Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Y Cymro

The copyright status or ownership of this resource is unknown.
Hide Articles List

3 articles on this Page

_--GOHEBIAETHAU.

News
Cite
Share

GOHEBIAETHAU. (Nid ydym yn ystyried ein hunain yn gyfrifol am syniadau yr ysgrifenwyr). GWEDDIO DROS Y MARW. AT OLYGYDD Y CYMRO. Syr,—Yr wyf wedi sylwi fod yr Iddewon yn gweddio diost y meirw. 0 leiaf, fe ofynir am weddi- au droisi y meirw yn fynych ynglyn a cihofnod am farw anwyliaid. Mae hyn yn pro.fi mai nid athnaw- iaeth nodweddiadol Babyddol ydyw hon. Deribynir hi i r,addau mwy neu lai igan grefyddwiyr drwy'r oesau. Rhag isfed. W.J. Y PURDAN A GIW'EDiDIO DROS Y MARW. AT OLYGYDD Y CYMRO. Syr,-Daraenaisl gyda llawer iawn o ddyddordeb y llytihyrau ar y mater uchod, yn enwedig un Eg- Iwyswr iLleyg.' Mi hoffwn yn fawr gael tipyn bach o hanesi y ddwy atihrawiaeth. Nid wyf yn gweled eu bod yn cael eu dysgu yn y Beibl. 0 ba lie, gan hynny, y dlaethant? Beth roddodd fod iddynt? A oes gan yr E,glwys hawl i ddysgu athrawiaettoiaii nad oes sail iddynt yn y Testament Newyddp Ac os oe'S" pwy sydd i benderfynu pa rai ydynt? Ydwyf, &c., Rhag. 23am. EFRYDYDD. JOHN ELIAS A'R MENYN. AT OLYGYDD Y CYMRO. Annwyl Mr. Evans,-Ma,e nythyr J.H.' yn eich r/hifyn diweddaf (gan ei fod yn dweyd, heb na digter na dadl") wedi fy nghymell i roddi i chwi yr hyir sydd ar fy nghof ar y mater. Yn agos i'r flwyddyn 1860, clywais y diweddar Dr. Saunders, pan yn areithiio ar ddinwest yn y Temperance i a' Merthyr Tydvil, yn un o'r cyfarfodydd puanp o'r gloch, prynhawn Sul, yn dweyd fel yma, wrth ar- igymhell dynion i ddiwydrwydd &c. '.Roedd John Elias, yn darllenwnth oleu'r tan, ac yn gwneud canwyll1 frwyn,' iddo ei hun, trwy godi y menyn oddiar ei fara," Caerdydd. D. BEYNON. JiOIIN ELIAS A'R GANWYLL FRWYN. AT OLYGYDD Y CYMRO. Syr,-Cly,wais ystori John Elias, a'r Ganwyll lawer tro mewn gwahanol ffurfiau. Dywedir yn gyffredin fod John Elias yn hel yr ymenyn oddiar ei fara er imwyn gwneud canwyll frwyn i ddarllen. !Mae hyn yn golygu fod amaethwyr yn ilhoi ctfyn lawer o ym- enyn ar y bara, neu fod John Elias yn cael cryn lawer o frechdanau. Onder dweyd. felly, nid yw and ycbwanqgu yr anhawster anianyddol o losgi can- wyll frwyn wedi ei Igwneud 0 fenyn a halen ynddo Gwell peidio holii gormod i chwedlau sydd! yn tyfu o. gwmpas. malboed arwyr darlithwyr Cymru. Y tefoyg yw y buasai yn haws i John Elias gael canwyll frwyn na chael ymenyn. HANESYDD. SYiMIUD 1111N DEIRFYNAU. AT OLYGYDD Y CYMRO. Annwyl Mr. Evans,—iDa iawn oedd gennyf ddar- llen llythyr y Parch. J. I-I. Williams, Mynydd Isaf. iMiae dynion ieuainc ein gwiad yn teirnlo dyddor- deb dwfn yn y cwestiynau hyn, a da gweled menter i ddweyd eu barn mewn rhai ohonynt. Yr wyf yn cofio flynyddoedd yn ol fod yn siarad a gwr sydd wedi bod drwy gadair y Sasiwin. Gofynais iddo a oedd efe yn criedu m,ewn Purdan? "Yr wyf," meddai, "yn credu mewn llawer iawn o hethau na fyddaf yn eu dweyd wrth, neb." Dyna y duedd, a hynyna sydd wedi rhoi He i'r cyhuddiad fod gan weinidagion yr efengyl un gred: yn y study ac un arall. yn y pulpud. Dylai gweinidogion ieuainc ym- syddhiau oddiwrth hyn, a dweyd eu syniadau fel y gwna Mr. Williams. Yr eiddoch, J.T.J. MARWO'LA'l^TH SYR JOlHN RHYS. AT OLYGYDD Y CYMRO. Annwlyj Gyfaill,—Ailff yna don o alar a himeth aalon dros holl Gymru wrth! gliywed am fiarw disiyfyd y gwr annwyl hwin. Mi obeitbiaf y cawn.Yn y 'Cym- xo deyrniged Er Cof" am dano, gan ei gyfai11 y Proffesiwr J. Younig Evans. C,aw,som emeg o'i ad- natbyddiaeth oIhono yohydig wythnosaij_yn ol. Ni fagwyd yng Nghymru wr mwy amryddawn a chalon nior bur i holl ddelfrydau Cymnu. Ganwyd a mag- w'yd ef yn y llanerch Ie y codwyd y cewri. Dr. Lewis Edwards, Thomas Edwards, leuan Gwyllt, Robert Roberta, 'Cynddylan, a Principal Prys. Mae eu hysforydiaeth yn aros ar yr ardal 'hyd y dydd hwn. iCefais y fraint pan yn blentyn o fod yn hen ysgol Sylvanus yim Mhenllwyn, pan oedd- ef a CynddylAn yn 'pupil teachers' yno. Yr oedd yn eilun yr holl ysgol y pryd hwn. Llawer gwaith pan yn cystadlu yn y cyrddau cystadleuol oedd nior bobloigaidd yr adeg hon, pan yn methu enniH y WalbT y tynodd ei law dros fy mhen, gan fy annog a dreio wed'yn, ac y buaswn yn siwr o ennill. Ar 101 i mi ddyfod <ii Lundain a chael y fnaint o fod yn ysgrifennydd Undeb yr Ysgolion Sul, llwyddaiiSi i'w gael i fod yn llywydd yr eisteddfod flynyddol a gy.11- helid ar nosi Nadolig, yn olynydd i'r annwyl a'r Hybarch Robert Jones, Rofherhithe, yr bjwn oeddi wedi bod yn llywydd am 8 mlynedd yn ddidor. Do'i i fyny o Rydychen, ac ni dderibyniai geiniog am jei wasaniaeth, hyd yn oed (ei gludiiad. Yr oeicld ei anerclhiadau byw yn rho'i cywair i'r holl gy,farfo,d, a chadwai yr holl gynulleidfa mewn hwyl hyd y di- wedd. Esgynodd yr ysgol o ffon i ffon nes cyrraedd y ffon uchaf, heb patronage na ffafr neb ond ar ei deilyngdod a'i lafur ei hiun. Ceir clyweid yn awr i ha siawl Oymro. ieuanc yr estynodd ei law i'w gynorthwyo yntau i ddringo. iLlawer gwaith. y dywedodd y diweddar annwyl jWilliam Jones wrtbyif: Miai dymia y gwr 00 bawlb y carai ef ddilyn ol 'ei draed. Yr oeddwn yn goibeith,- io pan yr aeth i, Oxford glywed ei fod yng Ngholeg yr Iesu, yn eistedd wrth draed Gamaliel, ac yn credu y cawn ryw ddydd ei w:e:'d yntau wedi cyr- raedd yr un safle. Pan yn llywyddu yn un on heisi- teddfodau, a phan ofynwyd am anerchiadau'r Beirdd, cododd ei hen gyfaill, Mr. Edward Jenkins, Gwalia, Llandrindod, i fyny, ac adroddodd aimryw enlglynion i'r llywiydd; a chododd rhyw aslbri arnaf finnau, ac adroddais englyn oedd ar fy nghiof. "Diolch yn fawr am y geiriau," meddai. Ond un o englynion Islwlyn i Dr. Harries Jones oedd hwna." Y gofadail oreu oil iddo fydd cael bywgraffiad teilwng gan ryw Gymro o gyffelyb ysbryd a'i sel a'i gariad, at Gymru fel ei sel a'i gariad ef. Bydd yn .drysor ia,c etifeddiaeth i ieuenotid; a'i hadoly.giad yn dwyn llawenydd i galon pob Cymro sydd yn caru ei iaith a'i wlad. D. E.

-----_-MILWYR CYMRU.

[No title]