Y Tyst a'r Dydd

Y GYMANFA DDE-ORLLE WlNOL. Cynaliwyd y Gymanfa yn Rhydyeeisiaid, ar y Mercher a'r Tan, Mehefin 4/dd a'r 5ed. Y Gynadlodd a ddechreuodd am 11 n'r gloeh yn y capel. Dewiswyd Lewis, Brynberian, i lywyddu, a Jenkins, Cidweli; Prydderch y vVern, ac Evans, Hebron, i ysgrifenu. Gweddïodd y Parch E. Jones, Ffynonbedr. Wedi cael anerchiad gan y Cadeirydd ar Fagwraeth Grefyddol leuenctyd yr Eglwysi," eydunwyd 1. Fod Cymaufa 1885 i gael ei chynal yn y Towyn, Ceinewydd, Ceredigion. 2. Fod y Gynadledd Flynyddol hon o Annibyn- wyr siroedd Oam-fyiddin, Penfro, ae Aberteifi, yn cynrychioli 230 o eglwysi, 38,834 o aelodau, a 33,433 o wrandawyr, yn dymuno datgan ein hym- lyniad parhaus wrth y Gwir Anrhydeddus W. E. Gladstone a Llywodraeth ei Mawrhydi, HC hefyd eu condemniad diganisynied a chwerw o gynllun- iau anwladgavol a hunaageisiol yr Wrthblaid yn Nau Dy y Senedd. '3. Fod copi o'r penderfyuiad uchod, wedi ei ar- wyddo gan y Cadeirydd, i gael ei ddanfon i'r Prif Weinidog ac i'r Aelodau Seneddol dros y hit, sir a'u bwrdeisdrefi. 4. Ein bod yn dymuno cofnodi yn alarus farw- olaeth annysgwyliadwy ein hybarch gyfaill y Parcli W. Morgan, athraw duwinyddolyn N gholeg Presbyteraidd Caerfyrddin. Bu yn aelod ffyddlon a gwerthfawr o'r Gymanfa hon o'i urddiad yn Union-street, Caerfyrddin, IIydref 13eg, 1847, hyd ei farwolaeth, Ebrill 25ain, 1884. Yr ydym yn cydymdeimlo a'i blant a/i ger:unt yn eu gaiar, ac yn dymuDo i'r eglwys fn dan ei ofal yn wcithgar a llwyddianus i gael eto un with fodd calon Duw i'w bugeilio, ac yr ydym yn teimlo yn byderus y gwna y Bwrdd Presbyteraidd ddwyn yn mlaen y Coleg eto yn y dyfodol, a hyny yn Nghaerfyrddin, fel a* i barhau yr un manteision i'r eglwysi An- nibyuol, ac i sicihau eu hymddiried a'u cefnog. aeth fel yn amser cysylltiad Proffeswr Morgan a'r Athrofa. 5. Ein bod yn hyderu y llwydda Mr DHlwyn i gael dadl a rhaniad ar ei gynygiad, ac yn dymuno ar hon aelodau-Seneddol y tair sir i'w gofnogi. 6. Ein bod yn diolch i'r Cadeirydd am ei was- anaeth yn y gadair, a'r anerchiad pwrpasol a roddodd at' Fagwraeth Plant yr ac y carem iklo roddi yr anerchiad i'w ayhoeddi gyda hanesi v Gvmanfa. (Gweler yr anerchiad ar y diwedd.) Rhoddwyd derbyniad gwresog i'r Parch Morris Philiips, cenadwr yn India er's 23 mlynedd—un genedigoi o ardal Rlivdyceisiaid. Dywedodd ei fod ef yn thorough Welshman, a rhoddodd anerchiad byr a gwresog yn Saesoneg yn cymhell pobl ieuainc o Gymru llawn o dan Duw a'r tan Cymreig i ddyfod allan i'r India a China yn genadgn. Terfynodd Mr Evans, Aberaeron, trwy weddi. Y MODDION CYIIOEDDUS. Am 2 o'r gloch ar y cae, gweddïodd Williams, Llechryd, a phregethodd Richards, Myddfai, oddiar Heb. i. 1 Morris Aberteifi, oddiar 1 Cor i. 22, 23, a Davies, Bethlehem, oddm? Luc xii. 47. Am 6, yn y capel, gweddiodd Jones, Cci" newydd, a phregethodd Thomas, Capel Isaac, oddiar Zechariah xii. 10 Prydderch, Wern, oddiar Dat. v. 9, 10. a Thomas, LI an fair, oddiar Actau xii. 6, 7. Pregethid ar yr un amsep mewncapeli cymydogol. Am 7 boreu lau, dechrcuodd Griffiths, Alaen- ygroes, a phregethodd Thomas, Liangadog,. oddiar loan xiv. 8, 9 Thomas, Bethesda, oddiar Salm xxxvii. 37, a Thomas, Solfach, oddiar Luc i. 32, 33. Am 10, dechreuodd Davies, Moriafa, a phreg- ethodd M. D. Jones. Bala, oddiar loan ix. 39 T. Davies, Siloah, oddiar 1 Cor. xv. 35 43, a W. Evans, Aberaeron, oddiar Rhuf. iii. 25, 26. Am 2, dechreuodd S. Evans, Hebron, a phregethodd Jones, Pencader, oddiar Salm lxii. 12 Phillips, y cenadwr, oddiar loan x. 16, a Phillips, Horeb, oddiar Can. iv. 16. Cyhoedd- wyd i bregethu am 6, Owen, Glandwr Jones, Trewyddel, ac Evans, Pontardulais. Cafwyd hin hyfryd, croesaw serchus a helaeth cynullodd miloedd at eu gilydd, a hyderwn y dilynir y Gymanfa hon gan adfywiad grymus- fel yr hen Gymanfa yn 1823, am yr hon y cofia ychydig hen bobl. S. EVANS, Ysg.

CYMANFA EHYDYCEISIAID YN 1823v 11. Cyfeillach gyhoedd. Hanesion cysurus. 2. Dechreuodd Davies, Abergwaun, a phreg- ethodd Bowen, Saron; Davies, Aberteifi; a Davies, Sardis. 7. Pregethodd Powell, Cross Inn, a Jones, Saron. 8. Yr ail ddydd, Dechreuodd Jones, Troed- yrhiw, a phregethodd Griffiths, Hawen, a Williams, Llanfairmuallt. 11. Dechreuodd Williams, Llanelli, a phreg- ethodd Roberts, Llanbrynmair; C. Morris, Narberth; a Phillips, Neuaddlwyd. 3. Cyfrinach ddirgel gan y gweinidogion, Dechreuodd Griffiths, Glandwr, a diweddodd Griffiths, Tyddewi. Gwêl Hanes y Cymanfaoedd," tudalen 349. Canlyuwyd y Gymanfa a diwygiad grymus, pryd yr ychwanegwyd ugeiniau at yr eglwys.. Hanes yr Eglwysi," iii. 366.

MAGWBAETH GREFYDDOL IEUENCTYD YR KGLWYSI. ANWYL FRODYR A THATIAC, — Cyd-ddiolcliwn i'r Arglwydd am gael cyfarfod tnewn fath Ie, a chyda'r fath waith, a ehydwedoïwn, Arglwydd,dyrclia arnotn lewyrch dy wyneb," a pbar wybo i yn nghanol y blynyddoedd" hyn mai ti bia'r achos, a ,th fod yn arddel dy Air. Y mater y carwn giywe 1 ymddyadan arno yw hwn, set, Magwraeth Grefyddol. leuenctyd yr Eglwysi. Mae Seion yn fam plant. Dymunol fyddai ei bod yn llawen fam plant. Siars v Pen a'r Priod yw, Mag hw nt i mi." Gwaith mawr, a ^Wdith pwysig yw mayn plant yn natariol, llawet1 mwy eu magn yn gief- y-idol. Rhaid magu'r plant cyn y delonf yn ddyoion. lGhaid iddynt. gael bivyd, dysg, a gwaith. Llaeth i fabariod, a didwyll laeth y Uair." Mae esgealuso eu magu yn iawn yn golled iddynt hwy eu bnriHin, yu golled i'r egl-vys yn neilldnol, ac i'r byd in gyffredinol. Mae rhai yn eae: gormod o faldo i a moethau, lie nid oes iun yn d'od arnynt. Byw ar ffr,vyth bafur rhai ercill heb wneyd drostynt eu hunain pan aIIant. Mae eisieu eu dysgu vfeddwl, a dyweyd eu meddwl. Mugu gweddïau, seinio maw!. (iweifchio er emll, endl c er cyfranu at aebos cref/dd. Wesley's rules, Gan what you can," &c. Mae rhai enwiidiiu yn rhagori ar erciii yn eu y fal am fagn eu plant., a yall fod rhai eglwysi yn ein plith n:nan yn rfcagori ar ereill yn hyn. I. Beth i lJdysgu iddynt ? Byddai yn dda, ac yn— 1. Angenrheidiol argraffu ar eu meddwl, mae y Be bl, a'r i eibl yn lini,, yw ilyfr ein erefydd. The Bible, and the Bible alone is the religion of the Pro- testiiits Llyfr Duw i ddvn yw y Beibl. 2 Dysgu boa ganddynt alluoedd digonol i chwilio a deall y Beibl. Hawl Judd", ;i gallu i'w ddefnyddio. Mae thai yn fwy eu gallu (dd yn natnrio' na'ti gilydd, oud y mae gau bob un alluoedd i fod yn ddefnyddiol yn eglwys D.fuw. Caleb Moiris ar Ganu, Wathin Ovoen ar Weddio. 3. Eu taflu hyd y gellir ar eu hadnoddau eu hunain. Mae plant yn pwyso gorinod ar eu rhieni, yr ieuane ar yr ben, a'r hen ar ea hynach. Cerddod yn llaw yr athraw, cerdded ar bwys coed, Rhaid ei mentro hi cyn cordd- ed, a d'od yn gryf.

Cynulleidfaol Lloegr a Chymru, no y mae pawb ag y mae gronyn o ddynoliaeth yn eu natur yn Uawenhau am hyny. Mae teiinlad cryf iawn dros gael CYFARFOD HYDKEFOL 1885, os yw yn bosibl, yn rhyw le yn Nghymru. Mae Pwyllgor yr Undeb yn awyddus am hyny, os gellir, ac yn barod, yn ddiau, i estyn help sylweddol. Mae yr Undob wedi bod yn y De dair gwaith-Yl1 Aberdar, yn Abertawy, ac yn Nghaerdydd. Teimlir mai i'r Gogledd y dylai ddyfod nesaf. Bu y peth dan sylw ddoe yn Mbwyllgor Cym- deithas yr Achosion Seisonig yn Nghaer, ac yr oedd y teimlad yn unfrydol dros ei gael, ac mai i Fangor, mewn cysylltiad a Chaer- narfon, a Bethesd-i, a'r amgylchoedd, y dylai fyned. Credid fod yno gyflawnder o leoedd i'w groesawu, ac y byddai parodrwydd yn mhawb o bob enwad i gvnorthwyo. Ym- ddiriedwyd i Mr Hooke, Mr Herber Evans, a Mr W. J. Parry i ymgynghori ag eglwysi tn y cylch ar y mater, fel y gellir cael ganddynt roddi gwahoddiad iddo. Diau y gwnai les dirfawr, ac y rhoddai i Ogledd Cymru olwg ar Annibyniaeth na chafodd erioed. Yr wyf yn mawr obeithio y cymerir y peth i fyny, a chyda chydweithrediad nid oes dadl na ddygid ef oddiamgylch yn llwyddianus. LLADMERYDD.