Llais Y Wlad

!}JLEjt.Tj l-, TIIIAD LLAIS Y WLAD." Pris p b copi unigol yw Un Geiniog, Tseu Geiniog aDimai gyda'r post. Os bydd r-hai o'n derbyuwyr yn dewis ei gael yn iheotaidd drwy y 1,ythyrdy, aufonir el iddynt bob nos Iau a:a Is. The. y chwarter, 3 teiir yn mlaen H Telerau y gwerth- ad i ddosbarthwyr Y(!V nt --NAW CEIniog Y DWSIN gyda'r Blioilffordrl, neu DDEG CEINIOG y Dwsin CArWy'r ilytliyrdy. 4ie' Pob arcbel ion, taliadau, &c.. i'w cyfeirio at Mr IL W. Douglas, LLAISJ Y WLAD Office, Bangor.

aOSBARXHWYH YN EISIEU. glywed gy<?4 tfcrofid y poet oddiwrth y rhai » luud, gael eu pei)vi,,e-ii yo dd<>sbarthwyr LLAIS L A I.I. C4nt vr < arferol, a chan ein bod DYBLU MAl:T'.JLl Y PAPYft, y mat ynghyda c prie isel n sicrhaa

CYLCiiREDIAD ARUTHROL. MSR yn ddicod at y Pwcfasaog, Mr K. W fGLAS, Bangor.

DVDD GWENER, IONA lVR 1) It75. NNERCHIAD Y GOLYCtWYB- ddyw yr ydym yn cynawni ein ham- a'r darllenwyr, drwy ddygiad allan y Wlad newn diwyg nev»Tydd. Nid tto gyflawn flwyddyn wedi myned > ers pan gyhwfanasom ein baner mdoI; ond oddiar y pryd hwnw ym- dd y fath nifer o ohebwyr gulluog o fel y meiddiasom gyfarfod &'r lleng- ihwyldroadol gyda piienderfynoldeb dro, ac y rnae yn ddywenydd genym ysbysu ein cefnogwyr cynny(W-°i fod iiant diamheuol yn parbal1 1 wenu au teyrngarwch a cliwyfiaSOm yn n digryn gwirionedd a chyfiawnder. 0., 1:5 od y flwyddyn, nid ydym heb gan- lfigen a gormes Eadicalaidd o i dos- o mwyaf dirmygedig yn dilenu eu cil- .,edd ond, gan wybod ein bod yn inil- 0 dros gyssegredigrwydd ein sefydl- au henafol, sefydlogrwydd gorsedd ein ;susaf 1 renbines, a cbadwraetli y cyf- soddiad Frydeinig yn ei gyfanrwydd, ni frheir ni gan ysgyrnygiadan masnachol chymdeitbasol, Yr oil a ddisgwyliem wn g^lad rydd ydyw rhyddid, gan y odyr sydd yn eiwartbruddo drwy ei gam oli ar eu benj? gormesol, i egluro ein iiadau politicaidd; ond ysbeilid ni o'r igorfraint Brydeinig non hyd yn nod I lyrayg,d- f llwyddai yr ystrywiaumwyaidirrnyge(j. I Irsgymun, ae alawarantedig i wneadhyny ;hon y tybia rhai ein bod yn defnyddic- >h rby gref; ond pe codid godreuon y i sydd yn cysgodi y gyfundrefn ormesol ry ba un y ceisir cyfyngu ar ein rhyddid leidwadwyr, codid gwrid gwaradwydd leb dynoldeb. Y mae geIJym yn ein Ifa swin o lythyra11 oddiwrth ber- purcbus a cbyfritol a weitbredant dosbartliwyr mewn liawer llan a yn cwyiif.) obfvwydd yr erledig- rldefant, a'r niynych fygytnion lir;vstrlo eu hnTOpvlcbiadau i .• j ni jiamdrtjiao u C gtfllUgdb •i Lyi: ■ yn mh; rai vr on. Ehaid fod achos inawr nan-gyiia^.vn yn resynus j fyddir iddo ymorphwys iglau. Cyfeiriwn at y 'resyndod dros y culni nonhredd-a y blaid a 11 fyiifli "oleuo y bobl yn egwyddorion' gwleidyddiaeth dda," ar draul mathru yn ddiystyr ryddid masnacbol a chym- deithasol, fel torn yr heol, o dan draed gormes. Nid ydym yn cenfigenti o gwbl, 9 am y rheswm syml nad ydyw caethfryd- iaeth Itadioaiaidd yn gwneud dim ond cyfeirio ein cyd-wladwyr at y Ceidwadwyr fel cefnogwyr gwir ryddid gwleidyddol. Yr unig ryddid a fynai y brodyr chwyl- droadol ydyw, perffaith ryddid iddynt hwy I gaethiwo a gorbaesu ar ereill; ac y mae y wlad yn ddiddadlyll dechreu dyfod i weled II a theimlo hyn, fel y profir yn ddiymwad yn y gefnogaeth haelfrydig a'r croesawiad gwresog a dderbyniodd Llais y Wlad, yn ystod y flwyddyn sydd newydd derfyna. Yr ydym bellach uwchlaw dylanwad ein boll erlidwyr eaetbfrydol, ac yn gallu cyfrif in darllenwyr wrth y degau o filoedd. Wrth gyflwyno y Lktis i'r wlad yn ei ddiwyg newydd ar ddechreu y flwyddyn bon, prin y mae angen i ni fras linellu y cwrs a fwriadwn ei d lilyn yn y dyfodul; oblegid nid ydyw belafetbiad ein terfynau i gyfneWid dim ar ein proffes wleidyddol. Yr ydym wedi amcanu profi i'r wlad hyd yma mai ein barwyddeiriau ydyw DIWYGIAD a RHYDDID, ac nid DINYSTR a PHENRHYDDID. Tra yn deyrngarol i'r craidd, ac yn aiddgar dros barhad ein sefydliadau a'n cyfansoddiad gwladol ben- dithiol, yr ydym yn gefnogwyr selog i Dob mesurau pwyllog a dueddont i ddiwygio a pherffeitbio y cyfryW, ac i lesoli ein cyd- ddeiliaid. Nid ydym yn credu mewn eithafrwydd Radicalaidd sydd yn pioffesu gallu i sylfaeau pataSwys gymdeithasol ar ludw dmystr cenedlaethol; ond yn hytrach cydsyniwn a mesurau diwygiadol cymmedrol y Ceidwadwyr, pa rai sydd yn ydfynedol ag augheiiion yr amserau, ac yn ca'dii'Ehau, yn hytraeh na gwanychu y Cyfansoddiad Prydeiaig. Wrth y syniad- au hyn y glynasomhyd yma, ac nid ydym bwriadu .-a cyfnewid. Hwyrach y dylem grybwyll yn y fan hon mai- ein hamcan ydyw gwRf,ana.ithu Ceidwadwyr, gan nad j o ba enwad y (hgddont fod, ae na fwr- iadwn fentbyca ein colofnaa i enllibiaetb L nac ymgecravub grefyddol, gan y carem rwelfed peitiaich gydgordiad rbwng gwa- hanol gyiuiidebau. Protestanaidd ein gwlaa; Nid a phyngciau politicaidd yn uhig y })wriadwn yradrin, ond talwn sylw manwl lamgyichiadauai-benigcenedl y Cymry, gan gefnogi pob symmudiadau a dueddont i lesoli sefyllfa ddeallol, fasnaeholj a chymdeithasol ein cydwWiwyr. Yn raddol, hefyd, arfaethwn dalu sylw arbenig i amaethyddiaetb a chang- benau ereill o lafurwaith Cymreig, gan neullduo colofnau at wasanaeth pob dos- barth. Dichon befyd y gallwn weitbredu^ ar amrywiol awgrymiadau a dderbyniasom yn gyfriDacbol o barthed anghenion ein cerddorion, bynafiaetbwyr, &c- Y mae genym amryw gynlluniau ereill yn^cael eu perffeitbio er cyfarfod a cbwaetn eiii dar- llenwyr, a gallWn sicrbau ein cefnogwyr nad arbsdir na tbraul na thrafferta er gwneud Llais y JVlad, y NEWYDDIADUB CYMREIG GOREU A RHATAF YN NGHYMRU. Tra yn datgan ein diolcbgarwcb in darllenwyr lluosog a chynuyddol am eu cefnogaetb, ac i n dosbarthwyr am eu ffyddlondeb yn ngwyneb pob erledigaeth, gweddai i ni gydnabod yn arbenig ein rbwymedigaetb i'n gohebwyr talentog am eu cynnorthwy rbadlon. Yr ydym yn dra rbwyrnedig i Robin Sponc, Dafydd Ep- pynt, Viator, Craig y Foelallt, ac ereill o brii leaoriuii y genedl, pa, rai sydd wedi addaw par ha L i gynnal ifyny ein breichiau gydag hafal ffyddlondeb y flwyddyn hon etto. Yr ydym yn cyflwyno Llais y iVlad 0 i'w gyfeillion, mewn hyder y bydd iddynt oil wneud a allont yn eu gwahanol gylch- oedd dros belaetbiad ei gylchrediad a i berffeithiad fel newyddiadur cenedlaethol o'r dosbarcfh uchaf.

-0< CRYNNODEB WYTHNOSOL. 11liydig o bobl svdd vn alluog i wynebu angeu yn ei. ffurf mwyai arswydus gyda'r fath ddifrawder arswydus ag a ddangosodd fath ddifrawder arswydus ag a ddangosodd K-. iwd; Taylor, yr IIWJI a ddienyddiwyd o ( ?f. muriH.i care hardy ;ta,[fn1,,1 I ddyad isiw.-A-^Lv diwecld'nf, Yr oedd y-1 trosedd ar ba uny deau ddwvnl penyd eithaf y gyfraith yn un o'r rhai mwvaf erchyll a gnfncdwyd erioed, Cyf- ayfu wraig o'r enw Mrs lidd mewn coed- wig, ac neb unriiyw ymrafael tynodd allan gyllell o'i logell gan ei Viofruddia di"wy dori ei gwddf yn y modd mwyaf echryslon. Yn ystod ei brawf, ac hyd yn nod pan y traddodid arno y ddedfryd o farwolaetb waradwyddus y crogbren, nid amlygodd unrhyw gyilro na gofid. Yn ngbarchar, gWeihyddid arno yn ddidor gan y oaplan- \1 J $/ iaid, ond er eu holl ymdrech, narhaodd yr adyn yn gwbl ddigyffro ac anedifeiriol hyd y diwedd. Bwyttai yn iachus drwy ystod tvmmor ei gaichariad,' ac yr ei wangc y fath ar foreu ei ddienyddiad fel y I bwyttaodd bwys o gig pwys o fa" a, a chffart o 'WlybwiV Ce?^oda yn d^igryn a difraw at y crogbren, safodd i fyny yn dalog, ac archodd ar i'r dienyddwr ei dori ymaith ar fyrder." Yn sicr, yr oedd ymddygiad anysfcyriol yr adyn truenus hwn mor arswydus ag ydoedd ei drosedd echryslawn. Gofir Nadolig 1874 yn hir mewn liawer 6 arirei yn MhrVdaibJel liB. a claflodd gwm- mwl pruddaidddrosganoedd o aelwydydd drwy gyfres o ddamweiniau arswydus. Un o'r trycbinebau ,mwyaf torcalonus y clybuwvd am dauo ers ilawer blwyddyn ydoedd yr un a ddigvyddodd ar reilffordd y Great Western, ger Shipton, ddydd Mercher wythnos i'r diweddaf. Hyd ddydd Merc her diweddaf* cyrhaeddai nifer y Haddedigion ddeuddeg a deugairi, ac Ý mae y niweidiau a dderbyniodd Iliaws o'r an- afusion mor beryglufel nad oes nemawr obaith am eu hadferiad. Hyd yma safai damwain fythgofiadwy Abergele ar ben rhestr tryebinebau ar yrheilffyrdd, gan ddim llai na thri ar ddeg ar hugain o fy-1 wydau syrthio yn obyrth i daa yn yr am- gylchiad pruddglwyfiis liwnwj ond pan gyflawnir rllCstr y Haddedigion drwy farw- olaeth y rhai anobeithiol yn y ddamwain ddiweddaraf hon, ofnir y bydd y trychineb ofnadwy at ei ben ei liuli iijewti echryslon- rwyddt Ddydd Mercher, hefyd, digwydd- odd dwy ddamwain. amll-un yn Black- burn a'r Hall yn Albion, ger Dudley,— drwy ba rai yr anafwvd liawer o bersonau yn dost. Dydd Gwener lladdwyd un teith- iwr ats ahafwyd pedwar ereill gerllaw Wigan dydd gadWrn niweidiwyd pedwar o deithwyr yn ychwaneg-ol gerllaw Run- corn ac ar yr un diwrnod, cymmerodd tanchwa arswydus- le raewn glofa yn North Staffordshire, drwy ba un yr hyrdd- iwyd ugain o'r un ar hugain personau a weithient yn y pwll i dragwyddoldeb. Coronir rhestr y trychinebau torcalonus hyn gan losgiad y llestr ymfudol Cospat- rick, yr hon a adawodd Lundain yn ddi- weddar am Auckland. Hyd yma, nid oes hyshysr-5aryd<! aia ond b;.o'r. dwylawt- .wedx eu gwaredu, tra y credir fod tua 470 wedi trengu. < Cyimaliodd Gdrdo/lgiOa Lerpw! a Bir- kenhead yr wythfed o'u heisteddfodau blynyddol ddydd Gwener diweddaf, o dan lywyddiaeth Mr John Rhys, yr ysgolhaig I clasurol adnabyddus; Testyn y gadair eleni ydoedd Bethlehem," a sibrydir fod ahiryw feirdd adnabyddus yn mlilith yr ymgeiswyr, ond enniliwyd y llawryf gan Mr William Thomas, brodor o Bontypridd, ond yr hwn sydd ar liyn o bryd yn efrydu yn Ngholeg St. Aideu, Birkenhead. Llywyddai Mr Hhys yr wyl. eleni am yr ail dro, oblegid cofus gan ei darllenwyr y 0 cyffro a gynnyrcliGdd ei sylwadau ar liynatiaeth yr iaith Gymraeg, dair blyn- edd yn ol, yn ngwersyll crach-lenorion ymhongar. Mewn colofn arall ceir cyf- ieithiad cyflawn o'r araeth odidog a dra- ddododd ddydd Gwener, yr hon sydd yn deilwng o ddarlleniad manwl, yn enwedig gan y rhai a gredant maiy Gymraog 9 ydoedcl iaith ein cyndad Adda yn Mharad- wys. Prydnawn ddydd lillin cynnaliwyd cyn- nadledd o gynnrychiolwyr gwahanol un- debau Gogledd Cymra yn Rhyl, gyda'r amcan o ystyned y Odeddf Drethol ne- wydd. Llywyddid gan Cadben B. T. Griffith, ac yr oedd tua deugain o gyn- nrycbiohvyr yn bresetmol o Ruthyn, Tre- flynnon, Gwrecsam, Bangor, Conwy, Machynlleth, Penarlag, Llanelwy, Mon, Corwen, Bettwsycoed a manau ereill. Y prif bwngc 3 r ymdriniwyd ag ef ydoedd yr egwyddor ar ba un y dylid trethu tiroedd o dan goed, a'r dymunoldeb o fabwysiadu yr un reol gan y gwahanol undebau, I mewn trefn i ffuriio stfon i'r ynadon yn nghyfrifiad y dreth sirol. Pasiwyd pen- derfyniad o eiddo tndeb Gwrecsam i'r perwyl fod i diroedd 0 dan goed gael eu trethu yn unol a'r ararywiol amgylchiad- au yn dwyn perthynas a gwerth yr un- rhyw, yn hytrach nag yn ol swm neillduol yr acer. Pasiwyd awgrymiadau o eiddo Undeb Gwrecsam 0 Larthed trerhiad un- ffurf tiroedd lielv/riaeth ac afonydd; ond ystyrid y ddeddf newydd mor eglur gyda o-olwg ar drethiad cloddfeydd fel nad oedd yn angenrheidiol i'r gynnadledd basio un- rhyw beoderfyniad ar y pwngc. }.11 y disgwylia y Radicaliaid am y Ily r' lYll distadlaf o Iwyddiant i wenu ar a ",I-ios dirywiedig, ac nid ydyrit yn cael ei rchafii ar dorjau gobaith ond i'w n hy nldio yn ol i wenyg siomiantyn barhaus. Drwy farwolaetb Mr Davenport, y cyn- elo':1, eisteddie St. iVes yn-wag, ac j ymladdodd y Radicaliaid yn' ddewr ond ofer am feddianfc o honi. Cybdeddwyd canlyniad yr etholiad ddydd Llun, pryct y canfyddwyd fod Mr Praed, yr ym^eisydd Ceidwadol, wedi ei ddychwelyd drwy fwy- afrif sylweddol ar ei wrthwynebydd Radicalaidd, Syr F. Lycett. Annerchoddy ddau foneddwr yr etholwyr dydd Mawrth, pryd y pri idolai yr o'laf ei aflwyddiant i lwgrwobrwyo a gorfodaeth ar ran ei wrthwynebwyr. Y mae hyn yn swnio yn rhyfedd oddiwrth y blaid chwyldrOadol, pan y mae dadleniadau gwaradwyddus Stroud newydd gymylu eu gonestrwydd a'u diniweidrwydd etholiadol. Os nad ellir rhoddi rhyW: gyfrif a-mgen na hyn am Iwyddiant y Ceidwadwyr yn mhob ethol- d 1 iad, gyda phriodoldeb y gellir g-ofyn pa beth sydd wedi dyfod o arnddiflyniad a dirgelwch y Tugel, drwy offerynoliaeth yr I hwn yr arfaethid Radicaleiddio y wlad ?

BM A'B LLALL, YMA AC ACCW. MEISTRI GLY^WRS,—-Criadur amgylch- iada ydi dyn, ynte rWan miawn difri ? Ddaru chi, Meistri Glygwrs, ryw dilo gaul profiad o'r gwirionadd pwysig yna ? Wei, prun bynag am hyny, circumstances over which I had no control, ys dywad y Sais, ddoth i; fy rhwystro i sgyfenu bras adol- ygiadar y flwyddyn sy wedi mynd heibioi'r rhifyn yma o'r Lmti Fe ddicbon y cewch chi o yn y nesa. Wei, rvfan cfewch i mi wyl'ysio blwyddyn nywydd dda i feawb 0 bobol y byd, nenwedig darllenwrs a chef- cl nogwrs y Llais; a gybeithio boch chi i gyd wedi pasio Dolig cysurus a llawan, ac wedi caul digon o gyflatti a mwy o siwgwr nag o driog yno fo. Wranta i am bobol sir Fon fod nhw yn i fochio fo rwsut —dim llawar o bwys o brun rodd y mwya. Hyfyd dewch i mi ddymund blwyddyn Iwyddianus iawn i'r Llais yn i siwt nywydd. Ma llawar o erlid wedi bod arno fo—ie, mwy nag erlirl -y ma ugeiniao narrow-minded a bigoted ignoramuses Wedi trio ac yn trio pob sgil i fynd a'i fywyd o ymatli • ond er gwaetha'r culni a'r rhagfarn, ynill nerth a thyfu y mau 0, a tos dim rhyfadd chwaith. A gadal llythyra digyjfelib Robin Sponc o'r neulldu, am y rhai y ma pawb yn deud na fno i bath nhw o'r blaun, ac na welir byth moi tebig ar i hoi, y mae y Llais tuhwnt i bob dadl yn dangos mwy o allu ac o goethdar llynydd- ol na'r run papur Cymraeg a gyhoeddir yn brysenol, a bydda dda i lawar o'i gon- teinporaries o gymryd siampl oddiwrtho t'o a threio ixnitatio_i. Gymraeg *!ysnrpi 0. Wei, dos };n dv flaun, JJais, fel elephant drw yr hesg; dwg oleuni i atuaiwch Eadi- caliath mathra o dan dy araed pwerus dwylla chelwydd; a phara i ddinoethi "yn effeithiol humbygyddiaeth pobol sych- synteiddiol a rhygrithiol, y rhai a fynant i'r wlad gredu ma cristionogion yfyngyl- Ily add a chynadon hedd ydyn nhw, pryd miawn gwirionadd ma bleiddiad rbeibus, gwancus, ydyrt nlíw yn chwenych eiddo i cymydogion, time-serving quacks in poli- tics, a'i golwg bob amsar ar y geiniog, yn prostitutio sacred places i'w amcanion i hunin. Chwitha, ddyrllenwrs y Lluis sy 'n gyfeillion calon i Geidwadath, a ydach chi yn teimlo digon dros ych egw3Tddorion i neud rwbath erddyn nhw ? Ma gweithio chydig yn fwy o werth na siarad llawar iawn a gneud dim. Peidiwch hitio am gyhoeddysrwydd 11a thai, ond en- listiwch fel volunteers o gariad at y gwiith. Tâl! rown i ddim ceiniog am ddyn sy isio tal am bob peth ma dyn sy 'n teimlo 'n ddwfn dros unrbyw beth uwchlaw meddwl am dad am neud chydig dros y peth hwnw. Chybwch bob cyflysdra i neud ych gora dros yr achos am ddim. Meistri Glygwrs, ydach chi'n cofio tua dechra'r flwyddyn i dwrch ywyllysio ne broffwydo bydda i'ch Llais chi grygu yn fuan ond be ddisgwilia ryw un oddiwrth dyrchod ran hyny, wath cydyriad heb allu gwelad yleini ydy nhw, ynte? A ddyl- iwn fod y twrch hwn yn pylfalu yn y twll- wch. Yn mhen dwrnod ne ddau ar ol i hanas cyfarfod y Carnarvon County and Borough Liberal Association ymddyngos yn y Mur- cary, y Rarcbfardd a mina yn cyfarfod an oilydd miawn union ddeg llath i gynol Pont y Borth, a thyna hi'n sgwrs wath ydach chi yn siwr o fod yn gwbod erbyn hyn fod ni'n ffrindia mawr. R. S.—" Bora da, Rarcbfardd, sut ma hi'n gneud?" Rarchfardd 0, go lew, thanci mawr, syr; sut rydach chi?" R. S. "0, all right, thank you. Welsoch chi hanas cyfarfod y Liberal Association yn Nghynarfon?—do, ran hyny, raid i mi ddim gofyn, a ma'n siwr gin i boch chi wedi i ddarllan o'n fanwl." Barchfardd j "Wei, syr, mi fetia i am bet nywydd efo chi na fydd rhanas ddim run fath yn y Blagard Bach. Os ydach chi'n cofio, syr, rodd y Mercury yn deud fod no dipin o siarad wedi bod yn nghylch y cyfrifon am 1873. Fetia i chi na fydd dim gair am hyna yn-y Blagard Bach." ^R- S.: All right, nrchfardd" er nad yaw. i ddim yn > a liar betio ond gin fod fy bet 1 yn 0 hen, a chance mor dda am ynill, mi fetia i, a thaiu pan welwn i'n gilydd nesa. Fel na bu hi, Meistri (Jlygwrs, a tha i byth i'r e,: ffro, mar Karchfavdd wedi ynill. pwy f meddwl, rwan ? O'n i, fel ydach chi n S yn tiJe'cMwl fel arall am y pypyryll egwyd a chyclwybodol hwn. Wel, wel. !1 ar Ma Mr Parry, B-ythesda, wedi cad Ilu. y religious platform. Da iawn; Robin Sponc yn meddwl fod nelo'r strike gr.^ gwrs a'r paunt, ond fedra 1 ddim pe^10 r' .t haulfrydadd y chwrelwrs—pobo-l sy'n talu mor waul. Ma'n beth od bad flbw batrwm miawn liberality. Ma consarts y dyddia hyn wedi my" fitiaiynol tuag at dalu dylad y cypelytW' ydw i 'n meddwl fod na lawar i ddelid yi, er y rarferiad ma. Bydda llawn mor brlO y Ia I gweld ein prygetbwyr gora yn m,ynd by I r, wlad dan engagments i gaul arian at ddl-& ledu singing saloons ag ydi gweld y sort T yn caul i cyflogi at cldi-ddyleda ein eYPOlt. a'n heglwysydd. 0 Gybeithio y talwch dipy 0 ajlw i'r lifra. Ma'n ddiama y bydd i speech Syr *v. court yn Oxford neud havoc yn tabbt • Liberationists. Clywad fod AdSa Jones, Ar °; extinguishio Ficar Cynarf'on am sgyfenu lythyra at Sir William. Wei done, Ad<> Ddyliwn fod o'n dechra codi, rol codw"1 Rhyi. Clywad fod Mr Mercier, o Fanchester, :'(1 ofyn yr anrhydadd a'r fraint d gaul PallC pitiwrs o Gweirydd a Syr John cadnailti d gneud show ddima o hony nhw hyd y "la ,7 fel y ddau Sais, gora a fedd yr es brysec Diar anwvl! w Robln* Srosc-

AT MR OWEN H. EL{jIS, CAERGYBI. SYR,-—Fel un 0 dderbynwyr Prydain Fawr," cyhoeddedig gan y don Publishing Company, 0 dan eich dymunaf gael gwybod a'i gwaith gwre$J iol o'r eiddoch chwi ydyw, ai ynte cp' ieithiad. Os yr olaf, pwy vw awdwi' j gwaith? Hefyd, dymunaf wybod pabftj^ nad oes rhagymadrodd (preface) 1 s, i'r llyfr. Yn sicr ddigon, dylasid caf rhyw fath o hysbysiad yn ei ddiwedd ylt egluro pa un ai gwaith gwreiddiol J1et. ynte cyfieithiad, neu gasgliad ydyw-fd, llyfr mor gostus a hwn yn ddiffygiol fath hysbysiaeth sydd yn creu amheuaetiJ yn meddyliau y derbynwyr fod rhywbetl| yn ol mewn perthynas i'r gwaith ag yn naturiol iddynt ddisgwyl ei wybod. Rhag. 26ain. DERBYNIWB.

GENEDIGAETHAU. Rhagfyr 21, priod Mr William Davies, gwehydd, Llanfihangel-ar-artb, ger Pencader, ar fab.. 24, ya Rhivraontifcha*, LIaaweti"J?» priod. Beujamia Lloyd, LlaDfechan, ger Llanweii'H' ar fab. Rhagfyr 24, priod Mr VV, ?vi =' Treffvow. ar f;'rcb. •• •»•(; r" rtfaagfyr 23, priod Mr John Davics, tirioinghaiir HOHBP. Llanidloes ar fab. J Z7y?nc.d Mr John ^Hthews, H«4.ion»I a Provincial hauk, Amiwch, ar ferch. PRIODASAU. Rhagfyr 22, yn Eglwys St. Idloes, Llanidloes, gara ? Parch. R. H. Jones, A. C., y rbeithior, Mr Tlioma" Jones, Porthllanono, Sir Forganwg, 4 Miss ifol4uesp merch hynaf y diweddar Mr Thomas Holmes, CoacbandJ. Horses loo, Llanidloes. Rhagfyr 25, yn Eglwys Llantrisant, gan y Parch. R. W. Mason, Mr Owen Williams, Ynysfawr, Liandyfry,, dog, a Miss Catherine Evans, Gorsgoch, Llantrissnt. Rhagfyr, 25, yn Birkenbead, Mr William Davies, Bi' kenhead, a Miss Margaret Evans, Caerlleon. Rhagfyr 28, yn St. Michael's-in -the- Hauilet, Mr Join11 Ed wards, Llundain, a Lizzie, unig ferch Mr Isaac Joiles" 83, Wellington-road, Lerpwl. Rhagfyr 22, ya Mhorthmadog, Mr William FranciSt arolygwr Chwarel Moelfra, a Miss Mary Owens (Malt Alaw), Brynteg, Llaullyfni. Rhagfyr 28, yn nghapel Chatham-street, Lerpwl, Thomas Hughes, peiriannwr, Lerpwl, & Miss EUett Hughes, merch Mr Owen Hughes, Post Office PhC8, Porthacttbwy. Rhagfyr 24, yn Llangollen, Mr Hugh Hughes, Caer, a, Miss Jane Roberts, Llys Dimal, ger Corwon. Rhagfyr 22, yn Rhyl, y Parch. Evau Peallyn ionest M.A, Aberystwyth, & Miss Elizabeth Marie Jones, Rhyl. Rhagfyr 15, yn Merthyr Tydfil, Mr George Phillips, grocer, Fochriw, 4 Miss M. Ma-tthews, unig ferch VV Matthews, Ysw., Fochriw. Rhagfyr 23, yn Llanllyfni, Mr William Roberts, gor- nchwyJiwr chwarel Tyddyn Agnes, a, Miss Jane Jone^> Tyddyn Hen. Rhagfyr 24, yn swyddfa cofrestrydd, Caernarfon, Mr Mr Richard Thomas, Tai isa, Waenfawr, & Miss Elks Hughes, o'r un lie. Rhagfyr 25, yn Porthmadog, Mr Charles Williams, Chapel-street, II. Miss Jane A. Hughes, Madoc-street—S ddau o Borthmadog. Rhagfyr 26, yn swyddfa'r cofrestrydd, Portmadog., Mr Richard Williams, Ty mawr, a Miss Laura Roberts,, Beudynewydd—y ddau o Nantmor, Beddgelert. Rbagfyr 25, yo Waenfawr, Mr John W. WilliamV Bron gwyrfai, & Miss Grace Willi Pen y bryn-1 ddau o'r Waenfawr. MARWOLAETHAU. Rhagfyr 19, yn 6 mlwydd oed, Elizabetb, priod Mr Davies, shopwr, Talybont, Sir Aberteifi. y Rhagfyr 21, ya Daw wythnos oed, baban Mr a Mrs j, Joshua Thomas, Llechwedd, Llanwenog. Rhagfyr 22, Mr William Williams, Felin Fawr, gar. Bethesda. Yr oedd Mr Williams yn oruchwyliwr yn y He uchod. Dydd Sadwrn diweddaf hebryngwyd ei ran farwol i ionwent St. Ann's. Cydymdeiculir a'r weddw alarus yn yr amgylcbiad. Rhagfyr 24, ikjr Evan Thomas, Derwen Deg, get Bethesda, a clerc yn chwarel y Penrbyn. Rhagfyr 15, yn 65 mlwydd oed, Mr William Jones, Penrhiw, Dolyddelen. Rhagfyr 23, William R. Griffiths, baban Mr Robert Griffith, Hafod Gwen Lliaiu, Dolyddelen, yn ddwy flwydd oed. Rhagfyr 25, yn 5 mis oed, Laura Ann, plentyn ieu* engaf Mr Robert Williams, driver, Queen's Hotel, Fies" tiniog.. Rhagfyr 17, yn 84 mlwydd oed, Mr Edward Ellis Sychnant, Llanuefydd. Rhagfyr 15, Thomag Humphreys, Llwyn pregycb, Derwen, yn 40 mlwydd oed. Rhagfyr 19, Mr David Lewis, Pentre, Llanfihangel- Abercovrin, yn 55 mlwydd oed. Rbagfyr 22, Ann Robest4, gwoddw y diweddar M r Abel Roberts, Pea y gaer isa, Llanefydd, yu 77 mlwydd oed. Rhagfyr 26, Anne, anwyl briod Edward Williams, YRW., Kiouael Terrace, Rhyl, gyat o. ^^lin, Wisr.on.fiU1-" America, yn 66 mlwydd oed.