Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
19 articles on this Page
Advertising
1- [H > i 4Wrw T' HE Ford car can well be called the people's car," because there are I more than 3,000,000 of them in daily operation. ■ That is about four to one of the nearest follower in the motor car industry. This would not be so if the Ford car had not for six- teen years proved its super- Ij iority in service, in dura- bility, and in the low cost ) for operation and m.un. j tenance. | I A. DEACON & Son, ;,I I I wlsiil ForJ Dealers, || f LLANDUDNO, f ami it. Dl;Jw- TOURING CAR. Weight, 14 cwt. length. 12 ft. if UVlOfyS JtiCw.} 3 ins.; width. 5 11, h ins.; height (Hra»i down, f wmil.ercfu toliif.d. 5 II. 54 ius j height (Hood up). ■I I f W A A 7/ C P AJ t 1)|,LV. CuMSf-c juiiiped, \vir5i clootrk- starter | JLt Ld I V VJ £ L A V M • ;l Ujjhtiuj, 4250 'at Works. Manchester). j;j_ I :Æ WILLIAM JONES, Anglesey Motor Mart, LLANFAIR P.G. Tel. No. 5. Wishes to inform his numerous customers t hIt he iniii be at the Olympia Cycle and Motor Cycle Show the whole week, and will be at the gtand of the. A.B. C., B.S.A., Douglas, Sunbeam, Triumph, for -which he holds-the Sole Agency. The demand is great, and the supplies are limited. < All Orders are booked in strict rotation. Place your name on the waiting List, and get a date for delivery. .'¿ LONDON ADDRESS: co TURNERS, Midland Temperance Hotel, Russell Square, London, W.C. » Why do the men so a enjoy Bird's Custard? i |j f The child is father to the man. It is n instinct in early years that leads children to ti love BIRD' S Cstrd. They thrive on it. J Later on, it is the clean fresh taste, the absence of anything namby-pamby," and the ¡O' rich creaminess in BIRD'S Custard that attracts the men. fj And then it is so easy to digest, so perfect in its combination with stewed fruits. I These are all good reasons to influence i utf mature judgment of men; they know » that BIRD'S does them good,—"does them j ^aWfriwith its rich store of body-building |m*i*«iient. Bird's the Perfect Custard i £ 'tantly changes milk into a lovely golden cream and actually y adJs 25% to the nourishment. Hr:.lL T?V 'I 1 T- j JJjm ————————— f IVOTB KCWTBICES j»"7K*nuY i tn|Mm^fRODIN& rairwMl Jgpte Cbemif^ S\E"?0I?SS. Aswitor* Agents: It. R Jone», Cacmiat, and Amlwch; R, A. Evans, jv Purto.norwic. a-ud Hccs Roberts, "h( ,r MenaKBrid-e. i; n_ LADIES FREE. A REMEDY without medicine or pflla for all irregularities. Acts almost ire mediately, and will not interfere with household duties. Send for free particu- lars and testimonials. lIRS STAKMAN MORRIS (218 Dept.) 162, Stoke New' riglon Road, LONDON. N. Coieia Cyngor y Rhyl lia.wl i eefiwynna 25,000p er gwella rhodfeydd y morfin.
--- -1 NODION TREF A GWLAD.:
NODION TREF A GWLAD. (Gan Sen) Puw.) CWENO. LLWYD. Er vn uii o'r "beirdd newydd" prin y gellir cyhuddo W. J. Gruffydd o gyfan- soddi eancuon tyvvyil ac anesbomadwy. Ni raid ichwi brynu neu fenthyg pump neu nhweeh o eiriaduron, aros ar eich traed hyd dri yn y bore, yfed tc cryf fel Dr. Johnson, crafu'eh pen yn ddysgedig, 11.0 edrych yn orfTwyllog, t'yn deall call neu falad o'i eiddo. Ac y mac hynyna'n ddweyd go fawr ynglyn a chynyrchion ami i "fitrdd newydd." Bum lawor awr uwohbeiv ambell awdl rieu bryddest yn holi pfun ai fi ynte'r awdur oedd y ftwl iijwyaf! Ond dyna n'n crwydro. Dyma un o gammon W. J. (iruffj'dd a ymddang- osodd yn "Y Geninen" ddiwcddaf ar y test'un uohod Ar Ian y iiior yn niwedd haf, A'i bron yn glaf dan glwy, Modidyliai Gwen am Ddcio'r Go Na wo!ad mono inwy. A'r deigryn distaw dros ei grudd NN'i I aairil ddydd yn ddwys, Wrtli vJlfvfvrio lawer tro I)c-lo'r Go dat, Dros domiau'r mor i'w gartre gwael Yn yswain hao! a hy. O'r India bell daeih Deio'r Go I briodi Gweno gu. Pan Lr,,t-ddai*j, lvt v Ilwil,t- bach Yn llawen. iarli <>i nwyd. AI' yg-wydcl JH'dwa.r- ])¡¡\' foï rhan-- I'r Han 'r ai (iweno Llwyd. Dyna r.-iywbeth ag y nit,,4]r y symlaf yn y t r ei fwynhau a hyiiny heb ludded eorff a meddwi. Ae os ¡¡a i"ydda ambe'l UII or *'beirdd newydd" yina i fod yn f wy deoai1adlovy, oft>r 'idc!llt freuddwydio al;} boblogrwydd nag ajifarwoldeb. < Y PARCH. JOHN ROBERTS, RHYL ell with yw meiidvvl am bulpudau l'ymru hob y diweddar Baich. John Roberts. Rhyl. Yn ei farw ef cyll cynulleidfaowld Gogledd a De C'yinru un o'r cennaaoii mwyaf cynicradwy. Fe ddiclion nad oedd pf. rnwv na'r rhelyvv o bregothwvr, yn dderbvuiol i bawL. Yr oedd iddo yntau ei f'eirniaid, a i-bal ohonynt yn bur ddi- dostur. I a fo(],-i bN -iui ag, y ii,ak-'it ddI"ogcl dwevd fod ei edmygwyryn llioeocaeh iia'1 fe:miaid. Nid oes uxxid botkLhau rhyw ddwbarth oyti enwedig y rilai hyn- I ny ddaw i o(--(ifa fol beirniaid yn hytrach lIag- fel |x>chaduria:d. Ni eharwn al" yr ymadawedig yn hyawdl a grymu^fawr: ac rwy'n weddol sicr mai efe ei hun fuasai y parotaf i gydfynio a mi. Nid oedd ei lais yn caniatau iddo roddi bloedd orfol- eddus neu ysgubo'n liilaon fe! hyrddwynt gorohfygol. Er hynny. yr oedd yn IIn o'r j-ha; hawddaf i wrando arno or gwaA.,thhf rliyw anghaffael yn i wddf a'i ddu'l ar- bennig o frawddegu. Ni raid inn bet/uso am funud mown son aiudano fe! |>regeth- wr gwreiddio!, naturio1 ac efengylaidd..Yr at-oid yn bengampwr am illustration," ac y lilac rhai o'r eyfryw yn sÎer o fod ar gof a ehadw yn liir iawn. Danodd yn bobiogaidd i'r diwedd. a jjhregethai ( \stal a ( rioed yn ei flvnyddoedd olaf. Niil otidd yn debyg i neb ara'l fel pregttliwr, fe! na ('It:d ei gyhuddo o ddynwared neb 0'; frodyr—peehod parnd iawn i ^mgyluhu Mawer. pregethwr. Jiai blvnyddoedd yn ol cyhooddwyd yn. gynarnsoro; yn rliai o'r newyddiaduron Seisnig ei farwolaeth. Clyw«is i'r adroddiad "anvc-uol" hwnnw iujiosi cryn ddifyrwth i Mr Roberts ar y < ETHOLEDIG ABERYSTWYTH. Ar 0: siarad ac ysgrifennu hyawdl dyma gvveptiwn prifath)"/ < V.eg Aberystwyth N%. -"ii e:, t,tlo. Ac nwl cwestiwii bychan ydixuld ar lawer ys-tyr. go- hebydd Cymwig y "Liverpool Courier" yn bur blaen ar fater yr apwyntiad rai dvddiau cyn y "diwrntxl mawr," ac os y cofiaf yn iawn yr oedd ei sylwaduu yn pori i (idyn feddwl sm- ail-feddv 1. Diau 1.la; un rheswm am v trafod fu ar wvdd uthelfawr Aberystwyth oedd y ffaith fod y tri ymgeisydd yn lhaj erylion a thra chymwys i'r anrhydedd. Ymgoiiydd oryf iawlI oefid vr AHlro Torn Jones, ac VIH. ddengys fod iddo gefnogwyr dylanwadol. O'r (x-lir arall. yr oedd Mr J. H. Davies (y boneddwr ddewiswyd) yn dra phoblog- aidd yn y CO!f1! a'i enw bron yn air touluaidd yng Nghymru. Nid oedd fawr neb yn disgwyl y fath fwyafrif ag a gaf- odd. Y farn gyffn-,odin oodd y llwyddai fod ar y blaen <> ddwy nci tlair pleid- lais. Yr un mor gryf oedd ymgeisiaeth Dr J. E. L!oyd. Bangor, ond ymddengys. am ryw resymau na'i giiydd. na ehafodd ef fawr o siawns yn y dewi?iad terfvnnol. W"dÏr cyfan, gellir dweyd yn weddol dawel y gwnai unrhyw un o'r tri brif- athro campus i Aberystwyth. « "OLL- YN EU (JYNAH GWYNION." I ddyn nad oes arno ofn mynd ajlan ar fore oer a gaeafol yr oedd mynyddoedd Arfon vii odidog iawn edryrjh atnynt yn gynnar y Sul diweddaf. Ar ol mi.s- oedd o noethiri, ag <itiiro ychydig o vma ae aew .ameuthun oedd oil gweld mewii "gwisg wen"—gwi>g bri- odol iawn, ran hvnny, ar fore 9 Saboth. Ao nid rhyw "gry main" oedd ain danvtit y tro hwn, ond gwisg drwihus— mafcli o "frethyn eartre" o law ge'fydd Natur. Edrycliai yr hen fvnyddoedd yn grand ill." n yn eu gwyndra dihalog. ac onibae fod pabell djn nxir fregus buasai aiir nell ddwy hyd y batman gwynion yn werthfawr iawn ar ol wythnosau yni mwg a llaid yr iso'derau. Ond rhyw frt-u- ddwyd bard<io:iol. mac n debyg. yw petit fel yna. Mi foddlonwu ar ddim ond edrjeh arnynt tra mae pethau fel ag v nwpnt. Efal'a.i y daw rhyw fe<ldyliau teeuch i fcd'dwl dvn t. wncud hvnny. "Y JmLYN AUR." ('or(i:al ichoticii,, N-%N. (.Nf- arfod a dyn gobeithi<jl ei weiediad --dyn yn mwy o lesni nllg o gymyliiu a mwy o fwvndorau mewn bywyd nag o orthrymderau. Maent- yn brin iawn. ond y fath drysor ydynt mewn byd fel hwn! Tybed mai un felly a glywn yn 'ran 11 y lioson o'r blacit yn luuiedd lluwchfe\dd eanol 11OS: Ni bydd diwedd Byth ar sii-ii y delyh aur." Beth bar odd iddo feddwl, heb sen am ganu. am swn y delyn aur" sy'n gwest- iwn anatebadwy i mi. Peta; },i'll gvfnos haf, a rhyw ddyrnaui o ser icuainc yn edrych vn garia<lus arno, a phcrsaxvr gwyn- wydd o'r gv, rychoedd o'i gwmpas, fe- allai mai haws i mi fyJda: nteb y ewct.. iwn. Ond nid nosfxi felly oedd hi. Tym- hesfc'oedd gaeaf ordd o'i gwmpas. a rhrirty'n mewn rhyferthwy di-reol. Ilan Ion oedd y ser i gyi, ac nid oedd iawns am lewyreh lloer na mwynder awel ar y daith. Ond canu wriai'r llanc er liynny— "Ni bydd diwedd Hyth ar swn v delyn aur." Gwyn ei fnl yn nimlru canu ar y fath r)osoij Digon pell o fod mewn hwyl canu yr oeddwn i, a llawer lieWaw fi, rnn liynny. Ond bn odlau'r llanc yn gryn gysur v noson honno. Yr ordd vna un "optimist" yn y byd mawr, dyweder a d<lyweder: ac mewn byd He mac pobl feily 11 anainl. iawn, pwy warafun imi vm- lawenhau vn swn ei gan ? < < CYMRODYR TRAWSFYNYDD. Na thyb*e(i v tiarl'ciivdd DIHI bro an- iddorol yw Trawsfynydd. ac mai ei hynod rwydd pennaf yw nocthni. niwlocild a churlaw. Diau nad oe, yno lawer o ond. ferthweh yn ystyr gyflredin y gair, ac nad yw Natur wedi afradu ei theleidion ynia ac acw drwy'r fro. I wneud i iyny am y dilfygioll honedig hyn y mae yno ramant di-gymar yn ei mynyddoedd aï ehymoedd. ac ar ddyddiau heulog jn yr hat ni raid i undyn byw- ddymuno dim" byd gw(;[ 11a bod ynghanol eu cyfaredd." Both byn/iag am olygfeydd Trawsfynvdd, nid oes yr amheuaoth llei&f am ddoniau y cwmwd rhyfedd hwn. Y ruae Traws- fynydd wedi c-odi glew ion o dro i dro, a bit eu gwasanaeth yn amhrisiadwy i'r genedl. Ni fedr neb son am Drawsfynydd heb feddwl am ei phregethwyr, ei hath- I rawon. ei Henorion, ei eherddorion, a'i beirdd. Os nad oe,3 yno forlan hudolus neu ddyffrynoedd goludog, y mae viio bob] dalentog a meddylgar. Meddylier am yr Eisteddfod ragorol gynhaliwyd yno yehydig ddyddiau'n ol gan Gymrodyr y Rhyfel Mawr. I bwy bynnag ddarllen- odd y rhaglen nid oedd angen ei ddar- bwyllo o feddylgarweh ac athrylitii trig- olion y ''Traws." I rai ohonom sydd wedi gwdd cymaint o raglenni eisteddfodol, a llawer o'r eyfryw yn ddigon i godi gwrid i wyneb v dyn rnwyaf daearol. yr oedd yr hamdden a gawsom gyda rhaglen Cym- rodyr Traw-fynydd yn amcuthun iawn. Nid rhyfedd o gwbl i'r eisteddfod Iwvddo mor eithriadol. < < TELYN Y CADFAES. Crvbwyll enw Trawsfynvdd a adgofTodd inni ddarlith ddiweddar y Parch. J. J. Williams (awdur hyglod "Y Lloor) ar Hedd Wynn i Gymrodorion Caerdydd. Rhoddodd y darlithjdd doyrnged ddis- glair i'r bardd-fugaiil o fryniau noethlwin Trawsfynydd, a chyfeiriodd at ei arwr- iaeth yn canu gogyfer a Chada'r Genedl- aethol Birkenhead yn ffosydd lleidiog Ffrainc. Oni ddylai glewder u'r fath fod yn haeddiana1; o V.C., tnbed? Llanc o'r henwlad. oedd yn fwy cynhefin a bref dafad nag ysgrechfeydd y prienau tan, yn canu mor fendigaid yn fHihun- cdd! Camp i rai ohonom llunio myniryn o t'ngjyn :ieu delyneg ht&wn par- Iwr diddgs ond dyma lewddyn ieuanc yn canu awdl orcl 10*1.01 yn nos a ihoster lIos, vdd y Cyfandir, ac yn ennill y gamp yn y fargen. Y mac yna rh\wbeih mown gwr- hydri o'r fath yn haeddu rliagor o sylw nag a ga gan lawer ohonorn. Saw; sjiobyn modrwyog.am ei fod yn fab i hwn a hwn. a fawrygwvd i'r eymylau am ddim byd rnwv nag eistedd mewn swyddfa glyd ymhdl o'r cadfaes erch, i smocio sigaret ac i fell. dithio'r tvwydd Gormod o lawer.
SAFLE DIRWEST.
SAFLE DIRWEST. BARN DAU WR 0 FON. Mewn cynbadlfidd diiirwestol yn let-- pwi. traethodd y Parch G. Wynm; (iritfitii ar Parch 0. L. lioberrts a mvsg erai! Lbe r blaeiiaf: Gogwydd dirwest yw dewi>iad ileol. ond rhaid gof a.! 11 fod y jx)1l«j a fabwysifvdid yn dylanwadu ar run- barthau «raiU, a bydd. y rharil->a.rth a sychir yn dyLanwa<lu ar y rhiaiibarthau cyk-hyn- o!. Oofiwn 1 >an ooddwn gartre-f ar y tfrm, os hvddai cae eisieu ei sycj-iu. y bvd<lai'n rhaid t-tafnio: ac mae'n bwysig fod y traeniau yn iawn yn eu eysylltiad aï giiydd heb fod yn rhy ago- ia,- yn rhy belt oddiwrtJi ei giiydd. a.c yn y berth- yrias iawn a'r prif dra en. a hefyd ofaJu fod rhediad v cwbl o r cae i'r afon. Safbwynt moe;sol a ciircfyd<iol Ilaw'r gwh^dydd i'r un faii a'r pregethwr yn y diwodd. Yr oedd yna hanesyn yn y 11Ia,pur y dvdd o'r blaen am gwmni mewn ynn-hwil am olew er montAis bersonol iddynt eu humain. Ond yn yr ymgyrdi yn taro ar Hvnrioai foddyginiaethol, a 11 u yn oae! ieohyd' drwy eu hymgvrch. Amoan yr eferigvi yw ,v -fvd!ti tpyi-nac Crist yn y person unigol a r gwie<li. ond ni elhr sy!\ve<ldoii hynny ond dfwy r unigol. Ac o'r'safbwynt yina golyga hunan-lywodraet-li. hiinan ymwad- iad. ac hunaji-ymgysegriad ym mywyd yr untgolyn a'r gened!. Ac ebe O.L.:—Y n¡;' dirwptwH we,(Il edrych gormod ar yr rx-hr dyv.vli mac yna ochr obeithioJ dros ben. yn un jxith yn y cy-fnewwliad yn s\niad pobt or<si f wlad—yn syniad crefydiiwyr y wind. Nid oes eisieu irmi fynd yn ol ymheil iawn nad OCild syniad pKc.geihwyr a blaenoriaid a diaeoniaid yn wahatiol iawn i'r hyn vdvw htsidyw, nid oeddynt yn edrych ar yfed yn ddrwg mawr iawn. ond erbyn hoddyw mae r yn ddirwestwyr. Yr oe*M y ddikxi feddwoJ yn betli cyffredin mewII pri- oda.sau ac a"lgiari(iaii. ar yr ()(.¿.1 y gwin ootki dros Ixn ar SabotJi cytnutHteii yn i-ael ei lvxldi 1 r gweitiidog a weinyddai r Sars-ament: 0110 ni uhaniateid lunnv heddyw yn iwirnan. Hefyd Wladwr- iaeih yn dweyd fod yn rhaid vmyrvd a'r ewesfeiwn ryw ft'ordd" neu'i gilvdd. Fod ymddygiadau yr efrydwyr at y bone-ddwr Amevitana.id<J yn oae*! ei gondemtuo gar) gydwybod y Wlad fel gwciithrod anhe.ii.wng o ddynioTi. Hefyd mae pob cynulliad o bwys yn to,"ijilo na allent osjroi'r rKcrtiwTi r t-" 'A'7) dirwestol. Mae wedi oael fvlw yng nghyfarfo-d Plaid liafur yn dd'iWftddaj. Hefyd oaiff syiw gwydttonwyr a'i ddysgu yn yr ysgolion. Ac oiiorw ydd hvn ol! dyiem gymryd cysur am fod (hf()(iol dib- gleiriach o'n blaen.
'-.--------------I I-LAT 0…
I-LAT 0 GAROIlARr. Y bivnydcioodd d;weddaf lJei^su o hvd yr (wdd mfor y tros-eddau yn cdnll cvf- raith y w la<| yng Nghymru a Lloe.gr. Dyma ffigyra'u na bu eu ii.vot.lac.h I Iroii hyn: Ynglnvrs y 12eg mi8 yn diweddu Mawrt.i 31, 1914, yr (x-tid cyf,anrij cer so.iiiiii rood yng ngharcharau yn 136.12,1 end am y d"ll(ldclIg mis vn diw^d<lu YJií Mil wrtli, 1919. nid oedd y nifer and 26.050. Nid ydym yn anghofio'r ddwy fl'ai:h !awr r,,(i(i yn peri gwahaniaetii yn yr amgv.ch- ladau yn y.-tod y ddau gyfniHl a nodwyd, ¡;.e£ fod rhan fawr o ddy 111011 ieu<a.rnc gw lad yn y fyddin <vn ya bod eaeithiwo ar gvfliMstorau ymyfed. out i gyd, ffigyrau tarawjadol iawn vw'r riiain. Cymerwn y ffigyrau cymariaet.ho! hVII o adroddiad i>irpi \vy w yr y Cari harau—inng- hosHif y nifi r 1900-1 146.«)0 1904-5 197 911 19089 184.901 1910-11 167.695. 1911-12 158,867 1912 13 150.964 1913-14 136.424 ,1914-15 I.I 104.000 1915-16 58.839 191617 43.678 1917-18 32.773 1918-19 26.050 Tvn v Dirprwvwyr y <iiiSgiiad "y gel!ir can rhai o garcliiarau'r wlad pan y daw amodau ilafur yn gyfryw ag a sicrha waith llawii a cliy^on i bawb, a pha.11 v bit'r cyf- yng.i ar orinu ymyfed yn atal afradu yf- logau ar ddiod." -I)irlirAv- wvr ei fod braidd yn a.nhygoel fo-d 17.000 o bersonan wedi eu dedfrvdu i gariivar ii ii) feddwi bynitheng mlynedd yn «> a Ix-ii y <yrart,alcdd am rai b'.vnyddoedd. cyn y liiyfel tui 60.000. Ond yn y.dod y ddeng mis yn diweddu \ni Mawrth y flwv<I% it hon yr oil a gareharwvd am fedd wi redd 671 o feibion a 999 o ferchod -i'r deuddeg mis < yift yr oc<ld v ffigyra i'n 164? a 2044
CORAWR CAERNARFON.
CORAWR CAERNARFON. Dewksodd yr aelodau Mr W. Brad won .Tones yn arweinydd. Efe yw orgstnnydd Eglwye Cybi Sant, Caergybi. Mal) i Mr J. R. Jones, Caernarfon, ac wyr i'r di w<'ddar Fi, liradwen ydvw. a< J!(>wYtÙI adad y fntdin. I"aii N,it vr litl't lawer o pyng^e^ldau i'r Cymry. v (iii gan y eor yn fua.n i bara'oi ar gvfer yr Eisteiiilfod Gc,nndlaet.ho] a gynhvlir yn
[No title]
Dewiswvd Mri Ellis Roberts (brodnr o LangaJfot. R D. William* (athraw ysgoli. a H. lJ, Jones yn flaenoriaid i'r M.C. yn lliraei, Bangor.
ANRHEFN Y TREULIAD.'
ANRHEFN Y TREULIAD. Y mae yr oi-gatiliau fretiliad(,! --r (-orR' vr hyn yw y poiriann.au i'r awyrwi— ffyn honel! ei aJlu Pa.n gyfarfyddo awyren ag antlawd bydd hynnv, mae'n dobvg.' 1 \v briodoli i ryw helynt ar y peiriant. Pan ildel anffawd i ehwi, mewn ffuirf £ ,salw<h, bydd eich organnau treuliadol—eich peir- iannau, mown lfurf o (fiarad i'w beio, o boeib!. Os felly, y petit, anoeheladwy i'w wneud y(lyw adfer yn ol yr organnau treuliadol i weithrediad na-turiol; ac ni siaredir gyetal am unrhyw tonic v treidtad a'r eylla, a chymhellydd yr afu, a Mother iSeiget's Syrup. Nid yn unig y mae miloedd ar filoedd o bobl wedi ei ddefnyddio gyda IIwyd<tiant. ond am hanner can' mlynedd y mae ei 'werl,h wedi profi yn Hawn yinhoh rha.n o'r yme.rhodraotii Brydeinig. Yr mae ysty I weddau llyeieuol o ba. rai y gwneir y Syrup yn gweithredu yn ujniongyrchol ar y oylJa. yr afu. a'r caluddion, gan eu cywirio • u cryfliau fel • y gallwit wnead eu gwaith treuliadol yn naturiol, ac heb or-ynnii Folly byddwc-h yn osgoi diffyg tre<uli«d, poenau ar ol bwyta, teimlad clvwyddedig, "dwfr poeth," tiurtu yn y etl,la. biliousness, a rhw-.vmem eh mwyn ftieh hun trei. wch Motlier Seigel's Syrug-ar oj eich pryd ne--
MR E. T. JOHN A'R CYTUN-DEB…
MR E. T. JOHN A'R CYTUN- DEB HEDDWCH. LLYTHYR AT GYNGOR EGLWYSI RHYDD CYMRU. Y mae goiiebiaeth newydd gymryd He rhwng y Parch John Roberts, ysgrifen- nydd CygOr Eglwysi Rhydd Cymru, a Mr E. T. John, Plas IJandinarn. Danfooodd Mr Joli-n gopi o benderfyniad i Bwyllgor Gw^thiol y Cyngrair gyda'r amdan o gael ytttdrafodaeth arno yng nghvfarfod blyn- yddol y Cyngrair yn Rhyl yr wvthnos. bon, sef:- "Fod y Gynhadledd hon. tra yn llawen- hau fod y rhyfel rhwng y Cyngibreinaid a GaJluoedd Oariolbarth Kwrop wodi thrfynu yn gresjnu fod Prvdain Feawr yn eymryd rhan yn yr ynadrecli yn-Rwsia: yn gofidio yn fawr wel«<i natur ddialgar amryw o ddarpariaethau y Cy*undeb Ileddwch, sydd yn hau hiadiau rhyfel yn y dyfodol; yn condemnio parhad y '"blockade" aa- ol y Gadoediad. a'i barhad yn awr yn erbyn Rwsia a Glermani: ac yn hallol wrthwyn- ebu barhad treimau enfawr v wlad hoa ar y Fyddin, a Liynghesoedd y Mor a'r A wyr. "Yrmhollach llawcn\a yn galonnog i gan fod yng Nghyngmir y Cenedlcnxkl. nr waetfhaf ei (iditfy^rion, vnidre<h i greu moddion affeiihiol i -sicrh&u lit-Aklwoh par- haol; cefnoga waith Sein-dd Ffrainc yn gwneiu^ mynegiad dros ga#I diarfogiad cyffredinol ac yn gymoint a bod Cvmru vn argyhoeddedig fix! brawdoliaeth dyn a IJywodraeth 1>.1 yn egwyddorion ymar- ferol. geilw'r gynhadledd a.r Gymru fel renedi i wrt.iod yn bemlant cyfrannu mewn unrhyw fodd ymhe.!la'h tuagiat draul ar- fau rhyfel." Wele gopi o lythyr ysgrifennydd y Cyngor;— 82, Queen st.. Caerdydd, Tachwedd 4ydd. 1919. An.nwyl Mr John,—Llawer o ddiolch 1 ehwi am yr eilebau o'(.)i penderfvniad. Oyfl wyuais ef i'r Pwyllgor Gweithiol dydd Gwcner diweddaf. Daelhant i'r pejider fyniad, a hynny yn unfrydol, nad yw yn bendorfyniad adilas i gad ymdrinia.e',h arno yn v Cyfarfod Blyny«kU»l. 'I'rbin f mai y modd y meiiraf dd«'hongli teimlad y pwyilgor tuagat ek-h pcntWfymad w hyii: — "Ystyriont fod y jnendcrfyniad yn golygu ploidlais o gerydd ar y IJywodr- aeth. a t'leimlent nad gwaith eyn.mlliad megis yr eiddom ni, yw pasio pleidiais nac o gervdd ar na-j ymddirw^daeth Vil y Llvwodraeth yn gyfTrodinol. Cyfiwynir pendrrfyniad cryf yn flafr Cyngrair y Cenhedloodti i r (\far!od Biyn- yddo-1.—Wyf. yr oiddtxh yn Ifyddlaw' Joliri Roberts. YT-grifennvd<l. ATEBlAV MR JOHN. Llanfair Hail. Tachwedd 14. 1919. Annwyl Mr Rob('I'tS.Diok.h am PiC;) llythyr dyddiodig y 4ydd cylisol. yn yr liwn y mynegweh benderfyma*! eich PwyJlgor C, w f,' tit"): i beidio caniatau cyflwyno 1 r Gynhadledd agoshao! yn Rhyl y pender- f yni ad o'r hwn y danfonais gopi C'nwi a hynnv, fel yr wy f >11 (k:t. l yn bennAf, am C'U bod yn ei ystyried fel "pleidian? o gerydd ar y Llywodraeth." Nid yw yr atiirawiaeth o i.UifTaoledig- rwvdd iJywodraethau yn un sy<ld wedi cael ei diiorbyn gyda llawer o ffafr yng Nghymru hyd yml, (lnd yr wyf yn gyiar- tai svlweddoli a gresjnu y fT<aith lod y <l.uedd yn parlia.11 lIlewn llawer i wneui.iur owevSt.iy itau mo'^sol ydynt yn hanfodol bwybig. yn bethau isra<ido! i fuddianuau gwieidyddol y cmytldiaieth bcesMinoi Rhaid i mi gydnabod fy nuxl yn motha gweied llawer o (idt-fiiv(ld (,Ifl(-b mown cymdeithafi o Eglwysi Rhytidion fo", gvvrthod arnlygu unrhyw farn ar wait-i Prvdain I awr yn 11 amlwg yn groGs i farn a dymuniad y Prif VV »-inid<>g—- rhvfel cart re fol yn Rwsia nad oes gariddi air o iTig ddarpariaethau anheg aN.rg Nghyfarnotl Parts ar archiad penboot:ini creulon gw iadwemwyr Ffr<igig dialgar; ac uwciii-aw r oil, a ddewisa oddef. os Ila fynn hefyd gvniera- dw\'o. v gwaith o newyrii yn rheolaidd wragodd a phlant. Germani er mwyn Sici- lian buddugoHaeth ddiamcdol gorthrech ar 01 cwymp gallu'vedd nmw.ro! a morawl Ger- mani. Gofidiaf hefyd na fyn eioli Pwyllpir Gweithiol gvfieithii <ymeradw ya<>th fTurliol o Gyngrair y Cen(vjlt>e<id i'r ITLirf vniflr. feroi o "rthod yn. wrol hyrwvtkio r rhyfel- oedd yn y dyfodol <|rwy barhau i gyfra.nnu at gost iirfogaeth a (Idyiefai fod yn fuall vn beth diraid. Chwe' mlynedd yn 01 yr n(.d, Cymru yn ang.iorddol wrth-filitaraidd tvbia: ei hun yn ymgyflwynedig i Dywvsog 1 ar.g nffctjd. ar' i'w ddysgeidiaeth I- f. id wyf heb obaith y try do yn fuan i'r hf-n ClaAo? ac y bydd i 11 i fel eenedl wrthdy-st-io yn efTeithiol vn erbyn ymddiried mown bra.ich o gnawd motfn materion rhyngwladwr- iaet'U)!. Pa un bynnag ai t.nl.' Mite heb gymorth vr Eglwytii, daw v gweithwyr 1 w'eled fod 0.1 lies a'u dyiedswy<id *iwy yn galw am roddi ata-lfa derfvnol ar ucholgais ac at!irawiae(.ii militaraidd. gan nad ymha fodd byimag neu gan bwy bynnag y u hvniarferir ac y u preeethir. Tra 11;1,1 wyf vn dvmiuvo gwadu hawl eii'ili pwyllgor fhwi. i r^■. atalfa. pa. un bymiiig ai yn y pwyllgor <1 hun ai o r tualian iddo. ar rvddul llafar. n; allant hw vihau wrthw ynebu evho»«dd- > nendcr- fvniad "i hun. a'r obebiaeth a 24-h o-S d vr eiddo. h gvwir. EDW. T. JOHN.
ARAHIATD YNG NGHYMRV.
ARAHIATD YNG NGHYMRV. Tynnod*! IlifpT' o Arabiaid sylw niant mewn gwahano! leoedd yng Ngogledd Cvnjru yr wythnos ddiwoddaf. Dealbr maÎl' Swyddfa Diamor sydd wedi eu gwahodd i'r wlad hon 1 a u l'yg, aid eu hunain" pa. fath ar bob] ydym ni Brydeinwyr. Cysgasant ym Mangnr nos Lun trannoetli aethant i Lanberis ga.n feddwl dringo'r Wyddfa. o III daeth yn ormod tywydd, ai; aethant i Gaernarfon. Dyma'u henwau dyrus: — Faisal :lm Sand Ctna1) rcolwr Ca.no'barth Aralyia). Ahmad ibn riiuiiaiyan (cefnder iddo). Alyduliah "bn Qu.saibi (vspiifeniiydd i. Aijclu! Aziz ibu Rubai, Alxiullaii at Sumatr.. ax- Abdu' Kaliman ¡h;¡ Sufaiiai 'yn gwa^naefhu a.rn-Yllt.). Y mat- swyddog Prytioinig gyd.1. hwy fel arweinydd.
CRED A BUC11EDD.
CRED A BUC11EDD. Iap achos 110 v\ dd giil1 y Wo^h-aid wedi ei gyohwyn yu y Ha la, Ho yr ootid eieoes fwy na digon o le i bolt Cri-:ion a pliagan yn y dref i addoli. Poh Iwndith ar yr atihos new ydd. etui gw y r pawb fod i vt h- wyniad aehodon fel hyn yn wadiad a,r bob profit's a wneir am undeb. lydweithred- iad, a chyidiMleb. Ni<! wyf yn boio neb. Dangnts yr wyf fel y mae <red a buehetkl vn croosi i i giiydd er gwafthaf jK>p<lth.— Y "Cymro." ■
('NA-YAIPIAD Y ])All,.
('NA-YAIPIAD Y ])All,. Bu dail y coed am fisoedd Y'n dawnsio ar eu sedd Yi) iwr Marwolaeth ar eu gwedd; Alae'r glesni wedi colli Oedd ganfidynt fifoedd gynt,— Aotf.h lluoodd o'i jK-rtnynasau I rywle gyda'r gwynt! Bu oer awelon Hydrof Yn taenu'r barng gwyn. A'r haul fu'11 fywyd iddynt Dry 'n farwol y pryd hyn; Mae'r dail fu ar 1"1 seddau, Gan row yn nychu'n aA i-, Un awel fach oer oto, A s\-t-tli y'r oll I I;i\k-r! Mae gweld y ddeilen olaf Yn syrthio o frig y pren Yn dwyn i'r (-of yn fynych Y byd tll draw i'r lien Fe welir llwydrew eitnoee Ar luoedd yn eu gwedd. .A'u gwa'r dan bwysa.ii ny<hdod Yn crymu tua'r bedd. Da.w r gaeaf oer a'r gwaiili-yn A'u gwersi gyda hwy I balas gwych y brenin A bwthvn tlawd y plwy: Mae'r bedd yn cydraddoli Cyfoethog a thjdawd: Y rhai i Dduw ;;y'n ffvddlon. I'r riia,in mae'r lesu'n frawd. Bryngwran. W.O.
[No title]
Yr wythnos ddiwedda-f yr óeddy car- eharorion German a id d uiaf yn gadacl Frongooh, ger y Bala. Bu YllO 2280--rhi wedj dod yn 1914.
porETH YN DDRUTACH.
porETH YN DDRUTACH. Y FEDDYGJNIAETH. (Gail Mr Boyd Dawson). Yn yr ysgrif yr wythnos ddiweddaf eg lurwyd y lw4iwai aclio- lIIawr sy'n eyfrif am fod prisiau hol: nwyddau rheidiol pob teulu wedi oodi cymaint. W ei< hwynt:— 1. Prinder y nwyddau rheidiol drwy y byd. 2. Pfindcr llongau i'w cludo i'r wlad hon. 3. Gwert.h <<ofren Prvdain mewn gwled, ydd ))(.)1 yn lia; nag ydoodd. 4. Masnaohwyr digyd" ybod yn codi crogbris di-raid am eu nw vddau. I Y FEf>DYGINIAE'l"H. Y Profit tor.—(.Vasir rhwystro'r budr- elwa, y }>ro+itjeru> digyw ilvdd, drwy rym cyfraith. Pasiwyd deddf gospi'r neb a broiir yn euog o "h trimv nag a ddylai am y nwyddau a wei-thir ganddo. Weith- iau y maji-wertiiwi. y ahopwr cyffredin. .«y'n o/>i«io mwy o elw nag sydd gyfiawn iddo. t:(-in y ••wsmeriaKi gynorthwyo i ddwyn hyn i "phif drw." roi hysbysrwydd I r '],rib Im-tial Yn and y cvfanwerth- wr. yr wholesaler. ry 11 gworthu i'r mas- nachwr lleoi. sy'n eung. (Jeill y shopwr gynorthwyo i <kiwyi: y jx^-hiulur mawr i'w brawf drwy ro: r mauylion i'r awdurdodau. Medr cyfraiwi J-"w.i ft-ii-i- drwg hwn. Ond nxl (Of" Senedd ar wyneb y dda.tr fedr wofla'r drygau oraill a nod- wvd. P-i Lx-tli ytit*, 'w'r f,'(ldyginia('th rlxag y drygau hyn? CynhyrcliU Mwy. (iwario Llai.—Dang- hoswyd fod pKindt-r nwvddau rheidiol yt) gyflredin drwy'r htiri fyd. a'bod y prinder ri hwn yn cod) pri.v v nwyddau prin. Po Lv- iiaf fo riwy«ki. a phc fwyaf v galw am diuio. whaf 0:: vr a esi L, r I Fpl I v. os gellir ism'I mwv o nwvddan. a gwneud y galw ajn daiivnt yn Hai, daw'r pris i la-wr fel (vinlyniad natunoi. feily mae jx>b gw oii-hiwr sy n cynhvrchti mwy o- unrhyw nwydd—megi- gio. ffrwytJi y ddaear. defn yddialldiJjad, et< yn <ynorthwvo os twng. nid yn unig pris v nwyddau hynriy. ond |"»risiau nwytkfcm oraill hefyd. ^fae ix>b 1111 fo'n eynhilo drwy brynu lla.i. neu trwy oetLi (irvtii. omi yr hyn fo raid, yn %o hdyc drwy w m ud y galw am y nwyddau fo ar w«vrth yn iiai. ( aingmoriiiii Dybrvd. (femgymeriad "yund 0 eiddo r i vdo.gw r a'r o.yflogedig YW lleiliau y eynnyroh or mwyn eadw ei en- ii.lic,i liuii x,i-, Ma< r mejstr. fo! y gwtsthiwr. wtnihiau )-11 euog 0 hyn. Dcngys profisd palwc<ligaeUi ina.i po fwyaf fo r cvdiiyreii.' lit-lzff mewn evirihax I. it yw'r drau; 6; KyhyTchu. GyfOEIth gw lad yw ei e^.yririyrch o nwyddau ma.rd1, nataol o bob malih. Mw, I- byd y n dJawd htvhlyw am fod w gynnvrch yn llai nag a ddylai ac a fedrai fod. Dyledswydd <»yffrc«hrioi. — Atebatld yittrc,!) pawb a)wad eu gwlad yn y rhyfol. Ervs yr un ddviedtwyud arnynt i att4) ga'wa<i eu gwiad yn a/h^r lieddwih hcfyd. Ymladd. a ohynhyrcliu Ii \0\ vcJ.I,a-¡¡ rhyfel. oedd y galw yn y rlivfei. CynhvTchu holaeithacii s; gwario llai yw angen ni..twi, c.i gxv.a,, yyi twr. Nid or mwvn (yvfocthogi eynhyr<hwyr a masnaohwyr y geilw 'r wlad am fwy o gynnvrch—eit.hr er mwvn cvfitviwi atig<-n yr holi wlad. (11\;i!io am nwvddflu f¡;.rr.hnaikw..kl v byd. a r nwydilosiVi brin, «-y'n cudw 1 pris yn u<heJ. Bocrfi inJ"; l1k gvnhyrchu mor lielaeth rifs llenwir n1ftT(,hna,dú,I'¡, ac folly daw'r byd yn ol i'w le.
TAN YN NHY A RGLWYrDD IMNRHYN.…
TAN YN NHY A RGLWYrDD IMNRHYN. Hu agi* breswvlftwl y peudeiig uchcd yn Hill-street., B«-rkt-iey-wjuare, IJundain, gael ei losgi a.km. liaLN-r ys- tafell g-aai wrotciiionMi o r tan, ac er i'r tan ddiffoddwyr lwvrldc i atal y fflamau gx" 'at,,] ;r;in y ta n a.r (I f r.
•-I— 1^ .PEOHODAC -W)N.
I— PEOHODAC -W)N. "Dawn«io lvrfio. medd un papur. "yw y ddau flurf liiwethiaf ar l»e< hc<l yn Ynys Mon ac *ydd yn peri biinder nid "bychan i'r sunt, a thraff'irtli aid bye.han i'r hedd- goklwaid." N11; ooddym in wedi sylwi fod y r heddgeidwtbjd yn ymdiafferthu d:m gyda'r hap-ehware;; t'y n mynd ymlaen, ac y eithrio yng Nghaergybi.
SIARAD DROS Y WERYDD.
SIARAD DROS Y WERYDD. y" prif fu-vaf y JI li«'br di, ifrau. Dan- fc.tiii- cenadwriau i>tldiyno i'r or^af gerliaw y Waeiifawi, a thyd., piH-iriannau sydd yn hollo! dan reolaoth y swyddfa yn Towyn daiifonir hwy i lii imar. New Y ork, YIi oj v eyflynidfr <• pant a oiriau y funud. Derbytiir y eenadwriau «» Be.mar yn Nhowjn.
Advertising
:a r\ nrr— [[ jfie Stngfeaey ford zfertiiee Wepot. WILLIAM JONES, MOTOR ENGINEER, BRYN SALEM, LLANFAIR P.G. Has been appointed Authorised Ford Dealer for the Island of Anglesey. I Orders for Cars, Vans, Chassis, and one ton Lorries will be executed in rotation. He also holds a very EXTENSIVE STOCK of Spare Parts, and Customers can rely upon prompt service. All kind of Repairs and Renovations Undertake!). 'Phone No 5. Telegrams Jones, Garage, Lianfairpwil. TO OWNER-DRIVERS An INDEPENDENT and CRlTICA Review of the DORMAN Series of Engine )lust Published. Fully Illustrated, t A NVrit-,cii and signed by a recognised and leading authority cn motors and motoring from the user's point of view. A l i'13l ICA I ION UNIQUE IN THE HISTORY OF All IJo'rH AS TO CHAK OF X KADI NO MADCtf AND STYLE OF ILLJSTRA- HON Write for YOUR Co})'. Sent post free en appiuaiicnt W. H. DORMAN & Co. Ltd., STAFFORD, Specialists in the Designing & Building of Internal Combustion Engines i' T) t5K\ .jjt Do youf feel drowsy after food? k e* TIIA T sleepy feeling after the midday i-neal-bks done with it and other symptoms of mdigestioi by using mustard. Mustard will keep your digestion in good working, order. It will create a healthy appetite and materially aid in the assimilation of food. It will also enable you to derive more benefit from what you eat, and thus save you expense. folmans Mustard Digonedd o Ddewis o bob peth i DDYNION, BECHGYN A PHLAN1 YM MASNACHDV ADNABYDDUS WILLIS SHAW, Y Paragon, Llangefni SEF SHOP RAO Y BOBL. I —————————————-—-— t AJlfFA Should write To-Day enclo«inR 1<3. stamp tor Valuable Booklet TESTIMONIALS anri FHFE SAM PI.F, ,f BLANCHARD S PILLS They are unrivalled for all Indies Ailments. & C., and peediJy afford relief, and never fail to ;i]ievi,ite all sutlerin £ They Suptrstde all hitherto kiwu n Retntdies, Sold in boxes, 1 3. hy lioots' Taytors, 'fimoliw White's Brunches and all Chemists, or post free, same price, from Leslie Martya, Ltd., Chemists, 34, D.t.ton I e, Londoa. GEILW PETER JONES, PENRHOS HOUSE, GWALCHMAI, ey]w Amaethwyr Mor. at ei fod prynou pob math p ANIFEILIAID MEIRW. B-YDD P J. yn Llangefni <Wjdd lau, ac yng Nghaeryybi ddydd Sadwrn. Rboddir y Prkiau Uchaf-a thelif am tali- grama. Bydd gan P.J. nifer dda o Lai Gwlybion bob dydd lau yn LlasgefuL Gellir eu gweld yn lie Mr Deaborougla iwrth ocbr y Neuadd Drefoli.
Advertising
Penrhos Garage, LLANFAIR P G. HUGH DAVIES begs to announce that the above has been fitted up for the repair of all kinds of [ Cars and Cycles. I Experienced Motor Mechanic in charge. Large Stock of Bicycles, Motor & Cycle Tyres- All kind of Accessories. Orders now taken for MOTOR CARS AND CYCLES.
Ymlidiwch yr Hen Fronwst.
Ymlidiwch yr Hen Fronwst. Y PEPS ANADtyOL YW IACHAW- 1) NV R I A I-T I I Y GWAN El FYN WES. MEDDYGINIAETH RYI KD1X)L WEDI LI SKI.IO MEWN AMI,EN ARIAN. Hydfl y rliai hyrtny atr y t'olygfa rfyfodiad mis T ICIIHI<iii tklyrhwoliajJ C'II 1.(." elyu y Fronwst, gyda'i nyctitsid a fraw. yn falch o g:ie! meddygini'aerh <> j-af'm a skrWydtl Peps, yr a1134li-feddyginia14.i1 ryfeddol. Poidiwrh Uyncu darparia/lau hylifol at anwyd. iany > i'r o ii,> yr ant, a? nid oes gysy'liiad iliwi.g y «t;imog a'r lung,s. A mwy na hynnv. mae d-irpnriadau o'r lath, ran antlaf, yu c' '111 \0\ y" (,wf-heirjau a (hylluriau mwctdio!. Nid rhyfedd, pan mai fel hyn y c<-i«ir gwelia a.nwyd y gaeaf a c-haethdra, os nioi- mynd yn waeth o aeaf i acaf wna r pes well ac iiial mynd i wendid ae iiudder wnn'i dwidilefydd. T n fniant nruitllu I' pIC ,\0" y ffordd JiatlJriol a ,k]frvclü: i w,"ila'r fro.nw!'t a'r ho!l fynwesa.i doiuiiw-. Wedi ei dynu o'i ;lnÙ'¡;- arian a. i rrwidi ar y tafod, mae tabled o Pops yn aruf dinkli a< ymddntod y it it 1/1I i/i/iiiiiK Hi nr ihiri nirvr nerlho1 '1 ih'udir y mygda til (Ilr Y'r genau, y g cdf a'r )iiheili brouawl ar eu tunnon i r '"II" a'r ¡mlg" eu hU1¡1Iin. Lleddfir y manwe e.nyin'<lig ar unwaith, yna daw adforia<! lyfiym. dtflanna r eo«- f,-v(i(l. a ifiv?m, ae ,jl raddo) ceir gortn-haiiaeth ar y pesweh a ) caethdra poena' Bydd i'r diodd< fydd bronawl mwyaf gael gwaredigaeth ryfeddol yn Peps, canys. iu-blaw eu bod yn t,rill anhvvylderau'r iyn- wes yn yr uiiig ddull gwyddollol, mae Peps hefyd yn borfl'aifh ddiniwed, ac nid om cvffuriau peryglu*s ynddynt. eie 1 ddioddefwyr odiliwrt.il y fronwst, ^ceth- dra. peewch, dolur gwddf, anwyd, ac an-I hwylderau era-ill, gwddf a'r dtlwyfron ago sydd yn diiyn tywydd garw, feddygimaeth, yn Pope, ag sydd yn dwyn iddynt, I W cartrefi. fendithiOn ac adferiad v pinwyild- goedwig ertwog. ic¡ oes dinr mor rhyfeddoJ ei nofiwp.(I.(] » i effaith. Myn- fiwch Is 3c neu 3s o Peps heddyw gan eicii fferyllvdd.