Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
4 articles on this Page
Hide Articles List
4 articles on this Page
CYMANFA ANNIBYNWYR SIRI GAERNARFON.
News
Cite
Share
CYMANFA ANNIBYNWYR SIR I GAERNARFON. ■Cynaliwyd yr ucliod cleni yn. Mhwllheli ar y cttyddiau Mercher, Iau, a Gwener, Mehefin (L8fed, 19eg, a'r 20fed. Y GYNADLEDD. Am 1 o'r gloch, yr ail ddydd, etliolwyd y Parch E. Herber Evans i'r gadair, yr hwn a'i llanwodd yn wir deilwng. Yr oedd yn dda gau bawb ohonom ei weled yn ein plith mor ,siriol a nerthol ag erioed. gan obeithio yr estynir ei ddyddiau am flynyddoedd lawer eto i wasan- aethu Duw yn Efeng-yl ei Fab. G-gilwodd y 'Cadeirydd ar Mr R.. Owen, Bethel, i tldeeteu -drwy weddi. 1. Darllenwyd penderfyniadau y G-ymaufa. ::flaenorol, a chadarnhawyd hwynt. 2. Amlygwyd teimlad o lawenydd yn jGyttadl- •edd, yn herwydd dyrchafiad yr hyb.arch Ddr jRees i fod yn gadeirydd Undeb Gyaulleidfaol ILloegr a Chymrn, a cbafwyd ycbydig eiriau yn ddilynol gan y Parch W. Justin Evans, a Doctor JRees. 3. Mewn cysylltiad & Chymdeithas yr Achos- ion Gweiniaid, cyfeiriwyd gyda theimlad dwys at farwolaeth Mr Owen Morris, Porthmadog, a'r igolled fawr a gafodd y gymdeithas drwy ei farw- olaeth. am drysorydd rhagorol.—Amlygwyd cyd- ymdeimlad a Miss Morris, ei chwaer, a'r pmtbyn- asau oil yn eu galar.—Etholwyd Mr J. R. P^-it- chard, Caernarfon, i fod yn drysorydd yn ei Ie, a diau fod y gymdeithas wedi bod yn hynod ffodus drwy ei ddewis i'r swydd bwysig bon. 4. Dymunir ar i bob eglwys sydd yn bva-iadUi gwneyd cais am rodd o Drysorfa y Jubili, ei anfon cyn y dydd olaf o Gorphenaf, i law yr Ysgrifei l- ydd, y Parch 0. Jones, Pwllbeli. 5. Penderfynwyd fod y Gynadledd yn cefnof ¡i yn y modd gwresocaf i gael Cymanfa Gerddoro 1 Gyffredinol i'r holl sir, i'w chynal yn Mhavilioi i Caernarfon, yn haf 1885, ac yn dymuno ar ein; ■■ cynulleidfaoedd i wneuthur eu goreu i wneyd pob peth er sicrhau ei Ilwyddiant, a hyderid y byddai i'r ddirprwyaeth benodedig lwyddo i gael cyd- weitbrediad calonog Undeb Bethesda a Dyffryn Conwy. 6. Fod y Gynadledd hon yn Uawenhau fod Mr :Rathbone, A.S., yn bwriadu gofyn i Gynghor Prifysgol Gogledd Cymru (Bangor) i ail ystyried y penderfyniad mewn perthynas i'r cynllun bwr- ;iadedig i gael pwyllgor "i gwblhau cynllun yn y Dywysogaeth," ac yn hyderu y gwa- hoidtefmf-athrawon y gwahanol golegau duwin- yddol yn Nghymru i gymeryd rhan yn nhrafod- aeth y pwyllgor. 7. Penderfynwyd fod y Gynadledd hon, yr hon sydd yn cynrychioli dros dair mil ar bugain o ymlynwyr, tra yn datgan eu hymddiried diysgog yn Llywodraeth ei Mawrhydi, yn dymuno amlygu gobaith diffuant y bydd i'r mesor sydd wedi ei bir addaw ar addysg ganol-raddol yn Ngbymru gael ei ddwyn yn mlaen yn ddioed, ac y gwneir pob ymdrech i gyfarfod dymuniad y genedl Gymreig; drwy basio y cyfryw yn ddeddf yn ystod y Senedd dymhor presenol. 8. Galwyd ar y Parch J. Eiddon Jones (M.C.), Llanrug, Goruchwyliwr Cymdeithas y Dadgysyllt iad, i osod ger bron bawliau y mater pwysig hwa. Anogwyd ar fod deisebau cyffredinol yn ffafr cy- nygiad Mr Dillwyn, A S., i gael ei wneyd gan y gwahanol gynulleidfaoedd. Rhoddwyd i Mr Jones dderbyaiad caredig, a siaradwyd yn rymus yn ffafr y symudiad gan y Parchedigion Dr Rees, E. James, Nefyn, a R. Rowlands, Treflys. Trwy gyflymdra a doetbineb y Cadeirydd, gorphenwyd trafod materion amgylchiadol crefydd yn fuan a boddhaol. 9. Treuliwyd y gweddill o'r Gynadledd mewn cysylltiad it materion ysbrydol crefydd. Siarad- wyd gan Mr Williams, Ebenezer, ar Werth y- gwlith uefol Mr Jones, Chwilog, ar "Effeithiau y gwlith nefol Mr Roberts, Caernarfon, ar Gymhwysder i dderbyn bendith Mr Justin Evans, ar "Yr "tsbryd GMn a'i waith;" Mr Evans, Fetter Lane, ar yr tJgain mlynedd diweddaf, a'r cyfnewidiadau sydd wedi cymeryd lie ynddynt Dr Rees ar Hanes erledigaetbanhen grefyddwyr Penlan a Mr Herber Evans ar Y fraint o gael pregethu yr Efengyl, yn nghyda unrhyw waith arall, er hyrwyddo crefydd Crist yn mlaen." Diweddwyd trwy weddi gan Mr Jones, Talar. Teimlem wrth ymadael o'r Gynadledd hon, mai ardderchog o beth ydyw cael gweithio gwaith Duw," a chredwn fod pawb arall yn bresenol yn fwy awyddus i fyned at y gwaith nwnw o hyn allan. Y MODDION CYHOEDDUS. Am .saith. nos Fercher, pregethwyd yn nghapel Penlan gan y Parchn J. Thomas, Soar, Merthyr, ac O. Evans. Llundain. Nos lau, am chwech ar y maes, dechreuwyd gan y Parch R. Rowlands, Treflys, a phregethwyd gan y Parchn T. Nicholson, Dinbycb, a Dr Rees. Am saith boreu dranoeth, cafwyd cyfeillach grefyddol, o dan lywyddiaeth y Parch 0. Jones, y gwein- idog. Yr oeddym yn hoffi y syniad o gael cyf- eillach grefyddol, agored i holl aelodau y gwa- hanol enwadau crefyddol, yn lie pregethu ar yr adeg hono o'r dydd, a chafwyd cyfeillach luosog adeiladol, a buddiol dros ben. Yn wir, ym- adrodd iachus oedd yn cael ei lefaru gan bawb, ( ac er mai yn Pwllheli yr oeddym, bwriwyd halen i "ffynonell y dyfroedd," fydd yn sicr o iachau yr aberoedd drwy yr holl sir, yn ogystd. ag ymlid ymaith farwolaeth a diffrwythdra yn y man. Am ddeg, ar y maes, dechreuwyd gan y Parch W. P. Williams. Waenfawr, a phregeth- wyd gan y Parchn Et. Thomas, Glandwr, a Dr Rees. Am ddau, dechreuwyd gan y Parch D. S. Davies. Bangor; a phregethwyd gan y Parchn J. Thomas, a T. Nicholson. Am haner awr wedi pump, dechreuwyd gan y Parch W. W. Jones, Pisgah, a phregethwyd gan y Parchn 2. Thomas, ac 0. Evans. Dygodd hyn i derfyniad weithrediadau un o'r cymanfaoedd goreu a gawsom erioed. Yr oedd yno adgofion melus yn mynwesau llawer dadau am gymanfaoedd a gynaliwyd yn Mhwllheli yn y dyddiau gynt, pan yr ysgy dwid y cynulleidfaoedd gan Williams, o'r Wern, Caledfryn, Griffith, Bethel, Dr Arthur Jones, Ambrose, Griffith, Caergybi, Ap Vychan, Hixaethog, a Iluaws ereill a hunasant yn yr Iesu/' Ond eich tadau, pa le y maent hwy ? a'r proffwydi, ydynt hwy yn fyw byth?" Tra yn gofidio oblegid eu colli hwy, yr ydym yn diolch fod ein Duw yn aros gyda ni, ac yn par. hau i gyfodi gweision teilwng yn lie y rhai a gymerwyd ymaith. Haedda y Parch O. Jones, | y diaconiaid, a'r eglwys yn Penlan, ganmoliaeth- gyffredinol am eu darpariadau rh&gorol ar gyfer y gymanfa. Yr oedd eu dewisiad o'r maes yn vun doeth nodedig, ac yr oedd y stage eang a g yfodwyd, yr hon oedd yn llawn, ac yn cynwys lit i i ganoedd eistedd, yn lie tra manteisiol a hy fryd i bregethu a gwrando. Dangoswyd he, yd garedigrwydd dihafal gan y gwahanol en^ 'adau crefyddol yn y dref at ddyeithriaid, heb adcaliod neb yn ol y cnawd," ond fsy rneuthur cyfrif mawr ohonynt mewn car- iad,, er mwyn eu gwaith." Ond yn benaf dim, dyi nimwn gydnabod Duw yn ddiolcbgar am hin hyfryd, ac am alluogi ei weision i bregethu gyd.a nerth a dylanwad anghyffredin, a hyny i dyr faoedd lluosocach nag a welwyd erioed o'r blae n mewn cymanfa gan yr Annibynwyr yn Mhi rllheli. Yr oedd y canu, o dan arweiniad Mr D. Jones, yn nghyda'r holl wasanaeth yn galoi iogol iawn. Yn herwydd y bwriad o gynal Cymanfa Gerdd lorol yn y Paviliou, Caernarfon, yn haf 1885, ni wnaed apeliad am y Gymanfa hon y flwydc tyn nesaf o Arfon. Mae'n dda genym grybw. yll fod eglwysi Porthmadog wedi anion cais un frydol am dani. Ni d.dangosodd eglwysi Lleyn ac Eifionydd ac Arfc in erioed fwy o haelfrydedd at gynal y Gymanl 'a, na'r flwyddyn hon. Deallwn, oher- wydd ca sgiiadau da i gychwyn o Penlan, fod y treuliau wedi eu cyfarfcd yn anrbydcddus, a gweddill, da mewn 11aw.
HYN A'R LLALL 0 WAUNCAE-GURWEN.
News
Cite
Share
HYN A'R LLALL 0 WAUNCAE- GURWEN. Mae yr wythnos ddiweddaf wedi bod yn un bwysig iawn yn hanes yr ardal hon, ar gyfrif dau amgylchiad a gymerodd le yma, pa rai sydd yn deilwng o gael eu cruniclo. Y dydd cyntaf a'r ail o'r wythnos cynaliwyd Cyfarfodydd Sefydliad y Parch T. Selby Joneiti gyflawn waith y weinidogaeth yn Carmel. Gwas- anaethwyd yn y cyfarfodydd gan y parchedigion canlynol: D. Jones, Cwmbwrla; W. Thomas, Gwynfe; H. A. Davies, Cwmaman, Aberdar; T. Johns, Llanelli; J. D. Rees, Salem, Aberdar; R. T. Jones, Pant-teg, Ystalyfera T. D. Jones, Plas- marl; J. Davies, Cadle, ac yn ddiweddaf oil gan y Parchedig J. R. Kilsby Jontes. Cymerodd yr ychydig seremoni arferol mewn sefydliad le yn y cyfarfod 2 o'r gloch ddydd Llun. Ceisiwyd arwydd yr eglwys a Mr Jones o'u boddlonrwydd y naill yn y llall, gan y Parch J. LI. Jones, Penclawdd, yr hyn a gafwyd yn gynes iawn o bob tu. Siarad- odd Mr Jones, Penclawdd, yn nghyda dau neo dri ereill, yehydig. eiriau gwir bwrpasol. Bellaeh y mae y Parch T. Selby Jones yn wein- idog Carmel, Gwauncaegurwen. Bydded i'r gras- usau canlynol fod yn amlwg iawn tra parhao yr undeb gweddi, addfwynder, gostyngeiddrwydd, amynedd, ac, yn ben ar y ewbl, cariad yn dysgleirio fel y rhosyn ganol haf. Dydd Mercher canlynol cawsom ddiwrnod rhag- otol mewn cysylltiad a thoriad y dywarchen gyntaf o'r pwll newydd sydd yn cael ei suddo gan gwm- peini Gwauncaegurwen, ar fferm y Maerdy, yn yr ardal hon. Yr oedd penderfyniad yn ein plith fel gweithwyr i gyfarfod wrth yr hen waith am haner dydd, er cyfarfod a'r meistri, a ffurfio gorymdaith tua man y pwll newydd. Wedi cael pob peth yn barod, cychwynwyd yn orymdaith, gan rifo rhai canoedd, a brass band y lie yn ein blaenori. Dylwn ddyweyd tan hyn ddarfod i ni fyned heibio i balas Mr D. Meredith, manager, yr hwn oedd yn ei wely yn gystuddiol; ond da genyf allu dyweyd ei fod yn raddol wella. Wedi i'r boneddwyr dalu ym- weliad a Mr Meredith, cychwynwyd eilwaith tua lie y pwll newydd. Efallai mai fan hyn y dylwn ddyweyd ein bod fel gweithwyr, masnachwyr, a ifermwyr yr ardal, wedi parotoi anerchiad rhagorol mewn frame wedi ei goreuro, yn nghyda phal arian ardderchog, er eu cyflwyno i'r boneddwyr fel arwydd o'n parch dwfn tuag atynt yn y gorphenol, yn gystal a'u gwaith yn rhoi achos llawenydd i ni yn y dyfodol, trwy suddo pwll arall yn yr ardal. Yr oedd yr anerchiad a'r bal yn cael eu cario yn yr orymdaith yn agored gan Mri J. Rees, W. Griffiths, a W. Watkins. Wedi i ni gyrhaedd y cae, ac i'r boneddwyr fyned i ben y stage barotoedig erbyn y dydd, gosodwyd Dr Rees, Tirbach, yn y gadair, a'r Parch T. Selby Jones yn arweinydd a chyfieithydd; yna awd yn mlaen 4 gweithrediadau y dydd. Yr oedd dymuniad gan y boneddwyr i ddechreu trwy weddi, yr hyn a wnaed gan y Parch J. Morlais Jones, Brynaman. Yna aeth yr arweinydd yn mlaen yn ol y programme oedd yn ei law. Yn gyntaf, anerchiad Seisonig gan y Cadeirydd, yna ton gan y band. Wedi hyny anerchiad gan Mr Cleves, prif ysgrifenydd y cwmni; yna can gan Eos Tanyrallt. Yn awr cymerodd y seremoni le o gyflwyno y bal i Mr Thos. Cooper, cadeirydd y cwmni. Derbyniodd y boneddwr hi gyda sirioldeb o law ei hen weithiwr henaf, Mr T. Morris, ac aeth yn mlaen a thori y dywarchen. Wedi hyny diolchodd yn garedig am y rhodd mewn ychydig o eiriau pwrpasol. Gosod- odd nodyn pum' punt ar y dywarchen, pa rai a gy- merwyd i fyny gyda diolchgarwch ar ran y gweith- wyr gan Mr W. Watkins. Wedi cael ton gan y band, ac anerchiad neu ddau, aethpwyd yn mlaen a chyflwyno yr anerchiad i ddwylaw Mr Cleves, yr hwn oedd i'w dderbyn ar ran y cwmni. Darllen- wyd yr anerchiad yn Saesoneg a Chymraeg i glyw y dorf gan y Parch D. Onllwyn Brace. Wedi i Mr Cleves dderbyn yr anerchiad, ac iddo dalu y diolchgarwch gwresocaf i ni ar ran y cwmni, dy- wedodd ei fod yn credu nad oedd ya mhlith y dos- barth cyffredin Seisonig un allasai wneyd anerch- iad mor ardderchog ac mor fyw o farddohiaetb. Siaradodd amryw o foneddwyr ereill i'r un cyfeir- iad yn Gymraeg a Saesoneg. Trosglwyddwyd yr aaerchiad ar ran y gweithwyr gan Mri W. Griffiths a T. Price. Diweddwyd gweithrediadau y dydd tt'wy ganu God save the Q ieen." Fel yna y treuliwyd y dydd yn y modd mwyaf hapus. Bendith ar ben y c-vmai, medd HEN Dwiir.
Galwaclau. -----
News
Cite
Share
Galwaclau. AMANFOKD (CROSS INN).-Mae yn Ilawenydd genym eich hysbysu fod yr eglwys uchod wedi rboodi galwad daer ao unfrydol i'r Parch J. C. Evans, Garth, Maesteg, a'i fod yntaa wedi ei hateb yu gadartihaol— John Richards, Ysg.
Y DIWEDDAR DR DAVIES, ,FFRWDVAL.
News
Cite
Share
7 myfyrvyr, y rhai ydynt oil yn Wrpasol ac yn werth eu cadw rhag myned ar ddifancoll. Buaswn fel un yn teimlo dydliordel) yn y Doctor yn falch iawn o weled yr h) Tn sydd wedi ei yfigrifenu i'r TYST yn cael ei g}Thoeddi yn llyfr, yn nghyda'r bvn gyhoeddodd y Doctor ei hun. a'r darlun, wrth reswm. Byddai yn hanes dyddorol# ac yn golofn goffadwriaeth ol i un oedd yn. ysgolhaig gwych, ac mewn safle pwysig a defnyddiol yn ei ddydu. Cymeredrb-ywtjn at y gorchwyl, diamheu y ceid lluaws o danYStVlf. wyr neu dderbynwyr. March, Cambs. CLWYDWENFRO. <