Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
Hide Articles List
6 articles on this Page
[No title]
News
Cite
Share
Ty YR ARGLWYDDI. — Dydd Llun. — Cymerodd yr Arglwydd Ganghellydd ei sedd ar y sach wlan am chwarter i 4 o'r gloch. Wedi i amryw o Ar- glwyddi newyddion gymeryd y llw gofynol, cod- odd Arglwydd Salisbury i fyny i wneyd ei fyneg- iad. Ni ddywedodd yn eglur beth fwriadai ei y n wneyd, ond ytnfoddlonodd yn unig ar fynegi ein sefyllfa bresenol yn nglyn a'r Aipht a Rwsia, heb ddyweyd yn bendant beth fwriadai ei wneyd, ond yn unig mewn awgrymiadau. Wedi iddo derfynu cododd larll Caernarfon i fynegi fod sefyllfa bre- senol yr Iwerddon mor rhydd oddiwrth droseddau, ac mor heddychol a thawel, fel nad oedd y Llyw- odraeth yn barnn fod angea am adnewyddu y Crimes Act. Yn ei lie bwriadent ddwyn i mewn Fesur Tir. Cwynai larll Kimberley yn erbyn y bwriad i reoli yr Iwerddon trwy y gyfraith gyff- redin. Wedi ychydig eiriau gan Due Argyll a,c Arglwydd Rosebery, cododd y Ty. Ty Y CYKFREDTN, — Cymerodd y Llefarydd ei sedd am 4 o'r glocb. Yn union gwnaeth Mr Bradlaugh ei ymddangosiad o flaen y Bwrdd i gymeryd y llw. Cyn iddo wneyd hyny, cododd Canghellydd y Trysorlys i gynyg penderfyniad, ei fod yn anghymhwys i wneyd hyny, a gwnaeth araeth. Cododd Mr Healy a Mr Parnell i bwynto drefn, fod Mr Bradlaugh yn cael aros i fewn tra yr oedd ei achos o dan sylw. Rheolodd y Llefarydd fod y cwbl mewn trefn. Yna cynygiodd Mr Hopwood welliant, yn mynegi fod angen am gyf- newidiad yn y ddeddf, a bod hyny yn cael ei wneyd yn ddioed. Eiliwyd gan Syr W. Lawson. Cefnogwyd gan Mr Gladstone. Ar raniad y Ty cafwyd dros y gwelliant, 219. Yn erbyn, 263. Mwyafrif, 44. Hawliai Mr Labouchere rann y Ty ar y penderfyniad, ond mynegodd Mr Gladstone ei fwriad i beidio a pbleidleisio ar hwnw. Cyn i'r rhaniad gymeryd lie aeth Mr Gladstone allaD, a dilynwyd ef gan agos yr holl Ryddfrydwyr, a chytunwyd nad oedd Mr Bradlaugh i gael cymeryd y llw. Dywedodd Canghellydd y Trysorlys y buasai dranoeth yn mynegi beth fuasai gan y Ty i'w wneyd. Dymunai Mr Gladstone ei hysbysu fod dysgwyliad cryfyny wlad am y Crofters Bill, neu tebyg iddo, am Fesur Addysg Ganolraddol i Gymru, ac am Fesur Mr Jesse Collings, &c. Nid cedd y Llywodraetb, meddai y Canghellydd, yn bwriadu dwyn dim i fewn fuasai yn cynwys materion dadleugar, a bod y mesurau y cyfeiriwyd atynt yn cynwys mater dadleugar. Yna aed i Bwyllgor Cyflenwad.
COLEG CAERFYRDDIN.
Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share
COLEG CAERFYRDDIN. Cynaliwyd Cyfarfod Blynyddol cefnogwyr y Coleg dydd Ian, Gorphenaf 2il. Metbodd y Parch Herber Evans, y Cadeirydd am y flwyddyD, a bod yn bresenol am fod Cymanfa Porthmadog yn cael ei cbynal ar yr un dydd. Drwg oedd genym am hyn. Yn ei absenoldeb etholwyd yr Hybarch W. Evans; Aberaeron, i lywyddu y cyfarfod. Ar ol i'r Parch J. Evans, Llansawel, agor y cyf- arfod trwy weddi, galwodd y Cadeirydd ar yr Ysgrifenydd i ddarllen byr-adroddiad o sefyllfa ,y Coleg. A ganlyn yw ei sylwedd; Mae y flwyddyn wedi bod yn un o waith dystaw ac o heddwch didor. O'r saith ar hugain o fyfyr- wyr Annibynol yn y Coleg ddechreu y flwyddyn, y mae un wedi marw, un wedi encilio, un wedi ym- fudo i hinsawdd fwy tyner dan gyfarwyddyd meddygol, un wedi myned i Brifysgol Glasgow, pedwar wedi derbyn galwadau oddiwrth eglwysi— J. Grawys Jones, i Ebenezer, Aberdar G. Penrith Thomas, i Absrbosan; D, H, Thomas, i Felindre, Morganwg; a J. Tegryn Phillips, i Troedyrhiw, Merthyr, Mae'r gweddill o'r myfyr- wyr, gyda'r saith a dderbyniwyd o'r newydd, allan o un-ar-ddeg o ymgoiswyr, yn gwneyd y rhif pre- senol yn chwech-ar-hugain. Mae y sefyllfa ar- ianol yn foddhaol. 1. Cynygiwyd gan y Parch W. Thomas, Whit- land, ac eiliwyd gan y Parch D. Evans, Burry Port, a phasiwyd yn unfrydol:—" Fod Dr John Davies, Maesteg, yn cael ei ethol yn Gadeirydd am y flwyddyn ddyfodol." 2. Cynygiwyd gan y Parch D. Evans, Caer- fyrddin, ac eiliwyd gan y Parch D. E. Williams, B.A., Lacharn :—"Fod dymnniad ar y Parch T. Davies, Siloah, Llanelli, i anerch y myfyrwyr y fiwyddyn .nesaf." 3. Cynygiwyd gan y Parch W. Gilbon, Llan- ymddyfri, ac eiliwyd gan y Parch T. Davies, Llanelli:—"Fod Mr D. Hoyd Lewis yn cael ei "apwyntio i fod yn Drysorydd y Coleg." 4. Etholwyd Pwyllgor Lleol o ddau ar-hugain o gyfeillion y Coleg ag ydynt yn byw yn y gymyd- ogaeth, 5. Oynygiwyd gan y Parch Cadvan Jones, ac eiliwyd gan y Proff. Jones — Fod diolch cynes yn cael ei gyflwyno i'r Parch W. Evans am ei wasanaeth yn y Gadair, ac am ei anerchiad rhag- orol i'r myfyrwyr, a thaer ddymunir arno i'w argraffu y modd y barno oren er helaethn ei ddef. nyddioldeb." Cydunwyd oil ar y penderfyniadau uchod. Bu y myfyrwyr yn cael eu holi yn y gwahanol gangenau am ddyddiau. Cyhoeddwyd y result i'r gynulleidfa prydnawn dydd Iau. Enillodd amryw wobrau gwerthfawr o aur a Ilyfrau. Mr James Jones, Saron, Liangeler, enillodd y wobr flaenaf yn y Coleg, ac hefyd yn y Sharp's Prize, am wybodaeth Ysgrjthyroh Diolcha y Pwyllgor i holl garedigion y Coleg am eu cyfraniadau haelionns yn y flwyddyn ddiwedd- af eto, ac am y derbyniad caredig a gafodd y my- fyrwyr ar eu teithiau casglyddol, ac erfyniant am yr un hynawsedd tuag atynt eleni hefyd ar eu hymweliadau agosaol. LEWIS JAMES, Ysg.
Advertising
Advertising
Cite
Share
CANWCH YN DDA SLABADWCH YN DDA!- Mae JJouyhty s V oicc Lozenge Wodi cael cl wertlifawroio yn fawr gan gleugvvyr, cantonon, ac enwogiou eroill am yn agos i 40aiu mlyncdd. l.hydd glirdcr a gloevvder i'r Jlais. JENNiliiND.— Y mae yn bleser mawr genyf, mor bell aay inae iy mhrobad yu myned, 1 gadarnliau y dystiolaetli sydd mor gy- Doughtv) 1 ozengtiS a barotoir genych chwi" (Miles 6c, Is, 2s 6c, 5a, a lis—yn rhydd trwy y llythyrdy, 7c. Is 2c, &c. Golynvvch i ch Cyfterydd am dauyut-NEWiiSXlY a'i i'ElBIOis, 1, King Edward-street, Lluudaill, E.C., Sefydlwyd syu y IlwyddYIl lU6
Y TABERNACL, LIVERPOOL. >…
News
Cite
Share
Y TABERNACL, LIVERPOOL. > „ Nid oes yr un eglwys yn yr Enwad yn gweithio yn fwy unol a heddychol trwy y blynyddau na'r eglwys uchod. Ni chlywir byth air croes o fewn ei phyrth, ac unwaith y gosodir unrhytf achos o'i blaen, y mae pawb yn ddirwgnach yn cydweithio. Mae llawer o engreifftiau o hyny yn y flwyddyn hon, ond ni chaf gyfeirio ond yn unig at yr hyn a. ddygwyddodd y pythefnos diweddaf. Pan ddeall- odd fod y meddyg wedi gorchymyn i'w pharchus weinidog Dr Thomas orphwys am dymhor, cynyg- iodd un o'r diaconiaid fod iddynt roddi tri mis o orphwysdra iddo, ond awgrymodd ryw frawd am iddynt roddi chwe' mis iddo, fel y caffai lonydd i wella yn iawn, ac am iddynt fynu y supplies goreu a ellid gael, heb arbed cost, fel na byddai i'r gynulleidfa gilio oblegid ei golli ef n'r pwlpud. Cydsyniodd pawb heb ragor o siarad. Y Sabboth dilynol yr o?dd y Parch T. Hughes, Llansanttiraid, yno dros Goleg Aberhonddu, a chasglodd yn agos i £15, a chafodd yr arian agos oil ar y pryd yn y capel, heb achos cerdded o dy i dy ar ol y tanysgrifwyr. Yr oedd hyn rai pun- oedd yn fwy na'r casgliad y llynedd. Y Sabboth canlynol, sef y diweddaf, ar ol y cymuudeb galwodd Dr Thomas sylw at achos Mr Newman Richards, Penygroes, a dymunai am am- lygiad ar y pryd o'u cydymdeimladagef yn ei gystudd trwm, a daeth i'r bwrdd yi y fan, yn bollol ddirybudd, rhwng £5 a £6. Nid yw yr eglwys heb ei baich ei hun. Mae arni dros £2,000 o ddyled, heblaw cynaliaeth yr achos, ond nid yw yn cau ei Haw rhag achosion daionus. Nid wyf yn crybwyll y pethau hyn i udganu o'i blaen, eblegid nid rhaid iddi wrth hyny, ond y mae rhinweddau eglwysi a phersonau yn haeddu cael eu gwneyd yn gyhoedd, a dichon y bydd hyijy yn foddion i beri i ereill fyned a gwneuthur yr un modd. UN Q'K AEIJOI>AU.
MERTHYR TYDFIL. -
News
Cite
Share
MERTHYR TYDFIL. 1 mddiswyddiad y Parch J. M. Bowen, Penydarren. -Deallwn fod Mr Bowen wedi rhoddi tri mis o rybndd 1 roddi gofal yr eglwys i fyny. Nid yw yn ymadael i gymeryd gofal unrbyw eglwys arall, ac nid yw ychwaith yn ymadaei oherwydd dim yn annymunol rhyngddo a'r eglwys. Mae ei iechyd weli bod yn lied apsetydlog y blynydclau diweddaf, fel y teimla nas gall wneyd eyfiawnder ag eglwys bwysig a phoblog fel Horeb; telly, barua mai doetliineb yw id(to ymddeol yn hollol er rhoi lie i ryw weinidog ieuanc fyddo yn llawn bywyd ae iechyd i arwam y ddeadeil. Yn sicr, bydd yma faes ardderchog i r cyfryw ar 01 ymadawiad Mr BOWfD. Os cadI fyw i weled ei dri mis rhybudd yu dyfod i ben, bydd Mr Bowen wedi treulio 35 o flynyddau yn wcinidog ar eglwys Ho:eb. Nid yn ami y ce;r gwein- mog yn aros am gynifer o flynyddau yn yr un eglwys. Y tebygolrwydd yw y collir Mr Bowen o'r gymydoo- aeth gan ei fod yn bwriadu ymneillduo i gymydogaeth arall i dreulio gweddill ei oes. Da genym ddeall fod ei amgylchiadau yn gyfryw ag a'i galiuoga i wneyd hyny yn gysurns. j j j Uymdeithas Adeiladu Merthyr a Dowlais.—Mr Peter Williams, argraffydd, sydd wedi ei benodi yn ysgrifenydd y gymdeithas uchod yn lie y diweddar Mr Evan Roberts. Mae y gymdeithas we Ii bod yn ffodus iawn i gael gwr o brofud a galln Mr Williams i swydd mor bwysig. Mae ei hir gvsylltiad a'r gymdeithas yn llawer o help iddo gyflawni y swydd yn llwyddianus
OYFARFYDDIAD Y SENEDD.
News
Cite
Share
cadw rhag ymosodiad llanw rhyfel wrth eu traed. Mae ysbrydiaeth y spirited foreign policy gynt yu y frawddeg uchod, a dynoda amcan i godi amddifPynfeydd ar derfynau gorllewinol a gogleddol Afghanistan, fel, os tyr rhyfel allan rhwng Lloegr a Rwsia, y »ydd i'w ymladd ar dir Afghanistan, pa un bynag a fydd yr AMEER yu foddion ai peidio, oblegid nid yw Arglwydd SALISBURY yn barod i ymddiried yn y naill na'r llali, yr AMEER na'i ddeiliaid. Mewn pertbynas i'r Aipht, ymfoddlonodd Y PRIFWEINIDOG yn unig ar wneyd adolygiad byr ar yr amgylehiadau, a dangos y sefyllfa y ZD druenus oeddem wedi dwyn yr Aipht iddi drwy y gweithrediadau diweddar. Wrth gyfeirio at y MARDI, dywedodd, Rhaid i ui, hyd nes y garchfygwn ef, edrych ar, ac ymddwyn at ei allu fel y perygl mwyaf i'r Aipht." A oes yn y frawddeg hon awgrym Had ydym wedi gorphen yn Khartoum, a bod eto fwy o dywallt gwaed i fod yn y Soudan ? Mae rhyw ysbryd rhyfelgar yn ddiau yn anadlu y'nddi. Ceisiodd Arglwydd SALISBURY fod mor heddycbol ei don ag oedd yn bosibl i un o'i fath ef; ar yr un pryd, nid oeddem heb adnabod ei ysbryd, a g* ae ni os hir y byddwn o dan ei reolaeth. Yn y Ty Cyffredin, pan aeth Mr BRAB- LAUGH i fyny at y bwrdd, o dan arweiniad Mr LABOUCHERE a Mr BURT, cododd CANGHELLYDD Y. TRYSORLYS i gynyg y pen- derfyniad oedd wedi ei basio fwy nag un. Waith o'r blaen, yn gwahodd iddo gymeryd y lie arferol. Cafwyd dadl for, ond poeth, er na thybiai peb am i BRADLAUGH lwyddo yn ei amcan, ac nid oedd yntau yn dysgwyl peth felly, yn unig yr oedd am boeni ychydig ar ei elynion, mor bell ag y goddef- asai Rheolau y Ty iddo wneyd hyny. Cyn- ygiodd Mr HOPWOOD welliant i'r perwyl fod cyfnewidiad yn y ddeddf yn angenrheidiol, ac y dylid gwneyd hyny yn ddioed. Coll- wyd y gwelliant gan fwyafrif o 44 yn ei erbyn. Cyn rbaniad y Ty ar benderfyniad CANGHELLYDD Y TRYSORLYS, cododd Mr GLADSTONE ae aeth allan, a dilynwyd ef gan y rhan fwyaf o'r Rhyddfrydwyr. Cytunwyd y penderfyniad, ac aeth Mr BRADLAUGH 1 W le blaenorol.. Nid oedd CANGHELLYDD Y TRYSORLYS yn barod i ddyweyd dim am waith dyfodol y Ty, ond addawai wneyd kyny dranoeth. Yn gweled nad oedd CANGHELLYDD Y TRYSORLYS yn barod i Wneyd ei fynegiad y pryd hwnw, yn ol y dysgwyliad, cymerodd Mr GLADSTONE y cyfleustra i'w bysbysu fod dysgwyliad *Oawr a chryf yn y wlad am Fesur y goiters, neu rywbeth cyffelyb iddo, am •fcesur Addjsg Ganolraddol i Gymru, Fesur yr Etholiadau Seneddol {Medical Belief), ac am rywbeth i gael ei Wneyd yn nglyn a'r Crimes Act. Yn atebiad CANGHELLYDD Y TRYSORLYS i Mr GLAD- STONE, syrthiodd ein gobeithion am gael y na'r llall o'r mesurau a euwyd ganddo. -^ywedai nad oedd yn mwriad y Llywodr- aeth i ddwyn i mewn ddim fuasai o natur ^dadleugar, a bod y mesurau a nodwyd yn cynwys materion dadleugar. Nid ydym yn 'WYI,O Ilawer am hyny, oblegid prin y gall- ed cael Mesur Addysg Ganolraddol i ~Wmru wedi ei wyntyllu yn dda, a chael allan ohono yr us, a gadael y gwenith ar ol, wrth ei basio mewn prysurdeb ar derfyn Y tymhor. Ond am Fesur Mr JESSE CLINGS, bydd angen hwnw yn yr etholiad OQide cyll ugain mil o'i" etholwyr eu P eidleisiau oherwydd bod mor anffodus a erbyn cymhorth meddygol plwyfol. Eisieu 0n.ydd sydd ar y Toriaid i wneyd dim ond paslO y Supplies, i gael digon o arian at eu gwasanaeth.