Y Drych

0 CHEN AID. Dihoeni wrth ddweyd ei hanes-wna hon, Er yn hoff oll phroffes; Un brudd oer, heb radd o wres, Ond mewnol ofid mynwes.

GWYN T TYLAWD. Bron rhynut mor brin yw'r anedd—genyf Atgynalfyhoedlpddt Heb dan na bwyd, rwy'n llwydwedd, O! na bawn i yn y bedd, Hyde Park, Pa. E. JAMES.

BR EUDD W YD. Breuddwyd y boreu heddyw-dd-lhunodd Hacer y ddynolryw, Palledig crepwyll ydyw Yn mro ber rhwng marw a byw. PR MILG1. Nodir gan anianeg—dy fuan dro(d Dy fain drwyn a'th hir-geg; Ond ti yw fy Milgi teg Ymerawdwr mawr rhedeg. Caersws. J. CEIRIOG RUGHBS. 0.-

AR BRIO DAS TREFORIAN. Galwyd o blith unigolion—yn gwtl Uii a gablai'ii gre i Ion, Lluchiai (hym) eiriau llymion-gynt, er brlw I rai o griw yr hen fodrwy gron. Ond ei ddydd yntau a ddaeth,—-priodwyd Y prydydd llym, diffaeth; Na hulier fras gynhaliaeth—i'r gwalch mwy, Ond efo'r llwy caed fara a llaetb. Danielsville. JOHN W. Morris.

GAIR AT SENWYR MYGLYS. Ni wyddoch chwi rinweddau-y llysiau Da lleeol mae'n ddiau; Rai ,,wamal! ni wi,,a'ch rhigymau isalw a hyll eu. hiselhau. A fjuwch weilch anfwynion A geiriau sur, garw y son Ryw foddion da rhyfeddol-rbag adwyth, Khwygedig niweidiol ? Y llysiau ynt dda a llesol, I wella swydd cylla a siol. Rock Hill, Wis. GOMBRIAD.

I GA UAP. Mae'r dydd yn fyr, yn oer a llaith, Mae'r nos yn faith 1 ti, Mae llysiau'r maes a brigau'r coed Yn n6d o'r gauaf du. Mae'r anifeiliaid yn yr hWýr Yn dod o un i uli, Gan ddisgwyl am gael lloches glyd I'w cadw rhag yr bin. Ond cyn bo hir daw estyn dydd, Daw cynydd yn mhoij man; Y Ilysian per sy'n awr yn nghudd Yli siriol ddo'tit 'L'r Ian. Daw dail y coed i guddio'r JhVYD, Daw r wyri i lamu di aw; Daw peraidd gainc yr aoar mwyn i n lloni ar bob Haw. Marcy, N. y. LLEW ONEIDA. l

ER COFFADWR-IAETE Mrs. Mttgaw Zmes, anwyl biiod Mr. Thomas Jones, velafield, swydd Waukesha, Wis. Cyfod awen, bydd yn efIw Y mae i ti dcstyii dwys— Am waith angau'n rhoddi'n gynar Un i orphwys tan y gwys: Ma -gie anwyll ga'dd ei galw, Ni cha'dd weled dyddiau maith, Fe ddaeth angau i'w 'no! adref, A rhoes derfyn ar ei thaith. Mewn dwys alar hi adawodd Briod ela a thyner iawn; Yn ei chryfder hi aeih ymaith, Ni eha'dd brofl bywyd 11 awn; 'Roedd yii uii o detilti -;eior), Yma 'r oedd yn llanw 'i lie; Melus ydyw coflo hyny, Fod ei chyrehiad tiia'r nef. Ffarwel i chwi, Maggie anwyl, Ni chawn m • yaeh weI'd eich gwedd, Bydded i chwi buno'u esmwyth Yn mhriddellar oer y bedd; Nerth i dewi gaft'o'ch priod F":l'i angau rWygo'i fron, Caiff esboniad cyflawn do Ar y driniaeth chwerw hon. Waukesha, Wis. GWENDOL'EN.

Y FLWYDDYN 1876. Y flwyddyn mil wyth ganta vhymtheg a thringain A wnaeth bethan cywrain di wy'r dwyrain a'r de, Gorllewin agogledd y gwnaeth bethau rhyfedd, Gadawodd ni'n y diwedd rhaid adde. Boed i'r flwyddyn newydd ein dodi'n fwy dedwydd, Heb ryfel na'i aflwydd i ddygwydd i ddyn; Diogel foln I)ywyd bob iiwr a pl)ob myijyd, A'n hiechyd, hyn hefyd rwy'n ofyn. Boed gras yn teyrnasu daw heddwch i ffynu, Ac enw yr Iesu i'w barchu drwy'r byd; A'r holl fan grefyddau a uno'n un genau- Gan adael eu hefran fydd hyfryd. Daw cenedl y Cymry rhagorol i garn, Y Drych a'i chw(;nycl111 a'i barchu drwy'r byd, A 1 loftion bub wythnos o bell ac o agoe, 1 w dangos fydd dim ganddo'n diengyd. Council Bluffs, Ia. Huw lOAN.

'yniat1an ti nll1. "Rhydd i bob meddwl eifarn, ac i bob barn ei llafar.'1 ASTUDIO Y CELFAU A'R GWYDDOKAU. MRI. GOL.- Yr oedd yr uchod yn destyn cystadleuol yn Eisteddfod Iforaidd Pitts- burgh, a chefais fy siomi yn fawr am nad oedd yr un traethawd ar y testyn wedi dod i fewn yn deilwng o'r wobr,$50. Yroedd- wn yn gobeithio y buasem yn cael traeth- awd campus gan ryw frawd Iforaidd ar y testyn uchod, o herwydd yr wyf yn barnu ein bod fel cenedl yn mhell ar ol yr oes gyda golwg ar astudio y celfau a'r gwydd- orau. Canu yw braidd holl astudiaeth y Cymry. Nid oes genyf ddim yn erbyn canu, ond yr wyf yn meddwl y (lylai yr Eisteddfodau gefnogi canu Cymraeg, beth bynag, a chael y delyn yn ol eto, yn ol dull yr hen oesoedd, a chanu Cymraeg yn ol yr hen ffasiwn hefyd, a gadael ar ol y tonau mawreddog i ryw ben Ellmynwyr ac Ital- iaid a Ff ran cod Pabyddol. Yr wyf yn meddwl yn sicr y byddai yr Eisteddfod yn Uawer mwy dyddorol pe caem tua dvsin o delynwyr yno i gystadlu ynddi. Nid wvf yn barnu fod angen i'r bob! gyffredin fel gweithwyr astudio y celfau a'r gwyddorau i fanylrwydd, o herwydd cymqrai oc dyn i astudio un wvddor fawr i berffeithrwvdd, megis seryddiaeth neu fferylliaeth. Gael rhyw fraslun neu idea i'r meddwl o'r prif wyddorau a'r celfau sydd angenrheidiol.— Gofynai un i mi yn ddiweddar iawn, beth sydd yn acliosi y diffygiadau ar yr haul a'r lleuad—os mai rhyw fynyddoedd sydd vn eu cysgodi y pryd hwnw P Mae yn arw o beth fod neb yn dangos y fath anwvbod- aeth mewn oes mor oleu. Darllenais hefvd mewn papyr Cymreig ysgrif yn ddiwedd- ar, yn yr hon y dangosai yr vsgrifenydd yr anwybodaeth mwyaf dybryd am y gyfun- draeth henlog. Mae yn debyg nad oedd v brawd wedi astudio dim erioed o'r Kepler's Laws, nac un o ddeddfau mawrion Svr Isaae.Newton-Attraction a Gravitation — Gobeithiaf y bydd i bob Ifor ymdrechu ei oreu i ymgyraedd at ryw ychydig o wybod- aeth yn y prif wyddorau a'r celfau; gaUaf eu sicrhau y cant lawer o foddlonrwvdd. Os caf hamdden, ysgrifenaf ychydig" syl- wadau eto i'r DRYCH ar y prif wyddorau a'r celfau. Yr eiddoch-HEN WEITHIWR HAI- ARN.

GALLU TRUSTEES. Yn y DRYCH am y 6ed cyfisol, gwelir gofyniad gan "Llane" am draethawd bych- an ar Reol Trustees—pa un ai hwy ai yr eglwys sydd i lywodraethu achosion eg lwysig?" Er nad wyf yn y dosbarth y cyf- eiria y LJane ei ofyniad iddo, er hyny yr wyf yn ddarllenwr y DRYCH, ac yn cynyg hyn iddo. Yr ydym i edrych ar yr eglwys mewn dwy berthynas—un ydyw ei pher- thynas a lesu Grist, ei phen, a'r Hall ydyw ei pherthynas a'r llywodraeth wladol. Ys- brydol yw y berthynas flaenaf, ac yn yber- thynas hon lesu Grist yn ei phen—efe yw ei deddfwr hi, a'i ewyilys ef yw ei hunig reol yn ei holl achosion ysbrydol. Y mae ewyilys Crist wedi ei datguddioyn y Beibl er mantais yr eglwys yn ei llywodraeth fewnol. Mae yn wir nad yw holl Gristion- ogion yn deall yr ewyilys hon yn hollol yr un fath; ond ni pherthyn i ni yn awr geis- io profi pa ffurf-lywodraeth yw y fwyaf ysgrythyrol—digon i ni yw dweyd fod holl achosion ysbrydol pob eglwys i gael eu dwyn yn mlaen yn unol a'r ffurf-lywodraeth a fabwysiada fel eiddo ei phen. Nid oes neb ond Iesu Grist, neu rai o'i osodiad ef, yn meddu un hawl i lywodraethu ei eg- lwys yn ei phethau ysbrydol. Y mae gwedd arall ar yr eglwys yn ei pherthynas a'r llywodraeth wladol. Pel y mae vr es-- Iwys yn gynulliad o bobl yn cyfarfod i addoli ac i ymarfer ag ordinhadau Crist, ei phen, y mae mewn angen am fan i gyfar- fod, angen addoldy, &c.; o ganlyniad mae ami eisiau hawl i ddal meddianau, i gvf- amodi am ddyled, neu i gasglu dyledion" a chan y llywodraeth wladol y mae yr hawl i roi hyn iddi, ac i'w ham difiyn yn yr ym- arferiad o hcni. Y mae y llywodraeth vn cydnabod hawl pob dinesydd i ddal medd- ianau, ac y mae yn taenn ei haden amddi- ffynol drosto yn ei berson a'i feddianau. Y mae rhai anturiaethau wedi hyny budd- iol i gymdeithas nas gall y dinesydd unigol eu cario yn mlaen, ond gall lluaws o hon- ynt mewn undeb a'u gilydd wneyd. Y mae y llywodraeth yn cydnabod eu rhyddid i wneyd hyny, ac i ymilurfio yn gorfforiaeth (eorporated body), ac yn eu hamddiffyn yn y eymeriad hwnw yr un fath ag yn eu cy- meriacl ui-iig-ol. Yn y weltd yma yr edrycha y llywodraeth ar eglwysi_ y saint. Rhydd hawl iddynt i ymgorffori, a chyfarwydda hwy pa fodd i wneyd, ac i ddewis o'u plith nifer o ber- sonau yn ymddiriedolwyr, y rhai fydd yn eynrychoJl y gymdeithas, a'r rhai hefyd a gydnabydda yn allu y gym 'eithaas i ddal medd.anau, i erlyn am ddyled, i.c i gael eu herlyn. Mae meddianau yr eglwys yn cael eu hamddiffyn gan y gyfraith drwy y trus- I -y tees, a thrwyddvnt hwy Ya unig y gall yr eglwys brynu neu werthu ei meddianau Pe bae yr eglwys yn myned i ddyled i'w gweinidog neu i ryw un arall, drwv y trus- tees yn unig y gellir ei herlyn am" danynt. Gwelir oddiwrth hyn hawliau a dyled- swyddau trustees. Y maent yn gyfyngedig hollol i'w meddianau allanol yn ei pher- thynas a'r llywodraeth, ac nid i'w liachos- ion mewnol ac ysbrydol yn ei pherthynas a Christ. Dylid cofio yn wastadol hefyd mai gallu a ymddiriedir iddynt gan yr cg- lwys yw eu gallu fel y mae eu henw yn ar- wyddo, ac i gael ei ddefnyiidio ganddynt yn ol ewyllys y gymdeithas. Gall fod Statutes y gwahanol Dalaetbau yn gwahaniaethu peth yn y dull i ymgorff- ori, a nifer y trustees; ond meddyliwyf mai yr un yw eu gallu yn yr oil. Rome, N. Y. JOHN H. JONES.

YR ACHOS O'R AMSER CALED. MRI, GOL.—Digwyddodd i mi weled y sylwadau canlynol mewn rhyw hen Alma- nac ychv^ig amser yn ol, a rhwydd-gyf- ieithais hwynt i'r DRYCR: "Beth sydd yn achosi amser caled?" 1. Mae gormod o bob! yn gwario arian, a rhy ych- ydig o honynt yn en benill. 2. Mae gormod o arian yn cael eu gwario yn was- traffus, ac ofer, a rhy ychydig yn cael eu cadw a'u gwneyd yn gynyrchiol a chynyddol. 3. Yr ydym yn prynu gormod oddicartref o'r hyn y dylem gynyrchu gartref. 4. Yr ydym yn prynu gormod heb dalu am dano ar y pryd, a 1 lawer o hwnw yn beth nad oedd arnom mewn gwir'onedd ei eisiaii. 5. Yr ydym yn rhy wastraffus, heb wybod pa fodd i gynilo, a chenym rhy ychydig o duedd i wneyd hyny. 6. Yr ydym yn rhy amcanus, dibetrusgar ac anon- est yn ein hymdrechion am wneyd arian. 7. Mae gormod o honom yn dewis diogi yn hyt- rach na diwydrwydd. a rhy ychydig o honom yn gwybnd pa fodd i weithio a derbyn pleser a budd oddiwrth ein Ilafur. 8. Yr yrlym yn gwario vot-mod o amser i ddysgu yr hyn sydd heb fod yn ddefnyddio], a rhy ychydic i gyfnrwyrldo ein hunain ar y moddion goreu o weda ein llwyddiant materol. 9. Yr ydym yn sjwybod gormod o wleidyddiaeth, ac yn gwario gormod o amser ac arian fel gwleid- yddwyr: ac yn deall rhy ychydig am wleidiadaeth (political economyi a'r wyddor sefydlog a chynil hono, swladlywiad cyffredin llwyddianus. 10. Rheolir ein gweithrertoedd yn orinodol gan nwydau, rhagfarn a rheimlad pleidiol, a rhy ychydig gan feddwl diragrith, eang, rhyddfrydig, deallgar a gwladgarol o'r dyledswyddau pydd yn gynwysedig mewn dinesyddiaeth Americanaidd. 11. Yr ydym yn rhy arwynebol ac anesmwyth, ac yn ddiffygiollnewn amcan clir, ac ymroad parhans a diwyd sydd yn angenrheid'ol i lwyddiant sefydlog. 12. Yr ydym yn ymddibynu gormod ar ein glew- der a'n eraifder, a pharod i gymcryd mantais o am- gylchiadan. a dim dig-on ar lafar- difrifol a gonest. 13. Yr ydym yn sia-ad ac yn darllen gn'rmod, ac yn meddwl a gweithredu rhv ychydi' 14. Yr ydym yn lledu ein hunain dros ormodedd o arwynebedd, ac felly yn methn tirio yn ddigon yn yr un lie am y nuggets sydd yn sicr o'n cyfoethogi ni. 15. Yr ydym yn ddiffygiol yn y moesoldeb uwch hwnw, sydd yn taflu i lawr hunanoldeb ac yn dyr- chafn a chalonogipurdeb bywyd, gonestrwydd ym- arweddiad, ac ystyrineth am enw da ac anrhydeddns. 16. Nid ydym yn dysgu (,in plant fod yn rhaid idd- ynt i, enill en bywioliaeth eu hunain, ac yn rhy foddlawn i'w cyflell hwynt i fywyd rhwyrid a diam- henol, yn ymddibynu mwy ar eu medr fel make- shifts yn hytrach ar eu cyrhaeddiadau sylweddol fel dynion a merched. 17. Ymrowliwn o gwmpas yn rhy debyg i geryg sydd yn casgla dim mwsogl, yn cyfoethogi, ac)n cario arianwyr a chorfforiaethaii, ac yn colledu ein hunan-elw a diwydrwydd sylweddol ein hunain. Blissmtle, Vt. W. H. ROWLAND.

YR ETHOI.IAD ARL YWYDDOL. MAE gwahanol bleidiau gwleidyddol yn parhau i gyfrif y pleidleisiau etholyddol, drwy y rhai yr ethoLr yr Arlywydd nesaf, a gosodir hwy i lawryn ffafriol neu anffafr- I y iol i'r naill ochr fel y llall, yn ol mympwy I yr ysgrifenwyr. Hona y Democratiaid nad I oes amheuaeth na chariant y Talaethau canlynol: Delaware .31 Mississippi « Maryland 8 Louisiana f» Virginia. n Kentucky 12 West. Virginia 5 Tennessee- 1?. North Carolina 10 Misseuri .15 Georgia n Arkansas. 6 Florida 4 Texas. 8 Alal)ama. 10 Yr holl bleidleisiau etholyddol 132 Mae y Gwerinwyr yn sicr y cariant y Talaethau isod: Maine 7 Illinois 21 New Hampshire 5 Iowa 11 Vermont 5: Minnesota 5 Massachusetts 13 Nebraska 3 Rhode Island 4 Kansas 5 Pennsylvania 29 Colorado.. fi Ohio £ 0 Nevada 3 Michigan jx South Carolina 7 Wisconsin 10 Yr boll bleidleisiau etholyddol 164 Gan fod yr holl bleidleisiau etholyddol yn nghyd yn rhifo 370, rhaid cael 186 o bleidleisiau i ethol Arlywydd. Wele yn canlyn restr o'r Talaethau amheus: Connecticut 6 California 6 New York 35 Oregon 3 Ne"v Jersey 9 — Indiana. 15 Cyfanrif 74 Ind.;aiia 15 Cyfanrif .74 í\" us Jlwynda y Gwerinwyr i gano Talaeth New York bydd y fuddugoliaeth yn sicr iddynt. — GWERINWR.

BLWYDDYN DDA I'R DRYCH. Y DBYCH. pa newyddiadur Cymreig sydd fel' tydi Yn ngwlad Amerig heddyw? Dim un cyfuwch ei fri. Ar uchel dwr y safai, Ac esgyn eto wnai; Er amled fo'th wrth'nebwyr, Nid yw dy glod yn llai. Dechreui ar dy chwechfed A.r hugain mlwydd yn aw, Rhoi her i dy elynion Bob un i'th dori lawr. Bu rhai yn Huchio ceryg, A rhai yn ysg^yd cledd, Uwchben dy a^hraw'aethar, Tra'r Heill yn tori'th fed, Ond ha! mae'i- bedd e,s talwm Ynllawn o flrwyth di-chwaeth, A'r DRYCH uwchben y beddrod Yn dawnsio ya ddi-aeih. Dymunaf i ti bellach, DDKYCII, flwyddyn newydd dda; Am ben ay ddrwg ddymunwyr. trwna chwerthin hat ha!! b,,t! DERBYNYDD.

SEFYDJjIAB Y SAliBOTH. Mm. GOL: Dymunwyf gyflwyno y sylw- adau canlynol, fel atebiad i ofyniad y cyf- aill, y Parch. J. A. JONES, Salem, Neb.: Nid oes genym hanes yn y Beibl am gadw Sabboth 0 Adda hyd Moses. Pan oedd Israel yn anialwch Sin, rhwng Elim a tti- nai, y rhoddwyd y gorchymyn i gadw yn santaidd y seithfed dydd gyntaf, pan oedd Duw yn myned i'w porthi a'r manna; a diau mai ar y seithfed dydd o'r diwrnod cyntaf y disgynodd y manna, yr oeddynt i orphwyso. Nid am fod drwg naturiol a moesol mewn gweithio ary diwrnod hwnw mwy na diwrnod arall, y gorchymynodd Duw beidio gweithio arno, ond am i Dduw orchymyn peidio, yr oedd gweithio yn ddrwg..Gorchymynodd Duw i Israel sant- eiddio y seithfed dydd, fel arwydd neill- duol i brofi cenedl neillduol-a rodient hwy yn ei ddeddfau ai ni wnaent. Gwel Exod. 16. 4; a'r 13. 13; Exec. 20. 12, '),0. Yr oedd yr holl.'feeremoniau a'r gwyliau Iuddewig i barhau hyd oni ddeuai yr had, i'r hwn y -gwnaetlipwyd yr addewid—a dim yn J'ivq. Ac yn nghyllawnder yr am- ser ymddangosodd Crist yn y cnawd; nid i ail adeiladu y seremoniau, ond i'w tynu i lawr, trwy sylweddoli yr hyn oeddynt hwy yn gysgodi. Nid i symud y gwyliau. ludd- ewig o'r naill amser i'r llall ond i svmud ymaith yr achos oedd yn galw am danynt. Nid i osod yr athraw yn feistr, ond i ddi- swyddo yr athraw i'r meistr gael ei le. Oni buasai fod Crist yn ddiwedd i'r ddeddf, diau y buasai y dyn y gorchymynodd Crist iddo godi ei wely a myned ymaith, ar y Sabboth, i'w gondemnio gymaint a'r dyn- ion hyny y darfu Nehemiah eu dwrdio a phlycio eu gwallt, am ddwyn beichiau gwenitli ar y Sabboth. Am hyny na famed neb arnoch chwi am fwyd neu ddiod, neu ddydd gwyl neu newydd loer, neu Sab- bothau, y rhai ydynt gysod pethau i ddy- fod, ond y corff sydd o Grist." Mae yn amlwg mai gorchymyn i genedl Israel yn unig, yn yr hinsawdd hono, ydoedd cadw yn santaidd y seithfed dydd; oblegid pe cynygiai preswylwyr Lapland a Siberia, a Norway, roddi ufudd-dod i'r gorchymyn, nid yw yn debyg y caent gynyg ar gadw yr un Sabboth ar ei ol; ac y mae yn amheus a ellir bod am bedair awr ar hugain heb farworyn o dan yn y ty, na thamaid cynes i fwyta, yn nghanol y gauaf, yn Nhalaeth- au gogleddol America, heb beryglu bywj^d. Anwyl gyfaill, gynt o Wisconsin, nid oes achos i chwi boeni eich meddwl am fynyd yn nghylch y Soul Sleepers sydd yn eich cymydogaeth; oblegid nis gallant hwy, yn y sefyllfa hono, wybod dim gwahan- iaeth rhwng y dydd a'r olaf o'r wythnos— "nid oes dim gwybodaeth gan y meirw." Buasai yn dda genyf allu ateh e f- iad, a dweyd pwy a orchymynodd gadw yn santaidd y dydd cyntaf o'r wythnos;- ond nid wyf yn gwybod pa un ai y Pab o Rufain ai rhyw un at-all. Dy wedir fud y dydd cyutaf o'r wythnos wedi ei neilMuo yn goffadwriaeth o adgyfodiad Crist o'r bedd; ond y mae yr orciinhad o fedydd yn dangos claddedigaeth ac adgyfodiad Crist. fel ag y mae Swper yr Arglwydd yn dangos ei farwolaeth hyd oni ddelo. Yr oedd rhai yn'amser Paul yn barnu diwrnod uwchlaw diwrnod ac eraill yn barnu pob diwrnod yn ogyfuweh. A dywedodd Paul y gallai pob un fod yn sicr yn ei feddwl ei hun-o ran dim pwys oedd yn hyny. Er nad oes orchymyn yn y Testament Newydd am un diwrnod mwy na'i gilydd i'w. gadw yn santaidd diameu y cydsynia pob gwir Gristion yn rhwydd i ddweyd, mai rhes- ymol iawn ydyw neillduo un diwrnod o bob wythnos i roddi addoliad a mawl i Dduw am ei ddaioni a'i ryfeddodau i ni feibion dynion. Manchester, Wis. D. T. PRICE.

"COKKSGVMAD V CYMRY," &c. MTIT. GOL.: Dymnnwyf eich caniatad i gyfeirio y cais a ganJyn at Lywydd ac Ysgrifenydd PwyJlgor EistedMorl Utica: Forieddigion: Yn gymaint a bod Beirniadaeth y Parch. M A. Ellis wedi ymddangos ar y Traethodau at eich Eisteddfod, a bod y testyn wedi bod ger bron y cyhoedd am dair blynedd, a bod pawb ar a fa yn ymdrafod ag ef, yn ymgeiswyr a beirniaid, wedi ei ddeall yr un fath (gyda yr eithr- iad o Mr. EUia), ystyriwn y feirniadaeth y cyfryw ag na ddylal gel dianc heb ei ddwyn ger bron llys y meddwl cyffredin. Hefyd, gan ddyfod i'n clywfod mwy wedi ei anfon at y pwyllgor ar y pwnc hwn nag a gyhoeddwyd i'r byd, a bod rhyw OS gan y beirniad yn hyny, o berth- ynas i dalu y wobr, a bod yr os hwnw yn dybynu ar y pwyllgor, os byddai yr olaf yn harnu ryw ffo.-dd eu bod i wobrwyo y goraf o'r Traethodau, a bod y goraf wedi ei wneyd yn hysbys. Yn awr, y mae cyfiawn- der a'r beirniad, anrhvdedd y pwyllgor, iawnderau yr ymgeiswyr, yn gofyn i'r cyfan gael ei ddwyn i o)en dydd, gan nad pa un ai ol-ysgrif ai cyfrinach, mae yn dal cysylltiad a thrafodaeth gyhoeddus; ac mae ei ddansguddio yn awgrymu fod Neidr yn y Gwrych. Ac fel un o'r ymgeiswyr, yr ydwyf fl yn gofyn 1 chwi, foneddigion, aill i'r hyn a ysgrifenwyd gael ei ddwvn i'r amiwg mor bell ag y mae yn dal perthynas a'r gystadleuaeth. Credwyf fod eich hynawsedd ft (%.Ii honeddigeiddrwydd y cyfryw ag a gvdsynia a mi yn hyn. GvraEDDWB. [Bydded hysbys: i Gioyneddwr, ac i'w gydymgeiswyr, na fu dimo dan ystyriaeth y pwyllgor ag y maeangen eigadw yn ddir- gel. Yn nglyn a beirniadaeth y Parch. M. A. Ellis, yr oedd nodyn cyfrinacliol yn hys- bysu fod y tri cyfansoddiad yn rhai can- moladwy fel Hanesion, ac fel y cyfryw, mai y goreu o'r tri oedd Qwynedduor. Ood barn- ai y beirniad na 1 oedd yr un 0 honynt yn deilwng o'r wobr, fel traethawd beirniadol ar "Hanes Goresgyniad y Cymry," &c., yr hyn o dd mewn golwg gan y pwyllgor wrth synyg y testyn. Yn awr, gan nad yw Pwyllgor Eisteddfod Utica yn gwobrwyo ymgeiswyr yn unig am eu bod i raddau yn riiagori ar eu cydymgeiswyr, yn annibynol ar deilyrgdodgwirioneddol y cyfansod iadau; a bod y Parch. M. A. Ellis, ar ol rhoddi ys- tyriaeth i'r pwnc, yn cydwybodol farnu fod y tri cyfansoddiad yn syrthio yn fyr o'r nod, nid oe 'dym yn gweled fod yn ddyled- swydd arnom roddi y wobr i neb. Y Feirniadaeth yn unig a gymerwyd yn rheol i weithredu yn yr achos. Gyda go]- wg ar yr hyn a ddywed Gwyneddwr, mai Mr. Ellis oedd yr unig un a ddeallodd y testyn yn wahanol i'r cyfansoddwyr, nid yw hyny yn wirionedd. Ataliwyd y wobr gan LLEW LLWYFO ddwy fynedd yn ol bron yn hollol am yr un rheswm. Yr eiddoch T. S. GRIFFITHS, Llyw. Utica, N. Y. WM. B. PARRY, Ysg.

Y WASG A'R EGLiWYSI. MRI. GOL. Hyd yn nod yn y dyddiau goleuedig hyn, y mae dynion i'w cael, a rhai o honynt yn ddynion lied gyhoeddus, a garent gyfyngu yn ormodol ar ryddid y wasg. Ond y maent, druain, wedi eu geni ar ol eu hamser; ac ymddengys mai un o'r cyf yw yw y Parch. E. T. Jones, Plain- field, N. Y. Yn ol ei eiriaa ef mewn cwrdd eglwysig y n'oson o'r blaen, ni ddylid cyhoeddi hanesion eglwysig, os byddant mewn un modd yn ariffafriol; tra y credwyf finau mai o hyny y daw daioni,- os cedwir at y gwirionerld, ac o fewn ter- fynau priodol. Cwrdd cyhoeddus i ddewis trustees oedd hwnw y cyhoeddwyd ei hanes yn y DRYCH, a'r mean mewn golwg oedd caeldiwygiad. Ond gofynai Mr. Jones gyda llais treidd- lym ac awdurdodol-"Pa fnth gythraul a feddianodd y dyn i ysgrifenn yr hanes i'r 9 DRYCH?" Y cwestiwn priodnj a ddylasech OfYD, Mr. Jones, yw/ "Pa fath gythraul oedd yn y vestry?" Yno yr oedd yr hen fachgen yn rafio, ac ni wnneth y goheb- ydd ond ei ddyledswydd wrtli exposio tipyn ar ei ystranciau, i edrych a fydd iddo gadw draw o. hyn all an. Gormod o lawer ofygu pethau sydd yn ein heglwysi—o eg- lwys Beecher i lawr i'r eglwys mewn dadl. Y ffordd i gael iachad yw gweithio y drwg allan drwy gymorth y wasg, os na cheir allan lwybr arall mwy effcithiol. Ac yn wir, byddai yn fendith i lawer eglwys pe rhwygid y lien dipyn oddiar ragrith a dau- wynebogrwydd rhai person an, fel y byddo iddynt ymddangos yn eu lliw eu hnnain. Ie, o ran hyny, Mr. Jones, nid dim o'i le fyddai i ohebwyr ambell drofod yn ddigon hyf, hyd yn nod i feirniadu rhai pregethau cellweirus a rhyfygus a glywir weithiau o bwlpudau Cymreig-pregethau sydd yn tueddu i ladd yn hytrach nag i adfywio ys- bryd crefyddol yn y gwrandawyr. A beth am y "cythraul" diogi a'r "cythraul" rhed- eg i ddyled sydd wedi meddianu rhai ael- odau eglwysig a phregethwyr, y rhai a ddylent, fod yn esiamplan teilwng i'w hefelycliu mewn gonestrwvdd. mewn pur- deb a diwydrwydd? Yn hytrach na galw enwau "siltanaicld" ar ohebwyr, y peth a ddylai gwr fel chwi wneyd, yw ein cynorth- wyo i ddinoethi pob ffug a rhagrith, a phob arferion drwg yn mhlith y saint yn gystal aphlant y byd—ie, heh eithrio yr arferiad ffiaidd o ysmocio yn ormodol, ac arferion eraill a ystyrir genych hwyrach islaw sy]w! Cyn gorphen, goddefweh awgrvnvi wrthych mai tro gwael lawn r>edd 1 chwi yn y cwrdd dan sylw, gondemnio mor ben- derfynol vr hyn a ddywedasid gan v L':w<-i- nidog a siaradodd o'ch blaen, a 011:i;1 lsen flaenor digon heno dad i chwi. Yroedd- ynt hwy yn bresenol yn y rrkfrij uc yn gwy- bod yn ]LnYCrE'] hrddvn fel chwi, am y di yno. Gyda chyngor i chwi fod yn fwy gwyliadwrus ar eich geIrian, o hyn allan, a pharcbu teimladau pobl yn weli, ydwyf yr eiddoch yn barchus, Utica, N Y. Y GOHEEYDD CYNTAF. "'II.

—Pasiodd Mr. Griffith Jones, mab John Jones, Docks, Caerdydd, ei arholiad yn y dosbarth blaenaf am y teitl o B. A. yn Ngholeg yr Iesu, Rhydychain.

LLOFFION 0 BELL AO AG OS. Anfonwyd llai o 40,000 o foch o Des- moines, Iowa, y tlwycldyn ddiweddaf na'r un flwyddyn llaenorol. Adroddir fod yn Kansas 160,000 o. ddefaid a213,000 o Mewn tiii, sir yn Ohio, codwyd y symiau canlynol o bytatws y tlwyddyn ddi- weddaf: Lake Co., 253,000 ofwsieli; Ash- tabula Co., 263,000; a Portage Co., 25§,- 000. .Holl nifer y moch a laddwyd yn Cin- cinnati y tymor presenol yw 460,150 ar gyf- er 423,282 yn y tymor cyferbyniol y liyn- edd. Ymddengys fod bleiddiaid yn gwn- eyd dinystr mwawr yn bresenol yn mhlith' defaid yn swydd Clearfield, Pa., yn fwy felly nag y buont er's pymtheng mlynedd.. Dywedir fod un o'r moch mwyaf yn y byd i'w weled yn Easton, N. Y. Nid yw ond dwy flwydd oed, a byddai iddo bwyso 900 ar ol eiladd. Cymeriad gwael a roddir i Arizona, fel lie i amaethu. Nid yw un ran o dair o honi ddim amgen na diffaethweh noeth- lwm; ac nid ywy gweddillnemawr o werth ond fel tir pori, ac y mae wedi ei ddyfrio- yn wael. Y mwngloddiau yn unig ydyut yn rhoddi gwerth ar y wlad. .Gellir prynu tir yn Terryville Texas,, a'r gymydogaeth, am 0$10 i$25 yr erw. Gwerthir ceffylau am 0$5 i $30; gwartheg o $2.50 i $10; moch o $4 i $7.50; defaid c $1 i $2.50; a geifr am 25 cents y pen. Rhoddir yr ystadegau canlynol am y cnwd peaches yn Delaware y flwyddyn ddiweddaf: Defnyddiwyd 225,000 o fasged- eidiau]gan c'dystylldai; 576,054 yn y canning factories-, ac anfonwy.1 7,081,662 o fasged- eidiau i'r marchnadoedd. Bernir fod yr enillion clir i'r cynyrchwyr yn$1,018,000,, neu tua 11 cents i'r fasged. Englyn i'r ddafad: Y ddifai ofnus ddafad-arlwya. 'N orhelaeth yn wastad: O'i gwlan daw allan ein dillad, Wych hetiau rydd a chotiau riiacl. Hen Lane Cambria. .Pwy a ewyllysia ateb y nodyn can- lynol, a dderbyniasom y dyfld o'r blaen: MONUMENT, COL, Ion. 6.-Carem gael cyfeiriacl rhyw Gymro profedig sydd yn deall sut i arolygu gweithfa gaws (cheesefactory). Bwriadwyf adeiladis un y gwanwyn nesaf ddigon o maint i ddefnyddio. lIaeth tri chant o wartheg, ac mae genyf eisian j r holl wybodaeth allaf gael ar y mater. Pa faint a gostia y peirianau angenrheidiol, a pha faint fyddef raid dalu yn fisol i gaws-wneuthurwr profiadol, ar Vr amod fy mod i yn talu ei gludiad yma? Hefyd pa faint allwn fforddio ei dalu y galwyn am y lla'eth pan y gallwn werthu y caws am 15 cents y pwys?: Cyfeirier, G. R. Gwilym Dyffryn Farm, Monument P. 0., El Paso Co., Col. Terr.

GAIR 0 IOWA. OLD MAN'S CREEK—Mae y tywydd wedi bod yn lied gynes yma y gauaf hwn hyd yn hyn. Ni chawsom ond ychydig o rew ac eiia, ond cryn lawer o wlaw, yr hyn sydd yn achosi fod y ffyrdd yn bed anghys- urus i'w teithio. Ar y 10fed o Ioaawr, ca" som ystorm o fellt a tharanau a chenllysg, a throdd yr hin dipyn yn oerach wedi hyny; ond cawsom dywydd da iawn ar y cyfan. Mae prynu a gwerthutir yn cael ei garioyn mlaen dipyn yn fywiog yma ar hyn o bryd Pris tir preri ydyw o $20 i $30 yr erw, ac o *35 i $50 am ffermydd da wedi eu trefnu. Mae yn llawer hawddach gwerthu tir yma, yn bresenol nag ydoedd ychydig amser ya ol. Y mae yma le 'ia i roddi arian, a thelir yn y cyffredin ddeg y cant o log. Y cyf- logau ,a delir yma ydynt 0$18 1$25 yn j mis, am o saith i naw mis yn y flwyddyn; neu i rai a weithiant wrth y dydd, $1 y dydd a bwrdd, gyda digonedd o waith i'w gael. Ystyriwn fod yma le da i ffarmio, a gall ffermwyr gael cartrefl da a chysurus, os- mynant. Mae y Dalaeth hon yn cynyddu. yo gyflym—llawer yn ymfudo yma o Mis- souri, Nebraska", Kansas a Minnesota, ac- hefyd o Pennsylvania, New York ac Ohio, j a lleoedd eraill, yr hyn sydd yn peri fod y tir yn gwerthu mor dda. Er dangos cya- ydd cyflym y Palaeth, gallwn ddweyd mai un mlyne d ar bymtheg ar hugain yn ol y ganwyd y plentyn cyntaf » fewn y Dalaeth, ond er hyny mae dros haner miliwn o blant w gwynion wedi eu geni. Y mae tref Daven- port erbyn hyn yn lie lied bwysig, a chan- ddynt street cars yn rhedeg er's tro; ac v Et, oresenol y mae State Capitol yn cael ei ad- eiladu yn Demoines City. Mae yn Cedar Rapids sefydliad mawr He y mae moch yn cael eu hanfon mewn barilau i farchnad- oedd y dwyrain. Am Iowa City, mae jac* ddisiillery mawr, lie y gwneir gwirodydd meddwol, yr hon o bosibl y gallesid gwneyd yn well hebddi. Pesgir tua 500 o fustych wrth y distillery hwn, a darfu i Gymro o'r enw Rowlands besgi50o foch yn y flwydd- yn ddiweddaf, y rhai oeddynt ar gyfartal- edd yn pwyso 442 o bwysi, ac a werch", yet am$6.40 y cant.—Gohebydd.

ABRAHAM JENKINS, WA DE< 1-7LLK, GER POTTSVILLE, PA. MRI. COL.-Teimlais yn ddwys pan ddHrHRraip yns y DRYCH hysbysiad o farwolaeth v Qwr yrld a'i enw nchod. Dydd ar ol dydd y nvm nHirof ;¡d "D' yn parhaus godi uwch antfhof. imo ydyw ''Ahrm)) cyn," fel yr ydoedd er ys o ddiiiigain i bump a dea- gaia o flynyddoedd yn' nsrhapel 'Pi«gah. 'I alywann, •Myriwy. yn ymddamro* fel yn fyw ger bron fy meddwl. Yn yr hen nant, srervgosr a. tho)cio<r a recbii heibio i droed y Garn ddiffxith y cafodd ei fed- yd io, a throdd allan yn grefyddwr brwdfrydig Yn y flwyddyn 1831. os iawn y cofiwyf, yr helaethwyrl, capef Pis::ah y waith gyntaf. a mi ar y prva yn bog- yn tua phetiair-ar-ddcg oed; ond nid yn rhy ienancv syhvi ar flyddlondeh dihafal Abr.mi hhoncyn w gyda phob rhsn o'r achos. Tynwyd fy sylw lawer gwaith at ei ddull dirodref, awyi;eV.-ai;orcd a cbar- edig, pan vn ymwneyd, ritd y» ";i;- fi'i frodyr cref- ydd<;l, ond hefyd a'i gyfeillion dirdydc1, yn Tn,- ydogaethan y Garnddiflair.h, Talywaiin ac A!:ctisvcb- ¡'no Y yn hyn wers a fyduai y 11 11 ego I igvefyed a chrefyddwyr, pe ei cysgid yn dda. Yr oedd Abfam Shencyn pan yn Mhisgah, y nolI iawn o tanu; ac efe, yn absenoldeb Henry Smith, blaenor y canu, fyddai yn eychwyn y tonau, a gyda'r gwaith hwn fel gyda phob peth arall, yroedd Abram Shencyn wrthi a5i holl egni. ^r oedd ganddo ei- ffordd ei bun i. ddysgu canu, ac er y byddai Henry Smith yn cyehwyfs v don yn ei ffordd e\ hnuaa, rliywsut neu gilydd yr- oedd Abram .yn erull tir ar Henry, ac yn ami iaira yu ei ffordd ef (Abram I y byddai y don yn diweddn. Y" mae Henry Smith yn ei fedd er ys blynyddau hir- feithion,_ wejli cael mangre dawel i orphwys yn ngwlad ei dadau; a dyma Abram Shencyn o'r diwedd wedi huno yn angau. ac wedi cael gorweddfan yn ei wlad fabwysiedig. Canodd Henry ac Abram gvda'u gilydd am flynyddau yn Mhisgah, pa fodd y "mae pethau heddyw tybed? Wei, bendith Rliaghmiae'li; a ddilyn y weddw oedranus Mrs. Jenkins a'i theulu. hyd eu bedd. D. EVAN Rhts. Pittsburgh, Pa.