cuaith a tlÚ-wm gystudd o'r ilarlod- edigneth, yu 22 mlwydd oed, Mr W. PricLard, 58, A-ti,- Street, K-U^or. \r oedd yr ynibciaw^fit^ YH fachgen ie iaugc gobejthiol, ac yn aelod ffyddlawn M^tbodistiaid, ac yu uu a fawr bufiid gan y rhai a'i iiad- waenent. Er ymchwydd ion yr lordduoen-hwyliaí Wiilia..o ib wyddi'n llawen 0 ganolbyd y gyuiiu I foddhau y uefoedd wan. Mawrth 19, yn ei phreswyltod, 4!, Carneddi R',ac/, Beibesda, Margaret, gweddw y diweddar Edward Lewis yn ö3 mlwydd oed. Yr oedd ya aelod ffy^diawn Eglwys Glan ogwou. %itirno,ld ei phroffes a. hywrd addas i'r efengyl. Hedd-vch i'w ltwcu, Mawrth 18, yn Prestatyn Cottage, Rhy), LNliiry Evas.a gweddw y diweddar Mi Samuel Evan, gynt o Bit Gwyo, Trelogan. jn 73 mlwydd oed. Mawrth 10, yii J7 mlwydd oed, Sarah Ellen, mersh Mr lidward Joe s, B.vicbg/. jn, G,- Mawrth 13, it "I tuaiiii gystudd, yn 86 mlwydd oed, Catherine Peatp, ..ch LUnbryumair. Mawrth 14, yn Mhenau Ffestiuioy;, EliiD, gwraig t'r diwed'lar Pirs Jocvs, Penrhiw, yn 95 mlwjvll oed.

Ty YR ARGLWYDDI, dydd Llun.—Ar- glwydd Derby, mewn attebiad i Arglwydd Stanley o Alderley, a ddywedodd nad ystyriai yn ddymunol anfon unrhyw gyfar- wyddiadau pellach, cyn terfyniad gwaithy ddirprwyaeth gaethwasol, o barth nawdd- ogaeth caethweision. Cynnygiodd Ar- glwydd de Manley benderfyniad o barth y gaethfasnach, ond tynodd ef yn ol wedi eglurhad gan larll Derby.—Nid oedd y gweddill o'r gweithrediadau o nemawr bwys. Tr Y CYFFREDIN, dydd Llun.-Cyttun- jjyd ag adroddiad y pwyllgor ar Dociam a Phorthladd y Mersey, a gorch- yniynwyd darllen y mesur am y drydedd Waith.—Ar y cynnyiad i ymffurfio yia I bwyllgor ar fesur y Teitlau Brenhinol, eglurodd Mr Disraeli, gyda'r amcan o ddi- leu camgymmeriadau ydynt wedi eyfodi, Da fu mewn bwriad gan y Llywodraetb argymhell ei Mawrhydi i gyfnewid am un- rhyw deitl arali y teitl rhagorol ac uchaf o Frenbines Teyrnas Gyfunol Prydain Fawr a'r Iwerddon ae yr oedd ef yn sicr na fyddai i'w Mawrhydi o dan unrhyw atngylchiadau fabwysiadu y teitl o Ym- erhodres yn Lloegr.—Ardalydd Harting- ton a ystyriai yr eglurbad yn foddhaol mor bell ag yr elai, ond aanogai y Llyw- odraeth i adael rhyw gofnodiad ar weith- rediadau y Ty fod y teitl i gael ei ddefn- yndio yn India ao i amcanion Indiaidd yh anig.—Yna ymffurfiodd y Ty yn bwyllgor i ystyried adranau y mesur. Ty YR ARGLWYDDI, dydd Mawrth.— Pasiodd mesur y breintebau, mesur y Cynghor Indiaidd, a mesur arianol y Pell- ebyr drwy y pwyllgor. Ty Y CYFFREDIN, dydd Mawrth.—Ych- ydig byngciau o ddyddordeb cyffredinol a drafodwyd. Cynnygiodd Dr. Cameron beaderfyniad yn gofyn am bennodiad pwyllgor neillduol i wneud ymchwiliad i attafaeliad y Talisman gan Lywodraeth I Peru.—Mr Bourke a wrthwynebodd hyn, gan ddangos nad oedd dim camwri wedi ei wneud, ac nad oedd Llywodraeth ei Mawrhydi yn euog o urhyw esgeulusdra yn y matter. Cafodd y drafedaeth ei gohirio.