Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

13 articles on this Page

----+----------- -AT Ells…

Y CO 1)1 AD YN MIJRlS Y GWENITH

[No title]

---------------Ifarwolaeth…

- ---------------------Nodion…

Llys Ynadol a Thrwyddedol…

[ATid ydym yn gyfrif ol am…

GORSAF Y RHEILFFORDD, LLANGEFNI.

GWYLEIDD-DRA : A'R DIFFYG…

ESIAMPLAU LLANERCHYMEDD..

News
Cite
Share

ESIAMPLAU LLANERCHYMEDD.. Syr, Ofnaf ddyfod i'r Wasg yr wythnos hon, oherwydd eich bod yn tynu eich ysgrifell ar draws brawddegau rhai ohonom fel eiddo "Cycler." Cyd- nabyddir fod "Cycler" yn wallus, ac nid ef yn unig ond ei flaenorydd, "Gwyliedydd, ymffrostfawr. Ysywaeth, pob guhebiaeth o dro bwy gilydd am ein pentref sydd fawr wallus, sef y geiriau, brawddegau a'r dull annymunol o'u gosod ,wrth eu gilydd. Y mae yr oil yn ol fy nyb i yn gam a'ch llenyddiaeth a groniclir yn eich Tieivyddiadur, a hyny yn wyth- nosol, er y cydnabyddir eisoes mewn ysgrifeniad- au ar ddadleuon eu bod yn fwy tueddol i wallau nag yw ysgrifeniadau ar bwnc sylweddol; ac os edrych- wn iddo fel pwnc o dduwinyddiaeth canfyddir fod y ffaith yn lied arwjTiebol, a'r amcan mawryw, mae'n sicr, mewn trefn i'r naill a'r llall gael gafael ar wendid yr ymresymiad er mwyn gorclifygu, ond nid yw'n briodol eydsynio a hwy, oblegid amcan mawr ysgrifeniad ydyw, egluro yn fwy gonest a chlir beth yw'r gwaith i fod, a gwisgo y noethder a gwisg drwehus a da, fel ag y bydd i'r cnewyllyn herio cynhyrfladau gerwinder yr ystorm, y rhai fel yn bresenol sydd yn cydio yn nghydwybodau rhai dyn- ion nes eu darnio i ddifancoll. Ac os edrychir o'r ochr arall i'r cwestiwn rhoddwn i'n hymenydd "veD- tilator" i osod allan ei gynyrchiadau yn ddeallol a rhesymol fel ag i berneithio y pwne, a'i gysylltiadau yn fwy eglur, fel y gall pawb farnu drosto (ei hun a thros ei eiddo ei hum Yn awr, Mr Gol., galv-d eich sylw yn arafaidd, wedi yr ychydig sylwad ar ffurnau ein hymresyniiadau at y pwnc mavo.cddog ac m'ddasol—"Esiamplau Llanerchymedd," yr hwn destyn sydd yn cael yr ymdrafodaeth fw^1* anewyll- ysgar gan ei wrthwynebwyr, fel ag i b*}, 1 teim- lad caruaidd llawer o'u hvnafgwy mor arw yw syniadau "Gwyliedydd" am :om, ac er mor leddfol yw ei ysbryd ^r^^iwilgar am feiau ein pentref, tanbaidir fl euogrwydd fy ny- led i'm tadau, i ro^1 ,1Iam dr°f » hwnt i'w syniadau -ergoelus a Baalaidd. a 1 ddychymyg i alw sylw/ wlad at eangiad a chynyrch ffrwythlawn yr tsia,JPlau hyn- Y mae ^siamplau ein pentref yn wyV'cldus 1 ranau o Loegr a Chymru erbyn heddyw,a<vn,y manau hynymae eu "fIrwyth- au aeddfed" 41 arddeI cenhadwri y Goruchaf, a hyny i lwyat inawr, ac mae esiamplau fel hynyna yn gysur.*fiawr, in r!l}"fyg » ysgrixenu yn erbyn "Gwylit^ a'a syniadau, a chynghorwn "Gwyl- iedydr' ^^°d yu iwy ymchwilgar am danynt, er dod i'r -,nwybyddimth o hanæyddiaeth am "esiamplau j jmerchymedd ac fe wna hyny leddfu ei faich ac /sgafnhau dorau ei gydwybod rhag iddynt yso;rechian wrth weled rheini plant yn myne-d gyda'u "holwyn- feirch" ar hyd a lied y wlad, ac a'u bod yn gwneu- thyr byn (meddai) yn rhoddi esiampl ddrwg i'n rhianod bvchain, a bod hyny wedyn yn creu rhyw anwybodaeth ynddynt, tuag at lleihad eu cyfrifoldeb a'u synwyrau. Y mae "Gwyliedydd" fel fy hunan, ac eraillvn teimlo ein hunain yn gewri ac yn Goliath- iaid wrth ysgrifenu i'r wasg; ond camsyniad mawr yw hyn sydd wedi eymeryr lie ynom. Y mae i'r neb a wnelo ag ysgrifenu ar unrhyw fater, i fod yn uwch o'i ysgwyddau na'i ,fator, ac eglur yw oddiwrth lly- thyr "Gwyliedydd" oi fod yn ysgrifenu yn rhy ddwin, fel nad yw yn deall ei hunan, a dyn, bychan yw ysgrifenydd felly; a dymunwn i'r "Gwyliedydd" golio mai Llanerchymedd yw "Athen y Gogledd," ac fod yno ddynion dysgedig, ac addysgant bobpeth hefyd ddaw i'w meddiant.—Ydwvf, etc. "GWLADGARWR." ESIAMPLAU LLANERCHYMEDD. Syr yw fy nghorph, a'm geiriau sydd feirw i'm herbyn. Y mae cleddyf fy ngwrthwyn- ebydd "Gwyliedydd" wedi fy nhrywanu yn ofnadwy yr wythnos ddiweddaf-a. dyma sydd reswm dros fy aiiechyd. Dychrynais beth, nes yr oeddwn yn meddwl fod yr holl dueddiadau awnslont gyflawnder a dyn wedi gadael a'u rhoddi o'r flcrdd; ond fel yr oeddwn yn myned yn is i lawr i ddyfnderoeciu gallu fy ngwybodaeth fechan, cyfarfyddaismewn croes- ffor-d o'm heiddo oleuni trydanol yn chwifio ac yn serenu uwchben ffenestr fy ngwybodaeth ac wedi i mi agor y drws, gwelwn fellten yn chwilio yn yr awyrgylch, ac wedi hyny clyA7ais swn taran, ac wedi hyny drachefn, y gwlaw megis rhaiadrau yn dylifo hyd ac ar draws fy ngwyneb, ac yna aethwn yn ol i'm hystafell; ac ymbleserais trwy ymauya yn fy hoif ysgrif-bin, a cheisiais ddadebru meddyliau m'elltenoiidd a rluiadfawr Gwyliedydd." Mae "Gwyliedydd" yrn honi ei allu gramadegol a chystra- weniaethol. Dywed ei fod ar ben ei ddigon yn ol grym ei lythyr, ac hefyd, fe ddywed yn effro ei feddwl wrth agor ei destyn mai ceisio "argyhoeddi cydwybodau, deffro meddyliau, a datguddio dyfodol," "addohyyr ac addolesau yr 'olwynydd'" y mae. O'r dyfyniad yma o'i eiddo galwaf eich slyw yn gyntaf ;at ,"argyhoeddi cydwybodau; Nis galiaf egluro hwn fy hunan heb i "Gwyliedydd" ateb y cwestiwn canlynol:—Gwaith dyn ynte gwaith yr Y sbryd Glan yw argyhoeddi? Yn sicr "deffro medd- yliau." 1) laza-ir ddau eiryn yma fod yn gyntaf, canys dyma y cam cyntaf mewn gwybodaeth, a dichon wedi deffro eu medd.yliau y gellir eu hargy- hoeddi i'r iawn ffordd—"Hvfi'orddia blentyn yn mhen ei flordd," etc. Yn drvdydd. "Datguacio dyfodol." 0 dan yr hen oruehwyliaeth clywsbm lawer o son am brophwydi bach a mawr, ond ychydig o son sydd o dan y newydd am danynt ond galiaf ciaweyd am "Gwyliedydd" ei fod ef a dymuniad ei brophwydol- iaeth ydyw ceisio srwain dynion hyd lwybrau eu dyledswyddau. Yn bedwerydd, "Addolwyr ac acldolesau yr 'olwynydd. Y rheswm am y dyfyn- nodau sydd ogwmpiis y gair "olwynydd" ydyw am mai enw unigol ar y gwneuthurwr yw, ac fe welir fod ei addolwyr yn y rhif luosog. Gesyd allan yn cl ymresymiad Pad yn Ephesus mai eilun-dduwiau o wneuthuriad coed, etc., oedd yno, ond gesyd allan yn ol prophwydoliaet.il "Gwyliedydd" (yn ein hoes m)mai creadnr o ddyn ac enaid yncldo yw'r eilun- dduw, ac felly cyhuddir Paul o gyhoeddi anwiredd ya Ephesus a'r manau eraill,etc., y bu ynddynt, Wei, wedi sylwi a dadebru y frawddeg yna o'i eiddo, dsuwn at rym a sylwedd amcan ei lyinjT. Dywed mai eel wydd yw y cyhuddiad cyntaf a wnaf. Dichon hyny fod ocldiar safon dealltwriaeth a gwvoodaeth— a'r ffordd i brofi hyny ydyw rhoddi ymresymiad digon clir fel y gallwn weled canolfan y gwahaniaeth. Dyma r dyfyniad: "Gellir hanes^ddu marwolaeth dibechod a 'sancteiddrwydd' yn nod.' etc. Ffurf- iv-Td y frawddeg ddealledig yn seiliedig ar brif nod- weddion ac amcanion "Gwyliedydd" yn ei lythjT cyntaf, ac fel canlyniad i'w ddisgwyliadau, os "dig- wydda" eu homcanion gael eu cario gallai yr oes a <dael godi cof-golofn iddo, ac argraphu y frawddeg grybwylledig ami am ei ddeheurwydd yn ewyll- grybwylledig ami am ei ddeheurwydd yn ewyll- ysio gweled plant dynion yn rhodio llwybrau' eu dyledswyddau. Dymumvn "i'r "Gwyliedydd" hwn I ddeall a thalu mwy o sylw i'n hymadroddion rhag iddo ef na neb arall gael eu harwain hyd lwybrau, a chan- fod eu hunain yn niffaethleoedd eu gwybodaeth. Hefyd dymunwn iddo gofio pan yn ceisio dadansoddi neu yn esbonio fy mrawddega.u mai nid rhyw "pass- word" o esboniad a dadansoddiant wna y tro, a dymunwn yn ngwyneb hyn, a hyny yn ostyngedig arno ddadansoddi brawddegau y llythyr cyntaf o'i eiddo. Y mae genyf ystor yn ychwanegol i hyn i'w ddweyd, ond amser a ballai i mi draethu ychwaneg 1—trwy fy mod yn deall mai "ysgogyn anfedrus" ydwyf, ac nid twr o hmianoldeb.—Ydwyf, etc., "CYCLER."

Gwrthgzliwr at Wrth-. gilwyr.

Sasiwn Pwllheli-

- NOdion Gwasgaredfg.