Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
Advertising
EISTEDDFOD gPuNEDLAETROL FRENHINOL CYpU, 1898 a gynelir yn BI_.A.EaSTATJ FFESTINIOG, GORPHENAF 19, 20, 21, 22, 23. CYSTADLEUO.N CORAWL POBLOGAIDD, 40 o Goran yn Cystadlu. Nifer y Cj stadleuwyr ar y gwahanol destynau yn eithriadol o fawr CYNGH E R DDAU MA WREDDOG. PERFFORMIR y ddwy Oratorio Gymreig enwog Ystorm Tiberias "(Stephen), a Traeth y Lafan" (D. C. Williams), yn in gh vda'r "Elijah" (Mendelssohn), gan GOR YR EISTEDDFOD, YN RHIFO TRI CHANT. Cerddorfa ac Organ fawr arbenig i'r achlysur. Yn mhlith y Datgeiniaid y mae I Miss MACCIE DAVIES. Madame HANNAH JONES. Mr. BEN DAVIES. Mr. FFRANCCON DAVIES. Pavilion enfawr i ddal dros ddeag mil. Rhaglen ddyddorol bob dydd. Trens rhad o bob cyfeiriad I sRhagleni i'w cael (pris 6c. yr UD) yn Swyddfa'r Genedl, Caernarfon. i MYNEDIAD I MEWN. Blaenseddau (Reserved), Season Tickets (8 cyfarfod), transferable, 25s.; eto, un cyfarfod neugyngherdd, 4s Dosbarth laf, Season Tickets, (8 cyfarfod), not transferable, 20s. eto, un cyfarfod neu gyngherdd, 3s. Dosbarth 2il, Season Tickets, (8 cyfarfod), not transferable, 12s.; eto, un cyfarfod neu gyngnerdd, 2s. 3ydd Dosbarth, un cyfarfod neu gyngberdd, Is. Dydd Sadwrn, pris unlfurf, Is. Am bob many lion ychwanegol, vmofyner a Mr H. ARIANDER HUGHES, Llys Llywelyn, Blmnau Ffestiniog. EISTEDDFOD GADEIRIOL CORWEN I DYDD LLUN (GWYL Y BANC), AWST i, 1898. I 'J-> PRIF EISTEDDFOD GrWYL Y BATSTC. Xlyu-ycldion—W, R. M. WYNNE, Ysw.; SAMUEL MOSS, Ysw., A.S.; PROFF. J. E. LLOYD. D A TO EINIA -TD- Soprano-Miss Maggie Davies. Tenor-Mr. Maldwyn Humphreys. Bass-Mr, Daniel Price. TelYllores-Miss Jenny Parry (Telynores Lletjiad). Arweinydd Llifon. RHAGOLYGON YSPLENYDD. TRI 0 GORAU MAWR Corau Rhuthin, Cefnmawr, a Bangor. TRI 0 CORAU MEIBION- Cor Meibion Walton Park, Oldham, a Cwalia, Lerpwl. AIL GYSTADLEUAETH GORAWL—Toxteth, Lerpwl. PEDWAR 0 CORAU PLANT.-Corau Dinbych, Bala, Corwen, a Trawsfynydd. PUMP 0 YMGEISWYR AM Y GADAIR. A llu mawr o ymgeiswyr ar y Gelfyddydwaith, y Cyfansoddiadau Barddonol a Llenyddol, &c. Am faoylion pellach gweler y Rhagleni, pris 3c., trwy'r Llythyrdv 4c., i'w cael gan yr HUGH MORRIS, ien., Cesail y Berwyn, Corwen. CYNELIR GRAND INDIAN PALACE BAZAAR YN LLANGEFNI, Medi 7, 8, 9, a 10, 1898. Yr elw at Gapel Coffadwriaethol y Parch. John Elias. B. R. JONES Sc Go PIANOFORTE DRGAN, HARMONIUM & MUSIC SELLERS 106, HOLT ROAD, LIVERPOOL. < Tuning & Repairing a Speciality Music sent by Post cannot be exchanged, c Cedwir Stock helaeth o bob math o offerynau Cerdd. ) PIANOS o ios. 6ch. y mis ac uchod, f AMERICAN ORGANS, 5s. y mis, &c. d HARMONIUMS, 4s. y mis, 4c. g Stock r-igorol o'r Oaneuon goreu, newydd a hen. ai School of Music, Voice Training, Violin, Piano, «&c. See. h Voice Trainer, JOHN HENRY, R.A.M. Q] Mir. J* H ROBERTS K Mus. Bac. (Cantab), A.R.A.M., F.T.S.C., London (Organist of Gnatham Street Presbyterian Church) p Begs to announce that he gives Lessons at g 149, GROVE STREET, LIVERPOOL, d On the Pianoforte, and Organ, also in Singing, Harmony and Composition el ——— or Pupils thoroughly prepared for the various Exams, in the above subjects,also in Musical Analysis, Fom. Orchestrate 1 w Acoustics, and in reading from Score and Figured Bass. mesiratlon, and iW W The largest money prize ever given at an Eisteddfod for Solo Singing was won by one of his pupils. cy Out of a large number of candidates throughout the United Kingdom at the Local Exam, of the cioval 1 honours in Harmony, two of whom were Mr Roberts' Papils. His Pupils have also taken valuable orizes in PianA* ? ,° g^ Md in composition. Postal Lessons in Harmony and Composition. vamaoie prizes m Piano playing, » Full particulars on application. til Soprano Song TUB WONOR.OUS GROSS.' 'Competition piece at the y»tional Eisteddfod 2s. neu eii "LJ A O D &-J It s I n A D c-t Liw unn^j. r\, nnLL) GENERAL LETTER GUTTER & ENGRAVEJi 53 PARADISE STREET, LIVERPOOL, j Sti MANUFACTURER OF BURNING BRANDS, STBKCIL PLATES, RUBBER STAMPS, BRASS PLACES, &0 R YR HAF YN Y WLAD. Pwy bynag sydd ganddynt Dai neu Ystafelloedd ar osod yn y dref neu yn y wlad neu pwy bynag sy'n dymuno cael lletty mewn unrhyw ran o Gymru, y modd goreu iddynt sicrhau yr hyn a geisiant yw trwy hysbytebu yn y Cynvro— y cyfrwng hysbysiadol goreu 18 gair am 6ch., a cheiniog am bob tri gair droe hyn. m A-L Ab -L LA.VI iv ti I lvt it ti I L* i YMWELWYR a LLUNDAIN n y> GLASLYN HOUSE oc VANS' TEMPERANCE HOTEL, cr 9, Euston Square, London, N.W. g D. EVANS, Perchenog m CELT (KELT u. TEMPERANCE HOTEL, 30, Euston Square, London, N.W. v • 1 1. -^UNN, Perchenog yc T mwyaf canolog » bob rhan 0 Lwndain. gj THOS JONES& Co. Ltd;l TIME-TESTED TEAS_| @ 1/3. 1/7. &nd 2/- per ft. SPECIAL VALUE. Parcels of Tea value 20/- and upwards sent carriage paid by Rsil when remittance is sent with the order. SAMPLES FREE ON APPLIOA110.V. THOS. JONES fcCo. Ltd Tea & Coffee Importers, 9, PARKER STREET, LIVERPOOL Y CYMRO: Danfonir UN OOPI yn ddidraul trwy y Post: r- Am 12 mis, 5/6—Am 6 mis, 3/0 Am 3 mis, 1/8 Blaendal yn unig. At Eln Cohebwyr. Dylai pob gohebiaeth reelaitid gyrhaedd iW Swyddfa cyn canol dydd Llun, neu ni ellir eu cyhoeddi yn y rhtfyn canlvnol
Y CYMRY A'R CWYDDELOD.
Y CYMRY A'R CWYDDELOD. TRA y gwelir pob arwydd o neshad y ddwy ganghen hyn o'r teulu Celtaidd at eu gil- ydd mewn ystyr lenyddol, y mae hefyd arwyddion llawn mor amlwg o'u hymbell- had mewn ystyr boliticaidd. Buont yn gydymdeithion lied gyson am y pymtheg neu ugain mlynedd diweddaf; ond er's rhai misoedd bellach nid ydynt wedi cyd- gamru yn dda. Ar fatenon politicaidd na fydd a fyno daliadau crefyddol a hwy, y mae'r Gwyddel a'r Cymro yn go unfarn ond gynted fyth ag y sonir am grefydd, gogwydda un yn gryf tua Rhufain, a'r llall, fel yr ydym yn credu, tuag at yr Ys- grythyr Lan. Tra y bu Mr Gladstone byw, ac yn allu mewn gwleidyddiaeth, gweinyddai fel dolen gydiol rhwng y ddau dylwyth—rhwng y rhai, am ryw achos nad yw yn hawdd ei olrhain, y bu casineb greddfol am oesau lawer—casineb brodyr, chwerwach na chasineb arferol, a hawdd- ach ei ail enyn, fel adgyneu tan ar hen aelwyd. Cadwai yr hen wron, tra yn wladweinydd, y cwestiynau ymraniadol hyn yn y cefn, fel yn wir y darfu hefyd yr arweinwyr Rhyddfrydig ar ei ol ac yn ol y cyfrwysdra a roddwyd iddynt, nid yw aelodau'r Llywodraeth bresenol erioed wedi colli'r cyfleusdra i'w ddwyn yn mlaen, fel y gwyr pawb fu'a gwylio eu symudiadau. Pa fodd bynag, y mae'n eithaf amlwg bellach y rhaid i'r blaid Gymreig weithio allan waredigaeth a rhyddid ei gwlad heb help y blaid Wyddelig fel y cyfryw. Y j sydd yr ysgariad yn wir golled i ni fel 1 Zymry, nis gellir credu am foment. Ni Idarfu i ni unwaith bwyso ar y blaid ( Wyddelig, mewn achosion o addysg a :hrefydd, na throdd hi allan yn gorsen j rsig, os na fyddai ganddi rhyw amcan am- wg ac agos mewn golwg. Y mae cymaint j ;wahaniaeth rhwng y ddwy bhid ag sydd a hwng Pabyddiaeth ac Ymneillduaeth— d im mwy na llai. Ni ddichon Pabydd yson fod yn Rhyddfrydwr. Pa fodd y all yr hwn sydd yn credu yn anffaeledig- eth ei gredo ei hun, ac yn ffaeledigaeth c, redo pawb arall, bleidio cydraddoldeb cre- rddol ? Fe wnaeth filoedd o weithiau nd erioed oddiar egwyddor. Yr oedd yn weithio yn rhyfeddol o egniol gyda'r Y hyddfrydwyr i enill rhyddfreiniad y i) abyddion yn 1831, a'r un modd i ddad- ef ysylltu Eglwys Loegr yn Iwerddon yn tr I Nid oblegyd fod ganddo wrthwyn- g )iad i gysylltu Eglwys a Gwladwriaeth, dE id am mai nid ei eglwys ef oedd yr eg- rys a ddadgysylltid. Nid oes yr un wlad- riaeth ar wyneb daear na fyddai ef mewn 'sylltiad a hi pe gallai ond ni fyn y j m vledydd callaf mo'i grefydd, gan wybod I yc ai pa le bynag y mae, yno y mae marw- bi dd-dra a melldith—o leiaf yn wlad- M riaethol. Cawsom ei help a'i bleidlais I ?! Fesur Dadgysylltiad yr Eglwys yn ghymru yn hollol ar yr un tir safodd m 1 yr amgylchiad hwnw. fel y safodd a ,ewn amgylchiadau o'r blaen, ochr yn ¡ hi :hr a phleidwyr cyson rhyddid, tadau m efyddol y rhai y bu ef yn tywallt eu da vaed ac yn llosgi eu cyrph yn lludw j ag ewn amserau a than amgylchiadau gwa- inol. Gwr dauddyblyg ei feddwl sydd j iwastad yn ei holl ffyrdd "—dyna'r Pab- fo Id gwleidyddol i chwi, bydded dlawd neu en rfoethog, anwybodus neu ddysgedig a ac dyna'r Pabydd Gwyddelig yn anad yr un. Pabydd arall ar wyneb daear. Nid y syn- dod yw fod y cynghrair, y ddealltwriaeth, neu ba beth bynag y gellir ei alw rhyng- ddynt yn tynu i ben, ond iddo bara cyhyd, Felly yn gymhwys hefyd gyda Rhydd- frydwyr Lloegr a'r Alban. Bydd yn an. nichonadwy iddynt hwythau barhau yn llawer hwy mewn cysylltiad a chorph marw fel Y m reolaeth I werddon-corph marw cyn belled ag y mae ynddi ddim bywyd yn bresenol nac yn debyg o fod am beth amser; y ond a ddichon adfywio eto yn y dyfodol mewn fTurf ac agwedd wahanol. Dywedai Mr John Morley, ychydig wythnosau'n at fod y Blaid Wyddelig wedi aberthu mwy na'r Blaid Rhyddfrydig er mwyn yr undeb rhyngddynt. Ond yn anffodus, ac yn groes i'w arferiad gyffredin, ni roes Mr Morley yr un rheswm tros ei haeriad rhyfedd, Mae'n anhawdd gwybod beth a gollodd yr Ymreolwyr trwy yr undeb, a pha beth a enillodd y Rhyddfrydwyr. Rhwygwyd y blaid olaf yn ddau ddarn, aeth amryw o'i gwyr galluog trosodd at y Toriaid, ac yno, mae'n fwy na thebyg yr arosant beth bynag nid yw'n debyg y dychwelant tra parhatho eu hen gyfeillion yn gysylltiedig a. phlaid y mae aelodau lawer ohoni yn gorfoleddu yn mhob aflwydd a ddigwydd i'w gwlad, yn anos pob drwg rhyngddi a gwledydd eraill, yn ymladd Au gilydd fel eu cathod o Gilceni a gwaeth na'r cwbl, sydd yn anffyddlon i'w hamodau,ac yn dewis yn hytrach wrando ar leferydd y Pab a'ii gynrychiolwyr ar lun ofFeiriaid Pabaidd o bob math, na geiriau tegwch a chyfiawnder gwladwriaethol rhwng dyn a dyn, rhwng plaid a phlaid, a chrefydd a chrefydd. Mae'n hen bryd i Ryddfrydiaeth ac Ym- neillduaeth beidio rhoi ymddiried cyfaill mewn gelyn, a chofio nas gellir erioed rawnwin oddiar ysgalL
--0--.-CWRS Y BYD.
--0- CWRS Y BYD. Arglwydd Rosebery a'r Tan ddiffoddwyr. NID oes yr un petidetig yn fyw fedr wneud areithiau mor gryno a thlysion, fedr fenthyca cydmariaethau mor brydferth,a Uanio brawddeg- aa mor goetb, ag Argl Rosebery. Ychydig ddyddiau yn ol, yr oedd ei ferch fach yn cyf- Iwyno gwobrau am ddewrder i dun ddiffoddwyr Llundain. Cyfeiriodd ei arglwyddiaeth at y math o ddewrder oedd yn ainbebgorol i dan- ddifoddwyr. Dyfynodd an o ddywediadau craff Napoleon, sef fod bron bob dyn yn ddewr tan ryw amgylchiadau, ond y dewrder prinaf oedd yr hwn allai ddangos ei hun am ddau o'r gloch y bore." "Dyna'r dewrder," ebe Argl Rosebery, a ofynir genych chwi, a'r un, y mae'n dda genyf ddweyd, a fedd pob un ohonoch yn oriau tawel y noe, pan seinio'r alarwm, yr ydych chwj yn barod i ddyfod at eich dyledswydd am ddau yn y bore." A oes Heddwch?" TRA mae'r beirdd "yn Ngorsedd yn gofyu fel uchod a'r ateb yn "Heddwoh," gofynir yr un cwestiwn ar raddfa helaethach nag yn Ffestiniog, ac y mae pob lie i obeithio mai yr un fydd yr ateb, "Heddwcb." Cyrhaeddodd y newydd i'r wlad hon ddydd Gwener fod Spaen idydd Ian wedi rhoi porthiadd a chadarnfa Santiago, yr aii mewn nerth yn Ynys Cuba, i [ynn, ac un o'r telerau ydoedd fod ei milwyr pno ac yn y cylch tua deng mil ar hugain, i gael m cludo i Yspaen. Nid oes ond gobeithio, gan fod y diwedd wedi lechreu, y daw'r diwedd ei hun yn ebrwydd. i fyddai parhau'r ymdrech ar du Spaen ond ;wastraff ar fywydau a dylai yr Unol Daleithiau rmddwyn yn dyner tuag at hen alln enwog sydd r lawr-yn wir,y mae pob argoel yn awr mai yna a wna, a bydd mawrfrydedd a maddeugar- rcb yn gweddu yn llawer gwell i allu newdd cryf si Amerig na dialedd atafaela, heblaw y rhydd yny wers fuddiol i alluoedd Ewrop sydd yn rafangu ar bob cyfle a gânt i ddwyn eiddo eu mydogion, Druain o'r Glowyr. MAENT yn dyoddef gwaeth, y mae'r rhai sydd lwyl ganddynt yn-dyodde'n waeth na hwythau, ] dyoddef oddiwrth brinder bwyd-yn dyodd- yn ddystaw, cyn ddystawed a'r deigryn sy'n eiglo i lawr grudd llawer mam am nad oes mddi ddim yn y cwpbwrdd, nagobaith am mo, i dori newyn ei phlant. Dywed meddyg. 1 mai un o effeithiau alaethus hyn fydd hau idau darfodedigaeth yn y wlad na cheir ohoni R oesau. Ac ar bwy mae'r bai ? Fe ddywed Socialists ai ar y drefn annhrefnus gymdeithasol yr lym yn byw dani yn bresenol. Hwyrach vny, ond paham na chynyrchant hwy ei gwell. :ae'r byd yndyheli am rhyw weledigaeth eglur rhyw drefn i ddisodli ei streics a'i lock outs. ai, ddyngarwyr cymdeithasol, dyma i chwi »wns na chafodd diwygwyr y byd mo honi id anfynych Can mil o ddynion diwyd, inedrus, ya segur er's tri mis, ac yn dyoddef, yy a'u teuluoedd, o'r herwydd gwaith i gan il o ddynion o'n bath hwy yn disgwyl "am mynt er's tri mis, Hyn, oherwydd dybyniad ¡OS y naill ddosbarth ar y llall, yn dyrysu asnach y wlad hon o ben bwy gilydd, ei snach y byd. Beth sydd gan fy nghyfaill R Darfel i'w gynyg fel meddyginiaeth ? Pa dd y cymhwysai ef yr egwyddorion a ddadl- lai yn y Cymro rai blynyddau yn ol at yr hos anffodus hwn!