Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
36 articles on this Page
.-Cloddfeydd A TIT Klondike-
Cloddfeydd A TIT Klondike- Mae yr vstraeon am Klondike fel pe yn myned yn fwy dyddorol a. chywrain, oblegid dywedir fod yr aur VII ymadael oddiyno mewn ffordd annisgwyliadwy iawn. Yn ddiweadar gwerthwyd cut o gywion, ac wedi lladd un o honynt cafwyd chwe' dam o aur yn ei groinbil yn werth 3 doler. Tebyg yn fuan y bydd yn 1:1 9 berygl bywyd i gywion ymddangos yn nghymydog- aeth Klondike, gan y bydd pawo yn coelio mai aur- glawdd yw pob cyw,' Dywedir fod y -Calaethau a Ohanada yn bwriadu anfon milwyr yno i amddiffyn hawliau y cloddwyr goueithiwn hefyd y gofalant am hawliau y cywion i fyw, er feallai fod darn o wreiddyn pob drwg yn nghrombil pob un o honynt.
..♦-.----CTmnnroddion Gwerthf-wr…
♦ CTmnnroddion Gwerthf-wr gan Foneddwr o Wracsam- Hysbysir fod y diweddar Mr Benjamin Piercy, Marchwiel I-hll. ger Gwrecsam, wedi gadael y cymun- roddion canlvnol i sefydhadau CymreigYspytty Gwrecsam, 2500p Yspytty Alexandra, Rhyl, 200p; Y spytty Dynion, Rhyl. 200p; Yspytty Llandnndod, 200p Llyfrgell Rydd Gwrecsam, lOOp Capel Pres- byter'aidd Hill-street, Gwrjcsam, 50p Ysgol Anni- gynol Queen-street, Gwrecsam, 50p Capel Cenhadol y Wesleyaid, Gwrecsam, 50p; Capel Bethel (W.), Brymbo, 50p. Hefyd mae amryw sefydliadau Seisnig yn elwa oherwydd ei haelioni, gan fod cyfanswm y cyjnunroddion yn 8400p, ac nid yw hyn ond y dryd- eddrano' r 8V,111 gyfrcnir yn unol ag amodau'1' ewyHys.
--Eanesyn Cyffrous am Fcneddiges.
Eanesyn Cyffrous am Fcneddiges. PENDERFYNU DINYSTRIO EI HUN. Cymerodd digwyddiad cyffrous le ar ffordd baiarn Dublin, Wicklow, a Wexford,, dydd Mercher. Gwnaeth boneddiges ieuanc. genedigol o Switzerland, ymgais benderfynol i gvflawni hunanladdiad. ran oddeutu 500 o latlicni oddiwrth orsaf Kilhney, gwel- odd Patrick Morgan, gyriedydd cerbydres ioreuol, y foneddiges yn cei'.cd i grfeiriad y ffordd haiarn. Wedi cyrhac-dd y ffordd haiarn edrychodd o amgylch, yna penliniodd, a gosododd ei phen ar y rheiliau. Y pryd hvn vr oedd y gerbydres oddeutu 50 llath oddi- vrrthi ond llwyddodd y gyriedydd i atal y peiriant oddeutu troedfedd oddiwrth y foneddiges. Aeth i lawr ar unwaith oddiar y peiriant i'w symud ymaith ond gafaelai hi yn dyn yn y rheiliau, a gwrthodai godi. Uwyddodd y swyddog o'r illwedd i'w chodi, ae aeth- pwyd a hi i orsaf Killiney, He y trosglwyddwyd hi i'r lieddgeidwaid. Dygwyd lii yn ddiweddarach gerbron yr ynadon,a gorchymynwyd eidodiyny gwallgofdy. Yr oedd lii yn irwasanaethu fel governess yn y gym- ydogaetli.
. Ynadon Newydd i Sir Caernarfon
Ynadon Newydd i Sir Caernarfon Yr ydym yn deall fod Dr. R. Langford Jones, Bangor, a Mr Thomas Roberts, Aber, wedi eu dyrchafu i fod yri ynadon heddwch dros Sir Gaer- narfon, ar argymhelliad yr Arglwydd Raglaw (Mr J. E. Greaves). Y mae Dr. Langford Jones yn dra adnabyddus dros yr oil o Ogledd Cymru am y dyddordeb mawr a gymer mewn materion bwrdeisiol ao mewn bywyd cyhoeddus yn gyfiredinol. Mae wedi bod yn aelod o Gynghor Dinesig Bangor am oddeutu ideuddeng mlynedd, ac yn awr yI1 dal sedd hen- adur yn y corph hwnw. Mae yn aelod o Fwrdd y Gwarcheidwaid ac hefyd o'r Bwrdd Ysgol, tra y mae holl sefydliadau elusenol yr ardal wedi cael ynddo bob amser gefnogydd parod a haelionus. Bu yn faer y ddinas ddwy flynedd yn oL Mae yn hynod boblogaidd, a bydd i'r anrhydedd roed arno xoddi pleser mawr i gylch cark o gyfeillion. Mr Thomas Roberts, Aber, sydd amaethwr "blaenllaw yn y sir, ac yn dra adnabyddus trwy y Dvwyso<raeth fel barnydd a magwr anifeiliaid. Y C, mae bob amser wedi cymeryd dyddordeb mewn symudiadau poblogaidd, ac wedi dangos cryri edr- nsrwydd ^th ymwneud a materion bwrdeisioL Cafodd ei ethol yn unfrydol l gadair Jywyddol Cynghor Dosbarth Ogwen ar ffurfiad cyntat y corph hwnw, ac mae yn dal yn: y swydd byth er ihyny. Mae yn aelod o Fwrdd y Gwarcheidwaid, yn gefnogydd i'r holl elusenau lleol, ac wedi cy- meryd dyddordeb arbenig mown symudiadau o nodwedd dyngaroL Diau y teimlir boddhad cyif- 11 redinol ar ei ddyrchafiad i'r faiuah
DAU FIS I " DDEWINES."
DAU FIS I DDEWINES." Yn Llvs Fnsdol Clerkenwell, Llundain, dydd Iau, cyhuddid Mary Woodge;'r, pedler, yn byw yn Wands- "wortli, o broffesu d^eyd ffortun, gyda'r amcan o dwyllo niorwyn o r en\r Annie VV ard. Dywedodd yr Acliwynyddes fod y garchartB wedi galw wrth drVs ty ei'm istres y noson gynt. Dy- wedodd fforthvn yVaorwj^nion eraill, a thaloöd y go- gyddes bum' swllt iddi. Yna gwelodd y ddewines yr achwynyddes yn y gegin. a. dywedodd: "Mae genych cliwi arian a fynwcb cliwi i mi ddweyd eich ffortiwn?" Yr Ustus DdyyFedasoch cliwi ddim wrthi fod genych arian, yn siwr? Fe wyddcch a oedd genyob arian ai petdio lieb iddi hi udweyd wrthych? Yr Aclwynyddcs Ond dyna beth a ddywedodd lii; a dywsdodd y caTrn lyt'hyr oddiwrth ddyn icu- anc. na. rliodaais inau bum' swllt iddi (chwerthin). Yr Ustns I synclod) Am beth ar y ddaear y rhoddasocli bum' swllt iddi? Y fath beth rhyfedd i'w wneud Mr Carr (clerc cynorthwyol) Pan ofynodd hi am gael dweyd eich ffortun, a ddarfu i chwi ddweyd rhvwbeth? Yr Achwynyddes Naddo ond dywedodd hi wrth- yf y cawn lythyr oddiwrth ddyn ieuanc boreu liedd^T/ (eliwertliiii). Yr Ustus (Mr Horace Smith) A gawsoch chwi lythyr oddiwrth ddyn ieuanc boreu heddyw* (chwerthin).. Yr Ar!iwArnyddes;: Nsddo. syr (c^wertmn s1 newyddol). Ond fe gafodd hi bum' swllt arall genyf. Mr Smith: Byddai yn dda genyf pe y rhoddeck eich arian i mi i'w rhoddi i'r tlawd, os nad oes genych eu heisieu (chwerthin).. Yr Achwvnyddes I ddechreu, dywedodd wrtnyi fod genyf 5p; yna dywedodd fod genyf 2p. Dywed- ais inau n'ld oedd ac yna dywfldodd hithau, "Ewch i ymofyn hyny sydd genych'' (chwerthin). Mr Carr Beth a wnactlioch? Yr Achwynyddes Aethum i fy ystafcll, a chyrch- aig dde wllt mewn arian—-padwar haner coron. Cvmeroud Jiithau hwv, a chroesodd un, a dywedodd, "y mae gellvf eisieu eich gwneud yn foneddiges." Cafodd rai dillad genyf, hefyd ac yna dywedodd y byddai raid iddi fyned i ffwrdd am ddeng munud. Rhedodd i fyny risiau'r buarth ond aetlium inau drwy ddrws y ffrynt, a çlilynais hi. Yr oedd hi ar fedr myned i gerbyd. myd yr ateliais lii, ac y dywed- ais wrthi fod ;'enyf eisieu fy arian. Yna defnyddiodd iaith anweddiis. a gwrthododd roddi'r arian yn ol Perswadiais hi i gerdded ATI ol gyda mi at y drws, ac yna daliodd i arfer iiiith ddrwg. Clywodd milwr oedd yn pasio y siarad, a safodd; a dywedais inau wrtho ei bod hi wedi cymeryd 10s yn perthyn i mi. Yna hi a redodd i lawr y grisiau, a rhoddodd 5s yn ol i'r gogyddes; ond gwrthododd roddi fy arian i-mi. Yna gyrais inau am gwnstabl. Dedfrydwyd y ddewines i garchar am ddau fis: a rdywèdodd yr Ustus ei fod yn synu fod yr achwynydd- es yn gwrandaw ar y fath ystraeon gwagsaw.
Amlwch.
Amlwch. Cyngherdd.—Nos Wener, yn yr Assembly Room, cynhaliwyd cyngherdd mawreddog. Llyvvyddwyd gan Mr S. Hughes, Y.H., Bodednyfed, ac arweiniwyd yn ei ddull inedrus arferol gan Eos Eilian. Gwasan- aethwyd gan Miss Gertrude1 Hughes, R.A.M., Llun- dain Mri J. R. a E. D. Williams, Aberffraw Carmel Glee Party y seindorf linynol, yn nghyd ag amryw gantorion lleol. Yr oedd dadganiadau Miss Hughes yn fendigedig, a chafodd dderbyniad gwresog. Y mae yn wir wledd gwrando ar gantores mor alluog. Haedda y Brodyr Williams, Aberffraw, ganmoliaeth uchel; y maent yn ddadganwyr medrus, a chyda deu- awdau maent yn cyd-weddu yn berffaith. Chwareu- odd Mr John Hughes, Salem-street, unawd ar yr eu- odd Mr John Hughes, Salem-street, unawd ar yr eu- phonium yn ncillduol dda, gyda chyfeiliant y seindorf iinynol. Canwyd amryw ddarnau chwaethus gan y Carmel Glee Party yn hynod swynol, o dan arweiniad Mr Robert Owen. Cyfeiliwyd yn fcdrus gan Mrs Fanning, Waen Fair. Yr oedd y neuadd yn orlawn, a dywedir fod elw sylweddol yn weddill, pa un a drosglwyddir at achos y Wesleyaid yn y dref. Y Rhos Property. -Deallw-n fod nifer o'r Cynghor- wyr Plwyfol wedi talu ymweliad a thenantiaid yr eiddo uchocT ddydd Sadwi-n diweddaf, yn nghyd a'r casglwr ardrethi dros y Cynghor Plwyfol. Dywedir fod amryw o'r tenantiaid yn gomedd talu y rhent, a chlywsom fod y Cynghorwyr yn bygwth eu troi allan o'r anedd-dai gwael hyn os na wnant addaw talu rhagllaw. Pwy tybed yw gwir bedchenogion y Rhos? Credwn yn ol y sefyllfa druenus y mae rhai anedd-dai ynddi yn bresenol nad oes berchenogion iddynt. Y maent oil brcn a dymchwel o eisiau eu hadgyweirio.— Mona.
Caernarfon
Caernarfon Y Bel Droed.—Dydd Sadwrn, yn yr Oval, cyfarfu dewrion Rhyl a'r eiddo yr "Ironopolis." Caed ym- drechfa galed, a Ilawer o gynhwrf; 'bu agos iddi fyned yn ymladdfa waedlyd torodd y gwyddfodolion drosy terfyn pan y gwelwyd dau o'r chwareuwyr yn ymladd I a'i gilydd, ond trwy ddylanwad y swyddogion llwydd- wyd i roddi terfyn ar yr anghydfod. Cliriwyd y cae ac ail ddechreuwyd chwareu. Trodd y fuddugoliaeth vn eiddo dewrioniRhylgyda chil eu danedd-un goal yn erbyn dim un. Nid oes eisieu ond i "hogiau'r dref" gredu bod ychydig yn gyflymach a deall mwy ar eu gilydd nad oes dyfodol disglaer iddynt. Darlith.-Nos Wener, yn y Guild Hall, bu y Pro- ffeswr Henry Jones, Glasgow, yn darlithio ar y testyn amserol "Individualism and Socialism," ar yr achlysur o ail-eychwyn tymhor y cymdeithasau llenyddol. Caed i^ledd a hir gofir. Cadeiriwj'd yn ddihemg gan Mr Morris Owen, M.A., prifathraw yr Ysgol Ganol- radd. Cyfarfod Mawr y Radicaliaid. Wedi llawer o bryder a disgwyl, y mae y gwladweinydd adnabyddus, Mr Asquith, wedi gwneud yn hysbys i'r blaid y bydd iddo anerch y frawdoliaeth yn y Pavilion ar y 30ain cyfisol. Bydd gydag ef niftr lawer o'r aelodau Riidicalaidd Cynweig. Anghyfrcithlawn.-Dydd Sadwrn, o flaen yr ynad-t on sirol, gwnaeth Miriam Roberts, Ebenezer, gais ar fod i R. E. Williams, o'r un gymydogaeth, dalu at gynal ei phlentyn anghyfreithlawn. Gwnaed archeb am 2s yr wythnos. Llys yr Ynadon Sirol. Dydd Sadwrn, o flaen y Cadben Wynn Griffith ac ynadon eraill, erlvnai Mr Charles A. Jones, ar ran y Gymdeitiias er Atat Creu- londeb Tuagat Anifeiliaid, Francis Parry, Ebenezer, am greulondeb tuagat ei geffvl. Dirwywyd yr am- ddiffvnydd i 20s a'r costau.—Am fod yn feddw tra mewn gofal o geffyl a cherbyd, dirwywyd William Jones, Llanberis, i 40s a'r costau. Arddangosfa Flynyddol y Ceffylau.— Cyfarfyddodd pwyllgor yr arddangosfa flynyddol boblogaidd hon dydd Sadwrn yn y Sportsman Hotel, Mr Lloyd Griffith yn y gadair. Gwnaed yn hysbys gan Mr Dan Rhys, yr ysgrifenydd, o'r holl arddangosfeydd a gyn- haliwyd, oddigerth un, mai y ddiweddaf oedd y fwyaf llwyddianus a gynhaliwyd erioed. Ar ol talu yr holl dre.-Lilia(lau,yn cyrhaedd y swm o 510p 3s,cariwyd swm teilwng er budd y gymdeithas. Yr oedd rhestr y "premium" wedi Huosogi yn ystod y pum' mlynedd diweddaf i yn agos i 60p. Yr oedd swm y gwobrwyon y flwyddyn hon yn 277p 2s. Er dechreuad yr ar- ddangosfa arddanghoswyd 3929 o geffylau, gyda gwobrwyon o 3812p. Brwydr y Cynghor Trefol.-Fel ag y gallesid dis- gwyl, y mae yr oil o'r ymgeiswyr mewn llawn gwaith, a'u cefnogwyr yn poenydio y pleidleisw^T hwyr a boreu, nos a dydd. Sibrydir fod y Clwb Radiealaidd wedi cael siomedigaeth fawr na buasai y Meistri Owen Jones (Green Bank) a David Pierce (Glandwr) yn sefyll. 0 bosibl fod ganddynt eu rhesymau dros gilio o'r ffordd. Gwnaeth y cyn-faer (Mr J. R. Pritchard) hyny, ac nid yw yr un golled iddo. Yr unig golled ydoedd colli y Macr o'r Cynghor gyda chael wJod yn ei le llai profiadol. Disgwylir canlyniad 0 ra y pleidleisio gyda. dyddordeb mawr. Prophwydir i'r ymgeiswyr Ceidwadol fuddugoliaethau gloewon. Cymdeithas Lcnyddol Meibion yr Eglwys. Nos Lun, yn yr Ysgoldy genedlaethol, cyfarfu aelodau y gymdeithas flodeuog hon. Arwr y cynulliad yd- oedd yr athrvlithgar "Eos Bradwon, gan yr hwn y caed papur dihysbyddol ar "Israel yn yr Aipht." p Caed syiwadau canmoladwy ar wledd gan y Meistri David Evans, Robert Owen, Trebor lonawr. Wil- liams (Insurance), Ap Ellis, a'r Parch Mr Griffith, un o sn-.radiaid newydd y dref. Cadeiriwyd yn ddiheuig gan Mr William Owen. Y Maer Newydd.—Coleddir gobeithion cryf mai maer newydd y fwrdeisdnf fydd Mr Lloyd Hughes. Coedhelen. Bydd y detholiad yn un amserol a doeth. Cyfarfodydd Pregethu. Dydd Sabboth, a'r nos Lun dilynol, cjTihaliwyd cyfarfodydd pregethu blyn- yddol yn Salem. i llefarwyr oeddynt y Parchn. B. DaviGH. Trelech Pandy Williams, Derby; a'r bar dd- brcg tlrwr galluog ac adnabyddus, Elved Lewis, Llan- elli. Caed casgliadau da, a chynulleidfaoedd mawr- ion. Llys yr Ynadon.-Dydd Llun, o flaen y Maer (Mr Edward Hughes) ac ynadon eraill, cyhuddwyd Sarah Scholes, Ba.nk Quay, o werthu diod dail (herb beer) ar y Sid. Ni wnaeth yr amddiffynyddes ei hymddang- osiad, a chafodd ei dirwyo i 5s a'r costau.—Cyhudd- wyd William Hughes, Skiimsr-street, tros yr hwn yr ymddangosai Mr R. Gordon Roberts, o fod yn euog o fod vredi arfer iaith anweddus ar yr heol gyhoeddus. a chafodd ei dclinvyo i 5s a'r costau.—Am ladratta dilladau gwlan, eiddo pobl yn byw yn Dinoiwic- street, anfonwyd Ann Ellen Evans i'r carchar am fis. Cyhuddiad Difrifol yn Erbyn Tafarnwr. Dydd Llun, o flaen y Maer ac ynadon eraill, cyhuddwyd Owen Jones, tafarnwr, Star Inn, o ganiatau meddw- dod. Y dyn y cyhuddid y rhoddwyd diod iddo ydoedd Owen Hugnes, yr hwn fu ar un adeg yn gweithio yn Felin Heli.—Dywedodd Hughes ei fod wedi myned i'r Star Inn oddeutu pedwar o'r gloch prydnawn y 4ydd eyfisol. Mor bell ag yr oedd yn cofio nid oedd wedi cael diod cyn hyny. A-rhosodd yn y Star Inn yn rhy hir i gofio pa bryd y gadawodd y lie. Yr oedd yn gwneud allan ei fod wedi gwario 8s yno.-Tystiolaeth- odd yr heddgeidwad iddo ddarganfod Hughes yn farw feddw yn New-street oddeutu haner awr wedi un y boreu canlynol. Yr oedd mor ddrwg fel nas gallasai ddweyd ar y cyntaf pa un ai byw ai marw ydoedd, a bu raid ei gario i swyddfa yr heddgeidwaid. lie y gweinyddwyd arno gan y meddyg.-Darluiiiodd y Dr. John Evan Hughes ef fel mewn cyilwr o "comatose," a daeth i'r penderfyniad ei fod wedi ei wenwyuo gyda gwenwyn alcohol.. Yr oedd yn angenrheidiol defn- yddio "pump" at yr ystumog, a llwvddwyd wedi gwneud hyny i ddod a'r dyn ato ei hun yn mhen yr awr a haner.—Mr R. Gordon Roberts, tros yr am- ddiffyniad, a alwodd yr amddiifynydd, ei wraig, ei ferch, a dwy o ferched oedd yn y Star Inn pan y daeth Hughes yno. Gwadodd yr oil fod diod wedi ei roddi iddo. Yr oeddynt oil yn sicr ei bod yn 9.30 pan y daeth y dyn i'r ty, ac yr oedd ychydis ol diod arno. Gwrthododd y tafarnwyr roddi dim iddo ond potel o soda, water, ac nid yfodd o hono ond ei haner. Gad- awodd y ty m,lwn. llai na chwarter awr.—Ymneilldu- odd yr ynadon, a dychwelasant gyda dedfryd fod yr achos yn cael ei ddismisio. Ar yr un pryd oeddynt o'r farn fod yr heddgeidwad wedi gwneud yn iawn trwy ddyfod a'r achos yn mlaen. Gwaeledd.—Drwg genym orfod cofnodi am wael- edd Mr Robert Jones, Pool-street, arolygwr gweith- gar Ysgol Sul Eglwys Twthill. Caffed Iwyr adferiad buan at ei gynteBg ddefnyddioldeb. Seibiant JHaeddianol.—Y mae ein cyd-drefwr adna- byddus, Mr H. Lloyd Carter, oddicartref yn mWJTn- hau ychydig seibiant haeddianol. Ni warafun mil- oedd gweitlnvyr y Penrhyn a'u lu edmvgsvyr h3 iddo. Budd Gyngherdd Haeddianol. Nos lau, yn v Guild Hall, cynhaliwyd budd-gyngherdd haeddianol Miss Williams(Telynores Arfon). y Ficer (y Parch J. W. Wynne Jones, M.A.) yn y ga.dair. Cymer- wyd raan yn y gweithrediadau gan seindorf y Gwir- foddolwyr, o dan arweinyddiaeth feistrolgar Mr Cor- rison; Mr John Cottrell, Eos Llyfnwy, Ap Eos Mon, Telynores Arfon, Miss Maggie Parry, Mr Owen Ed- wards, Mr Hamphshire, Mr Owen Jones (Penygroes), Mr Corrison, a Trebor Ionawr. Yn Feddw ac Afreolus. Dydd Llun. o fiaen y Maer, Mr Richard Thomas, Dr. Griffiths, a Mr J. R. Hughes, cyhuddwyd Owen Owen, Mill-lane, a J. Phillips, brodor o sir Gaerfyrddin, o fod yn feddw ac afreolus, a chawsant eu dirwyo i 2s 6c a'r costau yr un. Thomas Lewis, yr hwn nad oedd ond wedi dod o'r carchar v dydd urwener blaenorol, a gyhuddwyd o'r cyfryw gyhuddiadau, a chilfodd ei anfon i'r carchar am 14 o ddiwrnodiau. Spree Foreuol. Yn yr un llys cyhuddwyd W. Hughes o- fod yn feddw yn Carmel, Llandwrog. ar y 5ed cyfisol. Tystiolaethodd yr Heddgeidwad 37 ddarfod iddo ddod o hyd i'r amridiffynvdd ar y ffordd oddeutu un-ar-ddegy boreu cyfeiriedig yn bur feddw. Gwelodd ef hefyd yr un boreu oddeutu naw o'r gloch, ac yr oedd o dan ddylanwad y ddioden yr adeg hono. Cosp, 10s a'r costau.
Cemaes
Cemaes Capel Mcriah (M.C.) Cyngherdd.—Mwynhawyd cyngh- rdd difyrus ac adeiladol yn yr addoldy uchod nos Fcrcher, y 13eg cyfisol, o dun lywyddiaeth feistr- olgar a hwyliog y cymwynasgar a'r hyglodus fardd Rliydfab. Pwy fcl efe yn nghadair lywyddol ein cyngherddau? Y mae ei ddoniau barddol mor helaeth a pharod, a'i arddull vmadroddol mor ffraetli a hapus, fel mai Hai naturiolaf a. chymlnvysaf iddo ydyw bod wrth y llyw. Y mae ei awen bob amser yn ufudd- wasanaethgar iddo, ac ar yr amnaid lleiaf a allan oddi- wrtho fel boneddiges deg, yn ngwisgoedd ei hurddas. i ddyddori a difyru y gynulleidfa, ac i chwareu a'i bysedd tyner ar danau teimladau y galon. Elai y rhaglen yn mlaen fel y canlyn -Ton gynulleidfaol adroddiad, "Y garreg wen," Miss Kat- Jones can, Mis. Kate Parry, Rhosybol, yn swynol iawn can, "Pa le mae'r Amen," Mr Owen Thomas, Amlwch, yn deimladwy adroddiad, "Djnvedwch y gwir" (o waith Dyfed), gan y bechgyn a'r genethod gyda'u gilydd, yn dda iawn can, "Pa le medelwyiy'Mr Jones, Ctmaes, yn rhagorol cfcwareuad ar yr offerynau gan "visitors" (dyeithriaid) yn feistrolgar iawn; can, "Gwlad y delyn," Mr Llewelyn Jones, Llanfechell (teilynga y Llew y ganmoliaeth uchelaf bob amser, yr oedd yn ei hwyliau goreu) can, Bugail Hafod y Cwm," Mr Owen Thomas, yn ddifyrus; chwareuad ar yr offerynau gan "visitors." yn swynol etc can, "Hen biscr bach gloew fy nnin," Miss Kate Parry, dyma y tro cyntaf i ni glywed Miss Parry, yn sicr y mae dyfodol disglaer iddi; can, "Fv nisgwyl yn dyfod i'r dref," Mr Jones, Cemaes darllen papyi heb ei atal- nocli, cystadleuodd saith, a chafwyd cystadleuaeth dda iawn—goreu Mr Owen, Amlwch, a'r ail Miss Kate Parry, trodd y cyfeillion eu gwobrau at yr afhos can, "Bwthyn bach melyn fy nhad," Mr Llewelyn Jones, ar gais un oedd yn bresenol, yn gam pus adroddiad ,"Y lleuad yn v llyn," Miss Catherine Jones; can gan Mr Owen Thomas, nid ydym yn cofio y gan, ond canodd yn deilwng o hono ei hun ton gvnulleidfaol. Adrodd- odd a chanodd yr arweinydd amryw ddarnau difyrus odiaeth o'i waith ei hun, er boddhad mawr i'r gwran- dawyr. Elai elw y cyfarfod at gael lampau new- yddion i Moriah. Cyfeiriodd yr arweinydd at y te blynyddol, at ba, un y gadawyd rhodd Gristionogol gan y diweadar a'r teilwng frawd ieuanc, Mr Thomas, Ty Du., Rhoddodd yr arweinydd yr emyn "Caer- salem Dinas hedd" allan i'w ganu, a thex-fynwyd cyf- arfod nodcdig o hapus ac adloniadol. Teg crybwvll fod Band (seindorf) Ccmaes hefyd yn perffeithio llawer o dan arweiltid Mr ulewelyn Jones.—Ffarmwr.
-----erpwl,
erpwl, Cartrei Cymreig Newydd i Forwynion.—Ers tro yr oedd mudiad ar droed yn Lerpwl i godi a sefvdlu Cartref Cymreig i forwynion yh y ddinas; a dydd Mawrth aethpwyd trwy Y. d(lefod, G. agor y Cartref yn ffurfiol. Saif yr adeilad yn 2, Hope-place—man canolog a chyfleus, ac anhawdd fuasai cael cymhwys- ach adeilad i'r amcan. Y mae wedi ei ddodrefnu yn dda, ac ynddo le i letya 22 o ferched, i'r rhai bydd yn gartref cyswrus yn ystod yr adeg pan wedi gadael un lie ac yn chwilio am le araU i wasanaethu. Yn nglyn a'r Cartref hefyd bydd Swyddfa Gofrestru (Registry Office), fydd yn dra chyfleus i feistresi a morwynion gwrdd a'u gilydd i gyflogi. Felly cyferfydd y Car- tref angen deublyg, a disgwjdir y bydd iddo nid yn unig g"enwir angen ond hefyd yn mhen yspaid ddod yn thunan-gynaliol trwy y tal rhesymol a godir .y am letya. a chofrestru ynddo. Arolygir ef gan Miss K. B. Davies, boneddiges ag y mae gan y pwyllgor w yr ymddiriedaeth hvyraf yn ei chymhwysderau. Ym- gynullodd- tjTfa luosog i'r Cartref nawn dydd Mawrth ar achlysur ei agoriad. Cymerwyd y llvwyddiaeth gan Mr Edward Lloyd, Y.H., a dechreuwvd trwy i'r Parch D. Adams, B.A., ddarllen cyfran o'r Ysgryth- yr, ac i'r Parch John Williams weddio.—Dr. H. R. Jones, M,A., un o brif hyrwyddwyr y Cartref, a sylwodd mai i'r Gymdeithas Genedlaethol yr oedd priodoli cychwyniad y mudia.d oedd yn gwisgo ffurf y dydd hwnw. Yn nghiniaw blynyddol y gymdeithas yr awgrymodd y Parch John Williams mai buddiol fyddai cael Cartref i forwynion Cymreig. Gwir fod sefydliad o'r fath mewn bod o'r blaen, ond bychan oedd y gsfnogaeth a gaffai, a chyfyng oedd cylch ei weithrediad oherwydd hyny. Ond bu o fawr was- anaeth, ac yr oedd yn gofgolofn i ymroddiad dyfal Mr a Mrs Eleazer Pugh er budd merched gweini Cym- reig. Yn bresenol, rhoddid y Cartref ar sylfeini eangach, ac yr oedd pob rhagolwg y byddai liwydd- ia,nt arno.—Miss Owen, Rhianva, yr ysgrifenyddes ddiwyd, mewn araeth dwt a phwrpasol, a gyflwyno'td allwedd arian i Miss A. J. Davies, Bedford-street, yr hon a gyhoeddodd y Cartref vn agored. Sylwodd hithau ar banes yr hen Gartref, a sefydlwyd yn Chwefror, 1872. Amlinellodd y gwaith a wnaed trwy gyfrwng y Cartref hwnw, a thalodd deyrnged uchel i lafurus gariad Mr a Mrs Pugh gydag cf. Dymunai Iwydd a bendith ar y Cartref newvdd, a hyderai y deuai yn hnnan-gynaliol. ac nid mewn un wedd yn sefydliad elusenol. Credai fod gan ferched Cymreig ormod o hunan-barch i fyned i lety heb dalu am dano, a disgwylid i'r feistrcs a'r forwyn dalu am y cofrestr- iad pan yn cyflogi. Ni byddai effaith v Cartref yn amlwg, ond diau y gwnelid gwaith da trwA'ddo, ac y cedwid llawer o ferched Cymreig o afaelion temtas- ivnau y ddinas wrth gartrefu ynddo.—Diolchwyd i Miss Davies am ei gwasanaeth, ar gynygiad Mr E. Lloyd, Y.H., yn cael ei eilio gan Mr Peter Davies. a'i ategu gan y Parchn. 0. L. Roberts a T. Hughes. Llawenhaent oil weled ei sefydliad, a dymunent ei lwydd dan fendith v Goruchaf.—Mr Samuel Smith, A.S. Cymerai ddyddordeb dwfn yn y Cymry, ac ymfalchiai weled cartref o'r fath wedi ei sefydlu yn Lerpwl. Credai y cyfarfyddai angen mawr, a hydir- ai y byddai, nid \-n sefydliad yn ystyr elusenol y gair, ond yn Garte'f gwirioneddol. Gobeithiai y ceid dyledswydd deuluaidd ynddo foreu a hwyr. ac y bydd- ai ei awyrgyleh yn grefyddol, ac 3rn tueddu at ddyrch- afu y rhai a breswvlient ynddo. Dangosai'r dorf luosog ddaeth yn nghyd fod cydymdeimlad trwyadl yn nodwedau'r galon Gymreig. Dymunai fendith Duw ar y Cartref. Yn ddilynol, mwynhaodd y cwmni ymgomwestj ac yn mhob "ysgwrs" amlygwyd Ilawenydd fod y rhasrolygon am Iwyddiant y Cartref mor addawoL Dylid hysbysu fod y tanys4zriiion tuagato wedi cyrhaedd y swm sylweddol o tua 150p.
Llanfachraeth
Llanfachraeth Cyfarfodydd Diolchgarwch.—Dydd Llun diweddaf,. y 18fed cyfisol, cynhaliodd y gwahanol enwadau cref- yddol eu cyfarfodydd i ddiolch am y cynhauaf, ac yr oedd y cynulleidfaoedd yn lluosog. Yn yr hwyr, tra- ddodwyd pregeth yn addoldy y Bedyddwyr, Pontyr- arw. Elusen Droawy.—Mae y Parch D. Jones, M.A., rheithor y plwyf; a Meistri J. Price, Penyrorsedd a J. Williams (Alawfardd), y wardeiniaid, yn rhanu yr elusen hon y dyddiau presenol. Fel mae yn wybyddus mae arian dwy flynedd mewn llaw, a gwneir ymdrech i'w rhanu i'r rhai sydd wedi gweithio yn galed, a cheisir rhoddi cefnogaeth i ddiwydrwydd. Gwir fod llawtr o dlodion yn yr ardal, ond ni chan- iateir i neb svdd yn derbyn cymiiorth plwyfol gael cyfran o'r elus hon. Y Cynghor Plwyf.—Nos Wener, yr 8fed cyfisol, cynhaliodd y Cynghor hwn eisteddiad yn Ysgoldy y Dwrdd. Yn alrenoldeb y Cadeirydd, dewiswyd Mr William Jones ( Taribaldi) yn unfrydol i'r gadair, a theimlai yr aek lau yn llawen ei weled eto yn eu plith, ac yn dyfo 1 JTI ol o dir neillduaetli. Adolygodd yntau y materiou or-dd i gael sylw yn y cyfarfod hwn a'r rhai dilynol. Yr oedd yn ofynol iddynt oil fod yn ymdrechgar i roddi eu presenoldeb, gan fod y materion hyn yn bwysig iddynt fel plwyfolion a threthdalwyr. Ymdrinir a phwnc yr elusenau, goleuo y pentref, a chciel cyfarfyddiad o'r "overseers" i edrych dros restr y rhai sydd yn derbyn cymorth plwyfol a'u holrhain yn fwy manwl. Wedi arwyddo "cheques' i dalu gwahanol ofynion oedd ar y Cynghor. dygwyd yr eisteddiad i derfyniad ar ol trafod ar rai o'r mater- ion a enwyd. Talwyd diolchgarwch i'r cadeirydd am lywyddu mor dda. Cynghcrdd Mawreddog.—Cynhaliwyd cyngherdd mawroddog a phoblogaidd iawn nos Lun, yr lleg cyfisol, yn y Griffith-Reade Coffee House y lie uchod, o dan nawdd yr Arglwyddes Reade, Garreglwyd. Yr oedd prif fonfeddigesau a boneddigion y gwahanol ardaloedd wedi ymgynull yn nghyd yma i'r cyngherdd biynyddol hwh d. arferir ei gael o ffarwel a rArglwydd- es cyn iddi ymadael dros y gauaf i'w phalasdy yn Lloegr. Y cadeirydd ydoedd y Parch T. Pritchard, y B.A., ficer Cemaes, a'r arweinydd ydoedd y ffraeth- bert Machraeth Mon. Yn nghwmni yr arglwyddes o gylch y llwyfan yr oedd y boneddigesau a'r boneddig- ion canlynol :—Miss Shaw, Garreglwyd Miss Jones, Brynmaethlu Misses Jones,Penrhosddu ;Mr a Misses Jones, Western Heights Mr a Miss Jones, Rhosty- mawr Miss Grey-Edwards, Leamington Miss Jones, Llythyrdy Mr a Mrs Jones, Holland Arms, Llanfachraeth Dr. a Miss Edwards, Mynydd y Gof, Bodedern; Mr Gardner, Vallev; Mr R. Jones,Y.H., Brynmaethlu; Parch R. H. Williams, M.A., Parch J. Jones, B.A., ac eraill. I agor y cyngherdd cafwyd detholiad campus ar y bërdoneg a'r crwth gan Miss Parsons, Miss Gardner, a Mr Parsons canig, y Llan- faethlu Parti; can, Miss Kate Parry, Bodedern; can, Mr Pierce Thomas adroddiad, "Myfanwy Fych- an, Mr G. Madoc Jones (ar yr hwn yr oedd yn fudd- ugol yn Eisteddfod Genedlaethal Caernarfon, 1886) yn wr dda, a chafodd uchel gymeradwyaeth can, -I!m off to Tipperary, Mr W, Owen, Pt nniynydd. Yn dilyn cafw^^d anorchiad gwir dda a phwrpasol gan y cadenydd yn ymdrin yn benaf a'r manteision sydd yn nghyraedd y dosbarth gweithiol. Can, Mr Salt, Bodedern deuawd, Mri R. Roberts, Tanvbryn, a J. Jones, Rhostymawr; anerchiadau barddonol i'r Ar- glwyddes Reade gan Alawfardd a Machraeth Mon, yr olaf yn yr iaith fain detholiad, ar agoriad yr ail ran o r cvngherdd. gan Misses Parsons a Gardner, a Mr Parsons, a chawsant gymeradwyaeth canodd y Llan- faethlu Glee Party "Y gwlithyn" yn bur swynol o dan arweiniad Mr J. Jones, Rhostymawr can ddes- grifiadol, "The little worse girl," Miss Emma Owen, Trygarn House, Llanfachraeth; cododd y gwydd- fodolion i liwyl anghyffrsdin gyda'i pherfformiad. Yn sicr dyma y peth goreu yn y cyngherdd. Dilyn- wyd hi, yr un mor dda eto, gydag adroddiad "Cynric L awr gan Mr G. Madoc Jones. Deuawd, "Mixio Sacsneg," y Meistri Roberts a Jones; can, "Ar y gwlaw," Mr W. Owen, Penymynydd can, "Dyna'r fel, Mr Salt-, a rhaid oedd iddo ail ganu can. "Gol- omen wen, Miss Kate Parry, Bodedern. Talwyd diolchgarwch i'r llywydd ac i'r Arglwyddes Reade. gan obeithio ei gweled yn eu mysg yn fuan etc. gan Mr R. Jones, Y.H., Brynmaethlu, ac eiliwyd gan y Parch R. H. Williams. Y Cadeirydd, wrth gyd- nabod, a ddywedodd ei fod yn blessr ganddo gael bod yn y cyngherdd, a dymunai gynyg diolchgarwch. a. gobeithiai y byddai pawb yn uno, i un oedd wedi bod yn fywyd y cyngherdd, sef yr arweinydd ffraeth- bert a pharod. Yr oedd wedi clywed am dano lawer gwaith, ,ond ni ddaeth i gyfarfyddiad persol101 ag ef hyd y noswaith bon, yr oedd wedi cael ei foddhau yn fawr. Nid oes odid yr un cyngherdd blynyddol yn myned heibio nad yw yr Arglwyddes Reade yn mynu ei wasanaeth, ac ni bu yntau yn ol yn y cyngherdd hwn o ran donioldeb a ffraethineb, nid yn unig yn yr hen Omeraeg, ond yn iaith Hengist hefyd. Wedi i'r dorf ganu "Hen wlad fy nhadau" a'r Anthem Genedlaethol, terfynwyd cyngherdd da. poblogaidd, ac arwydd beddhad ar bawb wrth ymadael. Dranoeth.—Yn yr un lie dranoeth bu gwledd o natur arall er diwallu y corph. Amcanwyd y wledd hon er dangos medrusrwydd Miss Williams, Rheithor- dy Llanrhyddlad. yr hon sydd wedi bod yn astudio yn y Sefydliad Cenedlaethol yn nglyn a Choginiaeth, ac hefyd sydd wedi bod yn rhoddi gwersi yn y gangen yma. Yr oedd y wledd, nid yn unig yn dangos i'r rhai sydd yn dilyn y dosbarthiadau cotriniaeth vn v I-- I Griffith-ReadeCoffee House pa fodd i ddarparu gwledd o'r fath, ond hefyd pa fodd i osod y cyfrvw mewn trefn a gwasanaethu. Yr oedd canmoliaeth digymysg i'r wledd, a medrusrwydd y foneddiges dalentog a'r disgyblion.
L-lanfa^ r-yn-F ghornwy.
L-lanfa^ r-yn-F ghornwy. Capel Saiem.—Prydnawn dydd Iau diweddaf cyn- haliwyd te parti, a. chafodd pawb eu gwala a'u gwedd- ill o de a bara brith. Er fod y dywydd yn anffafriol I aeth pobpeth heibio yn llawen. GffaRanaethwyd wrth y byrddaa gan Misses Hughes, Y Ddwyfan; Misses Jones, Waenbych Miss Williams, Llythyrdy Miss Thomas, Giliach; Mrs Jones, Ty'nymaen; a Mr Owen, Ty'nymaen. Cafwyd cyfarfod cystadleuol yn yr hwyr dan Iywyddiaeth Mr Ellis, yr ysgolfeistr, "ac enillwyd llawer o wobrau gan Richard Hughes. Dwy- fan Evan Richard Thomas. Tywian Miss Hughes, MinfIordd; Richard Owen, Rhendre a John Jones, Ysgubor Onw.—Un o'r lie.
Llanfair P.G.
Llanfair P.G. Relwe.—Son sydd ein bod i gael dwy relwe yma, un o Beaumaris ac arall o Bentraeth a Thraeth Coch. "Electric Light." Dywedir fod yr awdurdodau lleol yma mor fyw i'w gwaith fel mai y move nesaf fydd cael "electric light!" Flair. Teimlwn yn ddiolchgar i chwi, Mr Gol., am wneud sylw o'n ffeiriau yn LIanfair yma. Gwneuthoch yn dda cyn hyn. Cynhelir y nesaf dydd Sadwrn, 23ain o Hydref. Y Marquis.—Da genym weled yr hynaws a'r Gwir Anrhvdeddus Ardalydd Mon wedi cyrbaedd Plas Newydd unwaith eto, ac edrychai yn dda y dydd o'r blaen pan yn dilyn ei helgwn yn ei gerbyd. bid siwr, oherwydd y mae wedi bod yn hynod wael. Y mae ei fab, Arglwydd Uxbridge, ar feddwl ymbriodi cyn hir a'i gyfnither. Y Ffeiriau.—Cynhelir ffeiriau Llanfair am y flwydd- yn 1898 ar y dyddiau Llun o flaen y dydd Mawrth cyntaf yn misoedd Ebrill, Mai, Medi, a Thachwedd. Dyna r pedair am y flwyddyn. Cyfarfodydd Diolchgarwch. Cynhaliodd yr Eg- Iwys Sefydledig ei cbyfarfodydd ar y Sul a'r Llun. Yr oedd y boneddigesau wedi ymdrafferthu yn deil- wng drwy harddu yr adeilad cysegredig gyda blodau a ffrwythau amryw. Pregethwyd gan y Parchn. Williams, Caergybi, a David Jones, Penmaenmawr. Cawsom y fraint a'r hyfrydwch o wrandaw y cyn- reithor, Mr Jones. Yr oedd yn pregethu yn rymus a chyda hwyl anghyffredin. Mae parch mawr iddo ely yma gyda'r Ymneillduwyr yn ogystal a'r Eglwyswyr. Dydd Llun cynhaliwyd y cyfarfodydd drwy v sir yn ymneillduol. Pregethwyd yn y boreu, yn addoldy yr Annibynwyr, gan yr hen frawd dyddan, y Parch Owen Williams, Caernarfon (yn awr). Wesleyad, odcliar Luc xix, 10. Yr oedd yn hynod hapus yn ei raniad a'i ymdriniad o f testyn gogyfer a'r amgylchiad. Cyn- haliwyd cyfarfodydd gweddio yn yr holl addoldai, a daeth cjmulleidfaoedd lluosog yn nghyd. Dengys hyn ymlyniad Mon yn yr hen wyl grefyddol lawenych- ol hon.
Llangefni.I
Llangefni. I Gwasanaethau y Diolchgarwch.—Ddydd Mercher. wythnos i ddoe. cvnhaliwvd v crwasanaethau arferol o deliolchgarwch i Dad y Trugareddau am y cynhauaf yn Eglwys Llangefni. Fel y gwyr pawb mae He mawr i ddiolch am y cynnauaf toreithiog a gafwyd eleni yn mhob canghen, a llanTvyd eglwys hardd y plwyf a chynulleidfaoedd mawrion yn ystod y dydd. Nid yn unig yr oedd ffyddloniaid y Fam Eglwys*yno yn gryno, eithr gwelid ambell Ymneillduwr yn mwyn- hau y gwasanaeth ardderchog. Yn y boreu, am j ddeg, disgwylid y Parch G. B. Jones. Llanallgo, i ) draddodi y bregeth, ond methodd a dyfod. Llanwyd I y bwlch, fodd bynag, gan y Parch Ganon Eieazer WilliamS, M.A., rheithor. Yn y gwasanaeth pryd- nawnol Seisnig pregethwyd gan yr Hybarch Arch- ddiacon Thomas Williams, M.A. (Meirionydd). Yn y weddi hwyrol traddododd yr Hybarch Archddiacon Pryce, M.A., Trefdraeth, bregeth rjTnus. Yr oedd v T)-nulleidfa yn y gwasanaeth hwn yn fawr iawn. yn lknwi yr adeilad cysegredig hyd y drysau. Canwyd amryw emynau priodol yn ngliorph y dydd, a gwnaed casgliadau tuagat Gymdeithas Genhadol yr Eglwys. I 1. z! -vd I)iolob,z. web am y Cynhauaf.—Cynhaliwyd cyfarfodydd diolchgarwch yn yr boll gapelau ddvdd Linn, a chidwyd y dydd fel gwyl drwy- ddo. Y Tren Saith."—Gwnaeth y Cvnghcr Din- fsig, yn ddiweddar. eais at bwrnni y Eheil- tlor()d am iddynt )-ede,-r y tren saith o'r elooh i Amlwch drwy yr wythsos ren ar ddydd iau marchnad yn nniz. Atebodd y cwmni fod rhede;' y tren drwodd wedi profi yn golled yn y gorphenol ond y bydd iddynt redeg y cyfryw dren yr holl ffordd i A mlwch ar y ddan ddydd Iau olaf o'r mis hwn fel prawf. Os bydd Tn tain diamhen y hyd<i i'r cwmni barhai: gyda hi drwy y gauaf. Gobeitbio y cymerir mantais ar v eyfleusdi-P. Llys yr Ynadon.—Cynhaliwyd y Hyp hwn ddydd Llnr, gerbron y Milwri.id T. E. J. Lloyd (yn y gadair), Mr Harry Clegg. a Mr W Hughes Iont-s.-Cyfeiriodd y Cadeirydd, cyn dechren ar waith y llys, at farwolatth sydyn a gnbirns y Milwriad R. ap Hu Williams, no dy wedodd fod pleidlais o gydymdeimlad wedi ei phasio yn Mhorthaethwy. Felly, nid oedd yn ane*?nrbe:diol iddynt hwv anf-jn oddiyno. Yr oedd ef yn sicr fod pob un yn y llys yn teimlo eu bod wedi colli boneddwr a gymerai y dyddordeb mwy- af yn ffyniant y sir. "ktegcdd Mr Harry Clegg sylwadau y cadeirydd.—Cyhuddid Owen Parry, Dolfeirig. Llarddanielfab, o fod yn gyru ar olwyn- ur heb ole, -Dvwedodcl yr Heddgeidwad Ev;m Williams (9) ei fod oddeutu naw o'r gloch ar y naw- fed cyfisol wedi gweled y diffynydd yn gyru ;;r olwynur ar v brif-ffordd rhwng Maelfa Boston a'r Gaerwen heb oleuni. Ataliodd y tyst ef fyned yn mlaen, a gofynodd ei enw. Atebodd mai mab LIythyrdy Llangaffo ydoedd. Wedi gwneud ym- holiadau canfyddodd fod y cyfciriad yn un twvll- odrus. Wedi gadael y tyst goleuodd ei lamp, a gyrodd ymaith yn orwyllt drwy'r Gaerwen.—Dv- wedodd y diffynydd mai dweyd wrth yr heddgeid- wad mai aros yn Llythyrdy Llangaffo yr oeld. Aeth ei oleuni allan wrth Boston House ac yr oedd ei lamp yn dywyll pan gyfarfyddodd a'r swyddog. Daeth dau ddyn heibio a chafodl fat- sen. gan un ohonynt. Yr oedd yn flaerorol wedi gofyn i'r heddgeidwad a oedd ganddo ef fat.s< n, ond nid oedd ganddo un.—Taflodd y Fainc y cy- huddiad allan ond i'r diffynydd dalu y costau. Fodd bynag, os deuai gerbron drachefi. byddai iddynt ei ddirwvo. Ei ddyledswydd oedd cerdde i ei olwynur hyd nes caffai fatsen. Cyhnddwyd William Jones. Tyddyn Phylip, Llaneugrad, gyda chariatau i 14 o wartheg grwydro.—Profodd yr Heddgeidwad Hugh Thomas (14) ei fod wedi can- fod 14 pen o wartheg a heffrod ger Ysgol Wladwr- iaethol Llaneugrad, oddeutu milldir o Tyddyn Phylip. Dywedodd merch y diffynydd fod plant yr ysgol wexli agor dau lidiart. Yr oedd ei tlu'd yn 82 mlwydd oed, ac yr oedd wedi cyhhrriu xn 'r%v ifawr ar ymddargosiad yr heddgeidwad.—Dirwy- wyd cf i 2s 6c a'r costau.—Cyhuddwyd I-avid Lewis, Pendref-street, Niwbwrch, chwarclwr yn I. gweithio yn Sir Gaernarfon, gyda herwheia ar dir Ccfnmawr ar yr 22ain o Fedi.—Profwyd yr achos cran Richard Thomas, ceidwad helwriaeth, a diruw-1 wyd y diffynydd i 5s a'r costau.
Lhndrygara a Eodwrcg-
Lhndrygara a Eodwrcg- Diolchg r«ch nm y Cynhnuaf. — Uynfcab'wyfl gwaean1 etoau dio cbs^rwob urn y cynhitiaf yn ej?!wj>ydd y ddau hj".y' rohod-yti Li»«ndrygaro, nlJYiJd MfW-th. v 5-d cytis-ol, fAr, yn Bodwr.g, y cyi'f. ddynel y 12fed cyfi^td. YD L!].c- dvygarii a D-dwrcg dectreowyd y. y b,}\e'l am d iet! y »<^a ssanufcth a i ii v d, i d o'r Cycnun Beudisi'iii'i em e.n parn'Da ticer, y P,rch S.Joaee, pryd y nifer dda c gymuuwyr yn ngryd i'r ddwv'egSwysi. Yu r hw-.r, m 630, cymerwyd y gwasan-.etii^a g&n y Parch R. Jo.jts. a phregeth- wyd yn LUnOryfam M'o y Pan:h D. H. Morgan, rheithor Hryoi-wrat. c V ti Boowroa gan y Patcb Tbotca- Par y, Li^oi-ir ME Cafwyd pregothau da a chyftddba. YI, y cdwy enlwy>> yr oedd y gwasannetV an yn gcriv. Corganwyd y aalman bla 303. a chanwvd trttlemk,i Gwasan- nethwyJ wtth yr Uimtmnin Mrs Jocet., Ficerdv, ac srwesniwy*) tan Mr IlDgJjts, r*le8 Llandrygrrn, trwy lafur difliuo pit rai tnao y cor yn y d'1t\u blwy' wedi cynyddu yn ddirftiwr HU yn O&DQ y:i rhHgr.rol. Yr OEDD y cynu!ie;dfaoedd jn Jlnosog: y ddwy eglwys wedi eu tjorienwi yn yr hwyr.3 J: r oecd yr eglwysydd vredi en hdrlnnJo yu Drvdierth ag v^, blodsin, etc., gan Mr<j Jones, Ficerdy Mrs R'.bertB, Felin Newydd MSB* Hughes. Yn) I:! WtD; M s- Kite VViliiams, Gvyuiy Reoh; Miss HaniMh Jt«rr:e^ 'ly Ntwjdd; Miss K.,te JQDeS, ficerdy; a Mirs Lizzie Rowlands, Mass ]..Jliln Bach. GwLaed casgliadau yn yetcd y gwas- anaethaa.
LlanTDghenedl (Mou).
LlanTDghenedl (Mou). Yr oedd y Kv^aoaiiafctti ciioiongarwoli am y cyn- bau-if yu yr eglwyB loa nos Fawrth yn llocsos; iawn. Dtrllenwyd v twasauaeth tan y Ptirch U. Price, V'llleVj a'r iliibOf<i<1 yan Rfitttor L'an'<<ch- aeth. Y prt^tttiwr vooedd y Parch Mcrria Rj. berta, Peunitichnc, 1* chafwyd ganddo bre^etci wir ragorol. Yr oêd.1 yr esiwys wedi ei haddurno Rati y heneddigeaau a ganlyn :—Miss Edwarile, Myuylià y Gof, a Mil's L-ewit-, Cie-fio^. Ctiwartu^yd yr "harmonium" can Miss P. G--tri, ne,.
Llanwenllwyfc.
Llanwenllwyfc. Diolchgarwch am y Cynhauaf.—Cynhaliwyd gwas- anaeth o ddiolchgarwch am y cynhauaf yn yr eglwys hon ar y 13eg cyfisol. Y Parch D. Picton Davies a draddododd bregeth rymus ac addysgiadol. Yr oedd y gwrandawiad yn astud, ac ymddygiad pob rhan o'r gynulleidfa yn hollol ddistaw a gweddus, fel yr ydym wedi sylwi yma ers rnyw bum' mlynedd bellach, yr hyn sydd yn arwydd boddhaol o welliant ac yn anog- aethol iawn. Yr oedd y oanu yn wresog gyda chyf- eiliant Miss Williams, Rectory, ar yr offeryn. Gwnaethpwyd casgliad drog Gymdeithas y Ctiradiaid Ychwanegol, swm yr hyn ydoedd 2p 7s 8c.—Un oedd yno.
Llechgwenfarwyci-
Llechgwenfarwyci- Diolchgararch am y Cynhauaf.—Dydd Gwener. y 9fed cyfisol, cynhaliwyd cyfarfodydd diolchgarwch am y cynhauaf yn eglwys y plwyf hwn. Am ddau y pryd- 11 nawn darllenwyd gwasanaeth (y Litani) gan y Parch Mr Jones, ficer Llandrygarn, a pliregethwyd gan y Parch Mr Jenkins, Llanfaelog. Am 6.30 yn yr bwyr darllenwyd y gwasanaeth eto gan Mr Jones, Llandry- garn, a phregethwyd gan y Parch Mr Hopkins, Rhos- colyn. Cafwyd dwy bregeth ragorol a hynod briodol i'r achlysi:r. Yr ocdd cynulleidfa luosog wedi dyfod yn nghyd bob tro, yn enwedig yn yr hwyr. Bu gorfod i lawer aros y tuallan o ddiffvg lie ond bu i bawb ymddwyn yn y modd mwyaf gweddus. Yr oedd JT eglwys wedi ei harwLsgo yn hynod brydferth a chwaethus gan Miss E. Davies, Pheithordy; Mrs Bxu'bridge, Presaddfed a, Miss Maggie Hughes, Rheithordy. Bu i Arglwydd Stanley' anfon blodau i addurno'r eglwys ar yr aclilysur, a chafwyd rhai hefyd o'r 'Rhen Bias.
Valley
Valley Cynbuliwyd g-w,n"etfJHI1 -irbeoig i ddio'ch noi y cy"i'au»'" yn ellw8 v Vaill^N' rtdydd M- c ier. Ani ddeg yn y hrr- il*»f«.r—canwyd y twawme h gin y I'arcli D. Price, a jio ef hwy l yn ft-1,8 ,hn y ±*»'oh Morris Roberts, Peumaohno. Am dri y prrrtnawii, cafwyd gwasanadtb Seisnig. Llnfar-tanwyi y iitaui gan y Parch D. Price, a phrtgetlica i y Pireu 'lIon Devibe, P-Alibeii. ifn yr hwyr, ca.'W\'d gwaSiU-eui Cymreig dracbefu. LUfar-gtia«y<7. y «WA-JAIIATTH Il,tn v Pa.ch". J. Hopkins, Hhos o'vt), a P. Price. D»ir!ieriwyd y llithoelLi van y rcl» R. Junrs. Bo'ewry<% a pnre- getnwyd gyda nert-- m .wr gan Davie*. Yr oedd y cy.ariolydd eleui ya aauffrol o bi jais; a gwnaed et-iolistltu da. Addurnwyd yr eglwys a i Lioyd, T> a fti'issr.e G*rdat»r Gw< snastiiwy-.j wi tb yr off-r a hefyd g*n Miss G*rd- it-T.
Family Notices
GeDedigaethBii Priodasau, a Marwolaethau. GENELIGAETHAU. Carew.—Hydref 10, yn Victoria Villa, Coburg-road. Montpelier. Bristol, priod Mr Charles Carew, ar fab. Gi'lard.—Hydref 12, yn Ngwesty Wells, Craddock- street, Caerdydd, priod Mr George Gillard. ar ferch. Jenkin Jones.—Hydref 4. priod y Parch W. Jenkin Jones. Qinmper, Ffrainc, ar ferch. Jones-.—Hydref 10, priod Mr Richard Jones, Chwe- ffordd, Hcnllan, ger Dinbych, ar ferch. Jones.—Hydref 13. priod Mr William Jones, llafur- wr. Beacon's Hill Ward, Dinbych, ar ferch. Jones.—Hydref 13, priod Mr Pierce Jones, llafurwr, New-road, Castell, Dinbych. ar fab. Price.—Hydref 6. yn Ynyslae, Glyn Neath, priod Mr Edwin Price, ar ferch. Roberts.—Hydref 10. yn 152. Northbrook street, Lerpwl. priod Mr Morris G. Roberts, ar ferch. Wynne.—Hydref 11, priod Mr Robert Evan Wynne, paentiwr, 78, Henllan-street, Dinbych, ar fab. PRlnDAAU. Aikman—Phalp.—Hydref 12, yn St. loan. Caerdydd, gan y Parch Griffith, Elizabeth (Li1.) merch Cadben Phalp. o Richmond-road. Caerd/ii, a James Aikman. o Plasturton Gardens, Caerdydd. Davies-Evans.-Hydrof 9. yn Nghapel y Metho- distiaid Calfinaidd. Penmachno. gan y Parch T. M. Jones, gweinidog, Mr Hugh Davies, London House, Penmachno, a Miss Margaret Jane Evans, Machno- terrace, Cwm, Penmachno, a merch hynaf Air W. Evans, Osborne House. Prestatyn. Jcnes White. Hydref 4. trwy drwydded, yn Nghapel y Tabernacl (M.C. Rhnthyn, gany Parch E. Stephen, Mr Edward Jones, Rhos lchaf, Llan- armon, a Mias Mary Parry Whits, Court, Llan- armon. Owen-—Jones.—Hydref 6. yn Nghapel y Methodist- iaid, Bala, gan y Parch J. Howell Hughes, Charles Owen, 169, Brighton-street, Seacombe. a Mary Jones, Moelcgarnedd Hall, Bala. Owen—Williams.—Hydref 4. yn Carmel. Porth Am- lwch. gan y Parch T. Evans (cofrestrydd), Mr J. T. Owen, Lledwigan-terrace. a Miss Ann Williams, Cilgwyn-street, Llanerchymedd. Thomas—Rowlands.—Hydref 15. yn nghapel Soar, Llanerchymedd.gan y Parch T. Evans (cofrestrydd). Amlwch. Mr Hugh Thomas. Tanygraig, a. Miss Sarah Rowlands, Salem-street. Amlwch. MA K U UL A U. Burns.—Hydref 10. yn ei breswylfod, 55. Garth- road, Bangor, William Burn.s, yn 63 mlwydd oed. Clacldwyd ef yn Mynwent Gla'nadda dyd'd Iau, y 14es cvrisol. (Bydded 1 bapyrau Deheudir Cymru gopio hTm. Davies.—Hydref 10. yn 18 mlwydd oed, Gwilym, mab Mr William Davies, book-maker. Albert-ter- race, Llanrwst. Davies.—Hydref 12, Rebecca. anwYl briod Mr Fred- erick Davies. 156, Cathays-terrace, Cath-ar, Caer- dydd. Evans.—Hydref 11. yn 100, Lake-street, Ferndale, John "illÜm Evaiis, goruchwyliwr glofeydd, Tylorstown. Jones.—Medi 28. yn 06. Alyn-terrace, Wyddgrug, yn 56 oed, Mr Rowland Jones. Jones.—Hydref 10, ar ol cystudd maifcb, Mr Peter Jones,Gadlys,Llanasa, ac efe oddeutu 70ain mlwydd oed. Dioddefodd yn drwm oddiwrth ddamweiniau gofidus ai eyfarfyddasant yn hynod o dawel a dirwgnacii. Nid oedd yn ei ardal wr parchusach na Mr Jones, v Gadlvs. Jones.—Hydref 3. wedi cyrhaedd gwth o oedran, Mrs Elizabeth Jones (gweddw y diweddar Mr Ro- bert Jones), Water-street, Dinbych. Jones.—Hydref 5, yn n'nyr ei nith. Mrs Evans, 22, Fairy-street, Everbon, Lerpwl, Leah, gweddw y diweddar Mr Robert Jones, plastrwr, Hibbert- street, Lerpwl, yn 88ain mlwydd oed. Jones.—Hydref 13, wedi byr gystudd, yn 65ain mlwydd oed, Mr William Jones, gof, Roewen, ger Conwy. Yr oedd Mr Jones yn flaenor cymeradwy .gyda' Bedyddwyr ers degau o flynydda.u. Bvdd i'r enwad yn Roewen golled fawr iawn ar ei ol yn ddiamheu. Mvddleton.—Hydref 7. yn 37, Tennyson street, allan o Marsh-lane, Bootle, Mr Thomas Mvddle- ton (gynt o King's Head, Rhuthyn), yn 73ain mlwyad oed. Roberts.—Hydref 7. yn bedwar mis oed. Richard, baban Mr Richard a Mrs Mary Roberts (plastrwr), Lon Abram, Dinbvch. Roberts, Hydrcf 11, yn Eithinog Cotta.ge, Llandudno, Elizabeth, anwyl briod Mr Thomas Roberts. Claddwyd y-u Llanrug ddydd Gwener diweddaf. Thomas.—Medi 29. yn 29. Burns-street, Bottle, Uew- ellyn Hugh, anwyl blentyn Richard ac Annie Thomas, yn 11 mis oed. Williams. -Hyclref 7, yn bythefnos oed, baban Mr John a. Mrs Annie Wiliams (paentiwr), Millward's- terrace, Henllan-street, Dinbych.
------__---__--------.Anglesey…
Anglesey Pairs for 1697. July. Aug. Sep. Octr. Novem. Dec. Amlwc.b 4 — Bodedern •• C 3&17.. 7 8&19— — Llanerchymedd T 4&18- 8 6&20. 3 Llangefni 8 ..5&1* 9 ..T&21 4&11.2.9,16 18&99 .Manai Bridge..S 8 ..10 13 IS — Llanfpchell — 18 a 1 Pentmetk — ..is.. — — — Valley & Note.-All fairs in March, July and August, are horsee cattl* and abeep fairs
CAWS.
CAWS. LERPWL. dydd LIUll (Hydref 18fed).—Yr oedd y caws yn seiydlog. ond cymedrol oedd y gofyn. Wele y prisiau Americanaidd goreu, y 112 pwys, o 44s i 46s ail oreu, o 388 i 43s; trydydd neu ganolig. o 30s i 36s.—Yn Llundain yr oedd y caws yn ddwl. heb gyfnewidiad. Gwerthai y Canadaidd tecaf am o 45s i 4-is; Edara, o 44s i 56s Gouda, o 40s i 54s y can- pwys.
...-.--4,---■-Masiis-cii.…
-4, Masiis-cii. 1.10:1\1. y DOTTING- Os ydyw yr hyn a draethir gan ysgrifenydd yn y "Drych" Americanaidd yn wir, ofnwn mai rhag- olygon tywyH sydd i'r fasnach alcan yn Lloegr a Chymru." Dywed:—"Y mae y cynydd sydd wedi ei wneud mewn gwrieuthuriad alcan yn y wlad hon oddiar 1890 yn ymddangos yn anhygoel. Pan yr ynganwyd gyntaf am gyflenwi y wlad a nwyddi- au alcan o waith gweithwyr Americanaidd, hwtid y peth fel breuddwyd ofergoeledd; ond erbyn heddyw y mae y brophwydoliaeth a brophwydodd William McKinley wedi troi yn wir. Yn flaen- orol i 1890 ychydig o ragolwg oedd am sefydlu a chychwyn gweithfa i wneud platiau alcan yma, ac ymddangosai yr anturiaeth fel1 pe yn ffrwyth dj»chymyg fympwyol ac ynfyd. Y mae yr antur- iaeth, serch hyny, wedi llwyddo mor odidog fel y mae Lloegr yn dechreu pryderu yn nghylch nid yn unig ei marchnad dramorol, eithr ei marchwad gartrefoL Y mae perchenogion gweithfau alcan (Cymru wedi dyfod i'r penderfyniad mai yr unig ffordd y gellir cychwyn a chadw y gweithfau i fyned yno bellach fydd drwy gael y gweithwyr i weithio yn rhad, fel ag i alluogi y meistri i werthu eu nwyddau yn is yn y marclmadoedd cartrefol a thramorol1 na'r Americaxiaid. Cynygiai un ewmni y dydd o'r blaen gychwyn ond cael y gweithwyr i gymeryd 15eg y cant o ostyngiad. Os y llwyddai y cwmni hwnw, tebyg y bydd i eraill ddilyn ar ei ol. Dyna yr unig ffordd, gellid meddwl, y medr Lloegr gadw yr alcan American- aidd allan o gylch! ei marchnadoedd. Y mae Lloegr wedi; bod yn hir yn rheoli y farchnad alcan, ac nid oedd neb yn y golwg a allasai ac a feidd- iasai gystadlu a hi; ond wele y Talaethau mewn llai na deg mlynedd, yn ngwyneb gwrthwynebiad y Blaid Democrataidd, wedi llwyddo i sefydlu a dadblygu y gweithfau alcan i gyflwr o effeithiol- rwydd y tuhwnt i ddisj^wyHad y diffyn-dollwyr mwyaf gobeithlaivn. Dan adenl gweinydSdiaeth McKinley y mae yn debyg o gynyddu eto fwy-fwy hyd i flaenori ar wledydd y ddaear."
Bangor.
Bangor. Cyfarfodydd Diolchgarwch.-Cynhaliodd y gwa- hanol enwadau crefydd eu gwyl o ddiolchgarwch am y cynhauaf yn eu harnrywiol gapelydd trwy'r ddinas aT hyd dydd Llun. CjTihelid y moddianau am ddeg, dau, a chwech. Credwn fod y cytielyb gyfarfodydd yn cael eu cynal yr un amser gan holl enwadau Ym- iieillduol y sir. Cafwyd tywydd hyfryd, a chynull- iadau hynod dda, yn enwedig yn nghyfarfodydd yr hwyr. Adloniant Corphorol.—Mewn cyfarfod a gynhal- iwyd yn y Central Cafe yn ddiweddar cychwynwyd symudiad trwy ba un y cynhelir dosbarthiadau dawn- sio yn Mangor yn ystod misoedd y gauaf. Penodwjrd Mr M. Hepburn, Albert House, yn ysgrifenydd a phenderfynwyd cyfyngu nifer yr aelodau i ugain o 71- foneddigesau a'r un nifer o foneddigion. Gwnaed trefniadau er cynal dosbarthiadau yn y Queen's Head Cafe bob nos Wener, a bu i'r ddawns gyntaf gymeryd lie nos Wener diweddaf. Cerdclorol.-Bua-sein yn meddvrl fod Miss Mollie Williams, merch Mr John Williams, xirion tiouse, High-street, Bangor, yn cael hwyl anarferol mewn cyngherddau yn yr Iwerddon. Bu yn canu yno am- ryw weithiau bellach. Y mae Mollie yn un o'r sopranos goreu yn Mangor a'r cylch, ac erbyn hyn wedi enill poblogrwydd nid bvchan. Yr wythnos o'r blaen cyfarfu a derbyniad brwdfrydig yn Armagh wrth ganu mown cyngherdd a drefnwyd gan Meistri Archer a Dem;, o Eglwys Gadeiriol Armagh. Mae yr "Armagh Guardian," yn ei adroddiad o'r cyng- herdd, yn rhoddi canmoliaeth uchel i ragoroldeb ei llais ac i'w medr yn ei ddefnyddio a'i meistrolaeth drosto. Marwolaeth Cyn-ben Swyddog Gwjrhvyr Glan y Mor.—Drwg genym yr wythnos hon gofnodi marwol- aeth Mr William Burns, yr hyn a gymerodd le yn ei breswylfod, 55, Garth-road, Bangor, o glefyd y galon, ddydd SuI.. Bu farw yn gwbl ddisymwth tife yn ymddiddan a'i fab hynaf. Yr oedd y trancedig wedi grvasanaethu yn y Llynges am dros 30 mlynedd, naw o ba rai y bu yn brif swyddog ar wylwyr y glanau (Coast Guards) yn Mangor. Cymerodd y claddedig- aetli le,un preifat, dydd Iau. Gweinyddwyd gan y Tad Ratclilie, a gweithredwyd fel "bearers" gan y glan wylwyr dan arweiniad Mr G. Lyne, y swyddog presenol. Mr Evan Williams, Garth, oedd yr ym- gymarwr, ac yr oedd yr arch o dderw caboledig gyda "brass mountings" trwehus. Yr oedd y trancedig yn 63 mlwydd oed, a gedy weddw a Raw o blant, gy I i, pha rai yr arddangosir cydymdeimlad mawr yn eu gular. Y Feibl Gymdeithas.—Cynhaliwyd cyfarfod blyn- vcdol L-i.wn cysylltiad a Cliangen Bangor o'r Fcibl Gymdeithas FVytanaidd a Thramor, yn y Penriiy-i HaU, nos Fawrtii diweddaf. Cymerwyd y gudair gan y Maer (Dr. Grey Edwards).—Wedi gwneuthur o'r cadeirydd ychydig sylwadau o berthynas i waith y gjTndeithas, darllenodd Mr Henry Lewis (ysgrifenydd lleol) fynegiad o'r cyfrifon am y flwyddyn aeth heibio, l odrliwrth ba un y gwelid fod y casgliadau wnaed o dy i dy yn cyrhaedd 63p 10s 4c gweddill mewn Haw er y llynedd, 33p 19s ,8c gwerthiant llyfrau, 21p 9s ) 6c; gyda chymunrodd o 250p a dalwyd i'r gangen I hon gan ysgutorion y diweddnr Air John Williams, Trinity-road. Lerpwl, a Rhosmannerch, Sir Fon. Ar ol tynu allan y treuliau, anfonwyd y swm o JBS86 19s i'r fa.m gymdeithas, yn nghyda JB50 a dalwyd am lyfrau, at* hyn a adawai 46p 16s yn nwylaw'r trysor- ydd lleol.—Ar gynygiad y Parch S. R. Jenkins, yn cael ci filio gan y Parch J. Eiddon Jones, penderfyn- w"lcl fod i'r cyfrifon gael eu liargraphu a'u cylclidaenu. —Y Parch W. R. Saunders a gvnygiodd y pender- iad garJyn: Fod y cyfarfod hwn, tra yn diolch i Dduw am ehangu cylchrediad yr Ysgrythyrau yn nghorph y flwyddyn ddiweddaf, yn ymrwymo i gefn- "1 11 ogi ymdrecliion y gymdeithas am y flwyddyn ddyfod- ol."—Eiliwyd hyn gan y Parch Daniel Rowlands, a chefnogwyd gan y Parch D. Charles Edwards, M.A., cynrychiolydd y fam gymdeithas, mewn araeth ddy- ddorol, a chariwyd. Yn ystod ei araeth dangosodd y Cynrychiolydd gopi o'r Beibl wedi ei argraphu yn iaith Uganda, yr hwn yw y cyfieitluad diweddaf a wnaeth y gymdeithas ac hefyd gopi o Efengyl Luc .Y yn iaith trigolion Tierra del Fufgo.—Pasiwyd, yn neai, bleidlais o ddiolchgarwch i'r casglyddion.—Y Parch D. C. Edwards a gynygiodd ddiolchgarwch i'r Maer am lywvddu.—Mr Kerry Lewis, wrth eilio, a .lysbysodd iddo dderbyn nyth\-r oddiwrth Arglwydd Esgob Bangor yn ddatgau fod yn ddrwg iawn ganddo f- t!m bod yn bresenol yn y cyfarfod.-—Wedi i'r Maer gydnabod, tynwyd y cyfarfod i derfyniad trwy weddi gan y Parch D. C. Edwards. Cymdeithas Tonic Solffa. Gogledd Cymru.— Cynhaliwyd cyfarfodydd blynyddol y gymdeithas hon, nos Wener a dydd Sadwrn. yn Ysgoldy y Tabernacl, Bangor. Cafwyd cyfarfod cyhoeddus nos Wener, tan lywyddiaeth y Parch T. J. Whel- don. Traddodwyd ar.erchiadau gan y Meistri J. Spencer Curvven (Ilywydd Coleg y Tonic Solffa), Mr Robert Griffith (ysgrifenydd y Coleg), ac eraill. lihoddwyd cynllun-wers i ddoabarth o blant ga.n Mr D. P. Jones, L.T.S.C. a chafwyd gan Mr Filmer Rook, L.T.S.C. (arweinydd y CrvBtal Palace Festivals), wers ar "anadlu." Prai- ht ydoedd cyfarfod boreu Sadwrn. Darllenwyd ilvthyrau oddiwrth Mr Eleazer Roberts, Hoylake, a Mi- L. J. Roberts, arolygydd ysgolion ei Mawr- hydi, yn ymddiheuru oherwydd methu bod yn bresenol. Gafodd y swyddogior^ a ganlyn eu hail cthol: -Llywydd, y Parch E. Cynffig Davies, M.A. vsgrifenydd cyffredinol, Mr D. Pryae Jones ysgrifenydd Ileol, Mr E. Hurren Harding. Penderfynwyd cynal y cyfarfod blynyddol nesaf yn Llangollen. Y Parch R. O. Williams, L.T.S.C., Borth Amlwch, a ddarllenodd b.ipyr yn ymwneud a'r moddior, goreu i ledaenu cyfun- drefn v solfia vn Ngogledd Cymru a Mr Robert z;1 Griffith, ysgrifenydd y Coleg Solffa, a agorodd drafodaeth ar "The gradation and importance of the tonic solffa examinations." Mr Pencerdd Williams a ddeliodd ag ystadegaeth tonic solffa- wyr. Llywyddwyd cyfarfod y prydnawn gan y Prolfeswi" Silas Morris, a chyfarfod yr hwyr yn fedrus gan y Prifathraw John Price, a chymenvTd I rhan ynddynt gan rai o'r gwyr a enwir uchod.
Eeaumans-
Eeaumans- Y Bel Droed.-Dydd Sadwrn cyfarfyddodd chvb y dref hon a chlwb Porthaethwy, yn nghae "Sant Mair," yr hwn a roddwyd yn garedig at eu gwasanaeth gan y Cynghorwr Hugh Thomas, ieu. Wedi chwareu da a dialed gorchfygodd y cartrefwyr gyda dwy goal yn erbyn dim un. "Daliwch ati hogiau." Diolchgarwch am y Cynhauaf.—Dydd Llun cyn- haliwyd yr uchod gan wahanol enwadau y dref hon. Am saith, yn addoldy y Wesleyaid, cafwyd pre- geth gan y Parch J. Cadvan Davies yn rymus yn ol ei arfer, a'r rhan gyntaf o'r dydd mewn gweddio, ac fe drt-uliwyd diwrnod gan yr oil yn ddefosiynol dros ben. -i3 Etholiad y Cynghor Trefol. Neshau yn gyflym mae adeg yr etholiad uchod. Y boneddigion sydd yn neillduo eleni ydynt W. M. Preston, John Watkins, W R. Jones, a Hugh Thomas (ieu.). Nid ydyw y ddau foneddwyr blaenaf yn ymofyn ail-etholiad, ac o ganlyniad bydd yn ofynol cael dau yn en Ile. Fe enwir ryw dri neu bedwar am yr anrhydedd, ond nid oes dim sicrwydd hyd yn hyn iddynt sefyll etholiad. —Trefwr.
llanddona-
llanddona- Cynhaliwyd gwyl diolchgarwch am y cynhauaf yn eglwys y plwyf lum nos Fawrth. y 12fed, ac ar hyd dydd Mercher, y 13eg cyfisol. Traddodwyd pregeth- au rhagorol ar yr achlysur, i gynulleidfaon mawrion, gan y Parchgdigion H. Davies Owen, deon gwladol Penmynydd; M. Griffith, Llangoed; E. P. Howell, Pentraeth; E. Sinnett Jones, Llanddyfnan. Tros- glwyddir yr offiymau a wnaed yn ystod yr wyl at Ysbytty Bangor ac achosion Eglwysig yn y plwyf. Chwareuwyd ar yr "harmonium" gan Meistri Richard Roberts, Shop Newydd, a R. Roberts, Tanygraig; ac yr oedd yr hin yn bobpeth y gallesid ei ddymuno.
Psnsarn-
Psnsarn- Y mae yr ardaloedd hyn yn llawenychu yn nglyn a'r briodas fu yn yr ardal uchod ddydd Mawrth di- weddaf. Bu yn rhaid i'ch cynrychiolydd fyned i gyfeiriad araII cyn diwedd y dydd, ac felly bu rhai enwau allan o'r wasg, sef Mrs Berry. Miss Berry. Brynfuches; Mr Hughes, Ty'n Cae; a Mr Hughes, contractor, Lerpwl. Y mae cymaint o anrhegion wedi eu derbyn yr wythnos hon, ac y maent yn rhy luosog i'w cofnodi. Y mae pawb fel am y goreu i ddangos eu parch tuagat Mr a Mrs Hughes. Mae yr Arglwyddes Neave a'r teulu urddasol o Lysdulas wedi cymervd dyddordeb mawr yn nheulu Derri. Rhodd- odd Mr Hughes wledd i bawb ag sydd yn mynychu Capel Croesa (W.), o de a bara brith yn yr Home Farm, Llysdulas. Clywais hefyd fod Mrs Hughes wedi rhoddi gwledd o'r fath oreu yn Derri Isai, dydd LIun diweddaf, i'w dosbarth. ar yr hwn y mae yn athrawes. yn Ysgol Sul Sardis. Y mae gan Capel Croesa ofn colli Mr Hughes, ac os a i Sardis byddant liw-N, ar eu henill.—Gohebydd.
Talwfn.
Talwfn. Y Gymdeithas Lenyddol.-Nos Sadwrn diweddaf, o dan Iywyddiaeth Mr J. R. Owen. Bryn Gwyn. caf- wyd dad!—"Pa un ai geneth o'r dref ai geneth o'r wlad yw yr oreu i wneuthur gwraig?" Agorwyd yr ochr mai geneth o'r dref gan Mr J. Owen, Ty New- ydd, yn hvawdl ryfeddol; a dilvnwyd ef gan Mr C. Williams, Pen Ceint. AgorwyTd yr ochr arall gan Mr E. Owen (Bardd y Nyth), Nyth Clyd, yn ddoniol iawn a dilynwyd ef gan y Mri R. Hughes (Marian Mon). W. Jones (Shop Chwarel). a J. Owen (Bryn Gwyn). Cafwyd sylwadau pellach gan Mri 0. Hughes (Canol Dydd). T. Owen (Ceint Fawr), J. T. .Jones, Shop y Rhyd), ac anerchiad barddonol gan y llywydd. Yna rhoddwyd y ddadl i'r cyfarfod i'w thcrfynu drwy bleidlais, a cliafwyd mwyafrif mawr dros yr enetli o'r wlad. Cafwyd cyfarfod hwyliog, ac edrychir gydag awyddfryd am y cyfarfod nesaf. yr hwn sydd i fod yn gyfarfod adloniadol.—J. Talwrn Jones.
I | YD.
I YD. LERPWL, dydd Llun (ffyd?&f 18fed).—Gwenitk Califfornaidd Rhif I. y canpwys: October to Novem- ber delivery, nominal. Coch Americanaidd. Y ean- pwys October delivery, o 7s 5c i 7s 5c: December 4 delivery, o 7s 37C i 7s 4c May, o 7s lc i 7s lje. Americanaidd cymysgedig, y canpwys October de- livery, o 3s lie- i 3s lie; isovember livery, o 3s lie i 3s 16c; December, o 3s 17C i 3s 2c. LERPIA-L. dydd Mawrth (Hydref lg).-Agcrodd y farchnad yn dawel i wenith, am ostjnigiad o c y canpwys ar brisiau dydd Gwcner. Y Califforr..iaid Rhif 1. o 7s lie i 8s. Tawel iawn ydyw bia d.ce'reh, ablawd ceirch. Indraw-n-vr Americanaidd cymys- gedig, 3s lie i 3s lie Cinquantina melyn, o Lk. 6c i 4s 7c Galatz, o 4s lc i 4s 2c Odessa, o 4s i 4s le Danubaidd. s 10c pys. 5s lc i 5s 2c y ffa Saidaidd, o 27s s i 27s 6e y chwarter. LLUNDAIN, dydd Llun (Hydref 18fed).—Yr oedd y farchnad yn gadarn, ond difywyd. Gwenith Seisnig a werthai o 6c i Is yn uwch ar yr wythnos. Am y gwyn ceid o 35s i 38s y chwarter, a'r coch o 33s 6c 1 37s. Y blawd yn sefydlog. Haidd at faiu vn dawel; haidd brag, swlh yn is ar yr wythnos. (Ceirch, in- drawn, ffa. a phys heb fawr gyfnewidiad. Cyrhaedd- odd—Seisnig: Gwtnith 3515 o chwarteri. haidd 3745, ceirch 3719. indrawn 835, brag 22,172, ffa 1023, pya 645, blawd 24.963 o sacheidiau. Tramor Gwenith 56.050 o chwarteri. haidd 7367. ceirch 42.130. indrawn 8435. ffa 4552, pys 1941, blawd 19.019 o sach- eidiau.
- ! ANIFEILIAID.
ANIFEILIAID. LERPWL. dydd Llun (Hydref 18fed).-Yr oecw mwy cvfienwad o wartl na'r wythnos ddiweddaf. Arai oèdd Ý galw, a'r p au yn is am bob math, yn neilIduol felly am fathair gwael a garw. Yr ocdd y cyflenwad o ddefaid yn fwy etc araf y gwerthent, a hyny yn ol prisiau gostyngol am yr oil. Biff a werth- ai am o 4,3c i 6c y pwys defaid, o 5c i 8c y pwys. Yr. v faxcluiad—gwartheg 2180, defaid 6769. LLZUNDAIN, dydd Llun (Hydref 18fed).—Cyfien- wad lied fvehan. Y fasnach mewn gwartheg yn bur ddwl am yr ansoddau goreu ac ail oreu prisiau 2c yr wythpwys yn is. Gwartheg geirwon yn anhawdd i'w symud. Yr uchafbris am y gwartheg Ysgotaidd goreu, 4s 6c yr wythpwys. Araf iawn hefyd oedd masnach y dtfuid, me-nm myllt a mamogiaid, gyda gostyngiad o 2c yr wythpwys am y Seisrig ac o 2c i 4c am Wyddelig. Moch yn araf gydflg ychydig os- tyngiad.an biff ceid o 2s 4c i 4s 6c T wythpwys defaid, o 3s 4c i 5s 6c moch. o 2s 10c i 4s 4c. Yn y farchnad—gwartheg 1540, defaid 8840. lloi 5, moch 140. GWRECSAM, dydd Llun (Hydref 18fed).-Yr oedd yma tua'r cyflenwad arferol o wartheg yn y farchnad heddyw, a rhvwbeth yn gyffelyb ydoedd y prisiau. Biff a wnaeth o e i 6c y pwys, a defaid o 7c i 7. Buchod llaethdy a werthent am o 15p i 19p y pen. Yr oedd moch yn lied luosog. Moch baewn a sylwedd- olasant 8s 6c yr usain pwys, a phvrc 9s. BIRMINGHAM, dydd Mawrth (Hydref 19eg).— Yr oedd cyflenwad cymedrol o wartheg yn y farchnad, ond ychydig o fusnesa wnaed. Biff, o 4jC i 6c y pwys; defaid. o 5c i Sic. Moch at faewn. o 8s 3c i 8s 4c; y pyre, o 8s 9c i 9s; yr hychod, o 6s 6c i 6s 8c vr ugain pwvs. SALFORD, dydd Mawrth (Hydref 19eg).—Yr oedd cynydd yn nghyflenwad y gwartheg a'r defaid hedd- yw, a gwnaed masnach weddol yn y naill a'r Hall. Yn y farchnad:—Gwartheg. 2990; defaid. 8236; lloi. 174. Biff, o 4lc i 6c y pwys; defaid. o 5c i 8c 4 Hoi. o 5c i 7c y pwys. Moch. o 8s 4c i 8s lOc yr 20 pwys.
MOCH TEWION.
MOCH TEWION. MANCEINION.dydd Liun (Hydref 18fed).—Hedd- yw yr oedd r-yflenwad mawr, eithr araf ddigon oedd y gofyn. Prisiau .och o'r dosbarth cyntaf, 8s 10c yr ugain pwys ail ddosbarth. o 8s 4c i 8s 6c trvdvdd dosbarth, o 6s 3c i 6s 9c.
CIG.
CIG. LLUNDAIN, dydd Llun (Hydref 18fed).—C^"fien- wadau gweddol masnach yn arafaidd iawn—Tirir» ddim yn eisieu. Prisiau Biff Seisnig. o 3s 5c i 3s 8c yr wythpwys Scotch long sides, o 3s 8c i 4s shorts eto, o 4s c i 4s 4c biff Americanaidd. o 2s 8c i 3s 2c grvaelach, o Is 8c i 2s biff Prydeinig, o 4s 2c i 4s Be; pore, o 3s i 3s 8c.
YMENYN.
YMENYN. CORK, dydd Llun (Hydref 18fed).—Primest. 838 prime. 78s firsts, 83s seconds. 78s thirds, 70s fourths. 50s fifths. Kegs Firsts. 80s seconds, — thirds. — fourths. Mild-cured Choicest. 85s choice, 82s; superfine. 85s; fine mild, 82s mild. —. Choicest boxes, choice ditto, Kegs Superfine, — fine mild. In market 137 fir- kins. 117 mild, and 14 boxes. LLUNDAIN, dydd Llun (Hydrsf 18fed).—Fflat oedd marchnad y menyn heddyw. Am y Frieshmd tecaf ceid o 96s i 100s y canpwys, a'r tfactris o 98s i 100s Daliai y Danaidd i werthu am o 100s i 110s. Normandy cyffredin, basgedi goreu, 98s extra mild, 104s. Brittany rolls, o 9s 6c i 13s 6c y dwsin pwys.
TATWS.
TATWS. LLUNDAIN. dydd Llun (Hydref 18fedi.—Cyflen- wadau bvchaiu a masnjich araf yn 01 y prisiau a gan- lyn :-Bea.uty of Hebrons, 80s i 100s; snowdrops, 80s i 100s: Sutton's early regents, o 70s i 90s Bruce, 70s i 80s Saxons, o 65s i 75s :maincrops.o 80s i 100s; Reading giants, o 60s i 80s y dunelL
-_.---GWAIR A GWELLT.
GWAIR A GWELLT. MANCEINION.dydd Llun (Hydref 18,led).-flwair. o 4c i 5jc y 14 pwys clofer, o Sc i 6ic gwelit, gwenith, o 3ic i 4c gwellt ceirch, o 3c i 4^c.
Marchnadoedd Cymreig
Marchnadoedd Cymreig TiANGOR, Dydd Gwrnrr ftiyiref 15;.— Ytne-nyr: ll'res, Is 5e i Os 0-' y pvy^ wyau 12 am Is fowls, 3s tí i 4s 6c y ewpl biff, 6c i c v pwy button. I0J i Oc; cig lloi 7c i 9c » pore, 7o i 0 CAERJN AUFON, DYDO SADWRN fHyuref 16} Y noer yr, fTres. 3c If 4c y pWyö; wyau ffres, 12 i ]4 am Is biff, 4; i 8 v p ?• jt isntto:6c i ,)cy pu\vs; h¡rb, be i 10j v pwys; ved, 5c i 9c y pwys pore, 601 bey pwy* He 10c v biccwn, 4e iSo y pwy* do ed- nod, 3 0 1 .4m fie v cwpl h wya:r., 5, Gc i fis y eWll; tf ».ydd!*v.,0ti 0,- i v/s Oc yr un; tcrk, t's,os Oc i Os 0e vr on cwuing-at, l" Is yr Ui, mcch baeh, 14.. lHs ;.r un pvt^tw, le y pwyn noorou, lc y pwys; lc v bwncel; br^^ef>, 2 1 t-aliliflowers, 4c i 5z vr uTI: touT-i- t-s, 3' 1 10r.. pwys; a!»!au, 2c 3c I u 1), r 1), 2c i 3c y b ii del. LLANGKf-'N;, DYUO TAU (Hydref 14).- Ymeryr> firc-p, is 4 i O. Oc y pWS; wyant 16 0 ;irn li ffowls, o 2, He i 3s Oc y cwpl hwyaid, o 4-ô Oe i 4s 6c y ewpl mocii bach, o j 6 (I.; ) 22 Oc v peD moch tewion, 3 i Oe y pwis cwDinf.od, Is 9d y ewpl; ceirch 011. 14. pep. i'WLLHELI, DYDD MRBCHBR (Hydref 13).- BltJ, Be i He y pwys; mutton, 8c i 10c; pore, 7c lJo, ic i be; cig oen, Is Oc ymenyn ffren, 1, 2c i Is 3c y pwys wyau, 20 i 0 am 18 (1 (;'e,j, II" 3s j 3s 9cy ewpl ;hwyaid, 4s0d 58 Od y rbHCh, 178 i 238 Oc vr un RHL THIN. dydd Llun (Hydref 18fed).—Gwenith. 10s 6c i lls yr hob; haidd, 7s i 9s 6c ceirch, 5s i 6s yme-nyn fires, Is i Is 2c y pwjrs ffowls, o 2s 6a i 3s 6c v ewpl hwy aid, o 3s i 4s 6c; wyau, 10 i 11 am swllt.
ivertii Wakg Fairr. -
ivertii Wakg Fairr. OCTOBER. ANGLESEY.—Amlwch 4; Bodedern5 and 19 Llan- erchyiiiKM Ii uui 2u; ijinugeiui 7 and lvien»i Bridge 25. CAENARVOVSHIKK.— T'ancor 28; Peddgelert IS Bethesda 1G; Brynkir 17; Conway 21; Criccieth 22; I olbenmaen 2"; I>inorwi<- y Llanilcel id ) Llaa- Ilyfni 20 Llaubeir S; Kevin 2U Foureios'US 21 Tynymacs 2. Denbighshire.—Aberg«le 20 Bryneglwys 25 Cerrig-v-I raidimi 11 Uenbijrfe 12 niid 13 Gres- ford 22; Llanarmon 3).vtlrrn Cciriog ].: Llanarnion yn lal tt; IJaneegly yn lal 15 T.l&jigollen 2fi; LlaB- rhaiadr DylTrvn Clwyd 17 IJarirhaiadr yn Moch» nant ]8 Llanrwst 2"> L ansannan 26 L ansant- ffraid G')D Ceiriog 26 Nautglyn 27; Pentrefoeias 2C Rutbin 5 Wrexham 25; Ysbytty Ifan 28. .wr;e 27; Caerwya 26 Llan- eurgain 12 Mold (j; Overton 8 Rhyl 26; St. Asaph 1(; Tryddyn 4. M=O-N ETBSHIRE,-A berdovery 20; Abergynolwyn Hi; Barmouth 8 Bala 24 Corwen 19 Dinas Ma w- ddwy 2 and 22; Dolgelley 9 DrwsyHant 7 Festin- iog 23 Gwyddelwern 18 Llanbedr 19; Llandderfel 16 Llanymawddwy 18 Talsarnau 20. I MON TGOMMTsEIRIL-Cmrows 14 Cemrncs 17 Llanfyllin 28 Llanidloes 15 Llanmihang-el 29 Machynlleth 16 and 21 Meifod 29 Montgomery 22 Newtown 26 Welshpool 4 and 18. gr We cannot in any way fee held responsible tor the i They are compilod from various sources*.