Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

4 articles on this Page

WMFFRA DAFYDD O'R AMERICA.1

News
Cite
Share

WMFFRA DAFYDD O'R AMERICA.1 Goddefwch imi cyn myned yn mhellach i\ h hysbysu ciiwi a'ch lluosog ddarllenwyr 0 y in ti ar gais liuaws 0'111 hen gyfeilliori yr ociir yna i'r Werydd yr ydwyf yn ymgym- meryd a'r gorciiwyl o ysgrifenu'r llythyr lrJll, ie, ac ar gais pennodol LLaisy Vlad ei bun hofyd. Diau genyf focl liuaws mawr o'.n hen ddarllenwyr wedimeddwlachredu fy mod wedi myned i wlad y tyrchod d • ••ar ers llawer dydd cyn hyn, ondyn wir, a- yn wir hefyd, nid felly y. mae hi, onide Li fuaswn i byth yn gwadu. Ie, a dyweud y gwir yn onest, y mae Began Dafydd a minau,yn fyw ac iach, ac yn gallu bwyta eialwfans, ond mae miloedd o rai gwell In ni (os oes posibl eu cael) wedi eu claddu pan yr ydym yn y wlad anorphenedig 1 on. Goddefwch imi, ar ganol ysgrifenu, gtel dyweud ychydig o'm profiad wrthych. Hyda golwg ar fy marw, efallai eich bod cawi yn cofio am weledigaeth y Dyffryn yn llawn o esgyrn sychion gan y proph- i-iyd Ezeciel. Felly finau, bob amser y byddaf mewn cyfarfod cyhoeddus yn mysg 3 r lancies, byddaf yn meddwl fy mod wedi marw a'm bod yn y dyffryn hwnw, o her- wydd bod yr Iancies mor deneuon, esgyrn- jog, a sychion ond mor gynted ag y (teu,,tf o'u oanol hwynt a chael golwg ar y ileuadj cofiaf yr hen benill difrifddwys hwnw ,b eiddo yr anfarwol Cawrdaf:— Pan fyddvyf ar fy nheitbiau Llwyd wp.uau'r lleuad wen' •. A ddmv fi-1 i&r o draserch I'm u ;tel! fy luhen." "Wedid'od i gwbl benderfyniad ffiai byw ac 0 iach fyddwn, dechreuwn .a myfyrio am a I a, ac yn fuan wedyn ( & Fe gwyd yr ysbryd ac ehed I 'wweled A thir Cymru." Boreu rhyfedd ar Began Dafydd a minau oedd y boreu hwnw pan yr oeddym yn pacio y tipyn calico at ei gilydd i dd'od tlrosodd i'r wlad anhygyrch hon; ac yn wir i chwi, o ran hyny, parhau yn rhyfedd y mae hi o hyny hyd yn hyn, ond efallai y daw eto dro ar fyd a hyny er gwell, a dy- j wedwcn chwithau a Llais y Wlad a'r holl bobl-Amen. Peth arall sydd yn pery cryn dipyn o Hinder-yn y wlad estronol hon yw nad ydyw'r Iancies pengaled hyn ddim yn talu i mi y warogaeth ag y mae fy anrhydedd yn hawlio oddiar eu dwylaw halogedig, ac nid ydynt yn fy ystyried yn nemawr iawn gwell, ac ond yn ychydig iawn anrhydedd- usach na hwy eu hunain. Druain o hon- ynt, y rhai o ran eu cyrph ydynt mor deneuon ag ystyllenod arch, ae Q ran eu heneidiau mor ddall a mwlsyn llwyd "Will Pant y Pwda, ac mor grebachlyd a hen ddyrnwyl o grwyn defaidl A rhwng y naill beth a'r,llall, gall y darilenydd gasglu yn dra naturiol fy mod yn dwyn cryn bwn o Li 0 1 henyd, ac nad yw yn un math o ryfeddod fy mod o ran fy enaid yn cynniwair yn ol ac yn mlaen dros fryniau a llechweddau tir Cymru. Ac efallai nad annyddorol genyt, fy hynaws ddarllenydd, fydd- cael cipdrem ar wrthddrychau fy myfyrdod yn y wladnfendigaid lie yr ydych yn preswylio. Os felly, dyma hwy Pwya pha fath bobl sydd yn preswylio yn yr "hen iwthyn clyd ac yn byw ar yr hen aetwyd gynnes yn Pant y Pistyll, lie yr ysgrrfenais lawer llith fendigedig wrth oleu camwyll frwynen, o dan hen fantell y gimddeu loew-ddu ac o dan wyliadwriaeth dwy neju dair o gatrodau o benwaig coch- ion, &,c, Lie dedwydd oedd hwnw, a gobeitMaf fod rhyw ddynsawd teilwng o'r hen fwthyn ac o'r hen Wmffra, ac yn enwedig, o Began, yn ei breswylio yn bresentfol. Os oes, pobpeth yn iawn ac os nftd oes-owell genyf heb wybod rhag fy-ngofidio a phery trallocl i'm hen gydmares ffyddlon a phenllwyd. Peth arall y-byddaf yn myfyrio llawer arno yw, pwy a all fod yn trttmwyo'r hen Iwybrau a adewais ar fy ol ar hyd llechweddau Llechtal .Mfin, ger Pant y Pistyll, a phwy sydd yn yfed awyr a gwynt y nefoedd a drefnod-d fy Nghrewr Mawr ar fy nghyfer yna f ac os nad yw y person hwnw yn dfeilwng o honwyf, bydded i'r awyr hwnw fod yn golic-wynt yn modiau ei draed ol pan y bydd efe yn camweddu ar yr hen Iwybra-ri uniawn a gerddais, neu yn hytrach a rodiais. Peth arall ag y byddaf yn myfyrio mwyaf-arno yw-Pwy ac o ba le y mae fy lluaws hen gyfeillion wedi cael un i lenwi esgidia-u eu hen Wmfira fel cyfaill ? Ef- allai y gwyddoch chwi, ond nis gwn i, a hyny ohrwydd y gwn ei bod yn anhawdd iawn, iawn, iawn ei gael; ond hya a wn, sef y byddaf yn cael bwrneli o lythyrau yn wythnosol a chwyno am danaf y bydd pawb ddynt! Peth arall yr ydwyf wedi sylwi arm) yn neulkluol ar oi d od i'r wlad hon, sydd yn profi i'm meddwl i tuhwnt i bob dadl fy mod yn rhyw un mawr a phwysig, yw, y mae yr haul bron bob dydd ar ol ei amser oddeutu tair awr a banner ac yn enw pob rheswm yn mha le y geill ef fod am yr holl amser hwnw, os nad yw efe yn ceisio edrych allan am danaf V! Ni welais i erioed mo hono felly o'r blaen, hyd nes y daethum i'r wlad hon; ac os oes rhywun arall yn meddwl yn amgen ac yn wahanol, traeth- ed ei len. Peth arall sydd yn fy nhueddu i gredu yr un gwirionedd yw y lleuad (j.tI( I'i (: bydd hithau am oriau lawer ar ol ei ham- ser. Bydd yn ami iawn o chwech o'r gloch y nos hyd chwech o'r gloch y boreu arni yn gwneud ei hymddangosiad, ac o ganlyniad, mewn difnf, meddwch chwi, yn lie y gall hithau fod am yr holl amser hwnw ? Gan mai yn y nos y bydd hi yn llywodraethu a'r nos yn dywell, onid yw yn naturiol i mi gasglu oherwydd hyny fod yn rhaid iddi gael mwy o amser i edrych am danaf, a chan fod y wlad hon mor fawr, ei bod yn methu fy ngweled, a mwy na thebyg feallai pan y'm gwel y bydd iddi fod yn fwy amserol, ond amser a ddengys. Dymunaf eich hysbysu chwi a'ch lluosog ddarllenwyr fod i bawb, ie, i bob enaid byw bedyddiol, yn Gristion ac yn bech- adur yr un ffunud, gyflawn roesaw ac ewyllys da Wmffra a Began Dafydd i fwynhau mewn heddwch a dedwyddwch yr hyn oil a adawsont ar eu hoi, namyn fy enw, dros yr hwn yr ydwyf yn dwyn mawr sel ac eiddigedd ac er fy ngofid I yr ydwyf wedi sylwi too rhyw drychfilyn haerllug, gwyneb-galed, a iladronllyd wedi cymmery, ty enw oddiarnaf. Byddaf yn ami yn ei weled yn nghololnau Lias y yVlact, wedi ei gyplysu wrth losgwrn rhai o'r rhimynau mwyaf gwagsaw a disynwyr a ddaeth erioed o ben mul, yr hyn beth sydd yn fwy o ddiraddiad i mi na phe buasai efe yn lladratta fy holl arian a'm holl olud bydol (namyn Began), yr hyn debygwyf sydd yn ormod i gig a gwaed ei oduet, ac am hyny yr ydwyi yn deisyf eich cynnorthwy chwi, foneddigion, yn yr achos, hyny yw, eich caniattad chwi i gyhoeddi y rhybudd canlynol ar g'oedd gwlad RHYBUDD. t Bydded hysbys i bob perchen anadl, yn fyw ac yn farw, yn wryw ac yn fenyw, yn wyn ac yn ddu, o Gaergybi I Gaerdyud, ac o Gaergwdion i Abergwyngregyn, mai pwy bynag a ddefnyddia neu a arlera yr enw anrhydeddus o Wmffra Dafydd neu Humphrey Dafydd wrth lusgwrn eu rhimynod o hyn allan, byth au yn dra- gywydd, ac yn enwedig y corphilyn a'r sydd yn ei arfer yn bresennol yn nghoi- ofnau Llais y I-V lad, mai y dyngeu ganlynol fydd ei ran, pwy bynag iydlio.- Saith marwolaeth a -itjigwydd iddo, Ei iadd, a'i iosgi, a'i lusgo Ag,,], ei 11)1 a'i tifigu, Acyn luhigau'r biam, Ac yu ughrug y bu A chofied hefyd nacl yw yr uchod ond rhan o'i dynged, ae yn yen wanegol at yr uchod fe fyud i ddau o ysbrydion hen Indian chiefs gymmeryd g wibdaith" drwy ddyrys Iwybrau bro Abred, a tbros ry- (lerthwy eynddeiiiog y Werydd ciruchionog hyd yn Ngwalia 'tV en, a ciiymmerya meddiant o'i gorpiiilyn asynaidd a'i lusgo drwy: gornentydd a thros fynyddoedd creigiog, a thrwy ffosycid a phyllau, a thrwy ddrain a dyryani, hyd nes y bydd ei groen tew fel careiau ff ustiau, ac yn y diwedd daflu eiysgerbwd ysgymmun i lwyn o frwyn ar oclir Llech Tai Mon yu fwyd i gwn hela yr enwog Lord Tom Pen- ion, &c. Coned y darllenydd, cyn darllen y rhybudd uchod, ei fod ef yn cael ei gyfeino, "To whom it may concern." Dyna ddigon ar y pen yna; a'r peth nesaf yw, er lUwyn LULLS y Wlad a'ch iiiosog ddarllenwyr, fod Began Dafydd a minuau wedi penderfynu. ysgrifenu llithiau i'r Lials ar wahanol fatterion sydd ac a fydd yn cymmeryd lie yn mysg yr Iancies a'r Cymry yn nmr y machiud haul yma. Fe- aiiai y cewch dippyn o bolitics a llawer o bethau man ereill, heblaw hanes peth wmbrethol o lanci tricks, ac uwchlaw y ewbi eewch fanylion fy helyntion a'm tynged yn mysg gwahanol genhedioedd y ddaear, gwar ac anwar, ar lor a thir, er pan adewais Bant y Pistyli hyd y dydd n wn. Os bydd y llythyr hwn a'r addewidion uchod yn dderbyniol genych chwi a'ch darllenwyr, byddaf yn cyfeiriu llythyr arall attocn ar latterion hoilol wahanol. Hyd liyny, bydded i bawb o honoch fod yn iach, a dedwydd, a daionus, yw dymun- lad yr eiddoch yn ddiffuant, YR HEN WMFFRA DAFYDD Y GWEYDD. Prospect, New York, Medi 16eg, 1874. O.Y.—Caniattewch i mi anfon fy nghof- ion caredicaf at yr hen gyfellion canlynol —Cyrus, Bethesda; Geraint a'r Thesbiad, a'r Hen Banwr o Bentraeth, Owen Mai, Morwyllt, a Daniel Brophwyd 0 Langefni. Ie, ie, o ran hyny, waeth i mi, felyr hen bregethwr Wesley hwnw ers talm, eu lympio, a chofio at bob cywir galon. Mae Began yr un modd yn anfon ei chyffelyb goflon.W. D. U.

Advertising

ILLITH MR. PUNCH.

[No title]