Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
Ymddiswyddiad y Parch. 0.…
Ymddiswyddiad y Parch. 0. Jones, B.A. AR ol gweinidogaeth ffyddlawn a thangnefeddus iawn am ugain mlynedd, nos Iau ddiweddaf, hys- bysodd y Parch. OWEN JONES, B.A., Eglwys Chatham Street ei fod yn bwriadu ymddiswyddo ar ddiwedd y mis hwn a diangenrhaid ychwanegu i'r hysbysiad bed gofid cyffredinol i bawb.t-'i clywsant. Fe gofir ddarfod i Mr. Jones rai blyn- yddau yn ol roddi rhybudd cyffelyb ond perswad- iwyd el gan y swyddogion i ganiatau iddynt roddi'r mater gerbron yr Eglwys, yr hon trwy fwyafrif mawr a ddeisyfodd arno dynu y rhybudd yn ol, ac a'r cais hwn y cydsyniodd. Tan deimladau dwys, dywedai Mr. Jones nad oedd ef wedi penderfynu ar hyn yn sydyn ond ei fod wedi gwneud ei feddwl i fynu pan yn symud o'r blaen ugain mlynedd yn ol os byth y deuai i am- gylchiad eyffelyb drachefn mai byr rybudd oedd oreu i'r naiil ochr a'r llall er arbed twrw ac an- nghyfleustra. Hysbysai nad oedd ei iechyd cystal er's blynyddau, na'i got mor gryf ag arfer, a bod ei weinidogaeth o ugain mlynedd yn eu plith yn terfynu ddiwedd y mis hwn. Wrth edrych yn ol, gallai adgofio llawer amgylchiad cysurus, a Uawer o bryder ar yr un pryd. Ni chollodd ef ei bryder am lwyddiant yr eglwys yn ystod yr holl flynyddau hyny a chredai fod amcan pwysicaf yr Eglwys i raddau wedi ei gyrhaedd; fod llawer wedi eu perffeithio ac eraill ar y ffordd Iluaws o'r rhai a fedyddiwyd ganddo, yn awr yn aelodau eglwysig un genedlaeth wedi codi, ac un arall wedi myn'd— os edrychid am y rhai yr oedd eu enwau yn adrodd- iad cyntaf yr eglwys, ychydig ohonynt sydd yn aros. Tra yn trigianu yn y dref, addawai ei gwasanaethu hyd eithaf ei allu ond anogai yr Eglwys i feddwl am, a galw, heb ymdroi un i'w bugeilio; a hyderai y byddai i Ben Mawr yr Eglwys fod yn bob arweiniad iddynt yn yr amgylchiad. Fel y crybwyllwyd, gwrandewid ar ymadroddion tynei ac effeithiol Mr. Jones gyda gofid a phrudd- der; a'r dvmuniad cyffredinol ydoedd nad ymad- awai o'u plith am hir "mser. Cafwyd ychydig eiriau pwrpasol gan Mr. E. Pugh, blaenor hynaf yr Eglwys; a chyfeiriodd at ystod maith gweinidog- aeth Mr. Jones fel tymhor o dangnefedd a ffyniant; a phriodolai hyny i raddau helaeth i farn addfed, synwyr cryf, ac ymarweddiad hardd eu gweinidog hybarch.
-o Fe Ddywedir
o Fe Ddywedir FOD Brenin Groeg yn medru deuddeg o ieithoedd. Fod siwgr yn cadw cig oer yn well nag y gwna halen. Fod Japan wedi cael ei hysgwyd yn y flwyddyn 1886 gan bedwar cant a deg a thriugain daeargryn. Fod yn heolydd prifddinas y Ffrancod dros saith a phedwar ugain o filoedd o goed. Fod poblogaeth y byd yn cynyddu yn ol chwe' miliwn bob blwyddyn. Nad yw Brenhines ein gwlad erioed wedi gwrthod ei chydsyniad i unrhyw Fesur. Fod llawer o heolydd yn China heb fod dros wyth troedfedd o led. Fod chwech ugain mil o sofrens yn pwyso un dunell; fe arbeda cofio hyn y drafferth i'ch darllen- wyr logi peiriant pwyso. Fod cynifer o bobl yn awr yn byw hyd ddeg a thriuga.in oed ag oedd dri chan' mlynedd yn ol yn cyrhaedd deugain. Fod y Frenhines wedi talu oddeutu dwy fil ar bumtheg o bunoedd i'r rhai hyny o'i deiliaid a fen- dithiwyd a thrioedd o blant ar unwaith. Fod dros ddeg a thriugain o filiynau o nodwydd- au gwnio yn cael eu gwneud bob wythnos yn nhref Redditch. Fod y darfodedigaeth yn ffynu yn fwy yn yr Iwerddon nag yn Nghymru na Lloegr. Mai yr eog, y penhwyad, a'r aur-bysgodyn ydyw yr unig bysgod nad ydynt byth yn cysgu. Fod enillion y reilffyrdd Seisnig ar gyfartaledd yn saith gant a haner o filoedd o bunau yn wyth- nosol. Fod barnwr Gwyddelig wedi peri i dyst oedd yn dra siaradus i ddal ei dafod a rhoddi ei dystiol- aeth yn eglur." Fod saith rhan o wyth o'r bara a bobir yn Llun- dain yn cael ei wneud o yd tramor. Fod yn Nghymru a Lloegr un tafarndy ar gyfar- taledd i bob deg a phedwar ugain o'r boblogaeth. Nad oes yr un ohonom wedi'r cwbl ddim rhyw lawer yn well na'i gymydog. Fod meddyg adnabyddus yn tystio nad oes ond un o bob pumtheg o bobl a'r ddau lygad mewn cyflwr da. Nad yw bachgen y drws nesaf yn synio yn uchel o'r babi, gan fod peth mor fychan a blaen pin yn gwneud iddo grio. Mai gwr ieuanc doeth ydyw yr un a wyr pa un ai gwenu arno ai ynte chwerthin ar ei ben y mae naerch ieuanc, Fod arian yn myned yn gyflym iawn o dan un- rhyw amgylchiadau bron, ond mai un ffordd i sicr- hau cyflymdra annghyffredin ydyw eu rhoddi ar geffyl. Fod naturiaethwr wedi profi fod gan dyrchod daear lygaid, ac y gallant weled yn llawn cystal ag y gall creaduriaid eraill. Fod yn y corph dynol oddeutu dwy filiwn a phed- war cant o filoedd o dyllau chwys ac fod rhyddid i'r neb sydd yn anmheu hyn eu cyfrif drosto ei hun. Fod dyn fydd yn myned i un o'r ystafelloedd cenadol yn y ddinas hon, am nad oes yno byth gasgliad, mor mean fel pan y cenir gan y gynull- eidta yr Hen Ganfed y cana ef yr Hen 99, er mwyn arbed un y cant. Ei bod yn ffaith fod y rhai sydd yn cadw mwyaf o dwrw yn erbyn pregethau hirion, pan yn cael eyfle i "fwrw drwyddi"eu hunain, bron yn ddi- eithriad yn defnyddio'r Mesur Hir. Fod Max O'Rell yn datgan ei farn fod gwragedd Ffrainc drwy y gwasanaeth priodasol yn enill eu rhyddid, gwragedd Prydain yn colli eu rhyddid, a gwra.gedd America yn parhau i ymddwyn fel y gwelont yn dda. Nad oes dim yn rhyfedd mewn fod ein cydwladwr plucky a thalentog Mr Ellis J. Griffith, yr hwn gobeithio fydd yn Ab(e)l i orchfygu Cain a'i dy- lwyth (maddeuwch, Mr Gol., wna i byth "bethma" fel hyn eto) yn gorfod cwyno fod ^newyddiadur Toriaidd ein dinas yn gwneud cam a'i areithiau ond pa beth a feddylir o un o'r newyddiaduron Rad- icalaidd, y diwrnod yr ymddangosodd llythyr Mr Griffith yn y Courier, yn dweyd fod yr ymgeisydd y noson gynt wedi cyfarch a meeting ef her friends and supporters fod cyfnewid areithiau yn beth digon hwnw, ond fod cyfnewid wel, ie siwr, mi wyddoch beth, yn fwy hwnw o lawer. R.
i v , Cohebiaethau.
i v Cohebiaethau. At Olygydd y Oynwo. "IXW.OWEN" AC ENGLYN CALEDFRYN. SYR.—Drwg genym weled ymosodiad fel hyn yn cael ei wneud ar waith gwr ag y mae angau wedi ei amddifadu o'r cyfle i amddiffyn ei hun. Pe byw fuasai Caledfryn, diau genym y rhoddasai eglur- had goleu ar hyn" i "D.W.O." Ymosoda Mr Owen ar athrawiaeth yr englyn dan sylw paham, nis gwyddom. Dyma y tro cyntaf i ni weled fod iachusrwydd athrawiaeth yr englyn yn cael ei an- mheu. O'n rhan ein hunain, y mae ynom lawer mwy o anmheuaeth a ydyw "D.W.O." yn iach ei athrawiaeth yn y pwt llythyr sydd ger ein bron. Addefwn yn rhwydd nad ydyw natur yn eglur ddatguddio athrawiaeth fawr gyfrin yr Adgyfodiad; er hyny, mae natur yn dra awgrymiadol ar y pwnc. Mae y tymorau-gauaf a gwanwyn-yn awgrymu yr athrawiaeth yn gryf i ni:— Marwolaeth a'i threm oer, welw, Fu, n Uethu, tagu pob twf. Ond pan ddaw y gwanwyn, cyfyd ac ymdrwsia fel priodasferch yn ngwisgoedd ei gogoniant. Onid oes yn hyn ddarlun gwan o'r Adgyfodiad ? Eto, edrycher ar y pryf sidan (silk-worm). Pa lygad meidrol all ganfod arwyddion bywyd yn y pryf hwn wedi y gorpheno nyddu allan ei sidan ? Ond pan ddaw amser y cyfnewidiad i ben, ceir gweled gioyn byw amryliw, prydferth, yn cyfodi o weddillion y pryf marw-marw yn ol pob golwg. Pa beth yn fwy tebyg i'r hyn a ddysgir i ni yn y Gair am ad- gyfodiad y meirw ? Credwn fod darlun Caledfryn o'r llindysyn yn eglurhad goleu ar hyn." Mae y darlun yn hynod o brydferth, y gydmariaeth yn gymhwysiadol, y farddoniaeth yn aruchel, a'r wisg yn esmwyth a thlos. Haera D.W.O." na fedd natur ar ei goreu ddim i'w ddweyd ar y pwnc hwn, sef yr Adgyfodiad. Os felly, paham y defnyddia yr ysgrifenwyr ysbrydol- edig gynifer o ffigyrau naturiol er egluro i ni yr ysbrydol ? Onid gwir yw mai drwy y naturiol y galluogir ni i amgyffred yr ysbrydol ? Beth ddywed yr Iesu wrth Nicodemus ? Os dywedais i chwi bethau daearol a chwithau nid ydych yn credu, pa fodd os dywedaf i chwi betbau nefol y credwch ? Mae athrawiaeth y llindysyn, yn einmeddwl ni, yn taflu goleuni mawr ar athrawiaeth yr Adgyfodiad. Mae y pryf sidan i'n golwg ni mor wirioneddol farw ag y bu dyn erioed eto, rhaid fod yno fywyd cuddiedig yn gweithredu y cyfnewidiad mawr y mae'r pryf yn myned trwyddo. A ydyw yn an- mhosibl fod rhywbeth cyffelyb yn cymeryd lie yn y corph dynol ? A oes rhyw berthynas rhwng y corph sydd yn myned i'r bedd a'r corph a fydd ? Beth ddywed "D.W.O." am hyn? Os oes, beth ydyw yr hyn sydd yn cadw yr unoliaeth fel ag y bydd perthynas rhwng y corph hwn a'r corph a fydd ? Os na fydd perthynas rhwng y corph hwn a'r corph a fydd, yna ni fydd perthynas ychwaith rhwng yr ysbryd a'i preswylia i dragwyddoldeb ag ef. Os felly, annoeth ydyw y dybiaeth yr adwaena y saint eu gilydd yn y nefoedd. Am farwoldeb y llindysyn, dywed "D.W.O." "mai bywyd yn newid ei ffurf ydyw." Ie, meddwn, corph yn newid ei ffurf hefyd. Heriaf D.W.O." a phob dyn arall i brofi y gellir canfod arwyddion bywyd yn y llindysyn tra y mae yn myned drwy y cyfnewidiad o fod yn bryf i fod yn loyn byw, tlws, mwy nag a ellir weled o arwydd- ion bywyd yn y corph dynol marw. I'n golwg ni, mae y naill mor farw a'r llall. "Newid ffurf o fodoli wna y llindysyn," medd eich gohebydd, newid ffurf o fodoli wna y dyn hefyd, meddwn ninau. Ymlusgo yn y llwch wna y Ilindysyn yn ei ffurf gyntaf ond ehedeg wna wedi'r cyfnewidiad yn loyn byw prydferth. Am y dyn, dywed Paul, —" Efe a heuir mewn anmharch ac a gyfodir mewn gogoniant; efe a heuir mewn gwendid, ac a gyfodir mewn nerth efe a heuir yn gorph anianol, ac a gyfodir yn gorph ysbrydol," &c. Amlwg yw oddi- wrth y dyfyniad hwn, y cymer cyfnewidiad mawr le yn y corph dynol yn yr adgyfodiad. Am y corph a fydd "ni amlygwyd eto" beth a fyddwn," ond gallwn fod yn sicr y cymer cyfnewidiad mawr le yn y corph hwn. Wel, yn ddiddadl, englyn rhagorol ydyw yr englyn, ac yn hollol iach gorph ac yspryd. Lerpwl. ERFYL. Y GYMRAEG A'R GALAEG. SYR,—Boreu Sul diweddaf bum yn gwrando pregeth Galaeg. Yn nghyntaf oil, yr oedd yno ddau bwlpud, y naill uwchlaw y llall, y dechreuwr canu yn yr isaf, a'r gweinidog wrth gwrs yn yr uchaf. Gan y dywedai y gweinidog pa beth oedd enw y llyfr a rhif y bennod a ddarllenai yn yr iaith Saesneg, yr oeddwn yn gallu ei ddilyn yn weddol fach, chwedl pobl y De, ond yr oeddwn yn synu at nifer y llythyrenau mudion oedd yn ei Feibl. Nesha meddai yn awr ac eilwaith, a chan ei fod yn swnio yn debyg i "nesa"' rhoddais "nesha" i lawr ar ddarn o bapyr a "next" ar ei gyfer, a dangosais ef i ddyn ieuanc oedd yn eistedd wrth fy ochr. Ysgydwodd hwnw ei ben, ac ysgrifenodd j "now" yn lie next." Yr un yw nef yn y ddwy iaith, ac afon' hefyd, ond fod yn angenrheidiol wrth wasanaeth y trwyn i'w swnio yn y Galaeg. Ffrwd heb fodyn deilwng o'r enw afon a elwir alt,' a phan glywais hyn cofiais ar unwaith am y River Allt' rhwng Formby a Southport. Tybed fod rhywbeth yn y syniad? Gwyddom fod y Saeson wedi camgymeryd yr enw cyffredinol am afon yn y Gymraeg a'i ystyried fel enw priodol (Bristol Avon, Stratford-on-Avon, &c.)? A ph'am nad allent fodwedi gwneud yr un peth gyda iaith y Pictiaid? Mae son am yr hen Bictiaid yn fy nwyn at y canu. Yr oedd yna rhyw, rhyw-be di'r gair Cymraeg goreu am weirdness ?-wel, rhaid i "wylltineb" wneud y tro nes y caf ei well-yr oedd yna rhyw wylltineb haner-barbaraidd yn y canu, ond yr oeddynt yn ei fwynhau yn iawn. Sylwais ar un dyn yn arbenig, yr oedd ei lygaid yn dyn gauad, ac yr oedd yn canu ei hochor hi, fel y gwelais am! i Gymro cyn hyn. Ai y dechreuwr canu dros bob llinell ei hun i ddechreu, yna ymunai y gynulleidfa gydag f, ac yr oeddwn i yn tybied ar y pryd mai canu yr oedd, ond dywedwyd wrthyf wed'yn mai darllen mewn ton ganu yr oedd. Yr oedd y gwasanaeth o'r dechreu i'r diwedd yn fy adgoffa o oedfa Gymraeg hen ffasiwn-yn y cywair lleddf drwyddo draw. Gyda hyn o wahaniaeth pa fodd bynag tra mae y Cymry yn diweddu gyda leth neu doh, yr oeddynt hwy yn diweddu gyda me, soh, ac weithiau fah, yr hyn a barai i fath o iâs fyned drwy y gwrandawydd. Hynyna'r tro yma Glasgow. D. E. CYFENWAU CYMREIG. SYR,—Darllenais lythyr "Rhys Jones Esmor" ar y pwnc hwn yn eich rhifyn diweddaf gyda dy- ddordeb nid bychan, a gobeithiaf weled ychwaneg yn traethu eu barn yr un modd. Nid wyf yn per- thyn i'r dyrfa fawr sydd yn dwyn yr enw Jones, ond clywais fy nhad yn dweyd mai damwain hollol fu yr achos o hyny. Enw fy hen daid oedd Robert Jones i'r hwn yr oedd mab o'r enw Thomas, Be yn ol dull y wlad y pryd hwnw gelwid ef yn Tomos Rhobet; rywbryd wedi marw fy hen daid, anrhyd- eddodd y gymydogaeth fy nhaid a'r llythyren s ar ol ei enw-feallai wedi iddo briodi i ddynodi y rhif lluosog-fel y mae mab ei fab haddyw yn perthyn i'r llwyth sydd yn dyfod yn bedwerydd o ran nifer yn rhestr eich gohebydd. Tro ffodus ydoedd hwn i'r Jonesiaid, oblegyd y mae tylwyth ein ty ni yn lluosog iawn ('does yr un ohonynt yn liliwner am a wyddom), a phe cyfrifid hwynt gyda Jonesiaid Lerpwl byddai yn ofynol cael tair ar ddeg o longau y White Star Line i'w cludo i'r Unol Daleithiau, ac fe fyddai y gost yn lied drom. Mae esiampl yn well na gorchymyn, a da genyf weled fod eich gohebydd yn meddu digon o wroldeb i weithredu yn ol ei athrawiaeth. Yr ydym yn rhy gyfyng ein syniadau ar lawer cyfrif, ac ni cha dyn newid ei enw ei hunan heb iddo gael ei gollfarnu gan ei holl gydnabod. Y mae hwn yn fai cenedlaethol. Mae yn wir fod enw dyn yn rhan bwysig ohono, wedi cyd-dyfu ag ef a chvdblethu a'i gymeriad. Yr ydym yn edrych arno drwy yr enw fyddo arno y mae fel lliw ar y dyn. Onid dymunol ynte fyddai cael ychwaneg o amrywiaeth yn hyn ? Onid ydyw John Jones yn colli rhywbeth yn ei bersonoiiaeth trwy fod cymaint yn cydgyfranogi ag ef yn y John Jones? Os felly, mae ein cenedl yn dlawd iawn ar ryw ystyr, gan nad oes ond pump neu chwech o enwau rhwng y mwyafrif mawr ohoni Yr ydym yn syrphedu ar yr unffurfiaeth hwn. Amrywiaeth ydyw rheol natur. Wel gadewch i ni fod yn true to nature ynte. Mae llawer o'n cydgenedl wedi myned mor bell mewn unffurfiaeth fel ag i roddi yr un enw ddwywaith drosodd ar yr un plentyn, fel y cawn Robert Roberts, William Williams, John Jones, &c., nes yr ydym yn ddiarhebol gan genedl- oedd eraill. Gyda hyn o sylwadau, Mr Gol., yr wyf finau yn ymatal i roddi lie i ysgrifenwyr mwy profia(iol. Yr eiddoch yn gywir, AMCANWR 0 MANCEINION. --0-- EISTEDDFOD DOLYDDELEN.—Disgwylir yr un fwyaf hwyliog a fu yma erioed ar yr 2il o Orphenaf nesaf. Nid yw i fod ddim llai nag Eisteddfod Goronog. Mae Miss Sissie Da vies, R.A.M., Lerpwl, i ddyfod yma i ganu, ac ni raid ond enwi Sissie na fydd iddi dynu llonaid y babell eang. Mae ei thad yn enedigol o Benmachno, ac yn hanu o hil yr hen gantreg. enwog o Benrhiwddolion—Began Rhisiad Parri. Ni fu gantreg debyg i hono yn ei dydd, nac un chwaith fwy cywrain a chelfydd. Gallai gyfansoddi alaw Gymreig a'i chanu. Hyhi a gyfansoddodd yr hen alaw Ffarwel trwy'r pwll." Gallai wneud telyn deir-rhes Gymreig a'i chanu gwneud troell bach a mawr a nyddu pob un. Tipyn o orchest oedd hyny. Mae yma yn ychwanegol at hyny gantorion enwog a hwyliog o Fangor, Mr E. Humphrey Jones a Master Seth Hughes. Bydd trSns rhad yn rhedeg o oob cyfeiriad. Cyfleusdra rhagorol i gael hwyl. Disgwylir y bydd yr oil o'r gweithrediadau yn dra hwyliog. -Ellis o'r Nant.
Ein Cenedl yn Manceinion.
Ein Cenedl yn Manceinion. Yr etholiad yw y prif bwnc yn y ddinas hon, fel pob dinas arall, y dyddiau hyn. Drwg genyf hys. bysu mai ychydig y mae ein cenedl" yma wedi ei wneud yn arbenig ar gyfer yr etholiad, ac y mae weithian yn rhy hwyr i feddwl cychwyn dim neill- duol; ond fe all Cymry, a chenedloedd eraill befyd, fod yn barod gyda'u cwestiynau i bob ymgeisydd seneddol trwy y wlad, nid yn unig mewn perthynas; i Ymreolaeth, ond hefyd y Dadgysylltiad. Bydd yma le bywiog-y mae y gystadleuaeth yn myned yn mlaen gyda brwdfrydedd mawr eisoes oddigerth rhanbarth ogledd-orllewinol y ddinas nid ydym yn deall eto fod neb yn d'od allan dros y blaid Ryddfrydig yn erbyn Syr William Houldsworth. c u Gogleddbarth gwrthwynebir Mr C. E, Schwann gan Mr J. M. Yates, ac y mae rhagolygoi^ tra disglaer o blaid y cyntaf, sef y Rhyddfrydwr. Yn y Gogledd-ddwyreinbarth y mae Mr. C. P. Sott yn sefyll brwydr yn erbyn Syr James Per- guson. Dyn ardderchog yw Mr. Scott, prif olygydd y Manchester Guardian, ac fe ddywedir- fod ganddo siawns ddi y tro hwn bu yn llwydd. ianus i Jeihau mwyafrif ei wrthwynebydd yn fawr y tro diweddaf. Ond efallai mai un o'r brwydrau mwyaf dyddorol fydd yr hon a ymleddir yn Nwy, reinbarth y ddinas, pryd y gwyneba y Proffeswr Munro Arweinydd Ty y Cyffredin (Mr. Balfour), a. bydd llygaid y deyrnas ar y canlyniad. Yn y De a'r De-Orllewin, daw Viscount Emlyn a Proff. Hopkinson i wrthwynebu Syr Henry Roscoe a Mr Jacob Bright, a hyderir y bydd i'r. ddau olaf gael eu dychwelyd eto gyda mwyafrif mawr. Y mae dwy elfen bwysig yn erbyn eu gilydd yn yr etholiad. Y mae un blaid am roddi mwy o hawl yn nwylaw y bobl ar drwyddedau tai tafarn- au, ac am ddadgysylltu yr Eglwys oddiwrth y Wlad. wriaith. Y mae y blaid arall fel Ceidwadwyr am gadw pethau megys ag yr oeddynt yn y dechreu. Rhyfedd fod yr Eglwys a'r dafarn, yn lie bod yn ddau elyn i'w gilydd,fel hyn yn eydweithiolaw-yn- llaw i rwystro y byd yma dd'od i'w drefn. Ddaw trefn newydd Derfel byth i fod tra bo'r Ceidwadwyr yn teyrnasu. Yn Salford, y rhanbarth Orllewinol, cawn Mr B. Armitage yn d'od allan yn erbyn Mr Lees Knowlesj a hyderir y bydd i Mr Armitage ail fwynhau y safle o fod yn aelod Seneddol. Y mae yn un o'r gwyr mwyaf teilwng o'r anrhydedd. Yn y rhan Ggleddol, nid yw yr hen aelod yn ail geisio ei sedd; ond y mae Mr A. Beaumann, yr aelod Toriaidd presenol dros Peckham, yn ymgystadlu am ei sedd yn erbyn Mr W. H. Holland. Y mae Mr Holland yn wr Ileol, ac yn cael ei hoffi yn fawr yn y cylch eang y try ynddo. Rhan Ryddfrydol iawn yw y parth hwn, ond y mae y clybiau Rhyddfrydol yn cael eu eamarfer yn ddybryd, a hyny yn ddinystr i'w dylanwad yn yr ardal. Yn y rhan ddeheuol o. Salford, ceir tri ymgeisydd am yr un sedd, Mr Howarth (yr aelod Ceidwadol presenol), Mr Alex. Forrest (dros y blaid Ryddfrydol), a Mr Hall (Cym- dcithaswr). Gresyn yw i hyn gymeryd lie, oher- wydd nid oes gan Mr Hall y siawns leiaf o gatio'r. dydd, a hyderir y bydd iddo r'oi ei arfau i lawr yn ffafr Mr Forrest-dyn anhawdd cael ei debyg mewn egni a gweithgarweh. Y mae Pa beth bynag yr ymaflo dy law ynddo gwna a'th holl egni yn ar- graphedig ar ei holl fywyd o'i:'ddechreua.d dinod pan, yn fachgen hyd ei safle anrhydeddus presenol a en. illodd iddo ei hun trwy ddiwydrwydd a dyfal- barhad. EINION EFELL. PWLPtJDAU CYMBEIQ MANCHESTER, GOKPHENAF 3. Y METHODISTIAID CALFINAIDD. Moss Side-Am 10-30, Parch 0 J Owen, M.A., Rock Ferry, am 6.30, Parch W James, B.A. Pendleton-Am 10, Parch W Glynne, B.A.; am 6 (Saesneg) Parch W F Lewis, B.A., America. Heywood Street-Am 10.30, Parch W James, B.A.; am 6 Parch 0 J Owen, M.A. lliyhcr Ardwick—Aia 10.30, (Saesneg) Parch W F Lewis, B.A. am 6, Parch W Glynne, B.A. o
[No title]
COLEG PRIFYSGOL CYMRU, ABERYSTWYTH Ysgol- oriaethau ac Exhibitionb. M ewn cyfarfod o'r senedd; a gynaliwyd ar y 24ain cyfisol, cyflwynwyd neu ad- newyddwyd yrysgoloriaethau a'r exhibitions a ganlyn (yn cyrhaedd yn y cyfanswm 485p.) ar ganlyniad yr arholiadau am y tymhor:—Miss Newbigin, 30p. G. J. Thomas, 20p.; Miss C. J. Young, 20p.; Miss, C. S. Spencer, 20p.; T. J. Thomas, 15p.; Miss J. M. Smith (amodol), 15p.; Miss E. Reynolds, 15p. t Miss A. B. Hewart, 15p.; F. W. Barford, 15p.; W. Perrett, 15p.; T. P. Evans, 15p.; J. D. Evans, 15p.; R. G. Watkin, 15p.; Miss H. B. Jenkins, 10p.; A. G. Jones, 10p.; J. T. Jones (amodol), lOp.; Miss, Gadsby, 10p.; W. Glanville, 10p.; Miss M. E. Kerby, 10p.; David Ellis (amodol), 10p.; Miss S. A. Taylor (amodol), 10p.; A. J. Grieve, 10p.; T. E. Jones, 10p.; Miss J. W. Hollard, 10p.; C. G. Pugh, lOp.; Miss Byles, lOp.; W. H. Barker (amodol), lOp.; Miss Bertha Spencer, 10p.; Rees, R. Williams, lOp.; D. W. Morris, lOp.; MissE. M. Moulton, I op.; Thomas Levi, 5p.; Richard Robertas, 5p.; John Phillips, 5p,; Richard Robert W ulham. (amodol), 5p.; Miss Kate Williams, 5p.; M ss A. M. Hevrnrt, 5p.; Miss Marshall, 5; Miss Edgell, 5p.; Miss F. M. Fleet, 5p.; Evan Evans, 5p.; ac. Ysgoloriaeth Clarke o 30p. i R. J. Jones. Y mae y rhai hyn yn ddeladwy am dymhor 1892-3, ac ychwanegir yn helaeth atynt gan ganlyniadau yr Arholiadau Mynedfaol, y rhai a gymer le ddechreu y tymhor nesaf yn mis Medi. YMWELIAD AROLYGYDD BWRDD AMAETHYDD- IAETH A MON AC APFON-O ddydd Mercher, Mehe- fin 15fed hyd yr 22ain, bu Mr. Brooke Hunt, arolygydd Bwrdd Amaethyddiaeth, ar ymweliad ag amryw fanau lie y dygir yn mlaen waith gan adran amaethyddol Coleg y Brifysgol, Bangor. Treuliwyd dydd Mercher i ymweled ag Ysgol Laeth a 'Menyn Bangor, ac arddangosiad mewn gwneud ymenyn yn Waenfawr tra yr ymwelwyd ar y dyddiau Iau, Gwener a Sadwrn a'r tair gorsaf yn Lleyn ac Eifionydd, lie y dygir yn mlaen arbrawf- ion amaethyddol. Ymwelwyd hefyd a phedair o'r 11 gorsaf sydd yn Mon, yn ogystal a'r gorsafoedd yn Aber, lie y mae arbrawfion ar wair yn cael eu gwneud. Amlygodd Mr. Brooke Hunt ei foddlon- rwydd gyda'r gwaith arbrawfol yn ogystal a gwaith, y Llaethdy, sydd yn awr yn cael ei gario allan yn sir Gacrnarfon. Nododd allan, fodd bynag, y byddai llawer gwell gwaith yn cael ei wneud yn y rhanbarthau lleol pe byddai cyfres o ddarlithian yn cael eu traddodi yn gyfundrefnol, feL y gallai myfyriwr a ddilynai y darlithiau yn rheolaidd yn y rhanbarth hono dderbyn cwrs lied gryno o hy- fforddiant mewn amaethyddiaeth. Amlygodd yr. arolygydd ei foddlonrwydd hefyd at y cysylltiad hapus rhwng yr amaethwyr ag adran amaethyddol y Coleg yn y rhanbarthau yr ymwelwyd a hwynt.