Y Cymro

Cigydd o Caernarfon mewn helbul. Y N llys ynadol Salford, Manchester, dydd Mawrth, cyhuddwyd David Evans, cigydd, Caernarfon, o geisio gwerthu buwch afiach ac annghymwys i'w bwyta., yn y farchnad. Yn ol tystiolaeth y meddyg dyoddefai y fuwch oddiwrth dropsi, a f hoddodd yr ynad orchymyn ei bod i gael ei chladdu. irwywyd Evans i 5p a'r costau, neu fis o garchar.

Yn Wyddgrug, ddydd Sadwrn, cynaliwyd cynad- aa chwarterol o Gymdeithas Gyd-weithredol °gledd Cvmru a sir Caer, dan lywyddiaeth Mr Langley, Coedllai.

Dyffryn Clwyd. MAE swn y frwydr wedi dystewi yn y pellder, a'r ffermwyr ar ol y cyffro wedi dychwelyd at y gweir- iau a goruchwylion eraill. Gwelir llu o ddyeithriaid beunydd yn talu ymweliad a. ni, a gallem feddwl oddiwrth eu gwynebau siriol fod Dyffryn Clwyd yn fath o baradwys. Ddydd Llun yr oedd miloedd I ohonynt yn ymddifyru eu hunain yn y llenyrch swynol hyn, a diau fod trefwyr Rhyl. Dinbych, Rhuthyn, a thrigolion y llanau cylchynol, wedi trymhau eu llogellau wrth weini arnynt. Cant fantais yma i edmygu mawredd y mor, ac i yfed ei awelon iachus, i ddriogo'r bryniau a chasglu blodau coch y grug ar eu copaon, i rodio yn nghiliau y dyffryn hyd y dolydd meillionog ar loew fin grisial afonydd," ac i fwynhau tawe'wch nad oes ond brefiad dafad, can aderyn, neu furmur y gor- nant, i dori arno. Nid yw'n rhyfedd eu bod yn edrych ar lanau'r Glwyd fel rhodfeydd Eden, ac fod eu cyrph a'u hysbrydoedd yn adfywhau yn nghanol y fath wynfydedd swynhudol, lie mae pob peth yn sanctaidd, a dim ond dyn yn halog, fel y dywed y bardd hwnw. Mae piant yr sgolion Sul hefyd yn parhau i fyned ar eu gwibdeithiau, a gallem feddwl mai ar ben y bryniau cylchynol y maent yn cael mwyaf o bleser. Angleidd.—Mae Angau yn taflu ei gysgod du dros lesni haf, a gwneir Dyffryn Clwyd, er teced yw, yn ami yn Ddyffryn Moab. Yr wythnos ddiweddaf bu farw Mr R. Methven Roberts, Plas-yn-Green, a chymerodd ei angladd le nawn ddydd Gwener yn Eglwys y Drindod, Trefnant. Daeth torf Iuosog yn nghyd, a gweinyddwyd gan Canon Lewis, yr hwn a draddododd bregeth angladdol i'r ymadaw- edig. Milwyr. -Bu canoedd o wirfoddolwyr sir Lan- caster yn gwersyliu yma yr wythnos ddiweddaf. Gan fod golwg mor ddiniwed arnynt, nid oedd neb o'r Dyffrynwyr yn arswydo rhagddynt. Dywedir iddynt oil fwynhau eu hunain yma, ac addawant d-%Iu ymweliad eto a ni y flwyddyn nesaf er myned drwy eu hymarferiadau milwroL Ymddygasant yn deilwng, ac ychydig gwyn ddygid yn eu herbyn. Cynghorwyr Rhuthin.-Ddydd Mercher, bu Cynghor Rhuthyn yn ystyried cwestiwn y dw'r, ac wrth wneud aeth mwy nag un o'r Rabbiniaid trefol dros ei ben i ddwfr poeth. Mewn cyfarfod blaen- orol cwynid fod y dwfr yn anmhur, ac felly yn an- nghymwys i'w yfed, ac fel prawf o hyn daeth un o'r cynghorwyr a photelaid ohono yn ei logell i'r cyfarfod, ac yr oedd amryw benbyliaid ynddo. Rhoddwyd rhybudd y byddai i'r mater gael ei ddwyn yn mlaen yn y cyfarfod presenol, yr hyn wnaed. Wedi trafod y cwestiwn yn ham- ddenol am beth amser, aeth yn ddadl boeth rhwng Mr John Roberts a Mr R. P. Davies, a dechreuodd y dwfr ferwi, ac yn nghwrs yr ymdriniaeth cododd Mr R. P. Davies i siarad, a phwyntiodd at Mr John Roberts, a dywedodd wrtho :—" Chwi allwch chwerthin, mwnciod a gwallgofiaid sy'n chwerthin." Erbyn hyn yr oedd yr ager yn llanw'r ystafell, ac er fod y Cynghorydd Rouw, capten y tan-frigad, yn bresenol, methwyd a rhoi'r tftn allan, ac yn nghanol mwg a chynhwrf, terfynwyd y gweithred- iadau. Tybed, mewn difri, nad oes gan y doethion hyn rywbeth gwell i wneud na chyneu tan digofaint acymdderua'ugilydd. Nidi hyn yr etholwyd hwy, ac y mae llygad y trefwyr arnynt erbyn yr etholiad nesaf. Llanelwy. Y n llys ynadol y ddinas hon ddydd Iau, dygwyd yn mlaen yr achos gohiriedig, pan gyhuddid William Jones o ymosod ar Thomas Wynne noson etholiad Bwrdeisdrefi Fflint. Dirwy- wyd ef i lp 18s 6c, yn cynwys y costau. Damwain.-Yn Yspytty Dinbych dydd Mercher, cynaliwyd trengholiad ar gorph Elias Jones, Pwll- glas, Rhuthin, yr hwn gyfarfu a damwain ddydd Sadwrn, ac a fu farw mewn canlyniad. Ymddengys iddo syrthio o wagen ger Pont Glanywern tra'n myned adref o Ddinbych. Nid oedd wedi tori un asgwrn na derbyn un niwed allanol. ond yn ol y dystiolaeth feddygol yr oedd wedi derbyn niweidiau mewnol tost. Wedi gwrandaw amryw dystion, dychwelwyd rheithfarn o Farwolaeth Ddam- weiniol." Ynadon Rhuthin.-Ddydd Llun, cynaliwyd y llys arferol, pan y dygwyd 11 o achosion yn mlaen- mwy o lawer nag arfer. Nid oedd ond dau ynad yn bresenol, sef Mr J. W. Lumley a Dr J. R. Jenkins. Gofynwyd i Mr Lumley arwyddo gwys yn erbyn un o drigolion y fwrdeisdref, ond cyn gwneud, gwnaeth ymholiad, a chafodd fod dau ynad wedi gwrthod arwyddo eu henwau wrtho, ac wedi esgusodi eu hunain ar y tir fod cyfeillgarwch rhyngddynt a'r tr< seddwr. Dywedodd Mr Lumley na ddylai un ynad wneud gwahaniaeth rhwng y naill berson a'r Hall pan ofynid iddo wneud dyled- swydd gyhoeddus.

-v- Y Cynadledd Wesleyaidd. ( Parhad). COFFA AM GYFFILUOy YMADAWEDIG. CYFEIRIWYD gyda pharch mawr ac mewn teimlad hiraethus at y golled a gafodd y Cyfundeb yn ystod y flwyddyn trwy farwolaeth John Dyson o Sheffield, Henry B. Harrison o Manchester, ac Edward Hutchinson o Liverpool. YR ACHOS MEWN GWLEDYDD ERAILL. Yr oedd y cyfarfod a gafwyd i wrando adrodd- iadau am sefyllfa gwaith yr Arglwydd mewn gwledydd eraill, yn un neillduol o livyddianus. Traethodd Dr Henry J. Pope a Dr Dewart, am y gwaith ardderchog ag sydd yn cael ei gario yn mlaen yn Canada. Cynrychiolid Ffrainc gan y Parch Onesime Prunier, B.A., Dr McMullen a Mr Robert Clarke a siaradent dros yr Iwerddon, a mynegodd y Parch W. J. Hacker am lwyddiant y gwaith yn Neheudir Affrica. Ond y digwyddiad mwyaf dyddorol o'r oil ydoedd cyflwyniad y Baron- ess Laugenau o Vienna, i'r cyfarfod gan y Parch F. W. Macdonald. Ymddangosodd yr "etholedig Arglwyddes o dan deimlad dwys pan gododd y gynulleidfa fawr ar eu traed i'w chroesawu, a dywedodd yn ostyngedig ac yn wylaidd, Yr hyn a wnaed genyf fi a wnaed i'r Arglwydd Iesu." ADDYSG. Pasiodd y Gynadledd benderfyniad cryf yn annghymeradwyo roddi dim cynorthwy o drysorta'r wlad at Ysgolion Gwirfoddol, oddieithr eu bod yn cael eu llywodraethu gan gynrychiolwyr cymhwys ar ran y wlad, a phenodwyd pwyllgor i eistedd yn ystod y flwyddyn i ystyried y mater, ac i gyd- weithredu, os bydd angea, gyda chynrychiolwyr enwadau eraill. YMWELWYR. Penodwyd y Llywydd a'r Parch J. Samuel Jones i fod yn ymwelwyr dros y Gynadledd y flwyddyn nesaf a Chyfarfod Talaethol Deheudir Cymru, a'r Parc in H. Price Hughes a J. E Clapham i ymweled 3, Chyfarfod Talaethol Gogledd Cymru. Y TALAETHAU CYMREIG. Y Parch Hugh Jones a ddewiswyd yn gadeirydd Talaeth Gogledd Cymru, a'r Parch John Evans a etholwyd yu gadeirydd Talaeth y Deheudir. SEFYDLIADAU Y GWEINIDOGION YN NHALAETH GOGLEDD CYMRU AM 1895-96. Hugh Jones, Cadeirydd. Edward Humphreys, ysgrifenydd arianol. Dinbych-David Jones, i newid dau Sul yn mhob chwarter gyda gweinidogion cylchdaith Rhyl. Rhyl Ishmael Evans, John Kelly, Prestatyn, Rhyl; Richard Williams, William Hugh Evans, Uwchrifiaid. Rhuthin—John Felix. Corwen-Richard Hughes, i newid ddau Sul yn mhob chwarter gyda gweinidog cylchdaith Rhuthin. Llangollen-Robert Curry. Cefn, Rhiwabon—John Evans, i newid ddau Sul yn mhob chwarter gyda gweinidog cylchdaith Llangollen. Coed poeth, Gwrecsam—Lewis Owen, David Jones, Grwrecsam Richard Hopwood, Brymbo, Gwrecsam. Llanrwst-John Price Roberts, John Owen Parry, Penmachno, Bettws-y-Coed Robert William Jones, Eglwysbach. Abergele-Rowland Rowlands, J. Wesley Hughes, Llanddula-s. Conway-Owen Evans, Thomas Charles Roberts, Colwyn Bay. Llandudno—Robert Lewis, i newid ddau Sul yn mhob chwarter gyda gweinidog cylchdaith Conway. Lerpwl, Shaw Street-J. Robert Ellis, Evan Evans, William Caenog Jones. Bootle: William Jones, Owen Lloyd Davies, Uwchrifiaid. Mynydd Sion: John Hughes, Richard Morgan, Birkenhead; David Gwynfryn Jones, Ashton-in-Makerfield, Newton-le- Willows, Lancashire.! Cenadaeth Gymreig—Owen Hughes, Widnes. Treffynon-Daniel Marriott, Philip Price, Caerwys; Richard Hughes, Uwchrif. Llanasa, Treffynon—Moses Roberts, John Smith, Ffynongroyw, Treffynon; Peter Roberts. Mostyn, Uwchrif. J Bagillt, Treffynon—Henry Hughes, Richard Mor- gan, Caer Thomas Roberts, Fflint. Wyddgrug-Thomas Owen Jones, Philip Williams, Coedllai; Thomas Thomas, Gwernymynydd, Wydd- grug, Uwchrif. Beaumaris-John Cadvan Davies, Aneurin Lloyd Hughes, Llangefni. Amlwch-Nichollas Roberts, i newid ddau Sul yn mhob chwarter gyda gweinidogion cylchdaith Caer- gybi. Caergybi- William Evans, Peter Jones, Aberffraw. Caernarfon—Hugh Hughes, David Angel Richards, Porthdmorwig, Bangor David Thomas, Penygroes Robert Garrett Roberts. Penisa'rwaen, Owen Wil- liams, Uwchrif. Banor-Edward Humphreys, Rich. Lloyd Jones, Hugh Owen, Llanfairfechan. Golygydd a Llyfrydd -Robert .Tones, Bangor. Tregarth, Bangor-Hngh Jones, Thomas Hughes, Bethesda, Bangor; Owen Madoc Roberts, Rhiwlas. PwllheIi-D. Anwyl Williams, Morris Edward Jones, (Jriccieth. Porthmadog—William Thomas, Rich. Mon Hughes, Blaenau Ffestiniog Evan Davies, Talsarnau; Grif- fith Jones, Uwchrif. Dolgellau ac Abermaw—Peter Jones Roberts, Aber- maw S. Parry Jones, Dolgellau. Towyn-Robert-iones, Thomas Hughes, Aberdyfi. Llanfyllin-John Pierce, Joseph Owen, Llanfechan, Croesoswallt; John Jones, Llansantffraid, Croesos- waHt, Uwchrif. Llanrhaiadr, Croesoswallt-David Owen Jones, W. Owen Evans, Croesoswallt; Thomas Davies, Llan- gedwyn, Croesoswallt. Llanfair, Trallwng-Edward Jones, Edward Mos- tyn Jones, Meifod, Trallwng. Hanley, Stoke-on-Trent—Hugh Curry. Stockton-on-Tees—David Morris. D.S.—Hugh Curry a David Morris i weithredu dan gyfarwyddyd cadeirydd y dalaeth.

Jj^OOTBALL OATS, a Summer purifier. FOOTBALL OATS, not heating like Oatmeal. FOOTBALL OATS, for Breakfast and Supper FOOTBALL OATS, contain Phosphates and Nitrogen. FOOTBALL OATS, prevent Constipation and Gout. FOOTBALL OATS, prevent Rheumatism and Bile. FOOTBALL OATS, prevent Dyspepsia. FOOTBALL OATS, provide pure blood. FOOTBALL OATS, provide healthy complex- ions. FOOTBALL OATS, produce wholesome sleep. FOOTBALL OATS, British Medical Journal commends. FOOTBALL OATS, Lancet commends. FOOTBALL OATS, Hospital commends. FOOTBALL OATS, cook in 10 minutes. FOOTBALL OATS, superior to Foreign Oats. FOOTBALL OATS, no woody flavor. FOOTBALL OATS, Delicious, Sweet Nut- flavor. FOOTBALL OATS, very strengthening. FOOTBALL OATS, from all Grocers. FOOTBALL OATS, take no others. COLEG Y GOGLEDD, BANGOR. (UN C'R COLEGAU YN Y BRIFYSGOL GYMREIG) Prifathraw: H. R. REICHEL, M.A., Gydag 11 o Broffeswyr, 3 o Ddarlithwyr, a 14 o Athrawon eraill. D EOHREU A y Tymhor nesaf Hydref 1, 1895. Parotoir ar gyfer Arholiadau Prifysgol Cymru ac eiddo Prifysgol Llundain, y Cwrs Meddygol yn Mtirifysgolion Edinburgh a Glasgow, ac arholiadau eraill, Rhoir addysg arbenig mewu Amaethyddiaeth ac Electrical Engineering. Mae yn y Coleg Adran Normalaidd. Cynygir dros 20 o Ysgoloriaethau, yn amrywio mewn gwerth o £ 40 i 210 y flwyddyn, i'r rhai fyddo'n ymaelodi yn y Coleg gyda dechreu y Tymhor nesaf. Bydd haner yr Ysgoloriaethau yn gyfyngedig i Gym- ry. Dectireua yr arholiad am danynt Medi 17. Ceir pob manylion gan JOHN EDWARD LLOYD, M.A., Ysgrifenydd a Chofrestrydd. -_u_- ATHROFA PRIFYSGOL CYMRU ABERYSTWYTH. PRIF ATBRAW T. F. ROBERTS, M.A. CYNWYSA y cwrs o Addysg y puotoad angen- rheidiol am Raddau yn Mhrifysgol Cymru a Phrifysgol Llundain, am Ysgoloriaethau yn Rhyd- ychen a Chaergrawnt, ac am astudiaeth feddygol yn y Prifysgolion hyn ac yn yr Ysgotland. Gall meibion a merched a dderoynir i'r ADRAN NORMALAIDD fyned trwy y cwrs gofynol at fod yn Athrawon ac Athrawesau Trwyddedig, ac ar yr un pryd barotoi am y gradd o B.A. neu B.Sc. Y mae y swm a dderbyniant fel Ysgolorion y Frenhines yn ddigon i'w cynal yn Aberystwyth am dymhor eu hefrydiaeth. Yn yr ADRAN AMAETIIYDDOL cyfrenir yr addysg mewn Amaethyddiaeth a phynciau perthynasol sydd yn gymhwys i Amaethwyr, Goruchwylwyr Tir, Athrawon mewn Amaethyddiaeth, &c., a rhoddir parotoad ar gyfer Arholiad Cymdeithas Amaethyddiaeth Frenhinol Lloegr. Lletya y myfyrwyr mewn tai yn y dref, a'r merched dan arolygiaeth Miss E. A. CARPENTER, mewn neuadd eang wedi ei darparu ar eu cyfer. Cynelir Arholiad yn mis MEDI, pryd y cynygir nifer helaeth o Ysg >loriaethau, rhai yn ago red ac eraill yn gyfyngedig i Gymry. Am bob manylion ymofyner a T. MORTIMER GREEN, Cofrestrydd. "ElJenau Athropeth Foesol," (Yr unig lyfr yn ein hiaith ar y gangen hon o wybodaeth). Pris is. Trwy y Post, is ic mewn Ilian, 1/6. Mae pawb sydd i ryw fesur yn hoff o olrhai i Gwirioneddau Ysgrythyrol yn rhwym o deimlo dyddordeb mewn Athroniaeth Foesol. Danfoner at yr Awdwr, Rev. JOHN JONES, Tuebrook, LIVERPOOL. There are no more vigorous compositions in the whole field of Welsh Literature than Goronwy's Letters. The epistles con- tain a faithful transcript of Goronwy's life, his difficulties, his feelings, his passionate love of country, his enthusiasm for the Welsh language and literature. The Letters are couched in perfect idiomatic Wel.cih. Westerii Mail, Mehefin 21, 1895. Prls Swllt. Trwy y Post, Is. lc. Llytliyrau Goropy Owen"; Tan olygiaeth 11 Proff. J. MORRIS JONES, M.A., •r< Coleg y Brifysgol, Bangor. LERPWL: Cyhoeddir gan 1. FOULKKS, 18, Brunswick Street Dim ond ychydig gopiau yn wed dill. Gwaith Barddonol Eben Fardd, Am 7s. 6ch. Trwy y Pest, Ss. YR ydym wedi prynu yr holl Stoc o Waith y Prif-fardd Enwog o Glynog, ac er irwyn clirio, gwerthir hwy wedi eu rhwymo yn fcardl mewn Ilian am T'S. 6ch. yr un-tua hantr eu pris ar y cyntaf. ISAAC FOULKES, 38, Brunswick Street, Lerpwl. PRIS SWLLT, Trwy Post ar dderbyniad Is. lie. 2 "CANIADAU ELFED." Ail Argraphiad yn awr yn barod. ALLAN O'R WASG, PRIS SWLLT, Trwy y Post, Is. ljc. 2 "TRI CHRYFION BYD," "PLESER A GOFID," CYBYDD-DOD ac OFERE. DD: » Tair Antarliwt o waith TWM 0NANT. I FOULKES, 18, Brunswick St,, LIYflRPOJL. Important Announcement. Q-WALIA HOUSE, 8 & 9, Upper Woburn Place, Londoq, W C. CHANGE ol PROPRIETORSHIP The above well-known Private Hotel is no\v under the immediate Superintendence of the new Pro- prietress, MRS. JONES, who hopes by persona attention to the Comforts of Visitors, again to make GWALIA HOUSE "A HOME FROM HOME. I Telegraphic Addreas-" Gwynva, London. -ARGRAPI'L U- o bob math, Cymraeg a Saesneg, y n Swyddla'p CYMRO."

ni fu y si hwnw, gellir credu, yn hir cyn cyr- baedd clust Robin y Glep, a thaenodd Robin ef i bob dust yn mbell ac yn agos. Cerddai lawer a llafuriai yn galed, i daenu y chwedl trwy y wlad, gan wneud sylwadau arni ac yr oedd yn chwydcb yn rhyfedd dan ei ddwylaw bob dydd. Yr oedd llawer yn meddwl y peth yma, a llawer yn credu y peth arall, a rhywrai yn dweyd fel hyn, a'r lleill fel acw,' meddai Robin ac yr oedd meddwl a chred, a Ileferydd yr oil, yn ol ei dystiolaeth ef, yn cynwys pethau a dueddant i daflu drwgdybiaeth ac nad oedd Miss Evans hithau ddim yn angel mor bur ag y tybid ei bod; ond fel yr oedd yn ffodus, nid oedd neb yn dal fawr iawn ar ddim a ddywedai Robin, fel y dywedais o'r blaen ond yr un pryd, yr oedd ei ddiwydrwydd yn v gwaith i gadw ei stori yn fyw, gan achub pob cyfleustra i'w mynegi i bawb, a'r wybyddiaeth gyffredinol o'r ffaith fod y boneddwr yn mynych alw yn yr Hafod Ganol, ac na byddai byth yn galw mewn un ty arall, yn effeithio i ryw radd ar luaws yn y gymydogaeth. Vr oedd rhaiyn bur genfigenus at Miss Evans, oherwydd y sylw a dalai y boneddwr iddi, ac yr oedd derbyniad croesawus i Robin a'i chwedl yn y tai hyny. Cai lonaid ei fol o fwyd ynddynt bob tro, a l'onaid ei logellau i fyned adref hefyd yn ami. (I barhau). --0-