Y Drych

GWBTHODODD deldfwrfa Talaeth Werinol Vermont dderbyn a phasio meenr i fabwys- iadu trwydded uohel yo lie ei deddf wa. harddol bresenol. Er hyn gwneir ymgsis i fiorfto Trydedd Blail yn Vermont! I beth, xoewn ditiif?

AMEBIOANES arall sydd wedi Uwyddo i awyno Sais yw Miss BELLE WILSON, o New York. Ganul yr wythnos ddiweddaf, priod- wyd hi a MICHAEL HEBBEBT, olynydd gweith" redol Arglwydd BACKVILLE WEST fel oyn- jyotiolydd Pry daln Fttwr yn Washington. Ffawd fyddo eu Than.

GWETHWYNEBAI fleer yn Stockton, Lloegr, » i ddynes gael adnewyddiad i'w thrwydded i gadw tafarndy yn y lie, ar y tir fod "y taf- arndy yn gwneyd y gynulloidfa hwyrol yn yr eglwys yn denenaoh, a'i fod yn llelbaa y oasgliadaa." Ai tybed mai hyny oedd drwg mwyaf y dioty yn ngolwg y noel! >

J GWNAED y pum' morthwyl trymaf yn y byd yn y drefn ganlynol: Krupp, yn Essen, 1867, 40 tun ell; gweithiau Terni, Itali, 1873, 50 tunell; Oreusot, Ffraino, 1877, 80 tanell; Oookerill, Belgium, 1885, 100 tunell; a Krupp, Essen, 1886, 150 tunell! Fel y ■ sylwai y Scientific American, gall y duw- forthwyliwr Thor gymeryd seibiant bellaoh. j—

EWBIADA dinss Albany, N. Y., gael Gladd. e3twyl Row fawreddog ya ystod y gauaf ag- osbaol. I gynorthwyo yr antariaeth pas. iodd y Oyngor Dinesig fod $1,000 yn cael en oan;atau o'r drysorfa drefol, vr hyn gyda ohyfrania<3au gwirfoddol y masnaohwyr, a wna awm da i'w wario Mr ia-balas a llitbrig- I fey,ld. Nid yw dyddiadau y shialtwob wedi en penderfynu eto.

YMDDENGYS fod ar droed symudiad pur gyffradinol i gaol gan yr aelodau sydd yn Ddemooratiaid adael Mawreddog Fyddin y Weriniaeth, i ffurfio cymdeithas newydd, elusenol ao anwleidyddol. Y rheswm a roddir dros y symudiad hwnw ydyw, fod y Gwerinwyr wedi gwyrdroi y Fyddin oddi- wrth ei hamcan priodol i'w gwasanaethu hwy yn yr etholiad diweddar. Mor bell ag yr aeth y Fyddin i'r ymryson politioaidd, gan yr Arlywydd CLEVELAND y tynwyd hi iddo.

LLTGREDD MEWN ETHOLIADAU. Teimla dynion goreu pob plaid ei bod yn resyans fod oymaint o lygredd yn nglyn a'n hetholiadau, mewn llawer man. Nid yw nad ydym ni yn waeth nag etholwyr gwledydd eraill yn ein oyfiawnhau yn hyn o beth, gan yr ymffrostiwn ni fod yn well na hwy mewn oyoifer o ffyrdd. Nid oes gan y naill blaid ryw lawer iawn o la i edliw i'r UaU ei oham weddau ar y pen hwn. Mor bell ag y mae bygylu negroaid a Gwerinwyr gwynioa yn myned, diau fod y blaid Demooratatdd ar y blaen; so fe ymddengya mai hi sydd wedi bod barotaf i gamrifo pleidleisiau, a chyfrif ei hymgeiswyr ei hun i mewn, a ohyfrif ym. geiswyr ei gwrthwynebwyr allan, yn groes i ddatganiad y dinasyddion yn yr etbolflyoh- au. Ond yn y Talaethau oloa, gwna y ddwy blaid ddeftiydd anmhriodol o arian i siorhan pleidleisiau. Esgusoda rhai Gwerinwyr byny ar y tir fod yn rhaid ymladd y oyth- raul a than. Hewn rhai amgylehiadau, ae i ryw raddau, y gellir oyfreilhloni hyny, Nid yw ymgyroh etholiadol yn un o'r oyf ryw amgylohiadau. Pan geir fodjun blaid yn defnyddio arian i brynu pleidleisiau, y fEorddiawn i'r blaid arall wneyd (yw ym. roddi i erlyn tvoseddwyr y gyfraith, yn hytraoh na ohystadlu a hwy yn yr an tros. add. Oeisia y New YOlk World groa oyff- rawd gyda rhyw ddadleniadau honedig o Iwgrwobrwyaeth aruthrol y Gwerinwyr yn yr etholiad diweddar ynilndiana. ^Diau fod y World yn eaog o ormodiaeth ar hynyma, yn ol ei arfer; ond a ohaniatau yr oil a adywed, ni wnaeth y Gwerinwyr yn Indi- ana ond ymladd a'r Demooratiaid a'u harfau Mt hunain. 03 gwnaethant hyny, nid ydym rn eu oyfiawnhau. I leihau y drwg hwnw irn y Dalaeth hono, dylid cael oyfreifrbian Ian y rhai y bydd twyll yn fwy anhawdd, a jfarynu pleidleisiau yn gamwedd haws. ej Idynoethi a'i gosbi. Yn unol a'r gyfraitb, w yn hollol deg, y dylid ethol oynryohiol- iryr a gwasanaethwyr y bobl o'r Arlywydd 2 awr. I'r graddau y gwneir hyny y oadarn- leir y Wladwriaeth, ao y dyrohefir y prew- wylwyr.

GBNADWBI OLAF CLEVELAND.< Oyfarfu ao ymgorfforodd dau Dy y Lfed S-ydgyngorfa, ddydd Uun diweddaf. Y peth oyntaf a wnaed oedd derbyn a gwrancto Denadwri flynyddol yr Arlywydd. Yn wa- banol i'w Genadwri flwyddyn yn ol, y moo an bresenol Mr. CLEVELAND yn un faith, & 25,000 0 eiriau, ae ar amrywiaeth mawr ? Eaterion. Nodweddir hi gan dra mynyobiad D'r rhagenwau, "I," "I." "I," "my," "my," "me," "me," "me." 0 ran ei hiaith y mae yn ganmoladwy o ddillyn a dealladwy. Nid oes ynddi ddim oyffrous nao annysgwylied- ig. Yn bur naturiol dan yr amgylohiadaa, bradyoha dipyn o ysbryd grwgnaohlyd, a fpronynau osurni siomiant. Ar bwno y cyll- id ail adrodda yr hyn a ddywedodd y Hyn. edd; bona fod rhyw luaws yn oael eu gor- drethu er budd rhyw yehydig fltafwedig; ond ni ddwg ar gof fesur Gwerinwyr y Sen edd i wella y sefyllfa. Wedi gorphen ei awgrymau am y oyllid yn mlaen i adolygn erestiynau ein oysylltiadau tramor;y pysgod- feydd; amryfusedd andwyol BAOXTa-ts WEBT; dalfeydd morloi Oulfor Behring; terfynau Alaska; oydgynoithwy ar ein Uynau mawr- ion; amddiffyniad ein dinaayddion; marwol- aeth Ymerawdwyr Germani; elm buddion yn Samoa; ymfudiad y Chineaid; helyntion Oorea, Persia, Hayti, a Hawaii; ein perthyn- as a Mcxioo a Chanolbaiib America; ad- drefniad ein deddfau dinaaeiddiol; y gwas- anaeth Conaulaidd; oanmlwyddiant urdd- freiniad WASHINGTON, Ebrill 30, 1889; a set- yllfa fewnol gwahanol adranau y wladwriasth fel y gosodir hi allan yn Adroddiadau Yø. grifenyddion y Weinyddiaeth, gan y ihai nad oes dim newydd na neillduol i'w ddy- wedyd. Dian y oa awgTymau Mr. CLEVE- LAND sylw dyladwy y Gydgyngorfa. Bydd i'r ail eisteddiad presenol o'r Gyd- gyngorfa barhau hyd Ma wrth 4, 1889, Nid yw eto yn amlwg pa ddefnydd wna y Dem- ooratlaid o'r tymor byr hwn pan y mae y gallu llywoiraethol ganddynt yn mhob man ond y Sen edd. Nis gallant yn eu byw wneyd llawer mwy nag ymbarotoi i symud yn dsc. lus yn y gwanwyn. Os Uwyddant i aym- bylu y Gwerinwyr i brysuro gyda'r gwell- iantau ag y maent eisoes wed: ymrwymo i'w heffeithio, pan roddir y oyfle iddynt-08 gwna y Democratiaid hyny, byddant wedi gwneyd Ilea yn yatod y tri mis nesaf. Gob- eithiwn y bydd i Ysgrifenydd nesaf y Trys- orlys gael holl arian y Llywodraeth yn y oelloedd, oddieithr dwy sent—a'r rhai hyny yno ar y llawr o'r neilldu-fel y cafodd Mr. CLEVELAND y eyfrifon arianol ar ol chwarter oaDrif o Weinyddiaethau Gwerinol.

"Y DRYCH" DROBTO El HUN. Wele eto ar derfynn flwyddyn arall, yn yatod yr hon y dywedodd y DBYOJI gryn law. er dros achosion a phersonau eraill. Godd- efer iddo yn awr ddweyd gair drosto ao am dano ei hun. Yn gyntaf oil, dymunwn ddioloh i'n der- bynwyr fEyddlawn am eu cefnogaeth arianol, ao i'n gohebwyr lluosog am eu oymorth llen- yddol. Heb yr arian ni fuasai modd i ni ddwyn y treuliau trymion sydd arnom yn barhaus; ao heb ffyddlondeb a phrydlondeb ein gohebwyr ni allasem gyflsu ger bron ein darllenwyr y fath doraeth amrywiol o dra- fodion meddylgar ao o newyddion o bob math o bob rhan o'r byd. Ein hymgais pssaf a fu ao a fydd gwneyd y DRYOH yn Newyddiadur ymddiriedol, amserol, a obyff. radinol i'r genedl Gymreig. Gyda hyny 03isiaaom ei wneyd i glyn raddau yn gyloh- grawn rhydd i ledaenn gwybodaeth yn mysg ein oydwladwyr. Cydnabyadwn yn rhwydd ein rhwymedigaoth fawr i'r beirdd, i'r gwyddouwyr, i'r haneawyr, i'r ieithwyr, i'r crefEtwyr, i'r amaethwyr, i'r pregethwyr, &3., a roddaaant i ni mor haelionus D'U oyn- yrohion gwetthfawr ya ystod 1888. Y mae yn bleser genym allu hysbysu ein oyfeillion fed y DRYOR yn paihau i enill tir. Ni fu rhestr ei dderbynwyr erioed mor hir ag ydyw heddyw; ac ni ohyfyngir hwy i'r Talaethau Unedig, oanys anfonir sypynau mawrion o'r DBYOH i Ynys Prydain, Pata gonia, Awstralia, New Zdaland, ao amryw wledydd pall eraill. A ohanmoliaeth ydym yn gael o bob man. Dywedir yn gyffredin gan bobl fwyaf deallus yr Hen Wlad mai "y DRYOH yw y papyr goraf yn yr iaith Gym- raeg." Rhwng y genedl a'r owestiwn hwnw. Pa fodd bynag, credwn nad argreflfir yn y Gymraeg newyddiadur ag y ceir yn mhob rhifyn o hono gynifer o wahanol newyddim, ao ar yr un pryd gynifer o ertbyglau darllen. adwy a buddiol ar bob math o bynoiau. Yn ystod y flwyddyn nesaf bwriadwn barotoi yn fiaol golofn ddyddorol ao addysgiadol i'r rhyw deg. Gyda hyny oil, y mae y DRYOD mor rhad ag unrhyw bapyr o'i faint mewn unrhyw iaith, oddieithr y rhai wythnosol Seisnig sydd yn gallu gwneyd ail ddefnydd o faterion wadi eu eysodi i'w oyhoeddiad dyddiol. Ar yr adeg bresenol, ni fyddai yn fwy an- mhriodol i ni nag i eraill awgrymn pa fath Galenig a garam gael. Wei, dyma ein oais:: 1. Gael blaendal pob hen dderbyaiwr am 1889. 2. OBel uc anw newydd gyda'r blaen- dal trwy bob tlti o'n ban dderbynwyr. (Gwelwoh y oymeiliad i byny ar y tudalen olaf o'r rhifyn hwn.). 3. Oael yr boll ol ddyledion i Jaw, fei y gallom ddsohreu y fi wyddyn newydd gyda llyfrau glan. Blinir ni gan nifer o danyagrifwyr na chawn ddim J ganddynt ond eu haddewidion. Gyfeillion, y mae tna deuddeg o ddynion yn gweithio yn gyson i barotoi y DaTca i ehwi. A ydyw yn rhesymol, yn gySawn, yn Qristionogol, ynoeh adael i'r deuddeg hyny lafurio am ddim, mor bell ag y mae a fynooh ehwi a'u balu ? Ymaith a'r esgusodion, a gadewoh i ni gael yr arian, a'r HOII=. ABIAS sydd yn dy- fod i ni, am dro, mewn ffordd o newidiad. Am rai wythnosau bellaoh byddwn yn ed- ryoh am gynyrob uylweddol ffyddlondeb gweitbredol ein oefnogwyr. Ghwydder cylch rediad y DnYOBt 1; mil Canlynai o, hyny les i'w dderbynwyr yn ogystal ag i'w gyhoeddwr. Yn awr am y Galen ig, garedig- ioa; y mae ein hosan wag yn dysgwyl!

HARRIS ON A'R DR Mawr yw y dyfalu sydd beth wna y Oad- lywydd HABBISON pan ddaw ef yn Arlywydd, gyda llawer iawn o bethau, megys y Gwas- anaeth Gwladol, ei beithynas a Canada, gwneuthuriad Talaethau newyddion, al ym- ddygiad at y De. Ar yr holl faterion hyn nid yw yn ymddangoa ei fod ef ei hunan wedi dweyd dim; dyfaliadau newyddiadur- wyr yw y owbl. Aehosir yr ymholiad ar, y pen hwn gan y ffaith anffodus fod y De ym ddifwloh Ddemoorataidd, gyda'r offaith, a, wneyd y Gogjedd bron yn ddifwloh Werin- ol. Canlynaad naturiol y sefyllfa hono yw, pan fyddo yr Arlywydd yn Ddemocrat" i'r owestiwa gael ei ofyn, Pa fodd y bydd ft Da drafod y Gogledd ? a phan fyddo yr Ar. lywydd yn Werinwr, i'r owestiwn ymgodi, Pa fodd y bydd i'r Gogledd drafod y De ? Cwestiynau yw y rhai hyn ag y byddai yn ddymanol iddynt fod heb eu bacblysu* mwyakob; oaoya nid i teoli rhan o'r Werin- iaetb, eithr yr oil o honi, yr ethoMr Ailyw- ydd y Talaethau Unedig, Barna llawer a ddylent wybod mai nid clamp o does yn nwyUw gwleidyddwyr fydd BESJAMIN HAB- BISON, ond Bwyddog talgtyf, gwladgarol, a defnyddia ei feddwl ei hun wrth ddethol ei gynorthwywyr a ohynllunio ei fesurau. Bid siwr na fydd iddo esgeuJuso ymgyngori a dynion doeth a phrofiadol; ond ni oheir ef yn ymollwng i fod yn deolyn unrhyw ber- son nen glymblaid. Os felly, gellir dysgwyl i'w Weinyddiaeth fod yn anmhleidiol a mawrfrydig. Trwy garedigrwydd maddeu- gar yr enillir y Talaethau Deheuol i fod yn wir wladgar, ao nid trwy fod yn edliwgar a dialgar tuag atynt. Nid ydym yn meddwl y gwelir hyd yn nod ymylon y "orys gwaed. lyd" yn owhwfan o'r Ty Gwyn tra y bydd yr Arlywydd HABBIBON ynddo; oblegid gwlad- weinydd oydwybodol, eangfrydig, a phen. derfynol yw efe, ao nid politician hunangeis. iol ao ymdreohgar am ysbail i'w fintai ffaf. riedjg ef. Ei weled yn Arlywydd mawredd- og felly yw ein dysgwyliad a'n dymuniad. AOORIAD LLYGAID SAM SMALL. Gwell hwyr na hwyraoh. Ar ol gwneyd ei oreu glas dros y Drydedd Blaid, a hyny yn y Gogledd yma, yn ddigon pell oddiwrth Georgia, ei Dalaeth ei hun, y mae Mr. SAM SMALL, oydymaith y Parch. SAM JONES, wedi dyfod allan i gondemnio rhai o ymddygiad- au diweddar y "Gwaharddwyr." Gwnaeth hyny cos Sal wythnos i'r diweddaf, yn neu- add Chickering, yn ninas New York, mewn araeth a aohcsodd syndod i bawb a diflasdod i'r professional Prohibitionists oeddynt yn bresenol. Collfarnai ymddygiad y Gwa- harddwyr yn rhoddi mwy o le i'w hawydd i adeiladu eu plaid nag i'w hawydd honedig i losoli aohoa dirwest; ao aeth yn mhellaoh i ddweyd eu bod mewn pumdeg-dau o ran- baithau Cyngresol, ao mewn amiai Dalaeth- au, wedi oamddefnyddio y oydbwysedd gallu oedd yn eu meddiant, yn y fath fodd ag i beidio effeithio dim dros yr egwyddor ag y proffesact ei ohefnogi, eithr yn hytrach i'r gwrthwyneb. Diohon mai gwell i ni roddi ymadroddion Mr. SMALL ei hun: "Nationally, I think all the flowery, roseate Ideas of having a Prohibition President, and our marching up to the White House and drink ing his health In pure cold water, will notba re- alized for a long time." "Hereafter I am going to have something practical about my principles, jabout my vote, and about what I do. Principle is worth more to me than all the parties that ever tramped the globe. The liquor dealers don't care for party They elect the men that will favor their cause, of whatever party they may be. I don't believe In letting the devil's crowd get ahead of me on a proposition of common sense." Oafwyd engraifft o'r hyn y cyfeiria Mr. SMALL ato uohod yn yr etholiad diweddar yn Nhalaeth New York, lie y bu i'r bieidlais "Waharddol" wneyd y gwirotyn DAVID B. HILL yn L ywodratthwr, yn hytraoh na'r dirweetwr Cristionogol WABNEB MILLER. A'r hyn sydd felldigedig ydyw fod llawer sydd yn proffesu mal hwy yw unig gynryohiolwyr gwir grefydd a dirwest, yn llawenhau o her. wydd y canlyniad hwn yn y Dalaeth Ymer- rodroll Ð" genym fod Mr. SMALL o'r di- wedd wedi oyfaddef rhan o'i gamgymeriad blaenorol. Yn awr, Samuel, ccfii am yr ad- nod hono a lefarwyd gynt wrth ddysgybl gorhyderus, "A thithau pan y'th droer, cad- arnha dy frodyr," gan ddeohreu gyda SAM JONES. Y mae yr adroddiad uohod am yr hyn a ddywedodd Mr. SMALL yn gywir, er fod pobl y Voice ariangar wedi oeisio rhoddi clwt ar y mater trwy ddweyd fod Mr. SMALL "in ill. health" pan wnaeth yr araeth ddywededig yn Ohiokering Hall. Ymddengys i ni fod ei ieobyd yn well nag y bu er's talm.

SADUCEAETH. Fel y Phariseaid, sect laddewig oedd y Siduoeaid. Yohydig a wyddys am eu deoh- reuad. Dywed hen draddodiadau mai un o'r enw SADOO oedd sylfaenydd y blaid hono; a lled.gefnogir y traddodiadau hyny gan ys- golorion o radd KITTO a WINEB, a ohan bron yr oil o'r Geiriadurwyr Ysgrythyrol a gol. eddant lawer o ffydd yn JOSEPHFS fel hanes. ydd. Mor bell ag y gellir oael allan, yr oedd SADoo yn byw tua 250 o flynyddoedd oyn OBIST^—oddeutu oanol y oyfnod dystaw, di- rywiol, digalon, rhwng MALAcm a loAN Fed- yddiwr. Y mae yn bosibl ao yn debygol fod dysgeidiaeth a caoeoau SADOC ei hun yn llawer iasheoh na'r synradau ng yr oedd ei ganlynwyr wedi mynod i'w coleddu a'a byw etbyn deshreuad y øyfnod Cristionogol, fel yr oedd eyfandrefn a buohedd EPIOUBUS lawer iawn yn fwy dyrchafedig nag eiddo ei ddysgyblion honedig ar ei ol. Fel yr ad- waenir hwy yn awr, materolwyr oedd y Saduoeaid, nad oeddynt yn eredu yn mod- olaeth ysbrjdion o unrhyw faib, nao mewn adgyfodiad oyfodol i gyrfE dynton. Rr hyny profEesent gredu yn holl gynwyaiad Pam'. llyfr MOSBS-; ao fel y barna rhai, yn yr oil o'r Hen Destament. Ond nid oedd eu gol- ygiadan materolaidd yn eu eadw rhag honi bod yn grefyddwyr ao nid oeddynt bob amser yn aSlwyddiaaus i wthiorhai o'u nifer i'r effeiriadaefcb; oblegid, er nad oeddynt yn agos mor lluosog a's Phariseaid, yr oeddynt yn fwy dylanwadol, yn ol E-m. rhif, o her- wydd eu ayfoeth a'n haristooratiaeth mwy, ao am eu bod yn alluooach fel gwifr-dynwyr politioaidd. Nid gwleidydda er mwyn oref. ydd, fel y gwna yr arweinwyr Pabaidd gyda ni) yr oaddynt hwy, eithr orefydda er mwyn gwleidydfliaeth, yn debyg i DISBAKLI a llaw- er heblaw efe yo Lloegr. Nid 000 eisieu hanesiaeth. i'n hysbysu mai math o ymdaSiad oddiwrth, Phariseaeth oedd Saduooaelh. Phariseaeth oedd y oyntaf, a Saduooaeth yn oanlyn, yn haner gwrthdyst- iad ac ym haner diatedd. Felly mae y natur ddynol wedi gweithio yn y mynedol, ao felly y pery i wneuthu, yn y dyfodol. Y mae Saduoeaeth unrhyw oea neu wlad yn fynegai oyf&tebol i swm a dwyader Pharise- aeth yr un amser a'r an He. 0 dan enwau gwahanol, gwelwyd a gwelir ymweithiad yr un egwydflorion nid yn unig yn Asia, ond befyd yn Affrioa, Ewrop ae America. Fel yr oedd orefyddau. aml-ddnwaidd Groeg a Rhufain yn myned yn amddifaid o ddifrif- oldeb, aeth y Gxoegiaid a'r Rhufeiniaid i beidio oredu mewn unrhyw dduw nao un- rhyw grefydd. Rhyw wrthweithiad oddi- wrth ragrith yr amseroedd oedd Epioure- aeth. Eithafsod gwrttogyferbyniol i ffurf- ioldeb marw a moeaoldeb oywilyddus Pab yddiaeth yn Ffraino oedd "Oyfundrefn Nat. ur" yr atheist Barwn D'HoLBAOH. Ao ni waeth oyfaddef y gwir na pheidio: nid yw yr agnosticism, sydd heddyw yn ffynu yn Mhrydain yn ddim gwell na gwaeth na ohymaint a hyny o dawoh wedi oodi o dom. enydd syob boeth Phariseaeth y wlad hono. Y ffuif bresenol ar Saduoeaeth yn America yw logersollaeth. Yma hefyd y mae Sadu- oeaeth wedi oael ei fodolaeth a'i feithriniad o'r Phariseaeth a withoda ao a wawdia. Oeir y Pharisead bob amser yn dwrdio y Saduoead, ao yn ei gondemnio yn ddiarbed fel oyfeiliornwr mewn barn ao fel ymdry- baeddwr mewn buohedd. Bid siwr nad yw ef yn dyohymygu am foment mai cynyroh naturiol ei ymarweddiad ef ei hunan yw yr hwn a drinir mor ddiserch g&nddo, gyda'r fath wyneb hir-dduwiol. Wrth reswm, nid yw y Saduoead i'w gyfl&wnhau am oddef i'r Pharisead ddylanwadu amo fel y gwna. Yn bytraoh, dylai ef wrtbaeEjll ei duo Id natur- iol i fyned yn anghredadyn addefedig am fod rbywun arall yn aDghredadyn ymarfer. ol. Nid yw hyny ond symud oddiwrth un drwg at ddrwg arall gwaeth fyth. Er oased oedd y Phariseaid, yr oeddynt yn fwy oyr- aeddadwy i GBIST na'r Saduoeaid, canys fe'n hysbyair fod amryw o'r Phariseaid wedi troi i fod yn saint Criationogol, tra na ym- ddengys i un Saduoead fyned trwy y oyf- newidiad hwnw. Yr oedd y Saduoead, fel rheol, yn waeth ei gredo ao yn waelaoh ei foesau na'r Pharisead. Ond nid gwedd ar egwyddorion nas gwelwyd hi ond yn Pales- tina oedd hono. Nid yw y ffaith ddeublyg a ohyfatebol hono byth yn newid. Faint bynag yw drwg Phariseaeth—ao y mae yn fawr iawn-nid yw ond mymryn yn ymyl drwg Saduoeaeth, Gellir dweyd fod yr olaf yn "ddrwg ddiobaith," a hyny am ddau res- wm oysylltiedig: 1. Ojflwr meddyliol an- hawdd ei newid. 2. Cyflwr moesol anhawdd ei ddiwygio. Pan fyddo oyffes ffydd a rhool bywyd dyn yn y geiriau mochynaidd hyny, "Bwytawn ao yfwn; oanys y fory marw yr ydym," prin y gellir dysgwyl iddo ef byth fyned trwy chwyldroad mewnol yn ei farn ao allanol yn ei fuchedd. Profa hanes dynolryw fod hyny bron bob amser allan o'r owestiwn. Y ffordd i ddifodi Sadnceaeth yw difodi Phariseaeth. Nis gall materoliaeth ymledu H&wer na gwreiddio yn ddwfn pan welir "yr eglwys o ddifrif," a phob proffeswr orefydd yn wir sant. Difodwyd y Saduoeaid fel seat trwy i Gristionogaeth ddifodi y Phari- seaid fel sect. Dyma y gwir gynllnn i gael gwared o bob ffarf o anffyddiaeth— nid trwy In aelodau ymddangosiadol yr eglwys, na thrwy nerth dysg a dawn y duwinyddion, ond trwy ysbryd y Eagail Da yn llanw ei holl brsidd. Yr oedd yn y Phariseaid a'r Saduoeaid wers ryboddioi arall i'r amseroedd hyn-yr oeddynt hwy yn bleidiau politio- aidd yn ogystal ag yn sectau crefyddol. 0 hyny hyd heddyw nid oes dim da wedi dy- fod o ymyriad pregethwyr yr efengyi ag ymrysonau gwleidyddol. Ni fu erioed i GaiBT beidio dyoddef mown canlyniad i hyny. Yr alwedigaeth anhawddaf ei hieuo yn gydmarus gyda politics,yw gweinidogaeth yr ofengyl; ao nid yw politics unrhyw blaid, pa mor ddihalog bynag yr hona fod, yn ddigon uwchddaearol i wneyd eithriad i'r rheol hon. Hyd yma, ni ohafwyd ond ychydig iawn o'r ffurf Saduoeaidd ar anghrediniaeth yn ein mysg ni fel Oymry; ond os ydyw y gos- odiadau uchod oil yn gywir, nid ydym heb berygl oddiwrthi yn y dyfodol agos. Gwar- eder ni rhagddi trwy adfywiad buan fydd yn drwyadl ynom ao yn gyffredinol arnom fel oened].

MARWOLAETH Y PARCH. W. HOWELLS, TREFECCA. Oymerodd yr amgylohiad uchod le ar y 15fed oynflsol. Yr oedd sefyllfa y Proffes- wr HOWELLS, er's oryn amser, y fath fel y teimlai yn gwbl aoaddas at waith p wysig ei awydd fel prif athraw y Ooleg, ao yr oedd wedi anfon i mewn ei ymddiswyddiad beth amser yn ol. Pan gyfarfu Pwyllgor yr Ath- rofa, ddydd Gwener, Taoh. 16eg, i ystyried yr ymddiswyddiad, yr oeddynt wedi olywed am yr amgylohiad pruddaidd. Nid oedd y Proffeswr Howell ond newydd gyraedd ei 7 lain flwydd. Mab ydoedd i Mr. DAVID HOWELLS, ffermwr a bragwr, Llwynhelig, ger Pontfaen, lie y ganwyd ef yn mis Hydref, 1818. Yr oedd Mr. DAVID HOWELLS yn frawd i'r offeiriad adnabyddus, HOWELLS, Langaore; ond yr oedd DAVID yn aelod blaenllaw gyda'r Methodistiaid; a thrwy ei lafur a'i sal ef yn benaf y oodwyd y oapel presenol yn Pontfaen. Yn yr add- oldy hwn y deohreuodd y Proffeswr HOWELLS ei gysylltiad oyntaf ag aehos orefydd pan yn blentyn, a ohydag ef yn gydymaith yn yr un He yr oedd y Parch. WILLIAM WILLIAMS, Absrtawe, yr hwn a ysgrifenodd lawer o adgonon difyrus am y dyddiau gynt i'r Lladmerydd yn y flwyddyn 1885. Parhaodd oysylltiadau cynes, rhwng Mr. WILLIAMS a Mr. HOWELLS hyd y diwedd. Cafodd Mr. HOWELLS ei anfon i'r ysgol yn gyntaf i'r Egle School, yr hon oedd yn adnabyddus mewn oyloh eang y pryd hwnw. Wedi hyny rhwymwyd ef yn egwyddorwas gyda Mr. TUBMAN, ironmonger, Pontfaen, ao oddiyno aeth i fasnaohdy Mr. JoB JAMES, yn Nghaer- dydd. Wedi treulio yohydig amser yma, aeth i fasnachdy yn Ohiohester, Sussex, a thra yn aros yn y lie hwnw y deohreuodd gyntaf benderfynu ymroddi i waith y wein- idogaeth. Dyohwelodd yn ol i Gymru, gyda Ohymraeg afrwydd a ehryn lawer o lediaeth, a derbyniwyd ef yn aelod o'r Oyfarfod Mis- ol. Cawn ei fod yn mysg y rhai cyntaf a aethant i Drefeooa yn y flwyddyn 1845, pryd yr oedd y Paroh. D. CHABLBS, B. A., wedi eymeryd gofal y sefydliad. D wy flynedd yn ddiweddaraoh ovdeiniwyd Mr. HOWELLS- i gyflawn waith y weinidogaeth, ao yna yr ydym yn ei gael yn oymeryd gofal aohos. Saesneg yn Abertawe. Ymdaflodd i waith yma, a chododd yn fuan aohos Hewyrohus a llwyddianus, a ebuglodd swm digonol a, arian i adeiladu eapel Bethania. Tra yn aros yn Abertawe, ymbriododd a Mtss Margaret Morgans, Glanybrydan, ger Llangadog. Talodd ymweliad byr ag Am. erica yn y flwyddyn 1850; ond o herwydd marwolaeth sydyn ei frawd, dyohwelodd Mr. HoweUs i Gymra yn fuan. Ar ol hyn, yr ydym yn ei gael am dymor yn Ngbaer. fyrldin, ao yna yn Liverpool; ao ar y 13eg o EbriU" 1865, peaodwyd ef yn brifathraw Coleg Trefeooa, ao nid oes eisieu dweyd iddo lanw y gadair yma mewn modd oedd yn an" rhydedd iddg ef ei hun a'r Cyfundeb. Oymerodd angladd y Proffeswr HOWELLS le dydd Mawrth, ao yn unol a dymuniad ar- benig yr ymadawedig, yr oedd yn hollol breifat. Oynryohiolid Pwyllgor Trefeooa ar yr achlysur gan y Parohn. E. MATTHEWS, Dr. SAUNDEBS, W. WILLIAMS, Abertawe; THOMAS RBBS, Merthyr, D. EDWABDS.

-Dydd Sadwrn diweddaf dedfrydwyd Anarchiad o'r enw Hronek, Chicago, i ddeu- ddeg mlynedd o benyd-wasauaeth, am geis- io ohwythu i fyny blif erlynwyr ei gym- deitbion a grogwyd flwyddyn yn ol. —Dydd Gwener diweddaf, ar ei laniad o Loegr yn Portland, Me., daliwyd Joseph D. Stevens, yr hwn a ddiangodd o Wilkee- barre tua blwyddyn yn ol, wedi twyllo ei of- ynwyr. —Yn yr etholiad diweddar, dewiswyd y Gwerinwr R. E. Bevan, gyat o Utioa, N. Y., yn Grwner Sir Yuba, Oalfornia, trwy fwyaf- rif o 123, er fod v Sir bono wedi arfer bod ya Ddemoeiataidd.

1851-Y DRYCH-1888 NE-WYODIADUR CENEDLAETHOL OYHOEDDEDIG BOB DYDD IAU. Pris yn Mlaen Llaw $2.0( Ar ol Tri Mis. 2.5( Pris i Gymru, tal yn mlaen Haw yn ddieithriad 2.5( NtSBTSIADAP am Briaiau Rhesymo] Antonar m ein Teleratu ANFONER ARIAN MEWN Fos OmoK ORDBB, POSTAL NOTE, RECHSTBBS] IÆrrD. mro HEWN DEAJT AB NEW YOBS VAIiASWT I'B PEBCHEMOG T. J. GRIFFITHS, DBYOH OFFICE, UTICA, N. Y. BEES P. D ANIELS, ATTORNEY AT LAW, ROOM 3, STARR BLOCK, FRONT ST. Seattle, Washington Terr. Gofellr am hob math o achcston cyfreitfcloJ yr boll lyscedd y Dirlogaeth, Helyd gwneir poi busnes a SWYDDFA BIJIOL Y TALAETHSLU UNEDIG gyda'r prydlotdeb mwyaf. Gellir Gohebu a Mi yn Gymraeg neu Saesneg, ROBERT W. PRYTHERCH A WEBTHi BOB MATH 0 WRAPPERS A DRAWERS, Hosanau Gwlan, FLANNEL SHIBTS, Oyflenwad o nwyddau at y gauaf. Dfgon o ddewls am y prlstau mwyat rhesymol. Welsh, German and Spanish Knitting Yarns, Oermantowm a Saxony. ROBERT W. PRYTHERCH, 43 AND 45 SOUTH STEET, UTIOA, N. Y. DAVID W. LEWIS & CO., Farm Produce on Commission, 1774179 CHAMBERS ST., NEW YORK, [Bhwng Washington a Greenwich Sts.] Gwerthlr Yaienyn, Caws, Wyau, &c., yn ddl- oedl, ac anfonlr adroddlad gyda'r arian mor fuan ag y gwerthlr hwy. Gelwoh gyda nl pan yn y ddlnas. 0 Bwys i Deithwyr Pan yn myned l'r Dwyraln, Gorllewln, Gog. ledd neu y De, prynwch elch Tocynau gan H. I. FAY, BilLRO&D TICKET AGENT NO, 1, BAGG'8 BorlL, UTIOk, N. Y. Oeir pob manylloa ganddo. Bhydd checks am h Baggage I ben y dalth. Frisian lsel. Dyma teir wsion Tickets i California. ANTIC HOTEL, 18 WEST STREET, NEW YORK, ioch Evans, Perchenog. Cocynaa 1, ac o Ewrop ar werth am y prlslau iselaf. Hefyd Tocynau Bhellffyrdd I bob parth o'r Talaethau Unedlg a Canada. Tolir sylw nelllduol l'r rhat a bwroasant docynau. Bwrdd, $1.00 a$1.40 y dydd. Ns. thalar sylw I II Hackmen" a "Runners." Prynlr a gwerthlr sovereigns. Y West Street Oars at yr holl Ferries a'r Agar- longau yn myned helblo y ty-yr hwn a oleulr gyda Goleunl Trydanol. IiliE DA IFEDD YG CYMREIG. 0 herwydd marwolaeth Dr. B. H, DAVIES, tmao yn Mabanoy City, Pa., faes addawol 1 feddyg da -dyn prlod ac yn meira slarad Oymraeg. Ni byddal o un dyben I neb ond dyn profUdol day- tod yma. Am fanylion ymofyner a HENRY WILLIAMS, Mahanoy City, Pa. /^RGANIST.—A young gentleman \J who la a medslJet of theB'jyal Academy of Music, London, la desirous of obtaining a situa- tion as Organist. Good choir trainer, pianist and composer, with knowledge of Tonic 8olfa as Well as Staff Notation. Apply, stating salary offered VINCEHT DBYCH Office, Utica, N. Y. EIN GOHEBWYR. W. tewia —Nid oee un hysbyslad swyddogol W3di el dderbyu am dynged "Stanley alieu Bow. lands." Agents y Drych. YN SlBOIDD IlliG A PLEBOE, WASH, TEB.—John B. Meredith, Carbonado,

GANOL yr wythnos fynedol oyfarfu deddf wrfa Alabama, ao etholodd JOHN T. MORGAN i dymor arall yn Senedd y Talaethau Un- edfg. ——=-5==-=—==

YN SWT, wedi i'r etholiad fyned drosodd, .0 i ymgiiø unioBgyrohol y Drydedd Blaid fod yn aflwyddianua, oeisu y Voice gael gan Ogleddwyr dalu am 50 000 o hono ef i'w gwasgaru yn mysg oynifer a hyny o "lead- ing men throughout the South."

DSNGYS y oyfriflad swj ddogol fod y bleid- lais ddiweddar yn Wisoonsin fel yoanlyn: Rhif yr boll bleidleisiaa a fwriwyd, 354,664 —oynydd o 34,776 er 1884. Yr oedd Jlncs- rif HirriBOn yn 21,271-6.501 yn rhagor na llnosrif Blaine bedair blynedd yn ol. Oaf- odd ymgeiswyr y Drydedd Blaid 14,277 o bleidlewau-CJIIydd o 13,511 ar bleidlais St. John yn 1884. Yr oedd y bleidlais We:thfaol am ATl?wydd yn 8,552.

BYDD y Weinyddiaeth nesaf yn un Ys- grythyrol iawn mewn enw, bethbynag, can- ys wrth ei phen bydd Ber j\min a Lavi, ao Elias— ELIJAH W. HALFOBD, o Indianapolis yn ysgrifeDydd preifat i Becjamin. Yn y detholiadan byn da y gwoaethost, y Brawd r Beiblaidd Jonathan a'n Hewyith Samuel.

Bu gan b wyllgor y Gweriuwyr gwrthsal- WDBidd ayfarfoi yn New York ddeobreu yr wythnoB a basiodd. Penderfynwyd dal at y gwaith da ag y mas y GwarjuTyyr arbenig hyny wedi ei ddeohreu Dsrptiir anerohiad i'w wasgaiu yn mysg y bobi, i dlangos idd. ynt yr byn sydd wedi ei effeitbio eisoes trwy y symudiad hWD1 ao i fynegn y oynlluniau ar cyfer y rlyfodol.

TALODD Ardalydd Qieensberry ymweliad a New Yoik yn ddiweddar. Efe gyohwyn- oid y cerddedwyr ymrysonol yno yr wyth- nos aeth heibio. Enw ei dylwyth ef Rydd ar reolau safonol y rhaff gylcb; ond fel mae goren y modd, ni ehyfynga yr Ardalydd presenol ei sylw i baffwyr, oanys dywedir ei fod yn gefnogwr sylweddol i'r oelfau ao i aohosion dyngarol. Oyohwynodd tuag adref ganal yr wythncs a basiodd.

DYDD Mercher yr wythnos ddiweddaf, bu farw priod y Cad. W. T. SHEBMAN, yn New York, ar ol bod yn sal am rai wythnosau. Yr oedd yn 61 mlwydd oed. Merch ydoedd i'r Oad. THOMAS EWING, o Ohio. Oredai yn gryf yn y grefydd Babaidd. Oladdwyd hi yn St Louis, He mae beddrod y tenlu. Gadawodd ar ei hoi ei phriod a ahewoh o blant. Dynes dda iawn ydoedd yn mhob yatyr. _—

TBA yr oeddid yn dadlwytho glo yn Glens Falls, N. Y., ar y 23ain oynflsol, oafwyd oath feohan wedi ei ohau i mown rhwng byrddau dan y oar. Rhaid fod titw wedi myned yno bythefnos yn flaenorol yn Sir Lackawanna, Pa. Yr oedd newyn, anwyd a dyohryn wedi gwasgu tuag wyth o'r "naw bywyd" o honi. Oymerodd boneddwr yn y tie feddiant o honi, a dysgwylid iddi ddyfod yn mlaen yn eithaf. Dylid ei henwi yn Suooi, ar ol yr ymprydiwr Italaidd enwog.

DEMOCRAT neu beidio, baohgen nobl yw DANIEL LAMONT, ysgrifenydd preifat yr Ar- lywydd CLEVELAND, canys y dydd o'r blaen anfonodd lythyr moesgar at ei olynydd Mr. HALFOBD, yn oynyg iddo unrhyw gyfar- wyddiadau allai roddi i'w gynorthwyo i lanw ei swydd ddyfodol yn ddidrafferth a boddhaol. Mor garedig yw hen newydd. iadurwyr with eu gilydd! Gyda llaw, mae Mr. a Mrs. LAMONT newydd gael meroh, a Mrs. CLEVELAND wedi ei henwi yn Marguer- ite. Bandith alni.

TMDEIMLADAU RHAGFFNRQOL. Wedi i goel mewn breuddwydion, ao ofer- gielion eraill o gyffelyb ansawdd, gael eu taflu dros y bwrdd fel sothaoh annheilwng o gred na sylw, erys yn ffaith fod pethau tra thebyg i ymdeimladau rhagarwyddol nen ragfynegol i'w oael yn mhrofiadau dynion. Yn ol hen ddywediad, teift dygwyddiadau mawrion eu oysgodau o'u blaenau. Y mae hyny weithiau yn wir mewn jstyr tufewnol (subjEctive) yn ogystal ag allanol (objective), Nid yw yn ddygwyddiad anghyffredin i ddyn deimlo argrsffiad oryf ei fod yn myned i gael i llythyr ychydig fynydau oyn ir llythyr- gludydd ddyfod ag un iddo; neu iddo fedd- wl yn fywiog am gydnabod—a hyny heb unrhyw adgofiad am dano-a ehyda hyny, wele y oydnabod yn ei wyddfodt Awgryma hyn y posiblrwydd fod agoarwydd anhysbys pethau a phersonau yn gwasgu eu hunain ar ein meddyliau ambell dro. Addefir bodol- aeth achlysurol ymdeimlad o'r fath yma gan wyddonwyr o ddosbarth Dr. W. B. OARPlm TSB, a ohan athronwyr o radd Dr. HAVEN, Yr enw a roddant hwy arno yw presentiment. Fod y fath beth sydd yn fEaith ag y mae profiad y rhan fwyaf o ddynion yn eu har- gyhoeddi o honi. Ond a'i ohaniatau, pa fodd y dylid ei hes. bonio? Nis gellir eto ei hesbonio yn drwy- adl. Ond i wneyd hyny, ni raid oymeryd i mewn unrhyw elfen uwohnaturiol. Ffordd anathronol iawn i gyfrif am weithredisdau dyeithr na fyddwn ni yn eu dea11, yw eu galw yn wyrthiol neu yn uohanianol. Pwy wyr le y llinell wrth yr hon y diwedda y naturiol ao y deohreua yr uwohnaturiol? Sail ein ored mai gwyrthiau ao nid ymweith- iadan eitbriadol natur yn unig oedd Iyr ar- ddangosion a elwir yn y Beibl yn "arwydd- ion," yn "neithoedd," neu yn "rhyfeddod- au," yw tystiolaeth ymddiriedol yr Ysgryth- yr ei hun am gymeriad yr arddangosion hyny. Yrne gorohestion y peliseinyr a'r Ilais-argraffydd ya ein dyddiau ni yn gyfan- gwbl o'r tu fewn i derfyngyloh deddfau nat- ur. Ar yr un pryd, os yw yn wirionedd fod ymdeimladau rhagfynegol yn oymeryd lie yn hanes pobl, oeir anhawsdra mawr ar ffordd materoliaetb, oblegid dengys y ffaitb hon fod rhyw undeb a ohydweithrediad rhyfadd rhwng mater a meddwl. Ex fod rhai ymddYRiadau proffwydol yn natur, ni cheir hi yn rhaghysbysu dygwyddiadau yn } hullol annibynol ar awgrymau am eu dyfod- iad, oddigerth pan fyddo meddwl goddefol a gweithredol yn bodoli.

ANFANTEISRON MANITOBA. Hysbysir fod WILLIAM J. PABRY.Bethesda, G. 0., wedi oael ei wneyd yn fath o oruoh- wyliwr ymfudol dros Gymrn, ao mai i Mani- toba y bydd iddo ef anog ei gydwladwyr i fyned. Nid oes genym ni ond y teimladau oaredioaf at Mr. P ABRY; ond nis gallwn yn ein byw gydolygu ag ef fod Manitoba yn lie dymunol i'r Oymry ymsefydlu ynddo. Yn on peth, y mae y wlad yn oer ofnadwy yn y gauaf, yn enwedig i deimlad rhai a fagwyd mewn hissawdd mor dymerus ag sydd yn yr Hen Wlad. Sonir llawer am "oerfel Da- kota;" ond fe orwedda Manitoba yn union it gogledd eddiwrtbi hi a Minnesota. Bydd- ai yn llawer mwy rhesymol cymell trigolion Norway i ymfudo i orllewinbarth Oan&dp na hil rynllyd Gomer. Ao nid yw yn ymddangos fod hono yn wkd rsgorol iawn i amaethwyr. Pxin y gall fod, o herwydd byrdra y tymor haf yaddi. Hoblaw byny, fe ddylai marweidd-dra am. aethyddiaoth a maanacli yn Canada, o'u oyd- rnai a a'r byn ydynt yn y Talaethau Unsdig, beri i bawb ymbwylio yn yetyriol Ütwn cyn penderfynu ymgartrefu yno yn liytraob nag ya an o Diriogaethaa mwy hafaidd Unole Sam. Ni. ddylai rbyw deimladau teyrngarol ddyfod i mown i'r oweatiwn. Cyaur go waol i un yn rhewi bron i farwoiatth f/ddai y fEiith ei fod yn oaely fraint o farw dan finer PrydaiD Fawr, bath bycag. Gwyddom nad oes dim parygl i neb adaol y wlad hon i ym- gartrefu yn Manitoba; ao yr ydym yn bur aier nad a neb yno o Gymru ond rhai anwy- bodus am ei neillduolion. Gellir dweyd yn ddibetrns mai gan y Brawd Jonathan y mae y tiroedd goraf o ddigon,i dramoriaid paroh. us eu meddiauu am ddim ond byw arnyut a'u gwrteithio.