Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
Hide Articles List
3 articles on this Page
LIVERPOOL.
News
Cite
Share
LIVERPOOL. CYFARFOD Y GWEINIDOGION CYMREIG. Am 3 o'r gloch prydnawn Llun, Medi 3ydd, cynaliwyd Cyfarfod Gwoinidogion Cymrcig Liverpool yn nghapel Park-road. II wn oedd cyfarfod cyntaf y tymhor eleni. Nid oedd mor liuosog ag arfer, am fod amryw o'r gweinidog- ion oddieartref, a dau o weinidogion ffyddlonaf y Wcslcyaid i'r cyfarfod wedi ymadael, a'u hol- ynwyr heb gymeryd eu lie ond cafwyd cyfar- fod rhagorol yn mhob ystyr. Llywyddwyd gan y Parch W. Williams (B.), Bonsfield-street; a darllenwyd papyr galluog gan y Parch Dr Hughes ar lyfr Dr Fair burn, a elwir The City of God. Penderfynwyd yn y cyfarfod terfynol yn Mai fod y llyfr hwnw i fod dan sylw yn y cyfarfod dyfodol, a bod Dr Hughes i agor yr ymddyddan arno, yr hyn a wnaeth mown modd gorchcstol; ond ni chyrhacddodd yr hyn a barotoisai ond dros benodau cyntaf y llyfr. Cafwyd sylwadau ychwanegol gan creill. Pas- z, iwyd penderfyniad o lawenydd ar ddychweliad dyogel y Parch W. Nicholson, ac o gydym- deimlad a'r Parch G. Ellis, M.A., Bootle, yn ei gystudd blin. Bydd y cyfarfod nesaf yn y Tabernacl y LInn cyntaf yn Nhachwcdd, ac y mae y Parchn 0. Thomas, D.D., J. Thomas, D.D., W. Williams, Bonsfield-street, ac II. Jones, Birkenhead, i ddarparu br-asluniau o bregethau ar Matt. vi. 22. 23, a'r rhai hyny i gael eu beirniadu gan y cyfarfod. Mae y cyfar- fodydd byii o werth dirfawr, ac ni fyuai y rhai sydd yn eu dilyn yn fwyaf cyson er dim fod hebddynt. Darparodd eyfeillion caredig Park- road yn helaeth ar gyfer y cyfarfod; ac yn mhob man lie yr a y mae yn cael y croesaw mwyaf. AGORIAD ORGAN NEWYDD Y TABERNACL. Mae y Tabernacl wedi myned o clan adgy- weiriad ac adnewyddiad trwyadl. Yn anffodus, pau goclwyd y capel, codwyd ef yn rhy agos i'r graig, fel yr oedd y lleithder yn gweithio trwy y muriau, yr hyn a barai anghysur a thraul barhaus. Buasai yn arbediad o £ 500 o leiaf pc buasai hyny wedi ei wneyd ar y dechreu. Agor- wyd yn awr fwy na llathen o le clir rhwng y capel a'r graig o aragylch y capel. Adeiladwyd commitec room helaeth, a minister s vestry, a cloak room, a pliob cyfleusderau yn nglyn a hwy. Gwnaed dwy class room at wasanaeth y plant ieuengaf yn yr Ysgol Sabbothol. Paent- iwyd yr ysgoldy a'r capel, ac addurnwyd y nenfwd a'r parwydydd yn orwych. Cafwyd pwlpud newydd hardd, a chyfDewidiwyd safle y cantorion, ac aeth traul yr holl bethau hyn yn rhyw £ 1,200. Ehoddwyd organ fawr o wneuth- uriad Mr Willis, un o organ-adeiladwyr blaenaf y deyrnas. Mesura ddeunaw troedfedd o led, ac y mae ei phibellau mawrion oil wedi eu goreuro. Chwareuir yr organ o dan y pwlpud, yn ei ffrynt, ae eistedda y cantorion yn dair rhes o bob tu i'r pwlpud, yn gwynebu ar eu gilydd, ac ar yr organydd. Mac y trefniad y mwyaf cyf- leus. Bydd cost yr organ yn £700, fel y cyr- haedda yr holl draul i ryw £2,000, Aed i'r capel Sabboth, Medi 3ydd, a phregethwyd y boreu a'r hwyr gan y Parchn H. Jones, Birken- head, a Dr Thomas. Ni fwriedir cael cyfarfod- ydd ail agoriad, oblegid fod y Gymanfa y Sab- both nesaf. Nos Fercher, Medi 5ed, cafwyd cyngerdd—mawrcddog, wrth gwrs-i agor yr organ. Llywyddid gan Dr Thomas, yr hwn ar y dechreu a draddododd anorchiad byr, yn cynwys mynegiad o'r argymeriad presenol, o'r hwn y cymerwyd y ffeithiau uchod. Arwein- iwyd gan Tanymarian gyda'i holl fedr a'i frwd- frydcdd arferol. Canodd Eos Morlais a Mrs M. J. Williams er boddlonrwydd i bawb, a chanodd cor y lie amryw ddarnau yn rhagoroi. Gwasanaetliai Mr Branscombe, un o chwareu- wyr blaenaf y Philharmonic Hall, wrth yr or- gan, a thynodd allan holl nerth a phereiddiwch ei seiniaii. Diau nad oes organ o'i bath, o ran gwertli mewnol ac uddurnwaith allanol, mewn unrhyw gapel Cymraeg perthynol i unrhyw enwad. Cynlluniwyd ac arolygwyd yr holl waith gan Mr Thomas Owens, Richmond- terrace; ac er ei fod yn orchwyl anhawdd i gydio yr hen waith a'r newydd, eto y mae wedi ilwyddo i'w wneyd or clod iddo ei hun a bodd- lonrwydd i creill; a sicrheir fod yr holl rai a ymgymerodd a gwalianol ranau y gwaith wedi ei gyflawni yn oncst a ffyddlon. Mae eglwys y Tabernacl wedi sierhau tir at godi capel ac ys- goldy yn Anfield-road. Codir yr ysgoldy yn ddioed, a chodir y capel pan welir fod angenion y gymydogaeth yn gofyn hyny. Mae yr eglwys or yn hen bellach, eto yn iach a bywiog, ac yn gryfach at waith nag y bu erioed ac yr oedd y dorf luosog a ddacth yn nghyd i'r cyngerdd nos Fercher, a'r ysbryd caredig a ddangosid, yn brawf eglur fod yr cglwysi creill o bob cnwad yn llawcnhau yn ei llwyddiant.
UNDEB YR ANNIBYNWYR CYMREIG.
News
Cite
Share
UNDEB YR ANNIBYNWYR CYMREIG. Ymddangosodd yr ysgrif ganlynol yn Yr Wythnos, un obapyrau Meirionydd a gyhoeddir yn Nghorwen, ac anfonwyd hi i ni gyda dymuniad am iddi gael ymddangos yn y TYST A'R ÐYDD fel datganiad o farn pobl Meirionydd am ymweliad diweddar yr Undeb a Ffestiniog. —GOL. Yr wythnos duiweddaf, cyflwynasom i'n darllenwyr adroddiad brysiog o hanes a gweith- rcdiadau cyfarfodydd yr Undeb pwysig uchod, a gynaliwyd yn Ffestiniog. "Mown uudeb y mae ncrth" sydd wiveb a gydnabyddir fel un o brif ffeithiauyr oes yr ydym yn byw ynddi. Yr awydd ychwanegol am hyny ydoedd y cynulliad mawrcddog yr ydym yn cael y fraint a'r pleser o alw sylw cin darllenv.'yr ato. Hwn ydoedd y ueuddegfed cwrdd er sefydliad yr Uudeb, ac y mae yn amlwg i bob dvn diragfarn ei tod yu c(luglu ncrtlo. o llwyddyn i llwyddyu^ ac felly yn dyfod yn fwy o wrthddrych sylw ac edmygedd, nid yn unig gan yr Enwad Annibynol ei hun, ond hefyd gan yr oil o'r gwalianol enwadau Ymneillduol ereill sydd yn ffurfio rhanau mor bwysig o'r boblogaeth Gymreig. Golygfa hardd oedd yr un a gafwyd yn Ffestiniog ar ddydd cyntaf yr wyl, pan yr ymdywalltai y bob], blaenion yr Enwad, i mewn gyda phob tren; a hyfryd iawn oedd eu gweled yn llongyfarch eu gilydd wedi blwyddyn arall o lafur a lludded—gwyr o Fon ac o Benfro, o Gaernarfon ac o Gaerfyrddin, o Faldwyn ac o Fynwy, o Feirion ac o Forganwg, o Lundain ac o Liverpool, o Fanceinion ac o Frycbeiniog, o Aberteifi yn y De, ac o Ddinbych a Fflint yn y Gogledd-oll yn rhifo oddeutu 350; ac ni buasai y rhan fwyaf o'r rhai hyn byth yn d'od i gyfar- fyddiad a'u gilydd oni bai am fodolaeth yr Undeb hwn, AmI wg yw fod ymolygiad craff a barn addfed wedi bod wrth y gorcbwyl o gynllunio trefn a gwaith y cyfarfodydd hyn, fel y mae yn anhawdd awgrymu unrhyw welliant yn eu dygiad yn mlaen yn y dyfodol. Pa fodd bynag, mentrwn roddi un awgrymiad, sef y priodoldeb i symud y cyfarfod yn yr hwn y bydd y cadeirydd yn traddodi ei anerchiad o 9.30 i 10.30, modd y gallo pawb gael digon o amser ar ol y gynadledd yn y boreu fel ag i fod yn bresenol yn brydlon erbyn amser dechreu y cyfarfod. Beth bynag a feddylir o'r cyfar- fodydd ereill, hwn yn bendifaddeu ydyw cyfarfod mawr yr wyl, a dylid rhoddi digon o amser i bawb fod yn bresenol mewn pryd. Nid oes dim a duedda i dynu dignity cyfarfod i lawr yn fwy na bod y gynulleidfa yn d'od i mewn yn ddrabiog. Buasem hefyd yn awgrymu y priodoldeb o beidio darllen papyr arall ar ol yr anerchiad o'r gadair, a chred wn fod y cyfeiriadau atfrodyrymadawedig ar ddiwedd y cyfarfod hwn; y diweddiad mwyaf priodol ac effeithiol. Yr oedd yr anerchiad o'r gadair eleni, gan y Parch W. Edwards, Aberdar, ar y pwnc, sef Yr Eglwys a'r Oes yr ydym yn byw ynddi," yn deilwng o'r Enwad, ac o'r gwr parchedig a'i traddododd. Yr oedd yr anerchiad yn dangos gwybodaeth eang, barn addfed, ysbryd rhagorol, iaith goetb, ac awyddfryd cryf ac angerddol i oleuo, calonogi, dyddanu, ac i anfon y bobl adref yn fwy awyddus nag erioed i ogoneddu Duw, ac i wasanaetbu eu hoes a'u cenedlaeth. Etholir i lywyddu yn y gwabanol gynadleddau wyr o urddas a dylanwad, yn ogystal a'r rbai i ddarllan papyrau, areithio, a pbregethu. Ni. raid i neb gwyno ei fod yn cael ei esgeuluso, gan y gofelir fod pawb yn cael ei alw yn ei dro, a byny mor fuan ag y byddo yn bosibl. Y cadeirydd etholedig am y flwyddyn ddyfodol yw y Parch W. Roberts, Liverpool, enw ar unwaith sydd yn sierhau y cedwir i fyny urddas y gadair. Hyfryd iawn oedd gweled yr unfrydedd a'r brwdfrydedd gyda pha un y galwyd ef i'r swydd anrhydeddusaf y gallasai ei frodyr ei aorhydeddu a hi. Gan fod Mr Roberts yn wr o synwyr cryf, o farn addfed, o athrylith loew, ac o dymher finiog a gwreichionog, diau y bydd ei anerchiad yn werth cyrchu o bell i'w gwrando. Llanelli a Chapel Als, o goffadwriaethfendigedig, yw y man y gelwir ef i draddodi ei anerchiad, a chan fod yr Annibynwyr. mor lluosog yn y dref boblog hono, diau y bydd mynediad yr Undeb i Lanelli yn ilaith bwysig mewn eysylltiad a hanes Annihyniaeth Gymreig. Wrth edrych yn ol ar y cyfarfodydd a gafwyd, teimlwn fod y tair cynulleidfa yn Ffestiniog, yn ngbyda'u gweinidogion, Parchn P. Howell a Crugwyson Davies, wedi anrbydeddu eu hunain wrth anrhydeddu eu Henwad. Ac yr oedd y caredigrwydd a ddangoswyd gan enwadau ereill yn dangos fod y lletygarwch Cymreig eto heb golli o gymoedd a bryniau Gwyllt Walia. Heblaw hyn, y mae awyddfryd y genedl yn cynyddu am glywed dynion o dalent dysglaer. Prawf o byny ydoedd yr angenrheidrwydd i gynal cyfarfodydd mewn lleoedd heblaw y manau oedd eisoes wedi eu nodi. Ni byddai yn briodol ynom i derfynu bob gyfeirio gyda llawenydd at y ddirprwyaeth oddi wrth Gymanfa Gyffredinol y Methodistiaid. Y cenadon oeddynt y Parch T. J. Wheldon, B.A., ac R Rowlands, Ysw., Bank, Ffestiniog. Traddod- wyd ganddynt areithiau hyawdl a brwdfrydig, yn dangos teimladau caredig y Methodistiaid at yr Annibynwyr ac yr oedd y derbyniad a gawsant yn urddasol a pbarcbup iawn. Hyderwn y gwel yr Enwad Annibynol yn ddoeth cyn bo hir i dalu yn ol y compliment. Gyda y nodiadau hyn, terfynwn ein hysgrif, gan ddymuno cyflwyno diolchgarwch i gyfeillion caredig Ffestiniog am y derbyniad tywysogaidd a roddasant i'r uchelwy], a bydded hir oes a rhwydd bynt i Undeb Cynull- eidiiaol yr Aunibynwyr Cytarcig.
Y COLEG GOGLEDDOL.
News
Cite
Share
peth a allesid ddyweyd yn ffafr Caernarfon, a dywedodd y cwbl yn y raodd goreu. Ond er y cwbl, o du Bangor y trodd y fantol. Diau genym fod y Barnwyr yn bollol ddiduedd, ac nad oedd gan unrhyw berson unrhyw ddylanwad arnynt, ac eto y mae rhyw betbau yn dylanwadu ar ddynion yn ddiarwybod ynddynt, ac o bosibl nad oeddynt hwythau yn rhydd oddiwrth y dylanwad anymwybodol hwnw. Yr oedd y gair wedi myned allan fod y mater wedi ei n y benderfynu, ac nad oedd ymddangos ger bron y Cyflafareddwyr yn ddim ond bug ac edliwiodd Mr HEIIBEK EVANS hyny, a dywedai ei fod yn barod i roddi enwau y rbai oedd wedi dyweyd hyny oud am- ddiffynai Mr JOHN ROBERTS ei hun nad oedd y cwbl yn ddim ond tipyn o goegio rhwng Bangor a Chaernarfon. Ond sicrheir fod y peth wedi ei ddyweyd, a hyny gan rai oedd yn proffesu eu bod yn nghyfrinion yr Arglwyddi. Mae gan ddinasoedd Esgobol, ac Eglwysi Cadeiriol, a sefydliadau addysgol, a phalasau pendefigol ddylanwad ar bobl, or hwyrach nad ydynt hwy eu bunain yn meddwl hyny a bydd yn anhawdd cael gan Ymneillduwyr Cymru gredu nad oedd gan y pethau hyn ddylanwad yn y dyfarn- iadau hyn yn frafr Caerdydd a Bangor. Ond y mae y pwnc bellach wedi ei ben- derfynu ac wedi i bawb gael gollwng ei deimlad siomedig allan, lie y mae hyny, gadawer i ni gael cydweitbio yn galonog ac zn anghofio pobpeth a fu. Nid yw o- gymaint pwys yn y diwedd pa le y bydd y Coleg, ond y mae ei reolaeth barhaol o bwysigrwydd anhraethol. Mae y cyfansoddiad—esgus- oder ni am ddefnyddio y gair-wedi ei dynu allan yn hollol deg a dibartiaeth ac os bydd yr Ymneillduwyr yn ffyddlon i'w heg- wyddorion, gallant gael ohonynt eu hunain ddau o bob tri ar y Cynghor, fel yn ddiau y dylent gael; ond os ymostyngant yn was- aidd i arglwyddi ac urddasolion eglwysig, rhaid iddynt gymeryd y canlyniadau. Dyma yn awr sydd o'r pwys mwyaf, Pwy fydd y Cynghor? Ar law bwnw y bydd dewis yr boll atbrawon, a cbario yn mlacii y sef- ydliad; ac yr ydym yn dywoyd eto fod Ym- neillduwyr G-ogledd Cymru a'r gallu yn eu Haw i ddewis Cynghor y byddo ei fwyafrif yn cydymdeimlo yn drwyadl a hwy, ac nid ydyw ond hollol deg ynddynt i ddefnyddio y gallu hwnw.