Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
Hide Articles List
5 articles on this Page
APEL CYNGHRAIR CENEDLAETHOL…
News
Cite
Share
APEL CYNGHRAIR CENEDLAETH- OL CYMRU AM ARIAN I GARIÓ Y FRWYDR YN MLAEN. j Coir yn ein rliifyn proseiol yr apel nehod, ac yn sicr dylai gael sylw Yn nglyn ag Addysg y m e y frwydr i'w hymladd yn beuaf, ac ymddengys y rhaid i'r frwydr boethi yu hytiach nag oeri yn y misoedd sydd i dd'od. Ac yn nglyn a'r rhan sydd wedi pasio o'r frwydr y mae y Cynghrair uchod wedi gwneyd gwaith ardderchog. Hyd nes i'r frwydrhon dd'od arnom, rhaid cydnabod nad oedd y Oynghrair wedi cael gafael gref ar y genedl nac wedi gallu llwyddo i wneyd ond ychydig o wasan- aeth iddi. Teimlai llawer ei fod yn fwy mewn enw nag mewn ffaith. Ond oddiar gychwyniad y frw) dr hon mae wedi cydio. Efe sydd yn gulw yn nghyd, a chrrio drwodd yn llwyddianus y eynadleddau mawrion ydym wedi gael yn Ne a Gogledd i drefnu ein byddinoedd. Mae y rhai hyny wedi costio arian. Nis gellid eu cario drwodd heb draul enfawj. Credwn y bydd llu mawr yn barod i gyn- orthwyo. Nid yw gwaeddi o ddim gwerth, os na wnawn hefyd gy north wyo. Peidied neb ymfodd- loni heb anfon dim am nad pl1 anfon swm mawr anfuned a all. Dim ond i bawb wneyd hyny, daw yr arian i fewn. Gyda rboi gwasanaeth mawr yn nglyn fig Addysg, rhoddodd y Cynghrair wasanaeth mawr hefyd yn nglyn a'r Mesur Trwyddedol. Ie, ond i ba beth ?' meddai rhywrai. Pasio wnaeth hwnw, er pob gwrthdystiad.' Gwir iawn, ond nid yw y Weinydd- iaeth yma i barhau mewn awdurdod o hyd, ac y mae gwaitb wedi ei wneyd fydd ya dwyn ffrwyth mawr pan fydd Gweiryddiaeth wahanol yn d'od i swydd.
COLEG PRIFYSGOL CYMRU, ABERYSTWYTH.
Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share
COLEG PRIFYSGOL CYMRU, ABERYSTWYTH. LtWIDDUNT EFRYDWYR. Yn rhestrall cyhoedledi o'r ymgeiswyr llwydd- ianus yn yr Intermediate Examinations in the Arts and Science and Preliminary and Scientiflo (M.B) Examination of the University of London, ym- ddengys yr efrydwyr canlynol o'r Coleg hwn :— Intermediate Examination in Arts. Honours.-Latin, 2nd Class, Edward T. Dyson, English, 1st Class, Alice Wall; 2nd Class, Hilda R. Banbury, Janet Mary Hills. History, 2nd Class, Archibald F. Hunt. First Division.-Alice Croft, Lewis Tascar Edwards, Mary E. Harris, Blanche E. M. Hosgood, Helen M. Lomman. Second Division. -Beatrice E. Dobbs, Winifred Gittins, Ethel Harbordt, Mary A. Housden, Minnie R. Lambourn, Marion C. J. Pearson. Intermediate Examination in Science. First Division.-Alice Mabel Elliott. Second Division. -Edith Duukley, Maria Morgan, Alfred J. Pugsley, Charles F. Waldridge, Frank W. Whaley, Frank H. Wightrnan. Exempt front. Preliminary Scientific (M.B.) Examination. Chemistry and Physics.-Charlts A. Gohns, Dan Ifor James Charles S. Reed, Elizabeth Wren, Gladys M. Wrigley. Biohgy.—Hilda M. Bishop. Mae Mr Hupaphrey 0. Jones, B A., B.Se, cyn- efrydydd o'r Coleg hwn, ac yn awr o Goleg Clare, Caergrawnt, wedi derbyn ei D.Sc. (Lond.)
BWRDD ADDYSG CYMREIG.
Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share
BWRDD ADDYSG CYMREIG. CrMEEADWlo'tt CYNLLUN. Y mae'r Bwrdd Addysg wedi awdurdodi cynllun i sefydlu Cynghor Addysg Cinedlaethol i Gymru, ac yn awr y mae Bwrdd y Llywodraeth Leol wedi cymeradwyo ffurf o gytuadeb er rhoddi y cynllun mewn gweithrediad. Daw y cytundeb dan ystyr- iaeth y gwahanol Gynghorau Cymrei yn eu eyfar- fod nesaf, a phan ei cymeradwyir ganddynt liwy, rhoddir y cynllun mewn gweithrediad. Amean y cynllun ydyw uno holl siroedd, bwideisdrefi, a thanbarthau gwljdig Cyinru a Myawy mewn un Cynghor Addysg U uedi, ae y mae ria,gd,larpar. iadau y cytundeb rywbeth fel y caulyn Gan fod Adran 17 o Ddeddf Aldysg 1902 yn darparu y gall unrhyw Gynghor ya meddu awdur dod dan y Odeddf hon sefydlu pwyilgor neu bwyllgorau addysg, yn unol a chynllun a gymerad- wyir gan Fwrdd Addysg; ao y darperir yn mhell- ach gan is-adrau 5 o'r un adran y gall y cyullun hwnw ddarparu ar gyfer pwyilgor unedig dros unrhyw n fer o siroedd neu ranau ohonynt, cynygir darparu cynllun o Gynghoi"Addysg Undtbol. 1. Bydd i'r Cynghorau Unedig, yn unol a dar- pariadau y cynllun, ymuno i sefydlu Pwyllgor Unedig, yr hwn a elwir 'Cynghor Addysg Oymreig,' ac y cyfeirir ato yn y cytundeb fel Y Cynghor Addysg' yn unol a Deddf Addysg 1902, i'r amean o gario allan y cyfryw awdurdod a dyledswydd perthynol i'r Cynghorau Unedig dan Ddeddfau Addysg 1870 a 1902, sydd yn ymwneyd ag adlysgu athrawon, He arholi ae archwilio ysgolion, a mater- ion ereill a benderfynir o dro i dro gan y Cynghorau Unedig, gyda chaniatad Bwrdd Addysg. 2. Bydd i'r Cynghor Addysg a sefydlir gael ei wneyd i fyny o aelodau o'r Cynghor cytundebol, ac o nifer o aelodau o'r gwthanol Gynghorau Unedig, ac o bersonau ereill y darperir ar eu cyfer yn y cynllun, ae a elwir yn aelodau detholedig, 3. Yn ddarostyngedig iddarpariadau y cynllun, ac fel a ddaiperir rhag Haw, dirprwyir i'r Cynghor Addysg, mor fuan ag y penodir ef, holl hawliau ac awdurdod y Cynghorau Unedig dan Ddeddfau Addysg 1870 a 1902 (oddieithr yr awdurdod i godi trethi a benthyca arian) yn ymwneyd sg addysgu athrawon, arholi ac archwilio yr ysgolion drwy yr holl ranbarthau, yn nghyda phob materion ereill a benderfynir o dro i dro gan y Cynghorau Unedig, a ehyda eaniatad Bwrdd Addysg ond dai-perir fel y canlyn :-(a) Nad yw y Cynghor Addysg i ymgy- meryd ag unrhyw gyfrifoldeb arianol na chostau, oddieithr fod y Cynghorau Unedig, neu, os na fydd yn effeithio ond ar un neu ddau ohonynt, y Cynghorau hyny yr effeithir arnynt, wedi rhoddi eu caniatad i'r Cynghor Addysg yn flaenorol. (b) Fod yr holl arian angenrheidiol i gyfarfod a threuliau y Cynghor Addysg i gael eu talu gan y Cynghoran Unedig yn uniongyrchol, neu fel y trefnir ganddynt trwy benderfyniad, mewn rhan- daliadau cyfleus yn mlaen llaw. (c) Yn ddaros- y 11 tyngedig i ddarpariadau y cynllun, Ini bydd dim a enwyd uchod yn rhwystro unrhyw rai o'r Cynghorau Unedig i ddarparu neu gynorthwyo i ddarparu addysg heblaw elfenol, os, yn eu barn hwy, y bydd amgylchiadau lleol yn gwneyd hyny yn ddymunol. 4. Fod pob un o'r Cynghorau Unedig i dalu y cyfryw ran o'r treuliau cylahrodol ag y barno y Cynghor Addysg fyddant wedi myned iddynt ar ran y Cynghor hwnw, a gweddill y treuliau a phob arian a delir gan neu ar ran y Pwyllgor Addysg a renir rhwng y Cynghorau Unedig, pob cynghor i sefyll y cyfryw ran o'r treuliau yn ol y cyfartaledd o werth trethol y rhanbarth a gynrychiolant. 5. Fod cofnodion a chyfrifon y Cynghor Addysg i gael eu cadw yn y fath fodd ag i roddi i archwil- iwr Bwrdd y Llywodraeth L301 y cyfryw gyfar- wyddiadau i'r cyfrifon ag a welo ef yn angen- rheidiol. 6. Os y dygwydda i un o'r Cynghorau Unedig gilio o'r undeb, dan delerau adran 11 o'r cynllun, bydd i hyny gymeryd lie ar y fath delerau arianol parth lleoliad y treuliau yr aethpwyd iddynt gun Bwyllgor Addysg, neu fel arall ag y cytunir arno gan y Cynghor enciliedig a'r lleill, neu (os metha'r Cynghorau gytuno) fel y penderfynir gan gyflafar- eddwr a benodir gan Fwrdd Addysg, dyfarniad yr hwn fydd yn derfynol. 7. Os y dygwydd i un o'r Cynghorau Cymreig (nad yw yn un o'r Cynghorau Unedig), sydd a'i enw yn y rhestr a nodir allan yn y cynllun, ddy- muno dyfod i mewn i'r rndeb, rhaid i'r cyfryw Gynghor selio cytundeb ar delerau cyffelyb i'r cytundeb hwn, ac yna, yn unol a daipariadau adrri 10 o'r cynllun, a ystyrir gan Gynghor Unedig mor llawn ac effeithiol a phe buasai ei enw yn y ffurflen o'r dechreu. 8. Os y cyfyd unrhyw anghydwelediad rhwng y Cynghorau Unedig, neu rhwng rhai ohonynt a'u gilydd, neu rhyngddyut, neu rai ohonynt A'r Cynghor Addysg, ar gwestiwn arianol, penderfynir y cyfryw gan ddyfarniad Bwrdd Llywodraeth Leol, dyfarniad yr hwn fydd yn derfynol.
[No title]
News
Cite
Share
TREFOR, LLANAELH AIARN. CyDaliwyd cyfarfod blynyddol y ddwy eglwys-y Gymraeg a'r Saesoneg—yn y lie hwn, Mercher ac Ian, Awst 3ydd a'r 4ydd, pryd y gweinyddwyd gan y Parchn D. G. Williams, St Clears Rhys J. Huws Bethel. H. Elfed Lewis, Llundain a J. Miles, Aberystv jth' Un bregeth bob oedfa yn y capel Saesoneg, a dwy* yn y capel Cymraeg. Y mae gwedd lewyrchus iawn ar yr achos yn y ddau gapel, o dan weinidog- aeth lwyddianus y Parch D. Ffrwdwen Lewis.
-----SENEDD-DYMHOR Y DAFARN
News
Cite
Share
Thy y Cjffredin, oblegid yr oedd yn ymar-' ferol wedi ei wneyd pan ddaeth ger bron yno. A bu y bragwyr a'r tafarnwyr yn Hefain er's blynyddoedd am gael iawn pan gymerid trwydded i ffwrdd am y bernid nad oedd ei hangen mwy. Ystyriai Owein- yddiaeth ar ol Gwe:nyddiaeth v cais mor ffol fel y troid ef heibio yn dciisylw. Ond gwrandawodd BALFOUR ar hyn eto, a dyma efe wedi mynu ei roi. Oedd, yr oedd yn glir o'r dechren fod y pet h i gael ei wneyd, pa wrthdystiad by nag a wneid yn erbyn hyny. Gyda bod gen; m wrthwynebiad i'r peth ynddo ei hun, yr ydym hefyd yn cashau y dull Phariseaidd yn mha un y gwnaed ef. Honai BALFOUR fod y Mesur yn fesur o ddeddfwriaeth ddirwestol, a siaradai fel pe buasai holl -garwyr sobrwydd yn y wlad yma yn ynfydion am nad allent weled hyny. Dernyddiodd yn union yr un Phariseaeth anuyoddefol wrth ddwyn Mesur Addysg i fewn. Dywedai mai yn ffaL yr Ymneilldu- wyr yr oedd efe wedi dwyn hwnw i fewn, a phroffesai fethu ein deall am na welsem hyny Edrychpr ar y geiriau oanlynol a osododd yn ngenau y BRENIN pm yn tori i fyny y Senedd-dymhor The enactments con- tained in the measure for reducing the number of existing licenses for the sale of intoxicating Pquors and for regulating new grants constitute a sensible improvement of the present law, and while calculated to further the cause of temperance and public order avoid any injustice to those interests which have grown up under the prevailing system.' Yr ydym wedi rhoddi y geiriau yn y Saesoneg rhag i ni wneyd cam a hwynt. Ond a welwyd erioed y fath ragrith 1 Mae pawb AVyr rywbeth yn gwybod fod y Mesur wedi ei ddwyn i fewn yn unig er boddio y 1 trade,' ac na feddyliasai BALFOUR am wneyd dim, oni buasai fod y faf'arnwyr ya gwaeddi. t Mae pawb hefyd yn gwybod mai y rhai a ofnent fwyaf rhag i ryw anffawd gyfarfod y Mesur ar ei daith drwy y ddau Dy todd y tafarnwyr a'r bragwyr, a'u bod yn llyfu eu gweflau yn iawn yn awr ar ol ei gael drwodd yn ddyogel ac eto dyma BALFOUR yn gosod yn ngenau y BRENIN ymadroddion yn cyfleu 1 yr argraff mai mesur dirwestol yn benaf ydyw. Beth yw ei syniad, tybed, am bobl y deyrnas yma ? A yw efe yn meddwl mewn difrif mai ynfydion ydym i gyd ? Mae y fath Pharise- aeth yn nglyn a phethau cyhoeddus yn enyn ynom doimlad o ddygasedd affieidd dod. Mae'r Cyfalafwr yn iawn, mae'r Pabydd a'r Eglwyswyr wedi eu sicrhau, mae'r Gwyddel wedi ei gymodi mor bell ag y gellir ei gymodi ef, mae'r tafarnwr wedi ei fodilopi-ond pa le mae ereill sydd mewn mwy o angen 1 Beth sydd wedi ei wneyd dros weithwyr y deyrnas ? Pa ystyriaeth sydd wedi ei roi i dlodion y deyrnas ? Beth drefnwyd ar gyfer y dyrfa sydd allan o waith yn y deyrnas 1 A pha beth am Ymneillduwyr y deyrnas ? Beth a wnaed i roi cyfiawnder iddynt hwy-ïe, cyf- iawnder, heb son am ffafr? Ffafrau i'r rhai oeddynt ya cael ffafrau o'r blaan, ac anj*hyf- iawnder mwy i'r rhai oeddynt yn cael anghyf- iawnder o'r blaen. Sut y mae'r BRENIN yn gallu rhoi ei set wrth bethau fel [hyn sydd annealladwy i ni. A'r hyn sydd yn gwneyd pethau yn waeth fyth yw fod BALFOUR yn gwneyd y cwbl yma drwy gymhorth y mwyafrif a gafodd ar gefn y rhyfel. Cofia ein darllenwyr mai gofyn yr oedd y Weinyddineth am gael dychwelyd i awdurdod fel y gallai ddwyn cwestiwn Deheudir Affrig i derfyniad. I hyny y caf- odd y mwyafrif, ac eto a'r mwyafrif hwnw y mae yn gwneyd y pethau hyn i gyd, ac yn gwybod ar yr un pryd fod y farn gyhoeddus yn ei horbyn. Nid oes angen gwell prawf o hyny na'r etholiadau sydd wedi cymeryd lie. Pwy mar ddall a'r hwn na fyno weled ? Pwy mor fydlar a'r hwn na fyno glywed ?