Y Cymro

Lerpwl a'r Cylch. CY,FA R¡F OiD:III SOL LERPWL. Cynhaliwyd y Cyfarfod Pedw-ar-Misol y I I yng nghapel Douglas Road prynhawn a nos P&rcher, y 5ed cy,fisol. Y mater dan sylw yng nghyfarfod y pre- gethwyr yn y prynhawn oedd "Y rAil Ddy- iodiad." Elywyddwyd gan y Parch Owen Owens, ac agorwyd yr ymddiddan gan y Parch David Jones. Am hanner awr wedi pump cynhaliwyd cyfarfod y blaenoriaid, dan lywyddiaeth Mr John Morris, Y.H. Yr ymdrafodaeth oedd Lie a gwaith y chwiorydd yn yr eglwysi." Cafwyd annerchiadau rhagorol gan Mr Hugh 'Lloyd, Mr Davies i(iW.alton Park), a" n Evans (Newsham Pank). Penderfyiv. „ .• drin a'r pwnc ymhellach yn y Cyfarfod Pedwar-Misolnesaf. Yn hwyrach, cynhaliwyd cyfarfod o r pre- .gsthwyr a'r blaenoriaid, dan lywyddiaeth Llywydd y ,Cyfarfod fMisol, y Parch J Daniel Evans. Cafwyd ymddiddan a swyddogion eg'iwys iDouglas Road, a rhoddwyd hanes o sefyllfa yr achos yn y He gan 'Mr William Pritchard, y trysorydd. Fel y gwelir oddi- wrth yr adroddi.ad a gvfeirir ato yn is i lawr yn y golofn hon, y mae yr eglwys mewn se- fyllfa calonogol iawn. Cydsyniwyd a chais iMr Robert Roberts, B.A., Ph.D., am lythyr cyflwyniad i Gyfarfod iMisol Dyffryn Clwyd, He y mae yn bwriadu myned i wein.idogaethu. Eel canlyniad i'r ymwe/liad a'.r eglwysi yn ipreston a Blackburn, penderfynwyd fod Mr iMoses R Moses i fod yn weinidog ar y ddwy eglwys. Derbyniwyd llythyr oddiwrth yr eglwys anenwadol yn Ashton-in-Makerfield yn gofyn pe bnas-ent yn cael gweinidog yn perthyn i'r Methodistiaid tCalfinaidd a fuasai y gweinidog hwnnw yn torri ei gysylltiad Cyfundeb. Ar ol clywed adroddiad y pwyll- gorfu yn ystyried y mater, penderfynwyd y byddai cysylltiad y gweinidog yn parhau. Yn ddiweddaf oil, cynhaliwyd cyfarfod cy- hoeddus. 11 Rhwymedigaeth y bywyd cre- fyddol," seiliedig ar -Heb. x, 23-25, oedd y testyn. Ar 01} i'r Parch Griffith Ellis, M.A., agor, ac egluro yr adnodau, cafwyd annerch- I I iadau buddiol iawn gan 'Mri John FThomas a Robert Roberts, EM. A., Ph.D. EGLWYS "BETHLEHEM," DOiUGiLAS ROAD. ifer y cyfiawn aelodau ar ddiwedd y flwyddyn 1906 oedd 278, yn erbyn 249 ar ddechreu'r flwyddyn, neu gynnydd o 29. Rhifa yr ymge'iswyr am aelodaeth 13, a'r plant 75. Athrawon yr Ysgol Sul, 20; ath- rawesau, 8; ysgolheigion, 184,: a chyfar- taledd y presenucyldeb, 132. Cyfanswm y derbyniadau ydoedd £3,5.15 9s 2c, yn cyn- nwys casgliadau tuag at y capel newydd oddiwrth yr Ysgol Sul o £ 50, o fewn cylch yr eglwys £1,607 Os 6c, a thu allan i gylch yr eglwys £1,303 17s 11c. Dywed y gwein- idog, y d'arch Iltigh Jones, D.D., yn ei annerchiad fod yr ymarechion a wneir yn ddiau yn brawf o gariad at Grist a gofal a.m Ei waith. 'Bwriada cyfeiilicn Bethlehem gynnal cyfar- fod pregethu yr ail Sul yn rnis Tachwedd, pryd y disgwylk i bregethu y Parchn Philip Jones, Llanelli, a John Robetrs, B.A., David Street, ac efailai pregethwr blaenllaw arall y nos Sadwrn blaenoroi. Y GYMANFA D YN LERPWL. De-chreuwyd y Gymanfa Wcsleyaidd gyda Seiat Fawr nos Sadwrn yng nghapel Alyn- ydd Seion, L-erpwl, ac yr oedd pregethau yn y gwahanol gapelau y ddwy ochr i'r Ferswy ddydd Sul a nos Lun. Nos lau yr oedd cyfarfod cyhoeddus yng nghapel 'Mynydd Seion, pryd y cyflvvynvvyd y llywydd new- ydd, y Parch .Thomas Hughes. Y pregethwyr a wahoddwyd i'r Gymanfa oeddynt y Parchn Ishmael Evans, J Cadvan Davies, T C Roberts, John Humphteys, D Creigfryn Jones, T .N-laiiuel, J Alter, J Hugh Williams, Robert Lewis, David Jones, T Isfryn Hughes, T J Humphreys, John Kelly, P J Roberts, Hugh Jones, D.D., R W Jones, a David Morris. Y SEIATFAWR. Y Parch T Charles Roberts a ddechveuo-dd y cyfarfod trwy roddi allan«,yr eInyn, "0, anion Di yr Yspryd Glan," a da-rllen Psalm y 121ain. Canwyd wed'yn "0 Arglwydd, dyro awel." Yna taer weddiodd y .Parch T C Roberts am arweiniad yr Yspryd yn y cyfarfod hwnnw a thrwy'r Gymanfa, mewn rnodd arbennig. Ond iddynt gael hyn, fy- ddai y cyfarfod yn rhwj'm o fod yn fendith, ac hebddo syrthiai yn fyr iawn o gyrraedd ei amcanioii. Dyged yr Arglwydd hwynt i gy- meryd fwy o ddyddordeb yn Ei waith, ac i rodcli eu pwys ar y Person iDendigedig yn yr IIwu y.r oedd popeth wedi ei grynhoi. Bydd- Cd fad gwlrilh iraidcl yn disgyn arnynt rw gwneud yn barotach i gyflawni Ei waith; 'fod pawb yn myned oddi yno a phenderfyn- iad i fyw crefydd lesu Grist yn fwy llwyr a pliel-ffaitli a doethineb a nerth yn cael eU he sty n iddynt i gyflawni Ei ewyllvs sanc- taidd Ef, Y Parch John Felix, ar ol i'r gyrmull-eidfca ganu "O nefol addfwyn Oen," a gymerodd arweiniad y cyfarfod mewn lJaw. Dywedai mai hyfrydwch oedd gweled cynnifer wedi dod ynghyd, ac os penderfynant, ar ddech- lcu'r Seiat, i ddisgwyl w.rth yr Arglwydd yn unig, caent weled peibau mawr. Y perygl oedd i'r eglwysi wneud pethau crefydd yn amcanionynddynt eu hunain. Nid juncan terfynol ynddo ei hun oedd i'r Seiat, ond yr ">of amcan oedd eu .gwneud yn well crefyddwyr. Os na fyddent ar ddiwedd y cyfarfod yn teimlo aivydd cryfach nag erioed i wasan- aethu yr Arglwydd, yna byddai y Seiat heb gyrraedd ei hamcan. "NOoDAC EGLWYS Y PENTECOST." Canwyd emyn eto- "'•Mae yn yr lesu drysor mwy Na fedd yr India lawn;" ac yna aed at bwnc y Seiat, set "Nodau Eglwys y Pentecost," seiliedig ar Actau ii, 42. Dosbarthwyd y mater i bedwar pen. Siar- adwyd gan y Parch T Isfryn Hughes ar Athrawiaeth y Parch John Humphreys, Treorci, ar "Y Gymdeithas" y Parch J Cadvan 'Davies, Aberystwyth, ar "Torri y Bara" a'r Parch Ishmael Evans ar Gweddii- au." ATIHRAWIAETII. Y Parch T Isfryn Hughes a ddcechreuodd yr ymddiddan. Yr oedd geiriau mater y Seiat, meddai, yn eiriau nodedig a rhagorol. Fe gant olwg ynddynt ar y cyfarfod cyntaf ar ffurf gyntaf a gymerodd yr Eglwys Gris- tionogol. Yr oedd hyn yn ddigon i wneud y cwestiwn yn un hynod ddyddoiol. Yr oedd yn hen gwestiwn, ac yn gwestiwn pwy- sig-yn gwestiwn o fyfyrdod yn y dyddiau hyn—ii ba xaddau yr oedd nodau Eglwys y Pentecost yn safon i fywyd yr Eglwys yn yr ugeinfed ganrif. Prin yr oedd yn meddwl fod yr Eglwys i ddilyn yn gaeth y cyfnod Apostolaidd, ond cred.ai y cytunent i gyd fod y nodau dan sylw yn 110dau a berthyn- ent i Eglwys lesu -Grist yn mhob oes. Ni ddymunai ddweyd fod eglwysi heb yr oil o'r noau hyn ar wahan i Eglwys Grist, ond cred- ,ai fod y nodau hyn yn hanfodol i Eglwys lwyddiannus trwy'.r oesau. Yr oedd dan ys- tyr i'r gair "athrawiaeth." yn y Testament Newydd. Arferir ef wcithiau am "ddysgu" ac "egwyddori." -Bryd arall am yr "ath- rawiaeth" fydd yn cael ei ddysgu. Ni cheisiai chwilio am yr ystyr oedd ym meddwl Luc, ond yr oedd yn debyg fod y naill ystyr yn tybio y Hall. Yr oedd un peth yn sicr, sef fod: Eglwys y Pentecost yn .Eglwys a chre- do, neu, os mynnent, yn (Eglwys a chyffes ffydd. Yr oedd yn gogwyddo yn y cyfeir- iad hwnnw, ac nid oedd ond mater o amser iddi dyni-iu allari gredo yn lied fanwl. Mor foreu a hyn yr oedd yn golofn ac yn sefyll ,am rywbeth. Yr oedd llawer yn ein dydd- iau ni yn erbyn credo, am ei fod yn gwneud rhyddid meddyliol yn amhosibl, ac mai dy- ledswydd pob un oedd meddwl a barnu drosto ei hun. IDa. iawn, os byddai y gwaith hwnnw yn lan, a'r -bywyd yn deilwng. Ond peidient a chamgymeryd fod meddwl rhydd yn golygu meddwl glan. Yr oedd gwendid meddyliol yn gwreiddio mewn gwendid moes- ol, Yr oedd bod yn aelocl o Eglwys lesu Grist yn golygii rhywbeth. Nis gallai neb fod yn ddisgybl i i-esu Grist os n.a byddai ganddo gydwybod a chredo. Yr oeddynt yn byw yn gyntaf, ac yn chwilio w'ed'yn. Nid oedd y bywyd y'sbrydol yn codi o gredo, ond yr Efengyl roddodd gychwyniad i gredo. Crefydd hanesyddol oedd crefydd lesu Grist, ac yn golygu fod y datguddiad ynddi wedi ei rhoddi trwy ffydd yn ymgnawdoliad a mar- wolaeth Crist, a'i adgyfodi.ad o'r bedd. Hynny oedd ,athrawiaeth y y Pente- cost. Nid yn unig yr oedd Eglwys y Pente- cost yn ferchen cyffes ffydd, ond yr oedd hi yn ei ddysgu hefyd, ac nid oedd ami gywil- ydd o hon.i. Ni wyddai. yr Eg'lwys y pryd hynny ddim am yr athrawiaeth o "reserve" yr oeddynt yn argyhoeddedig fod eu athraw- iaeth yn apelio at xeswm a chydwybod y rhai oedd dan eu gofal. Ni bydd.ai cynyrld na grym yn Eglwys lesu Grist heb ciciysgit-- rhan hanfodol yr Eglwys oedd dysgu. Yr oedd yr eglwys nid yn unig i ddysgu ei heg- wycldorioln ond hefkyd ilw cyttihwyso at anghenion y byd. Yr oedd Eglwys Crist i fod yn Broffwyd-cs i wisgo mantell purdeb a chariad,ac i gyhoeddi yn ddifloesgni a di- ofn ei chenadwri. Yr oedd Eglwys y Pent- ecost yn ddyfal baxhal1 yn dysgu—yn parhau i ddysgu yn yr athrawiaeth. Yr oedd yr Eglwys yn Pawn brwdfrydedd—yn llawn o'r bywyd ysprydol yn ei rym. Yr oedd hyn yn genadwri amserol iddynt hwy fel enwad i fod a'u holl egni wrth y gwaith o ddysgu. Yr oedd perygl oddiwrth y sectarianism a dclysg- ir tros ein gwlad yn y dyddiau hyn, ond nid oedd rhaid i'r Eglwys oieuedig ofni na phab nac esgob. Gobeithiai y bydda.i y Seiat yn peri iddynt roi mwy o bwys ar athrawiaeth, i fyw yn well, ac i fod yn barod bob amser yr oedd gofyn arnynt i roddi rheswrn am y gobaith oedd ynddynt. Canwyd yr emyn Dyrna g.ariad fel y mor- oedd" Ar ol i'r Parchn. John Humphreys, J. Cadvan Davies, ac Ishmael Evans anerch y cyfarfod dibenwyd trwy weddi gan y Parch T. Manuel. Diiffyg gofod sydd yn ein gorfodi i ad.ael allan anerchiadau y siaradwyr hyn. Ceir hwynt yn llawn yn ein rhifyn nesaf. Y LLYWYDD NEAVYDT). Cynhaliwyd cyfarfod cyhoeddus yng ngha- pel. Mynydd Seion, nos Fawrth i gyflwyno y llywydd newydd, ac i alw sylw at y gwein- idogion a fuont feirw yn ystod y flwyddyn. Cadeiriwyd gan y Parch T. Jones-Humphreys y cyn-Lywydd, ac yr oedd yn bresenol fel cynrychiolwyj- y Gyna.dledd y Parchn J. Hornabrook, Dr Pope a J Scott Lidgett, a Mir Gipsy .Smith. Lluddiwyd y Parch Alfred Clayton, Llywycld y Gynadledd, i fod yn bresennol o herwj-dd afiechyd. Y Parch T Jones-Humphreys, y cyn-I>ywydd, a gyflwyn- odd y llywydd newydd ac wrth wneyd talodd waroga-eth uchel iddo ar gyfrif ei dalentau 11 disglaer, a'i wasan/aeth i'w enwad .ac i gre- ydd yn gyffr-edinol.