Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

11 articles on this Page

Cynghralr Mwnwyr Cogledd Cymru.I

News
Cite
Share

Cynghralr Mwnwyr Cogledd Cymru. PBYDNAWN ddydd Sadwrn, cynaliodd Cynghrair Mwnwyr Gogledd Cymru eu harddangosiad blyn- .yddol yn Ngwrecsam. Ymgynullodd y mwiiwvr yn y Farchnad Anifeiliaid gauol dydd, ac yno ffurfias- ant yn onmdaith. Yr opd(I rhai miloedd olowyr Tn yr orymdaith, bob ua yn gwisgo ruban, ac hefyd < bump o s«indyrf, Gorymdeithiasant drwy y dref, J ac yr oedd yr heolydd wedi eu kaddurno a banerau, } &e., tra yr oedd tyrfaoedd mawrion o edrychwyr o J bobtu'r heolydd, y rnwyafrif ohouynt wedi dyfod j o'r wlad. lJaa yn agoshau at y rhedegfaes, dech- reuodd wl&wio, ac ofnid y dyfethid y cyfarfod aid j oedd ond cawod, fodd byuag, daeth heulwen dra- | chefn, a chaed prydaawa dyinunol. Yr oedd rhai 5 miloedd yn ychwaaeg wedi ymgasglu yn y rnaes lie j J cynelid y cyfarfod. Er maint y dyrfa, cafwyd [ perffaith drefn, gwrundewid ya astui ar yr areit'h- j iau, a rhoddwyd cymeradwyae'th galonog i svlwadau neillduol. Y cadeirydd ydoedd Mr W Wynne Evans, cyf- reithiwr, Gwrecsam, a chydag ef ar y llwyfan yr oedd Mr Edward Hughes, goruchwyliwr y mwnwyr, Mr J Herbert Lewis, A.S., Mr W E Harvey, Chesterfield Mr Clement Edwards, ac eraill. Lloagyfarchodd y Cadeirydd yr aelodau ar eefyll- fa eu cymdeithasau lleol. Yu ystod yr ychydig Wythnosau diweddaf ymuaodd droa ddeuddeg cAAnC o' aelodau newyddioa. Sylwodd ar yr amrywiol fesur- au seueddol a basiwyd er y flwyddyn 1872 yu nglyn ai a glowyr a glofeydd, a dywedai nad oedd yn debyg y buaseot wedi cael yr un ohouynt oni buasai am yr Undebau llafur, a'u gofal i gymeryd mantais ar bob cyfle i wfchio y mesurau trwy y Senedd. Oddiar ei brofiad ef fel trenghoiydd vn y cylch, teimlai fod Wyth awr o laa i. Ian yn hen ddigon. Cydnabyddir hyny yn awr yn gyffredinol fel egwyddor, a'r unig wahaniaeth barn ydoedd sut i'w chario allau. Yr oedd cytundeb rhwng y gweithiwr a'r meistr wedi methu a'i ddwyn oddiamgylch, ac yr oeddynt oll yn ,Cashau streic, fel mai'r unig ffordd i sicrhau y diwyg- iad ydyw trwy ddeddfwriaeth, a'r unig ffordd i eniil "h yny ydoedd trwy drefniant priodol yn mhlith y gweithwyr. Wrth grybwyll am y modd y gweithiai Mesur lawn i Weithwyr, dywedai mai bradwyr ydoedd y rhai hyny a gymereut gytundebau y tu ..allan i'r Mesur. Wedi pasio peuderfyniad o blaid Mesur Wyth Awr, anerchwyd y cyfarfod gan MR J. HERBERT LEWIS, A.S., yr hwn a gafodd dderbyniad brwdfrydig. Da ,ganddo ydoedd gweled y cynydd mawr fu yn eu plith er yr adeg y cafodd y fraint o'u cyfarfod yn Ngwrecsam o'r blaen. Yr adeg hono nid oedd Gogledd a Oeheudir Cymru yn unedig, yn awr yr Oeddynt yn un. Yr oedd y Dehau wedi ymuno a'r Cynghrair, ac o hyn allan gweithient law-yn-llaw. Gofidiai am absenoldeb ei gyfaill Mr Samuel Moss, A.S., oherwydd afiechyd. Yr oedd yn gynrychiol- _ydd rhagorol i etholaeth lafurawl, ac yn olynydd teilwng i'r diweddar Syr G 0 Morgan. 0 fewn yr Wythnosau diweddaf, gosodasid mesur yn gwahardd llafur plant mewn mwngloddiau, yn y Llyfrau Gleision, Syr Charles Dilke gafodd yr anrhydedd 0 gario y mesur trwy Dy y Cyffredin, ond Mr Clement Edwards, cynrychiolydd dyfodol Bwrdeis- drefi sir Ddinbych, fu h'r Ilaw f wy'af yn ei dynu allan, ac yn rhoddi ysprydiaeth ynddo. 0 berthynas 1 Fesur Wyth Awr, y tro cyntaf y daeth gerbron y osnedd yn 1892, gwrthodwyd ei ail ddarlleniad gyda mwyafrif o 112 yn erbyn Yn 1893, cariwyd dl ail-ddarlleniad trwy fwyafrif o 78 ac yn 1894:, tewy fwyafrif o 87, ond gorchfygwyd ef yn y ■rwyllgor. Yn 1897, gwrthodwyd ef trwy fwyafrif 0 rhwng 40 a 50, ac eleni gwrthodwyd ef gan fwy- afrif o tuag ugain, a gobeithiai y gwelir ef cyn hir yn gyfraith y wlad. Anmhosibi ydyw cael dydd o wyth awr trwy ymdrafodaeth, a gwareded y Nefoedd hwy rhag ceisio ei ddwyn oddiamgylch trwy y dull oarbaraidd o streic. Y drydedd ffordd ydoedd -deddfwriaeth vr hyn a dybiai iddynt apelio at y senedd, dymhor ar 01 tymhor, hyd nes y caniateid iddyut eu hawlian. Buasai y mesur wedi ei basio filsoes ortibae am un adrau fechan o fwnwyr. gweithiai y rnwyafrif o'r rhai hyn yn Ngogledd Ijloegr o bump i chwe awr yn y dydd, ond gweithiai ,y bechgyn o ddeg i un awr ar ddeg, ac am y teim- leut y dylai y bechgyn barhau am yr oriau hyn. ".Y ^hwjstrent y mesur. Credai, fodd bynag, fod y hai hyny yn graddol ddyfod o'u plaid. Buasai Pasio y mesur yn feudith gyffredinol, a gwawdiai ef Y syniad mai unig effaith y cyfrywfuasai codi pris y s o. Llawen ydoedd o weled cynydd rnawry Cyng- Afair, a dymuoai eu sicrhau y bydd iddo bob amser, ,r, yu aunibynol ar blaid, wneud ei oreudros y glowyr. gafodd ei ddwyn i fynu yn eu plith, a niedrai gvd- .ywdeimlo a hwynt. Wedi hyn,_ pasiwyd penderfyniad yn galw ar yr °U fwnwyr i ymuno a'r undebau lleol, ac i'r cym- Heol ymuno a'r Cynghrair, fel yr unig Ileol ymuno a'r Cynghrair, fel yr unig ffordd lwyddianus i sicrhau hawliau y gweithwyr, ac l un Pry.d sicrhau heddwch a theimladau da y meistriaid a'r gweithwyr. ^ogwyd hyn gan Mr W E Harvey, Chester- top i cynrychiolydd Cynghrair Mwnwyr Prydain, lavvVa ara*fck wresogi gan alw sylw at yr hyn a gyf- ol QVV7d trvvy ojfrw'ig y Cynghrair yn y gorphea canmoliaeth uchel i'r rhan bwysig a sv- SP/U ^lemeut Edwards mewn dwyn oddiam- p amrywiol ddiwygiadau. *odroaS\W^ Penderfy°iad arall yn gwasguar y Llyw- ^rwaet 1 W6lla 7 Mesur lawn i Weithwyr, 1897, oai £ ychwanegu adran i gynwys pob masnach a a a fe /aet^ ac ilef3'd yn sicrhau i bob gweithiwr Ua b ^riydd0.a damwain haner ei gyflog wythnosol; • /r/awn mewn unrhyw achos o anallu par- 1 Tn llai na 10s yr wyfchnos ac i wneud ag adran 7 Gytundebau allan (contracting Cafodd dd • MR CLEMENT EDWAEDS .cr erbynlad brwdfrydig, a diolchodd yntau am eu i y? cynes yn ei gartref gwleidyddol yn y dyfod- Wythn n ysfcod deuddeng mis diweddaf, treuliodd Waith °S ar °^- w?thaos fyQed o gwmpas o waith i °iervH ^an nad oedd gan un dyn hawl i gy- dde/n^a™° gynrychioU y werin yn y Senedd nac i yn ffWrK ? §allu °fna(lw-y y wasg oddigerth ei fod sonol f trwy ymchwiliad ac adnabyddiaeth ber- y Cvn Pet^au y siaradai am danynt. Pe gallai glowr lilt11" g-yme^'d P°b aelod seneddol i weled y iddvnf- ny^ader°edd y ddaear, ni fuasai raid Aaws nemawr o amser cyn gweled Mesur WeitL, d(ieddf. Nid oedd y Mesur lawn i eisoes 0nd efelychiad o'r cynlluniau a fodoleat •ddwevrt m Almaen ac Awstria, a drwg ganddo atal ann^j Jchlad gwan iawn ydoedd. Yn lie I G^ambpfl J We!edlad. a chyfreithio, fel yr honai Mr | y buasai iddo wneud, yr oedd mwy o oddfjI We,dl codi oddiar y Mesur lawn hwu ■oedd uurhyw ddeddf a basiodd y Senedd. Yr gwneud y mesur yn un cryf, bendithiol, ac ymarferol, ond gwthiwyd adranau i mewn i'w andwyo. Yu gyutaf, yr oedd adran y contracting out, a gobeithiai na thawelai llais yr glowyr hyd nes y tynid yr adran allan. Gwendid arall ydoedd fod rnwyafrif gweithwyr y wlad yn cael eu cau allan o freiutiau y mesur, a'u dyledswydd hwythau oedd ymdrechu i gael yr un bendithion i eraill ag yr oeddynt yn dderbyn eu hunain. Yr oedd aniryw fan bethau eraill ag angen am eu diwygio yn y I mesur cyn y byddai yn llwyddiant ac yn estyn y beridithion a hdnai i'r gweithwyr. Hawliai materion I cymdeithasol eraill eu sylw hefyd. Hyderai yr I unai undebau y gweithwyr o'r pedair cenedl a ffurfiai y Deyrnas Gyfunol i ddefuyddio en gallu yn ddoeth ac yn dda o blaid y ddeddfwriaeth a fydd yn foddion i'w dyrchafu a rhoddi gwell amodau bywyd i holi weithwyr y wlad. J J Wedi pasio y diolchiadau arferol, gorymdeithias- ant yn ol i'r dref, gyda'r seindyrf ya canu.

--0--Prlodas Mr W. M. Ttiomas.

-0--Llythyr Lerpwl,

-0-I Eisteddfod Wigan.

-0-Colofn Oirwest

ITABERNACL, NETHERFIELD ROAD.

CAPEL (A) GREAT MERSEY STIEET

[No title]

PWLPUDAU CYMREIG, Mehefin…

--IJ---Esgob Llanelwy a'r…

----_-.(':-_fin Cabell fu…