Y Tyst a'r Dydd

AT EIN GOHEBWYR. /> e "n Cyfarfod ymadawol y Parch J. H. si:,■■■■ i, Ujjatwg— Stockton-on-Tees—Scion, Mon v ol;; — Pembre — Mynydd Cynffig — Cymanfa Cie'd'iovol Annibynwyr Mon — Sardis, Maidwyn- ♦Jaorphiii — Nelson — Cyfarfod YmadawolOnllwyn Brace—Dwyreinbarth Caerfyrddin-A berdar- Llan- g\nn -Cerygydruidion-Taith o Cendl i Awstralia— t'yfaribdydd — Piiodasan, Marwolaethau, &c.-O'm Llyfrgoll.

YH WYTHNOS. DADLEUYDD FFODUS.—Mae gwasanaeth Syr Henry James newydd ei sicrhau i <iJ'eu mewn achos o gyflafareddiad yn Lmncbester. Mae i dderbyn £800 fel 1 J timing fee, a £50 y dydd cyhyd ag y parhao y prawf. EHODD ARALL I GOLEG ABERYSTWYTH. —Mae un Mr Pritchard, o Lanrwst, wedi y 5<1 it4 £1,000 i'r Coleg uchocl er ffurfio v Mjloriaeth, i'w galw yn Pritebard's Lv.hoLirship." FFORDD NEWYDD I FEDDALU HAIARN.— CaCwyd allan y dydd o'r blaen trwy ddamwain, memi foundry yu Melbourne, y gellir meddalu haiarn at unrhyw bwrpas 1, tnvy eiosod mewn gwlybwr cymysgedig o driagl a dwfr. TYWYSOG BISMARCK.—Mae y eadna-4 hwn wedi bod yn wael ei iechyd er's rhai misoedd, ond ar ol ymweled a mwynhau dyfroedd Kissingen am dair wythnos, mae newydd ddychwelyd i Berlin mewn iechyd rhagorol. DAEARGRYN YN YSGOTLAND. Braw- yernvyd trigolion Glasmere ac Ambleside, cymydogaethau y Llynau (Lakes), dydd Mercher diweddaf, gan amryw ysgydwadau o ddaeargryn, yn cael eu dilyn n gan swn megys taranau. Nid oes hanes i ddim UtWcd ddygwydd. Y GERI MARWOL. — Mae yr baint CiinystrioL-hwn yn parhau yn ei ffyrnigrwydd yn Ysbaen, gan ysgubo miloedd o'r trigolion i iivvidd bob wythnos. Mae y meddygon a pbawb erenl ar eu goreu yn ceisio atal y pla, ond nid oes dim yn tycio. Dyma ffeithiau 1m diwruod yr wythnos ddiweddaf, ac y nuieot y diwrnodau ereill rywbeth cyffelyb —Cymerwyd yn glaf, 1,210; bu farw, 615. /• EHODDION HAELIONus.-Darfu i ni grybwyll yn ein rhifyn diweddaf fod Mr David Jones, Bryndedwydd, Corwen, wedi ewyllysio X500 i Goleg Aberystwyth. Deallwn fod yr un boneddwr wedi ewyllysio £2,000 i Gymdeithas Genadol y Methodist- iaid, X500 i addysgu dynion ieuainc perthynol i'r un enwad at y weinidogaeth, a X500 tuag at ffurfio llyfrgell at wasanaeth yr Ysgol Sul. DIRWYO FICER o £lO.-Càfodd' y Parch Robert Topham, ficer Etrura, ei ddirwyo o'r swm uchod, dydd Mawrth diweddaf, am ganiatau claddu yn mynwent ei Eglwys ar ol i'r awdurdodau orchymyn ei chau. Daeth amryw gwyniadau yn ei erbyn, a phrofwyd iddo ganiatau claddu yno amryw fabanod meirw-anedig, am ba rai yr oedd yn cael tri swllt yr un. Yr oedd y.torwr beddau .yn cael swllt yr un, a'r ddau arall yn myned 1 logell y ficer. UGAIN 0 BENTREFI WEDI EU LLOSGI I LAWR.—Bu ystorm enbyd o daranau a mellt yn Awstria y.r wythnos ddiweddaf, a gwnaeth ddifrod ofnadwy i eiddo. Gosododd y mellt ugain o bentrefi ar dan, pa rai a wyr losgwyd i'r llawr. Lladdwyd tri o bersonau gan y mellt, a chafodd amryw eu llosgi i farwolaeth yn y pentrefi. I £500 0 IAWN AM GOLLI BRAICH.—Dydd Sadwrn diweddaf, dygodd dyn ieuane gwyn yn erbyn Cwmni Reilffordd Dublin a Wex- ford. Mae yn debyg i ddrws y cerbyd gael ei gauad ar ei fraicb gan un 0 weision y cwmni, a niweidiwyd hi i'r fath raddau fel y gorfu i'r meddyg ei thori ymaith. Barnai y rheithwyr fod yna esgeulusdra mawr wedi bod ar ran gwas y cwmni, ac ar yr ystyriaeth fod y person gafodd y niwed yn ieuanc, ac wedi colli. gwasanaeth ei fraich am ei oes, dyfarnwyd J8500 o iawn iddo. AIL-GYCHWYN GWAITH BRITON FERRY -Da genym ddeall fod rhan fawr o'r gwaith hwn wedi ail-gychwyn, ar ol bod yn segur am rai misoedd. Yr oedd yno falchder mawr dydd Llun yn mhlith y gweithwyr ar yr achlysur, ac nid rhyfedd, gan eu bod wedi dyoddef Uawer yn eu hamgylcbiadau oherwydd yr ataliad. DWYREINBARTH MORGANWG.-Mae Mr C. H. James, A.S., un o'r aelodau dros Merthyr, wedi ysgrifenu llythyr cryf iawn yn condemnio mewn iaith ddiamwys ym- ddygiad yr aelodau hyny yn ymadael o gyfarfod y 300 y dydd arall yn Nghaerphili, pryd y cyfarfyddwyd i benderfynu pa un o'r rhai caulynol oedd i'w gymeradwyo gan y 300 i'r etholwyr :-Parch Aaron Davies, Pontlotyn Mr Bowen Rowlands; neu Mr Alfred Thomas, Oaerdydd. Yn herwydd rhyw resymau, aeth nifer lluosog o'r 300 allan cyn dechreu pleidleisio, pa rai oedd yn gefnogol i Mr Rowlands, a ffurfiasant bwyll- gor annibynol mewn ystafell gyfagos. Aeth y gweddill o'r 300 yn mlaen, a dewisasant agos yn unfrydol Mr Thomas fel person cymhwys i'w gynyg i sylw yr etholwyr. Mae Mr James yn llaw-drwm iawn ar y person an aethant allan, am na buasent wedi plygu i lais y mwyafrif, a'r drwg yw fod ei fab ei hun yn un o'rpecbaduri&id gwaethaf. Dywed yn mhellacb, o ran ei hunan, fod yn well ganddo yr hen gynllun o ethol; ond gan iddynt hwy ddewis y cynliun » 300, dylasent ar bob cyfrif blygu i'w lais, ynte gwell peidio cynllunio o gwbl, PRAWF MRS DUDLEY.—Diau y cofia ein darllenwyr, mai hon oedd y fenyw wrol a gynygiodd lofruddio O'Donovan Rossa yn New York ychydig fisoedd yn ol. Dygwyd ei phrawf i ben dydd Iau diweddaf. Barnal y rheithwyr fod ei synwyrau allan o Ie, ac felly nad oedd yn gyfrifol am y weithred. Mewn canlyniad, dyfarnodd y Barnwr Gildersleeve ei bod i'w chadw yn Ngwallgofdy Middletown nes yr adfeddiana ei synwyrau. Yr oedd cyffro mawr yn y llys pan wnaed y ddedfryd yn hysbys, a gwaeddodd un hen Wyddeles allan yn hyglyw nad oedd y cwbl ond farce, gan fygwth llofruddio y barnwr, Mrs Dudley, a'r cyfreithiwr; a cheisiai wneyd ei ffordd atynt oni bai i'r heddgeid- wad gymeryd ei gofal.

OYFARFYDDIAD Y SENEDD. CYFARFYDDODD y Senedd prydnawn y Llun diweddaf am y waith gyntaf o dan y Weinyddiaeth newydd Doriaidd, ac nid, bychan y dysgwy'liad pryderus i gael gwybod ganddynt beth oedd yn eu bwriad i'w wneyd, a pha beth i beidio ei wneyd, yn ystod yr ychydig amser sydd ganddynt i fwynhau melusion swydd. Fel yr oedd yn naturiol dysgwyl, yr oedd y ddau Dy yn bur Uawn, a chyflawnder o ddyeithriaid yn yr orielau. Yn Nhy yr Arglwyddi, cymerodd Arglwydd SALISBURY y cyfieustra cyntaf i fwrw golwg ar ein gwladlywiaeth dramor, a'r hyn sydd raid ei wneyd, o dan yr am- gylchiadau, i ddyogelu ein buddianau ac i amddiffyn ein hanrhydedd. Gyda golwg ar ein sefyllfa yn ngtyn a Ewsia, addefai mai eu dyledswydd oedd cario yn mlaen policy y Weinyddiaeth flaenorol, yn ol fel y barnent hyny yn gyson a'r buddianau cyhoeddus. Nid amser oedd, meddai, i ystyried na beirniadu gweithrediadau eu rhagflaenwyr, ond i gymeryd i fyny y llinyn lle y gadawyd ef ganddynt. Nid oedd dim yn newydd yn hyny, oblegid teimla pob Gweinyddiaeth eu bod yn rhwym wrth addewidion, rhwymed- igaethau, a chytundebau a wuaed gan eu rhagflaenwyr. Maey Llywodraeth Brydeinig o hyd yn parhau yr un, pwy bynag fydd mewn swydd. A gwyr pawb a fyn wybod mai yr hyn a wnaeth Gweinyddiaeth Ar- glwydd BEACONSFIELD dynodd GLADSTONE a'i Weinyddiaeth i drybinl yn nglyn a'r Aipht ac Afghanistan, ac i drobwll y Boers yn Neheubarth Affrica. Ond gan nad oedd y mater rhyngom a Rwsia wedi ei derfynu yn ffurfiol, nid yw yn anmhosibl, os ca. Arglwydd SALISBURY ddigon o amser, na wna efe rywbeth cyn y diwedd a fydd yn hollol groes i'r policy fabwysiadwyd gan Mr GLADSTONE, ac a arbedodd y ddwy wlad rhag rhuthro yn gynddeiriog i yddfau eu gilydd. Oblegid rhaid, meddai ef, cario y drafodaeth yn mlaen, gan gadw golwg sefydlog ar ein buddianau cyhoeddus. Mae yr ymadrodd hwn mor amwys fel y gall guddio .pob math o driciau, ac y mae efe yn feistr ar y gelfyddyd o ddefnyddio ym- adroddion amwys. Nid yw ef am ymddiried yn yr AMEER, nag yn yr Afghaniaid ychwaith, ond mewn gweithrediadau o gynlluniad medrus wedi eu cario allan yn egniol i amddilfyn ein terfynau yn y pwynt- iau lie y maent yn wan, ac mewn amddiffyn- feydd, nid yn unig i ddyogelu y terfynau, ond i gario eu dylanwad yn ddigop. pell i'W

Cynuiysiad. ■ Jysbysiadau 1,2 —, y Pfordd—Aberdar '3 Y olofn Wleidyddol 4 vr Aden 5 iftfaoedd Siroedd Caernarfon a Mynwy. 6 t.j. L.eb Dwyreioiol Morganwg Llytbyr o ."i rnetica—Maesteg1 7 At c:n Gohebwyr-Yr Wythnos 8 Y BRIF ERTHYGL- Cyfc;rf>ddiad y Senedd 8 Y Hcmdd Ymherodrol—Coleg Caerfyrddin—Y i abernacl, Liverpool-Merthyr Tydfil 9 v. v jiuura Gerddorol Llanbedr a'r Cylchoedd—Undeb poison Sabbothol Dosbarth Treffynon-Caer. <'v :,J — Yr Eisteddfod Genedlaethol-Cymanfa t t dnedd a'r Cylchoedd 10 1 11 v r s ic'iyngwladwriaethol—Marwolaethaa 12 C.yf:nt\,dydd—Galwadan itt 13 s:,tdau 13, 14, ib, 16