Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
4 articles on this Page
Hide Articles List
4 articles on this Page
Advertising
Advertising
Cite
Share
-m_M_ .V_ @ £ 'f "Y Gymro.,? | @ __—— 65 @> @) YMHOLIR yn ami gan gyfeillion yma $ ac acw dnvy'r wlad sut y mae'r flfJ CYMRO yn mynd? Da gennym hys- §?) >. @) bysu fod y cylchrediad yn cynhyddu £ §) @ yn gyson er y cvchwyn. Yn ystod yr @ @ VVYTFINOS DDIHIEDDAF mae cynnydd wedi bod1 yn y cylehrediad yn y lleoedd dilynol: V IA @ HARLECH. @ BIRKENHEAD. @ CP TYDWEILIOG. ABERTAWE.. ABE,RTEIFI. LLANBEDR. @> TREFEGLWYS. @ CORRIS • -@> @ LLANR,WST. @ lV LLANELL Y: @ PONTYPRIDD. @ TREORCHY. '• LLANGEFNI. @ ■ LLANAFAN. @ CARNARVON. ff e @ D.S.-Pan y gwelir enw yr un £$> (fp lie fwy nag unwaith yn y rhestr uchod, dengys hynny fod cynnydd $tJ 'wedi bod yn y cylchrediad gynifer ,Eft¡ a, hynny o weithiau. %) .&■ fltJ xrffEcSJcfÆcflJ <IJ<iJrærllrIJræe.fj _n_n_ -l
■.< 'AT EIN GOHElBWYR. •.
News
Cite
Share
< AT EIN GOHElBWYR. Gwelir fod" yr adroddiad o Gymdeiithasfa Aberaer- on wedi' cyipryd llawer o'r gofod, ac nid oes ang,en esigusawd- dros hynny. Uyderwn fod trefniad- au ar gad eu cwblhau gyda'r awdurdodau fydd yn fgalluogl i gario'r CYMRO ymlaen yn ei faintioli ar- ferol. Bydd hynoy yn sticrwydd i'n darllenwyr y ce,ir adroddiadan cyflawnach yn y tCYMRo nag mewn unrhyw newyddiadur arall 0 brif Gyfarfodydd Cyniru. Mae amryw adroddiadati, erthyglau a llythyrau mewn Haw.
,Y GYNHADLEDD EGL,WYSIG.
News
Cite
Share
Y GYNHADLEDD EGL,WYSIG. CYNHALIWYD yng Nghaerdydd yr wythnos ddi- vveddaf.y Gynhadledd gyntaf yn uÙol, a darpar- ia:dau *De,ddf Dad,-ysyllti,-bd a Dadwaddol,iad yr Eglwys yng Nghymru. Yr un dyddiau cyfar- fyddai Cymdeithasfa y Methodistdaid Calfin- aild-d yh Aberaeron, ac ar gynhygiad Principal Prys, Prifathro Coleg Diwinyddbl y Cyfundeb, v anfonwyd cyfarchiad i'r Gynhadledd yng Nghaerdydd, yn dynamo benddth y nefoedd ar V ei gweithrediadau. Atebwyd' y cyfarchiad gan Esgob Llanelwy, a chredwn fod y gyfathrach hon yn brawf o dcimlad cywir a gonest o'r nam ochr a'r Hall. Hyderwn fod pob chwerwedd wedi darfod. ac y daw yr Eglwys yng Nghyrrim i sylweddbli yni fuan nid yn tinig fod pleidwyr Dadgysylltiad a; Dadwaddoliad yn gydwybodol, ond eu bod hefyd yn cydweithio a charedigion pennaf yr. Eglwys yn Lloegr er lies uwchaf yr Eglwys ei hun. Credwn fod' posibilrwvdi di- I derfyn o flaen yr Eglwys yng Nghymru. Ben- dithir hil yn y dyddiau hyn a dynion rhagorol, sydd yn (mèddu ar bob cymhwyster o ran dysg, diwylliant, a chrefyddokTer, i fod yn arweinwyr yn y cyfwng pwys-ig hwn, are nid fel mater o k ffurf neu gwrteisrwydd, ond o galon arc mewn gwirioneddy arweiniad a bendith v nef ar yr adran bwvsig hon o Eglwys Crist yn ein gwlad. Esgob Llanelwy, fel yr esgob Cymreig hynaf, oedd cadedrydd y Gynhadledd, ac fel arfer yr oedd mewn ysbryd ymladd.e. Nis galIwn feddwl am yr' Esgob mewn unrhyw ysbryd arill, oblegid teimla fod vr Eglwys yn cael cam, ac er yn sylweddoli fod vn amhosibl troi'r 11a nw f_ -4ii yn ol, nid yw yr Esgob yn gallu dygymod a'r cyfnewidiada.u. Yn araf y daw i sylweddoli y bendithion sydd i ddeilliaw ii'r Eglwys ei bun, o'r chwildroad hwn. Gall dderbyn llawer o gysur o'r ffaith fodi llu ,0 Eglwyswyr blaenaf Lloegr yn dyheu am y rhyddid sydd wedi ei estyh gan y wladwriaeth i'w brodyr yng Nghymru; ac mae'ii- amheus iawn gennym nad yw yr Esgob eisoes yn decbreu teimlo perarogl- au'r wlad newydd yn hyfryd ac adfywiol. Mae'r Eglwys yn yr argyfwng pwysig hwn yn ei hanes wedi bod yn node dig o ffodus mewn cael lleygwyr 01 brofiad i. gynorthwyo i ffurfio y cyfansoddiad newydd. Heblaw yr Esgobion a'r Deoniaid, ymhlith aelodau y pwyllgor fu yn paratoi'T cyfansodddad yr oedd' amryw o brif bendefigion y wlad,—barnwyr, iarllod, bai-wn- iaid a marchogion,—a bu eu profiad a'u gwyb- odaeth o werth annhraethol i'r Gynhadledd yng Nghaerdydd. Edrychwyr a gwrandawyr oedd toreth y 400 o gynrychiolwyr oedd yno, ond -cynrychiolent bob adran o'r Eglwys, a phob rhan o'r wlad, ac heb unirhyw ddladl na gwrth- wynebiad pwysdg, mabwysiadwyd y Cyfansodd- iad fel y paratowyd ef gan y pwyllgor. Caed dadl ddyddorol ar enw yr Eglwys. Mynnai rhai ei galw yn Eglwys Cymru, ac nid yr Eglwys yng t, Nghymru. Ond dygwyd dwy ddadl ymlaen yn I g erbyin- yr enw Eglwys Cymru,"—yr un foesol a'r un gyfreithiol. Rhaid i'r-Eglwys ennill y teitl yna ei human, ac hyd nes y gwnaiff hynny, rhaid iddi gymiryd ei lie ochr yn ochr a phob adran arall o Eglwys Crist. Nid oedd y Gyn- hadledd, ychwaith, yn hollol gytun gyda golwg adr safle yr Esgob yn y Cyfansoddiad newydd. A oedd yr Esgobion i act hawl i atal pendr- fyniadau Cynliadledd yr Eglwys? Dyna arfer bob adran o 'Eglwys Loegr, a safodd Esgob Tyddewi yn gryf dros gadw i fyny hawl a safle yr Esgob, gan ychwanegu na fynnai efe i'r Eg- lwys yng Nghymru droi yn sect Bresbytera,idd,. Mewn gwirionedd!, nid yw y pwynt ond un di- bwys, oblegid rrae'r dydd wedi cerdded ym- hell, ac nis ^allwn ddychymygu am unrhyw Esgob yn ceisio atal penderfyniad y Gynhad- ledd ar fater o bwys. Cedwir yr hawl; hon: i'r Penadur mewn enw yn unig. Naituriol oedd i'r Esgobi'on ymladd dros eu safle, a. chawsant y Gynhadledd broni yn unfrydol o'u plaid. Carirwyd "pob ymdrafodaetl1 ymlaen mewn ysbryd rhagorol. Mae,'ri wir nad oedd yno gynrychiolaeth o'r ysbryd newydd sydd wedi torri all an yn Esgobaeth Bangor, eto caed dadleuon dyddorol ar safle merched yn yr Eg- lwys, ac ar gynrychiolaeth, yr esgobaethau lleiaf, a'r cyfan yn terfynnu yn heddychol. Bydd y ehwiorydd wedi ennill cam pwysig ym- laen drwy ga.el eu cyfrif yn deilwng o le yng nghynghorau yr Eglwys, ac y mae vr'Eglwys yn siicr o ennill yn ddirfawr drwy hynny. Da y gwrnaed yn rhoi mwy o gynrychiolwyr i'r rhan- nau d'eneuaf eu T)oblogaeth o'r wlad, oblegid nid yw rhif bob amiser yn cynnwys y peth pwys- icaf yn hanes bydd in nac eglwys.. Golwg obeithiol a welwni ar yr holl drefniad- au, a hyderwn: fod i'r Eglwys yng Nghymru le mwy nag erioed yn mywyd y Genedl. Mae dydd ei rhyddid wedi gwawrio ar yr adeg bwys- i-caf a welodd ein gwlad, ac os cyfyd ei har- weinwyr i ateb i'r alwad, bydd Cynhadledd Caerdyd yn garep; filltir bwysig yn hanes crefydd yng Nghymru.. r
CYNGOR YR EGLWYSI RHYDDION…
News
Cite
Share
CYNGOR YR EGLWYSI RHYDDION AC ANHAWSTERAUR DYFODOL. GAN Y PARCH. JOHN ROBERTS, M.A., CAERDYDD. BElIR gan rax a chanmolir gan eradll am nad oeddym fel gwlad yn barod ar gyfer y rhyfel. Mae i'n Llvwodraeth ac i bawb arall un esgus dan y ceryd,(T-1-ii,(i oedd rhyfel yn sicr os yn debyg o ddod. Osi na fyddwn barod. ar gyfer heddwch, bydd ein hesgus yn llai a'n condemn- iad yn fwy oblegid' y mae hedd'wch yn sicr o ddod. Gwelir arwyddion a chlywir s-Wn para- toi ar eigyfer o bob cyfeiriadl yn y dyddiau gy hyn.. Mae Llywodraeth pob gwlad1 yr comi swyddfa ac viii penodi Gweinidog i'r gwaith, ac v mae pob cymdedthas sy'n meddu. gradd o hunan-barch yn apwyntio Pwyllgor "Re-Con- struction. Gofytnnir y cwestiwn o lawer cyfeinad'—Beth ,O"¡; am yr Eglwysi ? Gofynnwii ni—Beth am Eg- lwysi Cymru? A ydynt hwy ar ddihun! A yw'r gwylwyr ar 'eu muriau hwy ? A geir hwy yn effro yn nyijd eu hymweliad ? Ar un ohvg bydd trafferth yr eglwys yn llai nag eiddo unrhyw deyrnas na chymdeithas, arall. Ni fydd raid1 idldi hi newid ei hamcan na'i neges, ac yn sicr ni raid iddi newid ei Brenin. Mewn fyeddwch a1 rhyfel, mewn byd newydd fel yr heft,, nil fydd ganddi ond Iesu Grist a hwnnw wedi Ei groeshoelio i'w,gynnyg, ei gyhoddi a'i wasanaethu. Ar y Haw arall byddwn yn; ei gynnyg i ddiynion fyddl wedi gweled a phrofi pethau annhraethadwy, ac wedi byw y bywydau rhyfeddaf ddaeth i ran, dynion erioed; byddwn yn ei gyhoeddi fel yr Ateb mawr i gwestiynau na fu dynion erioed yn gofyn eu hanoddach, ac yn ceisio ei wasanaetiiu, mewn amgylchiadau dieithr iiawn, air ddilyn ar hyd llwybrau na theithiodCl neb ar hydl-ddynt o'r blaen. Onid yw yr ystyriaethau hyn yn galw arnom 1 ofyn cwestiynau i ni' ein hunain ac i'n gilydd 1 A oes angen newid e-in trefniacldu alLanol i gyf- lawni ein cenhadaeth oesol yn fwy effeithiol1 A ddylem dOlTil rhigolau newydidion ¡j'n hym- drech dragwyddol redeg ar hyd-ddynt ? Ni fydd' gennym ond yr un gelyn—y drwg sydd yn y byd—ond ai dan yr un ffurliau y gwyneba ni ? A all eglwysi Cymru gyda'i: gilydd wneuthur rhywbeth fydd yn sicrhau gwell cyfle i Iesu Grist a'i deyrnas yn y byd newyddl adeiledir o'n cwmpas bob dydd nag a gafodd yn yr hen! Dyma rai o'r cwestiynau ag y mae Cyngor Cendlaethol Eglwysi Rhyddion Cymru yn y- godymu a hwynt yn y dyddiau hyn: y mae wedi gweled eisoes mai angen cyntaf ein heglwysi ydyw goleuni-goleuni llawnach ar yr amgylch- iadau a'u hanhawsterau, a hefyd. ar ein had- noddau d'wyfol a dynol, a'r dull effeithiolaf i'w defnyd'dio a'u datblygu.. I geisio'r goleuni.hwn, periodwyd dau Is- Bwyllgor. Enw un ydyw Pwyllgor Cwestiynau Cymdeithasol .(1. Re-Construction: ei' lywydd ydyw Mr. William George, a'i Is-lywydd y Parch. Gwilym Davies, M.A. Ei waith ydyw ceisio pob goleuni dichonadwy ar amgylchiad- au byd ac eglwys wedi'r el y rhyfel heibio, a chlywed Haas Duw yn yr amgylchiadau. hynny at ein heglwysi, ac adinabody gelynio-n hen a newydd a amgylchynant ein; llwybrau yn y dyfbdol. Mae rhai' o'r gelynion hyn yn hen i:awn—y Fasnach Feddwol a'i rhwysg difaol a'r y Halbgi cynhyddol: sydd ar Ddydd yr Arglwydd. Disgwyliwn arweiniad! gan yr Js-Bwyllgor a alluoga eglwysi Cymru i uno a'i gilydd fel un gwr o blaid mesurau a rydd ataliad ar rysedd y rhai'n, ac a'u ceidw rhag andwyo dyfodol ein gwlad. Mae eraill yn newydd. Syn a thrist fydd teimlad pob Cymro ystyriol wrth ddarllen adroddiad y mae'r pwyllgor wedi gyflwyno eis- oes ar Gynnydd Troseddau ymhlith Plant yng Nghymru. Yng ngoleuni pruddaidd yr roddiadi, .nae cwestiynau lu yn codi ynghylch cyfrifoldeb y Rhieni ,r Eglwysi a chwestiwn dyrus Addysg Grefyddol1 yn yr Y sgolian Dydd- iol. A'r cwestiynau hyn a'u tebyg yr ymgod-; yma'r Pwyllgor hwn., a disgwyliwn lawer o oleuni I ac arweiniad oddiwrth eu hadroddiad- au. Enw'r pwyllgor arall yw Pwyllgor Egwyddor- ion yr Eglwysl R.hyddian.acEfengyleiddiad!: ei iywydd yw'r Prifathro W. Edwards, D.D., a'i Is-lywydd yr Athro D. Miall Edward's, M.A. Gwaith hwn ydyweystyried ein safle a'n neges wahaniaethol fel Eglwysi Rhyddion, Yr ydym yn rhywbeth annhraethol fwy na gwrthdystiad yn. erbyn cysyllti'ad yr eglwys a'r wladwriaeth.. Yn ol pob argoel bydd y gwrthdystiadl hwnnw yn fuan yn ddialw amdar;o, a buddiol fydd-ai i nil feddwli a :chyhoeddi. pa beth ydym a phaham yr ydym*. Yn ychwanegol at hynny disgwylir iddo fwrw golwg dros ein hadnoddau a'n. trefniadau, ac awgrymu moddion i'w gwella, rhoddi ysbrydiaeth newydd ynddynt a'u crynhoi. Ymysg y pethau ddaw dan sylw'r Pwyllgor, bydd safle yr Ysgol Sul ar hyn o bryd a'i darpardaethau ar gyfer ein Pobl leuainc, y cwestiwn o dlrefnu cenhadaethau er efengyl- eiddio'n gwlad a'i galw at Dduw ac ystyried i ba r ad dau ac ar ba linellau y gellir sicrhau cyd- weithredliad llawnach rhwng y gwahano] enwad- au. Os oes gan rai o'ch darllenwyr awgryni- iadau ar raÎi o'r cwestiynau pwysig ddaw dan sylw'r ddau bwyllgor, byddwn i fel eu Hysgrif- ermydd yn ddiolchgar iawn am danynt Vw cyf- 1 lwyno d'w sylw.