Y Cymro

CYFARFODYDD MISOL. AMSER CmUDElTHASFAOEDD A THREFN Y 0.14. Y Gymanfa (Gyffredinol.—iColwyn Bay, 1916. Cymdethasfa y Gogledd.B,eaumari,s, Tach. 16, 17, 18, 1915. Brycheiriiog Pandy, Hyd. 2,0, 21. Caerfyrddin—Llanddarog, Hydref 19. De Aherteifi-Abermeurig, Hydref 7, 8. Dwyrain Meirionydd-Cynfal, Hydref 12, 13. Dwyrain Morgannwg—Cefn, Tach. 4. Dyffryn Conwy—Pensarn, Hyd. 25. Dyffryn Clwyd—Peniel, Hyd. 21. Fflint—Nerquis, Tach. I. Gorllewin iMeirionydd^— Llanbedr, Tachwedd 8, 9. Gorllewin Morgannwg-Nazareth, Treforris., Hyd. 13 Gogledd Aberteifi—Elim, Hydref 13, 14. Hen. Morgannwg, Dwyran—Temple. Ferndale, Hyd. 28. Hen. Morgannwg Gor.—Argyle, Abertawe, Hyd. 7. Henaduriaeth Lancashire—Everton Brow, Hydref 6. Hen. Trefaldwyn—Berriew, Hyd. 14. Liverpool—Waterloo, Hydref 6. Mon—Bodedern, Hyd. II. Montgomery & Salop Presbytery.—Berriew, Oct. 14. Manchester—Moss Side, Hydref. Yr amser i'w hys- bysu eto- Tnef: Uchaf—Scion, Hyd. 13, 14. Tefaldwyn Isaf—Meifod, Hydref 14, 15. Penfro—Llandudbch, Hyd. 12, 13. BRYOHEINIOG.—Bronllys, Mfedi 22. Llywydd y Parch. David iRIhys, Detynog. Cafwyd hanes yr eglwys gan y gweinidog ag un o'r blaenoriaid. Uon- gyf.archwyd y swyddogion ar eu ffyddlondeb a'u llwyddiant. Pasiiwyd pleidiais o gydymdeimlad cyn- nes a Mrs. Williams, Park Lodge, ar farwolaeth ei phriod, yr hwn oedd wr annwyl a ffyddlon yn ei eglwys gartref. ac yn llywydd ein C.M. am y chwe' mis diweddaf o'r flwyddyn. Apwyntiwyd y Parch. D. Rhys, R'. Morgan, E. Rowlands, R. Evans, Stephen George, Frank Jackson, R. lElias Jones, J. J. Jones, Lewis James; Mri. LI. Williams, H. Phil- lips Townsend, D. J. Morgan. Jones (Sheephouse), Jeffrey Jones, E. Morgan, J. Prichard, yn Bwyllgoj; y Directory. Hysbysodd y Parch. Thomas Howat fod angen ymddiriedolwyr newydd ar amryw o'r eg- lwysi, a gorchymyn\vyd i.r Ysgrifennydd anfon at- ynt. Darllenwyd llythyr trosglwyddiad Mr. R. Elias Jones, Seaforth, ar ei ymsefydliad yn weinidog yr eglwys yn Hay a Priory Wood, a dymunwyd ei lwyddiant yn-fawr, y Parch. J. J. Jones, B.D. a'r Parch,. Thomas Howat, B.A., i gynrychioli y C.M. yn ei gyfarfod sefydlu, Hydref IIeg. Gofynwyd i'r Parch. 0. J. naves- Ponfaen, a Mr. Llewelyn Wil- liams i ymweled a'r Watton ynglyn a galwad gweini- dog. Hefyd y Parch. J. J. Jones a Mr. D. T. Mor- gan, Tregarth, i ymweled a iL/yswen, Felindre, a- Felin Newydd i'r un perwyl. Cadarnhawyd apwynt- iad brodyr yn ymddiriedolwyr ar yr eiddo yn Def- ynog. Cafwyd adroddiad gan y Parch. J. J. Jones o'i ymweliad a'r gwr ieuanc sydd yn y Watton yn ymgeisydd am y weinidogaeth. a chan fod yr ad- roddiad yn dra ffafrol,ac yntau wedi pasio arhoT- iad yr ymgeiswyr am y weinidogaeth, rhoddwyd can- iatad iddo fyned drwy y sir ar brawf. Siaradwyd ar ran yr J.B.R.A. gan y Parch. Ll. Davies, a chymer- adwywyd y cynllun yn fawr, a chyflwynwyd ef i sylw yr eglwysi a'r Ysgolion Sul. Gohiriwyd amryw fater- ion dan y CM. n,esiaf yn v Pandy, Hydref 20, 21. Peregthwyd yn Talgarth gan y Parch. (Roderick MorL gan, ac yn Bronllys gan y Parch. E. Hardee Mer- chant, B.D., a Frank Jackson. DWYRAIN IMORGANNWG.-Trealaw, Medi 16. Llywydd, Parch. Howell Davies, B.,S,c., Barri Doc. Y C.'M. nesaf yn Cefn, Tachwedd 4ydd. Llywydd, Mr. E. R. Wood, Ton. Anerchir cyfarfod y pryn- hawn gan y Parch. A. W. Thomas, ar ran y Genhad- aeth :D;iamor. Trefnwyd y Cyfarfod Diolchgarwch Hydref 7fed. Anogwyd i gymryd mantais ar Saboth yr Ysibyttai i wneud casglia-d tuag at yr Ysbytty Cymraeg. Cafwyd anerchiadau gan y Parchn. M. H. Jones, B.A., Ton, J. Lewis, Aber.am,an, a'r Ysgrifen- nydd ar ygwaith wneir gan Genhadaeth y milwyr. Danfonwyd cydymdeimlad at y personau a ganlyn mewn profedigaethau,—Mri. J. Richtards, Porth; E. Griffiths, Caerphili Felix, Pontypridd teulu y di- weddar Ebenezer Morgan, Caerdydd teulu y diwedd- air D. Rowlands, Tonyrefail; Mri. Watkins, Mountain Ash; John Jones, Miscin Evan Thomas, Penrhiw ceibr; teu.u y d-iweddar Wm. Powell, Merthyr; a theulu y diweddar E. Thomas, Llancadle; Mrs. Morris, Treherbert; Mri. R. Hughes Cwmparc; Thos. iRiéhiards, Porth; T. Harris, Aberdar, a'r Parch. W. D. Morris, Cwmaman. Cafwyd sylwadau pwysig gan y Parch. H. T. Stephens ar y Pwylvgor Bugeiliol a'i waith. Anogwyd v Pwyllgor i gyfarfod mor gynted ag fyckl bosibl er gwneud trefniadau i gael yr holl eglwysi byohain o diaD. ofalaeth fugeiliol. Cadarnhawyd ca,is eglwys Trefforest i roddi galwad i'r Parch. J. T. Jones. B.A., B.D.. Talgarth. Anog- wyd Dosbarth y Fro i wneud ei oreu gyda Penllin hyd oni cha y pwyllgor hamdden i ystyried yr achos. Ar gais- y Parch. R'. J. Williams, yr Ysgrifennydd Cyffredinol, trefnwyd taith iddo ef a Miss Arianwen Evans ar Parch. A. Wynne Thomas, Abertawe. Cad- arnhawyd Pwyllgor Addysg y Weinidogaeth a Phwyllgor lEglwiys L'anbradach. Croesawyd gweini- dog newydd eglwys Noddfa, Mountain Ash, self y Parch. G. H. Jones, B.A., i'nplit.h, a dymunwyd iddo bob llwyddiant; vr un pryd croesawyd y Parch. D. Ward Williams, Wrecsam, ar ei ymweliad a'r Fro. Hysbvsodd Ysgrifennydd Pwyllgor y Ddyled mai araf iawn oedd y Dosbarthiadau yn danfon eu had- Toddiad i f-ewn gyda golwg ar fater y ddyled. An- ogwyd yr holl ddosbarthiadau i ddan'fon eu hadrodd- iad i fewn ar unwaith. Cafwvd sylwadau gwerth- fewx ar Ystadegau'r Cyfarfod Misol gan Dr. Phillips, Tylorstown. Blin oedd clywed am y lleihad yng nghasgliadau y Genhadaethi Gartre:fol a'r Symudiad Yimosodol. Un ffordd effeithiol i gyfarfod gofinio,n y dyfodol, fel y ,sylwodd Dr. Phillips; oedd ewtogi. y treuliau. Galwyd sylw at lyfr y Pardh. M. H. Jones Ton, ar y ffordd i lawn, gyfrannu Addysg yn yr Ysgol Sul. Caniatawyd cais. Mr. E. D. Parry, o Treher- bert, i fyned drwy'r Dosbarth ar brawf. Hysbyswyd fod iy Parch. D. G. Evans, Merthyr, wedi ei ddewis i gymryd gofal eglwys Twynrodyn am dymor, a bod Mri. J. Roberts, Aberfan, a D. Williams, Jones, Dow:ais, yn myned i'w gynorthwyo. Canitawyd i ymgeislydd am y weinidogaeth i fyned trwy Ddos- barth Aberdar ar brawf. Hysbyswyd fod eglwysi Dosl- barth iHirwaen o iblaid i 'Mr. T. J. Morgan, ymgeis- ydd am y weinidogaeth, i fyned rhagddo. Cyflwyn- wyd medals ynglyn ag Arholiad yr Ysgol Sul i'r per- sonau a gan:yn :_IW. Rees Davies, I.lwydcoed (Dos- barth llynaf. Thos. J. Jones Ynysybwl (Cymraeg) a Cyril Morgan, Tylorstown (Saesoneg), dan 21 G. Quick, Cwmaman (Cymraeg), Anne Jenkins, Coed- panmaen (Saesoneg), dan 16; John Emrys Jenkins, Penarth (Cymraeg) Freda Watts, 'Bonvilstone (Saes- neg}, dan 13; Eirwen. Lloyd Jones, Cwmbach (Cym- raeg) Francis Thomas, Felin-newydd (Saesoneg), dan 10 oed. Derbyniwyd y Pregethwyr ieuainc can- lynol yn aelodau o'r C.M., Mr. J. D. Jones, Ponty- pridd, T. J. Jones, Ynysybwl, D. Williams, Mountain Ash, D. Hywel Davies, Mountain Ash, D. T. Davies Porth. Holwyd hwy gan y Parch:. J. Lewis, Aber- aman a ichynghorw-yd hwy g,an y Parch. M. H. Jones, Ton; hefyd derbyniwyd iv blaenoriaid canlyn- ol i aelodaeth y C.M., Mri. Wm. Jones, Wattstown, ilvewis, Davies, a Gwilym Milward, Ffynontaf.. Hol- wyd hwy gan y Cadeirydd, a rhoddwyd ciyngor idd- ynt gan 'Mr. J. Jones, Penygraig. Cyhoeddwyd i bregethu am 6.30 y Parch J. Roberts, M.A., Caer- dydd. Diolchwyd yn gynnes i eglwys Trealaw am ei ehroesaw siriol a charedig. DYFFRYN CLWYD.—Tabernacl, Rhuthyn, Medi 23. Llywydd, Mr. 'Romer Robents, Y.'H., I/lanfair. Pasiiwyd pleidlais gynnes o ddiolchgarwch i'r Parch. Pierce Owen am ei wasanaeth fel llywydd yn ystod y chwe' mis blaenorol, a diolchodd yntau. ,Hysbys. wyd fod; y personau canlynol wedi .eu dewis yn flaen- ori-aid,g,an eu gwahanol eglwysi Rhuddlan, Mr Thos. Roberts, Y.H. Fron, Mr. Robert Roberts Bont- uchel, iMri. J. D. Hughes, Wm. Jones, J. E. Morris, Hugh Williams; Dinbytih (!S.), Mri. William Price, B. T. iHardy, D. Webbe Davies, Artihur Davies Llan bedr, Mri. Ellis Rowlands. William Hughes; Cefn- meiriadog, Mri. Isaac Williams, Evan Jones, Robert Edwards,. Treuliwyd aWlr ddymunol iyn gwrando profiad y swyddogion a hanes yr achos yn y lie. Di. olchwyd i'r ddau frawd fu'n arwain gyda hyn, sef y Parch. W. J. Jones. B.A., Rhyl, a Mr. J. Edwards, s. Y Fa-chel: ac enwyd y Parch. Hugh Jones, Bont- uchel, a Mr. William Evans, Rhewl, i wneud y gwaith yn y C.M. nesaf. Rhoddwyd crynhodeb o adroddiad yr ymw-elwyr egIwysig gan yr Ysgrifen- nydd, a gwnae-d sylwadau pe'lach arno gan y Parch. G. H. Havard, M.A., B.D., a phasiwyd fod y mater hwn yn cael ystyriaeth bellachi yn y C.M. Gwnaed coffhad tyner am y diweddar Mr. John Jones, Aber- gele, gwr adnabyddus mewn cylch eang, ac a fu'n aelod ffyddlon a thra defnyddiol1 o'r C.M. am 40 mlynedd. Dywedwyd, hefyd, am ymadawiad Mr. Hugh Evans., Tremeirchion, hrawd: o gymeriad gwas- tad un y gellid bob amser ddibynnu arno ffyddIon a phrydlon gyda'r moddion, yn enwedig yr Ysgol Sabotlho. Bu am flynyddoedd maith yng ngwasan- aeth y Pabyddion, ond yr oedd yn Brotesitant .eg- wiyddorol, ac yn ymneilltuwr cadarn. Pasiwyd fod datgani.ad: o gydymdeimlad y C.M. yn cael ei anfon at deuluo-edd-y ddau frawd hyn hiefyd, at Mr. Thos,. Jones, Boderyl' Rhewl, mewn llesgedd; Mr. John Davies, Bodfari, wedi colli mab yn y rhyfel; y Parch. David Jones, Rhuddlan, Mr. Thomas Jones,, Salem, a Mr. William Hughes, Cefn, y tri'n. gystuddiol; ac at Mr. J. P. Davies, Clawddnewydd,, wedi colli ei fam. iHysbyswyd mai ym Mheniel y cynhelir y C.M. nesaf, Hydref 21, ymha un y ceir ymdriniaeth ar Ddirwest a Phurdeb. Derbyniwyd a chadarnhawyd adroddiadau y pwyllgorau üanlynol-I. Yr Ymwel- wyr; 2. Dirwest a Phurdeb, 3. Y Gronfa Fenthyc- iol. IPenodwyd y brodyr canlynol i fyned i'r eglwysi ,a enwir i'w cynorthwyo i ddewis rhagor o flaenor- iaidi:—I Clwyd St., Rhyl, v Piarch. O. Foulkes, Mri. R. H. Roberts, Foxhall, R. Roberts, Trefnant, a W. Morris,, Rhuddlan i'r Cwm, y Parch. David Jones, Rhuddlan, a Mr. Thomas Hughes, Prestatyn; i Vale Rd., Rbiyl, y Parch. J. D. Jones a Mr. T. Pennant Williams. Hefyd, penodwyd Mr. G. T. Evans, Abergele, a Mr. J. Hughes, Bettws, i. gymryd Jllais eglwys Llanfair yn newisiad brawd i'w bugeilio, a ahyflwynwyd cais eglwys iLlanfair ynglyn ag ad- gyweirio i bwyllgor yr adeiladau. Cyflwynwyd cen- adwri o Gyfarfod Dosbarth Dinbych ynglyn a'r gwaith o egwyddori plant yng ngwyddor cerddor- iaeth,. a hefyd o Gymdeithasfa Pwllhe:i yn cymell ein haelodau i feithrin ysbryd ymostyngiad ac edi- feirwch yn yr argyfwng presennol. Gwnaed apel daer gan y Parch. R. R. Williams, M.A., Bala, am gynorthwy tuag at wneud i fyny'r diffyg yng nghyllid y Drysorfa Gynonthwyol. Galwyd isylw at y casgl- iadau, a hysbyswyd trefn taith y Dr. Edward Wil. liams drwy'r cylch i annerch cyfarfodydd ar ran yr achos cenhadol. Yr ail g)-farfod.—Ordeiniad Mr. Edward Williams, B.A., B.D., Oerwen, a Chlawdd- newydd. Dechreuwyd trwy fawl a gweddi dan ar- weiniad y Parch. James Richardis. Hysbyswyd am reoleiddJdra'r Ordeinio gan yr Ysgrifennydd. Dar- lilenwyd y zrhannau, arferol o Air Duw gan y Parch. J. D. Jones. Traddodwyd yr Araith. ar Natur Eg- lwys gan y Parch. W. S. Jones. M.A., Caer. Gofyn- wyd yr Holiadau Athrawiaethol o'r Cyffes Ffydd gan y Parch R. R. Williams, M.A., IBala. Yna, ar ol i Mr. 'Williams ddiatgan ei gydsyniad a threfn y Meth- odistiaid! Calfinaidd, a'i fwriad i gadw undeb y Corff, dewiswyd ef gan y C.M. i weinyddu'r Ordin- hadau o Fedydd a ISwper yr Arglwydd, trwy i'r holl aelodau sefyll ar eu traed, a. dyrchafu eu dwylaw, a datganodd yntau ei gydsyniad a. galwad y Corff. Arweiniwyd mewn gweddi am fendith yr Arglwydd ar y neilltuad gan y Parch..Evan Jones, Dinbych. Traddodwyd v oyngor gan y Parch. William Jones, Conwy, a therfynwyd y cyfarfod trwy fawl a gweddi dan arweiniad yr Parchi. Owen Owens. Daeth cyn- ulliad lluosog i'r gwas.anaeth hwn, a ahafwyd cyfar- fod a gofir yn hir g,an y rhai oedd yn bresennol. Pregethwyd nos Fercher gan y Parch. W. S. Jones, M.A., Caer, a nos Iau gan y Parchn. W. R. Owen, B.A.. Abergele, a William Jones, Conwy. ABF/RMEURIG A SHIRiLAND ROAD. Gorymdaith. claddedi.gaeth a igofnodir genny.m. Dechreuodd yr orymaith yn 92, St. John's Avenue, illarlesdten, lie yr üeddi yr ymadawedig yn byw. Oddiiyno I, Paddington diaeth tyrfa fawr i hebrwng y corff, ,110s Lun y 27ain. o Medi. Boreu drannoeth. yr 28am, daeth y corff o> Talsaxn Hall i fynwent Abermeurig. Gwasanaethwyd yn y ty yn Llundain cyn cychwyn gan y Panch. T. F. Jones, gweinidog 'Shirlandl Road a chanwyd "0 Fryniau Caersalem," a "Bydd myrdd o ryfeddodau," yn yr awyr agored, yn effeithiol iawn. Gwasanaethwyd ar lan y bedd boreu drannoeth g,an y Parchn. B. Carolan Davies, Ty'ngwndwn, 1M. 'Williams, Ffaldlybrenin, a John Evans, Abermeurig. Yr un a gladdwyd oedd Mrs. Anne Davies, merch • Mr. Daniel a Mrs. Jenkins, Pentrefelin, ffermdy yn ymyl Abermeurig. Ei phriod yw Mr. David E. Dav- ies, mab Mr. Evan a Mrs. Davies. Park Shop, sydd ynffinio a Pentrefelin. Yr oedd Mr. Davies yn Llund'ain, ac yn aelod ymroddgar yn Shirland Road, a cihyn hynnv y Abermeurig. Wedi^ iddynt briodi, oddeutu sai-th mlynedd yn ol, aeth hithau ato i'r lie a nodwyd uchod, a chydag ef i'r un eglwys. Yr oedd y claddedigaeth vn un galarus iawn. Gwraig ieuanc yn ei 28iain oed wedi ei chymryd ym- aith oddiv/rth briod hoff a phedwar o bLant ieuainc iawn. Yr oedd yn arfer bod yn un o'r rhai iachaf a chryfaf yn y wlad, ac yn Llundain; a phan y bu yn ei hen gartref yr haf, yn treulio ei gwyliau, ym- d'dangosai yn debyg i arfer. Ond wedi myned yn ol, Iymwelwyd a hi gan wahanol glefydau, roddodd der- fyn ar ei bywyd, er goreu doctor y teulu, a dau 'specialists,' Yr oedd yn ddyne.s. dal brydweddol. Anrhydedd- wyd hi a natur ddynol oedd yn tynnu pawb i'w hoffi. Ymddangosai 0 ddifrif gyda phob peth er hynny yn fywiog a siriol, fel pe yn ymhyfiTydu ymhob peth yr ymgymerai ag ef. Tynnai sylw pawb, pan yn ieuanc iawn, wrth weled mor ofalus a thyner yr ymddygai at rai ieuengach na hi o'r teulu, pan yn dyfod a hwy i'.r capel. Mawr ganmolid hi gan-ei hathrawesau am ei hufudd-dod i wneud pob peth a geisid ganddii. Ac yn y cyfarfodydd llenyddol a gy,n- helid ym.a gellir dweyd .ei bod hi trwy ei thalent, ei hymroddiad, a'i sirioldeb yn ddarn helaeth o fywydi v lie. Pan ymadiawodd i fyned i Lundain teimlad y golled ar ei hoi yn ddwfn iawn. Mae yr hane.s sydd o Shirland Road yn profi mai yr un fath y teimlir ar ei hoi yno. Da gennym ddeall iddi ddangos, yn eglur fod marw vn elw iddi. Yn ei chys,tuddcale.d bu yn bywiol- aethu ar y geiriau, "Ac i'm caer ynddo Ef." Pan yn methu gweled rhan arall yr adnod gofynnai am help i'w dweyd, ond ni ellid cael neb i roddi yr help gofynnol. Ond yr oedd y cymal o'r adnod y pwysai ei henaid arno yn ddigon, ac nid yw y rhan arall o'r adnod ond eglurhad arno, i ddangos ei natur, ei werth, a'i ogoniant. Dyma y cerbyd a 1 cludodd drosodd o'r bvd hwn i'r byd tragwyddol-bu farw vn? Nghrist ac ynddo y gorffwvs mewn gobaith or dyfodol disglair sydd yn aros y saint. Yr Arglwydd .fyddo yn ffynhonnell cysur i'w phriod a'i rhieni galarus, ac a fyddo yn etifeddiaeth i'r pedwar am- ddifaid sydd ar ol.