Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
14 articles on this Page
PBIF EGWYDDORION AMAETH-YDDIAETH.
PBIF EGWYDDORION AMAETH- YDDIAETH. taN Y PBOITISWB TANSEB. P. 0. 8. PENNOD VII.—GWBTEITHIAU. HALEN oyffredin hefyd a ddefnyddir yn helaeth fel gwitaith.jj. OyfaBBoddir halen o chlorine a sodium, a thrwy ei ddefnyddio galluogir ni i ychwanegu at y tir sylwedd ilrwythlonawl hynod sugeurheidiol, sef soda. Oeir y cyflenwadau yn benaf o fwngloddiau halen, y rhai ydynt mor lluosog yn sir Gaer, ao hefyd drwy fwgdaithiad dwfr y mor. Mae esamplau da o halen jsiriGaer yn cynwyø eymaint a 98 y oant o chloride of sodium; ond y mae yr halen a^geir o ddwfr mor yn oyn- Yys yn gyffredin chloride of magnesium, ao y mae ynddo fwy na chyffredin o duedd i fyn- ed yn llaitb, yr hyn sydd yn gwneyd ei was- gariad yn fwy anhawdd. Mae ei weithred- iad fel firwy thlonyddiar l&wer yetyr yn hyn- od, o herwydd aeghysondebymddougosiad- ol ei ddylanwadau, oblegid mewn llawer o amgylchiadau ni a'ij gwelwn yn llesteirio tyfiant llyfiieuol, ao eto trwy hyny yn oyn- yddu y cynyrch o yd. I ral onydau, megys mangel wnizel, y._mae halen yn angenrhaid nniongyrchol^ i'r Jplanigyn fel ymbortb. Ffa, oabaits, a wynwynbefyd a {lwyddant gyda digonedd o halen. l08 dadansoddir Uudw mangel wmzal (maes-fletus), ceir fod gryn amrywiaeth yn swm yr halen iyddo yn breøenol. Yn ol Way ao Ogston, yr oedd pedwar dadatsoddiad o'r bwlb yn dangos amrywiaeth o 10 y cant i 49 51 y cant o hal- en yn y lludw, a ohanoliif (average) o 24 55 yloant. Yroedd topiau y mangel wuizsl yn ol yr un awdurdod, yn oynwys 8a 96 o I halen yn y Uudw. Y ma" yn amhrF. Pin hyny, fod ar r nwn j OP ft- gyflenwad o halen fel ymborth. Mae yn bresenol yn lludw pob planigyn diwyll-1 iedig, a rhaid ei'ystyried, gan hyny, yn ym- borth dymunol i'r onydau hyn. Gyda gol- wg u Ci gyflenwi i'r tir, rhaid penderfynu 3L hyny i fescr mawr yn ol y oyflenwad fyddo v JQ baiod yn tir, M&e tiroedd yn ymyl y O--«« W r a?0t; cere "synai yr Z,g3ftarwydd gymaint o balen sydd yn cael el glndo yn y dull hwn i ruewn i'r wlad am ugain, deg ar hngain, a hyd yn nod ddeugain o filldir- oedd. Mae nn dylanwad pwysig sydd gan halen ar lysienaeth [yn codi oddiar ei allu i ferwyno tyfiant planigol, yr hyn fe ddiohon lydd i'w briodoli i'r chlorine a gynwysu. Pa beth bynag all fod yr achos uniongyrchol, y mae yn amlwg y gellir defnyddio halen fel moddion i ffiwyno tyfiant, ie, hyd yn nod eaD belled ag i ddinystrio bywyd y planig- yn. GalIu, pwysig iawn yw hwn yn yr hal- en, a phan ddenir i'w ddeall yn well, gwceir defnydd: mwy oyffredinoi o hono. Yn Bghvrs^amaethiad y tir, fyfgyfyd angen- rheidrwydd yn ami am y dylanwad hwn. Oymenrch, er engraifft, ein cnydan yd. Os bydd y tir wedi cael gormodedd o wrtaitb, 8M tnedd yn y onydau hyn i gynyrchn gwellt ynibytrach nag yd, ao felly rhoddi gormod o gefnogaeth f nodwedd glaswelltog y tir. Mae (y tyfiant hwn o eiddo y gwellt- yn yn ami yn thy gyflym igaciatan i'r plan- igyn ddwyn i fyny y cyflenwadau aDgen. rheidiol o fater mwnawl, er mwyn sicrhau gwellt cryf. Gwelir yr anfantais gyntaf yn nhyflant'JbeJaeth gwellt gwan, heb ddigon a neith i sefyll tra byddo yr bad yn cael ei ffuifio. 08 gorcsgynir yr anhawsder yma, yna mae y duedd hon i barban tyfiant y gwellt yn fynycb yn lluddies ffuifiad ty wjs- en dda o yd. Gwyr pob flermwr am y per- yglon sydd yn dylyn gordyfiant gwellt, ond tia yn osgoi y perygl hwn, dymunol yn gyffredin yw iddo gael ei dir mewn oyflwr mor uchel fel ag i fod yn ddiogel am gnwd da o yd. Rhaid iddo, gan hyny, fabwys- iadu rhyw lwybr canol, yn ol fel y byddo ei broflad o'r lie yn dangos y man goreu i sier- hau oynyich da o yd, heb or-dyflant o wellt. Mae tymcr nodedig o wlyb, pa fodd bynag, yn fynyeh yn dyrysn y cynlluniau goreu; y mae y onwd yn dyoddef, ao yn cynyrchu yd o ansawdd is-raddol Oeir yn fynych fod halen yn werthfawr mewn amgylebiadau o'r fath, trwy ei fod yn atal tyfiant y gwellt, a'r gwellt yn caeglu mwy o neith o herwydd yr atalfa ar ei dyflant. Gellir ei ystyried yn gyffredinol, gan hyny, fel yn byihau ao yn aryfhau tynant y gwellt. Yr un modd, pan fyddo nitrate of soda wedi ei ddefnyddio yn helaeth ar yd tyfian- ol, oeir fod y gwellt yn tyfu yn egniol, aoyn parhau i dyfu feUy yn ystod ffurflad yr yd, gymaint felly mewn rhai amgylobiadau fel ag i roddi i'r dywysen ymddangosiad o fod wedi ei dirdynu, gan fod y gwagleoedd l'hwng y gronynau yd yn fwy nag arfer. Pan ddygwyddo hyn, y mae yn dra anhebygol y oynyrchir enwd da o yd. lgewlm amgyfeh- iadau fel byn. byddai dylanwad halen yn nodedig o werthfawr, gan y buasai wedi cadw danodd dyfiant gormodol y gwellt, a thrwy hyny symbylu tyfiant yr yd. Nid yw yn rhwystio y nitrate of soda i weithio ti lawn allu ffrwytblonol, ond ymddengys yn eario dylanwad rheoleiddiol, trwy yr hyn y gwneir defnydd mwy boddhaol o'r gaillu hwnw. X mae, ps fodd byuftg, diroedd eithriadol, ar y rhai ni raid ofni oynyrohu gormod o wellt trwy ddefnyddiad cyffiedin o witaith; nid ydym yn oyfeirio at y tiroedd hyn. Mae ein sylwadan yn gosod allan weithrediad yr halen yn yr amgylohiadau hyny y byddo nodwedd y tir, neu ddef nyddiad gwrtaith nitrogenaidd i'w symbylo, yn ffurfio diwylliant uohel, tra y mae yr hal- en, fel break ar olwyn oerbyd, yn gwneyd y eyflymder yn fwy diogel o lawor. Mae y duedd sydd gan halen i dynu lleithder o'r awyrgyloh yn eSeithio i raddau ar ei ddefnyddiad ar diroedd ysgeifn, ond i'r pwrpas hwn y mae halen a elwir "halen orwyn" yn werthfawr neillduol. Helltir orwyn tramor i'w hwylio i'r wlad hon, ao y mae yr halen a ddefnyddir at hyny yn oael ei werthu fel gwrtaith ar ol i'r llongau ddad- lwytho. Mae yr halen hwn wedi ei drwytho a mater anifeilaidd, yr hyn sydd yn yoh. wanegu at ei werth fel gwitaith. GWBTUTHIAU AEBENIO. Dosbarth o wrteitbian yw y rhai hyn a barotoir yn arbenig at amrywiol gnydau. Mae pob gwneuthurwr yn gweini y mater ffrwytblonol hwnw a ystyria efe yn ofeu at ryw gnwd penodol, ao y mae yn' ei gyflen- wi yn y ffnrf hwnw, ao yn y oysylltiad hwnw a ddengys proflad iddo fel yn fwyaf tebyg o gyayrchu y onwd goreu. Gwerthir y rhai hyn yn gyflredin heb unrhyw wystl na gwarant o batth i'w nerth, neu yn ol pa faint y cant y maent yn doddadwy, ao felly caiff y gwnenthurwr bob chwareu teg i arfer ei farn. Fel rheol, oyrhaeddwyd rhag- oroldeb mawr trwy yr ymchwiliadau gofaluB a ddygwyd yn mlaen gan y gwaeuthurwr, a tbrwy bryan yr adnoddan goreu am y prisiau iof. Maent yn cael cyfleusdra anarferol i wylied canlyniadau y gwahanol wrteithiau y lhoddir prawf arnynt, a'u mantais yw syl- wi ar y canlyniadau hyn, a ohymeryd nod- iad manwl o bob llwyddiant ao o bob meth- iant. Yn union fel y llwyddant i droi allan wrtaith llwyddianus; y saif neu y ayith eu henw da yn y faichnad. Rhaid oydnabod eu bod wedi gwneyd Hawer; ond ar y llaw arall, pa byddai gan ffarmwyr well gwybod- aeth o'r byn a ddefnyddir ganddynt, deuent hwythau hefyd i fod yn sylwedyddion, i allu dangos pa rai o'r aasoddau y dylid eu lleihau, a pha rai y gellid yn fanteisiol eu hychwanegu, fel ag i ffitio eu ffermydd hwynt, neu ranau neillduol o honynt. Os yw am sierhau llwyddiant oyffredinoi, rbaid i'r gwneuthurwr ddarpaiu gogyfer a'r holl angenxheidiau sydd yn debyg o gyfodi, ao felly gwneir darpariaeth yn anocheladwy gogyfer a llawer o angenrheidiau nad ydynt yn oodi. Rhaid i'r flermwr felly dalu am rai cyflenwadau diangenrhaid; o'r ochr ar- all, os gwyr y ffarmwr ei hun pa beth y mae yn ei ddefnyddio, ao os gwylia ddylanwad yr amrywiol brawfion a wneir, daw yn y di. wedd i ddeall yr hyn sydd ar ei fferm eisian, ao felly osgoi prynu yr hyn fyddo yn ddi- angenrhaid. Y ffordd oreu i gssglu y wybodaeth hon vw gwneyd arbroflon mewn gwahanol gym. T ydogaetbau, ao yn y dull hwn y gellir ym- wneyd yn fwy doeth ao enillgar ag amryw- iadau yn y tir a'r hiasawdd.
A THR YL I TE.
A THR YL I TE. GAN T OWILISTN PINDDU. Uniad dyohymyg eang a barn gywir sydd wedi cjflawni gorohestion pob oes. Megys y mae march bywiog Hawn yabryd mewn angen am farohogwr da yn y rhedegfa, felly hefyd y mae dychymyg mewn angen am **■ <?ywir i'w harwain yn rheolaidd ar hyd ei tbaiti* ^yaa'r dychymyg gwylltaf y mae an?^»?ua^af o f&rn> Tir bras all ddwyn » i dagu y grawn. Nis gall barn gasgln nieddylddryehau, ond gall eu hadnabod a'u detb^ nl o'r pentwr a gasglodd dychymyg. wwyut y>, dychyl2yp yn ei natar, a rtaid ei /= j. x j awg annii waith teilwng. Gwaith bam yw adolygn, oywiro, a gorphen. Mewn gwyddoniaeth rhaid cael barn wrth fyaed yn mlaon -gyda'r rhanau; ond mewn oelf y mae yn wahanol-wedi i ddyohymyg dynu amlinelliad o'r oyfan, daw bam yn mlaen i wella y gwaith. Ni wel dyohymyg ei goll ei hun. Ond wrth adolygu, yr ydym yn oael barn yn oanfod fod y peth hwn yn anmheithynasol i'r prif waith—tyn ef allan, a rhydd ef mewn 11a arall. Y mae y synwyr neu y oof yn helpa dyoh- ymyg; hwynt-hwy sydd yn ei roddi ar ei lwybr, ao wedi iddo gychwyn, efe a & ei hun wed'yn. Nis gall dyohymyg ddim ond a ga gan y cof neu y synwyr i ddeehreu. Weith- ian bydd dylanwad arferiad yn rhoddi cychwyniad iddo. Dynaddaufeddylddryoh, y naill mor gymwys a'r Hall ar ryw bwno, end yr un y byddwn ni wedi arfer fwyaf ag el Ea ddefnyddiwn; fel hyn y- mae mewn bvwyd oyffredio, felly hefyd mewn gweith- iau gwir athrylith. Pan wneir gcrmod ar hyn, efelychu y byddwn, a chyll athrylith ei gwaith. Ond ni ellir ymarfer gormod a satur, ao ni ellir oofio gormod oddiwrthi. Y mae dylanwad gall grefft dyn ar ei feddyl- ddrychau, neu ddull dyn o fyw ar ei feddyl- iau. Nid yr un fath yr edryeba y bardd a'r Ilysieuydd ar yblodeuyn; gwel un ef yn ddelw o brydferthwoh, a'r llall a chwilia i ba ddosbarth y peithyna. Ar noson loergan a serenog oanfyddwn y seryddwr, y bardd, y duwinydd, y morwr a'r paentiwr yn syllu ar ogoniant y ffarfafen, ond ni wel yr un o honynt yr un fath. a hyny i raddau pell o herwydd dylanwad arferiad. Gwna arferiad ni yn fwy hoff o rai o'r meddylddryohau oymdeitbasol yma na'n gil- ydd, Trwy ymarferiad a pheth neu a pher- son yr ydym yn myned yn fwy hofl o hono nag o un arall llawn cystal sg yctau-v mae hyn yn ddylanwad y teimlad. Erys dylan- wad yr awdwr a dd&rllenwn ar ein meuJyl ddryobau, ao ar ein dull o feddwl. Arferiad a pheth a wna i'r peth hwnw weithredu yn rhwyddach ar y dychymyg npewn rhyw ddull mwy neillduol na'i gilydd. Y mae pethau a pheth a wna i'r peth hwnw weitbredu yn rhwyddach ar y dychymyg npewn rhyw ddull mwy neill-duol na'i gilydd. Y mae pethau I i w cael yn debyg l w gilydd mewn amryw ffyrdd ao arferiad, ac un o'r ffyrdd hyny sydd yn gwneyd y rhan hono o'r peth yn fwy oyf- arwydd i ddyn na rhan arall. Y mae arfer- iad yn oamarwain weithiau. Meddylddrych- au sydd yn cynyrchu geiriau, ao nid geiriau feddylddryobau. Agwedd neillduol ar y meddwl yw y teim- ladau, ond bydd y teimladan yn debyg iawn yn sml i sefyllfa wastadol y meddwl. Gweithred oyfaill a gweithred gelyn-Did yr un fath y gweithreda ein dryohfeddyliau amynt, ac y mae peth fel hyn yn dylanwad u ar amrywiaethau gorcheetion athrylith yn ol y teimlad fo uehaf yn yr enaid—llwybra all- an y syniadau fyddo mewn oysylltiad agosaf a'z teimladau hyny. Y mae y teimladau yn sicr o ddwyn ein sylw at y pwao, neu at y syniadan a berthynant yn fwyaf i'r teimlad- au eu hunain, ond nid hir y bydd hyn. Y mae dylanwad gan y teimladau ar rif y syn- iadau yn gyatal ag ar eu natur. Yobydig fydd y rhif ond odid, a'r perygl yw rhy faeh o nifer. Ni feddylia y fam am ddim ond am ei baban bach sydd newydd farw, fel y rhaid i ddychymyg ail ddwyn yn mlaen hen ddar. ganfyddiadau, oblegid nis gall y fam feddwl am ddim ond hiraethu. Yma bydd dych- ymyg fel dyn yn ffaelu myned yn mbell o gartref am ei fod yn rhy hoff o hono-oy- ohwyna allan yn y boreu, ao yna daw yn ol yn yr hwyr. Megys ag y mae gwrthalluoedd mewn peirianwaith yn tueddu i ddinystrio eu gilydd, felly hefyd y mae teimladau egy8 elddo y fam ar 01 ei babanyn rhwystr v am ddim arall. mae Perthynasau lawer i syniadau. y h/ny i gym deiOiasu a rhai eraill, Medda e!1.a8_u a rbai eraill, Medda. birni, t-h xyddiad rai o'rperthyn&eau hyn i'w cyfiwyno 8waf.ano1 °>yd. Mae arferiad a theimladau yn llucsogiac amrywio offervnau oymdeithasiad syniadau; trwy hyn gall v dyohymyg gael gafael mewn dolenauyi ddi- rif i ddod i feddiant y syniadau pan fydd angen arno. Y mae athrylith yn meddu neith a chwaapas mawr drwy yr egwyddor o gymdeithasiad syniadau. Drwy berthynas an gwahanol, gall un oanfyddiad gyflwyno mil o rai eraill i sylw. Gall teimlad o beth gynyrcbu syniad, pan na all oanfyddiad ei wneyd. Rhydd ysgog- iad grymusach i'r meddwl-bod mewn ty- wyllwoh a rydd syniad gwell am dano na darllen. Mae gweled llong yn ymddryllio yn yr ystorm yn fwy effeithiol.na darllen ei hanes, ao yn dwyn i'r moddwi lawer mwy o amrywiaeth syniadau na phe gwelem yr hanes am hyny yn unig. Y mae perygl myned i eithaflon gyda'r teiaaladau ar brydiau er hyny. Y mae gwel- ad dyn yn oael damwain erohyll yn gyru chill trwy yr holl enaid, ao yn dwyn ataliad llwyr ar yr holl alluoedd meddyliol. Felly y mae amrywiaeth mawr i gymdeithasiad yn ol y teimladau a'r syniadau. Gall syniadau gael eu clymu wrth eu gil- ydd gan fwy nag un o'r oysylltiadaua nod- wyd yn barod. Gall arferiad a tbeimlad gyduno i ddwyn syniad i'r meddwl; a gall tebygolrwydd a lleoliaeth achosi cyfaniad o syniadau yn oymd'eithasua'u Rilydd-megys "Mae ei eiriau fel arfau rhyfel," dyna "faes ygwaed,"ao "arfau." Y mae graddau isyniadau oymydogaethol; bydd enwi ambell le yn oreu mwy o feddyl- ryohau na'u gilydd. Tebygolrwydd peth befyd, nid mewn gradd yn unig, ond mewn rhyw hefyd. Pan fyddo defnydd gwrthryoh- an yr un yn sail tebygolrwyd, bydd y gwahaniaeth mewn graddau yn unig. Gall un peth fod yn debyg i lawer eraill mewn Uiw, ond gall fod y lliw hwnw ei hun yn gwahaniaethu ynddynt, megys melyn, melyn goleu, a melyngoch, &a. Y mae un nod- wedd i ddau beth yn ffnrflo tebygrwydd yn- ddynt, ond bydd y tebygrwydd yn fwy pan fo llawer o nodweddion tebyg ynddynt, Y mae rhywbeth yn debyg yn yr holl anifeil- iaid, neu yn y llysiau i'w gilydd; ond y mae mwy mewn un dosbayth o honvnt, a mwy wed'yn yn y thai hyny o'r un dosbarth, a mwy fyth yn y rbai o'r an adran yn y dos- barth, a mwy wed'yn o d^bygrwydd yn rhai o'r oyfryw unigolion nag &r&ill.-D~honynt. Gall un poth fod yn debyg i lawer o bethau eraill drwy fod ynddo lawer o nodwi-ddion- tebyg i un yn ei liw, i arall yn ei arogl, i ar- all yn ei ffurf, ao i arall yn ei faint. Gall debygu i arall drwy ddal oysylltiad a pheth yr un fath a'r arall hwnw, nen betban peith- ynol iddo, neu drwy gael ei gynyrohu gan yr un achos ag ef, neu yn yr un dull (heb o'r uu achos), neu drwy gynyrchu yr un fath effeithiau, neu gynyrohu yr un fath effeith- iau yn yr un dull. ilw barhau).
ADQOF AM DIG ABERDARON.
ADQOF AM DIG ABERDARON. GAN HEN GTDNABOD IDDO. Wrth hir wrando ar bobl yn siarad, a dar- llen am Riohard Jones (Dio Aberdaron), tar- awodd ar fy meddwl ro'i ar lawr yn drwsgl hyny a wn inau yn ei gylch. Yr wyf yn meddwl mai yobydig sydd yn fyw yn bres- enol a gafodd gyfieusdra fel y 11 i wybod. Buom yn byw o'r flwyddyn 1835 hyd 1844 mewn padwar drws iddo. Yr 06dd yn trig- ianu mewn ystafell a berthynai i hen wraig weddw o'r eow Geunor Jones, Midgall- street, Vauxhall-road, Lerpwl. Buom yn ei room ganwaith. Byddai fy mam yn anfon tamaid iddo yn ami. Y tro oyntaf i mi ei adnabod ef oedd ar fwrdd y Prince Llewelyn yn dyfod o Lerpwl i Eisteddfod Beaumaris, oddeutu haner can' mlynedd yn ol. Yr oedd genyf baroh iddo fel dyn a Ohymro. Yr wyf yn cofio i mi weled yn thywie y ddyddiau hyny: — "Richard Jones, self- taught master of fourteen languages." Pan ar y foHaith ffwfilwn ddau w voneddig yn onom ya <»wrando arnynt ja ei gwestiyao awr, a'r hyn a ddeallais i yn y diwedd ot(dd. -"Perhaps he knows the I name of fourteenyr oir¡ de n -neddwl mai Iuddewon oeddVu/, Am ei dduii ya gwicgo, Dl 'w:- i'r am. soi nwnw hyd yn awr fawr neb mwy truan- aidd ei wisg na thlotaoh ei olwg. Yr oedd yn gwisgo hen dop oot lwvd fawr, a ooler fawr, ao wedi ei gwisgo am flynyddoedd. Yr oedd yn gwisgo hot ooryn hir, a darn o hen biser tin am dani hi, rhag meddai ef, i blant y stryd ei daro ar ei ben. Yn yr haf byddai i'w weled ar daith, a llyfrau dan ei gesail: I weithiau yn droednoeth, ao weithiau- gyda hen esgidiau gwaelion. Am y room lie yr oedd yn byw, ni welais i yn ty oes le mor resynus, tlawd a diymgeledd. Yr oedd papyr ar un ran o dair o'r ffenestr; y par- wydydd fel rhai gefail. Y dodrefn oedd stol a bwrdd ao yohydig lestri, hen delyn Gym- reig, a rhyw haner dwsin o danau yn y gwaelod, a thwli yn ei bela. Yr oedd y gwely ar lawr, ao yr wyf yn meddwl na fu dyn erioed yn gorwedd ar ei waelaoh, a'r un Uiw a'r parwydydd. Byddai ganddo ddwy neu dair o gathod y rhan amlaf o'r troion y bum yn ei room. Byddai y oathod ar ei ys- gwyddau, ao ystau yn oerdded o amgyloh y lie, a thrwy y gwely yr un modd a'r rhan arau o'r llawr. Ni bum erioed yn meddwl ei fod ef yn meddu ar synwyr oyffredin Yr oeddwn i yr amser hwnw yn derbyn Seren Gomer, a phan byddai rhywbeth hynod yn. ddl yn fy ngclwg byddwn yn dyweyd wrtho ef, ond d oedd dim i'w gael oddiwrtho fel y oyffi-edin bobL Eaw y pel 0\ cathod oedd oyffi-edin bobL Eaw y pel o., cathod oedd "Snodan." Aeth "Snodan" or goll. medd. yliodd Dio mai rhyw Wyddel neu ddynes feddw (JoUy y byddai yn galw dynes feddw) oedd yn byw yn agos a'i lladdodd hi. Fe wnaeth un o'r beobgyn oedd yn aros gyda mi rywbeth tebyg i benill iddo, ao yr oedd gan faloked o hono a'r un fam a welaooh erioed o benill ar ol ei phlentyn. Dyma fo: Pwy laddodd y fwyn "Snodan?" Oedd gath dda am lygodan; Y Gwyddel neu y Jolly Sydd yn enog o'i lladd hi. Daliwob sylw; pan ar fwrdd y packet vn myned i Beaumaris nid oedd B. Jones mor dlawd, eto yr wyf yn meddwl mai y fo oedd y tlotaf ei olwg yr amser hono o bawb oedd ar fwrdd y llong. Yr oedd R. Jones yn ddyn sobr, addfwyn, ao heddyohol iawn.—[O'r Genedl Qymreig.
GWALLGOFDY COLUMBUS, OHIO.I
GWALLGOFDY COLUMBUS, OHIO. COLUMBUS, O., Bhag. 13.—Diohon na bydd- ai gair o hanes yr Idiotie Asylum yn an- nyddorol: Siif saith mUldir o'r ddinas bon, ao mae yn adeilad mawr hen ffasiwn, a 700 o erwau o dir yn perthyn iddo, yn oael ei laf- urio yn dda gan y p!ant. Maent yn oodi digon oddiar y tir i gynal y plant; ond rhydd Talaeth Ohio$80,000 yn flynyddol tuag at gynaliaeth y swyddogion, mwyafnf o'r rhai sydd yn Gymry. Enwau y swyddogion yd- yut: --Trustees -Johix O. Shank o Cincin- nati, Aaron S. Thomas a B. O. Pennymany o Oolumbus, Be say Husted o Joboeo, a Thom- as Roos o Oolumbus; Arolygydd—Gwynedd Anwyl Doren M. D., o Trallwm; Swyddog arianol-L. W. Hughes o Oolumbus; Prif- yogolfelstrea- Mrs. W. Hughes; Chief arohitect-J. O. Jones o Gymru; Chief en- gineer- Thomas P. Evans o Dinbyeh; Orydd -J. E. Roberts o Dawn, Mo.; Supervisor- Hugh R. Hughes o Badnor, 0.; Chief atten- dant—D. Bowen o Gymru; prif amaethwr- John Samuel o Oilgwyn; fireman-John Pat Evans o Llansanan; chief matron -,Uiss Annie James o Newark, 0 gwyliwr-John Benbow o Drfenewydd; hostler-John Dav. ies o Jackson; garddwr-Job Davies o Trall- wm; chief plumber-H. Davies o Utica; saer -Thomas Evans o'r Nant, Oymru; hefyd John T. Griffiths o Trawsfynydd. a John Tolwyth Paul o Gomer, 0. j. a ddaliant swyddi oyfrifol. Cofiwch mai chief officers yw yr uohod a bod eraill o danymt ya oyd- ofalu a hwynt am 500 o blant. Dylem fod yn ddiolohgar i Mr. Richards, is-lywydd Ohio, lie. i'r blaid Werinol am benodi oynifer o Gymry i swydrli yma. Drwg genym fod Mr. John T. Griffiths, yn myned i'a gadael, gan ei fod wedi prynu oyfran o'r weithfa Frauklinton yn Oolumbus; y mae John Pat Evans hefyd yn myned i ffarmio at ei fodryb i Putnam Co., a John E. Roberts, yn myned at ei fam i DAwn.-Gafr o Walia. 1.
BETH WELAIS 1 YN EMPORIA,…
BETH WELAIS 1 YN EMPORIA, KAS. GAN PEBEBIN 0 KANSAS. Nid oes amser maith iawn er pan ymwel. ais ar lie nchod. Oyn myned i'r ddinast oefais y pleser o dalu ymweliad a rhai o'r am. aethwyr yn y wlad, y rhai ydynt yn ddiar. wybod iddynt eu hunain yn graddol golli eu hiaith. Yno oeir y busteohi a'r yohain oil yn steers. Dywedir fod oarwriaeth yn oael ei ohario yn mlaen yn Saesneg, a bod pawb (proffesedig neu ddibroftes) pan yn rhegu yn gwneyd hyny yn wastad yn yr iaith fain. Yn nhai rai o'r ffermwyr gwelais gyfrolau gwerthfawr o lyfrau, a deallais eu bod yn anfon eu meibion a'u merched i'r State Nor- mal School yn y dref, yr hyn a brawf nad yd- ynt yn anystyriol o werth addysg. Yn y ddinas gwelaia fod deg o sefydliadau xnasnaohol yn oael eu parchenogi a'u oario yn mlaen yn llwyddianns gan Gymry; ao ami gwelais ddau neu dri o'n oeaedl yn gweini yn yr un store. Tra yn tremu i lyfr. gelloedd rhai o'n masnachwyr uchod, daeth yn amlwg eu bod yn llenorion o ohwaeth dig- on uchel i efrydu a gweithfawrogi y llyfran mwyaf clasurol yn y ddwy iaith. Mewn rail- way station, Oymro oedd yn gofalu am y llyfrau; ao ya y city council yr oedd Oymro arall yn eistedd. In un 0" ariandai gwelai8 mai un o'n cydgecedl oedd yn rhoi a derbyn ariau. Deallais fod yno ddan gyfreithiwr Cymreig, sef Mri. Jones a Rees. Wedi gweled fod elfenan oymdeithas dda mor llawn yn y lie, deohreuais ymholi parthed eu safle lenyddol a moesol. Gofynaia i gyt. aill am lyfrfa gyhoeddua y ddinas, yr hwn er syndod i mi a dystiodd na wyddai efe am ddim o'r fath beth yn y lie. Yn fy ymohwil- iad, oyfeiriodd rhywun fy ngwyneb i oruwch ystafell, ao wedi oyraedd yno, gofynais i fon- eddwr am y library, "It is dead" oodd ei at- eb. Mewn gradd o ddiflasdod rhuthrais lawr y grisiau ao i ryw store fawr yr aethym, gan frysiog holi am y public library; yr ateb byr ond oynwysfawr a gefais oadd, "It is broken up." Yn ohwerwder fy ysbryd a siomiant fy nghalon, deohreuais sisial "It is dead!" "Broken up! A ydyw yn bosibl fod dinas addawol Emporia wedi gadael ei llyfrfa i farw, gan foddloni i hyny heb fath yn y byd o foddion diwylliant y meddwl i'r dos- barth gweithgar? in y fan eiateddais wrth y stove, gan bendrymu yn fjfyrgar a ohyth- ryblus, a smoeio fy Bghetyn, heb syllu ar na gwrando neb, a thebyg nas gwyddwn pa un a oedd tan wrth fy nhrwyn,neu nad oedd. Hewn gair, oynhyrfodd fy ysbryd fel yr eiddo Paul yn Athen gynt, pan welodd efe fod y ddinas wodi ymroi i eilanod. Pe gofycaswn am y owrdd llenyddol, "It I is dead" fuasai yr ateb; ao am yr eisteddfod, "It isbrokeniq> Beth am yr eisteddfod son- iwyd am dani yn y DBYCH dro yn ol? Tebyg iddi dagu yn yr esgoreddfa, heb neb yn gal- aru ar ei hoi. Nid yw y mor mawr yn ym- chwyddo, ond graddol iawn, lawer pryd, a hyny o herwydd na byddai yohwaneg o ddylanwad y lloer yn gweithio arno. Mae rhyw allu byw aoanweledig,yn gweithio,gan ymohwyddo yn mynwesanpobl ieuaino Em. poria, ond nid oes yno bythfull tide. Syched am wybodaeth yw y galla byw hwa, ao mae eisiau ei feithria, a daiparu ymborth blasus a maethlon ar ei gyfer. Mae yno lawer o feibion a merched talent- og yn syohedu am faes i'w meddwl gweith- gar; ond alas, nid oes ganddynt ariceinydd. Arweinydd sydd eisiau, a ffuifio oymdeithas lenyddol; gan fynu llyfrfa wrth law yn v. a K-vfrolau ar bob o&ngen o wy- bodaeth fuddlST-jr Slnoddaa ananol a meddyliol yn Emporia, i eegyn t safle uohel yn y byd llenyddol,a hyny mewn byr amser. Hysbyswyd fl fod yno rai Oym- ry yn ojfranu oanoedd o ddoleri yr un at aohosion orefyddol a dyngarol, a gwnelai y rhai hyny gyfranu yn llawen at unrhyw aohos er diwylliant y meddwl. Yr wyf yn oredu i mi weled yno rai personau addas iawn i arwain oymdeithas; megys Mri. D. Thomas, R. Thomas, T. H. Lewis, D. W. Morris (masnaohwyr), Davies y bank, Lewis Lewis, ao eraill. Os yw yr Emporiaid am feddu onydau toreithiog ar faes llenvddiaeth ao eisteddfoaaetb, da fyddai iddynt yn gyntaf wrteithio y tir a hau yn helaeth o'r had goreu. Y mae oelf a gwyddor, yn taenu ao arlwyo o'n blaen fwrdd lIawn 0" dan- teithion brasaf a melusaf i'r meddwl mwyaf ohwaethus.-Pererin. m
PBIODAB BURAIDD.
PBIODAB BURAIDD. NEWBUBGH, 0., Rhag. 22.-0afodd eich gohebydd 80'1 briod wahoddiad yn ddiwedd- ar i fod mewn priodas euraidd, sef pen han. er can mlynedd o gyfnod priodasol dau o henafgwyr Oymreig, yr hyn a gymerodd le nos Feroher, Rhfyr 6sd, yn aneddle Mr, D. E. James, 1797 Third Ave., South Cleve- land, 0., priod pa un sydd yn feroh i'r par priodasol euraidd. Enwau yr hynaf bar oariadus hyn ydynt Mr. a Mrs. David a Baohel Davies (ei henw morwynig oedd Raehei Rioharda). Ymunasant yn eu pri- odas gyntaf, Bhagfyr 6ad, 1832, ynieglwys Treleoh, Sir Gaeifyrddin, yn yr hwn le y buont byw hyd y flwyddyn 1839, pan y sy- mudasant i Ferthyr Tydfil, lie y bu ef yn gweithio fel saer ooed am ddwy ar hugain o flynyddau. Ymadawsant oddi yno am Aber- gweithio fel saer ooed am ddwy ar hugain o flynyddau. Ymadawsant oddi yno am Aber- dar yn 1861, ao yno y bnont yn oartrefn hyd 1869, pan y symudasant ill dan, yn nghydag un 0'0 plant, i'r Unol Dalaethan, ao i New-, burgh, O., lie yr ydoedd tri o'n plant yn nghyda'n teuluoedd yn trigianu yn barod. Bn iddynt saith o blant, ond y mae tri o honynt yn gorwedd, o ran eu llwob, yn mynwent Ebenezar, Oefnooedoymer. Meddyliodd yr henafgwyr purohus yn gy- maint a bod nodded Daw yn ei raglaniaeth wedi ffafiio iddynt hir hoedl i weled dydd eu haner can mlwydd oed priodasol, na f a- asai dim allan o le iddynt ddathln yr am. gylohiad mewn dull gweddaidd ao hapus; ao yn unol a hyn cymerodd eu mercb a'i phriod y major mewn llaw i'r oyfryw amoan, ac anfonssant dooynau gwahoddiadol i lu o'n oyfeillion drwy'r ardal, ao ar nos Fercher, Rbagfyr 63d, oyfarfyddodd torf o'n oyfeill- ion yn raby Mr. James, fel y nodwyd eiaoes, ao yn eu plith yr ydoadd y Parch. W. P. Edwards, gweinidog yr Annibynol, yn dde. wisol wt, a i weinyddu y swydd offeiriadol ar yr amgylohiad. Pan ddaeth yr adeg bri. odol galwodd Mr. Edwards y oyfarfod i drefa, ao wedi iddo fynegi yohydig eiriau ar ddyben y oynulliad, galwodd ar y par hen- afol i sefyll gerbron all or hymen am yr ail dro yn eu bywyd. Wedi oael y ddeuddyn gerbron, deohreuodd Mr. Edwards offeir. iadu y gwasanaeth yn Gymraeg, ao yn ol doll eglwys Loegr; oblegid dyna'r modd y priodwyd hwy y tro oyntaf, a ohymerwyd tua haner awr i fyned trwy y gwasanaeth. Disgynodd y gorohwyl pwysig, ond anrhy- deddus, o gyflwyno y feroh i'r mab ar eioh gohebydd, a thystiai yr edryohwyr fod gwyleidd.dra yn daen dros ei wynebpryd. Beth bynag, aeth Mr. Edwards drwy ei offeiriadaeth yn llwyddianns, ao nnwyd y ddau yn un i ddiweddu eu hoas mewn paroh a onariaa annhyblyg at en gilydd. Y peth nesat mewn trefn wedi y gwasan- aetb, ydoedd oyfranogi o ddanteithion blas- us ao amrywiol i'r oorff, ao yn oanlyn hyny yr oedd arddangosiad o'r rhoddion gwerth- fawr 1 r par priodasol, am y oyfryw y maent ya dymuno cvflwvno on dfn1Ah.1.. wesaf i'r oyfranwyr oil. I ddiweddu y wledd cafwyd adroddiadau, dyddorol, canu pwrpasol, prydyddu fflim- ychol, a ohwerthinfa iachnsol: ao i gwblhau y program, oafwyd can henafol gan yr hen- afgwr priodasol, sef "Fel ar y mor o wydr a hyny yn ddoniol yn yr hen style, Priodol dweyd fod yn y oynulliad offciriad Seisaig, petthynol i eglwys yr Episoopals yn y lie, sef y Parch. Streak, ond aid oodd efood vm- welydd, am fod y gwasanaeth priodasol" yn Gymraeg. Yroedd hefyd yn ycyfurfod Mr. B. T. Williams, boss teithiol y DUTCH, a chymerodd ran yn yr adloniant i wneyd y oyfarfod yn ddyddorol. Y path diweddaf oil ydoedd ysgwyd dwylaw, a ohyflwyno ein dymnniadau goraf i'r par priodasol, gan fynegi iddynt y byddai yn llawen genym gael ein gwahodd i ddathlu pan eu haner can mlynedd nesaf. Ymadawsom oil wedi treulio ychydig oriau yn ddedwydd; a thei- lwag o glod ydyw Mr. a Mrs. James nm eu oroesaw a'u hawddgarweh ar yr amgylohiad. Efallai nalchawn byth mwy y fraint o fod yn dyst o briodas euraidd, oblegid diau mai eithriadau ydynt y oyfryw sydd yn oyraedd hyny o ffawd. Er mwyn lluaws o berthynasau yn yr Hen Wlad, dymunir ar i Tarian y Oweilhiwr godi yr uohod. Yr eiddooh—D. F. LEWIS.
1AME1D1AU O'B GLANAU.
1AME1D1AU O'B GLANAU. Tywydd oer ac ystormus-Marwolaeth Oymro cyloethog -Methiant Cerddorol- Lamb a Grif- jUhs-Gwilym Eryri a'r Ifair Gawsac Ym. enyn- OoUed ar ot y Parch. John Moses o Wisconsin. MILWAUKEE, Rhag. 14.-Symud y mae pethau ar y glanau yma fel arfer. Oafwyd tywydd oer yr wythnos o'r blaen, fel yn y dyddiau gynt, pawb yn myned am y oyntaf i rywle, am rywbeth, ond yn cael eu herlid gan Jack Frost. Oafwyd tymestloedd ar y llyn yma hefyd, ao ambell i hen lestr fregus yn ymollwng gan nerth y tonau, a llawer un o "lewion y don" yn owympo iddi i beidio oodi byth mwy. Yn ddiwaddar, claddwyd yma un o'r hen ddinaswyr Cymreig hynaf, fel sefydlydd yn Milwaukee, sef R. G. Owens, Ysw., ewyrtho frawd ei fam i Mr. O. Prichard, o'r ddinas hon. Daeth yma yn ddyn ienano o Sir Fon. Ba yn oadw y Lake Brewery am flynydd- oedd, easglodd lawer o eiddo, a gadawodd estate yn o werth$70,000 i $80,000 ar ei ol i'w briod a'i blant. Pertbynai llawer o rinwedd- au a rhagoriaethau iddo fel dyn. Yr oedd yn genedlgarol, oared ig a haelfrydig. Ni ohredai mewn oapol nao eglwys, Univer- saliad oedd o ran ei gred; ond dywedai ei nai wrthyf y gweddiai yn Gymraeg oyn marw. Bu farw wedi gadael ei 72 mlwydd oed, a ohladdwyd ef yn barohus gan Glwb yr Hen Ddinaswyr. Drwg genyf ddyweyd nad llawer o hwyl oanu Eiateddfodol sydd yma eleni. Ym. gasglodd y oor yn nghyd, ac wedi llafurio am beth amser, taflwyd yr oil i fyny fel bad job. Bo y male chorus yn ymgyfarfod am ych- ydig wed'yn, ond bnan yr aethant hwythau i'r gwellt. Teimlai y rhyw deg yn siomedig, a theimlai oefnogwyr yr Eisteddfod yn ddrwg. Felly y bu; too bad. Goboithiwn er hyny y ceir Eisteddfod lewyrohus a llwyddianns yn Oahkosh y Nadolig. Nis gwn pa fodd y teimla y beirdd a'r llenorion yma; ni ohfywais o gwbl drwst oleoiadau eu peiriaoau oyiansoddi. Diohon fod gan rai o houynt waith mewn Haw sydd yn debyg o dalu yn well. Ceir gweled. Yn ddiweddar, bn y Parohn. George Lamb, a R. V. Griffiths yma, y cyntaf yn ar- eithio yn adeiladol, a'r olaf yn pregethu yn nerthol a dylanwadol. Gobeithir fod y oyn- taf wedi gwella o'i anhwyldeb, a'r olaf wedi oyraedd adref yn ddiogel. Yr wythnos ddiweddaf oyaaliwyd y Ffair Genedlaethol, oaws ao ymenyn, yn yr Ex. position, lie y oasglwyd ao yr arddangos- wyd toraeth o gaws ao ymenyn da. Trueni na buasai mwy o interest yn oael ei deimlo yn y dalaetb, yn enwedig yn mysgy Oymry, sydd mor enwog am eu oaws a'u menyn. OSsur meddwl wrth weled y fath dyrau an- ferth o'r ddau enllyn na raid i ni eto eleni ddim byw ar doddion oig mooh a thriagl. Da oedd genym weled ein oydwladwr ieu- ano, Mr. D. Moses, Waterville, Wis., yno, a chynyich TalaetU gyayddoL, Dùo i'w A*- .k aasugon; a gwell a a'r owbl oedd gweled Owilyta Eryri, yn ol ei garedigrwydd arfer- ol, yn anrhegu boys yr office a phwys o fenyn yn eu Hogell wrth fyned adref. Y mae pwys menyn mewn pocket cot yn burion, pan mae yr hin-fesurydd 15° below zero. Dryohfeddwl ardderohog yw cael ffenestr goffadwriaethol i'r diweddar a'r anwyl Dr. Rowlands, yn nghapel newydd y T. 0., yn Utioa. Haedda efe hyn, gan ei gydgenedl, a gobeithiaf y bydd pawb yn dal ar y oyf- leustra, drwy y wlad, i anfon en hadling i mewn, er anrhydeddu un o Gymry anwylaf a galluooaf y genedl. Tra bydd Duster, Oymro, a Ohymro arall yn setlo yn nghyloh pethau eraill, gellir dyweyd fod y plant o dan arweiniad W. G. Davies yn prysur barotoi a'r gyfer Christmas Tree, yr hwn addawa fod yn hwyliog a ffrwythlawn felarferol. Bydd yn dda gan lawer sydd yn oarn lies yr achos, fod y Paroh. John Moses, wedi derbyn ao ateb yn gadarnhsol alwad unfryd- 01 eglwys ienano a chynyddolj Minneapolis, Minn., er y teimlir yn obwith o'i golli o'r dosbarth a'r Dalaetb. Bydd yn sior o fod yr iawn ddyn yn yr iawn fan yno. Y mae yn ddigon ienano ei ysbryd i gyfarfod a'r to gyfansodda gorffyr eglwys yno ao a ymgasg- lant i'r ddinas; yn ddigon craffna, pwyllog, a tbangnefeddus i uno yn heddyohol y gwa. hanol elfenau geiglir at en gilydd o wahanol ranau y wlad; ao yn ddigon serohog a den- ladol, yn crystal a bywiog a gweithgar i dyna ato ei hun a hyrwyddo yr aohos yn miaen. Nid gormod dyweyd mai enill tir yr oedd Moses yn ein mysy, fel oyfarfod dosbarth a chymanfa. Danai o hyd yn fwy a allu yn ei gaitref a'r dalaeth. Drwg genym golli brawd mor siriol, gweithiwr mor lew, oyfaill mor dirion, anwyl a gofalus. Yn sior i ohwi bydd op-dair Moses yn wag yn Wisconsin. Dyma sill oadam yn nehymanfa Minnesota. Pob llwydd, a benditb iddo ef ao ar ei denlu car- edig, yw dymuniad gonest.—Dinesydd.
B YB NODION 0 NEW YORK.
B YB NODION 0 NEW YORK. NEW YOBK, Bhag. 19—NosSabbotb, Taoh- wedd l'Jfed, rhybuddiodd y Paroh D D Daviea egJwys llth Street, y buasai yn ter- fynu ei lafar gweinidogaethol yn en plith diwedd Ionawr, 1883, sef diwedd yrwythfed flwyddyn o'i weinidogatth yn eu plith. Oamgynoeriad oeid y nodyn ymddangosodd yn y DByolrrai wythnosau yn ol, ei fod yn terfynn ei lafur yno ddiwedd y flwyddyn bOD. Pwy bynag a ewyll t sio ohebu a Mr. Davies, oyfeiried ato fel y oanlyn: Rev. D. D. Davies, 158 Second Avenue, New York City. Deallwn fod oyfarfod y boreit Sobbath yn lie eyfarfod pregethu yn y prydnawn vn llwyddiant gyda y T. C ar 13th St. Y mae Mrs. Jones a'i phlant yn parhau YI1 llwyddianns yn yr hen Temperance Hall 53 Beaoh St. Dvwedir fod Mr. Enoch Evaas, o'r Atlan tio Hotel, ar West St., yn gwneyd yn cysur- us, ao yn parhau i lwyddo. Y mae Mr. Evans a'i deulu yn onest, siriol, a gofalus am bawb a ymddiriedo eu hunain i'w gofal. Y mae deddf waharddiadol y Sabboth yn oael sylw mawr gan weimidogion ao eglwvsi y ddinas a'r dylohoodd. Pregethwyd gan rai o weinidogion y ddinas y Sabboth di- weddaf, a'r un blaenorol, ar y testyn. Ba y pwao dan sylw yn nghyfarfodydd gwein- idogion y gwahaaol eawadau orefyddol. Gobeithiwn y daw daioni mawr i bob dos- barth mewn oymdeithas, o'r ymdrafodaeth drwy gan y tafarndai, a'r arwerthfaoedd a rhoddi i'r gyrwyr oerbydau ao eraill, fw; o ryddid 1 orphwys oddiwrth eu llafur wyth- nosol, ao i bresenoli eu hunain mewn He- oedd o addoliad. Nadolig lawen a blwyddyn newydd dda i bawb o ddarllenwyr y DBYCH, medd HBN DDINASYDD.
[No title]
—Mr. J. H. Shearer, Elmira, N. Y., a ddywed: Oafodd fy mhriod ymwared mawr drwy ddefnyddio Brown's Iron Bitters, pan oedd yn dyoddef oddiwrth wendid ao an- hwylderau elwlenoL
SDSSisT MSf. WÑg.
SDSSisT MSf. WÑg. H8: g'il.r i sal)."—" Gwiaien 1 gefh yr ynryd."
GWAHODDIAD I EISTEDDFOD UTIOA…
GWAHODDIAD I EISTEDDFOD UTIOA DYDD OALAN. OAN WBEIDDIOII AB 7ESUB PENBYDD. Gwahoddir holl Gymry y airoedd oil, I ddod i'r Eisteddfod ddydd Oalan heb goll; Doed hen ao ieuano—pob mab, pob meroh, At heniaith y Oymry enynir eioh serch. Pa beth gawn ni yno ? medd ambell geg, Cei eithaf oystadia, a beirniadu teg; Cei aTddangotiad o dalent a dawn, Cei fara a ohig llenyddol iawn. Bydd y "lienor" Lewis R. yn dweyd ydrefn, Nes gyru canoedd i chwerthin ar eu oefn; Y Bardd Oudd fydd yno yn amlwg iawn, Yn englynu ag arnthrol ddawn. Mae CADEIBIO i fod—dyna ddigon o wobr, A digon o show i ddynion sobr. Y Biirdd o Lan Twroh, a'r Myfyr—dyna ddau A allant gadeirio-nid eadeiiio gau Bydd oleddyf a gwain i weini'r swydd, A gwaeddi mawr-II OKS HEDDWOa ?"-yn rhwydd, Oawn ninau ateb nerth ein cegau— "HEDDWCH! HEDDWCH hyd y eymylau. Dowch yno oil i wel'd y cadeirio, Dowoh yno fel pobl wladgar a chryno. Dowch yno mewn ysbryd barddol gwyoh, A dysgwoh Gymraeg trwy daarllen y DBYOB. Bydd Solomon yno 'n ddoethineb a dawn, Trevorian a Chynwal yn barddoni'n iawn; Bydd John C. a John W. yn orlawn o dan, Caiff un John wneyd speech, a'r Hall ganu can Oawn weled y Myfyv-fardd-feirniad Ilym, Cooosfeirdd a chwelir, nes ant yn ddim; Rhaid "codi y safon," a ebael cerddi glan, Os Da, gwell o lawer eu tafla i'r tan. Oewoh gyatal adrodd ag a fa erioed, Gan bobl uwohlaw, a phobl tan oed; A r Doctor o Remsan yn pwyso y chaps, Astudiwe.h, astudiweb, ontechwi gewohslapø. Bydd Ap yno yn oanu caneuon del, Ac yn agor ei geg fel hyn a'r fel; Rhyw job go gas fydd ganddo'r dydd hwnw, I atal y beirdd rhag cadw twrw. Oewoh bersonoliad o fardd yn Ngwalia, Gan un 0 fechgyn llawenaf U-tica, Oewoh ganddo araeth yn Hawn o dan, A thipyn o farddoniaeth yn groes i'r gtin. Daw beohgyn Vermont i ganu am y wobr, Yr "Ymdeithiwn.'i—O mae hi yn sobr! "Oan oroesaw," meddai beohgyn Oneida— "Rhaid o!\nu'n ofnatsan i'n onro ni yma." Bydd Dafydd B. Uoyd a William D, A'r merched gloywon sydd yn Mar-oy, Yn cano'r solos, deuawd, Quartette, Bydd tynu oaled am y torchau, you bet. Y oerddor tryloyw o dre' Chicago, Feirniada mor deg a'r Apostol Iago; Oerch ganddo wersi wna lea dyfodol, A sieryd a ohwi fel dyn synwyrol. NI dwwedwyd mo'r haner, dowoh yno bob copa, I glywed a gweled enwogion Oneida, Heblaw rhai enwogion 0 ddinas New York- Oome np.^Mr. Humphreys, from the land of Hyawdledd berwedig y "Rasmws" enwog, A deimlir yn gwefrio pawb yn ardderohog, Mae eisian ffiamio y Oymry yn mla'n- Mae eisiau gyru eneidiau ar dan. Un a llaw deilwng yw ein Llew Dalas, (Wel dyna gynghanedd yn enw'r andras). Efe fydd y Basso fydd yno yn rhuo, Wel dened bob. Oymro i'r 'Steddfod i'w wrando. Y Gymdeithas Gorawl a gana'i ohanigau, Dowch yno'D brydlawn i lanw eioh pigau; Bydd D. S. Williams a Rachel Jones, Yn Uanw'r Neuadd a'u Musical tones. Oeir bysedd del Nellie ar y Piano Yn taro cerddoriaeth allan o bono'; Ao Hannah Williams a'i Uais godidog Yn ooglais y dorf a'i chanu ardderohog. Gantorion Plainfield-rai hawddgar eioh gwedd, Gyfranant yn helaeth at lwydd y *?Iedd; Fe wel estroniaid fod y Oymry yn fyw A ohenedlgarwoh yn bur wrth "J ilyw. Oewoh Roes a'i cor oynulleidfaol, Yn oanu ton ein Hambrose anfarwol; 0 na ohaem ragor o donau tebyg, A godo'r safon yn wynfydedig, Y "Brenin Wesleyaidd," a Benjamin Lewis, Fel Oymry twymgalon a wenant mor serohus, Nes 'sgleirio y llwyfan, ond os na fydd tanl rnthr, Yn gwofru'r gweithredoedd, hwy wgant yn sruthr Adroddwyr, gantarion, oyn oewoh ohwi barod 1 ateb eich enwau- f^ygM°d W drl,i011' Rhsg gyru'r Arweinydd o'i gadair yn ffyrnig. SSj fawr 1 Gymry y oylohoedd, a-i J? !aWr 0 pobloedd, uwiedd fawr mewn moes a cherddoriaeth, liwledd fawr o bur awenyddiaeth. Wet dowch yn llawen I wledd yr awen. t.
[No title]
LIKE SPBING, IOWA, Rhag. 18. Oynal- iwyd oyfarfod dyddorol iawn yn y oapel yma nos Lun, yr lleg, yn oynwys caua, areith. io, adroddiadau, &a. Amoan pecaf y oyfar- fod oedd oyflwyno t80 yn rhodd i'r Paroh. J. W. Morgans. Llywyddwyd y oyfarfod gan D. K. Jones. Heb wneyd sylw person- ol o neb a gymerodd ran yn y oyfarfod, dy- wedwn i bawb wneyd yn rhagorol iawn, er na ohafwyd ond wythnos i ymbarotoi. Dygwyd gweithrediadau y oyfarfod yn miaen mewn dull gweddus a boneddigaidd, yn dansoa teimladau da. Daeth Mr. Morgans a'i deuln yma o Ohio yr haf diweddaf, ao y mae yn gwasanaethu yr eglwys yma ar gylch fel gweinidogion eraill. Hyfryd iawn ydyw gweled paroh yn oael ei dalu i'r gweinidog a 1 weinidogaeth; rhaid oyfaddef fod rhy faeh o sylw yn oael ei dalu i hyn yn evffred- in. Cvflwynwyd y rhodd i Mr. Morgana, gan Misses Anna Jones, a Mary Jane Jones, y rhai fu yn ffyddlon yn oasglu yr arian. Yr oedd gweled oymaint caredigrwydd mor an- nysgwyliadwy yn cael y fath effaith ar deim- ladau Mr. Morgans, fel prin y daliai y teim- ladau rhag dryllio, a gwneyd oydnabydd- laeth o r rhodd fel y dymunai, gan aaymuno ar y gynulleidfa aros hyd ryw amaer eto wedi i'r dyfroedd lonyddn. Ond yr oedd yn teimlo yn dra diolohgar i eglwys Linag Spring a phawb a gymerasant ran ya y donation, trwy ddangoa oymMnt CMedic. rwydd iddo ef a'i weinidogaeth. -1 rYlan.
"RoUGH ON RATS"
"RoUGH ON RATS" Yn dyfetha llygod mawr, llycod u roaohes, gwibod, morgrug, bed-buca chipmunks, gophers. !>ris I6?g^jj
T PAi EL WM. EDWARDS, B. A,…
yn mhlith holl ddynion ieuaino Oymrn; ao aid Oymru yn unig, ond Lioegy hefyd, Wr byd. Wedi ei raddiad yn 1872, peuodwyd ef yn athraw clesurol Coleg Hwlftordd. Yr oedd hyn eto yn fantais tawr iddo ef, ond yn fan- tais fwy i'r coleg. Llafiwiodd yn y oylch hwn yn y modd mwyaf aiddgar, difiino a llwyddianns am wyth mlynedd. Yn yr am- 88r hwn gwthiodd safon y oolegji'r lan, am. ryw raddsu, ao enillodd seroh yr holl fyfyr- wyr a ohlod yr holl Gyfundeb. Yn haf 1880 bu farw yr addfwyn a'r dysgedig W. Moiti- mer Lewis, A. M., Llywydd Athrofa Ponty- pool. Yn hydref yr un flwyddyn etholwyd Wm. Edwards i gymeryd ei le. Yn haf 1881, darllenodd Wm. Edwards bapyr o flaen Undeb Bedyddwyr Oymru ar I 'Yjr Augenrheidrwydd am Ddiwygiad yn y Gyfleitbiad Oymreig o'r Ysgrythyrau." Der- byniodd y papyr ganmoliaeth uchel, a chef- nogwyd Wm. Edwards i'w gyhoeddi. Ail jggnfenwyd y papyr, yohwanegwyd llawer ato, ao yn awr y mae wedi ei gyhoeddi yn Uyfr hardd, at gynwysiad yr hwn y bwriad- wyf alw sylw mewn rhifyn dyfodol.