Y Tyst

HELYNTION BYWYD EDGAREV ANS O'R WERN CHWEDL GYMREIG GAN JOHN ABBOT. PENOD V. YMRWYMIAD, A MARWOLAETH. PAN gyrhaeddodd Edgar gartref o Branas, gwel- odd fod ei fam yn wael iawn ei kieckyd. Er nid yn cadw ei gwely, eto yn wanaidd iawn, ac effeithiodd hyn yn ddwys ar ei feddwl, oblegid yr oedd ei fam fel canwyll ei lygad iddo, ac ni allai oddef y syniad iddi hi fod yn wael, llai fyth ei cholli. Bu yn ofalus iawn ohoni hyd y diwedd, ae yn barod ganol nos fel canol dydd, i weini iddi. Fel rhwng y naill beth a'r Jlall, yr oedd wedi dyweyd i raddau ar iechyd Edgar. Ond pe gwyddai fod Miss Turner yn ei garu ef, fel yr oedd ef yn ei charu hi, teimlai y gallai wynebu unrkyw beth. Ond yr oedd y mater hwnw wedi ei benderfynu gllnddi hi, a digon tebyg ei fod ef allan o'r cwestiwn. Ac eto, cofiai ei dywediad, Nad oedd y dyn a garai, yn ddyn o gyfoetb, nnc o safle. Yr oedd petk arall yn dyrysu ei feddwl. Addawodd ddangos darlun o'r dyn a garai, a byddai gwel'd hwuw yn penderfy nu yr helynt i gyd iddo ef. Beth bynag, yr oedd yn benderfynol o dalu ymweliad a. bi y noson bono. Yr oedd yn teimlo fod yr ymweliad yn fater o fyw, neu farw iddo ef, eto, yr oedd yn well ganddo farw, na'r teimlad o bryder oedd yn bwyta ei enaid. Ac heb unrhyw betrusder o gwbl, cychwynodd, a'i galon yn curo yn gyflym yn ei fynwes, a'i feddwl, fel llong mewn ystorm, yn cael ei daflu o'r naill ochr i'r Hall, o obaiLh i ofn, ac o ofn i obaith. Dechreuodd feddwl am falchder Syr David, a rhe y gwyddai ei fod ef mewn serch a'i ferck ef, buasai ei ddrysau yn gauedig yn ei erbyn am byth, ae yn debyg iawn y gwnai Roderick ei waethaf i ddylanwadu ar ei dad yn ei erbyn. Ac eto, yr oedd yn tybio nad oedd gan y tad nac yntau yr un syniad ei fol yn ei charu, mor bell ag y gwyddai ef. Tra felly yn myfyrio ynddo ei hun, teimlai law esmwyth yn cyffwrdd a'i ysgwyddyn dyner. Dyckrynodd i'r fath raddau, fel am foment, ni allai feddianu ei hun. Ond clywodd lais yn .isial vti ei glustiau Goetielweli. Byddwch yn ofalus, y mae bleiddiaid o gwmpas.' Tro Id ei ben, ond ni welodd ond cysgod yn diflanu yn y tywyllwch. 'Beth all hyn fod?' gofynai yn wyllt. Ysbryd ? Na. Oni theimlais law ddynol yn cyffwrdd a'm hysgwydd. Ac eto, os oedd yn fod dynol, sut y gallasai ddiflanu mor fuan ? Dirgelwoh eto, mi dybiaf.' Yn fuan yr oedd wrth ddrws Cwrt-herbert. Canodd y gloch. Yn fuan yr oedd yn sefyll yn yr hall. Yr oedd drws y drawing room yn haner agored, a chlywodd yn eglur lais rhyw ddyn nad oedd yn gyfarwydd ag cf. Ar hyny, daeth Syr David i'r hall. I Hallo Mr Evans,' meddai, 'mae yn dda genyf eich gweled. De'wch i fewn: Aeth Edgar i mewn ar ei ol. Mr Evans,' meddai y Barwnig, cyfaill anwyl i ni fel teulu. Mr Wilks, 0 Pale Hall, Meiriouydd, Mr Evans.' Syllodd y ddau ar eu gilydd, ond ni estynodd y naill na'r Hall eu llaw i'w gilydd. Yr oeddynt yn fudion. Ond yr oedd eu gwynebau yn llef- aru cyfrolau. Yr oedd un a. deall uffernol fil- einig, y llali a scorn a thynerweb truenus. Fel y gwyddoch,' dywedai y Barwn wrth Edgar, 'yr wyf yn myned yn ken, ac ni allaf ddysgwyl byw yn hir eto. A buaswn yn hoffi i fy merch i setlo mewn bywyd. Ac fel yr wyf yn deall, ei fod yn ddymuniad b eiddo fy nghyfaill ieuanc, Mr Wilks, ac yn ddymuniad 0 fy eiddo inau kefyd, y bydd iddi fod yn wraig iddo.' Cododd Wilks ar ei draed, a phlygodd ei ben mewn cydsyniad. Da iawn,' ebai Edgar, yn wylaidd, ond i sierhau hapusrwydd yn y dyfodol y mae yn ang- enrheidiol i ymgynghori a theimladau y ddau- ddyn ieuanc. Wrth reswm, nid yw ddim o'm musnes i, i ymyraeth a. helyntion eich teulu chwi, Syr David.' Eich busnes chwi neu beidio,' ymyrai Wilks, y mae yn ymddangos i mi eich bod am wtkio eich ymyraeth i mewn.' Begio eich pardwn syr, Syr David ddygodd y mater ger broa, a chyfeiriodd yr hyn a ddy. wedodd atif fi yn bersonol, 0 ganlyniad, yr oeddwn yn teimlo fy huu yn ddigon pwysig, hyd yn nod yn mhresenoldeb eich bath chwi, i draethu fy marn ar y mater.' '0 hyn allan,' ebai Roderick, cewch ro'i eich barn, syr, ar ein trefniadau ni, pan fydd y farn hono yn cael ei gofyn.' Diotch i chwi, syr,' meddai Edgar. A phryd bynag y bydd arnoch eisieu fy marn, eewch hi yn onest. Ac efallai, pe wedi ei ofyn yn gynt, yr achubai fyioydau diniwed.' Disgynodd y frawddeg ddiweddaf ar eu clust- iau fel taranf'ollt. Edrychasant ar eu gilydd, yna ar Edgar, ond ni ddywedodd yr un o'r ddau yr un gair. Yr oedd Miss Turner, ar y pryd, yn sefyll yn ymyl y ffenestr, heb ddyweyd yr un gair. Ond sylwodd Edgar ami, fwy nag unwaith, yn sychu ei dagrau yn ofalus, a daliodd ei llygaid fwy nag unwaith yn edrych arno ef, ac fel peyndymuno arno fyned. Ac eto yr oedd y wen druenus oedd yn eistodd ar ei gwefusau, fel yn awgrymu fod ganddi rywbeth pwysig i ddyweyd wrtho. Gadawodd Miss Turner yr ystafell am ychydig eiliadau, a dychwelodd drachefn. Gwelodd Edgar,. foi awgrymu y neges a'i dygodd yno, allan o'r cwestiwn. Yr oedd pob gobaith wedi diflanu. Yr oedd yn gweled fod Wilks yno gyda'r bwriad o wneyd ymrwymiad a, hi, a bod yr hen Farwnig yn ffafrio hyny, ae yn teimlo yn gryf dros hyny, ac na wnaelk Miss Turner yr un arwydd o'i gwrthwynebiad i'r cynllun. Cymerodd efynganiataol mai y boneddwr y cyfeiriai hi ato, ar ei ymweliad diweddaf, oedd Maurice Wilks. Dywedodd, Wei, foneddigion, yr wyf yn credu nad yw fy mhresenoldeb i yn rbyw dderbynioj iawn genycb, ac felly, yr wyf yn dymuno i chwi, Nos da.' Ac ymaith yr aeth. Fan ar ei ffordd adref, teimlodd lytkyr yn llogell ei got. O b'le y daeth ? Pwy a'i gos- ododd yno ? Rhaid iddo aros am eglurhad nes y cyrkaeddai gartref. Pan gyrhaeddodd, agor- < odd y llythyr, a gwelold ar unwaith ei fod wedi ei ysgrifenu gan Miss Turner, a'i foi fel Y eanlyn: — 'Anwyl Mr Evans,—Er mwyn y Nefoedd, gwnewch fy nghyfarfod prydnawn yfory am 5 o'r glock union, ar Iwybr yr ken Fynacklog, y mae genyf gynifer 0 bethau i'w dyvpeyl wrthych. Y mae fy ngkalon yn llawn, a gvr" y cydymdeimlwck a mi, ac y cyngkorwck fi 1 wneyd yr hyn sydd oreu.' Yr eiddoch, &c., IRENE TURNER. Po dywylla'r nos, y mae yn nes i doriad gwawr.' YrooddEdgarwedi colli pob gobaith- Ond yn awr, yn cael ei ddal i fyny, gan y gred- iniaeth fod y llythyr yn serea ddysglaer yn gwefrio yn ffurfafen dywyll ei fywyd. J mae yn fy ngharu,' meddai, ac os naC| yw yn fy ngkaru, y mae yn fy ngkymeryd fel cyfaill ffyddlon iddi, yr kyn mi a obeithiaf a derfyna mewn cariad.' Yn fuan wedi i Edgar adael Cwrt-herbert f nos o'r blaen yr oedd Roderick a Wilks wedt eu gadael wrthynt eu hunain. I Beth oedd yr ynfyd yna yn ei feddwl heno, gofynai Wiiks, 'a yw yn gwybod am ein dir- gelwch ni ?' Pooh, dim 0 gwbk' atebai Roderick, y waC yn cymeryd arno ei fod yn fyfyriwr mawr ar Y natur ddynol, ac yn credu ei fod mor gall a Rhagluniaeth, gan nad beth yw hyny. Y mae yn credu y gall ei gyngkorion ef gadw pobl fyw. Sut y gallasai ef wybod am ein dirgelwctt niP Anmbosibl.' le,' ond eto i gyd,' atebai Wilks, 'rwy credu mae goreu pa gynta' i ni gael gware ohono, os yn bosibl. Y mae ganddo y galia 1 ymwthio i ffafr pawb. Wyddock ch'i. Dita ond y dydd o'r blaen y llwyddodd i gael PaP/r pwysig iawn o law fy modryb — Derwen—ond llwyddais i ddwyn kwnw odd1" arno yn ddirgel, a llosgais ef, ac yr wyf yn credu ei fod mewn cariad dwfn a'ck ckwaer; a gwaeth na'r cwbl, 'rwy'n credu ei bod hithau mewn cariad ag yntau hefyd.' Os yw kyny yn wir,' ebai Turner, I rb,id 1 ni ei wylio, ac os y cawn fod hyny yn wir, 7 mae yn ddigon hawdd cael gwared ohono, II hyny heb ein dal 0 gwbl.' Ar hyny daeth Syr David i'r ystafelb II throdd yr ymddyddan at bethau mwy cyB" redinol. ,1 Pump o'r gloch prydnawn dranoetk yr ocjr • Edgar ar lwybr vr hen Fynachlog mewn pryd gyfarfod a Miss Turner. •'Y mae yn dda gan fy nghalon eick cyr° fod, M iss Turner, a oes rkywbetky gallaf wney i'chhelpu?' Q Ust,' sisialai wrtho. Rhaid i ni ddystaw, y inaent ar ein holau. Peidi«'cu siarad yr un gair kj'd nes cyrhaedd ysfc^'e dywell y Fynachlog.' Yr oedd yr hen Fynachlog yn adfeilion_ i gyd, ac wedi d'od yn gartref i'r brain a dalluanod er's canrifoedd. Yr oedd yn? .-0 ystafell eang, ond yr oedd yn rhaid gwelt' eich ffordd dros gruglwyth 0 feini mawrion ysbwrial am rhyw ugain neu ddeg ar kuga11^ latkeni, ac 0 dan gysgodion yr kyn fu yn ogoniant i'r adeilad, cysgodion pa rai y° a j sydd yn bygwth dinystr i bawb fydd yn a,Xnflrl. beibio iddynt. Yr oedd drws yr ystafell »a bron wedi ei gau i fyny gan yr adfeilion} J