Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
4 articles on this Page
Hide Articles List
4 articles on this Page
CONVENTION KESWICK.
News
Cite
Share
CONVENTION KESWICK. Gan fod amryw frodyr wedi datgan eu dy. muniad wrthyf i fyn'd i'r uchod, hoffwn ddyweyd fod pabell (tent) i'r Cymry yn cael ei pharotoi, ac y gellir cael lie ynddi ond gyru at 'Rev. 0. M. Owen, 9, Bromley Avenue, Sefton Park, Liverpool,' erbyo Mehefin 26ain. Bydd y gost am yr wythnos tua lp. Gellir eael gwybodaeth am drens, vouchers, &c., gan Mr J. T. Budd, Glenmore, 16, Melville-road, j Brighton.' JTr wyf yn deall fod cryn lawer'o siarad anwybodus am natur y Convention. Ei harwyddeiriau yw, 'All one in Christ Jesus,' a 4 Holiness by Faith.' Y mae pynciau dadleuol yn cael eu gadael o'r neilldu, ac y mae holl ergyd y siarad ar wybodaeth brofiadol drwy ffydd o allu Efengyl Crist ar linellau yr Ysgrythyr. Cefais y fraint am y tro cyntaf o fod yn bresenol y llynedd, a gallaf dystio i'r fendith a gefais, mewn awyrgylch lawn o nerth- oedd ysbrydol, ac yn mysg brodyr o bob enwad a gwlad yn I un yn Nghrist.' E. Keei EVANS.
LLYFRGELL GYMREIG COLEG PRIFYSGOL…
News
Cite
Share
LLYFRGELL GYMREIG COLEG PRIFYSGOL GOGLEDD CYMRU, BANGOR. TCHWANEGIADATX PWYSIG. Yn ystod tymhor presenol y Coleg, gwnaeth Llyfrgell Gymreig y Coleg gynydd hynod o foddhaol. DerbyniWyd nifer lluosog o roddion gwerthfawr, yn cynwys amryw Jyfrau Cymraeg prinion iawn. Cyfoethogwyd y llyfrgell yn fawr drwy rodd haelionus o holl lyfrau Cymraeg y diweddar Mr W. Cadwaladr Davies gan ei weddw enwog, Mrs Mary Davies. Yn ychwan- egol at y rhoddion hyn, hysbysodd y Llyfrgell- ydd iCymreig, Mr T. Shankland, y pwyllgor diweddaf ei fod wedi dewis a phrynu nifer mawr o lyfrau o lyfrgelloedd tri o lenorion Cymreig fuont feirw yn ddiweddar, sef yr Hybarch Archdderwydd Hwfa Mon; y Parch T. Dennis Jones, Llanllechid; a Mr R. J. Humphreys, Bangor. O'r llyfrgelloedd hyn sicrhawyd i'r Coleg nifer dda o argraffiadau cyntaf prinion ao an- hawdd eu cael o weithiau y beirdd Cymreig; casgliad o weithiau ar ddaearyddiaeth ac hanesiaeth leol; a chasgliad pur gyflawn o bob math ar lyfrau yn dal perthynas a. phlwyfi Bangor, Llandegai, a Llanliechid. Yn ystod y flwyddyn, y mae Mr Shankland wedi bod wrthi'n ddygn yn cyflawni, mor bell ag y gallai, restri'r prif gyfnodolion a gweithrediadau'r gwahanol gymdeithasau dysgedig sy'n ymdrin ar Gymru. Ceir yn y Llyfrgell Gymreig yn awr gopiau cyflawn, neu yn ymyl bod yn gyflawn, o'r Archaeological Cambrensis,' 4 Mongomeryshire Transactions,' Bye-Gones relating to W. ales,' Y Cymmrodorion Tran- sactions,' 'Record Series,' a'r Cymmrodor,' 'Revue Celtique,' 'Zeitschrift fiir Celtische Philologie,' 'Cambrian Register,' 'Cambro- Briton,' Cambrian Quarterly Magazine, Seren Gomer 1814-5, Seren Gomer 1818-1906, y Gwyliedydd, y Dysgedydd, y Gwladgarwr, yr Adolygydd, y Beirniad, y Traethodydd, &c. Yn ystod y flwyddyn sicrhawyd amryw o bethau prinion a.dyddorol iawn. Yn eu plith gellir enwi fel engreiff'tiau yr ychydig a gan- lyn :—' Copi bron a bod yn gyflawn o I Gweled- igaethau y Bardd Cwsc,' 1703-argraffiad cyntaf llyfr anfarwol Ellis Wynne copi per- fiaith o Eglurhaad o Gatechism Byrraf y Gymanfaprintiedig yn Nhrefhedyn gan Isaac Carter, 1719—hwn ydoedd y llyfr cyntaf a argraffwyd yn Nghymru; 'Maddeuant i'r Edifeiriol'—printietig yn JSTghaerfyrddin gan Isaac Carter, 1725-6—hwn oedd y llyfr cyntaf ddaeth o wasg Carter wedi iddo symud o Gastellnewydd Emlyn i Gaerfyrddin; yr ar- graffiad cyntaf a'r ail o 'Hanes y Byd a'r Amseroedd,' gwaith Simon Thomas, Henffordd —daeth yr argraffiad cyntaf allan o wasg Sion Rhydderch yn 1718—ni chofnodir hwn yn Llyfryddiaeth y Cymry,' a'r ail o wasg Sion Batty, Llundain, yn 1721; Testament ein Harglwydd Iesu Grist, wedi ei gyfansoddi yn Benillion Cymreig/ 1653—gwaith Rice Jones, Llanfair yn Nghaer Einion; 4 Prif Fanau Crefydd Gristionogol,' 1658-cyfieithia.d o waith Ussher, gan Rowland Fychan, Caergai, &c. Cynwysa'r Llyfrgell Gymreig yn awr gasgliad ardderchog o'r prif lyfrau sydd yn ymdrin ar Gymru-ei hanes, ei hiaith, a'i llenyddiaeth. Gyda pharhad rboddion haelionus y cyhoedd, a'r gefnogaeth frwdfrydig a rydd Cynghor y Coleg iddi, bydd y Llyfrgell Gymreig mewn byr amser yn drysorfa anmhrisiadwy o bethau Cymreig i ymchwilwyr yn mhob cangen o wybodaeth yn dwyn perthynas a Chymru.
CYMANFA GANU ANNIBYNWYR, CWMGARW.…
News
Cite
Share
CYMANFA GANU ANNIBYNWYR, CWMGARW. < {I' TAN Y DIWYGIAD. Dydd Llun, Mehefin I leg, ydoedd uchelwyl Cymanfa Ganu yr Annibynwyr yn yr ardal uchod, a'r flwyddyn hon cynaliwyd hi yn y Tabernacl, Pontycymer. Arweiniasid y rehearsals gan Mri John Llewelyn a David Powell. Am y tro cyntaf erioed, gwahoddasid Mr Madoc Davies, Llundain, i arwain y Gymanfa, a chyfeiliwyd gan Miss Butler. Rhagorol weithiasai y pwyllgor i gael yr holl drefn- iadau yn esmwyth i ben—i'r hwn bwyllgor yr oedd Mr. D. J. Richards yn gadeirydd; Mr John Jones yn ysgrifenydd; a Mr Evan Davies yn drysorydd. Cydweithiai amryw bethau i godi dysgwyliadau uchel am Gymanfa eithriadol o dda eleni eto. Dyma y tro cyntaf i Mr Madoc Davies fodiyma. Yr oedd yr wythnos flaenorai y Gymanfa yn danllyd ryfeddol yn y Tabernacl, ac y mae'r tan Diwygiadol wedi para i losgi yn angerddol yma er y dechreu. Gwelir fod defnydd parod i Gymanfa fawr ac, yn yn wir, aeth yn fwy na'r parotoadau i gyd. Tara- wyd nodau cyntaf y Gymanfa yn y rehearsal pryd- nawn Sul yn Nebo, Blaengarw. Buan iawn y daeth yr arweinydd a'i gor aiddgar, mawr, i gyd-ddeall eu gilydd, ac yn y cyd-ddealldwriaeth hwnw cafwyd amserau ddalient obaith gwiwdeg am wyl fendig- edig. Dwyn y chant, a'r anthemau I Molwch Dduw,' 'We never will bow down,' i ystwythder ysbrydol, oedd, buddugoliaeth y rehearsal hon. Erbyn cyrhaedd tuä phedwar o'r gloch, profasom bethau mawrion. Nodiai pawb-cor a chynulleidfa- fod pob peth yn iawn, a bod y Gymanfa Ganu yn hwylio o borthladd y rhagbarotoi i f6r ei dydd mawr dan ei llawn hwyliau, a'r gwynt teg o'i phlaid. Gohiriwyd hyd rehearsal yr hwyr, ar ol yr oedfaon a chafwyd yma eto gadarnhad hapus o bob argraff dda am Gymanfa odidog yfory. Llywydd cyfarfod y plant yn y boreu ydoedd Mr John Roberts, Nebo, Blaengarw. Dechreuwyd yn y dull Diwygiadol gan Hugh Williams, o sir Fon, a chafodd pawb amserau hyfryd tra buom gydag ef wrth yr orsedd. Yna cymerodd Mr Davies at y plant bach, y rhai, wedi ymwisgo yn Ian w thrws iadus, edrychent yn brydferth anghyffredin wrth lanw y gallery. Wrth y done gyntaf, hawdd iawn oedd clywed fod y rhai bychain hyn yn nofio ynddi hi yn braf., Dyblent, treblent, a mynych ganent fel yr elai yr Ysbryd Mawr a hwy gydag Ef. Pan ddaeth deuddeg ?o'r gloch, profasom bethau nad adnabu'r byd.' Ceid llawer gwyneb yn wlyb, ugeiniau o lygaid yn llawn a theimlad pawb oedd, i ni fod ar y mynydd gyda Duw, ac yn hiraethu am gyfarfod dau o'r gloch—i'r hwn gyfarfod yr oedd key-note gogoneddus wedi ei daro gan y plant wrth ganu 'Oriel,' Bydd yn ffyddlon,' 'Mae'r Iesu yn derbyn plant,' Da yw bod wrth daed yr Iesu (gan Thomas Price, ysgolfeistr, Pontypridd), Mae'r byd i gyd yn brydferth,' I St. Anatolius,' a'r anthem Mor hawddgar yw Dy bebyll Di.' Am 2 o'r gloch, caed Ilon'd y capel o bobl lyw- yddid gan Mr David Davies, engineer, Pont- ycymer. Wedi gadael pen y cyfarfod yn agored, daw Mr W. T. Williams, Blaengarw, i ddechreu. Cwyd ef oddiwrth yr orsedd, a chwyd naws nefolaidd ar y cyfarfod. Yn wylaidd cydia yr arweinydd yn yr awenau. Cydsymudiad Uithrig a hapus sydd rhyngddo ef a'i gor mawr, byw. I hyn tystia y d6n gyntaf. Cenir. 'Carlisle,' 'Cruger,' I Salem,' 'Brynaman,' anthem 'Molwch Dduw,' 'Pastor Bonus,'éhant Blow,' a Garth.' Ni chafwyd areithiau penodedig-taflwyd y cwbl yn rhydd ac yn agored, ac yn y gwres tawel, ond dwys-ddwfn, cafwyd canu gariai gydag ef y swyri ysbrydolaf dychymygadwy. Dyma nodwedd fawr arosol y cwrdd hwn eto—canu ystyriol a'r ysbryd ac a'r deall, a phawb wedi ymroi i fwynhau canu mor agos i'r ideal mewn cymanfa ganu ag oedd yn bosibl. Cyfarfod fine trwyddo draw-treat arbenig yn nghanol amserau ofnadwy I Cadwyd y cwbl din lywodraeth rasol, eto yr oedd ffrwydro yn yr ymyl, ond ei fod yn cael ei gadw i lawr-erbyn, wel, ar ol hyn, fodd bynag. Mae ysbryd yn dringo hyd gyf- arfodydd y dydd i gyd hyd yn hyn. Erbyn 6 o'r gloch, methai pobl lawer a d'od i mewn i'r enpel. Llywyddir gan Mr David Phillips, Pontyrhyl. Dechreuir gan Mr Francis, Nebo, Blaengarw, ac y mae'r cyfarfod yn nofio. y rhaglen heno 'Rockingham,' Penarth,' fyrddin,' Armageddon,' Sancteiddrwydd,' 'Jv • grine,' cydgan We never will bow do Nazareth,' Houghton,' a'r Emyn Hwyrol- gynar, gynar, mae yr Ysbryd yn gorchfygu Mae'r arweinydd yn ei ddagrau bron yn 111 n symud. Mae'r cor mor ystwyth ag ysbryd, a angerddoli yn fflamol, a'r bobl yn gwaeddi digedig,' Ar ei ben bo'r goron,' Diolch Iddo, on hen ac ieuainc, i lawr ac i fyny-dynion .crYdd i yn gwelwi, yr arweinydd yn crio, ac yn eis a<r lawr yn y pwlpud, gan adael llonydd i'r Ysbryd. Fel hyn i'r diwedd. We-never wi down yn canu yn orchfygol ofnadwy 1 ton gynulleidfaol gyffredin yn y dylanwad V lanwai y ty. Mae'r program ar ben am Mae hen bobl luddedig yn dyweyd wrthym, rjjy Hughes bach, 'rych chwi yn cwpla amser y" yii glau-gadewch lonydd iddi'—a phawb yn berwi, dd, llosgi, yn canu am yr uchaf, yn methu, yn vvedL yn codi ati wed'yn, a'r arweinydd yn y pwlp^ jv myn'd o'i soundings er's amser—dim gand r0l, wneyd ond llefain a chrynu. O'r holl dyrfa arut ylo, nid oes neb nad yw yn myn'd—naill ai gan yn gweddio profiad, canu, neu welwi, neu S. HySa efe, nghau i'r nefoedd. Ni fu yr arweinydd, e f astli erioed mewn shwd le. Annichonadwy idd1? £ 0d credu fod peth fel hyn yn wir, oni bai i ^er ynddo. Clywodd We never will ^oV!n\\AeivVi afrifed o weithiau, ond, wir, llwydent yn y Pe „jy\v yn mhell bell ar ol i'r peth ofnadwy j^ryd. odd heno gan bobl a Duw yn tanio eu Gan dynu at 9 o'r gloch, cawsom afael ar a ohonom ein hunain i ganu yn an wyl, ar. 0d di' gweddigar yr 'Emyn Hwyrol,' a'r eneinia wrth y Sanctaidd Hwnw yn treiddio trwy hO anI y Er hyn i gyd, ni ddywedwyd mor haneba. Gymanfa Ganu hon eleni.
BEULAH, BRYCHEINIOG.
News
Cite
Share
BEULAH, BRYCHEINIOG. Cymanfa Ysgolion.—Mehefin 6ed, sjr Ysgolion Sabbathol Annibynwyr y rhan hon g y0 eu cymanfa flynyddol yn y lie uchod. u yo hysbys i lawer bellach fod y sir wedi ei ^,TI.varteI'' ddosbarthiadau gan awdurdodau y Cwrdd -ftrfod- er mwyn cyfleusdra i bob dosbarth gyn c^:hl fod ydd blynyddol undebol, i beri, os fyrfliftd mwy o lafur ac ymdrech yn ngl^n a r se yn gwerthfawr hwn. Gelwir y rhan hon o r ,„rf0d t Ddosbarth Llanwrtyd.' Hwn oedd yj y cyntaf o'r natur yma yn y dosbarth. u fet0l 0 cyrddau hyn a'r gymanfa ganu sydd yn jgwer- gael ei chynal yn y cylch er's blynyddoea .orflt(, Yr oedd y cwrdd cyntaf yn dechreu am 1" yO pryd y daeth plant y gwahanol leoedd yn ng eto lluosog. Daeth hefyd lawer o rai mewn O' y0 dymuDol fuasai gweled ychwaneg o'r oy nghwrdd y boreu, er mwyn cynorthwyo /^0dd gyda'r canu. Holwyd y plant Ileiaf yn f ddoreS Mam' gan y Parch R. James,' a olw, Byr' J. H. Stowell i rai hynach gan y ^f wV(jd Griffith. Yr oedd ysgol y lie ao ysgol n gael °a adrodd eu pwnc yn y cwrdd hwn hefyd, S j8rjja^ holi gan Mr James, Llanwrtyd. Yr ° vn yst°^ pwrpasol wedi eu dewis i'r plant i'w c^aJLD y cyrddau. Yr arweinydd yn y cwrdd n-,broed- Mr David Protheroe, arweinydd y canu y 0 yO rhiwdalar. Yr oedd y darnau wedi eu > oe<jd lied dda ar y cyfan, ond rhaid cyfaadet jg6dig* rhyw lawer o'r tin Cymreig yn y 11to?a^feithiol» a Er hyny yr oedd y canu yn lied en gwnaeth yr arweinydd ei ran yn ganmaia Am ddau, yr oedd ysgolion Troedrhiwdal ei wrtyd yn adrodd eu pwnc—y blaenaf y parcix P- holi gan y Parch R. James, a'r olaf gan y pryd' A. Griffith. Oymerwyd gofal y canU .L-ad I^aIT nawn gan Mr Isaac Williams, arwel?Lvr. wrtyd. Cyfarfod canu oedd yn yr "1 vr arweinydd oedd Mr John Jones, Llwyno ^r0s sydd wedi bod yn arwain y canu yn y { j^aoby0" 30 mlynedd. Canwyd y tdnau 4 proSpecil! lleth,' 'Hereford,' 'Atonement^ a-r »o- Cathedral Chant,' a Bryniau .Cassia. ,^0U themau Huddersfield a Llwyddiant y^ o'r Oaniedydd.' Yr oedd y tona^n S3- cajjtori0^ weddol adnabyddas, felly yr oeaa y aVir0, 9 yn symud wrth law yr arweinydd J" Jjly^' chafwyd canu hwylus ar amryw o r to • ydd y cyfarfod oedd y Parch Lewis •" fairmuallt. Yn ystod y cwrdd ^^i^diao118 ysgrifau i'r rhai oedd wedi bod yn n jf 1 yr arholiad sirol gan y Parch D. A\ bartb ^e<t, oedd pob un fu yn cynyg yn J «vmanfa llwyddo i enill tystysgrif. Yr oedd y gj crfe0ot* bob peth allesid ei ddymuno, ac yr 0 0gaW1 y lie wedi gwneyd darpariadau helaet yr ymwelwyr lluosog.