Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
4 articles on this Page
Hide Articles List
4 articles on this Page
Cynuiysiad. I
Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share
Cynuiysiad. I Hysbysiadati 1} 2 Ymylon y Ffordd—Adgofion Deugain Elynedd 3 Y Golofn Wleidyddol 4 Aberclar-Goleg Gogledd Cymru-Galwadau 5 Llanelli/— Cwm Rhondda—Tonypandy—Caerlleon a r Cyffiaiau—Llangwm 6 Yr Eisteddfod Genedlaethol, 1885-Libanus, ger Aberhonddu-Abertawy-Anianford 7 At ein Gohebwyr—Yr Wythnos 8 Y BRIF ERTRYGL- Ymgeisydd Toriaidd Abertawy 8 Y Sanedd Ymherodrol 9 Bargoed a'r Cylchoedd-Newyddiol1 Cyffrgdinol- Gohebiaethau 10 Cyfarfodydd 11 Y Wers Rhyngwladwriaetho!— Mar wolaethau 12 Cyfarfod Sefydliad y Parch J. B. Parry, diweddar o Lansamlet 13 Hyst.yaiadau 13,14,15,16
Advertising
Advertising
Cite
Share
AT EIN GOHEBWYR. Edmygwr.-Byddai gwneyd yr byn a awgrymwch yn ddymunol, er yr of own y byddai anhawsder mawr i'w gario allan. Gohirir cyhoeddi yr eiddoch oblegid fod rhywbeth ar droed mewn cyfeiriad arall, am yr hwn ond odid na chewch wybod cyn hir. Mewn Llaw.-Cyfundeb ^Go^leddol Morganwg-Yr Etholwyr newvdd a'u Dyiedswyddau-John Lloyd- Tonyrefail-Cromwell-Mr John Edward Lloyd, B.A.-Urddiad yn Felindre, Lianayfelach-Clive a H-adnall—Cyfarfodydd—Priodasan — Marwolaethau, &c', &e.
YR WYTHNOS.
News
Cite
Share
YR WYTHNOS. CWYMPO ALLAN 0 GERBYD Y TBEN.— Prydnawn Sadwrn diweddaf yr oedd bach- genyn ieuanc 7 mlwydd oed, mab i Robert Henry Jones, Penygroes, Caernarfon, yn 19 teithio gyda y tren i Afonwen, a rhwng Brynkir a Pantglas fe agorodd drws y cer- byd yn ddisymwth, a chan fod y bachgenyn yn pwyso yn ei erbyn syrthiodd allan. Ataliwyd y tren yn Pantglas, ac anfonwyd yrengine yn ei hoi i edrych am dano, a phan gafwyd ef yr oedd yr anadl ynddo, ond bu farw. yn mhen yehydig oriau. T Y LOFRUDDIAETH DDIWEDDAR YN ST. CLEARS. Mae yn gofus gan ein darllenwyr am y lofruddiaeth ofnadwy gyflawnwyd mis Ebrill diweddaf mewn ffermdy o'r enw Maesygrove, St. Clears, pryd y lladdodd Thomas Thomas ei wraig. Dydd LIun yr oedd i sefyll ei brawf yn mrawdlys Caer- fyrddin ar y cyhuddiad o lofruddiaeth. Dygwyd o flaen y BarnWr, ac ymddang- osodd dadleuwyr dros ac yn erbyn y car- charor, ond cyd-dystiolaethai meddygon o Gaerfyrddin a Llundain nad oedd y car- charor yn ei iawn bwyll, y synwyrau wedi dyrysu, felly nad oedd ar hyn o bryd mewn sefyllfa briodol i sefyll ei brawf. Felly gorchymynodd y Barnwr ei gadw mewn gwallgofdy cyhyd ag y barnai y Frenines yn briodol. J CYDYMDEIMLAD A'R GLOWR. — Mae yn goius gan ein darlleuwyr. am y ddamwain ohdus ddygwyddodd yn ddiweddar yn nglofa Clifton Hall, yn agos i Manchester, pryd y collodd rhai ugeiniau o lowyr eu bywydau. Gwnaed apel at y wlad am dan- ysgrifiadau i gynorthwyo y gweddwon a'r amddifaid, ac ni dderbyniwyd apel erioed mewn gwell ysbryd a chydymdeimlad. iviecidyliwyd wrth gychwyn y buasai £15,000 yn swm digonol ar gyfer y gweddwon a'r amddifaid, ond y mae yn dda genym allu hysbysu fod y swm o £21,000 eisoes wedi dyfod i law, a dywedir fod casgliadau am- ryw gymydogaethau heb dd'od i law. Bernir pan ddaw y cwbl i law y trysorydd y cyr- haeddant y swm anrhydeddus o £ 23 000 Prawf hyn yn amlwg fod calon barod gan y bobl i gydymdeimlo a theuluoedd y dewrion hyny sydd yn colli eu bywydau trwy y dam- weiniau mynych sydd yn dygwydd i ran -glowyr ein gwlad, ac nid ar dafod yn unig y dangosir y cydymdeimlad, ond wele nifer luosog yn myned yn isel i'w llogellau, fel y prawf y symiau anrhydeddus uchod eu bod yn barod i gydymdeimlo mewn modd syl- weddol a gweddwon ac amddifaid ein glowyr. YSGARMES OFNADWY GYDA THYDORWR.— Nos Fawrth, yn hwyr, canfu beddgeidwad o'r enw Owen Davies (Oymro), pan ar ei ddyledswydd yn nghymydogaeth Kensing- ton Park Gardens, Llundain, ysgol wedi ei gadael yn erbyn ty gwag oedd yn myned dan adgyweiriadau ar y pryd. Meddyliodd y swyddog ieuanc y gallasai y cyfryw ysgol fod o wasanaeth i ryw leidr i ddringo ar hyd iddi er cael mynediad i mewn trwy nen rhai o'r tai cylchynol; a cban nad oedd ganddo amser i aros ar y pryd, gosododd fare neillduol arni trwy ba un y gallasai yn rhwydd adnabod pan ddychwelai os buasai rhywun wedi myned i fyny drosti. Felly fu aeth rhag ei flaen i ben ei siwrnai, a phan ddychwelodd rhwng un a dau o'r gloch y boreu, deallodd ar unwaith fod rhywun wedi myned i fyny dros yr ysgol; ac ar ol cael cynorthwy cyd-swyddog o'r enw Pretty- man, penderfynodd Davies esgyn ar hyd yr ysgol, a'i gyfaill i aros wrth y godre. Cyn J gynted ag y cyrhaeddodd nen y ty, clywai y swyddog wrth y gwaelod eiriau cynhyrfus j yn cael eu siarad, a galwai am help. Gyda r hyny, clywai ergyd o bistol yn cael ei ollwng. Dechreuodd redeg i fyny dros yr ysgol, ond pan ar haner y ffordd teimlai yr ysgol yn cael ei symud odditano; edrychodd i fyny, a gwelai ddyn a masc ar ei wyneb yn ceisio I rhyddhau yr ysgol er ei thaflu ymaith oddi- wrth y ty. Pan welodd y perygl oedd yn- ddo, ymollyngodd ei hun i lawr ar hyd yr ysgol, ac ymaith ag ef mewn brys gwyllt i ymofyn cynorthwy. Dychwelodd mewn byr amser gydag amryw o beddgeidwaid ac ereill, ac awd i fyny yr ail waith dros yr ysgol, pryd y cafwyd Owen Davies megys yn farw ar ben y ty-y gwaed yn rhedeg o'i wddf, a chafwyd allan ei fod wedi ei saetbu bedair gwaith; ond rhywfodd yn rhaglun- iaethol, gallesid meddwl, nid oedd dim un o'r bwledi wedi myned i mewn i'w gorff Awd ag ef i'r meddygdy mor fuan ag oedd bosibl. Nid oedd yn alluog i siarad gair, ond y mae y meddygon yn credu yn gryf yr adferir ef. Bid sicr, yr oedd y ty-dorwyr wedi dianc cyn j gynorthwy digonol gy- rhaedd. Mae'n bosibl y gall Davies, ar ol iddo wella, roi desgrifiad ohonynt, ac a'u dwg hwynt i'r ddalfa eto. Yn wir, dangos- odd y Cymro ieuane wroldeb teilwng 0 arwr. Y BARNWR GWILYM W ILLIAMS.- Y r ydym eisoes wedi cyfeirio at benodiad y boneddwr i gylchdaith Morganwg. Yr wythnos ddiweddaf cymerodd ei eisteddle am y waith gyntaf yn Llysoedd Merthyr ac Aberdar, a chafodd dderbyniad croesawgar gan y cyfreithwyr a'r masnachwyr. Yn Llys Aberdar, siaradodd Mr Linton, fel y cyfreithiwr henaf yn y dref; yehydig eiriati caredig. Dymunai ddatgan, drosto oi hun a'i gydgyfreithwyr, y pleser mawr yr oeddynt yn fwynhau wrth roddi croesaw calon i'w anrhydedd ddyfod i'w plith. Yn Merthyr, disgynodd y gwaitb o longyiarch y Barnwr ar Mr W. Simons, fel y cyfreithiwr henaf a berthyna i'r llys, a gwnaeth hyny mewn yehydig frawddegau hynod bwrpasol. Wrth gydnabod y derbyniad yn Aberdar, dywedai y Barnwr fod ei deimladau yn hynod gymysglyd. Yn mlaenaf teimlai hyfrydwch mawr wrth gael y fath dderbyniad brwd- frydig yn ei dref enedigol. O'r tu arall, teimlai dipyn yn ddigalon rhag ofn nad oedd ei allu yn gyfryw ag a'i cymhwysai i wneyd cyfiawnder a'r achosion ddygasid o'i flaen. Yr oedd y teimlad hwn yn ei flino yn llawer mwy pan yn dyfod i ddosbarth Morganwg na phan yn myned i ganolbarth Cymru, gan ei fod yn awr yn dyfod yn ol i'w le genedigol, ac i blith pobl oedd wedi eu cydfagu ag ef. 9 Yehydig feddyliodd pan yn fachgenyn yn Aberdar i ymgyrhaedd at gadair Barnwr Llys y Man Ddyledion yn wir, ei syniad y pryd hyny oedd cael ei ddwyn i fyny i edrych ar ol y glo, a dichon mai hyny fuasai oreu iddo ond nid eiddo gwr ei ffordd yn ei achos ef, mwy na llawer achos arall. Wel, wedi cyrhaedd y safle anrhydeddus yma, yr oedd yn penderfynu gwneyd ei oreu i weinyddu cyfiawnder rbwng gwr a gwr. Wrth gydnabod ei dderbyniad yn Llys Merthyr, amlygai y Barnwr ei syndod am nad oedd yno neuadd bwrpasol i gynal y llys, yn lie ymddibynu ar neuadd yr heddgeid- waid. Amlygodd ei barodrwydd i ddwyn y diffyg 0 flaen yr awdurdodau y cyfleustra cyntaf. Prin y mae eisieu adgofio ein darllenwyr mai mab i'r diweddar Alaw Goch, Ynyscvnon, Aberdar, yw y Barnwr Williams, a medr siarad yr hen Gymraeg yn llithrig a. hyawdl.
YMGEISYDD TORIAIDD ABERTAWY.
News
Cite
Share
YMGEISYDD TORIAIDD ABERTAWY. YMDDENGYS fod boneddwr ieuanc o'r enw Mr MEREDYTH wedi cymeryd yn ei ben i ddyfod allan fel ymgeisydd Toriaidd am sedd yr hen wron ffyddlon Mr DILLWYN dros fwrdeisdref Abertawy. Dywedir nad yw ond 22 oed, a gwneir gwawd ohono gan rai ar gyfrif ei oed ond nid ymddengys i ni y dylid ei wawdio am hyny nis gall efe help ei fod yn ieuanc, a daw allan o'r anghy- mhwysder hwnw yn raddol, os ywyn anghy- mhwysder o gwbl. Cychwynodd Mr GLAD- STONE ei yrfa Seneddol pan nad oedd ond 23 oed, ac ni fu hyny yn anfantais iddo i gyrbaedd y safle uehel ac anrhydeddus y mae yn ei dal heddyw fel prif wladweinydd ei oes. Os dywedir fod ei hyfdra yn anny- oddefol yn ceisio sedd henfoneddwrparchus, ac un o aelodau Ifyddlonaf y Senedd, sydd wedi cadw ar y blaen fel Rhyddfrydwr aDl ddeng mlynedd ar hugain, addefwn fod sentiment Rhyddfrydwyr y fwrdeisdref, a'u parch tuag at Mr DILLWYN yn naturiol yn eu harwain yn mhell mewn gwrthwynebiad i'r gwr ieuanc ond pan feddyliom fod gan Mr MEREDYTH gystal bawl a chan rywral ereill, yn gyfreithiol, gystal hawl i ymofyu am y sedd a Mr DILLWYN, pan ddaw yn wag, bydded rhyngddo ef a'i hyfdra, a dangoswn iddo yn y lie a'r amser priodol na dderbynir neb ond Mr DILLWYN tra y byddo byw, a thra y byddo ei olygiadau gwleidyddol y fath ag ydynt. Mae Toriaid yn mwrdeisdref Abertawy, fel yn mbob bwrdeisdref; ac os ydynt yn teimlo eu bod wedi cael eu camgynrychioli yn ddigon hir gan Ryddfrydwr o nodwedd Mr DILLWYN, a'i bod yn bryd iddynt hwy gael eu cynrych- ioli yn deg bellach gan Dori o'r iawn lun a lliw, purion; paham y gwarafunir iddynt wneyd eu goreu er cyrhaedd hyny ? onid oes ganddynt hawl i wneyd hyny a llwyddo, os medrant ar dir teg? Dywedwn eto, chwareu teg i'r gwr ieuanc, a chwareu teg i'r dyrnaid Toriaidd sydd yn y fwrdeisdref i *3