Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
7 articles on this Page
Cyhoeddlad Heddwch.
Cyhoeddlad Heddwch. CYRHAEDDODD y newydd hir ddisgwylledig am gytundeb heddwch rhwng y PrydeiuiaM a'r Boeriaid oddiwrth Arglwydd Kitchener yn Pretoria i Lundain tua deuddeg o'r glojb nos Sadwrn, ond ni chyhoaddwyd ef i'r wlad hyd yn hwyr brydnawn Sal. Y pryd hwnw ymdaenodd y newydd i bob eivr o'r deyrnas pan yr oedd y gwasanaeth hwyrcl yn yr addoldai wedi deebrou. Torodd y fath lawenydd alkn yn mysg y rhai nad oeddynt mewn addoldai, cenid clychau a chwytbid cyrn fel y clywid ao y deallid y awn gan yr addolwyr ac heblaw hyny nid ceid odid eylwys ni chapel ca ddygwyd y newydd i fewn iddynt. Llenwid y cynulleidfaoedd a. llawenydd, traddodid anerchiadau, a chenid emynao, a therfynodd y Sabboth gyda nlfer luosocif poblogaeth y deyrnas wedi derbyn y newydd y buont yn disgwyl mor hir a phryderas am dano, a daeth i ben un o ryfeloedd ercbyilaf hsn s, wedi parhau am ddwy flynedd ac wyth mis. Wele y ddwy genadwri a ddaeth oddiwrth Arglwydd Kit- chener i'r Ysgrifeuydd Rhyfel PRETORIA, Mai 31, 5.15 p.m. Y mae yn awr wedi ei benderfynu y bydd i gynrychiolwyr y Boeriaid ddod yma ya ddioed, ac hefyd yr Uchel Ddirprwywr o Johannesburg. Mae'n bosibl y ca y cytuadeb ei arwyddo heno. Derbyniais oddiwrtbynt ddatgahiad yn dweyd eu bod yn derbyn ac yn barod i arwyddo. PRETORIA, 11.15 p.m., Mai 31. Ymdrafodaeth &'r Cynrychiolwyr Boer aidd. Y papyrau yn cynwys telerau ymcs tyngiad wedi eu harwyddo y prydnawn hwn gan yr holl Foariaid yn gystal ag Arglwydd Milner a fy hunan.
DTDDIADUR T RHYFEL.
DTDDIADUR T RHYFEL. Bhoyddyn 1899. llydref 9.-Cyhoeddiad olaf (ultimatum) y Transvaal. 10.—Prydain Fawr yn gwrthod trafod telerau. 11.—Dechreuad y rhyfel. 12.—Boeriaid yn goresgyn Natal. Y Boer- iaid yn dadreilio a thanbelenu tren arfog yn Kraaipan, 40 milldir i'r de o Mafeking. 20.-Brwydr Dundee, ger Glencoe. 4,000 o Foeriaid yn yr ymdrech. Ystormio safle'r gelyn, a chymeryd pedwar o ynau. 21.-Brwydr Klandslaagte. Gorchfygu a chwalu y Boeriaid. Cymeryd dau wn a llawero garcharorion. Colledion Pryde»nig, 51 wedi eu lladd a 213 eu clwyfo. 28.—Cadfridog Yule yn gadael Dundee i ym- uno a Syr Geo:ge White. Meddianu Dundee gan y Boeriaid. 24.—Syr George White yn gwrthdaraw a chatrawd o'r Dalaeth R) dd yn Rietfontein, saith milldir o Ladysmitb, ac yn eu gorchfygu. Colled y Prydeiuiaid, 12 wedi eu lladd, 104 wedi eu clwyfo. 25.-Boariaid yn tanbelenu Mafekiug lladd chwech a chlwyfo naw. 2C,Cadfridog Yule yn cyrhaedd i Ladysmith. 27.—Cyhoeddiy proclamasiwn yn galw allan y Milisia. 30.-Boeria.id yn tanbelenu Ladysmith. Colled y Prydeinwyr GO wedi eu Hadd a 240 wedi eu clwyfo. Traedfyddin Fusiliers Bren- hiaol Gwyddelig a Cbatrawd Gloucester yn cael eu danfon i droi aden ddehau y gelyn, tua 1,000 o ddynion yn cael eu cymerj d yn garcharion gan v Boeriaid yn Nicholson's Nek wedi colli'n drwm. Tachwedd 2.-Llywodraethwr Natal yn cy. hoeddi fod y gwifrau o Ladysmith wedi eu tori. French yn myned allan gyda'r meirchfilwyr a maes-fagnelau, ac yn tanbelenu laager y Boer- iaid yn Besters, gan gymeryd y gwersyll. 15.—Tanbelenu tren aifogol o Estcourt. Clwyfo 15. Liawer o ddynion ar goll, yn cyn- wys Capten Haldane a Mr Winston Churchill, y gohebydd rhyfel. 23 —Brwydr ger Belmoct. Gyru y Boeriaid ar ffo. Dros 80 wedi eu lladd. 25.-Brwydr Graspan. Pedair awr o ym- ladd ffyrnig. Gytu y Boeriaid yu ol. Colled- ion Prj deiiawyr, 24 wedi eu lladd, 106 eu clwyfo, 7 ar goll. 28.-Brwydr Modder River. Gyru 8,000 o'r Boeriaid ar ffo. Ymladd am ddeng awr. Clw) fo Arglwydd Methuen. Lladd pedwar a chlwyfo ly o swyddogion. Rhagfyr 8 .—Rhuthr llwyddianus Hunter o Ladysmith. 10.—Gatacre yn cynyg at ymcsodiad nos ar Stormberg ond yn cael ei orfodi i droi yn ol. Dros 600 o swjddogion a dyiiion ar goll. 11.—Arglwydd Metbuen yn cael ei droi yn 01 gyda cholle 1 drom Cadfridog Wauchope yn cael ei ladd. Rhuthr llwj ddianus arall o Lady- smith chwjthu magnel Foeraidd i fynu. 15.—Gorchfygu Syr Itedvers Buller yn Tu. gela. Colli deg gwn. Colledicn trymion. I 17.-Penod i Arglwj d,,i lioberts i lywyddiaeth yu Neliau Affrica gydag Arglwydd Kitchener yu JBeuaeth y Staff. Galw allan adgyfnerthion a gofyn am wirfoddolwyr. 2i." Colledion Tugela (Colenso) 146 o swydd- ogion (yn cynwys mab Arglwydd Roberts) a dyniou wedi eu liadd, 747 o bob gradd wedi eu clwyfo. a 227 ar goll; cjfamif, 1,119. 28.—Ymadawiad Argiwydd Roberts am y Cape. „ 27 — Arglwydd Kitchener yn uno ag Argl- wydd Robeits yn Gibraltar. 1900. lonaior 6. Cymeryd saith o swyddogion a 70 o ddynion o'r Suffolk Regi-aent ya garcharorion mewn vmosodiad EOS yn Coltsberg. Boeriaid yn gwueud ymcsodiadau olynol ar safle White yn Ceasar's Camp, deheu Ladysmitb. Gyru yn 01 ymosodiadau ar Ladysmith wedi ymladd caled, 10.—Arglwyddi Roberts a Kitchener yn cyr- haedd Capetown 11.—Syr Redvera Buller yn cymeryd glan ddeheuol y Tugela yn Potgieter's Drift. Argl- wydd Duiidonald u'r Fiigad Feirch yn croesi y Tugela yn Potgieter's Drift. 18.—Ymladd yn agos i Acton Homes. 23.—Syr Charles Warren yn cymeryd Slion Kop. Clwyfo Cadfridog Woodgate. 25.-Rhoi Spiou Kop i fyuu. 27.—Catrawd Syr C Warren yn encilio i dde- heu Tugela. Chwefror 5 —Trydydd cynyg i ryddhau Lady- smith yn decbreu. Yr un pryd Lyttletou yn croesi y Tugela ac yn ymosod ar Vaal Krantz, y He a gymerodd ac a feddianodd. 7 —Gadael Vaal Krantz, a galw yn ol y gatrawd Brydeinig dros y Tugela. 9.-Arglwydd Roberts yn cyrhaedd y Modder River. 14. — Buller yn ymud o Chieveley ac yn gytu y Boeriaid o Hussar Hill. 15.-Arglwydd Roberts yn Jacobsdal. French yn rhyddhau Kimberley 19.-Bullor yo cymeryd Hlaugwane Hill. 20.-Boeriaid dan Cro .je wedi gwersyllu ger Paardebarg yn cael eu tanbelenu gan Arglwydd Roberts. 23.—Arglwydd Roberts yn gorchfygu ceisiad- au i adgyfnerthu Cronje. Buller yn ymosod yn oflwyddianus ar Railway Hill. 26 —Buller yn gwneud mynedfa newydd dros y Tugela. 27. — Cronje, gyda 4 080 o Foeriaid, yn ym- ostwng yn ddiamodol yn Paardebery. Pieter's Hill, y prif safle Foeraidd, rhwng Ladysmith a'r Tugela yn cael ei gymeryd gan Hildyard. 28.—Rhyddhau Ladysmith. Mawrth 5.—Cynyg am drafodaeth heddwch gan y Llywyddion Boeraidd. 7.— Arglwydd Robeits yn gyru catrawd fawr o Foeriaid o Poplar Grove. 10.—Arglwydd Roberts yn gorchfygu y Boer- iaid yn Driefootein ll.-Gw"od trafodaeth heddwch gan Argl- wydd SalisWlry. 13.—Arglwydd Roberts yn cymeryd meddiant o Bloemfontein. 27.-Marwolaeth y Cadfridog Joubert yn Pretoria. Cadfridog Louis Botba yn dod yn Llywydd-gadfridog lluoedd y gelyn. 30 —Broadwood gyda brigad meirchfilwyr a magnelau R.H A. yu Thabanchn yn encilio ar y Bloemfontein Waterwoiks, yn cael ei wasgu gan y gelyn. 31.-Broadwood yn cael ymosod arno yn y Waterwoiki. Colli chwe' magnel, 350 o golled- ion. Ebrill 3.- Boeriaid yn symud o gwmpas aden ddwyreiniol Bloemfontein. Adran o'r Gatrawd Frenhinol Wyddelig a'r Traedfilwyr yn cael eu hamgylchu yn agos i Reddersburg^ 4.—Cadfridog Cronje a charcharorioa Boer- aidd eraill yu glanio yn St Helena. Mai 12.—Arglwydd Roberts yn myned ifcwn i Kroonstad yn ddiwrthwynebiad. Ymosodiad ar Mafeking yn cael ei droi yn ol, 108 o Foeriaid, yn cynwys y Cadfridog Eloff, yn cael eu cymeryd yo garcharorion, 15.-Buller yn meddianu Dundee a Glencoe, wedi gyru y Boeriaid o Biggarsberg. 17.-Buller yn meddianu Newcastle. 17-18.-Rhyddliad Mafeking, 30.-FfoedgaetJi Mr Kruger o Pretoria. 81.—Mynediad y Prydeiriiaid a dyrchajiad y Fancr yn Johan nesburg. Mchejin.—Uniad ffarfiol TrefedigE eth Afon Orange. 5. Gwyl Pi-etoi-ia. Rhyddhau carcharorion Prydeinig yn Water- fall-140 swyddogion a 3,039 o ddynion. II.-Trychineb i 4ydd Catrawd swydd Derby yn Rhenoster 26 wedi eu lladd, 104 eu clwyfo* a thua 600 yn garcharorion. GorphenaJ 4.-Byddinoedd Arglwydd Ro- beits a'r Cadfridog Buller yn ymuno yn Vlak. fontein. 11.—Trychineb yn agos i Pretoria. Ymosod- w) d ar y gwarchodlu Prydeiuig gan y Boeriaid yn Nitral's Nek, tua 18 militir o Pretoria, ar y floidd i Rustenburg, a chymerwyd y rhan fwyaf o ysgwad y Scot Greys yn garchaiorion, yn nghyda 90 o ddynion o'r Lincoln Regiment a dwy fagnel. 21.-Dryllio pellebyr y reilffordd i'r gogledd o Honingspruit, a dal tren cyflenwad gyda 100 o'r Highlanders. 30.—Cadfridog Priosloo a 4,140 o ddynioa yn ymostwng i'r Cadfridog Hunter yn Nyffryn Little Caledon. Awst 11.—Darganfyddiad brad-gynllun yn Pretoria, drwy ba un y bwriedid llofruddio y swyddogion Prydeiuig yn y dref a chymeryd 4rgl Roberts ymaith. IG.-Rhyddhad Gwarchodlu Elands River gan Argl Kitchener. O-Colofn Cadfridog laa Hamilton yn meddianu Oliphant's Nek. 684 o Foeriaid yn ymostwng i Cadfridog Runple yn Harristnith. 25.-Ti-yebiueb i ddau gwmni o Gatrawd Liv. erpool, y rhai a amgylehwyd yn annisgwyiiddwy, gan golli 10 dyn wedi eu lladd, Capten Plomer (fu farw wedi byay) a 45 o ddynion wedi eu clwyfo. 27.-Cadfridog Bruce Hamilton yn dal Com- mandant Olivier a'i dri mab yn Wiuburg. illedi 1.- Uniad y Transvaal. 5.-Prydain Fawr, oherwydd dal yr ager- lougau Germauaidd Bundesrath, General, a Herzog, yn talu iawn o 20,000p a 5,000p. 19.-3,000 o Foeriaid, dan y Cadfridog Pien- aar, yu croesi i diriogaeth Portugal, ac yn cael eu diarfogi. llydref 2.—Cadfridog Baden-Powell yn cym- eryd llywytidiaetb Heddtu y Transvaal. 8 —Niter y carcharorion Boeraidd wedi cyr- haedd i tua 16,000. ll.-C.dflidog Buller yn rhoi i fynu lywydd- iaetn Maes-Fyddm Natal. 19.-lituger yn myned ar fwrdd y Gelderland ac yn haylio am EWlOp ar y 21ain. 25.—Cacfridog Baiton yn gwasgar byddiu De Wet ger Fiederickstad. Tachwedd.—Cadfridog Buller yn cyrhaedd Lloegr. 22.—Kruger yn glanio yn Marseilles. 23.-Gwaichodlu Uewetsdorp yn ymostwng, yn cynwys 400 o ddynion. Rhifai y Boeriaid 2,500 29 -Arglwydd Roberts yn cyflwyno cadlyw- ydd aeth 1. e Affiica drcsodd i Argl. Kitchener. Rhagfyr 3. Ymherawdwr Germani yn gwrth- od derbyn Mr Kruger. 5— De Wet yn goresgyn Talaeth y Cape, yn cael ei erlyn gan y Cadfridog Koox, ac yu dyblu yu ol i Dalaeth Orange River. 11.—Arglwydd Roberts yn gadael Capetown am Loegr. 13 —Delarey yn gorchfygu y Cadfridog Clements yn Magaliesburg. 19.—Cadfridog Clements yn gorchfygu 3,000 o Foeriaid dan Delarey. 1901. Ionawr 2. —Arglwydd Roberts yn glanio yn Cowes, ya ymweied a'r Frenhiaes, ac yn cael ei woeud yn iarll. 4.—Penodi Syr Alfred Milaer yn Llywodr- aethwr y Transvaal a Tbrefedigaeth Orange River, yn ychwanegol at Uchel-Ddirprwyaeth Deheu Affrica Chwefror 6.—Y fyddin vn Neheu Affric* i gael ei hadgfnerthu drwy 30,000 o filwyr. 18.— Diangfa gyfyi-g Arglwydd Kitchener rhag cael ei dd-I mewn tren yn Klip River. 28.—Kitchener yn cy far foil Botha ar ddymun- iad yr ol(i t. Mawrth 1 —Gyru De Wet o Dalaeth y Cape i Dalaeth Orange River. 16 —Botha yn tori ymaith yr ymdrafodaeth. 22 a 23.—Babington yn gyru Delarey ar ffo yn Ventersdorp, ac yn dal tair magnel a chwe' Maxim. Mai 8 -Milner yn cychwyn am Loegr. Cychwyn llywodraeth ddinesig yn Johaines- berg. 24 —Y Brenin yn derbyn Milner ac yn ei godi i'r bendefigaeth. Gorph. 5.-Kruger yn pellebru at Botha am burhau i ymladd. 13.-Broadwoodyn cael gafael yn nghoheb- iaethau Steyn, yr hwn a gafodd ddianfa gyfyng. 14.—French yn gyru catrawd Scheeper ar ffo gyda cholledion trymion. -Ma?-wolaeth Mrs Kruger. Awst 6.—Proclamasiwn gan Kitchener o all- tudiaeth barhaol arweinwyr Boeraidd a ddelid dan arfau wedi Medi y 15fed. 25.-Kitcheneryncyhoedd detbyniad llythyrau oldiwrth Steyn, De Wet, a Botha, yn datgan eu penderfyniad i barhnu i ymlidd. 27.—Arglwydd Milner yn dychwelyd i Ddeheu Affrica. itledi 5.—Dal Catrawd Lotter gan Cyrnol Scobtll cymeryd Lotter a Breed ya garcharor- io 26—Troi yn ol ymosodiad Botha ar Forts Itala a Prospect, ar ffiniau Zulu. 29.—Proclamasiwn yn Pretoiia, yQdarlol i werthu eiddo y Boeriaid osddyLt ar y maes. 30.—Gwrthsefyll ymosodiad Delarey ar Kekewich yn Moedwill gyda cholledion trym- ion ar bob ochr. Hydref 8.-Befydlu deddf rhyfel drwy Dal- aeth y Cape. 11.—DalScheepers yn Nhalaeth y Cape. 30.-Brwydr galed rhwng colofn Cyrnol Benson a'r Cadfridog Botha yn Bethel, yn mha un y clwyfwyd OJrnol Benson yn farwol. Y golofn, wedi deuddydd o ymladd, yn cael eu rhyddliau gau Cyrcol Barter. Tach. 27.—Cadfridog Charles Knox yn dil Commandant Joubert. Rhag. 4.—Cadfridog Bruce Hamilton yn cymeryd 100 o garcharorion ger Ermelo. 10.- Cadfridog Bruce Hamiltoll yn cymeryd 131 yn garcharorion yn Trichardsfoatein. 16.—Dal Commandant Kritzinger wrth geisio croesi diffyndai ger Hanover Road. 18.—Cadfridog Dartnell yn gyru byddia De Wet yn ol, ger Langber 25.-Gwelsy 11 »Jyinol Fireman yn Twee- fontein, Trefedigaeth Orarge River, ya cael eu syrpreisio gan De Wet. Chwe swyudog Pr,d- eiuig yn cael eu lladd, naw ei clwyfo, a phedwar ar gull, a 52 o ddyuioa eu lladd. 1902. Ion. 6.-Cadfridog Bruce Hamilton yn cym- eryd 100 yn garcharorion, ya cynwys Cadfridog Erasmus 18. Commandant Scheepers yn cael ei saethu yn Graaff Reinet. 24.—Commandant Hans Botha yn cael ei ddal gan y National Scouts yn Welverdien. Cadfiidog Ben Viljoen yn cael ei ddal yn agos i Lydenberg. Chwef. 4.-Cymeryd pom-pom olaf De Wet. 27.—Yr ymgyrch fawr yo Orange-River yn terfyLU. Boeriaid yn colli 819 wedi eu lladd, clwyfo, a charchaiorion. Mawrth 7.-Colofn Arglwydd Methuen yn cael ei gorchfygu, ac yntau ei glwyfo, gan lu Delarey, rhwng Twebosch a Palmut Rine. 13.—Rhyddhau Arglwydd Methuen. 23—Ymgynghoriad rhwng Schalk Burger, Steyn, ac arweinwyr Boeraidd eraill. 31. -Damwain ar y reilffordd ger Barberta; 40 o ddynion wedi eu Iladd, 45 wedi eu clwyfo. Ebrill 10.—Cynadledd heddwch yn Kiersdorp. 11.—Lladd Com. POutgieter. 19.—Cyniychiolwyr Boeiaidd yn gadael Pre- toria i ymgyngbori a'r bwrdeisiaid ar y maes. Alai 7.-vynadledd Foeraidd yn agor yn Vereeniging. 18.—Arweinwyr Boeraidd yn cyrhaedd Pre- toria o Vereeniging. '31.—Arweinwyr Boeraidd, Arglwydd Kit- chener, ac Arglwydd Milner yn arwyddo telerau heddwch. o Drwy fwyafrif o un gwrthododd Cynghor Bwrdeisiol Battersea, Llundain, arwyddo anerchiad i longyfarch y Brenhin ar ei go oniad, Cafodd geneth o'r enw Ellen Collins, 15 oed, yr hon oedd yn byw yn Woodland Itow, Cwm- afon, ei dychrynu gymaiut, wrth weled dyn a dybid oedd yn^rwydryn yn neidio o'r gwrych, fel y syithiodd i lesmair a drodd yn angeuol iddi. 01
ADDYSG RAD ic ïSGOL DDRUD.
ADDYSG RAD ic ïSGOL DDRUD. ADDYSG fydol yw un o brif bynciau y dydd yr udeg bresenol. Mae addysg elieaol yn rhad ac o fewn cyihaedd pob plentiyn ya y deyrnas er's rhai blynyddau. Totir sylw rteiliduol i addysg yn awr yn mhob ardai yn y deyrnas, ac mae cymiieithas yn ferw benbwygilydd yn ngbyich y Bil Addyeg sydd yn awr ger bron y Senedd. Ag addysg fydol yu y r ysaoiion dydciiol y mae a fyno hwnw. Ond mae addysg o natur arall, yr hon a ddysgir mewn ysol ddrud, set ysgol profiad. Maeyr hyn .a gostiodd yD ddrud i rai yo ysgul profiad y n cael ei gynyg ya rhad yn amll exaill, a tfol yw y dyniol oa chymerant addysg oddiwith brofiad eraill. Mae profiad lluaws yn y wlad hon a gwledydd eraill yu tystio mai meddyginiaetb anffaeledig at ddolariau y cylla, y giau, a'r afu, yw Quinine Bitters G-wilym Evans Tystia y maddygon ei fod yn feidyginiaeth tier i luav,3 o autiwyiderau yn tarddii o anbrhefa yn yr ermigau hyn ac mae gwybolaeth wyddonol yn sicthiU mai meddyginiaetb ddyogel iddynt yw Quinine Bittera Gwilym Evans. Gaa hyny, dylai paw b sydd yn dyoddef oddiwith atiechyd neu wend d a achosir gan rhyw aohwylder yn yr or- ganau hyn, wneud prawf teg ar Quinine Bitters Uwiiym Evans. Nid yw byth yn 3iomi, ond in,e wedi llwyddo mewn lluaws o alhosion i ymhd yr bfieehyd i ffwrdd ao adferyd pobl i lechyd pan oedd pob mddyginiaetb. arall wedi methu. Gwerthir gan bob fforyliydd mewn poteli 2s 9c a 4a 60 yr un, neu gellir ei gael trwy y post am y prisiau hyu yn uniongyrchol oddiwrtb y perchen- ogion-Quinine Bitters Manufacturing Co., Ltd, L anelly, ciouth Wales.
-J3S ^ Uenyddiaeth.
-J3S Uenyddiaeth. HOLWYDDOREG AR HANES IESU GRIST. Gan y Parch I JAMES, Rfautbyn. Dnu. lyfryn bvchan cymwjs iawn i'r amcan sydd iddo. Parotowyd of ar y cyntaf wrth barotoi dosbirth o feobgyn ar gyfer arhol- iad mown rhanari o hanes Crist." Gall fod yn wasana-thgar iawn i oraill yr an modd. N l ddisgwylir llawer o newyddeb mewn llyfrau o fath hwn er hyny, mae'n amlwg ddarfod i'r awdwr gymeryd ei ffordd ei hun o ffarfio a threfnu. Mae y panodau yu fyrion, a'r holiadau a'r atebion yn syml ac i'r pwynt Ceir yma ddrych pur eglur o ddigwyddiadau cyd-ddilynol bywyd yr Arglwydri lean. Nid llyir egwyddori ydyw, ac nis galles d casglu o ba enwad y mae yr awdwr hyd nod oddiwrth y bennod ar "Fedydiiad Crist." Ns gellid ihoi yn llaw plentyn lyfryn glanach oddiwrth en- wadtebb, na mwy cymwys i'f amcan sydd iddo. o ) o
Brenin un ar bumtheg oed.
Brenin un ar bumtheg oed. MAE Yspannewyid gael Brenin-Alfonso XIII.—yn 16 mlwydd oed. Dywedir ei fod yn fachgen pur synwyrol, ac, wrth gwrs wedi derbyn mantelaion addys, uchel. Medr bump neu chwech o ieithoedd yn burlithrig. Cymerodd y seremoni goroni le yn Madrid yn y drefn ganlynol ;-Aetb y boreu i'r Seard I- dy i gymeryd y llw arferol o ffyddlondeb i'r Cyfanaoddiad a deddfau'r wlad a'i lw ar y Beibl. Aed oddiyno i odfa grefyddol yn Eglwya San Francisco el Granie. Dranoeth, 0 a'r Sabboth oed i hi, aeth i ymladdfa teirw. Yr Oidd gydag ef lu o acLelwyr, ac yn eu mJs y Due o Connaught. Lladdwyd chwech 0 ddrw yn yr ymJaddfeydd. I glod y brenin y dywedir iddo un o'r dyddiau ddynol dctat- gin ei annghymeradwyaeth o'r arferion creu- ion hyn, ac y dymunai yn hytrach i redog- feydd ceffylaa gael eu mabwys adu fel chwareu cenedlaethol. Wel, o ddau ddrwg gwell dewis y lleiaf. -010-
Dail To (Hen a Newydd),
Dail To (Hen a Newydd), WN i ni ddim vn y byd bedi'r matar arna i, Dr Jones," ebai pregethwr dro yu ol, achos pryd byoag y bydda i'n eyfareii cynulleidfa mi fydd rhyw deiwlad cysglyd yn dwid drosta i." 11 Feallai mai yr achos ydi hyn-'ch bod chi wedi syrthio i'r arferiad o wrando arnoch eich bun." 'Doedd Wil bach yn hidio dim am yr ysgol, a rhyfedd yr ymgeisro a ddyfeisiai rhag myned iddi. Un tro daeth i ben Wil i anfon llythyr yn euw ei fam at yr jsgolfeistres, a gallodd ber- swadio ei chwaer i'w ysgrifenu, ae fel hyn y dictetiodd Wil y llythyr :— AnwJl Miss Jones,Byddwch gystal ag ecsgwisio Wil bach ni am beidio boi yn yr Jsgol er aydl Mowrth acho3 fod y ddanodd arno fo ddydd Mywrth ac ar ddydd Merchar mi dorodd i fraich ac mi fuo raid iddo fyu'd i barti p'nawn ddoe. Os Da ddaw o fory mi fydd am fod rhyw hogyn wedi hitio fo efo careg yn i lygad.—Yr eiddoch yn gywir, MAM WIL BACH." P'run ochor i'r stryt rydach chi'n byw, Huws ?' Bob ochr, Mr Jo, I Bob ochr ? sut hyny?' I Wel, mi adeydi i chi. Ys byddwch chi'o dwad i lawr y stryt, rydw t'a byw ar y dde; ac ys byddwch chi'n dwad i fynu, rydw i'n byw ar y chwith.'
Advertising
THE GREATEST DISC )VERY OF MODERN SCIENCE. The Marvellous Cure for Corns and Warts! V E R R U C A C I N E (Registered), Is guuaranteed to remove the most painful CORN or WART in a few days, without pain or inconvenience. Recommended by the Nobility, Clergy, Gentry, l'hYí51- cians, and) Surgeons. VEXRUCACJNE possesses the most extraordinary property of eradicating the most painful Com or v> art in a few days, without the least pain, proving it-elf a peilvct boon to Thousands of Sufferers. Its application is EASY, SI-UPLE, and CLEANLY. Sole Proprietor and Manufacturer—K. D. HUGHES. Operative and Dispensing Chemist, County Medical Hall, High-st., JDIiNBItiH. To be had of all Chemists, 1/U and 2/9. Wholesale Loudon Agents-HARON, S<II)IRE & Co., BARCLAY & SON, EDWARDS & SON, NEWBERY & SON, SANGER & Sot, SUTTON & CO. Liverpool EVANS, ¡SOl'S, & Co. Manchester— WOOLLEY, SONS, & Co. ANHWY uDERAU Y LLYGAID. ELI LLYGAID (DR. FOS rER). Wedi ei barotoi gyda'r gofal mwyaf oddiwith y recipe gwreiddiol. Y mae yr ELI hwn yn feddyginiaeth effeithiol i films, spotiau, ac anhwylderau cysylltiedig a'r llygaid, o ba ddechreuad bynag, ac wedi profi yn effeithiol mewn miloedd o achosion wedi i bobpeth arall fethu. Cyfai'ivyddia<laii—Cym<irersvrm byclun o'r ELI, a rhodder ar aaarant y JIygad clwyfus mor ys;afn a theneu ag sydd modd. Ar ol defnyddio yr Eli y troion cyntaf, gall y llygad edrych yn wattb, ond buan y gwelirgwellhaa boddliaol yn cymeryd lie. Wrth fyned i'r gvvely ydyw yr adtg ort u i ddefnyddio yr Eli. Mewn nchosion uynod o ddrwg, y ftorad oreu ydyw rhoddi swm byolian, fel pen pin, yn nghornel y llygad, y peth diweddaf cyn myned i'r gwely i'w gael am Is lie y blweh, neu trwy ypost am 1-5 o stampiau ceiniog odJisyith y percheuog._ Price 1/U each. From the Proprietor- R. -11. HUG tiES, County Medical Hall, DNBlGH. To be hid of all respectable Chemists. Llyfrau cyhoeddedig gan 1. Foulkes, Lerpwl. An/onir i unrhyw gyfeiriad ar dderbyniad blaen-ddl Y Parch. Lewis Edwards, Bala: Bywyd a Llythyrau, gan ei fab, y Prifathraw Thomas Charles Edwards. Y raae y Gyfrol hardd hon yn un o'r llyfrau pwysicaf a gyhoedawyd erioed yn y Gymraeg. Cynw^sa hanes cysylltiadau agos Dr. Edwards a phrit symudiadau Cymreig ei oes, a G,he)iacthau gyda lluaw8 o'i gydoeswyr enwog. Mewn iliau gilt top, pris 10s. 6ch. The Cefn Coch Mss. being Two Mss. of IVelsh Poetry, written principally during the XVIIth Century. With Introduction and Notes by the Rev J. Fisher, B.D., Ruthin. Price, 10s. 6d. tioll Waith Goronwy Owen. Yn cyawys ei Holl Farddoniaeth, wedi ei gymeryd o'r argraph- iadau cyntaf; ei hoil.Lythyrau yn nghyda Hanea ei Fywyd. Pris, CORON. Y Morthwyl: Llyfr o Adroddiadau Yn c r'liwys :2:00 o Darnaa Adroddiadol. Pris HANER CORON. Caniadau Elfed (Gyfres Gyntaf ac Ail), wedi eu eyd-rwymo yn hardd mewn llian, pris HANER OORON. Ovuentir ntiva, ld= a gwaoutkUU& -_c- TRY mm 4 HAYTHORNTIIWAITE9 The High-Class Tailor, 29, KIRK DA-LB ROAD, LIVERPOOL. Teihmaeth, i foneddigesau yn arbeaigr. "II School of Music, 143 Grove Street Liverpool. Princinal: Ir JOijN ijENY ROBERTS, Mus. Rac. (Cantah.), A.R A 1\1., F.T.S.C., Assisted by qualified Profess rs. The Branches taugl t are :— Pianoforte, Organ, narmonium, Violin, Siagingr and Voics Production, Harmony, Counterpoint & Musical Composition. Pupiis enter from any d Lte. Thorough training. Excellent results. Fees strÍt tèy moderate. Specia advantages tc rofieient pupils. Mr J II Rc)))E)-t-;select M le Voire Choir. Mr J U R ih-'ts'sele t Ladies' Voit e Choir. Conditions of membership—Good voicea and good readers Full particulars on app'ication. TV/T P- T. ABM0N JONES of the R.A.M. IVA wishes to at. nouuce that he is open for engagements as Soloist and Adjudicator in Eia- teddfodau and Concerts. The selected Baritone at the Royal Academy's Chimber Concerts, St. James's Hall, London. Address—88, Portway, West Ham Park, London, E. HTHB CAMBRIAN QUARTETTE (Mala X Voices, aie open to accept engagements fo Concerts, Eisteddfodau, &c., either for part or entire programme Terms en application to the Secretary, H. WYNNE JONES, l Preston Grove, Liverpool. MR. R. D. GLYX ROBERTS. F.V.C.M., F G.C.M., Hon. T.C L. Assoc. of Music.— Beirniad Cercldoi-ol. — Gwersi mewn Cerddoriaeth, Beirniad Cerddorol. Gwei-si mewn Cerddoriaeth, parotoad neillduol gogyter ag Ar holiadau.— D A RLITH. Testyn Digwyddiadau dyddorol yn y byd cerciclorol" yn twr yn ^1. -14, Crawford Avenue, Sefton Park, Liverpool. NATIONAL EISTEDDFOD. BANGOR. 1902. Riioweb y cleddyf yn ei wain' ('Sheath tbe sword NEW BARITONE SONG by WM. DA VIES) Selected as test piece lit the above, is published by D. TREHEASN, Rhyl. New Male Chorus, Elen fwyn,' arr. byD Emlyn Evacs u Ct8- OVERCOATS; 17/6 65 BYROM STREET Holl Nswydd-betlaau 7 Gwa.nwy.11. Miss ROGERS. STYLISH MILLINER, 198, County is oad, WALTON. Holl Waith GORONWY OWEN AM Haner Coron Yn cynwys ei Holl Farddoniaeth, wedi ei gymeryd o'r argraphiadau hynaf ei holl Lythyrau yn nghyda Hanes ei Fywyd. Cyhosddedte gan I. Foulkes Liverpool. JOHN HUGHES, —TAILOR,— 24, OzToiT ROAD, BZRKEITEEAD. New Goods for Spring and Summer, 1902. Up to-Da.te in Quality, Colours, and Design. Am nwyddsu main ne" yldjon,- lliwdeg Ddiil:1dHU.)it uniou, Awn i SHOP U U Gr 11ES pwy o hon Ma oiia degweh a digon. Cut and Mads on th.2 Premises By British 'Workmen. Cefnoger Disvydianau Cartrefol. Mewn cyfarfcd arbenig o Gynghor Dosbarth DinEsiz Colwfn Bay a Cholwyn, ddydd Sadvvro, oenderfynwyd i'r dreth gjfiredinol yn y dosbarth fod yn os 6c yn y butt. YD Mrawdlys sir Feirionvdd, a gynaliwyd ddydd Sadv.ro, Did oedd oud un carcharor, a rhyddhawyd hwnw. Dywedir fol Argl. Mo:tyn, cadeirydd Cyng- hor Dosbarth Dinesig Llmdudno, wedi derbyn llythyr oddiwrth foaeddwr lleol nad yw am i'w euw gael ei h) sb.rsa yn cyoyj i'r Cynghor hawl- ysgrit o stoc gwtrth ^6.000 fel rhodd Coroaiad, ar yr amod f jd yr arian i'w cjflwyno i diarpar llyfrgell rad i'iv chymeryd drosodd gan y Cynghor.