Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
2 articles on this Page
Hide Articles List
2 articles on this Page
...- ------------__-'---'----NODION…
News
Cite
Share
NODION 0 LERPWL. Cynhaliwyd seiat i ffarwelio a'r Parch, John Hughes, M.A., nos lau, Gorff. ufredr. Cymerwyd y gadair gan un o swyddogion yr eiglwys, Mr. Robert Roberts^, Y.H. Cyn y seiat cyfarfyddodd y swydd- ogion a Mr. Hughes, uwch cwpanaid o de, a bara- towyd trwy garedigrwydd Mr. a Mrs. John Evans. Denman Drive, a threuliwyd orig ddifyr yn son am dymor gweinidogaeth Mr. Hughes. Daeth cynulliad liuosog ynghyd i'r seiat. Mynegwyd gan amryw frodyr y chwithdod o ymadawiad Mr. Hughes. Er wedi ymneilltuo o ofalaeth yr eglwys er dT09 ddwy flynedd, nid oeddynt wedi teimlo ei golili mewn gwir- ionedd hyd yn awry gan y byddai yn gyson yng nghyfarfiodydd yr eglwys. Yr oedd ganddynt atgof- ion melus am ei weinddogaeth. Pa mor dda bytinag .y pregethai Mr, Hughes" oddicartref, yr eglwys gar- tref fyddai yn cael ei oreu. Teimlwyd agosrwydd y nefoedd mewn llawer i seiat dan ei arweiniad. Dy- wedodd y gweinidog presennol, y Parch. G. Roberts Jones, B.A., B.D., y gofidiai yn fawr golli Mr. Hughes. Gwnai ei oreu i'w gynorthwyo yn ei waith. Yr oedd bob amser yn siriol, garedig-, ac yn gym- wynasgar. Byddai lie gwag ar ei ol. Dymunai yr eglwys o galon nawnddydd tawel i'w hen weinidog. Gofidiai Mr. Hughes adael Fitzclarence St. Yr oedd wedi bod yn hapus iawn yno am dymor maith. Yr oedd yn dda ganddo fyned i Gymru. Yr oedd y wlad yn' tynnu. Ond gorchwyl caled oedd ffarwelio a'i hen eglwys, lie y cafodd gj-maint o garedigrwydd. Nis gwyddai am eglwys well i'w gweinidog. Dy- munai allu ei chario gydag ef i Gymru. Gweddiai am lwydddant lawer i'r eglwys yn y dyfodol. Bu y Parch. J. Hughes, M.A., yn bugeilio eglwys Fitz- clarence St. am 25 mlynedd, ac yn gwasanaethu ym mhulpudau y cylch gyda chymeradwyaeth, a beildith amlwg ar ei weinidogaeth, a theimlir yn ddwys ei golli o'r cyloh. Deallwni fod Mr. Hughes wedi gadael Lerpwl er dydd Sadwrn diweddaf, am Ben y Bont, Morgannwg, i'w hen fro., a dymunir iPdo bob cysur a llawer o flynyddoedd eto i wasanaethu ei wlad, a gallwn o galon ddweyd am iddo dalu ymw«liad ami a ni.
CYMDEITHASFA MERTHYR,
News
Cite
Share
meddwl fod angen am ofyn dim am yr hyn a gyn- hwysai, gan ei fod yn siarad drosto ei hun. Yn y Bregeth ar y Mynydd fe gaent, "Clywsoch ddj^ved- yd gan y rhai gynt, Llygad am lygad a dant am ddant," ond yr oedd dysgddiaeth y Meistr yn holl- 01 wrthgyferbyniol i hynny. Parch. J. M. Jones, Caerdydd, a gefnogai, a dyw- edai ei fod yn meddwl fod y penderfyniad yn holloi gydweddol a'r grefydd a broffesent. Pasiwyd yn unfrydol. Gwaharddiad. Awgrymai y Pwyllgor fod y Gymdeithasfa yn dat- gan eto mewn modd cryf ei hargyhoeddiiad o blaid gwahardd gwne-uthuriad a gwerthiant y diodydd meddwol yn ysttod y rhyfel, ac yn ystod yr adeg y bydd y fyddin yn oael ei gwasgaru. Parch. John Thomas, Caerdydd, a gynhygiai eu bod, yn lIe pasio yr hyn a awgrymid, yn, cyflwyno y mater hwn i'r Pwyllgor Dirwestol, ac i'r pwyHgor hwnnw ddwyn adroddiad drannoeili modd y gellid dod a rhyw 'contructive policy' i mewn i'r pen- dierfyniad. Parch. John Morgan, Aberdar, a gefnogai hynny. Parch. Rees Evans a ofynaion-id oedd yna wahan. iaeth mawr rhwng y ddau; nid oeddynit hwy yn del- io a'r mater and cyn belled ag yr oedd a fynno a thymor y rhyfel a thra y gwasgerid y fyddin. Y Oywydd.—Y, cwestiwn ydoedd pa un a gyflwyn- ent y mater i'r Pwyllgor Dirwestol ai peidio. Parch. J. M. Jones.—Yr oedd sylwadau Mr. Thomas yn ymwneud a'r holl gwiesitiwn, ond cwest- i-w-n o waharddiad yn ysrtod y rhyfel a gwasigariad y fyddin ydoedd cynhygiad y Cyfeisteddfod. Pasiwyd cynhygiad y Cyfeisteddfod. Yr Ysgrifenriydd.—iMewn cysyiltiad a'r cwestiwn dirwestol, bu hyn daw sylw y Cyfeisteddfod, a phen- derfynwyd yn. wyneb marwolaeth sydyn y Parch. P. D. Morse, awgrymu i'r Gymdeithasfa fod y Parch. T.Powell, Cwmdar, yn cael ei ddewis yn Ysgrifen- nydd y Pwyllgor Dirwestol (cymeradwyaeth). Deucanmlwyddiant Williams Pantycelyii. Yr Ysgrifennydd.—Cynhygiad y Cyf eisteddfod fod Deucanmlwyddiant Williams Pautycelyn yn cael ei ddathlu yn y Gymdeithasfa nesaf yn Aberayron, ac fod C.M. Dehau Aberteifi yn dewis dau siaradwr a'r Gymdeithasfa yn dewisi dau, ac fod y Gymdeithasfa yn dewis y Parohn. John Morgan Jones, Caerdydd, a J. T. Job. Pasiwyd hynny. Dydd o Yraostyngriad ao Eiriolaeth. Awgrymai y CyfeiÏslteddföd, a phasl wyd fod y Gym- deitihasfa yn cydsynio a chais Cyngor yr Kg! fry*: Rhydd, ac i annog yr eglwysi i gynnal Dydd o Ym- ostynigiad ac Eiriolaeth ar y Sul cyntaf o Awst yn herwydd y rhyfel. Apel y Parch. Edwatrd Jones, Kidwelly. Awgrymai y Cyfeisteddfod y rtoai y mae eu hen- wau yn dilyn i ffurfio y pwyllgor i ystyried yr apel —Mri. D. C. Roberts, Y.H., Aberystwyth; S. N' Jones, Y.H,. Casnewydd; R. S. Griffiths, Y.H., Clyd-ach Vale a',r Henadur Llewelyn., Ogmqre Vale. Brawd o Ddehau Aberteifi na ohafodd ein goheb. ydd ei enw a ofynai oni ellid ffurfio y pwyllgor o frodyr oedd yn bresennol, modd y gellid o leiaf ddechreu ar y Gymdeithasfa hon, ac wedi peth siar- ad pellach, pasiwyd gwelliant i'r perwyl fod pedwar o frodyr oedd yn bresennol yn cael eu dewis yn awr, a'r rhai y mae eu henwau yn diliyn a dderwisrwyd Parch. J. M. Jones, Caerdydd; Mri. T. E. Lewis, Y.H., Blaengarw; S. N. Jones. Y.H., Casnewydd, a'r Prifgwnstabi E. Williams, Aberystwyth. Cynullydd -y Parch. J. Morgan Jones; y Pwyllgor i gyfarfod ain 7.30 y diwrnod hwnnw. Yn ddiweddarach yn yr eisteddiad hysbysodd y Parch. J. M. Jones nad oedd y Pwyllgor wedi gallu gwelied y Parch. Edward Jones; ac awgrymodd Mr. S. N. Jones hwyrach y geLlid trefnu i weled Mr. Jones bore drannoeth, ac 'hyd y gwelai y Pwyllgor ni chymerai y mater ond ychydig o amser; ychwanegai y buasai yn annheg ar ran y Gymdeithasrfia i anfon pedwar o ivyr bellter o ffordd i fyned i mewn i'r achos hwn. Cafwyd ar ddeall fod brawd yn bresennol a allai weled Mr. Jones, y noson honno, ac ymgymerodd a gofyn iddo gyfarfod y Pwyllgor yn festri y capel am 9.30 bors drannoeth. Hysbysodd y Parch. J. M. Jones y Gym- deith-asfa drannoeth fod y Parch. Edward Jones wedi cyfarfod y pwyllgor, ac wedi gwrando ar yr hyn oedd gan Mr. Jones iw ddweyd yr oedd y pwyllgor o'r farn nad oedd gan Mr. Jones hawl i ynichwiliad ar ran y Gymdeithasfa, gan fod yr achos mewn sef- yllfa gyfreithiol, ac nad oedd gan y Gymdeithasfa hawl i fyned i'r mater. Pasiwyd fod yr adroddiad yn cael ei dderbyii n'i gyroeradwyo. Owestiwa y Milwyr. Hysbyswyd fod y brodyr a gyfarfu au giVdd yng- lyn a'r mater hwn yn awgrymu i'r Gymdeithasfa fod cyfarfod neu ran o gyfarfod yn y Gymdeithasifa nesaf yn Aberayron, yn cael ei roddi i drafodaeth ar y mater hwn, ac yn y cyfamser fod ymholiadau yn oael eu gwneud. Ymddengys i'r Gymdeirthasfa wrando ar yr hysbys rwydd, ond na phasiwyd unrhyw bemderfynijad ar y mater. Adroddiad y Bwrdd Addysg. Y Llywydd a ddywed'ai—Yr wyf yai' oynnygf hwn h#b ddweyd dim arno. Pasiwyd heb ddim trafodaoth. Yr oedd hwn yn adroddiad maith ac yn argraffedig yn Rhaglen y Gymdeithasfa, fel atodiad, o'r hwn y mae yr hyn a ganlyn yn grynhodeb :— The Annual Meeting of the Education Board was held at Heol-y-dwr Church, Wednesday, June 27th, 1917, under the presidency of Principal Owen Prys, M.A. Prof. E. Norman Jones, M.A., having re- signed the Secretaryship of the Board, was heartily thanked for the valuable services he had rendered. Rev. L. James, Builth, was appointed hisi Successor. Principal Prys expressed a wish in the interests, of the College to resign the Chairmanship, but in view of the warm and unanimous request of the Board lie should continue in office, consented to act for a further period. The Joint-Senate reported that the following South Wales students, having completed their educational course, were 11 on" eligible for Or. dination :—D. W. Bundred, Monmouth; D. Etnrys Davies, B.A., Carmarthen L. J. Davies, West Glam. organ; H. J. Phillips, B.A., North Cardigan; H. J. Evans, Pembroke; E. C. Pugh, B.A., East Glamor- gan; R M. Thomas, B.A., East Glamorgan; D. J. Williams, B.A., East Glamorgan. The report was confirmed and the Secretary instructed to forward their names, totheir respective Monthly Meetings. The Chairman reported as to young men in Schools and Colleges. The Rev. William Evans, M.A., and Mr. R. W. Jones, B.A., J.P., their term of office having expired, were recommended to the Associa- tion for re-election. Report of the Annual Committee of the Theological College. The Annual Meeting of the Theological College, Aberystwyth, was, held at Carmarthen, June 27th. Rev. J. Morgan Jones,, Chairman. The Principal's Report for 1916-17, adopted. v Principal's Report for Session 1916-17. The two Colleges were amalgamated again during the Session, and located at Bala. Prof. Young Evans and myself, together with Professors Phillips, Porter and Morris formed the staff. At Bala we have the advantage not only of the College Build- ings, but of the very fine College Library. This was a very real compensation for whatever inconven- ience we from Aberystwyth experienced in going to Biala for a second Session. No arrangements' have yet been made for the coming Session. The number of students varied a little during the Session. At the end they numbered 20. Of these, 13 were Aber- ystwyth students, 9 being graduates. Seven, were Bala students, 2 being graduates. The work of the Session was more satifactory than that of last year, inasmuch- as we were less disturbed (except during a conple of weeks at the end) by the uncertainty re- garding'the men's position in relation to the demands of the military authorities. Four of the Aberystwyth graduates sat the different grades of the B.D. Ex- amination, and have all passed. All the men who remained throughout the Sessioit oodnpleted their year's course to the satisfaction of the Joint-Senate. Seven of the Aberystwyth men are now leaving, having comple,ted. their theological course. They have all received calls. The prospects' for the future supply of candidates, for the ministry are very un; certain, and must be a cause of much anxiety to the Church. A large number of our young men who had already commenced their theological course or were preparing to enter upon that course are in the Army. This break of two or three, or possibly more years in their career is more unfortunate in their case than in that of most other students, inasmuch as candidates for the minisitry are often SIOmewhat ad- vanced in age when they enter upon their education- al course. It will be difficult, therefore, for many of them to take up the threads of their education after such a serious interruption in their studies. This in itself may reduce our future members. But, a still greater cause of anxiety is the supply of new men for the coming years, inasmuch as the ordinary influence in our Church life at home, which incline men's minds towards the, ministry will not be oper- ative. But who can. tell whether the extraordinary conditions under which our young men now live, and the great experiences through which they pas's may not be blessed by the Spirit of God, to lead many a young man in the Army to consecrate his life to the Ministry. Let us pray that it may be so. We shall then not only have men in sufficient numbers, but shall also have men whose spiritual experiences ac- quired under such conditions will more than com- pensate for any loss they may sustain, in their edu- cational equipment. But on the other hand it is to be hoped that our Church will insist that all who are in a posit ion to undergo a thorough training shall do so, and that it will not permit men to enter its ministry who, whether from incapacity or indolence or lack of appreciation of the value and need of the mental and moral discipline which education gives, fail to avail themselves of the opportunities within their reach. We cannot help being anxious about the effect of recent decisions of the Association, and it is the bounden duty of the watchmen on the towers to lift up the voice of warning. No church- and less of all the Free Churohe-sl--Cian afford to have an untrained ministry. It is my sad duty to re- port that one of our students in the Army has been called upon to make the supreme sacrifice. I refer to Mr. E. M. Jones, of Pennant, Aberarth. He was one of the 21 men who volunteered for service in the Army in 1915. He was an excellent student, and a very fine character. When the meii return he will be sadly -missed by the staff, and his fellow students. No other life has been sacrificed from our number, although our men have seen active and varied service in different parts of the world. We have mtm in France, Salonika, Mesopotamia, Egypt -r- -q- and India. Prof. David Williams left this during the spring to act as Chaplain in the East. The friends of the College have this year again added over £ 100 to our Scholarship Funds. The sum of £ 36 has also been refunded by steceders and added to this Fund. We have now a balance in hand of over .¿So.o.. We shall need this and much more when our men return.. We are very pleased to find that our deficit in the general fund of the College has, been reduced by about ^500. We hope next year, if the Churches continue to support us, to wipe off the re- mainder of that deficit. » Prof. Edward Edwards, M.A., presented the Treas- urer's Report, and as Auditor had pleasure in certi- fying to its accuracy in every detail. On the motion of Mr. Abraham Thomas, J.P., it was confirmed un- animously. The Committee expressed its warm gratification that by rigorous economy and increased contribu- tions from the Churches, the deficit is now reduced to £206, notwithstanding Ci,oo Maintenance Grant (a special grant) to the Students, and the transfer of £ ioo from Current to. Capital Account. The Aberystwyth Sub-Comittee was re-appointed to meet that of Bala, rearrangements of next Session. The Committee unanimously resolved to request the Joint Committee of the two Colleges to meet as early as possible and arrange for next Session to be held at Aberystwyth. In view of this arrangement it was resolved that the professors' salaries should be paid as usual. In order to retain her connection with the College, which was considered desirable, the Matron was voted an honorarium of ^20 instead of her usual salary. Parch. Lewis James, Builth.—Yr oedd yr adrodd- roddiad argraffedig yn gynwysedig yn yr Atodiad i'r Rhaglen, ac egl:urai Mr. James mai y rheswm paham yr oedd yn Saesneg ydoedd am fod y Gymdeithasifa yn cael ei chynnal mewn. eglwys Seisnig; a ohyn hygiai fod yr adroddiad yn cael ei dderbyn. Pasiwyd hynny. Ychwanegai Mr. James os oedd yna ynngeiswyr yn dyrnuno mynd i go leg Trefecca, dymunid ar iddynt anfon yr enwau i'r Parch. T. Howat. Fe roddir hysbyseb yn y 'Golieuad,' ac agorir Coleg Trefecca 09 ceir niter digonol yn datgan eu dymuniad am fynd yno.. Llawysgrifau Howell Harris. Parch. T. Howat, B.A., Trefecca, a roes adrodd- iad ynglyn a hyn i'r ystyr a ganlyn :— Mewn perthynas a phenderfyniad Gymdeithasfa Troedyrhiw, ac fel parhad o'r adroddiad a gyfiwvn- ais i'r Pwyllgor Rhagbaratowal yn illiaiierch, trefnais gyda'r Parch. D. E. Jenkins i ymweled ag ef ar y 2gaill o Fehefin i'r pwrpas o ddwyn yn ol i Drefecca. Ddyddlyfrau Howell Harris, a phapurau eraill, yng- hydia'r 'safe' ymha un y'u cedwiid. Hynny a wnaeth- uin, ac y mae gennyf y pleser o hysbysu fod y dydd. lyfrau "wedi eu hystorio mewn dwy 'safe' yn llyfrgell ac arngueddfa Trefecca. Darfu i'r Parch. M. H. Jones 'cheko' y Llawysgrifau fel y dodid hwy yn y 'safes.' Y mae gennyf i gydnabod yn ddiolchgar y cymorth a gefais gan Mr. John Owens, Y.H., Caer, yr hwn a drefnodd faterion gyda Mr. Jenkins, yng- hydia'r cwrteisrwydd parod a'r help a gefais gan Mr. Jenkins ei hun. Derbyniodd a chymeradwyodd y Gymdieithasfa yr adroddiad. Y Llywydd.—Yr oedd Mr. Ballinger wedi dargan- fod cyfrol o lawysgrifau Howell Harris, ac wedi addaw eu cyflwjmo drosodd.i'r Gymdeithasfa. (I'w banhau).