Y Cymro

NODION 0 FALDWYN. Rhoddodd cymdeithas ddirwestol y chwiorydd nos- on dd-yd-dorot iyn Llanfair, yn ddiweddar. Cymer. wydrblan gan Miasea Pryoe (Mount), Buckley, ('Mount Farm), Evans (Cwmliliwynog), Lil a Winnie Davies, S. Jones, Rthfoseflo, Mrs. W." Thomas (Bron- einion), a Miss M. L. Peate. Y llywydd oedd Mrs. tPryce (Brynmair). Daw y newydd' o bob, rhan o'rsllrfod; Hawer wedi atelb yr alwad o dan scheme ATglwydd Derlby. Oild .er hynny y mae llawer o anesmwythyd, ac yr oedd rhai nandau o ardal Llanwddin yn gomedd derbvn 2Sv 9c. y Brenin, igian feddwl fod hiynny yn eu rhyddi- hau o gael eu gahv i fyny! Wrth gwrs yr oedd re- cruit'inig -officer' Llanfyllin yn four foddlon. Y mae ardal iL'anbrynmair wedi ymddelfro at .ddyl,ods,w,yd-d tuag at y wllad. Aeth y gwyr ieuainc yn llu i Drenewydd a 'Mlachynllethi i ymrestru ac yn ddiau byddanlthtwy yngyfritfol am ateib F.a:- dwyn yn y frwydr. Hefyd y mae ton o haelioni wedi dyfod dros yr amiaetlhwyr, ac y mae eu rhodd- ion mewn arian ac addewidion yn destun edmygedd. Peth da ydyw rhyfel at feithrin y gras o haelioni. Cynhlaliwyd ipresbytery Maldwyn ynig Nghlastell Caereinion ar y .gifed, o dan lywyddiaet'h yr hen dad J^in Jones o Varchoel. 'Gwasanaethwyd yn y gwas- anaetSr cymunde3> gan y Parchn. John Davies, Ber- riew, a G. A. Edwards, Croesoswallt. Y mae yn detoyg y daw rhywfoeth o'r ymigais i godi yn y tal, Sialbothol r weinidogion. Y mae llawer tiaith yn echnydus o fach yn ei chydnabyddiaeth, ac yn dddau y niae anrhydedd y CyaFundefb yn gofyn am welliant. B11 tin yn Nollas Farm, Berriew, nos1 Lun, a llosg- wyd .grwerth mil o bunnau. Gwnaed ^70 tnaig at y Nursing Association yn ar- dal Tregynon, a Cx.5 yn Llamfy'lin tuag at v Red Cross. Dengys y cyfrifon fod cymdewhias Faefchod- ol (Nursing Association) Llianifyllin mewn cyflwr tra boddhaol. Ail-etholwyd Mr. D. Davies, Brookside, yn drysorydd. Dengys elf exfalcalonam 'bob oangen o waith daionus dros y cyhoedd a diolichwyd yn gynnes iddo ac i'r swyddogion eraill. Rhoddwyd .perfformiad gwyc'h ia'wn g,angor plant Llanfyllin dan arweiniad y Parch. 0. T. Da vies tuag at yr Ysibytty 'Gyimreig ac achosion milwrol l'leol. Llywyddwyd gan Mr. E. Louis Jones. Llongyfarchwn Miss Madge Williams, mefch y D.C.C. Williams (Drenewydd) ar ei Ilwyddiant --tel ^f.ryd|ydd yntg Nghaerdiydd. Cafodd Misis- Wil'.iams docyQ. o'r radd flaenaf am wMbodaeth am goginiaeth (cooking). Calfodd y Piarch. Gwynfryn Jones amser da wrth ddarlithio ar Geo. Borrow yn y Drenewydd. Bu Cyfarfod o'r Gymdeithasl Gymreig yn y Glyn- diwr- Institute, Machynlleth, a darllenwlyd papur dydd'orol ar John Ambrose Lloyd gan Mr H. S. Rob- erts. 'Oanwiyd amryw ddairiiau o dan arweiniad Mr. iT. Powell. Yng nghyfarfod. y Myllin yn Llanfyllin, rhoddodd iMr. J. P. WKKiams, Y.lH., biapur dyddorol ar The ■Romance of a Legand.' Deliodd ar Arthur y Ford Gron yn fedrus. Ychydig oedd yn 'bresennol. Rhoddodd Dr. R. 'Owen Morris, anenchiad go ddyddorol o flaen Cymdeithas Faet-hyddol Llanfyllin yn ddiweddar, ac heflyd 1b1.i yn de'.io a chwestd-wn iechyd o lfaen ipolbl iLlanlJ-vvchaiam. Bu farw dau o hen andalwyr LlanlCugan yn ddi- weddar—;Mr. E-dward Evans, Tanyfoel, a Many- Griffith, Tenbont. Chwitlh ifydd, gian lawer glywed am dranc Aliarch G:an Dyfi." Claddwyd ef yn Llangynog. ,\Btiêy,far'fôddhwstol llewyrchus yn Siloh, Llwyd- iarth, yn ddiweddar. Cyimerwyd. rhan >gaa Mir. J. iLloiyd (Waen), Mr. M, Davies, Miss E. Evans (Ty'n- fedw), cor y plant, Miss Lib yd, Mr. End ley, oor Waen Fach, M,is,s, Ri;ckett, Mr. R. L'. Lloyd, Misses C a M. Lewis, Miss M. A. Jones, .Mr. W. Humph- reys, Miss V. Isaac, Mir. A. Evans (T|y'ntwll). Rhoddodd y Parch. W. C. Jones anerchiad. Cynhaliwyd basar i gynorthwyo, yr eglwys Bres- Ibytenaidd yn ddiweddar yn ysgoldy yr AnnJhynwyr yn Trallwm. Rihoddodd' Mr. Pinder bapur ar John Ga'.fin a'i athirawiaeth, ar fore Sul yn ddiweddar. Tal wyd teyrnged u-chel o> gymenad wyaeth a diolch- garweh i Mr. Thomasi Edwards, iLlanfyllin, ar ei waith fel Ysgrifennydd y Gwarcheddwlaid a'r Cyngor Gwi'adol. Y mae undelb Llanfyllin yn rhoddi bodd- lonifwlydd mawr i'r trethdalwyr yn y modd y cyflawn- ant eu gwaith.

NODION O'R DEHEUDIR Galwad.—Deilbyniodd y Pafdb. W. J. Thomas, gweinidog yr eglwys Seisnig yrnMhenyobont alwad .oddii;wi»ih yr esglswys yn Six Bells, Aberti'. lery. Nis gwyddorn Slut y pwysa yn y glorian. Ymae Mr. ThoIlliats wedi treulio 15 mlynedd ym Mhenybont, ac yn un o'r ipregethiwyr mwyaf hyawdl. Cymerodd ran fla,erilliaw yn yr ethoCiad pan y dydhwelwyd Mr. Biiice i'r Senedd. Tan y Flaner.—Yn ddigion naturial ymfalchiiai Mr. Rihys Morgan, M.A., o Ysgol Sirol Pontypridd yn y ffaith fod 208 o rai sydd wedi bod tafn ei addysg yn awr t;an y faner. Y mae pump o'r cyfryw yn Gap- teiniajid, ac un ar btymtheg ar hugain. yn Lieuten- ants. Y mae pedwar ar uigiaini ohonynt: ar hyn o bryd yn y ffosydd. Y Porfeydd Gwelltoig.'—Deallwn fod galw mawr am y Hyfr destllus siydd yn dwyn yr enw bwn o. eiddo y Parch. Wm. LewiSj Pontypridd. Nifer o eglwysi yn anifon am siypynau i'w dantfon i'r milwyr eraill yn ddigon priodol wedi anion y gyfrol fel anrheg Nadolig. Claddu Gwraig Ri,nwieddol.-Me,rch i'r diweddar Baroheditg Joihn Jones, LLanfoedr,. PontsCephan, a ch:waer; i'r Parch. Joseff Jones, a mam-yn;ghyfraith i •Mir. Tom Evans, Plentyrch, swyddotg pwysig Cwm- ni'r Ocean, oedd. priod Mr. Walter Evans, Crown House, Newton, Porthcawl. a gladdw.yd ddydd Sad- wrni diweddaf. Dynest eithriadol ddia, yin meddu ar lawer o daten,t ydoedd, ac yn aelod ffyddlaw.n ym Mhorthcawl. Gada-wa briod a dwy ferch, un ohon- ynt yn gystudciiol er ys amser maith, i aJ.aru ar ei hol. Diddlained yr Argliwydd hwynt. Etholiadan.—I.longyfarchwn yn galonnJûlg ddau o flaenoriaid y Corff ar eu dewisdiad unfrydol i lanw siwyddi pwysig. Yr Henadur William L'ewelyn, Og- more Yale, uin o wasanaethwyr m-wiyaf adnabyddust Moirgannwg yn lie yr 'Henadur Richlard Lewis, a'r Cynghorwir Enoc Davies, Y.H., Treherbert, a dde- wiiswyd yn un o'r ddau Henadur i l,anw'r bylchau a wnaed trwy farwol'aetih yr Henaduriaid E. H. Davies a Richard Lewis. Y Cythraul Gwyn.- Ym,d,dango,s:odd hwin à'i wyn- eb ffals jgedbrony 'Rlhiondda Urban Oountil' yr wiyth- n.os dddwedldaf, yn gofyn am adnewiyddi.ad trwydd- edau gyda'r chwareudai, Theatnilcal a Cinemato- graph.' Er Tnwyn gwneud caredrligrwydd a chym. wlYlnalSjau a'r anghenus, dadleuai tros gael trwydded ar y Slaiboth, a chain mai y gweithwyx yw« perchen y neuaddau paham yn enw synwyr cvffredin na al— ent ddefmyddio y .Aain i gynntal cyfanfodydd ar y Saiboth, o-nii d'dylfent fod yn. feistri yn eu ty eu hunain? Scciafet arciderchcg ydiyw hwnnw sy'n diadleu troa gydraddoldetb, ac ar yr un p-ryd am gael DUlw a'i ddiydd tan draed. Gwrthwyinelbiai Undeb yr Eglwysi Rbyiddio-n gamjiatiau trwiydded saith niwrnod, a hyn a gariwlyd. Mr. Wialter Williiams, Y.H., oedd Llywydld yr eisteddiaidl. Toriri'r Com Olew.—Yn Sardis, Pontyipridd, nO-51 Lun, Rhagfyr aofdd, cynhialiwyd, cyfarfod arbenn-'g i ordeinio y Proff. Jenkyn Jones, B.A., Collegiaie School i gyflawn waith. v weinidogaeth. Llywydd- wyd gtan y Parch. O. iLioydi Owen, Sardis. Dech- reuwyd y cwrdd gan y Piarch. Ridhiard Williams. B.A., Cnfynydd. Anerchtwyd y cyfarfod: YPüll- pud heddyw,' Pardh. 0. Lloyd Owen; 1 Yr Eglwys a'i. gwaitbi heddiyw,' C Tawelfryn Thomas; 'Y Gweinidog fel athra,w,' 1. Bodfan Anwyl. Offrym- wtydl yr Uirdd Weddi gan y Patch. E. D: 'Flvans, Sion.. Silaradiwyd gan y Parch. Rowland Hughes, B.D., Ty lor,stown, fel cyd-fyfy-riwr yng Nghaer- fyrddin, a chan y Piardh.- J. T. Jones., Yniysybtwlf fel c.ynrychiolydd y myfyrwyr, a addiysigwyd yn y Col- legiate School. Yn ystod y cyfarfod nhoddodd Mr. Jones yn gryno ac i bwrpas ychydig- o''i hianes, gan nodi yr hyn a'ii cymihellodd i bregethu, ai-.oiygiad- au ar brif aitlhrawiiaethau crefydd. Yr oedd yn bres- ennol ymhlithj eraill y Parchn. Wm. Lewis, Penuel (C.M.), E. Lewis' (W.), Creigfryn Jones (W), T. Davies (B.), Edwin Jones, Glynitaf, T. E. Joaes, Eif.a,il Isaf, H. Howell, Ynysiboeth, T. Jeffreys, Afoer- cynon, Tafiwiys Jones, Caenphilly; I.leygwyr, D. Rees, Trengholiydd, E. Pjarry Thormas, Prys Jones, ac amryw fyifyrwyr. Derbyniwyd hefyd ni er o lythlyraiu oddiwrth rai yn methu a bod yn bresen- no;, yn dymuno yn dda i Mr. Jones. Genedigol-o Ceinewydd, Sir Aberteifi, ydiyw, ondi wedi ei c (Lw\n i fyinry yn y Dinas, Sir Benfro. Bu tan .addysg yng Nighaerfyrdidi n ac Aberystwyth, a derbyniwyd ef' i Gotelg Mansfield, Rhydycibein. Yn anffodusi torodd ei iechyd i, lawr, fel na bu ei arthosiad yno ond byr, a gortfu iddo roddi heibio bdh gwaith; am tIsaedd lawler. iBu am dair blynedd yn cadlw ysgol Ram- .adegol yn Llansawel, Sir Gaer. Yn 1903, daeth 1 G3, a Rhiaigluniaetlh aig ef i Bontypridd, ac yuxia y mae wiedi aros hyd yn hyn.. Y mae rhai cannoedd o fyf- y rwiyr o bob en wad wedi manteisjo ar ei ysgol, ac wedi .pasio i'r gwa'hanol golegau. Saif mewn parch miawr gan y myfyrwyr, ac ni chl,yw:s,cm ond canmol- iaeth iddo fel athraw a ch yfai.ll ,gan y rthai y daeth- am i gysylltiad a hwy. iLlwiyddiant iddo eto yn y dyfodol. Yr Archdderwydd.—Emynau ac Emynwyr Cymru oedd testun Darlith odidlog o eiddo Dyfed yn Bethel, Ysi'.rad, nos Wener diweddaf. Yr oedd pawb wrth eu bodd yn gwrando arno, a theimlid fod yr hen em- ynau yn gyfoeth.ocach niaig erioed. iCadeiriwyd gan y Cyn.g'horwr Thlomas Thomas, a dhanwyd "hanner dwsin o donau y diweddar Ambrose Lloyd. Mr. Hen Dynfalilt a arweiniai, a Mr. T. J. Price, Tom, a g,alliai yr offeryn. Gwyl Dlathlu Geni Bethliahlem.-Y Paroh. Ph-ilip Jones, Llandilo, a NVim. Djavies, M.A., Aberdar, fu yn Nazareth,, Pentre, y N-adollig a'r Su:, a chafwyd amserda. Y Plarch. Miiohae lWilldam'S, Cilfynydd, fu yn eNfoo, Wattstown, a'r Parch., D. WlilFiams, Treherbert, yn Pen coed.

Y METIIODTSTIAID CALFINAIDD A'R IMILWR. AT OLYCYSD Y OYII&O. Annw(yl Mr. Golygiydd,—-Teimla Mr. Ellis Jiames Jonest a minnla u'n dra diolchgar os gellwch osod i fewn yn eich colofnan y cylichlythyr amigauedig a, ddanifonir i'r eglwysi yn Ne a Gogledd Cymru erbyn y Sul nesaf. ■Gyda'n cofion goreu, Yr eiddoch yn bur, 26, GUioll Avenue, B. T. JONES. Neath. Rlhag. 27am, 1915. 1 CYFUNDEB Y METHODISTIAID CALFINAIDD; At Swyddogion Eglwys—— Annwyl Frodyr,-Yin ysitod y diyddiau nesaf yin- ddengys y bydd :Ilawer o'r gwyr ieuainic syddwedi ymresitlru yn cael eu galw o.'u car-trei fa'u -danion i'r gwiabanol wersyllfiaoedd. 'C Dymunol fyddai i'r Egliwysii gymryd y cyfle i gyf- arwiyddo'r milwyr ieuairuc hyn ar eu miynediad oddi- cartref, ac yn arbenniig eu hannog i ymarfer yn. y gwersyllfaoedd a'r moddion crefyddol a ddarperlr ar eu cyfer fel Ymneilltuwyr. Gan fod eu bywyd ysbrydol hyd yma wedi ei feithrin mewn awyifgylch ymneiljtuol, bydd euffyddlondeb i'w hiatgyhoedd- iladlaiu yn ddiogelwch ac yn nerth i'w crefydd. v •. A gtawn ni gan Ihynny ddyimiuno arnochi alw sylw'r miilwyr ieuainic at y petlhau canlynol? i. Golfaled pdb un a.m gael' ei restru'n gywir yn ol yr en-wad y pencbvn iddo. 2. Gan fod ipoib milwr ar adeg y Church Parade ar y SAboth at ei ryddid yn hollol i ddewis y gwas- anaeth cretfyddöla. ddymuna (boed E.g.lwys'yddol neu Yminei'lltuol) ancgir hwynt i fynych'u'n gyson yn y gwersyll y gwasanaeth y maent yn arfer ddilyn gar- tref. 3. Y mae Caplaniaid Yimneilltuol a Gweinidogion YmneiltuoO ythhcb gwersyll i oifialu am. anghendon crefyddol y milwyr. lOymteller gan hynny y gwyr pertfhynol i'n heglwysii i ymgydnalbyddu a'r caplan- itaid a'r gnveinddogion hyn: ac nid yn unig i tfan- ■ teisio ar eu gwtasantaeth, ond hefyd; i estyn pob cyn- t ortihwy iddynt i gario'u gwaith ymlaen. TeimLa pob caplian yn wir ddiolichgiar am i enwau milwyr fydd yn diyfad i'w wersiyll gael eu hanfon iddo fel y ga'l ddlyfod i'w hadnlabod. Welie'n oanlyn restr o rai o'r caplaniaid a'u cyn- orthwywyr:— "I Kinmel Park.Parch. David James Jones, M.A., C.F., Rhyl. W,hii,t,t;ingt,oni.Pia.roh: D,. Hoskiinsi, M.A., C.F., Os- westry Alderslhiot.—<P|ardh. Dd. Wil'l'iamisi, M.A., Rus- comlbe, York Crescent, Aldershot. Northampton.—(Parch. J. J. Evans, C.F., Foster Hill, Northampton. Taer ddymuinir arnoch helfyd roddi i bob" miiwr ieuanc ar ei vmadawiad lythyr i'w giyftwyno- i sylw a gofal1 y Caplan YimneiUtuol yn y gwersyll Y bydd yn miyned idido. Yr eiddoch yn ffyddlon, E. JAMES JONES, Ysig. Pwllgor y Gogledd. B. T. JONES, Ysg. Pwyllgor y De. R. 2?aiin., 1915. »