Y Cymro

Y diweddar Barch, S. P. Edwards, Pwllheli. Nos Wener cyn y ddiweddaf, bu farw'r Parch. S. P. Edwards, gweinkiog y Bedyddwyr yn Mhwll- heli, yn dra disyfyd. Yr oedd Mr. Edwards yn nghyfarfodydd Coleg Bedyddwyr Gogledd Cymru yr wythnos ddiweddaf, a, msvynbai ei iechyd cyn- efin. Cyrhaeddodd BwIIheli ganol dydd Gwener, a bu'n cyflawni amryw ddyledswyddau fel gwein- idog. Dychwelodd i'w df ttii chwech, a chan y teimlai braidcl yn ilnddedig, ymneillduodd i or .n phwys am ychydig amsar. Aeth Mrs. Edwards i alw arno ychydig cyn sa,ith, er mwvn iddo fyned i'r gyfeillach, ond er ei braw gwelodd fod ei phriod meWD cyflwr anymwybodol, Oyn pen tair awr ehedodd ei yspryd yrnaith at yr Hwn a'i rhoes. Yr oedd Mr. Edwards yn gymeriad atdd- erchog. yn gywir ac unplyg bob amser, yn wein- idog ffyddlawn, ac yn bregethwr sylweddol a thra chymeradwy. Efe oedd vsgrifenydd Cymanfa Arfon, Cltiff yr enwad golled fawr yn ei ymadaw- iad sydyu. Bu farw yn yr oedran cymharol gynar o 51 mlwydd, a ga'lawa weddw a dau o blant i alaru ar ei ol. Cymerodd ei gladdedigaeth le yn Tyddyn Seion ddydd Mercher.

,— 0, Barddoniasth. Y G-WANWYX GWYRDD A'R CWCW FWYN Y DYDD sydd yn estyn, a'r haul sydd yn nes, A deffro mae anian dan d'w'niad ei wres Y gauaf aeth heibio, a'r haf sydd yn dod, A'r gwcw sy'n odli ei swynol ddau nôd. Cwcw Owcw! m. d: n. d. Y gwcw sy'n odii ei chaniad fwyn, fwyn, O faenol i fynydd, mewn perth ac mewn llwyn Mae'n calon yn lloni wrth wrando ei cherdd, Rhwng manddail blodeuog y ganghen faeh werdd, Cwcw Cwcw Mae'r ddol yn ei lifrau, a deilio mae'r gwydd, Mae'r bronydd yn frithion o lygaid y dydd Perori mae'r adar ar frigau y coed, A'r gwcw sy'n canu mor fwyn ag erioed. Cwcw Cwcw Y pysg sydd yn neidio, mown afon a llyn, A'r wyn sydd yn chwareu ar lethr y bryn Persawrus yw'r meillion, a'r dail o bob rhyw, A'r ewcw sy'n canu mewn dyffryn a rhiw. Cwcw Cwcw Ar fynydd Hiraethog, ger Fotty Sion Llwyd, Mae'r gwcw mor swynol ag ar Ddyffryn Clwyd Yn nghanol brefiadau y defaid a'r wyn A chlebar cornchwiglod, 0 gwcw sy'n fwyn. Cwcw Cwcw Mae'r awel yn byfryd ac iachus in bron, Perllanau a gerddi a'r tneusydd sy'n Hon; Fel lifrau angylion yw mentyll mis Mai, A'r g".vcw &y'n canu yn swynol a chwai, Cwcw Cwcw Ymweled a, Threfriw fel pawb yn yr haf, Mae'r gwcw, ac yno mae'n canu yn braf Perora ei halaw ar letbrau yr allt, Ger mangre y x<'fynon, a'r fed wen eur-wallt. Gwcw Cwcw Wrth fwthyn Sion Moras, yn mhen ucha'r*cwm, Ar frigyn hen geubren gwywedig a llwm Garoli ei halaw mae'r gwcw drwy'r lie, 'Run fath ac yn mharciau Syr Watcyn Wynnstay. Cwcw Cwcw Ar Ian y mor heli, mae'r gVicw'n mhob lie, Yn Rhyl a Llandudno, ac yn Colwyn Bay Difyra'r ymwelwyr, gwresoga eu bron, Ar lwyni gwyrdd-ddeiliog perori mae'n lion. Cwcw Cwcw! Ar fynydd Hiraethog, Sion Edwart a gawn, A chwys ar ei wyneb yn prysur ladd mawn Yn mhen ucha'r fawnog ar dwmpath o frwyn, 'N ei loni mae'r gwcw a'i chaniad fwyn, fwyn. Cwcw Gwcw Yn rirao isalaw mawreddog erioed, Mae Rhaiadr y Wenol uwchlaw Bettwscoed Gerllaw mae yfgwcw mewn manddail glas bren, Yn canu soprano, nes adsain y nen. Cwcw Cwcw Yn grwth ac yn delyn, fel cogau mae rhai, Yn liawen yn mhobman, ond gartre'n eu tai; Maent yno'n anynad, a thrwyusuc o hyd, Yn rhoncio a rhincian fel rhegen yr yd. Cwcw boys, Cwcw Cerygydruidion, HUGH HUGHES.

ü Y mae gan y pwyllgor sy'n gofalu am Gronfa'r Mor a'r Mynydd er danfon Cymry tlodion Llun- dain am seibiant i'r wlad, lOOp. mewn liaw. Gyd- a'r swm hwn anfonir 300 ohonynt i Southend am ddiwrnod a chyda'r gweddill rhoddir gwyliau yn Nghymru i rai na fuont yno er's ugain mlynedd. Mae llu rnawr wedi apelio am y fraint, ond ych- ydig sydd wedi cyfeirio'r apel o'r tiottai, Gwell gan Gymry eu tlottai eu hunain na thlotty'r Un- deb. Pahani y telir Is 10c a 2s y pwys am De Ceylon mewn pecynau addurnedig ? Gellir cael Te o ansawdd rhag-orach am Is 60 y pwys gan BARBER a'i GWMNI, Masnachwyr Te, 1, Church Street, Lerpwl, a thelir rludiad i Chwe' Phwys unrhyw gyfeiriad yn y Deyrnas Gyfunol.

Newyddion Cymreig. Bwriedir gwneud reilffordd ysgafn trwy Lleyn. Ba mabol gampau yn Nolgeltau ddydd Mercher. Cafodd y traed a'r dwylaw fwy o urdd&s na'r pen. Cyfarfu Absalom Jervis, 15 oed, a'i angeu yn nglofa Bersham ger Gwrecsam ddydd Mercher. Cwyna pysgotwyr eogiaid y Ddyftdwy nad yd- ynt yn dal digon i dalu am eu trwyddedau. Mae capel Wesleyaid Beaumaris wedi ei adnew- ar gost o l,000p. Torodd 20 achos o glefydau heintus allan yn ar- dal Gwrecsam y mis diweddaf. Bwriedir dechreu adeiladu ysgol ganolradd Aber- gele ar fyrder. Gyst 2,00Gp., ao y mae swm da eisoes mewn llaw. Yn Eisteddfod y Bortb, ger Aberystwytb, ddydd Mercher, dyfarowyd y brif wobr o 25p. i Gor Machynlleth. 'f Dechreuodd Prif Gwnstabl newydd sir Faesyfed (Capteo Fullerton James) ar ei ddyledswydd Gorph- enaf 1. Cynaliodd Eglwyswyr Dyffryn Conwy gymanfa ganu yn Llanrwst ddydd Ian. Pregethwyd gan Ddeon Llanelwy a Fherson Ffestiniog. Mae Miss Annie Hope, gynt o Qaernarfon (yn awr Mrs D, H. Jones) yn eniil cryn boblogrwydd fel cantores yn America. Bydd Araalydd Bute yn rhoddi gwledd i aelodau Cyrndeithas y Cymmrodorion y mis hwn. life yw llyvvydd y gyrndeithas. Ddydd Mercher, cymerodd angladd y Daon Allen, Tyridewi, le yn Nghaatell Martin,|sir Benfro. Cauwyd dwy don Gymreig yn yr angladd. Wrth ymdrochi yn y Ddyfrdwy, gyferbyn a Walwec, Bagilit, ddydd Mercher, boddodd llanc o'r enw Parry. Wrth fyned trwy dwnel Dolyddelen ddydd Mercher, niweidwyd van Dr. Pan Jones, a bu raid ei danfon i Fangor i'w hadgyweirio, Am ymosod ar yr Iieddwas David Roberts yn Llanberis, dirwywyd Hugh John Jones, chwarelwr, Cwmyglo, gan ynadon Caernarfon ddydd Sadwrn i 2p 4s, Ddydd Mercher, cynaliwyd cyfarfod o'r tanys- grifwyr at Goltg Annibynol Bangor. Mater uno'r colegau gafodd f wyaf o sylw, a barswyd uiai doeth peidio symnd yn mlaen nes cael barn yr eglwysi. Y Mil. E. S. Creek sydd wedi ei benodi i gad- lywio yr adran Gymreig o'r fyddin sydd yn .Ngwrecsam, fel olynydd i'r Mil. G. R. W. Wilson, sy'n ymneiilduo. Ya Llandudno, ddydd Mercher, claddwyd gweddillion Mr. Hugh Edwards, Betkeiey House. Bu yn ua o'r trefwyr biaeaaf am flynyddau, a chynrychiolid y Rha.ith Dosbarth yn yr angladd, Nid oes derfyn ar haslfrydedd Mr Henry Tate, Lerpwl, at addysg Cymru. Yr wythaoa ddiwedd- af eyfranodd gan" punt at Ysgol Ganolradd ilewydd y Drenewydd, '30 Dirwywyd Edward Williams, Ffrith, ger Gwrec- I' sam, i 60 a'r costau (y eyfan yn 25s) ddydd laa, am werthn spirit of nitre heb fod gryfcd ag y dviasai fod. Yn ff»ir gwartheg Caer, ddydd lau, caed y pris- iau canlynol :—Gwartheg godro, 12p. i 20p. cyf- loion, 12p. i 17p. hospion, lOp. i 12p. heffrod, 8p. i 13p. styrcs, 5p, i 7p. Oyaaliwyd arholiadau am ysgoloriaethao ysgol- ion uanolradd s r Ddinbych ddydd Sadwrn. Yr ¡ oedd rhif yr ymgeiswvr yn llaoaag iawn, ac yn dangos yn eglur fod gweria Cymru yn awyddus i'w phlant fanteisio ar y b--eiutiaii estynir iddynt. Bu ymdrechfa ban ddiffoddwyr y dosbarth Cvm. reig yn Ngwrecsam ddydd Mercher, a phrofodd tan°ddiffoddwyr Amwythig vn gampwyr. Ysgrif- enydd y dosbarth ydyw Mr. Theodore Rouw, Rhuthin. Rhuthin. Yn Llys Methdalwyr Ffestiniog, ddydd Mer- cher, ymddangosodd William Thomas, chwarelwr, Gapsl Garrnon, i fyned trwy ei arholi&d cyhoeddns. Priodolai ei fethiant i afiechyd a Streic y filech- wedd, Am arfer iaith anweddus ar yr heol yn Abergele, dirwywyd Alfred Warren, Ship Inn, i 10s. a lp. 19s. 6o. o gostau gan ynadon y He ddydd Sad- wrn,—Yn yr un llys, dirwywyd Thomas Williams i 10s. a'r costau am greulondeb at geffyl. Mewn cyfarfod lluosog yn N gherdydd ddydd Mercher, psnderfynwyd gwahodd yr Eisteddfod Genedlaethol yno yn 1899. Siaradwyd yn hyawdl ar gcnedlgarwch Oaerdydd gan Dr. Trehearne, y Prifathraw Edwards, ac erailL Gerbron ynadon Llandudno ddydd Mercher, oy- huddwvd- Joseph Hobsoa, saer maen, o ymosod ar Jane Ellen Arthur. Anfonwyd ef i sefyli ei brawf yn y frawdlys chwarteroL- Yn yr un llys, cyhudd- •wyd Alfred Roberts, Wyddgrug, o ladrata ori&wr o Westty Washington. Gohiriwyd yr achos. Gan nad ydyw Mr. Rees Davies yn bwriadu ceisio am sedd sir Benfro eto yn y Senedd, mae'r Rhyddfrydwyr wedi dewis Mr. Wynford Phillips i sefyli ar eu rhan. Mae ei wraig ef bron yn gy- maint gallu yn myd gwleidyddal Cymru ag ydyw yntau. Bu miri vn Môn ddydd Mercher ar yr achlysur o briodas Miss Q M. Clegg, tr erch hynaf Mr. Harry Ciega, Pias Llanfair, Mr 0. J. Williamson, raab v cyn-A S. dros Fwrdeisdrefi Kilmarnock. Gweinyddwyd yn eglwys Llanfair P.G. gan y Parchn. t)eon Bangor D. Herbert, Llanfair a H. W. L. O'Rorke, Lerpwl. Yr oedd y pwyddion yn iluosog a gwerthf&wr, ac yn eu plith lestr ariaii a gyflwynwyd gan denantiaid tad y briodferch. Dyma gynghor meddyg i feddwyn, yn niwyg y gynghanedd:— Ei ddawnus sèn saeth-bvd waelod Ei welw fodolaeth Dweyd yn hyf rhag diod wnaeth— No more ale neu marwolaeth." DvuB engiyn o y saerniwr medrus Caled fryn ar fedd Mr Griffith, tad Clwydfardd Y ]law enwog fu'n llunio—cywreinwaith, Ceir hon wedi gwywo; Dt-ngys ei fedd-anedd o Athrylith wedi'i threulio. Os mynwch gael CIG OEN GWIR GYMREIG, blasus a daateithiol, y mae ¡'w gael yn ddyddiol yn SIOP COEDY BRAIN, 17 Deane Street, gyferbyn March- I nad St John. Troiwoh ef. N ¡'eh siomir. Nid oedd un carcharor i sefyll ei brawf yn Mrawdlys ddiweddaf Maesyfed. Mae Cymry America wedi cael gair newydd am bobl anwybodus. Dyma fe-" Dimwybodyddion." Mae Mr T. H. Thomas wedi arlunio coron new- ydd i'r bardd buddugol yn Eisteddfod Gisnewydd. Bwriedir tynu i lawr hen reithordy Gwrecsam, lle'r ysgrifenodd yr Esgob Heber yr emyn Seisnig adnabyddus, "Fros) Greenland's icy mountains," Miss K. Jay, B.Sc., Llundain, sydd wedi ei phenodi i ddysgu gwyddoniaeth yn Ysgol Ganol- radd y Merched, Gwrecsam. Mae Bwrdd Ysgol Caerdydd am gymeryd pleid- lais i aicrhau faint o'r trigolion sydd yn ffafr dysgu'r Gymrasg yn yr ysgolion dyddiol. Dychwelodd y Parch D. D. Green, cenhadwr yn Madagascar, i'r wlad hoa ddydd Gwener. Brodor o Gaernarfon ydyw. Y mis diweddaf bu farw Hugh Owen, Bryncoed, Dyffryn Nanllle, awdwr y gan boblogaidd, Deigr- yn ar fedd fy mam." Mae Esgob Tyddewi wedi bedyddio ei nawfed plectyn yn Nona Menevia Victrria "-i ddathlu'r Jiwbili, wrth gwrs. Anrhegwyd Esgob Tyddewi a dysgl arian gwerth can' punt, gan fyfyrwyr Coleg Llanbedr, y dydd 0'r blaen, er dangos eu parch at eu hen athraw. Mewn cystadleuaeth gerddorol yn Earl's Court yr wythnos ddiweddaf, enillwyd y brif wobr gan gor merched Foikestone, a ch6r Abertawe yn ail. Cymro, s-if yr Anrhyd. Ellis H. Roberts, yw trysorydd Unol Daleithiau America. Dechreuodd ar ei ddyiedswyddau Gorph 1. Mae catrawd o Wirfoddolwyr Crewe yn gwer- syllu yn Rhyl er myned trwy eu hymarferion blyn- yddol. Ya Mhwyllgor Heddlu Meirion ddydd Mercher, cwynid fod diotta ar y Sul ar gynydd.-Cymer- adwywyd fod llysdy newydd yn cael ei adeiladu yn Ffestiniog i ddal 300 o bersonau. Mr J. E. Humphreys, cyfreithiwr, sydd wedi ei benodi yn glerc ynadon Bettwsycoed, ac yn gof- restrydd Llys Drledion Llanrwst fel olynydd i'r diweddar Mr Richard James. Mewn cyfarfod gynaliwyd yn Rhyl ddydd Iau, penderfynwyd codi cofeb i'r diweddar Mr John Parry, Llanarmon, Tanysgrifiodd Syr George Osborne Morgan, A,S., 5p at hyn. Gan fod prifweinidogion y Trefedigaethau yn myned i G&stell Gwydir i fwynhau croesaw Argl- wydd Carrington, mae Rhaith Dosbarth Llandudno am ofyn iddynt ymweled a'r dref hono Awst 12, B^riada ardalwyr Criccieth roddi croesaw cyhoeddus i Syr Hugh Eliis Nanney, a'i aorhegu anerchiad yn ei longyfarch am fod cledd y Fren- hines i gyffwrdd a'i ysgwydd. Fe barha Eisteddfod Casnewydd o ddydd Llun, Awst 2, hyd y Sadwrn, Feily rhaid cael wythnos gyfan i fyned trwy'r gwaith. Bydd cystadleuaeth y corau meibion ddydd Sadwrn. Oyhnddwyd Martha Anne Hughes, Towyn, Meiriooydd, ddydd Sadwrn, o gael lp. 10s. trwy dwyl! gan Gymdeithas Ddyngarol, Anfonwyd hi i sefyli ei phrawf yn y frawdlys nesaf. Yn Mrawdlys Morganwg yr wythnos ddiweddaf eyhuddwyd merch ieuanc o'r enw Elizabeth Car- pe-ater o lofruddio'i phlentyn yn Aberdar. Dy- farnwyd nad oedd yn euog. Nid pawb sy'n gwybod mai tad Eluned Morgan, a ysgrifenodd i amryw gyicbgconau'n ddiweddar, yw y Bonwr Lawis Jones, Patagonia. Cymer y cyfeaw Morgan am mai ar y mor y ganwyd hi. Mae Mr Arthur G. Roberts, mab y Parch Thos. Roberts, Bethesda, wedi ymuno a Mr Lloyd George, A.S., ac y mae'r partneriaid wedi agor cinghen newydd yn Llundain. 'I Un o arweinwyr cerddorol mwyaf poblogaidd y Bnfddinas yw Mr Edward German, yr hwa sydd Gymro ac iddo Jones yn gyfecw, er nad yw yn ei arfer. Gynaliwyd y cyfarfod blynyddo) yn aglv-n a Choieg y Bedyddwyr yn Abarystwvth ddydd Mercner, Dangosar'r adroddiad fod 530p vn ddyiedus i r trysorydd.-Penderfynwyd cydsynio a Z ddyiedus i'r trysorydd.-Penderfynwyd cydsynio a ilais yr eglwysi parth uno'r colegau. Yn Llundain yr wythnos ddiweddaf gwerthwyd mfer o Feioiau prmioa o lyfrgeil v diweddar Ar- giwyaa Ashburnam. Caed l,050p am an 4,000p glwyad Ashburnam. Caed I,050p am an 4,000p am un arall; a 1,600p, 1,600p, a 1,025p am dri I eratli. Mae cor enwog Dowlais mawn helynt fliri, Gvv-rthoda'r arweiuydd, Mr. Harry Evans, ei gym- tjryd i gystadlu yn Eisteddfod Casnewydd am nad yw ei nifer yu ddigonol nag ansawdd y lleisiau yn gymeradwyol ganddo. Caed corph llafurwr o'r enw Robert Jones ar y reilflordd ger Llandudno ddydd Gwener, wedi ei archolli'n enbyd. Yn y trenghoiiad dychwelwyd rheibhfara iddo gael ei ladd gafi drea tra yn tres- pasu ar y reilffordd a than eileithiau diod. Mae Mr Torn Parry, Aberystwyth, wedi ei wahodd gaa Gymdeithas y Ffermwyr Seisnig i ymuno a nwy am daith i'r Cyfandir i weled y diwydiaaau amaethyddol yno. Mae Mr Parry yn ddariithydd rhgorol ar bynciau ffermwrol. Yn y treagholiad ar gorph Wm. Williams, Taly- sarn, gyfarfu a'i angau trwy i gareg ei daro tra yn saethu yn C'hwarel Penyrorsedd, dychwelwyd rheithfarn mai yn ddamweinioi y bu.-Yn yr un chwarel archollwyd John Jones, Penygroes, yn dost trwy ddarn o graig syrthio ar ei goesau. Gynaliwyd cyfarfod i sefydlu'r Parch O. Yychai Jones, gynt o Diolgeliau, yn weinidog eglwvs Annibynol Bettws, Abergele, ddyddiau lau a Gwener. Pregethwyd gan y Parchn Thomas Roberts, Wyddgrug; R. Peris Williams, Llau- (Judno; W. E. Jones, Colwjtn B% M. we D.tvies, Moeifre, a W. Phillips, Penrhynside. Ddydd Sadwrn, aeth aelodau Ysgol Sul M. C. Seisnig Princes Road, Bangor, am eu pleaerd&itb flynyddol i Absr. Wrth ddyohtFelyd, gwylltiodd un o'r celfylau a thaflodd un o'r cerbydau. Oyfarfu tait boaeddiges—Mrs Dargie, Mrs John Evans, a Miss Morgan, a damweiniau lIed, ddifrifol trwy gaei eu harcholli yn eu gwynebau a'u brcichiau. -:0:- Although Flour is mack dearer, the prices

11 or Ooruubia Self. Raising- Flour have not been fraised.

Helynt y Penrhyn. CYFARFOD MAWR ETO. Nos Sadwrn ddiweddaf, cynaliwyd cyfarfod cY" hoeddus gan y gweithwyr yn nghapel Bethesda. Er iddo gael ei alw ar rybudd byr, daeth cynulliad lluosog yn Dghyd. Llywyddwyd gan Mr W. J. Parry, Llys Coetmor, Dyrna y waith gyntaf i Mr Parry gymeryd rhan gyhoeddus yn yr helynt blin hwn. Dywedodd ei fod bob amser yn barod i wasanaethu y chwarelwyr. Dyrnaniad pawb oedd gweled tarfyniad buan i'r amgylchiadau anhyfryd. Ar hyn o bryd yr oedd psthau yn dawel iawn. Gresyn na fydd&i yn bosibi i Arglwydd Penrhyn gyfarfod y gweithwyr yn b rsonof neu ynte gy- flwyno y mater i rhywun doeth a. phwyilog i geisio terfynu yr helynt. Os nad ydyw ei Arglwyddiaeth ei hun yn barod, tybed na aliai ei roddi i'w fab neu Colonel West. Darilenodd bellebyr oedd wedi ei dderbyn y boreu gan Mr Griffiths, goruch- wyliwr Gymreig Canada, sydd ar hyn o bryd yn arcs yn Nghonwy. Cynwys y pellebyr oedd fod trefniadau wedi eu gwneud i siorhau gwaith i fl o weithwyr yn Manitoba. "Nid oes arnom eisiau gweled neb yn myn'd i ffwrdd, er,' meddai, 'y byddai hyny yn well genym na gweled neb yn dyoddef eisiau ac na myned o dan draed. Yr oedd y oJ- farfod own wedi ei alw yn fwyaf arbeaig er rhoddi cyfleusdra, i Mr Holmes i .fynegi i'r gweithwyr yt hyn oedd yn cael ei wneud erddynt gan weithwyr Lloegr. Cyflwynwyd ef i'r gynuileidfa gan y llywydd fel un sydd wedi cymeryd Uawec o ddy- ddordeb mewn materion llafurawi er's biynyddau. Cafodd Mr Holmes dderbyniad brwdfrydig. Cycg- horai y gweithwyr i beidio gwrando &r bob stori neu y hydd yn beryglus iddynt golli pobpeth. Cedwoh yn unol os am gorchfygu, Yr oedd yn dda ganddo hysbysu eu bod wedi lUvyddo i gyflawni yr addewid wnaethai ef a Mr Chaplin yn y cyfir. fod o'r blaen, sef cael gan Undebau Lloegr gymeryd eu achos i fynu yn fwy penderfynol, a threfnu i gasglu iddynt. Yr oedd un cor wedi cychwyn allan borea heddyw, a bydd y cor arall yn myned yr wythnos nesaf, a chymerir yr holl draul o drefnu teithiau y corau ganridynt hwy, fel y bydd i'r holi ar-an a dderbynir gan y corau ddyfod i'r drysorfa. Pwysai ar y chwarelyr sydd eisioes yn gweithio i gyfranu rhyw swm yn wyth. nosol. Yr oedd rhai gvvaithwyr yu Lloegr yn barod i gyfranu pum awllt ac uchod yn yr-wythaos tuag eu cynorthwyo. Er eu bod allan yn awr er's deng mis yr oedd yn dd, ganddo ddeail nad oedd yr un bradwr yn eu mysg—yn hyn yr oeddynt yn esiampl i Loegr. Dywedodd Mr W. J. Williams y bydd chwarei- wyr Cymru mswn dyled i weithwyr LIoegr am yr oes hon o leiaf am eu caredigrwydd.—Cynygiodd Mr Wm. Evans, Pant, bleidlais o ddiolchgarwch i Mr Holmes, ac eiliwyd mewn ychydig o eiriau doeth gan Mr R. Davies, a phasiwyd yn unfrydol. Cododd Mr W. H. Williams i gynyg pleidlais c ddiolchgarwch i'r llywydd, ac awgrynioud y priod- oldeb ar i neb beidio gwastraffu y cynorthwy sydd yn cael ei estyn iddynt. Eiliwyd gan Mr Henry Jones. Canodd y cor amryw dd&rnau yn ystod y cyfarfod. Cyfeiliwyd gan Mri E. D. Lloyd ac B. 0, Edwards. Amlwg ydyw fod y gweithwyr mor gadarn hecidywl. ag oeddynt pan ddaethant alian ddeng mis yn ol. Ond nid oes neb a wad na fyddai yn dda ganddynt oil fyned yn ol ond cael myned yn anrhydeddus. Gobeithio y tyr gwawr ÿn fuan. :o:

Coleg Duwinyddol y Bala. CYNALIWYD y cyfarfod blynyddol ddydd lau, Mr J. R. Davies, Treborth yn llywyddu.—Sylwndd y Prifathraw T C. Edwards, D.D., yn ei adroddia.d fod 29 o fyfyrwyr yn y Coleg n 42 yn yr Ysgol Barotoawl. Llwyddodd Mri GerJan Williams a Tudno Williams yn yr arholiad cyntaf am y radd a B t).Sylwo(ll y Prifathraw ar sefyUfa anfodd- haol ei iechyd. Yr oedd am roddi ei hun yn hollol yn Haw y pwyllgor.—Ar gynygiad y Parch W, James, Manceioion, amlygwyd cydynideimlad a'r Prifathraw, a, gwerthfawrogiad o'i lafur coleg, ac hefyd awdurdodwyd ef i benodi cynorth- wywr, a rhoed lOOp iddo at y draul hono.—Ar ol darilen rhestr y myfyrwyr llwyddianus, traddod- odd Dr Robinson Nicoll anerchiad ar "Gyfrinach protiad Cristionogol." Wele rhestr y myfyrwyr liwyd iiaaus :— Trydydd flwyddyu lOp. yr un i J. T. Williams, B. A., ac A. T. Roberts; 5p i R. Morris, M.A. Ail flwyddyu lOp. yr un i R. E. Jones, E. W. Roberts, W. C. Joxies, a J. Evans; 5p yr un i T. O. Jones, A. T. Jones, a J. Williams. Blwyddyn gyntaf: lOp. yr un i W. R. OweD, B.A., a H. H. Hughes, B.A. 4p. yr un i T. M. Thickins a R. R. Jones. Ysgoloriaetbau a gwobrwyon — Trydydd flwyddyn, Ysgoloriaeth Pierce, 50p., J. Uerlan Williarris 17p. i J. Tudno Williams. Ail flwyddyn ysgoloriaeth Pierce, 50p Owen EJlis; ysgoloriaeth Roberts, lOp., E. W. Roberts gwobr Roberts, 5p., W. C. Jones. Blwyddyn gyntaf: ysgoloriaeth Pierce, 50p., Edwin Rowlands. Gwobr y Coleg 10p., W. R. Owen, B.A. a lOp. i Ii. H. Hughes, B.A.• V :0; Mae gweitawyr alcan Absrcarn ar streic, a by

alcanwyr Melingruffydd gymeryd cwre cyffelyb os na chant eu gofynion. OFNAU DISAlT., MAE braw ac ofnau disail wedi meddianu llawer un dan y dybiaeth ei fod yn dyoddef oddiwrth glefyd y galon pan nad oedd ond yn dyoddef gan Diffyg Treul- lad. Cyfyd yr ofnau hyn fynychaf o anwybodaeth o bein an waith y corph. Lleolir y cylla ychydig islaw y galon, a phan y blinir un gan wynt yn y eylla-un o arwyddion sicr annhreuliad—mae y cyila yn chwyddo ac i raddau yn atal gweithrediad rheolaidd y galon, neu yn cytfymu ei churiadau. Yna blinir y peison hwnw gan ofnau mai dolur neu glefyd y ^alon sydd amo a meddienir ef gan iselder yspryd neu y Pruddglwyf mewn canlymad i'r ofnau disaii hyn pan mewn gwmonedd, annhrefn y cylla yw yr achos o'i ddolur, ac oa symudir yr achos, diflana yr effeithiau- yn tuan. Ceir oanoedd o dystiolaethau yn y wlad hon a gwiedyad eraiil, naai meddyginiaeth anffaeledig at boll anhwylderau y cylla yw Quinine Bitters Gwilym Jvans, Gan hynv dylai pawb sydd yn dyoddef dan unrhyw afiecnyd sydd yn tarddu o ddiffyg treuliad wneuu prawf teg o Bittdrs Gwilym Evans. Nid yw byth yn methu, a chymerir mautais ar ei boblogrwydd gan ddynion dlegwyddor I gynyg efelychiadau diwerth ohono iw cwsmeriaid. Gan hyny, dyiai pawb gan yn ei brynu edrych fod enw Gwilym Evans ar y label, y stamp a'r botel. Gwerthir mewn poteli 2s 9c a 4s 6c yr un gan bob fferyllydd, neu gellir eu gael trwy y post am y prisian hyn, yn uniongyrchol oddi- wrth y perohenojcionQuinine Bitters Manufactur- ng C( Limd., Llanelly, South Wales.