Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

3 articles on this Page

NEWYDDION CYMREIG.

News
Cite
Share

NEWYDDION CYMREIG. BLAENAU FFESTINIOG.- Nos Wener, y 9fed cyfisol, buHiraethogyn darllen rhanau detholedig o'r "Emanuel yn yr Assem- bly Room. Cymmerwyd y gadair gan y Parch. W. Edwards, Aberdar, ac yr oedd y cynnulliad yn lluosog.—Llifogydd Mawr- ion.—Bu yr wythnos ddiweddaf yn hynod ar gyfrif ei gwlawogydd, ac y mae wedi pery peth anfantais yn y chwarelau, ac wedi boddi rhai manau. Yr oedd y dwfr yn myned i lawer o dai nes yr oedd llawer yn cario eu dodrefn i ddiogelweh.- Goheb- ydd. CAPEL CURIG.-Gwyl Gynhauaf.— Cynnaliodd Eglwyswyr y lie hwn eu gwyl gynhauaf, ar ddydd Iau, yr 8fed o'r mis hwn. Nos Fercher, cynnaliwyd gwasanaeth dwyfol yn yr eglwys, a phre- gethodd y Parch. Peter Jones, ficer Llan- ddona, M6n, oddiar St. Mathew vi. 33. Dydd lau, yn y boreu, pregethodd y Parch. Mr Morgan, Llanrwst, oddiar Hosea ii. 15 yn y prydnawn, y Parch. D. Jones, Llandudno, oddiar Gen. xl. 23.; ac yn yr hwyr, y Parch. P. Jones, Llan- ddona, oddiar i Samuel xii. 23, 24. Darllenwyd y gweddiau gan y Parchn. J. Lloyd Jones, B.A., Bettwsycoed H. .< E. Williams, Dolyddelen; a David Thomas, Capel Curig. Yr oedd y preg- ethu yn ardderchog o'r dechreu i'r diwedd. Gwnaeth y cor eu rhan yn ganmoladwy, dan arweiniad Mr John Williams. Casglwyd tuag at y gymdeithas er taenu Gwybodaeth Gristionogol.-Esgob Cork.- Boreu Sul, Medi 27, pregethodd yr hybarch a'r oedranus Dr. Gregg, Esgob Cork, yn yrj Iwerddon, yn rymus ac effeithiol oddiar St. loan vi. 37. Gwledd i'r enaid yw cael eistedd dan weinidogaeth yr hen Brotestant diledryw hwn. Y mae yn orator ysplenydd, ac yn Gristion cywir. "Esgob," ac nid "Arglwydd" sych a rhodresgar ydyw yr yr henafgwr anwyl hwn. Yn yr hwyr, pregethodd y Parch. Mr Jones, curad Bodedern, Mdn, yn rhagorol oddiar Psalm, xxxiv. 8. Casglwyd foreu a hwyr at Glafdy Bangor. -Llifogydd.- Y mwel wyd a'r ardal fynydd- ig hon ag ystorm ddigymmar o wynt a gwlaw nos Fawrth, y 6ed o'r mis hwn. Ysgubodd y ryferthwy y cloddiau o'i flaen, a chariodd y llifeiriant i ffordd yn gyfangwbl bont bren gadarn dros yr afon Lugwy, ger y Tanybwlch Hotel. Yr oedd y llif yn uchel annghyffredin, a'r gwlaw- ogydd yn drymion iawn. CWMYGLO.—Ni welsom y Bogelyn yma wedi chwyddo a ehedeg dros ei derfynau gymmaint ers ugain mlynedd, ag y darfu iddo ddydd a nos Fawrth ddiweddaf. Yr oedd afonydd yn rhedeg iddo o bob cyfeiriad, gan rwygO y ffyrdd a'r llwybrau, a diystyru pob rhwystrau a ddeuant i'w cyfarfod. Nid ydym yn ein hoes yn cofio iddi wneud yn agos gym- aint o lifogydd mewn can lleiad amser a'r tro hwn. Yr oedd y Bogelyn wedi chwyddo cymmaint fel yr oedd wedi meddiannu iddo ei hun holl wastadedd o bont Penyllyn i lawr liyd Pontrhyddallt, gan orchuwdio y ffordd fawr sydd yn arwain o Gaernarfon i Lanberis, mewn amryw fanau. Aeth pawb i'w gwelyau nos Fawrth, fel arferol; ond oddeutu day o'r gloch y boreu, cododd un person i edrych pa fath dywydd oedd, a thra yn disgyn o'i wely disgynodd i ddwfr hyd at IPLI lwynau ac felly mewn dychryn, pan cfdpailocfd ei bod yn llif-ddwfr mawr, gwnaeth ei ffopdd at y drws i geisio glared ei fochyn, yr hwn oedd ganddo mWP. cwt tu Ql Tw dy, ar fin y llyn. Ac wrth agpr y drws, er eîyndod, gwelai ei fochyn y# nofio heibio i'r t £ fel pe buasai Wpdi bqd yno yn d-isgwyl i'w feistr agor iffdQ. Acyr oedd yma. lawer ty a theulu, 3- }l&\yer fij'ophyn yn yr yn sefyllfa, ond ymdrechodd ef wneyd yn hysbys i'w gymmydogion eu sefyllfa, pa rai oeddynt yn cysgu yn dawel, megys ar welyau fjofiadwy, a 11 wyd clod d i'w deffro. A dyna lie bu frelynt fawr hyd y boreu, gyda physgotta moch bychain a mawr, a'u cluda i'r bryniau. Dylai gwragedd ieuaingc Cwmyglo, o hyn allan fod yn falch o'u gwyr." Wyr,cerwch eich gwragedd, yw y gorchymyn;" ond, aeth gwyr ieuaingc Cwmyglo ar foreu dydd Mercher, y seithfed cyfisol, tuhwnt i'r gorchymyn. Yr oeddynt yn caru ac yn cario eu gwragedd, a hyny trwy ddwfr lawer, ac am a wn i na fuasent yn eu cario trwy d&n buasai angen. Wragedd, byddwch dyner wrth aipS$wyr, rhag digwydd i ddyfroscld eieh da! elto rhvwbrvd.—Hen Langc. CHWILOG, GER PWLLHELI.—Ar ol hir ddisgwyliad am hanes y cyngherdd a gynnaliwyd gan Mynyddog yn nghapel yr Annibynwyr, Chwilog, ger Pwllheli, nos ^au, i/eg cynfisol,' a'r hbll ddisgwyliad; fyned-^n ofcr," yr wyf yn1 ystyried fod gadael i'r cyfryw gyngherdd fyned i! dir anghof, heb goffa am dano, yn dro; anniolchgar, a chymmaint o ddyngarwch a ■hielioni wedi cael ei ddangos drwyddo yn: Whob modd. Un anrhydeddus a llwydd- iairius ydoedd mewn gwirionedd. Edrych- i yn gyntaf, ar ddyngarwch a haelioni ein anrhydedduslywydd, sef Owen Evans,! y*w., Broom Hall, Llanarmon, yr hwn1 sydd bob amser yn barod i roi pob cyn- northwy yn siriol at bob achos da yn ein tir, ac y mae yn dda genyf allu dyweud yn y fan yma, fod ei anrhydeddus fab, yswain ieuangc o Broom Hall, yn hoffi rhodio llwybrau rhinweddpi ei barchus dad, fel yr ydym wedi cael amlygrwydd ami droiau cyn yn bresennol. Bu i'r ddau foneddwr, fod mor garedig a rhoi eu dylanwad o blaid y cyngherdd hwn, a phrynu amrai docynau i'w rhanu, i rai nad oedd ganddynt fodd i'w prynu eu hunain, er byrwyddo y dyben oedd mewn g-olwe. sef dileu dyled capel Wesleyaidd Llan- armon. Ac yn hyn buwyd yn llwydd- ianus; fel yr hysbysodd ein hanrhydedd- us lywydd, ar ddechreu y cyngherdd, mai dyben y cyngherdd y noson hono oedd tynu dyled capel Llanarmon oddi- arno, a'i fod ef wedi clywed y byddai i hyny gael ei wneud y noson hono, a bod yn dda ganddo glywed hyny." Mae yn dda genyf finau gael cadarnhau yr adroddiad yna fod ymddiriedolwyr y capel uchod yn barod i gyfarfod a'r loan fund yn ei gofynion. Bu yma ami ymdrechfa yn cael eu gwneud o'r blaen tuag at leihau dyled ein capel, gyda chyfarfodydd te, a darlithiau, ond ni chawsom yr un o'r ddau mor Uwyddianus i gasglu arian a'r cyngherdd dan sylw. Yr oedd ar yr esgynlawr, heblaw y ddau foneddwr a nodwyd, G. T. Picton Jones, Ysw., maer Pwllheli; Mrs a Miss Thomas, Plasdu; Parchn. D. Jones (Idrisyn), J. Jones, Nefyn Mr G. Griffiths, Bryngoleu, Abererch, a'i gor; Mr Henry Jones, Pwllheli, a'i barti; Mr Daniel ^vans, Brynygwdynisa, a'i barti. Yr oedd y gwahanol bartion yn cynnorthwyo Mynyddog i gynnal y cyngherdd, a Miss Thomas, Plasdu, yn chwareu ar yr har- monium gyda Mr G. Griffiths, Bryngoleu. ki u pawb cawsom gyngherdd boddhaol, ac yr ydym yn teimlo ein hun- ain dan rwymau i fod yn ddiolchgar i bawb a gymmerasant ran yn y gwaith 0 1 gynnal. Yr oedd capel mawr Chwilog yn orlawn o bobl wedi d'od yn nghyd o bob cyfeiriad yn yr ardal.

I'R LLYWYDD.

[No title]