Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
- , -11 -f. 'Y DEHEUDIR. ,.
-11 -f. Y DEHEUDIR. (ODDIWRTH EIN GOHEBYDD.) J \r) Nid wyf yn gwybod dim o banes y Lleithfaen at yr hwn y cyfeiriai Cwmbrefi, yn mhellach na bod darn o gareg lwydlas yn meddiant gwraig Mr Charles James, saer, Pentre Richard, gynt. Careg lwyd- las oedd. Ar ol ei marwolaeth, yr oedd yn nghadw gan un o'i pherthynasau tua Chaio neu Gwrt-y-cadno. Nid wyf yn credu fod dim mwy o rinwedd ynddi i wella y clefyd alaethus hwn nag un o geryg Cwmbrefi. Y mae y gred ynddi yr un fath a chwppan Nanteos. Dywed- ir i hon gael ei gwneud o ddarn o groes ein Hiachawdwr. Ystyrier fod yfed gwin o honi yn attal y gwaedlif yn ddioed. Y mae y gred ynddi heddyw yn parhau. Tua phum mlynedd yn ol yr oeddym yn digwydd bod yn Nanteos, pryd y daeth menyw a'r gwppan yn ol. Y mae y gred- iniaeth yn yr hen greiriau hyn yn ddigon i wella l'hai dynion.-Byddaf yn ddiolch- gar os bydd i Cwmbrefianfon ei address yn gyfrinachol i ni trwy eich swyddfa. Y mae yn ymddanges fod hi yn dylawd ar yr Apostol Heddwch fod yn rhaid iddo chwipio hen geffyl marw yn Llanerch- ymedd. Yr oeddwn yn meddwl i ni glywed yr olaf am yr hunllef dychmygol hwnw-y Merthyron Cymreig, o goffad- wriaeth fendigedig. Mor bell ag oedd a fyno a siroedd Caerfyrddin ac Aberteifi, trodd allan a fflachiodd fel cwd y mwg, mewn mwg a niwl. Methwyd profi dim o'r haeriadau, hyd yn nod Davies y pre- gethwr a'i got ddu heb un llawes. Rhoddodd y symmudiad hwnw gyfleusdra anwyl i Mr Richards a'i gynffon i luchio Uaid at ffenestri y tirfeddianwyr Cymreig. Yr oedd y Parch. Evan Harries o Ferthyr yn arfer dyweud fod teimladau drwg yn meddiannu llawer dyn ar doriad ei fogail. Braidd na ddywedwn yr un peth am Apostol Heddwch. Y mae ef yn elyn milain i'r tirfeddianwyr Cymreig, y rhai a ddesgrifia fel hanner gwallgofiaid difenydd a dilafar. Byddai yn well i Radicaliaid Mon beidio cyfrif eu cywion cyn iddynt ddeor. Cyhoeddodd Mr Richards fwy na deng waith nad oedd dim perygl i Dori byth ddangos ei big yn siroedd Aberteifi a Chaerfyrddin wedi cael y balot. Pa le mae ein Evan Mathew Richards ni a'n Sartoris Bach ni heddyw ? Y maent yn y lie y dylasent gael ei hanfon yn 1868, yn lie myned i'r Senedd. Y mae yr ethol- wyr yn y siroedd hyn wedi ciccio dros y tresi, ac heb honi fy mod yn feddiannol ar allu i brophwyclo, mi fentraf goron yn mhen ceiniog na welir un ohonynt yn ael- odau seneddol dros y siroedd hyn etto. Taflodd y local board James Hughes, assistant-overseer, Llechryd, o'i swydd am y busnes bawlyd hwnw o ffugio llyfrau treth y tylodion er i'r Rads ennill lecsiwn y bwrdd ysgol yn Llangoedmove. Os oedd James Hughes yn haeddu cael y cwd, dy- lasai ereill blaenllaw gael y cwd mewn safleoedd uwch, canys yr oedd yn beth hollol annghyfreithlon ac anadddas. Yr oedd trie Llechryd yn un o'r triciau etholiadol iselaf a glywyd son am dano erB hir amser. Y mae hi yn ymladdfa wyllt yn mhob tref fwrdeisiol heddyw, am gynnrychiol- aeth y bwrdeisdrefi yn y cynghor trefol, pob un a'i ochr yw hi heddyw. YnNghaer- dydd Radicaliaeth sydd am fyned yn ben, ac i ladd dylanwadau castell Caerdydd. Pwy gododd Caerdydd i'w sefyllfa bres- ennol ond Ardalydd Bute ? Dyn rhyfedd ofnadwy ywyTad Ignatius yna. Y mae ef yn awr yn codi mynachlog a'r lan Honddu, lie bu hen fonachlog en- wog Llanthony gynt. Nid oes un eglwys yn ei arddel, edrycha uchel acisel Eglwys- wyr arno gyda dirmyg, a'r pabydd a'r ymneullduwyr yr un fath ond gweithia ei ffordd, ac mae yr yd yn dyfod i'r felin yn barhaus. Areithiwr campus ydyw y mae yn berwi o hyawdledd, ac y mae ei hyamlledd yn swyno ei wrandawyr i ddad- fottymu eu poccedau. Pregethodd yn ddi- weddar yn Llangynydr o blaid yr ysgolion enwadol. Ymosododd yn llym ar addysg fydol. Y mae yn amlwg nad yw y gallu sydd gan y bwrdd ysgol yn gweithio yn rhwydd; y maent yn gorfod gwysio yr un rhai dros- odd a throsodd. Pa fodd y maent yn dis- gwyl i blant ddysgu &'u boliau yn weigion a'u cefnau yn Uwm ? Y* mae yn ddigon hawdd i ddynion sydd ar ben eu digon siarad. Cyn gellir cael plant amddifaid tylodion i'r ysgol, byddant yn rhwym o'u bwyd a'u dillad. Y mae rhai o'r byrddau hyn fel cwn yn y preseb, ac y mae ereill. fel bwrdd Caerfyrddin yn erlyn pobl, ac ar yr un pryd yn gwrthod talu am eu dysgu, ond yn ysgolion y bwrdd. Yr wythnos ddiweddaf claddwyd Mr Thomas Williams, y Glog, Llanwynno, sir Forganwg. Bu fyw nes oedd ef yn 90 mlwydd oed., Yr oedd ef, fel yr hen bobl, yn heliwr mawr trwy ei oes, ac i'w ymar- feriadaucorphorol-y mae ei Lirhoedledd i'w briodoli. Y mae dynion yn rhy swell syber i hela llwynogod yn awr, a difyrweh ar y meus- ydd fel yr oedd yr hen bubl ITi-i arfer gwneud, Cymmerodd ffrae ddychrynllyd le yn Casnewydd rhwng y personau oedd yn dwyn cyssylltiad a'r eisteddfod gerddorol. Cymmerodd un o'r personau yr holl arian bangc, ac y mae y lleill yn eu hawlio. Bu- ont bron ag ymladd. Caiff gwyr y cwils waith i benderfynu y matter. Y mae ysgol waddoledig Gelligaer, yn yr hon oedd plant y tylodion yn cael eu haddysgu, ar gael ei throi yn middle class school i blant y canoliaid. Gadawodd y cymmunroddwr hi at roddi addysggrefydd- o 1; ond nid oes dimcrefyddi fod ynomwy- ach. Dyna gamddefnyddio arian y cym- munroddwr with a vengeance. Achwynir fod dynion ieuaingc mewn trefydd a lleoedd poblogaidd yn mynychu y casinos a'r dancing saloons, o herwydd fod cymmeriadau drwg yn mynychu y lle- oedd hyny. Nis gellir eu hattal i fyned i gael difyrweh ac os ydyw pobl am gadw yr ieuengctyd o leoedd o'r fath, dylent barottoi lleoedd addas iddynt i ddifyru ei hunain. Yn y fath leoedd poblogaidd ag Abertawe a Chaerdydd, nid oes ganddynt ddim un lie i fyned i rodiana ond ar hyd yr heolydd y rhai sydd ynllawno demtas- iynau. Y mae Cynghor Trefol Caerdydd yn myned i'r Senedd i gael act i helaethu terfynau y fwrdeisdref a chael pare at wasanaethycyhoedd, acy mae Mr Thomas o'r Lan wedi llwyddo i gael tir i wneud pare i'r bobl rhwng Treforis ac Abertawe. Addawodd Mr Llewelyn, Penllirgaer, y tir. Y mae clod yn ddyledus i'r olaf am ei haelioni. Y mae y tafarnwyr mewn lleoedd bych- ain yn gwingo yn erbyn y gyfraith newydd sydd yn eu gorfodi i gau am ddeg yn lie un-ar-ddeg o'r nos. Cyfnewidiad rhagorol yw hwn. Cymmerodd yspeiliad haerllug ofnadwy le yn ddiweddar yn Cwm Bach. Lladrat- tawyd sachau cyfain o flawd a chasgeni o fenyn o ystorfa y Co-operative stores. Cafwyd yr eiddo yn meddiant dau gychwr ar y gamlas, ac y maentmewn dalfa. CRAIG Y FOELALLT.
Y GOHEBYDD GWIBIOL.
Y GOHEBYDD GWIBIOL. PONTFAEN, NEU PONTFON.-Saif y dref hon yn un o'r llanerchoedd tiysaf yn Nghymru, sef Bro Morganwg, gardd Cymru. Y mae y Fro yn ddeugain mill- dir o hyd, yr hwn a orchuddir gan balas- dai heirddion, castelli, eglwysi, ac amaeth- dai. Each gives to each a double charm, As pearl upon an Ethiop's arm." Y mae yr ardal o amgylch Pontfaen yn orlawn o ddyddordeb i bob ymwelydd, os yw yn hoffi gweled gwaith natur yn ei phrydferthwch, ac olrhain hynafiaethau, y rhai a geir yn mhob plwyf ac yn mhob cwm a nant. Troed yr ymwelydd ei olyg- on i'r fan a fyno, caiff weled rhywbeth i foddio ei olwg. Y mae y dref hon yn cyn- nwys un heol hir, ac yn nghanol y dref y saif neuadd y dref. Yr oedd sessiwn chwarterol y sir yn cael ei chynnal yma, ac yma yr oedd y bridewell, lie yr oedd troseddwyr yn cael eu carcharu pan, oedd Caerdydd yn ei mabandod. Cynnelir marchnad yma bob dydd Mawrth. Adeil- adodd Robert St. Quintin, un o farehog- ion Fitzhamon, furiau o gwmpas y dref, ac y mae olion un o'r pyrth yn sefyll yma heddyw. Yn amser Leland yr oedd tri phorth yn sefyll. Y mae Pontfaen wedi bod yn enwog am oesau am ei hysgol ram- madegol enwog, yr hon a waridolwyd gan Syr Leoline Jenkins a dwy gymmrodor- iaeth ac ysgoloriaeth yn Ngholeg yr lesu, Rhydychaih. Yr oedd yr hen bobl yn llawer mwy haelionus na pliobl ein dydd- iau ni. Y mae haelioni o'r natur yma mor anaml ag asyn marw. Pentyru golud ar olud yw crefydd Fammonaidd ein hoes. Hwy dyrant olud, ac ni wyddant pwy a'i casgl." Yr ým yn cael tirfeddiannwyr Rliyddfrydig (?) yn pleidio byrddau ysgol- ion er arbed eu poce^RU eu hunain, fel Mr Maitland, o'r Garth, at yr hwn y cyfeir- iodd Dafydd Eppynt; a chlywais i Mr William Morris, cyn-aelod Rhyddfrydol dros Gaerfyrddin, dynu ei danysgrifiadau oddiwrth yr ysgolion enwadol. Sylwaf etto ar hanes Leoline. Yr oedd ysgol- heigion Pontfaen yn cael eu hurddo oddi- yma heb fyned i un coleg. Meithrinwyd llawer talent ysblenydd yma. Exhibi- tioners o Bontfaen oedd yr Archddiacon Jones, Bangor, a'r Canghellydd Williams, o Faeshaleg. Yr oedd pobl yn arfer dy- wedyd fod gwell Saesneg yn y Bontfaen nag un dref yn Nghymru. Cvfanneddodd Mr Mai kin, awdwr hanes y Deheudir, yn y Bontfaen, a'i fab-yn-nghyfraith ef yw y Parch. Thomas Edmunds, y ficer. Ym- welais a'r eglwys yn nghwmni fy nghyfaill, Dr. Bates, M.D., un o dylwyth y Lewis- iaid, o'r Van. Yn yr eglwys hon y cladd- wyd amryw o enwogion sir Forganwg. Uwchben y porth ceir cerfiad-" Er coff- adwriaeth am Gwilym Nichol, Yswain, Dadleuwr y Gyfraith (Barrister-at-Laic). fe a fufarwy 5ed o Chwef., 1829, yn 76 oed. Efe oedd 5ed mab Whitlock Nichol o Ham, Ysw., a thros lawer o Tlyii vddoedd maer y dref. Hefyd, ei wraig, Frances, yr hon a fu farw ar y 7fed o Ragfyr, 1819, yn 72 oed." Yma y gorwedd gweddilion y Parch. Daniel Walters, o Ysgol Pont- faen. Oherwydd ei glod a'i fedrusrwydd fel athraw, yr oedd llawer yn tyru i'w ys- gol, Treuliai ei holl amser i ddysgu y plant. Bu farw yn bum' mlwydd ar hugain oed, o'r darfodedigaeth. Yn yr un bedd y claddwyd ei frawd talentog, Wil- liam Walters, yr hwn a fu farw Hydref 8fed, 1789, yn 20 oed. Ceir maen arall coffadwriaethol am eu rhieni mwyaf hynaws. Gorphwysa eu rhan farwol yn agos i'r gofadail hon; a gerllaw ceir gweddillion y Llyngesydd DafyddEdwards, Rhydygors, Caerfyrddin, yr hwn a fu farw yn y dref hon ar ei daith o Gderbaddon, Mai 12fed, 1788. Hefyd Anne, ei wraig, yr hon a fu farw lonawr 7fed, 1810, yn 82 oed. Yma hefyd ceir maen er cof am Richard Bates, llaw-feddyg, a 7 o'i blant, y rhai a fuont farw yn eu mabandod. Gerllaw i'r beddadail hon y gorwedd corph Mary Williams, merch y Parchedig Williams, Llangian, un o brebendariaid Llandaf, ac wyres i esgob diweddar Llan- daf, yr hwn a fu farw Mawrth 4ydd, 1725, yn 76 oed.Y GOIIEBYDB GWIBIOL.
LLOFFION O'R DEHEUDIR.
LLOFFION O'R DEHEUDIR. LLANWENOG.—Yr oedd dydd Mercher, Hydref yr 21ain, yn ddydd a hir ddisgwyl- iwyd gan drigolion y lie uchod a'r cym- mydogaethau cylehynol, fel y dydd y caent y fraint o weled uno mewn glan briodas T. Owens, Ysw., gorsaf-feistr, gyda Miss L. Jones (Blodeuyn Gwenog), Abernant Llan, ger Llanwenog. Cym- merodd y seremoni le yn eglwys henafol y plwyf, a gweinyddwyd gan y Parch. Evan Alban, yn ngwydd tyrfa fawr o ed- rychwyr. Yn gynnar yn y boreu, deuai tyrfaoedd mawreddog, yn hen ac ieuaingc, i bentref gwledig y Llan, lle yr oedd par- ottoadau helaeth wedi cael eu gwneuthur ar eu cyfer gan deulu y briodasferch, a diau y gellir dyweud fod pawb wedi gwneuthur cyfiawnder a'r danteithion. Er fod y gwlaw yn curo arnom yn lied ddyfal, yr hwn oedd yn drwm anarferol ar adegau, ni wnaetl1 farweiddio dim yn y mesur lleiaf ar ysbrydoedd yr edrychwyr, llawenydd a mwynhad pa rai a ymddang- osai yn herio y tywydd, a buasicl yn tybio oddiwrth ddigwyddiadau y dydd nad ydyw serch meibion a merched Gwenog wedi cwbl ddiffodd rhag rhoddi parch i'r rhai y mae yn ddyledus. Gellid meddwl wrth y dorf fawr nad oedd ond ychydig yn gweithio ddydd y briodas, ond eu hunig waith oedd canu clychau a saethu nes oedd y creigiau yn diaspedain, ac yr oedd swn twrf a helynt i'w glywed yn mhob man o'r bron o amgylch y lie. Am bed- war yn y prydnawn, ymadawodd y par ieuangc gyda'r gerbydres i dreulio eu mis melyn un o drefydd Lloegr, pryd yr ymadawodd pawb i'w cartrefleoedd dan hiraetbu am gael diwrnod yr un fath etto yn fuan. Hir oes iddynt, yw dymuniadyr holl ardalyddion. CEFNCOEDYCYMER.-Boicu -ddydd Gwener diweddaf, eyffrowyd trigolion y lie hwn gan y iloedd o Tdn! tan!" pryd y cafwyd allan gan ddyn a ddigwyddai fyned heibio, fod darllawdy bychan a berchen- ogid gan Mrs Catherine Davies yn y gym- mydogaeth wedi cymmeryd tan.. Oyirilir fod y golled oddeutu pedwar cant o bun- nau. Yr oedd yr eiddo wedi cael ei ys- wirio. Nid ydys wedi cael allan etto yr achos o'r tan. LLANDYSSUL.—Cynnaliwyd cyfarfod o ddiolchgarwch am y cynhauaf yn y plwyf hwn ddydd lau a dydd Gwener yn y di- weddaf. Dschreuwyd yn Tregroes pryd- nawn y dydd cyntaf. Am ddeg drannoeth yn eglwys St. John, yn y prydnawn yn eglwys Dt. David's, ac yn yr hwyr yn eglwys y plwyf, pryd ygwasanaethwyd ar yr achlysur gan y ficer a'i gurad, D. Jen- kins, Llanwrtyd J. Jones, Llangeler a'r Parch William Evans, ficer Rhymni. Yr oedd yr hin yn hynod ffafriol, a daeth tyrfaoedd lliosog i'r gwahanol fanau, yn enwedig yn yr hwyr. MERTHYR TYDFIL.-Nid oes llawer o flynyddoedd wedi myned heibio ers pan yr oedd gwraig weddw barchus o'r enw Jane Watkins yn preswylio mewn cyflwr cysurus yn y rhan uchaf o'r dref hon. Yr oedd ganddi dy mawr rhydd-ddaliadol yn Caepant-tywyll, ac yr oedd ganddi fab hefyd yn gweithio yn ngwaith Cyfarthfa, ac ystyrid ef yn ddyn o gymmeriad dilychwin, ac yn arwain bywyd di- argyhoedd. Priododd y mab ac aeth i fyw gyda'i briod i'r Castle Square. Yr oedd y teulu hyn gyda'u plant bach liawddgar yn cael eu breintio ag ymweliadau mynych oddiwrth y fam barchus. Ymddangosai eu bywyd yn e-ugrailit berffaith o dded- wyddwcii ond och, mewn amser daeth cwmmwl du o drallodion ac annedwyddwch i ymgrogi uwchben eu cysuron daearol; ymollyngodd y fam ieuangc i yfed 1 onnodedd, ac nid hir y bu heb annghofio pob rhinwedd a moesoldeb. Yr oedd ei gwr wedi cynnilo trwy chwvs ei wyneb y swm o gan punt. Diangodd y wraig yn anniolchgar i'r America gyda dyn di- egwyddor a godinebus, ac aeth ag arian ui> gwr gyda hi. Yr oedd hyn yn ormod i ddyn gonest ddal, a'r canlyniad fu iddo syrthio i afiechyd, a bu raid i'w fam barchus weithio yn galed er cael ymborth i'r dyn anffodus a'i blant bach diniwed. Am ddwy flynedd cadwodd y gwr ei wely, yn mhen pa amser nid oedd yr arwyddion Ueiaf am ei adferiad. Yn yr amser hwnw dychwelodd ei wraig o America, ond nid mewn sefyllfa edifeiriol, ond i geisio diwallu ei chwantau cnawdol gyda rhyw ddyn bwystfilaidd arall, gyda yr hwn Y mae yn preswylio yn rhyw le yn Merthyr yn bresennol. Yn y cyfamser yr oedd amgylchiadau a moddion cynnaliaeth y wraig weddw a'i mab yn prinhau a bu raid i'r hen wraig fyned o gwmpas i gardotta, ond yr oedd hyn yn ormod i'r hen wraig barchus, a dydd Mawrth diweddaf, gwelwyd ei chorph yn cael ei ddwyn trwy dref Merthyr, yr hwn a gafwyd wedi boddi yn feeder Plymouth. Y mae yn debyg fod ysbryd y druanes wedi ei lethu o dan bwysau siomedigaetii- au y byd anwadal, ac iddi mewn adeg 0 iselder ysbryd ddattod y cwlwm ag oedd yn ei chyssylltu a'r ddaear, trwy foddi ei hun. DONVLAIs.-Dydd Mawrth diweddaf, cy- farfyddodd bachgen ieuangc, 15 mlwyad oed, o'r enw David Watkins, a'i farwolaeth trwy ddamwain. Yr oedd y trangcedig yn byw gyda'i rieni yn Ynysfach. Ymddengys fod y trangcedig, yn gweithio yn nglofa y Gethin, ac fel y mae yn wybyddus i lawer o'éh darllenwyr, y mae tren arbenig yn. cario dynion y Gethin sydd ynbyw yll Ynysbacli at eu gwaith bob boreu. Boreu dydd Mawrth diweddaf yr oedd y trange-1. edig yn hwyr yn cychwyn at ei waith, ac yn ei brysurdeb i ddal y tren, yr oedd wedi colli rhan fawr o'i hunanfeddiant a'i bwyll. Ceisiodd neidio i fyny i un o r cerbydau, yr hyn yn ddiau y buasai yn llwyddo i gyflawni, oni bae ei fod mor anmhwyllog. Methodd yn ei amcan, ac aeth yr holl gerbydau ctrosto. Ni fu y truan anffodus fyw ond am ychydig oriau wedi derbyn y neweidiau. cY.DWELI -Oddeutu saith o'r gloch yn yr hwyr ddydd Iau, yr wythnos o'r blaen, digwyddodd damwain o'r fath fwyaf hynod gyda cheffyl yn y lie hwn. Fel ag yr oedd Mr Daniel, arolygwr gwaith Trimsaran, yn myned yn ei gerbyd, yr hwn a dynid gan un o'r meirch goreu yn y lie, yn nghyfeiriad Llanelli, pan rhwng ffarm o i enw Horeb a'r Pwll, cyfarfyddwyd ag ef gan gerbyd arall, pryd yr aeth yn wrth, drawiad rhwng y ddau ar ganol y ffordd fawr. Ond l'ywsut ymwailanodd y ddau oddiwrth eu gilydd, aeth un yn mlaen tua Chydweli, ac eiddo Mr Daniel am yspaid yn nghyfeiriad Llanelli, ond wedi myned felly am ychydig bellder, wele y march ysblenydd yn cwympo i lawr ac yn marw yn y fan. Erbyn gwneud ymchwiliad, caed fod un o shafftau y cerbyd arall wedi treiddio i mewn i'w fynwes, a gwaedodd yr anifail anffodus i farwolaeth. Nid yw yn ymddangos fod y lamp yn oleu yn y naill na'r Hall o honynt. Dywedir nad oedd y march a laddwyd yn werth dim llax na chant neu chwech ugam punt. Ell-YMNI.-Nos Wener diweddaf cy111- merodd gwrthdrawiad echryslon Ie ar reilffordd cwmpeini y Great Western yn y Pen^ina Junction, rhwng tren nwyddau yn perthyn i'r cwmni crybwylledig a treri yn perthyn i gwmpeini rheilffordd Rhymxxx> yr hwn oedd yn cael ei wneud i fyny, fel ag y mae goreu y modd, o gerbydresi gweigion. Ni chollwyd dim bywydau,_ond- torwyd deg neu ddeuddeg o'r gwageni yn ganddryll. Tailwyd y signal cabin i'r llawx* ae attaliwyd y liinell am amser mawr. ABERDAR.—Yn llys yr heddgeidwaid yn y lie hwn dydd Llun diweddai, o flaen IVII: De Butsen, cyhuddwyd dau ddyn o'r enwau William Price a John Oakley o ladratta coed o adeiliad yn Aberaman, sef eiddo Mr William Woodward. Yr oedd y ddall yn gweithio o dan yr erlynydd, ac ym- ddengys fod Price yn dal safie" gyfrifol 0 dan yr erlynydd. Gwelwyd y carcharorion yn myned a'r coed i ffwrdd ddydd Sadwx'n diweddaf gan ddyn o'r enw Southey. Caf- wycl y coed wedi hyny yn meddiant Price- Dywedodd Mr T. Phillips nad oedd dim tystiolaeth yn erbyn Oakley, ond ei fod yn gweithredu yn ol cyfarwyddiadau Price- Cydnabyddai Mr Rutsen wirionedd yr hyll a ddywedid gan Mr Phillips, ac felly rhyddhawyd ef. Dywedai Mr Phillips, cyfreithiwr y carcharorion, fod Price J11 cydnabod ei euogrwydd, a dygai dysticn- aeth i'w gymmeriad blaenorol. Nid oed yr erlynydd yn dewis gwasgu yr ach'os yn mlaen er mwyn teulu y cyliuddedig. y wedai Mr De Rutsen fod yn anmhosxb iddo ef roddi dedfryd ysgafnach na clau fis o garchariad gyda llaiur caled iddo. TREIORCI.—Cynnaliwyd trengholiad yp y Cardiff Arms Hotel, dydd Sadwrn di- weddaf yn y lie hwn, o flaen Mr William^ ar gorph plentyn o'r enw Hugh HUJIl: phreys, pedair blwydd a naw mis oed, y1 hwn a fu farw mewn canlyniad i iaiweidig," a dderbyniodd ar y rlieilffordd yn Cwm* park ar y 12fed cyniisol. Ymddengys i°.c y bychan yn ceisio dringo un o'r gwagex^ j ond syrthiodd o dan yr olwynion. Dyoi1^ welwyd rheithfarn o farwolaeth ddam- i weiniol. IEUAN AWST. i