Y Cymro

CWRS Y BYD Cymro digymhar, MAE Cymro yn byw yn sir Fon nad wyf yn ffieddwd fod ei debyg yn y Dywysogaeth. Hen lane parchus ydyw, yn tynu at ei 66 mlwydd Oed. Mae yn byw yn yr un ty ag y ganwyd ef, a I dad, os nid ei daid, o'i flaen, ac ni chysgodd Boson erioed obono (ond yn y capel, hwyrach, ambell waith). Yr oedd ei fam yn marw yn 81 oed. ei dad yn 89. a thri brawd i'w dad, un yn 94, y llall yn 90, a'r trydydd yn 88. Y mae y rnab hynaf o 11 o blant. Ni chafodd ddiwrnod erioed o ysgol ddyddiol, eto mae ganddo wybod- aeth eang am y ser, a chrap ryfeddol ar ddaear- yddiaeth. Ystyrir ef gan ei gymydogion yn un Or ffermwyr goreu yn Mon, ac enillodd droion clybiau aredig lleol. Mae ganddo gof diail gall gofio pethau ddigwyddodd iddo pan yn bed ir oed. Trwm iawn ydyw ei glyw, ond Y mae ganddo lygaid a welant filldiroedd yn mhellacb na'r cyffredin. Gwastad rhyfeddol ydyw ei fywyd. Cyfyd Yn y boreu cyn 6 beun dd, ac a i'w wely cyn deg bennos. Cerdda ddwywaith i'r Capel (pell der o filldir a baner o'i gartref) bob Sul. Ni fu erioed o sir Fon, oni fu unwaith cyn belled a Bangor. Ni fn erioed mewn tren. Ni fu erioed ar fwrdd agerddlong. Ni fu erioed ddafn o ddiod feddwol yn ei enau. Ni fu erioed bibell yn ei ben. Ni fu erioed ych waith tan law doctor. Gresyn onide ei fod yn Hen Lane Er mor hynod ydyw'r ffeithiau uchod, gallaf sicrbau fod pob un ohonynt yn hollol wir. Arwyddion Gauaf Caled. MAE'R drain gwynion wedi eu gorlwytho befo'r grawn cochion a elwir yn gyffredin bwyd y brain." Galwyd sylw droion o'r blaen yn y golofn hon at y ffrwyth gwyllt hwn fel rhagar- Wyrld o natur y gauaf. Y llynedd nid oedd odid ddim ohonynt i'w gweled yn unman, a chawsom auaf tyner ddwy flynedd yn ol, yr oeddynt mor dewion ag eleni, ac nid a llymder gauaf 1894 yn fuan tros gof. Fe geir gweled. Cvsegru Gwenfrewv Gareg. DIOLCH byth am bot i lifo glas Mae'r Pab wedi cysegru yr eulun gareg o Gwenfrewy. Cododd vr hen frawd caredig o'i wely i wneud I hyn. Bydd y ddelw yn cychwyn ar ei tbaith o Rufain tua'i thrigfan newydd yn Nhreffynon, I gan gymeryd ei glanio yn Ngbaerdydd, o'r hwn le y gorymdeithir yn fawreddog gyda hi yr holl ffordd i Dreffynon. Yn y cyfamser chlywch chwi byth yr un gair oddiwrth Brotestaniaid Treffynon, os oes yno rai, yn condemnio y ffol- ineb sydd wedi codi yn eu mysg. Maent yn pocedu pres y pererinion hygoelus am de a Hun- iaeth arall yn fanwl a darbodus, heb ofaJu ond ychydig o b'le denant. Felly'r hwch hono tan y p-en mes byta'i ei llonaid. a dim cyroaint ag unwaith "odi ei golwg i edrych o b'le. Disgyn- vyddion v Gof Copr hwnw er's talm. Hwyrach fod Pprsoniaid a Phregethwyr y dref a'r ardal yn taranu yn enbyd yn erbyn y ffolineb ofer- gOelus, ond otilvwais i ddim o'u swn. Y Canu Newydd. SDL neu tldau yn ol, yr oeddwn mewn Capel Annibynol yn y wlad, lie y clywais gynt y canu goreu a wrandewais mewn addoldy—pan oedd y Parch Aaron Francis yno yn weinidog, ac wedi kyny J.R., y ddau yn gerddorion gwycb. Y Plvd hynv "enid tonau Ambrose Lloyd, Alaw- ydd, R. Mills, a J. D. Jones, a bvddai myn'd a bywyd a rbeswm yn v mawl. Y fath gyferbyn- iaeth erbyn hyn. Yr oeddynt y Sul hwnw yn ceisio canu rhyw rigwm o don ar eiriau dwys Dyfed, "I Galfaria trof fy wyneb," (fee. Rhan fach o'r wynulleidfa oedd yn canu o gwbl, gan fod y feiriau a'r don yn newydd iddynt. ac nid oedd gan ond ychydig yn y capel lyfr hymnau .1 cl na thonan o'u blaen. Ac yr oedd y tonau a'r emynau era ill a ganwyd lawn mor ddienaid a di- eneiniad. Os gall Annibyniaeth ddal y dos drom vma o e yn-,tii newyddion," mae ganddi goluddron y behemoth. Mae llawer i enwad cryf wedi ei ladd ar lai. Stori Ysprvd. MAE ami i hanesyn dyddan i'w gael hyd y wlad eto, ond i rywun gadw ei glust yn agored. Dyma un a glywais o'r Gyffylliog. Miwn na.d ne,, mo baner fy narllenwyr yn gwybod ar am- can y ddaear yn mh'le mae Gyffylliog a drwo gr"TIyf nad oes amser ond i grybwyll fod Mvn- y^d Hiaaethog mewn rhan yn v pi wyf hwnw. Hafn dwfn, trwy yr hwn v rhed yr afon Clyw- edog, ydyw dyffryn Gyffelliog, ac yn yr hafn hwnw y mae Eglwys y Plwyf, a'r ychydier dai sy'n gwneud i fynu yr hvn a elwir yn Llan. Tua thriugain mlynedd yn ol, mwy neu lai, oedd crvt'ior lied fedrus, yr hwn a ahvn Dafydd v Ffidler, yn bvw yn y Llan gwladaidd, ac fel pob ffidler y dyddiau hyny, yr oedd yn "go ffond o lymed." fel v dywedid. Yr oedd ffarmwr lied gefnog heFyd yn byw yn y plwvf, hoff o sain v crwfcb, yn enwedia; ei gfywed yn dyhidlo allan-yr hen alawon Cymreig, ond ei ffefryn o'r rhai hyny oedd Mwynen Mai" Yr oedd yntan befyd yn hoffi cyfeddach ac anfyn- yeh y gwelii y ffarmwr mewn tafarn heb y crytbor, a'i grwth gydag ef—y ffidler yn darpar V onwsigr a'r ffarmwr y pres. Wal, yr oedd dio- "yd rhynsyddynt fod i'r ffidler, os byddai ei gyd- ymaith farw o'i flaen, chwareu Mwynen Mai," atn yr haner nos ar ol dydd ei srynhebrwng. ar ei fedd. Felly hefyd y bu y ffarmwr fu farw gyntaf. Maw, oedd gofid calon y crvthor fel v neshai awr cyflawniad ei ran ef o'r diofryd i gymeryd i e' Ond nid oedd modd ei hysgoi. Yr oedd v edd o tan yr "Ywen Bach," ac yn ebrwydd edi 1 r cloc daro un ar ddeg, tynodd Deio tua'r d methodd fyn'd heibio'r tafarndy llledyhndd y rhoddai peint gryfder adnewyddol l^^ynaU; a,bu m°r frac ei dafod a dwevd rth dn neu bedwar o weilch oedd yn y ty beth oedd ei neges ef a'i ffidl allan o dy felly gefn trymedd y nos. Llithrodd un o'r ciiafon allan yn llechwraidd ac i ben yr Ywen Bach. Daeth y crythor i'w ddiotryd chwareuodd yn gryn- edig l' MWYDen Mai;" a chyda'i fod wedi gor- phen, gollyngwyd tywarchen ar ei benglog o'r pren a chlybu y lleferydd, "Digon, Deio." Dycbrynodd yn ofnadwy ond Cifodd ddigon o nerth i redeg tua gwal y fynwent ac i ofyn i yspryrl y ffermwr, "Ai hyd yna 'rydach chi eto, Rhobet ?" Cnau Gwisgi. ÐYJ\U'R adeg ar y flwyddyn, yn ol traddodiad, y byddai'r b en Gy iiir ii yn priodi—adeg y gw isc,*ia'r cnau. Ar lawer ystyriaeth, mae'r syniad yn dlws. Mae'r gnenen pan wisgÏo yn ymryddhau o gartref ei mebyd yn gadael y plisgyn a'i barn ,icliffynodd ae a'i castellodd yn ei gwendid ac yn awr dyma hithau yn dechreu byw ar ei liwt ei hnn. Glasynys, o'r holl feirdd Cymreig, hyn y gwn, yn unig sydd yn cyfeirio at yr arferiad o briodi pan wisg'iai'r cnau a hyny yn y gan oreu a ganodd, sef Llyn y Morwynion." Defnyddia Dafydd ab Gwilym liw tlwa y gneuen yn gyfF- elybiaeth o wallt Morfudd Ai plisg y gneuen wisgi ? Ai dellt aur yw dy wallt di ? Natur fei Delwedydd- FEL rheol, dyn sy'n dynwared natur ond y mae eithriadau pan yw natur fel pe'n efelychu gwaith. dwylaw dyn. Y diwrnod o'r blaen yr I oeddwn yn cerdded trwy ddol borfa, a phob cwr ohoni bron wedi ei britbo hefo'r cylchan alwem ni blant er's talm yn Gylcb y Tylwyth Teg." Dysgid ni mai yno y byddai'r bobl fach sionc hyny yn treulio eu nosweithinu llawen yn ngoleuni'r lloer gan brancio a dawnsio ar y cylch, a'u ffidler yn sefyll ar ganol y cylch, lie y gwelir yn fynycb ol ei draed yntau ond i farw- olion dalu sylw dyladwy. Wrth gwrs, nid yw'r oes bon yn credu mewn Tylwythion Teg na dim o'r cyfryw a rhaid i ni gael perydd arall i'r cylchau bynod byn ? Beth ydyw ? Yn mhen ychydig wythnosau ceir cyfleusdra i weled natur yn efelyehu creadur distadlach na dyn. Bydd yr holl wrychoedd a'r twmpathau a'r gweirgloddiau wedi eu gorchuddio gr ben bore barugog hefo'r hyn a elwir gwawn y gwydd," gweact yr un tfunud a gwe'r pryf copyn. Hardd odiaeth ond byrhoedlog--tri neu bedwar eiliad o dywyniad llygad haul arno, a diflana. Cartrefol ac Oddicartrefol. CEIR yn y rbifyn hwn hanes dau Gymro gwa- hanol iawn i'w gilydd, a'r ddau yn frodorion o Fon. Y mae un (ni roddwyd awdurdod i gy- hoeddi ei enw) y teithiwr lIeiaf, mae'n dra thebyg, yn mysg ei gydgenedl a'r llall, ein cyd-drefwr hybarch, Mr Paynter, yn un o'r teithwyr mwyaf yn yr boll fyd. Un yn bur gartreioi-a'l'llall yn dra oddicartrefol Yn ddigon rhyfedd, beblaw fod y ddau o sir Fon, y maent hefyd yn ddirwestwyr ac yn Fethodist- iaid. Ymddengys fod un wedi gwrando ar yr anogaeth "ya gwarchod adref yn dda." a'r llall ar y gorehymyn "ewcb i'r holl fyd." Pryd. nawn da i'r ddau hen rychor.

Gwella Porthladd Caergybi, DDYDD lau, bu Mr C. T. Ritchie, Llywydd Bwrdd Masnach, ar ymweliad a Chaergybi yn gwneud ymchwiliad i'r angen am symnd creig- iau'r Platters er gwella'r porthladd a'i wneud yn gymhwysach i dderbyn llongau. Cyfar- fyddwyd ef gan ddirprwyaeth ddvlanwadol, a gosodwyd y mater ger ei fron wan Mr Ellis J. Griffith, A.S., Mr John Roberts cadeirydd Cynghor Dosbarth Caergybi Dr. Roland Wil- liams, Capten R. D. Roberts, Mr Morton Pritchard, a Mr J. Lloyd Griffith. Mewn ateb- iad iddynt sylwodd Mr Ritchie fod y mater wedi ei ddwyn ger bron Ty'r Cyffredin fwy nag unwaith gan yr aelod parchus dros Fon. Teimlai fawr bleser yn gwrando'r ddirprwyaeth yn gosod y mater gerbron. Dywedid, ac yr oeld hyny yn wir, fod yr arian ofynid vn myned nid at amcan lleol," ond at amcan ymherodrol. Cvnwysa'r porthladd ddwy ran—y fewnol a'r allanol, ac yn ystod yr haner cam if diweddaf, gwariwyd llawer o arian arnynt, yn fwyaf neillduol ar gyfrif cymundeb y wlad hon a'r Werddon Dylai'r Llywodraeth ofalu am gadw effaithioi- rwydd y porthladd. Amcangvfrifid v draul o symud y creigiau yn llwyr yn 200,000p, ond i gael dvfnder o 16 troedfedd o ddwfr byddai'r gost yn llawer llai. Pan ddygodd y mater gerbronsjTy'r Cyffredin, un rheswm ddygid yn mlaen yn efbyn gweithredu oedd na cheid cefn- ogaeth gan yr ardal. Hyderai nad gwir hyn. Bvddai i 16 troedfedd o ddwfr ddarparu ar gyfer o 90 i 95 y cant o'r Ilongau a ddeuent i'r porth- ladd. Yr oedd 250.000p yn swm mawr, ac ofnai na foddlonai'r Trysorlvs i roddi cvmaint a hyny. Yn ddiamheu, dylid gwneud rh vwbeth am fod rhan mwyaf cysgodol y porthladd heb ateb ei ddyben yn llawn fel y saif pthall'n bresenol. Dymunai wybod a fyddai symud y creigiau i'r dyfnder o 16 troedfedd yn rhyw fudd neu ai gwell fyddai eu gadael yn llonydd na gwneud hyny. Os ceid digon o arian gwell fyddai eu symud yn gyfangwbl ond os na ei 1 id myned rrdraul hono ai gwell fyddai symud rhan ohonynt? Fel Llywydd Bwrdd Masnach teimlai ddyddordeb dwfn yn y mater, a byddai iddo geisio dylanwadu ar Syr M. HlCkBeach i gydsynio. 1-" Talwyd diolch i Mr Ritchie am dderbvn y ddirprwyaeth gan Mri J. Hall, Owen Hughes, a Mr Ellis J. Griffith, A.S. o

Cynaliwyd cyfarfod i gondemnio erchyllderau'r Twrc yn Arme nia yn nghapel Methodistiaid Seis- nig y Wvddgrug nos lau, Mr H. St. John Raikes yn y gadair.

Cwibnodion o Ddyffryn Maelor. HEN dro sal wnaeth y pyre yma yn eu hadrodd- iadau o Eisteddfod Glynceiriog, Gwyl y Banc- Maent i gyd wedi dweyd mai cor meibioa y Glyn oedd fuddugol, tra y rhanwyd y wobr rhyngddynt hwy a chor meibion Coedpoeth, dan arweiaiad Mr Robert E. Jones, mab i'r hen Canrhawdfardd. Pe yn bresenol yno, buaswn i wedi eich hysbysu o hyn ar unwaith, ond fel y gwyddoch, yr oedd fy nghyhoeddiad mewn man arall. Dymunaf telly yr awrhon longyfarch y cor meibion bychan a newydd hwn ar eu llwyddiant fel hyn y tro cyntaf. Ewch rhagoch, fechgyn glewion y mynyddau. Tra yn son fel hyn am y Coedpoeth, yr ydych yn cofio i mi ddweyd dro yn ol fod tair o seindyrf yno Un arian, i ddifyru y dawnswyr, y clybiau, H. r tafarnau un ffidlau, i gadw'r vsbryd drwg i ffwrdd o'r Nant a seindorfflfe y Ti -ti's, i geisio sobri dynion. Wel, i chwi, da genyf ddweyd fod y gyntaf yn dechreu diwygio, ac eisoes wedi troi pen y ceffyi. Ddoe yr oeddynt yn Eglwys newydd Coedpoeth-St Tudfit-yn cymeryd rhan yn y gwasa,naeth crefyddol. Dyma. beth newydd eto, onide ? Seindorf arian fawr a nerthol yn chwythu eu hudgyrn ofnadwy o fewn muriau v lie eysegredig Ouid oedd perygl iddynt chwythu'r to, deudwch ? Ood aroswoh funyd Mi welaf nad yw y gwas- anaeth offeiriadol wedi cael nernawr effaith ar y cyrn na'r chwythwyr, oblegyd heno nesaf (nos Lun) byddant yn chwareu ar y lawnt yn y Mwn- glawdd o flaen y gymdeithas ddawnsio. Mae y rhai hyny eisiau cael ychydig o ymarferiad cyhoeddus i fedr » disgyblaeth eu traed ar ddiwedd yr haf yma. O'r Eglwys i'r ddawns A chyda llaw, nid yw y ddawns heno ond rhan o sports a gynelir gan yr Anwyl Gariadus Frodyr yn y lie. Druan o'r Hen Fam, mae wedi myned yn fusgred iawn rhaid iddi wrth ffyn baglau o'r fath yma i gynal ei hun i fynu. Mae yn ddrwg genyf drosti, ac am ei chyflwr yn ei hen ddyddiau, Ddydd Mawrth yr oeddis yn gosod ceryg sylfaen Capsl Sentars newydd yn Heol y Bine, Ponciau, a dyddorol iawn oedd y seremoni, a lluosog oedd yr edrychwyr. Capel Sentars Penybryn, GwrecsHn, hefyd wedi myned yn rhy fychan, rhy hen, neu rhy rywbeth, ac y maent wedi penderfynu adeiladu c pel newydd, ac eisoes wedi sicrhau darn campus o dir i'r pwrpas. Ond yn fwy na'r cyfan mae eg!wys Sentars newydd wedi ei sefydlu yn Ngwrecsam vr wythnos ddiweddaf, a r Parch M. 0. Evans-Cymro "pybyr a Chnstion gloyw, wedi derbyn vr alwad i'w bugniho. Ar hyn o bryil, cyfarfyddant i addoli mewn ystafell eang yn High Street. Pob llwvdd i'r achos newydd. Drwg genym glywed am fwriad y Parch J. Ogrnore Morgan, Johnstown, gweinidog parchus a phoblogaidd gyda'r un enwad—i vrnadael oddiyma. Mae wedi derbyn galwad o Malpas. Bydd colled ar ei ol. Mae "Gethwr y Bicycles" wedi vmadael a Gwrecsam, Y mae wedi myned i le bellach y caiff lonyddwch 1 annghofio iaith ei fam yn fwy Jiwyr. Mae llawer o siarad yma ac yn y dref am rhyw briodas luddewaidd a gymerodd Ie vn y dref ddvdd Sul diweddaf. Par ieuanc vn cael gosod vrtuwmyn prjodasol arnynt yn y Synagog gan y Rabbi defos- lynol. Dywedir fod y seremoni vn seremoniaidd dros ben, ac ar ol hyny cvnaliwyd gwledd urddasol yn nhy rhieni y briodasferch, pryd yr oedd nifer fawr wedi ymuno yn y swper a'r ball. A phwy feddyliech chwi oedd yno, a hvnv ar nos babboth pryd y dylasent fod yn y capel Rhai o aelodau eglwys;g y Methodistiaid gofalus a manwl. Un yn arbenig oedd wedi bod yn dechreu vr ysgol prydnawn Sul, yn treulio rhai oriau ar ol te yn yr yspleddach hwn ar ddydd yr Arglwvdd Tra yr oedd geneth ieuanc, hithau yn aelod gvda'r un enwad parchus, yn chwareu ar y berdoneg. Pa ay- £ li Zedl dyfod 0 reolau diss;yblaethol y Cyffes Ftydd yn yr oes hon ? A pha le y ceir gatael ar gysondeb bywyd crefyddol ? Diolch i «Eisteddfodwr" am ei lythyr beirn- 3ado], Hoff genyf weled beohgyn yn sefyll i fynu dros eu hochr bob amser. Ond da chwi, dewch a rhvw reswm y tro nesf, yo lIe son am general effect a rhyw lol felly. J A os Sadwrn. SAMWEL JONES. --0--

Marwolaeth y Parch Thomas Roberts, Rhos. DDYDD Sadwrn, yn ei breswylfod yn Bank Street, Rhus, bu farw y Parch Thomas Roberts. Bu yn y weinidogaeth gyda'r Methodistiaid Calfinaidd am Y H agos i haner canrif, ac am 24 mlynedd efe ofalai am eglwys Bethel, Poncie. Yr oedd yn uchel ei barch aid yo unig gan ei enwad ei hun, ond gan bawb a'i hadwaenai. Gherwydd nychdod nid oedd wedi bod mor amlwg yo ystod y blynyddau di- weddaf. Gedy mecidw ac un mab, sef Mr R. J. Roberts, M. A., yr hwn sydd yn athraw yn v Coleg Newydd, Eastbourne Oyrnerodd yr angladd le brydnawn dydd Mercher yn mynwent newydd y Rhos --0--

Dyff ryn, Clwyd. Ali FORFA RHUDDLAN. GOLYGFA ddyadorol a welid o fewn i furiau a Ifeiliedig hen Gastell Rhuddlan ddydd Gwener diweddaf ar yr acblysur o gynaliad Eisteddfod yno. Un o olion hane a chrair y gorphenol ywrhen gastell hwn bu sain y delyn a gorhoian beirdd o'i fewn bu crochwaedd y geiyn a swn arfau'n tincian yno wed'yn, bu gwaed calon llawer Cymro yn gwrido'r gweryd, a welwyd gobaith gwerio annibynol yn mach- lud ar ei Forfa. Ond daeth y gan yn ol. a dydd Gwener gwelwyd nmes y gyflafan vn llawn o flodau gobaitb newydd Cymru, a heddwch yn teyrnHSu lie bu dinystr vn anrheithio.a gallai ami un ddweyd wrth sefyll ar adfeiiion cysegrediL; y Ilecyn yn ngsirian VVatcyn Wyn:— ° Fydd Cymru ddim yn Gymru Iwyd Tra Dyffrvn Olwyd yn glasu, Ac er fod Morfa Rhuddlan draw 'Does friw na braw er hyny. Yr wythnos ddiweddaf, teimlem yn ddig wrth drefwyr Dinbych am fod mor lwfr fel ETstedd- fodwyr ond da genyf am y cyfle yr wythncs hon ogoneddu trigolion Rhuddlan am eu hegnion o blaid yr wyl ac am y llwydd ddilyn- odd eu hymdrechion. DAU GYNGHORWE NEWYDD. Yraneillduodd Mr W. G. Rigby, Plas Llan- rcban, o Rsith Dosbarth Rhuthyn; a gwnaed Mr William Jones, aelod arall, yn arolygydd. Y ddau dduwiswytl yn eu He ydynt Mr Edward Jones, Bodason, dros Llanrhaiadr, a Mr The. Jones, Pkscoch, dros Liaoychan a LIang-Jil- gynhafal. Cy-SGHOR BYWIOG. 03 digwydd i rywun ddod i Ddinbych ar ddydd cwrdd misol y Cynghor Trefol, bydd yn wertli iddo fyned i'r neuadd i wrando ar v doetnion yn trafod eu materion. Os digwydd i'r tvwydd fod yn oer, bydd ei waed yn sicr o gynhesu yno ac os bydd yn ddiwrnod mwll, bydd yn sier o gael ei gadw yn effro, a chaiff lawer byd o ddifyrwch yn y fargen. Yn y cwrdd diweddaf, vr oed v doetbion yn fwy hwyliog nag arfer. YmddergvK fod rbyw afon wedi ei llygriT My 11 ai Mr Howell Gee fod yr arolygydd wedi camarwain v Cyno-hor- mynai'r Henadur J. T. Hughes nad oedd hyn yn ffaith, a dyna lie bu ymgyndynn fair. Y diwedd fu mabwysiadu adroddiad yr arolygydd fel yn wir a phan ofynodd y swyddoZ hwnw am 2"fhl- iad yn ei gyfiog, yr oedd teimlad c/0 ^vffredinol y dylai ei gael. ARDDANOOSFA GEFFVLAU. Ddydd Gwener, cynaliwyd arddangosfa geffyi- au yn Brynllithrig, yr hon a byrwyddid gan Mr P. P. Pratt. Dteth tua 300 0 eeffylau yn nghyd, ac yr oedd y mwyafrif ohopynt yu gyf- ryw na welir eu gwell yn addangosfeydd goreu'J" wlad. Yn y gystadlenaeth i geffylau neidio, enillwyd y wobr o 10p a chwpan arian gU1 Mr Thos. Roberts, Ranetagh Street, o ddinas y Gymro, ac elai y ceffyi dros y cloddian fel aderyu- Cyflwynid yr elw at yspyttai Rhyl a DinbycL Mae c\vyn drun mewn rhan o'r DyfiFryn yma fod rhyw leban o Lararmon yn lai, pan dd'igwvddo gael bargen led dda mewn ffair ar werthu hen ecFf- ylau, yn yfed gormod. ac yn myn'd adref berfedrl- ion o'r nos ta.n floeddio ac ysgrechain beth ydyw d o ran ei grefydd (?) a'i bolitics fel na fedr pobl d u- wyd ddim cysgu yn eu gwelyau gan ei drwst. CLYWEDOG.

Mae mwnwy" Aberdar wedi pleidleisio yn erbyn nndrefn y llit.hr-raddfa (sliding scale). Caod 2,360 yn erbyn a 2,132 o bIaid-mwyafrif yn erbYD, 228. J 17 RHAGFARN. MAB yn ffaith hynod, ond gwir, fod canoedd O bold yn glynu mor g}mdyn wrth yr hen syniadau fe] aa roddant brawf ar unrhyw nwydd neu gynllun ncuvydd gynygir i'w sylw, beth bynag fydd ei ragoriaeth. Nid yw hyn yn iawn. DyJai pawb ohonom ystyried a cheisio sylweddoli ein bod yn byw mewn oes fvii- yddol. oes y gweJIiantau. ac oes y darganfyddiadau. Mae lledaeniad cyffredmol addysg wedi dwyn dargan- fyddiada-u lluosog a phwysig yn v gwahanol wyddorau'. Dynumwn a,lw sylw pawb sydd yn canfod mai yn y blaen niae yr oes yn myned at y meddvglyn anrnhri.4- iadwy hwnw sydd yn gyd-ga«gliad godido? o'r hyn sydd f ed d y £ in iaeth ol yn holl brif-lysiau y "byd liys- ieuol, sef Quinine Bitter., Ma.e pawb ,y(I d wedi rhoddi" prawf teg" arnc vn gorfod cvdnabod ei rinweddau a'i deilyngdod, ê1n 'n rhoddi y ganmnliaeth uchaf iddo. illedrlyglvii 1 lysieuol yw, a cbynwypa rinwedda.u iaehaol ac f- haol Quinine, Sarsaparilla. Saffrwn, Lafant, 1 Hew, Cynghaw, Crwynllys, ac amryw chwer^ a melus-lysiau rhagorol eraill. Gocheler efely ohono. Gwerthir mewn poteli 2s 9c a 4s Go yr gan bob fferyllydd, neu drwy y post am y j rj i uchod yn uniongyrchol oddiwrth y gwneutfmrwv- — Quinine Bitters Manufacturing Co., £ imd" Lknel'lv South Wales.