Y Cymro

Politicaidd. Y MAE gan rhyw ouebydd dienw lythyr maith yn y Daily Post am ddydd Liun yn cwyno yn nghylch ymddvgiad arglwyddaidd, anesboniad- wy, a dirmygus yn fynych, Mr Lloyd George tuag at ei etholwyr. A chaniatau fod pob peth a ddywedir yma yn wir, yn enw pob rheswm, pa adeiladaeth i ddarllenwyr cyffredinol y Post ydyw y cyhuddiadau llechwraidd hyn yn erbyn un o'r aelodau Cymreig goreu ? Oni chyhoeddir papurau Seisnig yn sir Gaernarfon, os yw y cyhuddwr yn ormod o wr bynheddig i ddweyd ei gwyn yn Nghymraeg ? Gresyn nad ellid perswadio Mr Rathbone i beiJio ymddiswyddo. Byddai hyuy yn arbed y ddryghin sy'n bygwth y rhanbartb a gynrych- iola. Credwn mai dewisiad doeth a wnaed gan Ryddfrydwyr Bwrdeisdrefi Maldwyn canys y mae Mr Willans yn ddyn o gyneddfau meddyliol cryfion ac 0 egwyddorion politicaidd iach. Dechreuir holi yn anmheus etc- a eUygir y Mesur i Ddadgysylltu yr Eglwys yn Nghymru yn mlaen y Senedd-dymhor nesaf yn ol rhagleu ac addewid bendant y Llywodiaeth. Fe'i dar- llenir ddwywaith yn y Ty, ebe gohebydd Lluu- dain y Mercury-gwr pur graff yn gyffrediii- ac fe'i gadewir ar drothwy y trydydd clarlleniad. I ba beth yr eir i'r drafferth o basio biliau trwy Dy'r Cyffredin," ebe Mr. Sexton, i Dy'r Arglwyddi eu lluchio yn ol i'n gwynebau ?" Tybed y rhaid newid Ty yr Arglwyddi cyn y ceir cydraddoldeb crefyddol yn Nghymru. Deallwn fod amryw o aelodau Sel.ecldul a'u bryd ar ymddiswyddo, ac yn eu plith Syr Jas. Whitehead a Mr J. A. Picton—y ddau a gyn- rychiolant Leicester; ac y mae Mr P. A. Chance yn rhcddi etholaeth Kilkenny Dd<heuol i fynu,

o Syr C. Osborne Morgan a'! Etholwyr. Nos Fawrth, rm Syr G. 0 Morgan, A.S., yn anerch ei etholwyr yn Rhosllanerchrugog. Yn nghwrs ei araith, sylwodd ar y ddadl yn nghylch reiltfordd y Rhos yn mhwyllgor Ty'r Cyffredin, a datganai ei foddhad fod Mesur y Great Western wedi ei daflu allan gan y pwyllgor hwnw. Tra parhai ef i gyn- rychiod y rhan hono o'r wlad, byddai iddo sefyll i fynu dros hawiiau a dymuuiadau ei etholwyr. Ni phetrusodd erioed yn nghylch cefnogi Mesur yr Wyth Awr. Barnai fod wyth awr yn gymaint ag a allai uurhyw ddyn neu fachgen weithio tan y ddaear. Pleidleisiodd yn erbyn gweliiant Mr Thomas i adae! hyny at ddewisiad lieol, oherwydd fod arno eisiau y mesur, yr holl fesur, a dim end y mesur. Sicr oedd na cheid dydd o wyth awr o fane i fane os na byddai i'r mesur basio. Cyfeir- iodd at Gyllideb Syr W. Harcourt tel cyllideb y gvveithiwr, ac yr oedd wedi ei sylfacnu ar egwydd- or ysgrythyrol, sef y disgwylir llawer oddiwrth y sawl a dderbyniodd lawer. Mae'r ffordd i Ddad- gysylltiad a Dadwaddoliad wedi ei phalmantu. Dyna.'r mesur yr oedd pobl Cymru wedi gosod eu bryd arno. Addawodd Arglwydd Rosebery iddo y byddai y cyntaf neu yn un o'r ddau gyntaf i ddod gerbron y Sensdd y Sesiwn nesaf. Llawenychai am hyn, oblegid oinai os na fyddai y cyntaf, yr oedd yn bosibl na ddeuai gerbron o gwbl. Cynyddai barn gyhoeddus yn ffafr y mesur yn gyflym trwy'r deyrnas, a daeth hyn oddiamgylch i raddau trwy weithredoedd yr esgobion eu hunain ac uwchlaw pawb, drwy Esgob Llanelwy. Prif amcan yr Es- gob a'i gefnogwyr ar y llwyfan a thrwy y wasg oedd iselhau a dirmygu y Cymry, a llethu a darostwng eu bywyd cenedlaethoi. Wrth gyfeirio at Dy'r Arglwyddi, dywedai Syr George ei fod yn ami yn gofyn iddo, i hun am ba hyd y byddai i'r weriniaeth Brydeinig ymostwng i oddef i'w mesurau gael eu llurgnnio a'u dryllio gan lywodraethwyr hunanol ? Yr oedd yn ffafr ail ddeddfwriaeth, ond i'w chyf- aosoddiad fod yn briodol a buddiol. Ond nid oedd Ty'r Arglwyddi felly, oblegyd pan fyddai'r y I Rhyddfrydwyr mewn awdurdod, gwrthodai bob- peth. Nis gellid gwella Ty'r Arglwyddi—yr oedd yn rhy ddrwg i hyny nis gellid ei blygu chwaith, oblegyd yr oedd yn rhy ys- tyfnig. Nid oedd dim i'w wneud ond ei ddifodi, yr hyn ddeuai oddiamgylch yn fuar. Gall- ent ddibynu y byddai Ty'r Arglwyddi yn un o brif gwestiynau yr etholiad nesaf. Buasai yn dda gan- ddo allu eu hysbysu pa bryd y byddai'r etholiad. Galleut fod yn sicr y deuai fel lleidr yn y nos, ar adeg pan na byddent yn barod iddi, ac anogai hwy i gadw eu pylor yn sych. Er nad oedd yn weith- iwr, ceisiai hyd eithaf ei allu i roi ei hun yn sefyllfa y iLifurwyr, i sylweddoli eu teimladau, ac i gario allan eu dymuniadau. Yr oedd wedi eu cynrychioli am chwarter canrif, ac nid oedd yn meddwl eu bod am gefnu arno yn awr. Y wir gredo Rydd- frydol ydoedd rhoddi yn nwylaw p.b bachgen a geneth y moddion drwy ba un y galluogid hwy i ymladd brwydr bywyd, i roi i bob dyn a dynes gyflog teg i fyw," i ddarparu at hen ddyddiau pob un oedd wedi byw bywyd anrhydeddus ryw- beth gwell na gweithdy'r undeb a bedd y tlottyu, ac i ddwyn tipyn mwy o lewyrch a chysur i gar- trefi y bobl-d,yna gredo y Rhyddfrydwyr ag y danfonwyd ef a'i gyd-aelodau i'r Senedd i'w cario allan, a thrwy gymhorth Duw byddai iddynt wneud hyny. Siaradwyd yn mhellach gan Mr Herbert Roberts, A.S.

Yr Esgob yn Cwadu. 0 BERTHYXAS i honiad Mr Lloyd George am yr esgobion yn yr ymdrafodaeth ar adroddiad y Cof- restrydd Cyffredinol parth cyfrifiad Cymru, mae Esgob Llanelwy yn dweyd, a siarad drosto ei hun, nad oes air o wirionedd yn y mynegiad. Ni ddarfu iddo anfon cylchlythyrau. Ni wnaeth ymhol- iadau gyda'r clerigwyr. Ni anfonodd ac ni dderbyn- iodd oddiwrth y Cofrestrydd Cyffredinol unrhyw hysbysrwydd ar y mater o gwbl. Mor fuan ag y gwelodd y mynegiad, pellebrodd at y Cofrestrydd Cyffredinol yn gofyn a oedd rhyw wirionedd ynddo, a derbyniodd oddiwrth y boneddwr hwnw yr ateb- iad calyol Dim sail i'r mynegiad y cyfeir- lwch ato."

o Y mae Mr. W. Llewelyn Williams,' B.A., newydd gyhoeddi pamphledyn bychan ar "Gym- ru Fydd," yn gosod allan amcanion a bwriadau y symudiad newydd hwn.

Costau Addysg. YN Nhy'r Cyffre I in, nos Fawith, Mr Acland, wrth gyflwyno ei amcan gyfr;f 0 drdul addysg am y flwyddyo, a sylwai ei fod yn gofyn am chwe' miliwn a haner o bunau at amcanion addysg, yr hyn oedd yn gynydd mawr ar y flwyddyn ddiweddaf. Elai pedair miliwn o'r swm hwn at ysgolion dyddiol a nosawl dwy filiwn i'r ysgolion dyddiol fel rhoddion a rhenid yr haner miliwn gweddill rhwng costau gweinyddiad a'r colegau hyfforddiadol. Achosid rhan fawr o'r cynydd bwn gan yr addysg rydd a gyflwynwyd gan y Weinyddiaeth ddiweddaf. Gallai ddangos y cynydd yn well drwy ddweyd fod cynydd presenoldeb ar gyfartaledd yn 1890 oddeutu 35,000 o blant ynl891, 32,000 1892, 126,000 a 1893, 229,000, yr hyn a gyfrifai am yr amcan-bris ychwanegol a gyflwynwyd dde- chreu y flwyddyn hon. Yr oedd hyn ynddo ei hun yn dra boddhaol pan ystyrid fod presenol- deb pob 102 o'r plant yn cynyddu yn ogyst d a'r cyfartaledd presenoldeb. Gwnaed cynydd mawr hefyd gyda phresenoldeb yn yr ysgolion nos. OberthyiTsiweithrediadDeddf Addysg y I Rydd, yr oedd pedair m liwn a chwarter ar y cofrestrau fel ysgolheigion rhydd ac yr oedd 890,000 yn talu am eu haddvsg, o ba rai ni thalai haner miliwn fwy na cheiniog yn wyth- nosol. Teimlent oil yn falch fod y wlad yn symud yn mlaen gydag addysg ganolradd fel ag i ychwanegu at fanteision y plant. Ceid prawf amlwg o hyn yn ngweithrediad Deddf Addysg Ganolradd Cymru. Hyderai pan geid adrodd- iad y Ddirprwyaeth Frenbinol, y gellid gwneud rhywbetb ychwaneg, nid yn unig i blant ysgol- ion elfenol, ond hefyd i blant y dcsbarth cyff- redin isaf, pa rai yn ami oeddynt dan anfanteii- ion mawr. Bron yn mhob cylch o fywyd, caffai'r dyn neu'r ddynes wybodus fantais neillduol ar yr anwybodus. Yr oedd yn argy- hoeddedig fod un amcan mawr o'u blaen oil, a hyny oedd dadblygu galluoedd a chymeriadau y canoedd 0 filoedd o blant oedd dan eu gofal, a rhoddi iddynt y manteision goreu i ddod yn mlaen yn y byd. Mr Herbert Lewis a ddywedai fod Mr Acland yn teilyngu diolchgarwch pobl y wlad yn gyff- redinol am weithredu fel y gwnaeth gydag ysgolion pentrefol. Dylai pobpeth a'i duedd i wneud ysgolion gwledig yn fwy iachus aceffeith- iol dderbyn cymeradwyaetb y Ty. Gwas4ai arnynt hefyd i gyfranu rhodd i Gymru at gael Amgueddfa. Mr Acland a atebodcl mai y Trysorlys oedd i benderfynu pa un a geid amgneddfa genedlaethol i Gymru ai peidio. Yn anffortunus, nid oedd gan y Dywysogaeth brifddinas, ac felly anhawdd fyddai lleoli yr amgueddfa. Ond pe sefydlid un, gwnai ei oreu i'w chynorth wyo yr un modd ag y gwnaeth gydag Amgueddfa Edinburgh a Dublin. Yr oedd gan Gymru gystal hawl i fenthyciad a Lloegr, a chyfa.rfyddai gais felly yn y ffordd fwyaf rhesymol. Syr F. Powell a alwodd syhf at y gwahan- iaeth yn y rhoddion gyfrenid i'r colegau Saesneg a'r rhai Cymraeg. 15,000p oedd y rhodd at y 11 golegau Lioegr, a 12,000p at golega1! Cymru. Yn Lioegr yr oedd 11 o golegau, tra yn Nghym- ru nid oedd ond tri. Nid oedd rhif y myfyrwyr Cymreig yn ddigon i gyfreithloni gwario y fath swm. Mr Brynmor Jones a ddaliai nad oedd rheswm gwell dros y bleidlais bresenol na'r ffaith fod yn agos i 6,000 o ddynion ieuainc wedi derbyn addysg uwchraddol yn ystod y deng mlynedd er pan sefydlwyd dwy brifysgol yn Nghymru.

-0 Arwest Clan Ceirionydd. CYNALIWYD yr uchod ddydd lau yn Nhrefriw. Daeth cynulliad mwy nag arferol yn nghyd. Lluddiwyd yr Henadur Samuelson (Tuucl Lleif- iad) drwy afiechyd rbag llywyddu cyfarfod y boreu. Am haner awr wedi deg, ffurfiwyd gor- ymdaitb i'r orsedd, yr hon a lywyddid gall Gwilym Cowlyd, Llanrwst. Urddwyd lluaws yn feirdd, ofyddion, a cherddorion, a hysbyswyd nad oedd neb yn deilwng o'r wobr, rhoddedig gan Gwilym Cowlyd, am bryddest y gadair. Yn y prydnawn, yn y Neuadd Gyhoeddus, cymerodd y cystadleuaethau cerddorol le. Y beirniaid oeddynt Tubal Lleifiad, Penfro (y Parch. W. Morgan, periglor Glan Conwy), a Myrddin (Mr. T. T. Marks, Llandudno). Yr Henadur Samuelson, wrth agorygweithrediadau, a ddywedodd fod yn fater o longyfarchiad fod yr ymgeiswyr yn rhifo mwy nag y disgwylid, ffaith a obeitbiai oedd yn dystiolaeth o'r cynydd yr oedd yr adran hono o'r Eisteddfod yn wneud. Prophwydai y byddai i'r arwest hon cyn bo hir ddyfod yn adnabyddus fel un o'r prif fanait i arholi ymgeiswyr am urddau cerddorol (cymer- adwyaeth). Ar yr un pryd gofidiai nad oedd ymgeiswyr ar y dadganiad goreu o'r anthem, gan ei fod yn bryderus am weled cynydd yn cael ei wneud gyda'r rhan hon o ganiadaeth y cysegr. Mewn perthynas a phrinder cerddoriaeth olfer- ynol yn Nghymru, dywedodd mai ei ddymnniad ef bob umser ydoedd gweled y crwth a'r delyn yn cymeryd gafael d(lyfnaeli na' ljyn ddarfyntyn Nghymru hyd yn hyn. Wrth derfynu, dywed- odd fod henaint yn ei analluogi i gymeryd rhan mor flaenllaw gyda cherddoriaeth delynol ag y dymunai, ond mor bell ag yr oedd yn abl byddai iddo roddi pob cefnogaeth y,j ei allu (cymerad- wyaeth). Yna aethpwyd yn mlaen gyda'r cys- tadleuaethau, a rhoddwyd gwobrwyon i r;d am ganu unawdau soprano, tenor, a bass. Dyfarn- wyd y wobr gyntaf am unawd ar y delyn i Tel- ynores Menai, ac i Master Marshall am yr unawd ar y berdoneg. Enillydd y wobr ar yr unawd tenor ydoedd Iago Ffraid (Mr. J. Smith Jones), Glan Conwy.

-(\- I adolygu rhestrau etholiado! Gogledd Cymru a Chaerlleon, penodwyd swyddog ychwanegol, sef Mr William Evans, Merthyr Tydfil. Galwyd Mr Evans i'r Bar tuag ugain mlynedd yn ol, ac ymsefydlodd ar gylchdaith y De. Mae wedi ysgrifenu llyfr cyfreithiol hefyd, yr hwn a ddy- fynir yn ami mewn achosion o hawl am ad- daliad.

Lleol. I MAE'n hyfrydwch genym ddeall fod ein cyd-ddinesydd Mr Thomas Edwards, Tarleton Street, at afiechyd peryglus yr hwn y cyfe-iriasom yn ein rhifyn diwedd- af, gryn lawer yn well. UNDEB PBEGETHWYR CYMREIG LIVERPOOL.—Bryd- nawn Sadwrn diweddaf, bu aelodau'r Undeb uchod yn mwynhau eu hunain yn awelon iachus West Kirby. Daeth nifer dda o'r frawdoliaeth yn nghyd. -W.R. J Y MAE ein cymydog diwyd Dr. Nevins, awdwr Hyfryn a gyhoeddwyd yn ddiweddar ar Wales under the ludors, yn awr yn brysur wrth y gwaith o ddar- paru Ilyfryn arall i'r Wasg ar Gymru, yn dangos y gwasanaeth a wnaeth urddasolion yr Eglwys i len- yddiaeth Cymru. Cynorthwyir y Doctor gan y Prif- athraw John Owen, cyn-Ddeon Llanelwy. DYWEDAI Porcupine fod rhyw gweryl rhwng ein cydwladwr, Mr Joseph Rees, y perchenog gweddoedd mwyaf yn Lerpwl, a'i gertwyr, parth gweithio tros amser; a pharodd Mr Rees i dwrneiod ddanfon at berchenogion y papyr a nodwyd yn hawlio ymddi- heurad neu yn bwgwth y gyfraith athrod. Lied speitlyd ydyw'r Gol. o'r bygythiad. HUYTON QUARRY.- Y dydd Sadwrn o'r blaen oedd diwrnod mawr treat Ysgol Sul y lie uchod. Y ffordd ddewiswyd eleni i gael hyn oedd llogi seindorf bres a gorymdeithio o dan ein banerau chwyfiedig trwy Huyton, &c., ac yn ol i'r cap el i gael te, a gorphen y diwrnod mewn chwareuon diniwed mewn cae cyfagos. Cafodd pob plentyn faich bychan o bethau da bwy- tadwy i fyned adre hefyd. Yr oedd y tywydd yn dra hyfryd, a daeth mwy i'r te nag erioed. Llwyr ddi- hysbyddwyd pobpeth.

Marchnadoedd. YD. Lerpwl, Awst 21. Y farchnad yn gadarn, a'r gwenith wedi codi le y cental. Galwad bywiog- am y coch Americanaidd am 4s 4ie y canpwysCaliffornaidd, 48 10c i 4s lOie. Indrawn cymysg wedi gostwng Ac y cental yn y bore, ond cododd drachefn Ie erbyn yr hwyr, a gwnaed marchnad ynddo am 4s 11ie. Ceirch yn gwerthu'n araf, ond yn cadw'r prisiau blaenorol. Blawd Ceirch yn ddystaw, heb gyfnewidiad. Llundain, A.wst 21. Y farchnad yn gadarn, ond yn lied ddifywyd. Gwenith coch yn dal yn sefydlog, a gwenith gwyn ychydig yn uwch ei bris. Califfornaidd, 23s 6ch i 23s 9c; La Plata, 20s 60 i 20s 9c. Indrawn yn farw- aidd Danubaidd, 19s 4^c Odessa, 18s 6ch i 18s 9c. Haidd heb gyfnewid; Azoff, lis 9c. Ceirch yri ddystaw; Libau, lis 3c y 304 pwys; Petersburg, 118 6c i 12s 3c. Ffa yn gadarn am 22s, ond y pryn- wyr yn brin. Caer, Awst 18. Cyflenwad bychan o wenith, a masnach yn dawel. Cadwyd y prisiau blaenorol i fynu. Indrawn Ameri- cauaidd yn uchel ei bris, a'r prisiau yn ffafr y gwerth- wr. Gwenith coch, 3s 108 y 75 pwys haidd at fragu, 4s y 60 pwys; ceirch, 2s 10c i 3s y 46 pwys ffa, 5s 9c y 80 pwys; Indrawn, lls 6ch i 13s 6ch y 240 pwys. ANIFEILIAID, Caer-Awst 16. Cyflenwad da o anifeiliaid tewion, ond y prynwyr yn brin. Gwerthiant da i'r anifeiliaid goreu, ond cryn lawer o'r stoc sal heb eu gwerthu. Cadwyd y prisiau blaenorol i fynu. Gwartheg godro, 14p i 23p; cyfloion, 12pi 19p; hespion, lOp i 13p; beffrod, 8p 113p styrcs, 5p i 7p; defaid, 14s i 32s. Salford, Awst 21. Nifer lluosog o wartheg yn y farchnad heddyw, a'r galwad yn fawr am danynt. Nid oedd cymaint o ddefaid ac wyn, ond y galwad yn fywiog, a'r prisiau yn uchel. Ychydig o loi, a'r fasnach yn well. Gwar- theg, 4-sc 1 6|c defaid, <j!2c i 8Jc wyn, 7c i 8Ac lloi, 4e i 6c y pwys. Birmingham, Awst 21. Cyflenwacl cymedrol o wartheg a defaid, a masnach dda. Biff, 4|c 1 t c molltgig 6^c i BJc cig lloi, 6c i 8c y pwys. Moch baewn, 8s 9c i 9s • nvrcs 4o i 10s; hychod, 6s 6c i 7s y scor. P7

At Gymdeithasau Darllen Gartref, &c YN BAROD MEDI 22, PUIS SWLLT, "Ilythyrau Goronwy Owen," Wedi eu manwl gydmaru a chopiau mewn ysgrif,"yn nghyda rhai llythyrau nad oeddynt mewn casgliadau blaenorol. DAN OLVGIAETH Y Proff, J. MORRIS JONES, M.A., COLEG BANGOR. I. FOULKES, Cyhoeddwr, 18, Brunswick Street, Liverpool. AT RAI AR YMFUDOI AMERICA.— American Line—United States Royal Mail Steamei'9» Passage to PHILADELPHIA or NEW YORK for £1 16s.- Apply to WILLIAM THOMAS, Passenger Broker 34, Norton Street, Liverpool. OL-RIFYNAU, hen a diweddar, o'r holl Gof' 0 nodolion Cymreig. Goheber a DA VIP ROBERTS, Bookseller, Ffestiniog. FOR COUGHS & COLDS, TRY A LLAN'S PINE TAR TABLETS. Immediate benefit. 1/1 of all Chemists. 2 BLAUD PILLS, -D 1s PER GROSS, 3 GROSS FOR 2S 6D. WHY PAY EXORBITANT PRICES? Post Free from H. ALLAN, PHARMACEUTICAL CHEMIST, 59, BRECK ROAD, LIVERPOOL. TRAINED Male or Female NURSES supplied T to all parts, from a Guinea a week. -lustittl' tion, 70, Hope Street. Telephone 570. Telegraolo Nurses," Liverpool. Invalids received. GLA-N. HAU TAI. THE NORTH OF ENGLAND CARPET SHAKING & CLEANING Co. 22, UPPER DUKE STREET, LIVERPOOL. CARPETS called for Shaken and returned following day. Lace Curtains, Bed Drapery, Blankets, Quilts, &c'* I TELEPHONE CLEANED. 2486.

GENEDIGAETHAU, PRIODASAt1 A MARWOLAETHAU. Codir chwe' chemiog ar bob hysbysiad a ddanfo$$ dan y penod hwn, a rhaid i'r danfonydd roddi enw a'i gyfeiriad. (BeneDigaetbau. DAVIEs-Awst 15, yn Fron Dirion, Llanbedrog, Pwllheli, priod William A. Davies, ar fab. -i DAVIEs-Awst 17, yn 25 Premier Street, priod OttVl Davies, ar fab. jc GRIFFITH—Awst 13, yn 1, Edinburgh Mansions, r toria Street, Llundain, priod Ellis J. Griffith, b," gyfreithiwr, ar fab. i PARRY-A wst 11, ynKew Gardens, Llundain, ptlO Mr L. J. Parry, B. A., Riverdale, Carrog, ConveU'. ar ferch.. d WILLIAMS—Awst 17, yn Orient Street, Everton,Prl Peter Williams, ar fab. tPcioOaeau. HUGHES—ROBERTS—Awst 16, ynnghapel vVesleyn!d' Ott, Chester Road, Treffynon, gan y Parch D. Marri 04 Mr Robert Hughes, Pantgwvn Farm, Ysce¡fio", Miss Catherine Roberts, Marian, Ysceifiog. 01 HUGHES-VVILLIArs-Awst 13, yn nghapel avjd Pendref, Bangor, gan y Parch D. D. Jones, Hughes, Caerlleon (nai y diweddar John ^eiriy[f Hughes), a Maggie, merch ieuengaf y diweddar John Williams, aasworks, Bangor. 2»arvvolaetbau. l0 JONES—Awst 14, yn 70, Dryden Street, Bo0eg, Harriet Ann Jones, merch Robert a Louisa yn 18 mlwydd oed. Gweinyddwyd yn ei haO?_,cj,, ddydd Sadwrn, yn Longmoor Lane, gan y ^d- Edward Lloyd. Yr oedd y chwaer ieuanc yj ifc awedig yn dra hoff o ddarllen, a chafwyd ar ion amlwg yn ei chystnddei bod yn carur G-vv»1' YO ac yn cotio yr adnodau ddysgodd yn blentyn, a teimlo yn ddedwydd wrth ganu mawl i Dduv> -0(1 JONES—Awst 11, yn 55 oed, Mary, anwyl Robert Jones, Plas Tanrallt, Pwllheli. MADDOCKS—Awst 11, yn 8, Borthyn Street, R~}^oCk8i wodi cystudd maith a phoenus, Mary Mado anwyl briod Randle Maddocks, yn 61 oed. .= at Printed and Published by ISAAC FOCJLK^j0jc his Printing Establishment, IS, Street, in the Parish of Liverpool, in the v of Lancaster.