Y Goleuad

I M F O K T ANT NOTICE. "ATORA"^ BEEF SUET. The demand is so great that we regret un- der present circumstances it is impossible to supply the retailers ,with more than a pro- portion. of their requirements.' The public are assured that we are distri- buting the Supplies fairly throughout the country, and every effort is made to see that each user of "Atora" shares in the avail- able supplies. Please do not order more than is actually requited to carry on. We cannot supply consumers direct, and we should be much obliged if they would N help by refraining from writing and increas- ing our clerical work. Present retail prit-e is Is 6d per lb., and 9id for |-Ib. carton;

yn wresog i'r Oaplan, D. Picton -Evans, M.A., y cyn- ysgrifenydd, yr hwn sydd er's misoedd bellach. yn gweini ar y milwyr yn Ffrainc. Yn ychwanegol aiolchwyd i'r Parch. John Riohalda am orphen ty mor Mr. EHrarus fel ysgrifenydd. Pasiwyd adrodd- iad Pwyllgor yr Ysgol Sull, gyda'r eithriad nad ydys yn gweled y ffordd yn glir i gael adsroddiad argraph- edig o'r .Arholiad am eleni. Cynwys adroddiad y pwyllgor y pethau canlynol,—Derbyniwyd enwau y gotalwyr ar gyfef yr ArhdlillAd Sirol, ac ymddir.ed- wyd y trefniadau yuglyn,&r Arholiad Cyfundebol i ofal yr ysgrifenydd, Enwyd yn. ia-bwyllgor i dder- byn adroddiad yr arholwyr yn yr Arholiad Sirol, sef swddogion y pwyllgor, yr arholwyr, ynghyda'r Parch. O. C. Morgan), a Mr. Danid, Evans. Pas- iwyd y trefniadau canlynol ynglyn- ag Arholiad 191,9,-Mat,erion yr Arholiad (a) Dosbarth bynaf Y ddau Epistol at y Thesaloniaid; dpsbarth II: Yr Arglwydd lesu o'i fedydd hyd y gwedd-newidiad, yn ol Ui aw-lyfr y Parch. G. Hughes, M.A. dosbarth III: Hames yr Arglwydd lesu o'i faohgendod hyd y gwedd-newidiad, gwerslyfr Mr. Jenkin James, M. A. dnsbarth IV Hanes lesu Grist o'i enedigaeth hyd ei demtiad, gwensfyfr y Parch. W. Wynn Wil- liams (tud. 1-22); dosbarth V: Yr un maes a. doo, barth IV., ond fod y. gofyniaclau i fod yn syml iawn. (b) Dosbarth VI: Arholiad llafaredjg, Rhodd Mam, pen. vii., xi. Arholwyr,—Dosbarth hynai: Pardn. J. 0. Thomas, Bryn; dosbarth II: Parch. David Hughes, Seven iSisters; dosbarth III: Parch. T. H. Morgan, Garth; dosbarth IV: Mr. Tom James, M.A., Cruglasj dosbarth V: Miss Jane Dunn, Llansamlet. (c) Adeg yr Arholiad. Mawrth 25, 1919. Awdurdodwyd yr ysgrifenydd, mewn cydymgynglhorliad a'r arholwyr, i symleiddio y cwes- tiynau a farno efe yn aneglur, neu yn anhawdd. Peiide-cfynwyd alifon allan y cylch-lythyr arferol, ynglyn a. Saboth yr Ysgol -Sul. Pasiwyd i wahodd unwaith eto bob Cyfarfod Dau-Fisol ianfon un cynryeMolvdd i BwylLgor yr YsgolSahothoI. Ar awgrymiad y cyn-ysgrifenydd, pasiwydlnarl. ysgrif 'enydd y pwyllgor ddyla.?ai gynrydhioli y Oyfarfod Misol ar Bwyllgor Cyffredinol yr Ysgol Sul. Goaod- wyd ar yr ysgrifefnydd i ymholi a ell id cael rhyw ffordd i leihau y draul ynglyn ag argraphu.—Trysor- fa y Gweinidogion: Gan fod Mr. Daniel lEnoch, Nantymoel, yn analluog i weithredu fel trysorydd y drysorfa ttchod, pasiwyd Mr. D. A. Davies, Panty cymmer, yn ei le.1 Penderfynwyd i'r ysgrifenydd anfon at Arglwydd Rihondda am eglurhad paithed ymborth gweinidogion a phregethwyr pan i ffwrdd ar y isuliau. Penderfynwyd anfon llythyrau o gyd- ymdeimlad a'r personau ca,nlynol,-r-A theulu y di- weddar Mr. iRichard Bowen, blaeaior yti IRAveii Bill; a'r Parch. Vincent Thomas ar farwplaeth ei frawd; ac a. theulu y diwoddav Mr. Hoplsin Griffith, Tre- forris; Inspector Morgan, Crynant, ar iaiwolaeth ei briod; Mrs. Morris. Sea, View, B ichg ove, wedi Colli mab—Lieut. Morris-^ar fa-es y frwydr; Mrs. Thomas Evans, Tonn:â,a.rfarwryjaeth' mab yn yr America Mr. iRichard Thomas, Caerau, ar farwol- aeth ei fab & theulu y diweddn- Mr. Dftvid Arthur, Jerusalem, Nantyffyllon; M". Thonns. YstaJt'nra, ar farwolaeth ea briod Xfor Jonv«s Pontfacn; a"i Irodyr, ar farwolaeth eu tad; E-van Jones. Bethel. Biiton Ferry, ar farwolaetih ei frawd. Cafwyd adroddiad Pwyllgor y Cronfeydd, gan y Parch. D. G. Jones-, a phasiwyd ef. RhoddJwd adroddiad o- gasgliad y Genhadaeth Gartrefol. gan Mr: T. E. Lewis, Y .H> Diolchwyd yn gynes i Mr. Lewis am eradroddtad manwl. Cyflwynodd y- Parch. Lewis RI*(*ttrds ad roddiad y Drysorfa Fenthyciol; gwneircidallam ariam oarilynol,—Resolven, 50p. Jerusalem, Nantyffyllon, 150p.; Hermon, Caerau, 300p., a Seven Sisters, 300p. Hysbyswyd fod y Parchn. Lemuel Jonss, Goppa, a D. 0. Morgan wedi ymddiswyddo o ofalaeth bugeiliol. Dewiswyd y personau canlynol yn bwyllgor er cynorthwyo eg- Iwysi Jerusalem, Nteintyffyllon, a WaleryOae Gurwen iiiewn ysty-r arianol,—Mri. Llewellyn Howefll, Mor- gan Jenkins, T. O. Morgan, J. Lewis (Aberafon), Iorwerth Thomas, W. E. Jones, Y.H. Parchn. Clement Evans, ac Evan Llewelyn.; Mr. T. O. Mor- gan yngynullydd. Cyflwynwyd mater Nantyfiyll- on, ynglyn a, phryniad y tir, &c., i ofal y Pwyllgor Adeiladu, gait. ychwanegu y Paivh. Wm. Thomas, Maesteg, atynt. Hysbyswyd fod eglwysi Glandwr a Phenolawdd Yill tPalulOOp. yr un o'rddyled.. Can- iatawyd i Tabor, Maesybar, newid nodyn 50p. Gorphwysfa. Sciwen, yn .talu 500p. o'r ddy ed, a pbasiwyd iddynt gael y gweithredoedd allan, o'r gist i ofal Mr. James Clement. "Seven Sisters yu d),Ilystrio nodyn lOOp., ac vn newid nodyn 200p. Caripel, Aberafon yn talu lOOp. o'r ddyled; Glyn- corrwg ac tAbergwynfi yn talu 50p. yr un o'r ddyled. Cais am stamp y Oyfarfod Misol ar nodyn lOOp. i Glanrhyd. Waen Cte GurN-ert yn gofyn am stamp ar nodyn 150p. Tabernacl, Ysti'ad Cvnlais, yn talu lOOp. o'r ddyled. Ae'odau ar Bwyllgor y Cronfeydd,—Parchn. O. C. Morgan, .Wm. Jones, Aberdulais, Clement Evians, James Llewellyn, Win: Thomas, ac Edward Owen Mri. Daniel Williams, Nazareth; Wm..Stanford, Oilfriw; W. E. Jones, Y.H. J. Smith, St. Bridies; W. G. Roberts, a Thomas Meyrick. Oynrychkrwyr i'r cvmanfaoedd oddiosbarth Dvffryn Nedd, y Gymanfa Gyffredinol, Mr. Howel Jeffreys, Crynant; Oymdeithasfa, ,Vfaw-th, P-,irc'h. Divid Evans Rpsolfeii; Mai. Mr. R. Wynn Jones. fSciwen; Awst, Parch. Wm. Jones, AberduWe; Hydref, Mr. Eliezer Jenkins, .A berdu- lafis. o eglwys y Crynant am ddewis blaenor- iaid. Enwyd y Pa^ch. David Hughes a Mr. J. W. Thomas. 'Seven .Sisters. Cais o'eglwys Glyncorrwg am genihadon at yr uni gorchwyl. Einwyd y Parch. James Davies a Mr. Jdhn Richards. Cais o Ca.r- mel, Aberafon, am frodyr i gymeryd llais yr eglwys P-artlied bugail,, Enwyd y kara. J. M. Jones, a dP3;' Mr. John Hanbury. Oais o eglwys Tonjypandy, am genihadon at yr un gwarith. Enwyd y Parch. W. Samlet Williams a Mr. John Lewis. Hysbyswyd fod Dosbarth Aberafon, riiewn undeb ag eglwys y Cymmer, wedi cyohwyn achos newydd yn Dyffryn, ger y Cymmer, trwy gynal Ysgol Sul a Chyfarfodydd Gweddi. Cymeradiwywyd y person.att canlynol fell lleygwyr i bregethùytl ol y drefn newydd,—Mri. Herbert Rowlands^ Blaengarw; Verley Marchant, a Wm. Thomas, Garth, Maesteg. Derbyniwyd Mri. Herbert Rowlands a David Owen o eglwys y Tabern- ael, Blaengarw, yn Iftelodau o'r Oyfarfod Misol. Hdlwyd hwy ynghylch eu profiadau crefyddol, gan- y Paroh. John Hughes, M.A., Penyboilt, Terfyn- wyd trwy weddi gae Mr, T. E. Lewis, Y.H., Blaen- garw. Sir Fflint. I .¡.. Uilcen, Mawrth II—12. Llywydd, Mr. Evan Davies, Cilceli. Wedi dechreu trwy ddarllen a gweddio, gan Mr. E. Humphreys, Rhosesmor, dar- llenwyd a ohadarnhawyd y cofnodion. Hysbyswyd fod y Parch. John Ellis Jones, Glyncairiog, wedi ateb yn gadarnh^ol yr alwad oddiwrth eglwysi Ffyhnongroew a Uwynfa, ac yn bwri&du dechreu ar ei waith yn Mehefin. Cadarnhawyd gwaith eg'.wys Cilcen yn rhoddi galwad i MT. Evan Davies, a phas- iwyd i anfon y cylch-lythyr ordeiiKo i'r eglwysi fel axfer. Gwnaed coffhad am y diweddar Mr. Charles Williams, Buckley, a chyfeiriwyd ato fel dyn eithr- iadol ar lawer cyfrif. Ysgrythyrwr a gweddiwr nodedig, ac un o werth mawr i'r eglwys gartref. Pasiwyd i anfon oydymdeimi ',id ft'r Parch. R. E. Morris, M..A., Gwr2esam (wedi colli mab yn y rhy- fel), Pardhn. Edwa"d Lloyd, Maesglas, Ellis Lloyd, Buckley; Mri. E. Thomas, Trelogsm; John Owen, U.H., Gwespyr; John Jones, Nerquis; John Dav- ies, Pentre (afiechyd), a Thomas Roberts, B.A., Caer (ar-farwolaeth ei fam). Cafwyd hanes yr achos yn Cilcen a Glynypandy, a phrofiad y swyddogion, dan arweiniad Mr. E. Wynne, Newmarket. Cafwyd adroddiad hynod o gryno a chyflawn am yr achos yn Cilcen, a tllawenydd ydoedd deall am sefyllfa gysur- us yr eglwys, a Uawenydd hefyd ydoedd deall fod Glynypandy wedi llwyddo i ddileu y ddyled. ac fod 1 lawer o ffyddlondeb yn caeil ei ddan,gos. Derbyn- iwyd' y blaenoriaid canlvnol yn aelodau o'r Cyfarfod Misol.—Mxi. Thomas John Davies a Georga Ellis (Horeb), Mri. John Jones, David Roberts, a William Parry (Glanarmon), Mri. J. E. Owens, Griffith Ro- berts, D. R. Wiriams, ac Edward Ellis JoneA (Qneensferry). Bu Mr. David Roberts yn swyddog o'r blaèn yn Bwlchgwyn, a Jtlr. William Parry yn Pentre, Fflint; Mr. J. E. Owens yn Connah's 'Quay, a Mr. Edward EHis Jones yn Brymbo. Arwein- iwyd am eu hanes crefyddol a'u profiad gan Mr. H. Hughes, Gwespyr, a holwyd hwy ameU gwybodaeth gan y Parch. W". H. Roberts, Berthen, rhoddHvyd cynghorion buddiol iddynt gan y Parch. ;R. Roberts, Colwyn Bay. Ca.fwyd atebion boddhao] gan y brodyr oil i'r cwestiynau arforoil, a dioicihwyd i'r rhai a gymerasant ran yn y igwasanaeth. Wedi dechreu cyfarfod y prydnawn gan Mr. W. Williams, Gwyddelwern, hyisbyswyd y cynhelir y Cyfrfod Mis- ol nesaf yn Caersalem, Fflint, EbriH I6fed. Gwnaed t apel am gyfraniadau at drysorfa y gweinidogion oed- rannsa. methiantus^—hanfon i Mr. Gocdman P. Edwards, ac hefyd dymunfr ar i'r tafleni cyfrifon a'r ysadegau gad eu hanfon ar unwaith i'r Parch. H. L. Jones. Nerquis. Cafwyd1 adroddiadau blynydd- ol ysgrifenydd ta thvysorydd (Mri. O. Wynne. U.H., a, C. L. Wi'liams) trysorfa sirol Trefn a Chynhal- Íaeth y Weinidogaetb, a theimlir yn ddiolchgar i'r brodyr hyn am eu hymdrech ym mhlaiid y drysorfa. werthfawr hon, a cihyllwynwyd rhai awgrymia-daa pellach i vlstyriadh y pwyllgor eto. Dymuhir ar i Gyfarfod Dosparth Bagillt edirych i fewn i sefyllfa y gangen-ysgol yn Melin-y-Nant, a'r ap-hos yn Nant-y. Fflint. Pasiwyd i 'anfon cais at y Dosparth;adau i ymgymeJryd a. gwertfiiant y gweddilil o'r llyfr.— "Hane.s Methodistiaeth 'Sir Fflint." Galwyd sylw at Gymdedthas Hanes y 'Methcdistiaid, a derbynir enwau aelodau newyddion gan y Parch. Isaac C. Roberts. Cadarnhawyd adrodd:ad Pwyllgor yr y. gol Sabothol, yn cynwys y meusydd llffur, yr arhol- iad sirol, &c., ac h-.fyd cadarnhawyd adroddiad pwyllgor 'Dirwest a Phurdeb, yn cynwys mai gweU peidio cynal Cymanfa Ddirwestol elend ar gyfrif sef- yllfa. eithriadol y wlad ar hyn o bryd. Pasiwyd ad- roddiad y Pwyllgor Arianol (ysgrifenydd, Mr. D. Arthur, Wyddgrug), a dymunir galw sylw yr eg- •Iwysi ihynny ag y mae cyfartalcdd, eu cyfr^niadau tiiagat v weinidogaeth yn isel, i wneud pob ymdre?h i'w godi fel ag i sicrhau cydymdeimlad a chynorfch- wy o Gronfa y Lleoedd Gweihiaid. Nodwyd nifer 0 frodyr i gyhorthwyo ynglvn a tlirefniadau y Gym- defitihasfa -a .gyiihelir. yn Llangollen yn mis Mehefin. Penodwyd y Parch. G. Parry Williams. M.A., i a.rwain gvda, hanes yr aohos Y11 y Cyfarfod Misol llesaf. Dinystriwyd nodau arianol perthynol i eg- lwys Connah's Quay, aphodwyd rhai i ai-wyddo un nowydd am 50p. Cad 'Hi!1 a'yd penodiadau y Cyfarfodydd Dosparth ar waihnoI bwvllgorau y Cy- frfod Misol, ac hefyd goh'tfiwyd rhai pethau yn ad- roddiadau y Cyfarfodydd Dosparth, ao fcefyd. ad- rocldhd pwyllgor Cynl'un y 'Dewisi^dau. a'r atebion i gwestivnau y Gvmdeithasfa ynglyn- â\. wpinidog- aetli, &c. PregethwydlJOS I nn gan v Parchn. G. Hughes. M.A., Caer. ac R. Roberts. Colwyn Bay, a nos Fawrth gn v Parchn. G. -Parrv -Williams, M.A., Wyddgrug a T. M. Jonp, Gronanti Sir Gaerfyrddin. 1 Bethania., Caerfyrddin. Llywydd, Parch. J. E. Davies. M.A., Llandilo. Am un ar ddeg or glooh cynhaliwyd cyfarfod gweddi, pa-u y cymerwyd rhan

gm Mri. John Lewis, cyn-Faer Gaerfyrddin; Danial Davies, Felinfoel; Parchn. W. D. Davies, Tumble; Isaac Thomas, Ferry (Side. Cadarnhawyd cofnod- ion y Cyfarfod Misol diweddaf. Rhoddwyd hanes yr aohos yn y llag-any Parch. J. 0. Jones, y bu- gail. Y. mae'r achos yma, mewn sefyllfa hynod o ddymunol; ybobl ieuanc yn hynod o weithgar, y swyddogion yn ffyddlawn i'r moddion; ycyfarfoq gweddi yn boblogaidd, ond y seiat heb fod felly; caredigrwydd mown cyfranu at gynhaliaeth yr achos yn myned ar gynydd. Penderfynwyd fod y seiat yn fater ymdrinia th yn y Cyfarfod Misol, a phenod- wyd y Parch. D. E. Thomas, Llanstephan, i'tv agor. Darllenwyd llythyrau yn dioloh am gydymdeimlad. Darllenwyd llythyr ar fater neillduol, a phasiwyd peiiderfyniad ar yr achos, ac i'w ddanfon at frawd. Penderfynwyd fod llythyrau o gydymdeimlad i'w danfon at frodyr a theuluo did mewn cystudd a phrofedigaeth. Hysbysodd y Parch. WillianRich; ards, Bettws, fod y, brodyr canlynol wedi eu dewia yn fla,enoriaid yn eglwys Gibea, sef Mri. Thomas Williams, Thomas Jeaikdns, .Samuel Williams, David William a derbyniwyd yr adroddiad. Hysbysodd y Parch. Benjamin Daniel, Llanelli, fod eglwys Llan. eaint yn unfrydol yn galw y Parch. E. J. Herbert, Cydweli, i'w gwasanwethu fel bugai.1, a,chadarnha wyd yr alwad, Hysbysodd y llywydd, y Parch. J. E. Davies, M.A., fod eglwysi Llangadog a Llan- eadwrn wedi dinvis yn unfrydol Mr. Henry S1. Ev- ans, Solva, i'w bugeilio, a chadartdiawyd yr alwad. Penderfynwyd fod ceisiadau am gymoi-tli o, gyMid y Genhdaebh Gartrefol o eglwysi i'w cyflwynoisylw PwyIlgor Sirol y Genhadaeth. Rhoddwyd1 caniatad i Mr. idtis Davies, Glanamman, i sefyll yr Arholiad Taleithol. Adroddiad Pwyllgor y Cyfarfod Misol Penderfynwyd fod y Cyfarfod Misol. o hyn allan i gymeryd mwy o hamdden gyda'r nhanau defosiynol diechreuol, megis canu, darllen y Gair, a gweddio. Ei fod i gadw megis adduned i Dduw yr awr nodir ar y rhaglen ait weddi neu seiat, a'r un modd pob awr arall, yn arbenig amser dechreu y cyfarfod- ydd. Rhoddir He cynar ar y rhaglen i achosion cenhadol a'r Ysgol Stil. Ei fod yn gofyn asm ad- roddiad gan y gwalianol gyfarwyddwyr sirol a chyn- ullwyr pwyllgorau o holl waitli y pwyllgorau. Go. hiriwyd y gwddill o'r adroddiad am amser aniheri- odol. Rhoddwyd adroddiad o weithr-di^dau Pwyll gor Sirol y Gronfa Gandlog, a cli y mei., ,ad*,ywyd ef. Cafwyd anerchiad gan y Parch. Thomas Bowen, Caerdydd, ynglyn dV gronfa, a diolchwyd iddo am dalu ymweliad a ni fel Cyfai-fod Misol. Deniswyd Peiiii? b rey. -i*fbd ar y Parch. D. G. Jones, B.L. Pembrev i fod ar Bwyllgor yr Athrofa am dair blynedd. Dewiswyd Mr. John Harries. Windsor House, Llandilo, i fod yn drysorydd y Drysorfa Fenthyciol yn He y di- weddar Henadur S-,aunders Thomas, Llanymddyfri. Cymeradwywyd gweithrediadau v Pwyllgor Arianol, oMigprthycyntaf. Awdii dodwvd y Ilyw*dd a-'r ysgrifenydd i a-rwyddo ffurflen ar raneglwys y Ffurnes er cael beiithyg atian,o'r Diysorfa Terithyc- iol. Penodwyd y Parch. Huw Bclwards. Ponty- berem, a Mr. Robert Evans, Cross Hands, i fyned i Eb-nezer, Tumble, i ddewis blaeno iaid. Pender- fynwyd fod eglwys Jerusalem, Penygroes, i gael 350p. i iadeiladu ysgoldy yn Gorslas cyn gynted ag y byddo y to ar yr adeilad. a bed y Parch, Thomas Francis, Hendre, a Mr. Philip Perkins i gynorthwyo eglwys Jerrusalem i ddwyn y gWaith yn y blaen. Cymeradwywyd y personau canlynol i fod yn ym- ddiriedolwyr ar yr eiddo yn Gorslas, sef y Parchn. Richard Thomas, Penygroes; David Davies, L'an- lluan; E. J. Evans, Cross Inn; Thomas Francis, Hendire; Mri. Rees Stephens, John Davirs, John Evans, Evan Davies, Thomas Rees, David Evans, Evan Phillips.' Penodwvd y Parchn. J. E. Davies, M.A., Llandilo, a W. NBut.1ais Williams, Amman- ford. i barotoi adroddiad i'w gvflwvno i ysgrifenydd y Cyfarfod Misol yng Nghyfadod misol I Uaii- ddowror, yn mis Mai. Cyflwynwyd diolcbgarwch i John Lewis Ysw., Adlybryn, am ei gar-digwydd vn rhoddi ymborth i'r frawdoliaeth, a dymunwyd iddo flynyddau lawer o wasanaeth yn gymdeithasol a chrefyddol fely mae wedi bod yn y gorphenol. Pre. gfthwyd gan v Parch. J. E. Davies. M.A., Llan- dilo D.S. Mr. James Thomas, Bryn Villa, Tum- ble, iLIan-nor, S. O., yw trysorydd sirol y Forward Movement.