Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

6 articles on this Page

[No title]

Cohebiaethau.

News
Cite
Share

Cohebiaethau. EGLWYS RYDD Y CYMRY. [Cyfieithiad.] ol Syit,-Goddefwch i mi ddiolch, drwy golofnau eich papur, i'r lluaws cyfeillion yn Lerpwl ac yn KgogJecd CjmiH sydd wedi dangos ymddir iedaeth yn Mhwyllgot Canolog Eglwys Rydd y Cymiy yn ystod y flwyddyn ddiweddaf. Bu yn gyfnod o gymylau a thywyllwch; ond ymddang osodd go euui yn y cwmwl, ac y mae boieu teg a jsiriol wedi ymlid ymaith dduwch y nos. Psn y chwydda touau uchel 0 deimladau per- sonol, Did hawdd ydyw adnabcd y prif bynciau mewn dadl; ac yn ddiddadl rhwj strwyd miloedd lawer rhag gadael Cyfundeb y Methodistiaid Calfinaidd Cymreig gan ofnau Bad ydcedd cymeiiad y Parch W 0 Jones yr hyn sydd yn ofynol mewn gweinidog yr efengyl. I mi, ac lawer eraill, nid oedd y cwestiwn o gymeriad y -Parch W 0 Jones ond megjs damweirjiol; mater penaf ydoedd ymdrechfa yn erbyn tyfiabt yr yspryd SWJ ddogol a'r yafa am awdiudod yu erbyn peiiboethni ac anoddefgarweh mewn ncbel-leoedd. Taflv> ch eich meddyliau yn 01 droo y ddw) fly ntdd ddiweddaf, a chwi a welwch fod y Parch W O Jones wedi cadw ei amiywiol addewidion heb iethu ac yn ddi droi-yn-ol. Cyhoeddai ei ddilo n yr, mewn amser ac allan o amser, Da feidoiai w\nebu hyn neu'r Hall. Ond er gwaeth- sf y cbverwder ac yn nanedd difiiaeth lwfr a bygythiou o d-n gj sgod ffugenwau, y mae ei weoi cc> ( del yn m aen yn dawel ac yn uiddastl drwy Bw) llgorau a'r Cymdeithasfaoedd a'r Ucot-I-lys. GWlJ yzj dda, drwy lawer o arwydd- fioo a ehaiedigrwjcd, fod Cymru yn awr yu Ijaica i ystjried yr ymraniad gydamwy o hunan- Jeddiant nag o'r bliien; ac nis gall neb sylwead- li \n well na IDyfi fod y cyfnewidiad hwu wedi c d i" yn oddiam^ylch yn benaf gau j cj fexbj, Sad rliwag ymdoy, iadau, ar un llaw, gweimoog- ion y iVieihodisti. ia Cblfinaidd, ac ar y ii". i eiddo f Patch W U JOLes. Y mae ymdd)gi.d yi claf yn sslyu allau fel esiampl ardderchog u -foneddwr amhydeddus a Chiistionogol. A yr un pryd, ofer ycyw g%tadu fod cyn- ilwyi io^ Oawestiy i fesur mawr wedi llwyi'do yn eu hanicaniou. Ombae am y taranau oddi. 1 o Jjuasai yr ymra iad yn fwy ac yu l awer eltigcu Ac yn awr y n ae yn bosibl, os nad yn debyg- er 1011 cymeriad y I- arch W 0 Jones wedi ei ghr io, mor bell ag y bellir gwneud hynygjda dynion yn y dyddiau diweddaf hyn 0privilege, Y mae yn bosibl y foaid i ni aros am wrthdarawiad arall, rhwng v swyddogaeth ag aelodan eyffredin y Cyfundeb Methodistaidd, cyn y gellir mssur yn briodol a chywir wir faintioli yr anfoddlon- rwydd sy'n bodoli; ac er mwyn ein cenedl a'n rrefydd deued yr ymdrtchfa arfrys gan ei fod yn amlwg pr bob llaw fel j-r ymegnia y gweinidogion i gadamhau eu galla ac i dynhau eu gafaelion. Ac yn y cyfamser cymerwn galon wrth sylwi gyda'r fath rwyddineb y mae Eglwys Rydd y CJlury wedi llwyddo i orchfygu eu hacawsderau dechreuol. Nid oes eto flwyddyn wedi myned heibio, ond y mae yn barod wedi pwicjsu llanerchau o dir gogyfer ag adeiladu pedwar o gapelau, ac y mae y canghenau yn brysur gyda'r gwaith o basio y planiau, a darparu ar gyfer codi yr amrywiol adeiladau. Y mae yn wir, mewn mwy nag un achos, fod ymdrechion ffol ac an- effeithiol wedi eu gwneud tuag at ein rhwystro i sicrhau llanerchau cyfaddas i'r amcan ac nid yw y ffaith fod y cyfryw ynfydrwydd yn cael ei gyf- lawni o dan gochl o grefyddolder yn profi dim ond fod yr ymddygiad yn fwy anesgusodol. Cyn- elir bob Sabboth, foreu a nawn, foddion crefyddol genym mewn wyth o wahanol ieoedd yn Lerpwl a'r amgylchoedd. Gyda'r hwyr cynelir gwasan- aeth mewn pedwar lie yn unig, pryd yr ymgasgla y gweddill o'r canghenau i Hope Hall. Pa fodd yr ydym i gyfrif am y Ilwyddiant mawr hwn ? Achosir ef gan y fendith sydd bob amser yn dilyn pan y byddo pawb yn unol mewn brawdgarwch, cydweithrediad, a llwyr-ymroddiad. Gallwn edrych yn mlaen i'r dyfodol yn hyderus. Rhaid i Gymru cyn hir wrth yr Eglwys Rydd. Nid yw yn bosibl i wlad radicalaidd barhau yn hir yn radicalaidd gyda phob peth oddieithr ei chrefydd. Er's tro bellach y gri gyda materion duwinyddol ydyw "yn ol at Grist felly hefyd, yn fuan, y gri, gyda chwettiynau parthed cyfansoddiad yr eglwysi fydd yn ol at y Bob! Llawer a ysgrifenwyd, ac a ysgrifenir, o berth- ynas i addysgu dynion i'r weinldogaeth, Nis gall un lai na theimlo fod eisiau tori drwy y caeth- iWfd, Y mae yn bosibl addysgu dyn gogyfer a. galwedigaeth, ond nid i dderbyn credo a rhaid ei fod yn niweidiol gan ei fod yn arwain i ddi- ffrwythdra a phariysdod pan y mae dynion rhwng uga n a dfg ar hugain oed yn cael eu gwesgu i fwmian credoau, ac i rwymo eu hunain i'w mwm- ian er mwyn bywoliaeth hyd ddydd eu marwol- aeth. Pa gredo bynag sydd gan d lyr, meddwn, boed iddo iynu yn gadarn'wrfho a'i gyhoeddi i eraill, gyda pharchedigaeth, yn wir, ond yn ddi- ofn. Gellir edmygu y cyfryw un, ond nis gellir ilai na thywallt y dirmvg mwyaf ar y rhai hyny sydd yn trwsio eu credo fel ag i forteisio i mewn gydag athrawiaethau y rhai sydd )n eistedd mewn awdurdod, a hyny oblegyd fod yr olaf yn dal yn eu dwylavl yr agoriadau i ddyrchafiad. Gosodir pwyslais gan lawer o'r gweinidogion ar y gair galwad i'r weinidogaeth," ac y mae y pwlpud fel pe yn hawlio iddo ei hunan ya unig y syniad o "alwad i waith," ond y mae gan pob dyn "alwedigaeth hwn i waith y meddyg, arali iiorchwyly milwr, arall i fasnach, a'r pedwerydd i drafnidiaetb. Y flfordd y mae dyn yn profi ei alwedigaeth i unrhyw saflc ydyw trwy ddangos dawn a medrarbenig i'r gwaith. Ein lie ni, bob un drosto ei hun, ydyw chuilio allan, hyd y byddo yn bosibl, i ba wasanaeth yr ydym wedi ein cy/aodasu oreu a dilyn yr alwedigaeth hono yn benderfynol ac ymroddgar. Y mae yn amlwg i bawb fod I-awer o'r gweinidogion yn amddifad o bub dawn ac yspryd tuag at gyflawni y gwaith yr ymgymerant ag ef. Er hyny, dysgir ni gan brofiad mai anfynych iawn y ciliant o'r tfordd fel y gallo eraill wneud yr hyn nas gallant hwy. Buasai gweled rhagor o weinidogion yn ymddi- swyddo yn arwydd boddhaol o deimlad gwir grefyddol, ond anhawdd iawn, er hyny, ydyw iddynt ymddiswyddo. Dygwyd hwy i fyny i'r weinidogaeth, ac y maent wedi eu hangymwyso i oruchwylon y masnachwr neu i lafur y gweith- iwr. Ac o ganlyniad, gan na theimlant nemawr ddyddordeb yn eu gwaith, a chan na dderbyn- iant ond ychydig gefnogaeth, ymlusgant rhag- ddynt drwy einioes flinderus, a hyny er dinystr eu heglwysi, a phcenedigaeth eu cynulleidfaoedd. Nid gwiw disgwyl gormod oddiwrth ein gweini- dogion, dynion ydynt hwythau. Y gyfundrefn sydd ar fai: y mae gan y gweinidog yn fynych wraig a phlant yn dibynu arno. Hwyrach ei fod yn fwy i dostuiio wrtho nag i'w feio. Mewn canrifoedd i ddyfod hwyrach y bydd pob gwaith crefyddol yn cael ei gario yn mlaen gan Dwyllgorau, ac y bydd dydd y pregethwr wedi myned heibio. Yn awr, fodd bynag. ac yn enwedig yn Nghymru, y mae pregethu yn allu aruthrol er daioni. Rhyfedd ydyw meddwl fel y rhoddwyd nerth i'r Parch VV O Jones i bregethu, fel y gwna bregethu, yn ystod y flwyddyn ddi- weddaf. Ni chefais ei glywed yn Hope liall ,er pan ddechreuodd yr achos yn Birkenhead, amryw fisoedd yn ol beliach, ond y mae llwyddiant y gwasanaeth yno wedi bod yn rhyfeddol mewn gwirionedd. Gwaith poenus ydyw darllen ar- eithiau, gan hen bobl yn y Cyfundeb Methodist- aidd, yn chwenychu am adfywiadau, tra y gwrth- odwyd ganddynt gyda dirmyg, y dyddiau diweddaf hyn, gyfleusdta rhagorol am adfywiad crefyddol cenedlaethol. I Mr Jones, ac hefyd i r Parchn Noah Bevan a Lewis Hughes, yr ydym ni fei Cyfundeb yn dra dyledus. A chya" nemawr o fisoe. d yr ydym yn gobeithio y bycld nifer ein gweinidogion wedi ei ychwanegu fel ag i gyfarfod yn deilwng y gwaith ychwanegoL Y mae arnom ddyled o ddiolchgarwcb hefyd i lawer o gyfeillion o enwadau eraill, y rhai a gynorthwy- asant 1 lenwi ein pwlpudau yn nydd yr anhaws- derau, ac y mae yn fater o galondid neillduo! gweled y cynygion i gynoithwyo yn am hau. Hyderwn yn fa.wr y gallwi1 rhyw ddiwrnod ad- dalu y gweithredoedd hyn o garedigrwydd. Yr wyf yn llawtnhau wrth ailu dweyd ar g'oedd nad ydwyf fi yn gwybod, hyd y funud hon pan yn ysgrifenu, am unrhyw ffaith a ddylasai fud wedi arwain unrhyw ddyn, nac unrhyw gorph o ddyn- ion, i ddiarddel y Parch W 0 Junes o'r weinidog- aeth. Gwn yu dda fod hytbysiad o'r fath yn adlewyrchu yn anffafriol ar ddynion, y rhai unwaith a barchwn ac a ymddiriedwn yiiddvnt. Pe buasai gan Gyfundeb y Methodistiaid Calfin- aidd Cymreig yn Lerpwl gymaiut ag un dyn o ddylanwad, dyn o gywirdeb, doethineb, a diragfarn, yr wyf yn holiol argyhoeddedig y bu asid wedi osgtd yr ynfydrwydd digyfitlybyr ydym wedi bod yn dyation ohoixu. Dygasant ddinystr arnynt eu hunain, a gwaiadwydd ar grefydd. Caied yw yr ymadtodd ond grtsyn ywei fod yn wirionec,d. Dadlenais rai 0 adroddiadau blynydcloi eu capeiydd, adruddiadau wedi eu iiawnoci gan ddynion yn galw eu hunain yn weinidogion. Ni ddisgynodd ïm rhan erioed ddarllen mynegiadau mor liawn o benboethni a rhagrith. Hyderaffod y rhai hyny a gyfansoddasant yr adroddiadau yn gwrido gan gywiiydd oherwydd eu t-ywrunwaith

Advertising

Advertising

Family Notices

Cohebiaethau.