Y Drych

CREFYDDOL AC EGLWYSIG. CYNELIB Oyfarfod Dosbarth Horeb, Minn., Rhag. 19, 20, y mster i wneyd sylwadau arno yn y oytarfod eglwysig y dydd oyntaf fydd "Esianjpl Grist yn gymelliad i oetyBg- eiddrwvdd a nunanymwadiad," seiliedig ar Phil. 2:3--8. Yn ngbyfarfod y swyddogion oymerir o dan ystyriaeth Rheol 13 o'r Cyffes Ffydd-i agor y mater John Jones, Betnel. -Roobester, Mioh., fydd oanolbaith llaf- ur y Patch. John Arma Thomas y tri mis dy. fodol. —Cynelir Oyfarfod Dan Fisol y T. O. yn Moriah, Utica, Rhagfyr 13, 14. Bydd y Paroh. J. Mostyn Jonea yn bresenol. -Owldd Tri-Misol yr A. a gyoelir yn Trenton, Rhagfyr 12, 13, pryd yr ordeinir R. Hughes yn weinidog ar eglwysi Trenton a Holand Patent. Y gynadledd prydnawn dydd Mercher.-T. T. Davies. YB HELYNT EGLWYSIG BLIN YN NANTICOKE. NANTICOKE, PA., Taoh. 29.—Yn y DBYOH am Taoh. &2, ymddangosodd ysgrif anwir- eddus, yn dwyn nodwedd aml wg ei hawdwr, yn cynyg gwneyd gwrthdystiad i waith y oyngor o weinidogion alwyd yma yn ol rhe- clau OyiiUlleidfftoSieetb, i geisio gosed ter- fyn ar labyddio dynion mawn. ystyr foesol yn yr eglwys uobod. Arwyddwyd y csegiiad anwireddna y oyfeiriwn sto gan ryw Daniel Daniel, fel diMon, a thri eraili a adweiDir yn yr ardal yn eithaf da. Cawsant eu hurddo Sabboth oyn i'r truth anwiroiidaa ymddangos, ond yn ol pa yeoi cia gwyddoxa, ao nis gwyr neb arall yn iavs. Ond pwy, atolwg, ydyw Daniel D&niel? Kh -adv-n fantais i'r swdwr Oristiouogol ei leforydd i ateb; gwyddom y bydd ei air ef yn awdtr- ded ar y mJiter (?). Diameu mai prif amoan yr ysgrif: dan sylw ydoedd eeisio taflo. anmhaioh ar y g\?esmd- ogtOD. parohus faoat yma gyda phob saraf- won a tneimladau da yn ooisio heddychu y pleldiau. Gwyr pawb sydd yn y dyffryn yma hanes petbaa i'r fath raddau, fal y tsimlem yn berttaith hspus i beidio anfon gair byth i'r DBYCH, mewn fford.1 o amddiff, yniad i'f parchas irody!: fa yms. Y mae eu dyfaraiad yn lwHol foadbsol giia bawbsydd yn gwybod ffoitbiati yr helvat, 110 y niae hyr>y yn lied hvsbys yn ilyaoedd Lisz-jrco Co., Pa., ac o Nantioakc-, i Oarb3ndB28, a thros y mynyddoedd i S ^yddfa y DRYOD. Dywed awdwr ysgrif y padwar enw yn mysg pethau eraili, fod y oyr-gor wedi owrdd heb yn wybod i'r eglwys, Drwg gen- ym orfod nodi y ffaith ganiynol er pron mor ddibaroh iddo ei hun, so i'r gwirionedd yw awdwr y truth: Bore Sabboth, Hyd. 28, 1888, Sabboth cyn i'r oyagor gyfarfod, rhoddwyd oyhoeddiad y oyngor i'w hysbysa yn rheolfiidd,fel pob cjhoeddiad arall. Pall- wyd ei gyhoeddi, pan y oododd Mr. David B. Lawis i gyboeddi y byddai y cyngor yn oyfarfod am 2 o'r glooh dydd Mereher, Hyd. 31, ao fod d yam niad i'r holl eglwys i fod yn bresenol. Yn y oyfamser aeth y Parch. E. B. Hughes i lawr o'r pwlpnd ao ymaftodd yn Mr. D. B. Lewis, ao ysgydwodd ef am feiddio gwnsyd yn hysbys fod oyngor o weinidogion i gwrdd yno. Bore dydd Llun canlynol, ceisiwyd cau pob ffordd er atal y oyngor i gwrdd yn basement y cap el, ond bu y oyfan yn ofer, gaa i'r awdurdodau gwladol arrestio y Paroh. E. B. Hughes, ao un arall yn ystod y dydd; a phan ddaeth y gweinidogion ddydd Meroker i'r ardal, oaf. wyd pob llonyddwch. Nid ydym am orfoloddu yn y ffeithiau uohod, oad yn hytraoh tristau, eto fe wel y darUenydd fod ymosodiad anwireddus aw- dwr yr yagrif ar y gweinidogion, yn hawlio i'r fath Seithiau trnenus, yn na;!yn a gwaith orefyddol, i gael eu traethu. Rhybuddir "o dan benyd i gadw draw o'r premises Ni fyddai neb gwedtiol o gall yn gadael i'r fath frawddeg i arddangos anwybodaeth mor fawr. A wyt ti yn ddysgawdwr yn Nanti. coke, so ni wyddost fwy na hynyn&? Nid yw peth o'r fath yn deilwng o'r blaid Ddemo- orataidd. Y mae pob peth wedi ei wneyd yn ol rheol ein Oymanfs, so yn ol pender- fyniad mwyafaif yr ectiwye. Gwel banes Oymanfa Siienando^h, PJ. 1887, tu dat. 23.. Ad. VII: "Yn gymalnt a bod llywodraethiad thai o'r egiwysi yn rigbylcia ein Oymanfa yn cael ei ddwyn yn mlaen mewn dull annheg ac afreol- aldd, ein bod yn galw sylw neillduol yr holl eg- lwysl at reolau dysgyblaeth ein henwad yn y wlad hon; ao yn enwedig rheolau dtarddeltad yr aelodau, yn ol y rtaal y dylai pob aelod gael rbybudd swyddogol o'r cwyn a ddygtr yn el er- byn, fel y gallo gael pob chwareu teg 1 egluro ei ymddygiadau ac amddiffyn el hun; ac tod y Oymanfa bon yn angbymeradwyo unrbyw eg- lwys a welthroda yn wahanol 1 byny." Gwyr pawb oedd yn bresenol yn y Gym anfa hono pa fodd y daeth y pendsrfyniad uchod i fodolaeth, o herwydd yr oedd ar. wyddioa amlwg yr adeg hono fod eglwys Nantiocke ar y goriwaered. Nid ydym am niweidio neb, ond ein hamcan ydyw oeisio cymwyso camwri, ao atal ei barhad yn yr eg. lwys. Y mae hanes ein heglwys, fel y mae gwaethaf y modd, wedi ei ledaenu drwy y wlad hon a'r Hen Wlad, yn ei ohysylltiadau annymunol; y mae y canoedd oeddynt yn ymgynull bob Sabboth wedi en gwasgaru, ao nid oes ond yohydig nifer yn aros. Yr ydym am fod mor araf ag fyddo modd yn ein symudiadau, ao am wneyd pob peth yn y ffordd fwyaf effeithiol er adferyd heddwch ar dir efergyl. Cawsom gan y oyngor anogaethau i fod yn araf, ao i ddefnyddio pob doethineb ao ys- bryd efengylaidd i adferyd unoliaeth yr eg- lwys, a ohyda llaw, os yn angenrheidiol, gellir oyhoeddi rhestr o enwau dros bedwar oant o aelodau orefyddoi yn Nanticoke sydd yn ddigel yn barnu yn unol fod dyfarniad y gweinidogion a fu yma yn oeisio tawelu psthau, y goreu allasid wneyd dan yr am- gylohiadau, a dylai y gweinidogion gael credit mawr am fod mor ddidderbyn-wyneb rhyngom fel pleidiau. Oarem i'r oyngor gyboeddi y ffeithiau a ddygwyd ger eu bron, Yr eiddooh- David B. Lewis, Diacon; William D. Evans, Thomas Hill, Henry Howell, Trus- tees; Thomas D. Lewis, Ysgrifenydd. [Yr ydym yn gobeithio y terfynir yr ym. dtafodaeth uohod gydag eglurhad oddiwrth y blaid arall. Nid mewn newyddiaduron y dylid trafod materion fel hyn.—GOL. Y DBYCH.

AMRYWION 0 KANSAS. Dim nn Ctwaharddwr-Dydd Diolch-Ystorio Indrawn—Mwlad Hyfryd-Parch. III. 0. Evans. ABVONIA, KAS., Tach. 30.—Ni fwriwyd i fewn i'r biwoh yr un bleidlais Waharddol yn y dreflan hon yn yr etholiad diweddaf. Nid oes yma yr un Gwaharddwr na'r un medd- wyn yohwaith i aflonydda ar heddwoh byd nao eglwys. Nid oes oof genyf i'r un medd- wyn gael ei wysio o flaen ei well erioed yn Arvonia. Oymdeithas o bobl ddiwyd a thangaefeddus ydyw yr Aivoniaid, a rhin- weda a dyledswydd yn nod uwohaf eu byw- yd i gyrohu tuag ato. Rhyw greadur afreol- us sydd a son am ei ystranoiau a'i ddrygioni ar dudalenuu em newyddiaduron ydyw ys- tori am y dyn meddw í luaws o'r meibion a'r merohed sydd wedi eu magu yn Aivonia. Nid pob lie all ymffrostio yn hyn o beth, ond y maa yn ffaith, er hyny, am y lie hwn. Mae yn agos i bum' mlynedd er y tro olaf y gwelais ddyn meddw yn Arvonia. Ar ddi- wrnod ihewllyd, dydd Calitn y flwyddyn 1883 ydoedd y tro hwnw. Wedi gweled rhsi o'r beehgyn yn Osage Oity yr ydoedd y bore hwnw, a onaei yonydig o cold tea er oadw fyny dymeredd ei gorff tr.4 yu dyfod oddiyno i Aivonia. Nid oedd yn wyrgam iawn oi gerddediad, nao yn fygytbiol ei dafed; oÀ.\d yr oedd wedi oael digon i'w wneyd i ctcimlo yn dda, ao i angnoflo ei dylodi; a vmwr y defnydd digrifweh oedd yn roddi i folani y pentret, y rhai oedd yn tyru o'i gwmpas tel pe i gael golwg ar yr hyn oedd i'w waled oad unwaith mewn oes. Yr wyf yn sier na ddarfu i Mr. Siuta Claus y noscn oyct arrhegu yr un o honynt a gwell tegfm i roddi oymortii iddynt chwsithiu. Ni chtiir byth well prcfion fod dyn yn ddipgyn- ydd o'r m«noi na phan bydd yn ei feddw- dod. LiedodA Mr. Snow ei gwriid olaerwyn drcs y pilrthau yma o'r wlad ycnydig yn fwy cy-naroi nag arfer eleni. Oad yr oedd yn dda ei gaei er hyny, a'r fath helaethrwydd o hono. Ba yu ddtdnydd i ienwi y ffvncnau a'r iicetydd a dwfr cyn i'r rhew a'r tywydd oer ddyfod, Ac y mae hyn yn lied awgrymu y bydd i ni gael cnydau toreithiog y flwydd- yn oeBaf eto. Wrthi a'u holl egni yn hwyr ao yn fore y mae y ffarmwyr y dyddiau yma er oael y corn i ddiogelwoh. Pawb &r eu gorea yn oeisio cael alien y cynllun a wna ddwyn yr elw mwyaf o'r onwd anferthol. Rhai yn ei gludo o'r Cite yn syth i'r farchnad, eraili yn ei borthi i yofcain a mooh, a dosbarth arall yn ei ystorio erbyn yr amser gwyoh sydd, ar ddyfod. Yr ugeiniau o fliiwnau o fwsieli o'r grawn yma sydd yn oael ei gasglu yn fl/nyddol, 80 y mae yn syn na fyddai rhyw genius wedi dyfeisio oyn hyn rhyw deolyn pwrpasol i'w huskio, yn hytraoh na'r hen ffordd araf a phoenus o'i huskio gyda y dwy- law. Byddai teolyn o'r fath yn hwylusdod anghyffredin i'r ffarmwr. Ond wedi oymer- yd y oyfan i ystyriaeth sydd yn nglyn a huskio a'r gwahanol ffurflau y mae y stalks ynddynt, gallwn feddwl fod plygion trwoh- us o anmhosiblrwydd yn gorwedd rhyngom a ohael dim sydd yn fwy hwylns na'r hyn y mae genius natur wedi ei roddi--y dwylaw. Treuliasom Ddydd Diolchgarwoh hapus iawn; y ddwy gynulleidfa fel arfer yn oyd. uno i gyflawni gwesanaeth y dydd, a phawb feddyliwn eu oalon a'u hysbryd gyda gwaith neillduol a theilwng y diwrnod yma. Yn yr hwyr oynaliodd yr A. festival, yr hon a drodd aUan yn llwyddianus. Bwriedir oael oyfitrfodydd oystadleuol i'r plant yn y lie hwn dydd Oalan. Y mae y Paroh. D. G. Richards wedi dyohwelyd ar ol bod i ffwrdd yn ymweled a sefydli2d Oymreig Postville, Nebraska. Rhydd air da am y wlad a'i thrigolion y ffordd bono. Llenwyd pwlpud y T. 0. y Sabboth diweddaf gan y Paroh. D. Thomas, Osag^itys Kas —D. P. EM^OBIA, KAS Taoh 29. —Y Paroh. E. O. Evans, M. A., Remsen, N. Y., fu yn llanw pwlpud y Tabernaol y Sul. Gwnaeth hyny gyda ohymeradwyaetb, a gadawodd argraff ffafriol iawn ar ei ol; a dymuna amryw iddo ddyfod yma eto yn fuan. Oredwn iddo hem ein dinas, ao iddo gael llulilw80 enwau at ei gylobgrawn. Mr. John Phillips, Top^ka, lanwodd bwl- pud Bcthania y bore u, r hwyr. Efrydu yn ngholeg Topeka, er darparn i fod yn genad. wr yn nghanolbaith Affiles* mae Mr. Phil- lips yn bresenol. Mae ei bregethau yn dangos ei fod a'i galon yn y gwaith Llawenyohu yr ydym mai yn Kansas y preswyliwn, ao nid yn rhanau rhynllyd y Dwyrain. Tra yr ydym yn darllen am ys- tormydd oerion a dinystriol y parthau Dwyreiniol, yr ydym ni yn mwynhau tyw- ydd hafaidd a dymunol; ao yn gallu ym- bleseru yr wytbeosau hyn heb gaiio oobiau mawrion ar ein oefnau. Llawer sydd yma allan o waith, ao heb fawr o obaith cael dim i'w wneyd oyn y gwanwyn. Nid ydym yn gwybod a ydyw yn nhrefn- iad Oor Oaradoo i ymweled a'r parthau hyn; ond os gwel rhai o honynt y llinellau hyn, byddei iddynt gymeryd yr awgrymiad fod yma luaws o Gymry yn dysgwyl eu oroes- awu.—Aberus.

HELYKTION CHICAGO. CHICAGO, Tach. 29.—Mae amryfal weinid- ogion yn cynryohioli y gwahanol gyfundeb- au crelyddol drwy yr holl Dalaethau wedi bod yn eistedd mewn oynadleddoedd yn ein dinas, gyda'r amoan o ddyfod i gyd-ddeall- tvrriaeth parthed y moddion oyflymaf, oyw- iraf, ac effeithiolaf er oael gan fasnachwyr o bob gradd a seffllfa drwy yr holl wlad i dalu y paroh dyladwy i'r Sabboth—amoan teilwng a ohanmoladwy iawn; y nefoedd a'u dylyno a llwyddiant, Mae dosbaxth arall tra gwahanol i'r rhai uohod ya cynal eu oyfarfodydd, ao yn hau hadau dinystriol ag sydd elyniaethus i gym deithes a lly wodraeth dda,sef yr Anarohiaid. Dywedir withym gan newyddiaduron y ddinas eu bod yn oynal Ysgolion Sul er addysgu eu plant yn yr athrawiaeth ddyna- mitaidd. Wrth gwis, dysgir ganddynt hefyd athrawiaeth yn ei gwedd haerllugaf, sef gwadiad hollol o gvfrifiad a'r bod o Dduw, &o. Fel hyn byad oanoedd o blant yn tytu i fyny a gelyniaeth yn eu oalonau at bob ff arf o gymdeithas ond yr eiddynt eu hunain. Bu y oyn-Arlywydd Rutherford B. Hayes yn ein dinas yn ddiweddar. Maey gwr hwn yn ddyegarwr o'r iawn ryw. Bu ef a nifer o foneddigion eraill yn areithio yn y Farwell Hall, ar y teatyn, Pa fodd y diwygiwn ein oaroharorion, ao y gwneir dinasyddion defn- yddiol o honynt? Mae oymdeithas wedi ei ffurfio i'r perwyl hwn, a'r oyn-Arlywydd yd. yw oadeirydd neu lywydd y mudiad daionus hwn. Duw yn rhwydd iddynt. Oafodd y oyfeiiiion yn y North Side wledd prydnawn Sabboth, y 25iin, drwy gael preg- eth yn llawn o ysbryd yr efengyl gan y Paroh. D. Harries, D. D. Daeth oynulliad da yn nghyd, a theimlad pawb ydoedd mai da iddynt ydoedd bod yno. Hwyr yr un dydd llanwyd pwlpud y T. O. gan y brawd ieuano Ulentog, y Parch. W. Lewis Jones, Llangefni, a rnoddodd foddlonrwydd oyft. redinol fel un o'r dynion ieuuno mwyef gobeithiol ao addawol aydd yn troi yn ein plitih ar hyn o bryd. Ein dymuniad ydyw ar iddo enill tir a nerth yn baibaua. Nawdd y nef a'i noddo ef a'r brodyr ieuaino eraill sydd yn llafurio yn yr un maes. Mae ami i sedd yn wag yn y brif deml ar y Babbothau y dyddiau presenol. Mae absenoldeb rhai pobl o foddion gras i'w deimlo lawer oynt nag eraili. Drwg genym grybwyll am waeledd dau o ddiaooniaid ein teml, sef John Jones, Harrison St., a W. Henry Thomas, Congress St. Eiddunwn iddynt adferiaid oyflawn, buan a ohyilym.- Dafydd Rhisiart.

SEFYDLIADAU NEW YORK A VERMONT. UTICA, Rhag. 4.-Deallwn fod adfywiad grymus wedi tori aHem yn eglwys Soar ( W esleyaidd). Oynaliwyd oyfarfodydd gwresog trwy yr wythnos ddiweddaf, ao ym- unodd amryw a'r eglwys. Parheir y oyfar. fodydd bob nos yr wvthnos hon. -Pregettodd y Parch. J. T. Morris o Bellevae, Pa., i eglwys Moiiah, y ddau Sab both diweddaf, gyda ohymeradwyaeth. -Mae llawer o barotoi ar gyfer y oyfarfod llenyddol a gynelir yn Moriah nos Fercher yr wythnos hon. Hysbysir fod y beirniaid wedi derbyn llu o gyfansoddiadau, a dys- gwylir y bydd yno gystaaleuaeth gerddorol frwdfrydig. -Nos Feroher, y 19eg oyfisol, oa Oymry Utioa a'r oylohoedd gyfle i dd&ngos eu hewyllys da i'r eglwys Fedyddiedig ar Broad- way, trwy bresenoli eu hunain mewn do nation, yr hon a gynelir yn Mechanic's Hail, -Arddangosir yn masnaohdy Bucking- ham, Moak & Marklovs, bronze bust mawr o'r diweddar Anrh. Horatio Seymour, yr hwn sydd i gael ei ddodi ar pedestal yn Seymour Park, Omaha. Ei wnenthurwr yw y oerf- lunydd Oymreig enwog David Biohards o New York. -Ar hyn o bryd mwynha Edward P. Hughes, o Onsfcer City, Pa., ei hun gyda hen gyfeillion yn Utioa. -Mae Mrs. Edward Owen, Albany, a'i brawd John Davis, Toledo, 0., ar ymweliad a'u mam, Mrs. Owen T. Davis, Holland Patent. -Y noson o'r blaen ymgasglodd nifer o bobi ienano eglwys y T, 0., Fair Haven, Vt, i anedd en gweinidog, y Parch. Edward Tiiomas, a ohyflwynasant iddo Student's Lamp brydferth. Mae Mr. Thomas yn gym- erdàwy iawn yn yr ardal. IFOBIAID UTICA.—Oynaliwyd oyfarfod llen- yddol hynoi ddyddorol yn ystafell yr Itor- iaid nes Fercher diweddaf, dan lywyddiaeth John G. Roberts. Agorwyd y ojfarfod gyda ohan gan John Q Hughes; yna oafwyd can gan Rteh&rd Hagbes, yr hwn a encoiiwyd; adroddiad teimladwy gan W. O. Oadd; deu- awd gan H. Maurice Hughes ao Anna Thomas, yn rbsgorol; triawd offerynol gan John Joces (ar y delyn), Oaradoa Pogh a John P. Williams (ar y orwth), a ohawsaut enoor byddarol; anerchiad gan Lewia R. Evans, yr hwn, o herwydd achwyldeb, oedd wedi bod yn analluog i fod yn bresenol yn y gymdeithas er's dwy flynedd; unawd gan T. Smith Owen, un o'r soloists Oymreig goreu a fu yn trigianu yn Utioa er ys tilm; adrodd- iad o "Evyllys Adda" yn gempus gan W. B. Parry; oanu penillion gan Oaradoo Pugh, ei gyfaill John Jones yn ei ddylyn ar y delyn, a bu raid iddynt ail ganu; adroddiad o "Die Sion Dafydd" gan Bees D. Jones a Hugh Prydderou; unawd, Mis3 Thomas; Penillion i'r Gauaf gan W, O. Jones; caneuon gan H. Maurice Hughes gyda ohymeradwyaeth mawr. Tesfynwyd gyda thriawd offerynol. Profodd y oyfarfod hwn fod digon o dalent gerddorol o radd uchel yn Utioa yn bresen- ol a dysgwyliwn eu olywed yn eu hwyliau goreu yn yr Eisteddfod. 11

LLENYDDOL A C HEBDDOBOL. BABDDES o haui&d Oymreig sydd wedi tynu oryn sylw yn ddiweddar yw Miss Emma S. Thomas, Schoharie, N. Y. Gwelir ei ohyn- yrehion awonyddol yn yr Albany Evening Journal yn fynych. Dysgwyliwn gael am. bell gan oddiwrthi i'r DBYOH y flwyddyn nesaf. Nm oedd Proff. Dan Protheroe, Hyde Park, Pa., ond 22 mlwydd oed ar y 24ain oynftsol, pan anrhegwyd ef a penholder aur gan ei edmygwyr John a Thomas Jones. Bu bardd o'r wlad yn New York yn ddi- weddar, ao wrth wrando y oanu oynulleid- faol campus vn nghapel y T. O. yno dan ar- weiniad "Y Llwynog," ymwreichionychodd ei awen barod fel y canlyn: Oawraidd, wir-fyg gerddor-fardd-ou Asaph Y oysegr a'i brif-fardd, Yn oyson rehearsio'a hardd Am y Nef yw Menaifardd. YN rhyw gacolig y cymerodd "Branting- hame Hall," ohwareugan newydd Gilbert, yn Llundain, nos Iau diweddaf. RHODDODD oor y Oymrodorion gyngerdd yn Mears Hall, Hyde Paik, iaos Dydd Diolch- gaiwoh, a ohawsant y fath gyculliad nes troi rhai ymaith; a rhoddasant gyngerdd draohefn yn yr un neuadd, nos Wener, er budd Cartref yr Amddifaid yn y dref. EISTEDDFOD FAis HAVEN, VT.—Derbyniais chweoh o gyfansoddiadau oerddorol ar gyfer eioh Eisteddfod Nadolig: Canig-Awcnydd, Hoffwr Oerddoriaeth, ao Allero; pedwarawd -AmroBo, Eryr Gwyrfai, a Bellini.—Quil ym Galedffrwd. EISTEDDFOD SLATINGTON, PA.—Derbyn- iwyd Gyfansoddiadau gyda'r ffag nwau a ganlyn: "Frog ohwedl," John Howell—1. "Y Niwed sydd yn Deilliaw o ddylyn Ar- ferion Llygredig yr Oes," Sebastian—1, "Adnoddau Swyddi Lehigh a North ^mp- t m," Abram y OurDglas-l. Oyfleithiad o'r "Oycio," Alathenas, Bobby Burns-2. "Dwnediad," Gwerinwr, L'wyd Oynfal-2. "Owynfan," Morwr Dyfroedd Marab, Owyn- fanwr Diwygiadol, Gobaith Gwan—3 "Y Degwm yn Ngbymru," Hogarth, Ametioan -.2, "Damwain," Hairiison, Arfonydd, Un- iawagredwr, Mynyd Olaf, Tanybryn, Wil Digwydd Bod, Amp ton, Llawenog—8. Ar. alleiriad o EmYD, Aberus, Morgan Bach, Llwyd yr Halyg-3.- G, H. Humphrey. EISTEDDFOD BANGOB, 1890.-Y mae y bon- eddigion oanlynol wedi eu dewis yn gadeir- wyr ao is-gadeirwyr y gwahanol bwyllgorau: Arianol, Yr Uoh-gapten Savage a Mr. T. E, Harris. Oelf, Oapten Verney a Mr. D. G:iffith Davies, B. A.. Oerddoriaeth, Dr. Roland Rogers a Mr. John Thomas, B. A (Ooleg Normalaidd). Llenyddiaeth, Deon Bangor a'r Proffeswr Henry Jones. Yr YS- grifenydd mygedol ydyw Mr. Griffith Gri £ « fitbs.

BBAZIL, IND., Taoh. 21.—Y mae yn dda genyf daweyd fod pethau wedi dyfod i'w lie yma unwaith etc, or fod rhai o'r ymgeiswyr aflwyddianus a'u gwyaebau oyhyd a post telegraph, ao y mae yn dra thebyg y parhant felly mwy. Wel, da gweled pob peth yn tyfu onide? Y mae y gweithfeydd yn myn- ed yn dra ohyaon, 80 edryoba pethau yn wir obeithiol am y gauaf. Hail Beth am gor Mr. D. Protheroe, Hyde Park? Y mae Oym- ry y He hwn yn eu taer gymell i ddod allan i Indianapolis i roddi adeiladaeth i Harrison. Teimlant y byddai hyny yn ergyd tra eff- eithiol o ddwrn croesawus Oymro. Dowoh, feobgyn a merched, nid ydym yn meddwl y byddai yn un golled arianol i ohwi, ao yr ydym yn sior y byddai yn ddringfa uohel i ohwi ar ysgol anrhydedd. Llynowch eioh lemons a dowob. Bu raid i ni fod yn fodd. Ion ar bteidleisio y tro hwn eto. Wel, nid oes fawr trachwant yn y Oymro am swyddi. -Hiram L. James.

[GYDA'E PELLEBYB TANWKBYDDOL.] PRyDAItf FAWR. LLUNDAIN, Riag. 3.-Bu Arglwydd Salis- bury yn Soctland yr wythnos ddiweddaf, ao mewn areithiau a draddodcdd i dorfeydd mawrion yn Edinburg dywedodd ei fod ef yn ffafrio i'r merched gael pleidleisio ar yr un telerau a dyniun; ao anogodd yr Ysgot. iaid i ddrwgdybio Mr. Gladstone, gan ei fod yn deyrnas-renwr peryglus, heb gynllun olir o Ymreolaeth hyd yn nod yn ei feddwl ei hun. Yn mhellaoh, honai ef fod Scotland yn myned yn fwy Undebol beunydd. Heddyw ymddangosodd Mr. Gladstone yn Nhy y Oyffredin, yn bur annysgwyliadwy. Mewn dadl ar gynygiad i ganiatau$63,535 at dreulian Ysgrifenydd Iwerddon, oynygiodd John E. Ellis fod y swm yn oael ei leihau i $12,125, a gwnaeth sylwadau miniog iawn ar weinyddiaeth Mr. Balfour; dywedodd fod 1,500 o bersonau wedi eu oaroharu er pan basiwyd Act y Troseddau, ao fod malais a ohreulondeb yn amlwg ar holl erlyniadau y Toriaid. I byn atebodd Mr. Balfour, gan wadu llawer o'r hyn a ddywedid am dBlno. Gohiriwyd y owestiwn heb bleidlais. Yn wanach o hyd y mse John Bright yn myned, ao ofnir nas gali fyw fawr yn hwy. Dydd Iau diweidif etholwyd Mr. Bruce, Ceidwsdwr,i gyiiryohloii rhanb&rth Holborn, Llurtdain, trwy bioidlais o 4,398 yn erbyn 3,443 1 Arglwydd Ooiapfcon, Ghidstanwr. Yr oedd hyny yn edill go lawr i'r Gladstoniaid er yr etholiad blaen orol yno. Y dydd o'r blaen ckxcbarwyd Robert Gent Davis, vr aeiod Saae:idoi Toriaidd dros ran- ba.'th K 92 sing ton o Lirabetli, am gadw$18,- 890 o arian ystad ei ewyrthr, ar yr hon yr oedd ef yn gymynweinydd. Gwnaed yn ddiweddar ostyngiad o 50 y oant yn rhenti ystadan K^omare yn Kill- arney. LIorrucldiwyd ffarmwr o'r enw De- laney yn Kilkenny tnag wythnos yn ol. Oar- oharwyd E. Walsh, peichenog pspyr a gy- hoeddir yn Wexford, am iddo wneyd areith- iau tueddol i enyn terfysgoedd. Dywedir fod dyddlyfr y diweddar Ymer- awdwr William yu meddiant y Frenines Vio. toria, yr hon sydd wedi cael hawlysgrif arno. Mae Dr. Mackenzie wedi rhoddi i fyny ei aelodaeth yn Ngholeg y Physigwyr.

MANION PELLENIG. -Yohydig amser yn ol atafaelodd swydd- ogion llywodraeth Hayti long Amerioanaidd, dan ameuaeth ei bod ya oario arfau i wrth- ryfelwyr; ond oredir na oheir trafferth fawr i ddyfod i gyd-ddealltwriaeth ar y mater. —Y dydd o'r blaen rhoddodd y Tywysog Ferdinand $200,000 tuag at godi Prifysgol genedlaethol i Bulgaria. -Bu farw M. Hertenstein, llywydd Switz- erland, mewn oanlyniad i doriad ymaith ei goes. -Dywedir fod Tywysog von Pless o'r Genadogaeth Germanaidd yn Llundain, am briodi geneth brydferth o Baltimore. —Syr Henry Norman sydd wedi ei apwynt- io yn Llywodraethwr Qaeensland. —Ar y 27ain oynfisol gorohfygwyd Han- Ian gan Beach yn yr ymrysonfa rwyfo am $2,500 ar afon Paramatta, yn Awstralia. -Dywed Ilythyr diweddar o orllewinbarth Affrioa fod son yn Bonny a'r Niger uohaf fod H. M. Stanley yn fyw, ao yn ymsymud o'r tu ol i'r afonydd olew mawrion dan faner Brydeinlg, ao fod y brodorion yn gyfeillgar. -Un prydnawn aeth John Williams, poulterer, Abergele, adref oddiwrth ei waith gan gwyno ei fod yu glaf, a bu farw yn un. iongyrchol.

Traethawd Mwldygol Gwerthfawr* Mae yr argrafflad am 1889 o'r Blwyddladur gwerthfawr Hostetter's Almanac yn awr yn bar* od, a gellir el gael yn rhad gan gyflerwyr, a chan lawer o fasnaebwyr eraili yn mhob parth o'r Talaethau Unedlg, Mexico, ac yn wir yn mhob gwlad warelddledlg ar y Oyfandir Gor- llewlnol. Mae yr Almanac hwn wedi gwneyd el ymddangostad yn gyson, ar ddechreu pob blwyddyn, er's dros chwarter canrlf. Oynwysa, heblsw cyngorlon meddygol anmhrlsleklwy, law- er lawn o ddarllenlad dyddorol ac ysgatn; befyd pirotoir y calendar, y cyfrlfladau seryddol, nod- imameeryddot.&s., gyda'r gofal a'r cywirdeb mwya!. Bydd cylcbredlad Almanac Hostetter a n 1889, mae'n debyg, yn fwy na chylchrediad unrhyw walth meddygol a gyhoeddwyd erioed mewn unrhyw wlad. Bydd yn bleser gan y per- ch moglon, Mrl. Hostetter & Oo., Pittsburg, ar dderbynlad ctamp dau cent, anton copl gyda'r mail 1 uarhyw berson na all gael yr Almanac yn ei ardal.

"Dafydd a Goliath," Cantata gysegredig Datydd Jenkins, Mus. Bac. (Cantab). D&tgenlr y gantawd uchod FBfONAWN NADOLI9, BHAG. 25, 1888' YN Y OITY OPEBA. ROUS., UTIOA, AM 2:30, GAN Y GWALIA. GLEE CLUB. Arwetnydd, JOHN DAVIES. Oynorthwylr y Olwb gan brlf Sopranos ac Altos Oymreig y ddinas. PBOFFWYDES -MME. FLORENCE MADBINB, B.A. Tocynau, 25 cents. CYNGERDD MAWREDDOG NOS NADOUGI Yn yr un lie am 8 o'r gloch. Qwasanaethlr gan MADAMB FLOBBNOE MADBINE, B. A. M., PBOFESSOB W. J. STEPHENS, GW ALIA. GLEE OLUB, AO KBAILL, Tocynau i'r Oyngerdd, 26 cents. Eisteddfod Utica A GYNELIB YN Y City Opera House, Dydd Mawrth, Ionawr 1, 1889. Oyfarfodydd am 11, 1: 80 a 7. ARWEINYDD, FRED. EVANS, D.D.(EDNYFED). BEIBNIAD Y OANU, PROF. J. POWELL JONES, 0 OHIO. BEIBNIAD Y FARDDONIAETH, ANNSVIIXNR FARDD. $450 Mewn Owobrwyon. Cyngerdd Nos Lun, RHAGFYR 31, 1888. DATGEINIAID, MRS. D. S. FOSTER, PROFF. J. POWELL JONES, GWILYM BRTCREINIOG, CAMBRIA. 6LKE CLUB. A Ohantorlon ac OHerynwyr eraili y cyhoeddtr en henwau eto. nrrni roe ¥ XJiwledyddlon Goreu. rLLIlLCOO Ar Werth gan GyOerwyr.

O'B DDINAS YMERODBOL. NEW YOEKJ Rhag. 1.—Y mae yr adog i'r beirdd a'r llfnorion ieuairio adaafen eu cynjichicn gogyioi- a chyfarfod Uenyddol Isjol sabbothoi y T. 0. Nadolig nesaf, bron a duwyu i ben, oanys thaid i'r oyfryw fod yn nwylaw eu priodol feirniaid erbyn y 12fed o'r mis hwn. Hai ati, o ddifnf ynte, i welia a thrweio eioh oyfansoddiadau oyn myned o honynt i'r pair beirniadol. Hwyr- acb y bydd yn fantais i amryw ddeall iod yr fetebion ar Hanes Samson yn agored i feib. ion a merohed o dan 25 oed. Oofted y prif draethodwyr, yn ngbyda llu oyfeillion y Paroh. J. Mostyn Jones mai oi gyfeiriud preeenol ydyw 313 East 14th St. Y mae tocynau y owrdd uchod yn oael eu dosbaithu; eu pris ydyw 25c. Gwnaed pawb Biorhau un ar unwaith. Pe gwybuasai Oadben yr ageilong "Sara- toga," a dramwya ar yr Hudson o Troy i'r ddmas hoc, am y pwysau anfeith yohwan- egol oedd ar ei bwrdd, buasai wedi trefnu ya wahanoi, ao ni buasai stuck in the mud am oriau wedi ei gvonialo yn nglyn a'r daith hon. Dirgelwoh yr anflEawd ydoedd presen- oldeb y oytciliion dyddan Mr. a Mrs. Robert N. Jones, Middle Granville, ar y bwrdd, a phan drosglwyddwyd hwy o dan ofal yr agerbeiriant, eymadodd y llestr yn mlaen a ohyraeddodd yn ddiogel. Ni bu hyn un- rhyw rwystr i'r ddau fwynhau yohydig ddyddiau yn ein dinas. Hwyrach nad ydyw lluaws o ddarllenwyr y DBYCH yn ymwybodol o'r fiaith fod y "gyf- raith a'r proffwydi" wedi ymadael a'r rhan- barth orlxewinol o'r ddinas, ao fel y doeth- ion gynt,yn pabolin yn y dwyrain. Oyfeirio yr ydym at y Paroh. Morris Roberts a'r cyf- reithwr M. O. Roberts, trigias y rhai ydyw 240, 4th Ave. Bydded i gyfeillion Thomas Jones ddeall ei fod yn awr yn preswylio yn 417 West 18th Street. Y mae anerohiad I. Newton Williams, Ysw., o'r ddinas hon, yr hon a draddodwyd ganddo o flaen aelodau Oymdeithas Elus- engar Dewi Sant yn eu owrdd ohwarterol, Mehefin 19, wedi ei argraffa yn bamphled- yn, yr hwn a ddosberthir "heb arian ao heb werth" yn mysg Oymry ein dinas. Bydd darlleniad yr anerohiad dyddorol hwn yn rhwym o enyn oydymdeimlad ag amoanion olodwiw y Gymdeithas hon. Darllened, ys- tyried a gweithreded arno gan holl Gymry y diassosdd hyn. Oyualiwyd Oyfarfodydd Diolohgarwoh hollol lwyddianus yn egiwysi Cymieig ein dinas—y ci'jlobiftdau.y ntawl a'r anorchiadau yn deilwng o'n oanedl a'r dydd. Ar ol ymdaith o ddwy flynedd yn mhrif wledvdd Ewrop, glaniodd Miss Annie Row- lands yn ein dinas yr wythnos ddiweddaf, mewn meddiant o ystor helaeth o adgefion pleserus a rydd ddigon o fwyniant iddi am fl /nyddan. Edryoha fel arfer, ao amlwg yw fod mantell rhagluniaethol ei Ðnw wedi ei ohysgodi yn ystod ei theithiau. Y mae y ddwy ehwaer Mrs. Ap Rees a Mrs. Riley wedi gwella i'r graddau ag y gallant sirioli eu oyfeiiiion a'u presenoldeb yn y moddion oyhoeddas yn 13th St. Dsmuna yr hen chwaer Mra. Thomas, mim y diweddar Wm. O. Thomes, gyflwyno ei hatiing diolohgarw-ob mwyaf difEuant i'r boll gyfeillion am yr arddangosiad o'u paroh dwfn tuag at goftadwriaeth ei hanwyl fab, drwy roddi oofgolofn, er dangos i'r oesju a ddel fan fechan bedd un a fu yn deilwng o Gymrn, Cymro a Ohymraeg, tra yn tramwyo pob paith o'r byd adnabyddus. Oydlawenheir a ni gan luaws mawr o Gymry ein dinas pan ddeallant fod mas- Each y diweddar Lewis H. Williams ar gyn- ydd dirfawr y dyddiau hyn, o dan arolyg- iiteth fedrus John J. Lewis, Yaw. Eiddun- wn iddi dyfiant y ta hwnt i'w dysgwyliadau nes y byddo oanoedd o'n cydwladwyr ao er- aill yn oael oysgod ei ohangenau. Bu beobgyn gweithgar Owmni yr Atlas withi hi nerth braioh ao ysgwydd, nos a dydd, yr wythnos ddiweddaf, yn yohwanegu gwelliantau gogyfer a pharotoi yr yohwan- egiad diweddaf hwn o eiddo y owmni-yr agerlong ysblenydd yr "Adirondock," yr hon a gyraeddodd yma o'r Almaen, ar ol mcrdaith ystormus. Prawf hyn fod y cwmni parohus yn oyfarfod a llwyddiant parhaus. Mere the merrier ydyw gwir ddymuniad yr eiddooh fel arfer. — Y Llwynog,

UWEITHirAOJL A lIrIASN4.0BOL. —Yr wythnos ddiweddaf ffaelodd y State Back yn Lake Crystal, Minn., er colled o $50,000 i depositors; a'r un modd y State Bank yn Wards dale, Kansas, am swm Bn. hysbys. -Dywedir fod oraig-olew wedi ei ddar- ganfod ger Ohattanooga, Tenn. —Y dydd o'r blaen oymerodd y Sirydd afael yn stoo botasau ac esgidiau W. B. Jones & Go., Ohioago, am $4,000 o ddyled. ion. Mae y waeuthurfa a'r nwyddau sydd ar law yn werth$30,000. Priodolir yr an. ffawd breseool i anoneattwydd F. W. Mo. Oann, cyn-drysorydd ftoedig y owmni. —Onaf arall sydd wedi diano i Oanada yw Will Sohreiber, Oolumbus, O. Dygodd ef $8,500 o'r First National Bank, lie yr oedd yn teller. —Ddeohreu yr wythnos fynedol, sathrodd y oeftyl oyflym nodedig Jay-Eye See,Rdoine, Wis., ar ddarn o wydr, yr hwn a'i torodd mor ddrwg nes y bu agos iddo waedu i far- wolaeth. Ofnir y bydd iddo fod yn ddall mewn canlyniid. Oyfrifid ei fod yn werth $50,000. -Dydd Gwener diweddaf, bu farw E. Austin Jenkins, un o ddyoian oyfoethooaf Baltimore, yn 83 mlwydd oed. -Ddydd Sadwrn diweddaf oauodd y Philadelphia and Reading Ooal & Iron Co., ddeunaw o'i lofe/dd. Ni reda yn awr ond 37 o'i lofeydd, a'r rhat hyny ar dii ohwarter umser. .-Hysbysir fod John Jarrett, Charles Litohmao, so Eooles Robinson, Pittsburg, Pa., yn darparu oyfansoddiad i gymdeithas weithfaol newydd, yr hon y bydd ei ham- can arbenig i efrydu ao amddifEyn buddian- an y dosbaith gweithiol. PITTSBURG, PA., Rhag. 1.—Bydd holl weitbfeydd glanau y Monongahela yn oauad i lawr ddeohreu yr wythnos am amser an- mhflocdal, trwy yr hyn y teflir 5000 o fwn- wrr fl'o v»5fh—ar y iti&i v agos i 20,300 am eu oyoaliabth. — Qohebydd.

Sir Macon, Missouri. NEW CAMBBIA, Mo., Rhag I.-Oynaliwyd dan gyfarfod dyddorol yn ddiweddar yn y lie hwn. Y oyntaf yn y capel Oynulleidfa- 01 Oymreig gan yr eglwys Seisnig, pryd y oaed amryw ddarnau oerddorol gan y oor dan arweiniad Mr. Lot Thomas, ac yn nglyn a hyny Box Supper, wedi ei barotoi gan y boneddigesau ieuano. Yr oedd y oapel yn orlawn, a chaed amser da. Yr ail gyfarfod a gynaliw3 d yn nghapel y Presbyteriaid, pryd y rhoddodd y Mission Band perthynol i'r eglwys, dan arweiniad Mrs. J. I. Hughes, "Rainbow Apron and Pie Social." Daeth tyrfa fawr yn nghyd a ohaed amser difyr, a ohyraeddwyd yr amotm mewn golwg, Bef oyfnewid a gwella yr eisteddleoedd perth- ynol i gor y oapel. Mae y oor hwn hefyd yn parotoi at roddi oyngerdd noson Nadolig, a'r boneddigesau yn parotoi i roddi swper ar raddfa helaeth yr un noson, gyda'r amoan o godi arian i addurno y oapel trwy ei bapyro. Oynaliwyd dan wasanaeth orefyddoi yma Ddydd Diolohgarwoh, sef yn Seisnig yn nghapel yr A., ao yn Gymraeg yn Dghapel y Presbyteriaid. Yr oedd y ddau yn undebol o'r gwahanol enwadau, a phawb yn teimlo mai daionus a hyfryd oedd tiigoo frodyr yn nghyd i addoli Duw, rhoddwr pob daioni. Hefyd, Sabboth y 25ain o Taoh., oynal- iwyd cyfarfodydd blynyddol y Feibl Gym. deithas yn y lie hwn dan lywyddiaeth Judge W. D. Roberta. Oaed oyfarfod Oym- raeg y bore yn ngbapel y Pres.. ao un Sais- nig yr hwyr yn yr un lie. Wedi gorphen gwaith amgylchiadol y Gymdeithas yn y bore, oaed anerchiad dyddorol gan y Paroh. R. Pugh. Anerohwyd y oyfarfod yn yr y.WyT mn y Parohn. Wiggins, Darling a Soghea. Tystiolaeth pawb oedd ein bod wedi oael oyfarfodydd dymttnol iawn; yr oedd yr eneiniad neiol yn gorphwys arnynt trwy y dydd, a chredwn y bydd ftrwyth yn dylyn mewn oyfraniadau at y Gymdeithas ddaioEUs ton.— Goh.

—Wythnos yn ol, oaroharwyd Eliztbeth Lewis yn Albany, N. Y., am iddi fyned i yetordy He y gwasanaethai ei gwr a ohren tertysg dan ddylanwad diod ao eiddigedd. -Y mae L. L. Price wedi ffoi o Charles- ton, W. Va., ar ol oael ei ddal yn oamddefn- yddio arian ei gy flog wyr, A. O. Oroutt & 00. -Ar yr 22ain oynfisol diangodd Owen Rees a msroh R. T. Maxwell, Oarbondale, Pa., a phriodasant yn Binghamton, N. Y. Bu y briodferoh farw yn sydyn yn Soranton y dydd Llun oanlynol. -Ar y 14eg oyfisol,llwyddodd John Davis i ddiano o'r oarchar yn New London, Oonn., ond daliwyd ef yn New Yoik, a dychwelwyd ef i'w gell. —Mae Oharles G. WinoheH, trysorydd Sir Spink, Dakota, wedi diano gyda $100,000 o arian y bobl. —Barna Mr. Owen B. Owens, Oolumbus, Wis., mai nid gan y blaid Werinol, eithr gan y fasnaoh wirodol y gorohfygwyd y "Gwaharddwyr" ar y 6ed oynfisol.