The Cambrian

Y GONGL GYMREIG. I Y MEDDWL PRUDD. (GAX Y PARCH. J. MTFENTDD MORGAN). I. CrWENED yr beulwen, chwardded y rhos. Dawnsied v seren ar fron y nos Brither y ddaear a blodau blydd, Nis gallant vsgafnu'r fynwes brudd. II. Chwardded y lili yn nghongl yr ardd, Wrth ausrao ei maeth o'r hiian bardd A'r briaill gwynion, gwlithog en grudd, £ r hyn, ni weJlhant y meddwl prudd. III. Mnrmared yr afon, droetlog rawd, Alawon to hoff gan blentyn ffawd- Swn ei dw r rhwng y llysiau a'r gwydd Ni rydd adloniant i feddwl prudd. IV. Caned yr adar blygeiniol gerdd, Ar fore baf yn y goedwig werdd; Llanwent eu ehyrau å'u molawd rhydd- Hyn, 'chwaith, nid yw falm i'r meddwl prudd. v. Tstormydd gauaf a swynion haf Nis gallant wella y meddwl claf Gwged neu gwened pob nos a dydd, Nis gallant byth wella'r meddwl prudd. VI. Gwenau rbianod, direidi plant, Chwedlau ysmala am droion gant- Nis gall yr oil fod o unrhyw fudd Er symud trymder yr enaid prudd. VII. Llanwer y Uogell ag aur Peru, Eniller clodydd yn mhlith y byw; Nid oea, er hyny, ni fu, ni fydd, Dim ar y ddaear siriola'r prudd. VIII. Y pruddaidd ei fron, sydd farw'n fyw, Nid oes i'w adfer ond GRAS fy Nuw, Wedi'i gyd-dymheru a bywiolffydd- Hyn all ysgafnu yr enaid prudd.

CYMANFA GERDDOROL METHODISTIAID CALFINAIDD DOSBARTH ABERTAWE. Un o'r sefydliadau goreu a fedd y Cymry ydyw y Gymanfa Ganu," ac os ydyw'r amryw gyfar- fodydd ag sydd wedi eu cynal yn Abertawe a'r cylcboedd y tymhor eleni, apf oddiar Gwener y Groglith hyd yn awr, wedi profi rbywbeth yn fwy na'i gilydd, y peth hwnw ydyw, mae parhau i gynyddu mewn dyddordeb a phoblogrwydd y mae y •• Gymanfa Ganu." Ac nid yn unman y profwyd hyn yn fwy nag yng Nghymanfa Gerddorol •' Hen Gorff Cymreig y dosbarth hwn yr wythnos ddiweddaf. Yn wir, y mae'n amheus 08 cafwyd eystal cyfarfodydd o'r blaen yn y dref. Dechreuwyd nos Fercher gyda chyfarfod y plant yn Crug-glaa, ac er fod y cynulliad hwnw, wrth bob hanes, yn liawer iawn liuoaocach na'r un y llyuedd, eto beiddiaf ddweyd pe buasid ond gwy- bod yn mlaenllaw beth oedd yn 'stor ar gyfer y rhai a ddaethant yno buasai'r lle'n orlawn. Yr hyn a'n swynodd fwyaf ary evchwyn ydoedd dar- Ueniad byw ac ysbrydoledig yr emynau gan yr arweinydd gallucg a phrofiadol, sef Nlr. John Thomas, Llanwrtyd, yr hwn ni welwyd ac ni Chlywid yn well erioed o'r blaen. Ond er ei holl ddylanwad tyner, rhyw dipyn o ddiffyg rbyddid a deimlid yn natganiad y plant o'r tonau-" Cael bod yn blentyn duwiol," Bugail larael" (D. Thoma."), "Ymdeithiwn i Ganaan (Evan Jones, A.C.), "Melna yw'r awr" (D. Lloyd Evans), Mae yn dyfod'' (Odlau'r Efengyl, Mr. B. Parry). Eto i gyd, rhaid cyfaddef eu bod yn canu yn dda ac yn effeithiol. Ond yr oedd lie i welia, fel y darfu iddynt brofi gyd" phwyslais arbenig, ar ol hyn. Ac yn awr awn yn mlaen at yr hyn a barodd y gwelliant, sef BHYWBBTH NJWTDD. Wedi cael anerchiad bach byr a phwrpasol gan Mr. Henry, Glandwr, galwyd ar Mr. Daniel Thomas (Pabellwyson), i ymgymeryd a'i raa ef o'r cyfarfod, sef arholi y plant ar gynwys yr emynan. Wrth ddull y galwad, gellid casglu nad oedd y llywydd, beth bynag. yn gosod rhyw bwys neillduol ar yr item hon o'r rhaglen. Cewch bum' munyd," meddai, gyda gwen, wrth yr ar- holwr, wrth fod hwnw'n esgyn y llwyfan. Oa mae lpum' mynyd' ydym i gael, meddai Mr. Daniel Thomas, yn ei ddull pwyllog a sobr, 4' gwell fyddai i ni beidio dechreu." Yna anerchodd y cyfarfod— Swn dyddan yw swn canU-Bwn enyn Swyn ynom at Iesu, Swn a'i lon'd o awyn i lu'n Ymyl Ion yn molianu. Dymunai "gontratulatio" y pwyllgor ar eu dewisiad doeth o emynau, yn cyfleu y fath "gorff o dduwinyddiaeth," a cban gyfarch y plant, dy- wedodd, yn ei ddull awdurdodol a thadol— Atebwch yn uchel, fel ag y gallo pawb eich olywed. Atebwcd yn bwyaleiaiol, fel ag y gallo pawb elch deall, ac Atebwch gyda goslef briodol a dylanwadol, fel y byddo eich ysbrydoedd bychain yn tanio ys- brydoedd yr holl gynulleidfa. A thanio'r "holl gynulleidfa" a wnaethant kef yd. # # # Gan fod y fath hyn o'r 'pwnc' yn 1 beth newydd,' ac yn deilwng, ie, ac yn sicr o gael efylychiad tra helaeth drwy Gymru, rhoddwn rai dyfyniadau o hono. Cynwvsai 73 o ofyniadau ar ac yng nglyn ag emynau y plant. RHAGLZN. 1. Gofyniad-Beth ydyw hon ? Atebiad- Rhaglen y Gymanfa Gerddorol. 2. G.-Beth yw amean y Gymanfa Gerddorol ? A.-Canu Mawl i Dduw. 3. G.-A ydyw Duw yn foddlon i arall gael Ei fawl Ef? A.-Nac ydyw. 4. G.-Adroddwch adnod i brofi hyny ? A. Ni roddaf fy ngogoniant i arall, na'm mawl i ddelwan cerfiedig." 5. G.-Pa nifer o emynau sydd yn y rhaglen ar eich cyfer chwi ? A.—Naw. e. G.-Adroddwch hwynt-gyda'ch gilydd ? Ac felly yn y blaen mewn dull meiatrolgar a thra bywiog, hyd nes y daetbant at y pumed emyn, sef, Mae yn dyfod :— 47. G.—Pwy sydd yn dyfod ? Â.-Y Gwaredwr. 51. G. Snt y mae yn dyfod ? A.-Gyda rhwysg agogonignt mawr. 53. G.-Pa bryd y bydd hyny Â.- Yn niwedd y byd. 5+. G.-Pa ddydd y gelwch y dydd hwnw ? A.-Dydd y Farn. 55. G.-A fyddwn ni yno ?! A.—" Bydd yno bawb yn sobr iawn Yn derbyn cyfiawn ddedfryd Tlawd a chyfoethog wrth y faine Bydd hen ac ieuainc hefyd." A chyn bod swn y gair diweddaf wedi darfod, dyma'r holl gynulleidfa ar eu traed, ac yn canu'r atebiad ar y don "Dymuniad," gydag effaith angherddol—effaith o'r fath ag a ddylanwadai ar rai o'r hen bobl gynt aes gwaeyd iddynt neidio a gwaeddu a buhi'n agoa i hyny yma hefyd. w t Beth bynag, arosodd yr ysbryd gyda'r plant hyd ddiwedd y cyfarfod. Canasant Deuwch Chirtref (o Odlau'r Efengyl, trwy ganiatad Mr. B. Parry), gyda'r fath egni taer nes darfu i Mr. Thomas fynu eu canmol ar ddiwedd y penill eyntaf. Cyfaddefai cyn hyny fod yr arholiad yn beth newydd hollol iddo ef, er cymaint ei brofiad a'i grwydro ar hyd Cymru, a rhoddai'r eann rhydd ac ysbrydol ar ol hyny brawf pendant iddo of mae doeth oedd y peth ne^ ydd hwn. LIon- grfarchai Mr. Daniel Thomas ar ei IfYnIlun- oherwydd beiddiau ddweyd mae ei waith ei hun oedd y cynllun a'r pwnc i gyd-ae yn enwedig ar ei lwyddiant i'w gario allan i'r fath berffeithrwydd. Cafwyd yi un boddlonrwydd a phleser yn nad- ganiad yr anthem—" Felly carodd Duw y byd (MoGranaham), yr arweinydd yn peru iddynt ddybln nea tynu'r frawdde?—" Ei uniganedig ailan yn bert angyffredin. Y tonau Afjill a ganwyd oeddynt, Dos, gweithia'n fy Bgwinllan" (T. J. Williams, A.C.), a "Hyfryd yw canu i Dduw (H. Brython Hughes), ac yr oedd yr na rhyddid ac ysbryd yu nodwedda pob unofionynt. # # # Anerchwyd y cyfarfcd gan y Parehedig-ion W. E. Prydderch (Trinity), a John Richards (Babdl, Cwmbwrla). Llywyddwyd yn fedrus iawn gan Mr. William Jones (Moriah), Treboeth. Yr oedd dipyn 111 ddifyrus, hefyd, ambell i waith, yn en- wedig pan yn galw ar y casglwyr i ymgymeryd t'u gwaith Ni wn i ddim beth yw eich hen- wan," meddai, gan edrych o'i gwmpaa am danynt, 6. ond digon tebyg y gwyddoch ch'i." Yr hyn oedd yn ffaith, gan iddynt ateb trwy fyned 0 gwmpas ar un waith ac nid bai'r Ilywydd ydoedd oa nad oedd y caagliad, fel y cyfarfoKi i gyd, yn anarferol o dda. fmhlith y rhai oedd yn breaenel, gwelsom, heb- law y rhai a nodwyd eiaoef. y Parchn. D. Davies (Clydach Vale), Walter Davies (PUamarl), ac -Adams (Ystradgynlais) hefyd Mn J R. Roaser, John Howells a John Evans (Crng-glas), Michael, W. Samuel, a Llewelyn (Trinity). Ar ol aros cyhyd gyda cyfarfod y plant, gor. fodir ni i fod yn fyr gyda'r ddau gyfarfod dydd Ina. Cynaliwyd cyfarfod y prydnawn yn Crug-gla-, a daeth cynullpidfa lnosogr ynsr nghyd. Y tonau a ganwyd oeddynt-" Glancerrl (D. Emlyn Evans), "Elmhurst" (E. Drewett), Lymington" (R. Jackson), "Covenant (J. Stainer), Salm cxxx., "O'r dyfnder y llefais arnat" (J. Stainer), Eden (L-. Mason), Llaii- gristiolus" (Dr. J. Parry), a "Schubert (Schubert) Canwyd hefyd yr tinthem, Budd- « ug-oliaeth Calfari" (David Evans), yn nertbol ac effeithiol iawn. Yn wir, yr oedd yr arweinydd a'r cantorion yn ogystal a'r gynulleidfa i gyd fel Tie wedi eu llanw ag ysbryd yr emyngu gau toor hwylus oedd y canu. Yr hyn a'n boddh&owld yn fwyaf ydoedd datganiad y Salm cxxs. Cswna.wd. y fath chwareu tesr a'r gerddoriaeth fYt ag y tSnwyd allan brydferthwch y Salm mewn modd ag a fyddai'n anmhozibl drwy ei darllen na'ic^i/a^o "ar aralap gyda swn megys eiddo cacynen mewn costrel," fel y clywir mewn rhai manau lie mae hycy yn arferiad. Graddol iawn y mabwys- iedir canu Salmau fel -rhan o'r modaion gan Anghydffurfwyr, ond os yr ymarferant a hyny nes oyrbaedd yr un mesur o berffeithrwydd ag a wnaethpwyd yn y gymanfa hon, ceir gweled yr arferiad yn llawn mor gyffredinol yn ein capelau ag ydyw yn ein heglwysi. Llywydd y cyfarfod hwn ydoedd y Parch. Hugh Davies; Plasmarl. Yn yr hwyr aethpwyd i gapel y Trinity, yr hwn adeilad ydoedd yn liawer rhy fach i ddall y dyrfa fawr oedd wedi cyrchu tuag yno. Ond os oedd hi'n wresog yn y cnawd o herwydd y gwasgu a'r venttlatwn amherffaitb, llawer iawn mwy gwresog ydoedd hi yn yr ysbryd oherwydd yr hwyl a'r myn'd oetin yn y canu, yn enwedig ar yr an- themau a'r don "Eirinwg" (D. Emlyn Evans), yr olaf, efallai, yn fwyaf neillduol, gan fod pawb yn uno, ac ar gais Mr. Thomas, cauwyd yn ych- wanegol yr emyn— "O fryniau Caersalem ceir gweied," &c., ar yr un dun, yr hyn ellid ystyried, braidd, fel climax i ogoniant yr wyl i gyd. Dyma pryd y gwnaetn Mr. John Thomas gyffesiad o'i ffyda drwy ddywedyd—" Gellir dibynu arnaf, fel rheol, i tidod a'r cyrarfodydd hyn i derfyn yn brydloa, ond heno yr ydwyf wedi colli arnaf fy hun." Ac nid arweinydd y canu yn unig ydyw'r Pencerdd, ond a a pbawb gydag ef braidd heb yn wybod iddynt. Dyledus .)dyw crybwyll y ffaith hefyd i Mr. John Thomas, fwy nag unwaith yn ystod y gymanfa, roddi'r ganmoliaeth uchaf i ddysgyblaeth y cantorion: "Er eich bod," meddai, wedi cael eich harwain gan wahanol arweinyddion, ac er fy mod innau, fe ddichon, yn arwain yn wahanol i bob un o honynt hwy, eto i gyd teimlaf eich bod chwi oil yn symud gyda fy liaw i mor berffaith ag sydd yn bosibl." A dyna, feallai, y compliment mwyaf a allai dalu i'r ar- weinyddion lleol, canys oni bai am eu ffyddlondeb hwy gyda'r rehearsals, ni fuasid wedi cyrhaedd y fath safon uchel. Y llywydd yn y cyfarfcd hwn ydoedd y Parch. John Richards (Babell, Cwm- bwrla), a chafwyd anerehiadau tra phwrpasol yn y ddau gyfarfod gan y llywyddion, yr arweinydd ag ereili, achyfeihwyd yn fedrus gan Mr. G. T. Hees (Trinity), Abertawe. Daethpwyd a'r wyl gerddorol o'r tath oreu hon i derfyn drwy weddi gan y Parch. Gomer Lewis.

LLANSAMLET. CYMANFA GANU. Dywedai Iorwerth Glan Aled gynt—" Os wyt yn fyfyriwr caled, dysg ganu canys nid oea dim sydd well i adfywio y meddwl pan byddo wedi lleaghau yn fawr trwy eirydu. Os wyt yn wan yn dy ysgyfaint, dybg ganu canys nid oes dim sydd yn well tuag at eu cryfhau. Os wyt am fod yn areithiwr llafarber, dysg ganu canys nid oes dim yu wêill ddysgu iawn aceniad a phwyslaia. Ac uwchlaw y cwbi, os wyt am foli dy Grewr yn un o'r dullian goreu a mwyaf effeithiol, dysg ganu canya nid oes dim yn twy cymeradwy ganddo (oa gwneir yn gywix), nac yn fwy dyddanol i tithau." t Y mae dysgu canu pethau cysegredig wedi bod yn hyfrydol waith eglwysi Llansamlet yn ddi- weddar-gan y Methodistiaid a'r Annibynwyr beth bynag. Yr wyf eisoes wedi rhoddi adrodd- iadau o'r cymaufaoedd gynhaliwyd gan y Method- istiaid yn rhan uchaf ac isaf o'r plwyf. Dydd Linn diweddaf, yn nghapelau Saron, Birchgrove, a Bethel, Llansamlet, cynaliodd I Annibynwyr y plwyf eu Cymanfa Ganu. Yr arweinydd ydoedd Mr. Rhys Thomas, Ystrad- gynlais; a rhaid d'weyd mai arweinydd rhagorol ydyw. Yr oedd y bywyd yn ei freichiau wrth arwain, a ffurfiad ei wefusau wrth ganu, yn bethan brofent ei fod yn un cymhwys i arwain cymanfaoedd canu. Dywedai yr hen Danymarian gynt fod ambell i un wrth ganu yn gwneyd ei wefusai fel "Pib Ceiliogwydd," fel nad oedd lie i sain gyflawn ddyfod allan o gwbl. Credaf, cyn y gellir gwneyd arweinydd cymanfaoedd Uwydd- ianus, y dylasai y cytryw fod a thipyn o lais weddol gryf a gloew, a thipyn o ysbryd a myn'd ynddo. Wei, un feUy oedd Mr. Rhys Thomas. Ni chlywais, ac ni welais ef o'r blaen fel ar- weinydd cymanfaoedd, ond gwyddwn am dano fel cerddor a beirniad Eiateddtodan llwyddianus iawn. :if: :if: Cynaliwyd cyfarfod y plant yn Saron, Birch- grove, boreu dydd Linn. Llywyddwyd y cwrdd gan y gwr diymhongar Mr. John Rees, goruch- wvliwr glofeydd Birchgrove. Yr oedd y plant bach, a'r plant mawr oedd yn ei cynorthwyo, yn canu yn fendigedig o swynol. Y tonau mwyaf awynol yn ol fy marn i oeddynt Hyfryd Ganaan," Mordaith Bywyd," 0 na bawn fel yr lean," ac "leuenetyd hawddgar." Cafwyd ychydig eiriau hapus a phwrpasol gan yr hen frawd Tomos Dafydd yn ystod y cyfarfod. Chwareuydd yr organ oedd Mr. Thomas Owen. f: # Cynaliwyd y cyfarfod dau o'r gloch yn nghapel mawr Bethel. Llywyddwyd y cwrdd hwn gan y Parch. M. G. Dawkins. Canwyd y tonau can- lynol" Glasfryn," Voelallt," "Bethany," "Llanidloes," "St. Aelred," "Hen Dderby," Narberth," a Spohr," ynghyd ag anthem Mr. W. T. Samuel, O'r dyfnder y llefais arnat." Cafwyd hwyl anghyffredin ar y tonau Voelallt," Bethany," St. Aelred," a'r anthem. Yn yatod y cwrdd hwn siaradwyd ychydig eiriau pwrpaaol gan Mr. Roberta, ysgolfeistr, Brynhyfryd. Gwasanaethwyd ar yr harmonium gan Mr. Madog Rees, yn cael ei gynorthwyo gan rhan o seindorf bres Llansamlet, dan arweiniad Mr. Tom Griffiths. Yr oedd y cyfarfod chwech yn yr un man yn gyfarfod gwresog dros ben, a'r capel yn llawer rhy fach i gynwys y dorf oedd wedi dyfod ynghyd. Canwyd y tonau Lenox," "Penarth," Rhyl," Pantycelyn," "Cynhauaf," "Dies Bar," a'r Emyn Hwyrol," ynghyd a'r anthem Teyrnasa Iesu Mawr." Llywydd y cwrdd hwn oedd y Parch. J. Hywel Parry. Hawdd y gallased galw y gymanfa hon yn gymanfa ganu wirioneddol. Y mae rhai cyman- faoedd dan yr enw cymanfaoedd canu, ond gellir gyda phriodoldeb eu galw yn gymanfaoedd areithio. Ni fu ond un gwr, tu allan i'r cadeirydd, yn siarad yn y gymanfa hon. Mewn ambell gymanfa fe gewoh areithiwr am bob ton genir, a mwy na hyny weithiau-yr hyn sydd yn gwneyd ysbrydoedd y cantorion yn eurion. Cafwyd yn lie areithio yn y gymanfa hon gan—" The Holy Oity "-yn y prydnawn gan Miss Mary Hughes, Birchgrove, yn rhagorol iawn ac yn yr hwyr- O rest in the Lord"—gan Miss Gwen Evans, Dyffryn Aur, yn dwynol dros ben. Rhaid d'weyd I i'r gymanfa eleni fod i fyny (os nad yn awcb) a'r rhai blaenorol. Trueni ei bod i farw gyda mar- wolaeth y bedwaredd ganrif a'r bymtheg, < PRIODAS MB. THOMAS WATKINS, TEALLWN, A MISS CATHBBINX WILLIAMS, PANTTCAWB. Bachgen didwyll a diwenwyn Yw'r priodfab, Thomas Watkin. Caru Catherine mae o galon, Cara hithau yntau'n ffyddlon. to to # Gl»rysferch addfwyn ydyw Catherine, Teilwng wraig i Thomas Watkin Mae'n un ddiwyd, ac yn airiol, Mae i gyd yn ferch rinweddol. 0 Cariad didwyll, a diwydrwydd, Gwybod gwaith y tý a'r nodwydd Hyn wna gartref tangnefeddus, Hyn wna fywyd yn gyaurus. # Meddu'r pethau hyn mae Catherine, Gwybod hyn mae Thomas Watkin Boed eu bywyd hyd ei ddiwedd. Yn ddedwyddwch a thangnefedd. SHON DATTDD.

TREFORIS. Yn Mhethama, Treforis, y Stil L'r LIntl ii. weddaf, cynaliwyd cyfarfodydd pregethu yr eglwys, pryd ygweinyddwyd ar yr achlysur gan y Parch. J. Williams, B.A. (Gwalchmai), a'r Parcb. William Jones (gweinidog yr eglwys). Cafwyd cyfarfodydd rhagorol, a daeth cynulleidfa luosog yng nsjhyd, er fod y tywydd yn anffafriol iawn i lawer a garent fod ya hveaenol. Da genvtepelatddeall fed un o eglwysi yr "Hen Gorff" y" y lie uchod, sef eglwya Philadelphia, wedi casglu y swm o £ 500 drwy y bazaar a gynaliwyd yn Hdiweddar yn y pubrc Hall, tuag at leihafa y ddyled sydd ar eu hysgwyddau. Mae yr eglwYR yn ffWfithio'n ddyfal o dan wein- idogaeth y Parch. D. Picton Evans.

LLYTHYR AT ^YMRY'R CAMBRIAN. BORE LLUN. tiORD KENSINGTON*. Rhy "bSift y gellir dywedyd fod unrhyw deulu peudefigai'id yn byw yn Nghymtu ag sydd mor dra phcologaidd a pharchus yn\nysgpob gradd ag yxv y teulu urddasol sydd yn preswylio yn St. Bride's, Little Haven, Sir Bentro, sef teulu Lord Kensington. Yr oedd y diweddar arglwydd, a fu farw gryn amser yn ol, mor dra disymwth, yn nodedig o bai-chus trwy yr holl wiad, ac y mae y gaiar ar ei ol yn parbau, a'r dagrau heb syehu. Megis y mae yn hysbys i'r cyhoedd, aetii yr arglwydd presenol (yr hwn sydd yn etifeddu rkiniceddau yn gystal a theirl ac ystad ei deilwag ddiweddar dad), allan i faes y rhyfel yn Neheadir Affricia, ac, yn anffodus, cafodd ei glwyfo yn beryglus yno yn ystod y dyddiau diweddaf. Yr oedd yn eithafoi ddrwg gan bawb glywed y newydd blin. Modd bynag, gwir dda genyf allu hysbysu fod ei arglwyddiaeth yn dyfod yn mlaen yn nodedig o foddhiiol, a bod gobaith y caiff eto ei Iwyr adter. Yr wyf yn dweyd ar sail yr hyn a. glywais yn uniongyrchol oddiwrth un o berthyn- aaau agosaf ei arglwyddiaeth. Rhwydd hynt iddo gael ei hun yn tuan yu ei gynefinol iechyd a'i nerth. T PARCH. J. WILSON EVANS. Mae enw y boneddwr uchod yn ddigon hysbys mewn amryw barthau o Ddeheudir Cymru. Bu yn gweinidogaethu tel Curad yn Ystrad Dyfodwg, Coed-duon, Pontardawe, a manau eraill. Yr wyf yn digwydd ei adwaen er's chwarter canrif. Gwr genedigol o ardal y Borth, gerlia.w Aberystwyth, ydyw. Yr wyf yn meddwl iddo ddechreu ei fywyd cyhoeddus gyda chyfundeb parchus y Wesleaid. Wedi hyny daeth drosodd i'r Eglwys Sefydledig. Bu yn ef'rydydd yn Ngholeg St. Aidan's, Birkenhead. Yr wyf yn meddwi fod Mr. Lascelles Carr, yn awr prif olygydd a rhan- berchenog y Went em Mail, yno yr un pryd ag ef. Ymbriododd, y tro eyntaf, a merch y Parch Mr. Williams, yr hwn a fu unwaith ynFioer Defynog, ger Trecastell, Brycheiniog, yr hon a fu farw, amryw flynyddoeda yn ol. Priododd yr ail waith, ychydig amser yn ol, foneddiges Seisaig. Dyn hardd-deg a phendefigaidd yr olwg arno yw "Wilson," ac ystyrir ef yn bregethwr da yn y ddwy iaith. Yr oeddwn wedi colli goiwg arno am lawer blwyddyn, nes y cyfarfyddais ag ef yn Lerpwl, ryw wyth neu naw mlynedd yn ol, ddiwrnod augladd y Parch. Ddr. John Thomas. Ond yr hyn a barodd i mi aiw sylw ato yn awr yw ei fod NEWYDD GAEL ERGYD O'R PABLTS. Bydd yn wir ddrwg gan ei gyfeillion lluosog glywed hyn am dano. Good natured fellole oedd yr hen Wilson, bob amser, ac na fedrai foo yn lion yn nghanol pob gorthrymderau, a chanu yn llawen yn nos ddu gondian. Mia gwn sut y teimla yn awr, druan, Mae yn aros ar hyn o bryd yn 121, Chelmsford-road, Walthamstow, E. Dyiuunwn yn fawr iddo gael arferiad iechyd ac estyuiad dyddiau eto ar y ddaear. PLUEN ETO TN HET YSTRAD MEURIG. "Nothing succeeds like success," meddai'r Sais. Dywenydd mawr oedd genyt ddarllen yn y papyr newydd, am heddyw, fod Mr. Sidney Aurelius Jones, mab prifathraw dysgedig hen ysgol enwog Ystrad Meurig, newydd euill ysgol- oriaeth gwerth JE80 y flwyddyn yn Nghuleg yr Iesu, Rhydychen. Fe wyr pobl y byd a'r Bettws am lwyddiant dihafal ei frawd, set Mr. Vernon Stanley Jones. Cyflawnodd efe wyrthiau braidd yn ei scholastic career, flynyddoedd yn ol. Wei, gwir dda genyf glywed am lwyddiant ei frawd ieuengach eto. Parhaed i fyued yn ei fiaen. Fe welir fod hen Ysgol Y strad Meurig yn parhau i roddi cyfrif boddhaol a da o honi ei hun, trwy y gwaith a gyflawua. Y "WESTERN MAIL" TN DTWEYD EI OED. Mae rhyw ddosbarth o greadnriaid jn gynil iawn yn y pwnc o ddyweyd eu hoed. Mae hen ferched, yn arbenig, telly, ac, o ran hyny, mae rhai dynion yr un fath. Dywedir yr elai yr hen Ishmael Jones, o Rhosllanerchrugog, yn gyn- ddeiriog o ddrwg ei dymher 08 beiddiai rhywun ofyn ei oed. Myn'd i gar-gar-gar-garped (yr oedd atal dywedyd arno) dyn yw gofyn ei ced," meddai, 'does dim busnes genoch chi i ofyn fy oed i." Modd bynag, nid yw y Western Mail yn gwybod oddiwrth y gwendid uchod, canys ar y eyntaf o'r mis hwn (Mai), yr oedd yn cyhoeddi ei fod yn 31 mlwydd llawu. Nid yw y Mail yn dyweyd dim am y profiad a gafodd yn ystod yr 31 mlyuedd hyn. Pan gyflwynwyd y patriarch Jacob i sylw Pharaoh, brenin yr Aitft. yr hyn a ddywedodd wrth ei fawrhydi brenmol ydoead- "Ychydig a drwg fu blynyddoedd einioes dy was." Mae yn aebyg fod y Mail, yntau, wedi profi tipyn o ups-and-downs—nad bed of roses fu'r 31 hyn i gyd iddo. Rbaid addef ei iod chwareu rhan go flaenllaw yn affairs Deheudir Cymru yu ystod blynyddoedd ei fywyd. That spirited, lively paper," meddai'r ii- weddar Arglwydd Aberdar, ryw dro, am dano. A yw y Western Mail, pan yn cyfrif blynyddoedd ei noedl, yn meddwl rhywbeth am yr adnod bono o'r Salmau-" Dlsg i nifelly gyfrif ein dyddiau, fel y dygom ein calon i daoethineb Ond dyna, 'does dim raid i mi bregethu wrth y Western Mail, mae digon o dduwinyddion da ynei swyddfa. Bwriadwyd i un o honynt fod yn offeiriad, a bu un arall o honynt yn offeiriadu yn Sir Fon, Devizes, a lleoedd eraill. Wei, rhwydd hynt i'r Mail; ond rhy brin y mae 31 o flynyddoedd yn werth i ddyn ymffrostio ynddynt fel oea hir i babyr newydd. Niryfeddwn i fymryn nad yw Abertawe yn fwy nodedig na Chaerdydd am ei hawyr iach," fanteiaiol i hir- hoedlead urganau llenyddol. Dyna'r Cambrian, bron yn gan' mlwydd oed (yr hynaf yn Nghymru)— dim ond pum' mlwydd yn ieuengach na'r hen Mrs. Hillyer, o dref Aberteifi; ac nid yw yn gwneyd unrbyw dwrw yn nghylch ei oed. Wel, rhwydd hynt, o'm rhan i, i bapyrau Cymru i gyd, yn Gymraeg a Saesneg, i fyw ac 1 wneyd daioni. B'LE MAE "MOBIEN?" Un a arferai ysgrifenu cryn lawer, flynyddoedd yn ol, i'r Western a'r Weekly Mail, oedd Morien, yr archdderwydd o Drefforest, olynydd yr hen If an Cornel Du." neu Myfyr Morganwg. Ysgrifenodd Morien, yn ei ddydd, lawer iawn o bethau rhyfedd ac anodd eu deall. Cyn gynted ag y dechreuai ym wneyd a chyfrinion derwyddiaeth, teimlem ei fod yn cael ei gladdu gan gwmwl yn llwyr allan o'n golwg. Too-far-fetehed y teimlid hefyd fod ei eglur- hadau ar ystyr geiriau, &c. Ond, bob amser, pan ymgymerai a rhoddi dar- luniad o danchwa mewn glofa, o weithrediadau eisteddfodol, &c., teimlem ei fod yn ei elfen, ac yn nodedig o graphic. Ond, pa le y mae yn awr? Imddengys i ni ei fod "yn farw'n fyw (chwedl y diweddar Glan Alun). Teimlwn fod y Mail yn fwy tame ac undonog heb glywed Uais Morien ynddo. TRWYN TRI CHAN' LLATH 0 HYD! Adroddir hanesyn Iled ysmala., ac ar awdurdod safadwy, am hen wr o offeiriad yn Sir Aberteifi, a fu farw ychydig flynyddoedd yn ol, yr hwn oedd yn fab i'r diweddar Barch. Theophilus Jones (neu "The." Jones, fel y gelwid ef), o Dre- garon. Yr hanes yw hwn. Yr oedd yr hen frawd wedi digwydd cael anaf fechan ar ei drwyn. Wedi ei weled felly, aeth y wraig i chwilio y ty am dipyn o sticking-plaster, ond methodd gael dim. Yn ei phenbleth, tynodd oddiar un o'r reels oedd ganddi yn dal ede lin, y darn papyr oedd ar y talcen, yr hwn a gynwysai yr argraff ganlynol :—" Warranted three hundred yards." Rhoddodd hwnw ar flaen trwyn ei phriod er mwyn cuddio y briw. Ymddengys fod gan yr hen frawd irwyn go hir yn barod. Pwy a ddigwyddodd | aiw yn y ty yn lied tuan, ar 01 nyny, ona y farch. Henry Morgan, Ficer Llanddewi-Aberarth. Sylwodd yn y fan ar yr hyn oedd ar drwyn yr hen frawd, ao yna dywedodd—" [knew, Mr. Jones, that you had a long nose, but [ had never imagined it was 300 yards long." Nis gwn beth oedd yr atebiad, ond gwn yn dda pe buasai ysylw yna yn cael ei wneyd wrth yr hen The. Joned ei hun, ac nid wrth ei fab, y buasai ganddo ryw atebiad ffraeth a pharod. Dichon y caf hamdden, ryw dro, i fyned ar draws yr hen" The." ei bun, ac i adrodd rhai o'r hanesion am dano sydd ar gof a llafar gwlad yn nghanolbarth Sir Aberteifi. T DIWEDDAR BARCH. AZARIAH 8HADRACH. Mae yr enw uchod yn ddigon hysbys mewn cylchoedd crefyddol yn Nghymru. Gweinidog gyda'r Annibynwyr yn Nhalybont, oddiar Aber- ystwyth, ydoedd A. Shadrach. Methais beddyw'r boreu gael ei enw yn Williams's Eminent Welsh- men. Ond os yw'r Parch. Robert Williams wedi ei gau allan o'i gyfrol ef, mae'r hen Shadrach yn liawer mwy adnabyddus yn Nghymru nag ami un ag y gwneir coffadwriaeth o hono yn Eminent Welshmen. Shadrach gyfansoddodd y gin hono ar y testyn, Myfyrdod ar y cloc yn taro." Dechrena y gan fel hyn Pan oeddwn yn myfyrio, A'r cloc yn taro un, Meddyliais mai addoli Un Dnw a ddylai dyn; Ac hefyd ei was'naethn A'm calon yn dra lion, Tra paro dyddiau 'mywyd I ar y ddaear hon." Os wyf yn cono yn iawn, yr oedd cryn lawer o'r prophwyd, yn yistyr wreiddiol a chyntefig y gait, o gwmpaa yr hen Shadrach. Cymeriad ar ei ben ei bun ydoedd, mewn ll&wer ystyr. Yr hyn a'm harweiniodd i son am ei enw yn awr ydyw hyn: y dydd o'r blaen digwyddodd i mi fod yn siarad am dano & dynes o'r enw Dorothy Lewis, yr hon, gyda llaw, sydd yn gweinyddu fel clerc yn Eglwys Llantood, Sir Benfro. Dy- wedodd wrthyf fod Azanah Sbadrach yn ewythr iddi hi, frawd ei roamgu (nain), o ochr ei mam. Cefais ganddi hefyd yr hysbyarwydd i Azariah Sbadrach gael ei eni a'i fagu mewn lie o'r enw Fagwyr Eynon, yn mhlwyf Trewyddel (Moyl- grove), nid yn neoell o Landudosh. Pan fu y Parch. Henry J. Vincent (Ficer Llandurioch am 40 mlynpdd) farw, sef ar vr lie? o Fehefin, 1865, yr oedd un o'r enw Benjamin Shadrach yDhLyn gurad gydag ef, yr hwn a fuasai cyn ymuno o hono a'r Eglwys, yn gweinidogaethu gyda'r Mpthodistiaid Calfinaidd. Yr wyf yn meddwl fod y Shadrach hwnw yu enedigol n ardal Trefdraeth neu'r Nevern. Y tebygolrwydd yw ei fod yn bertbynas i'r Parch. Azariah Shadrach. Ni wyddwn o'r blaen o ba barth o Gymru yr hanai y gwr enwog hwnw. Gwn yn dda fod lluaws o ddarllenwvr Cymreig y Cambrian yn gwybod am ei enw, a diamheu y bydd yn dda ganddynt gael yr ycbydig hyn o hysbysrwydd am ei dardd- iad a'i gychwyniad. J. MYFENYDD MOBQAN. St. Dogmael's.

HERMON, PLASMARL. CYFARFOD ANRHEGU'R GWEINIDOG. Derbyniodd y Parch. R. 0. Hughes, Plasmarl, ddwy alwad yn ddiweddar-un o eglwys Ferndale a'r llall oddiwrth eglwys Llanbrynmair. Rhaid cyfaddef fod hyn yn brofedigaeth gref i Mr. Hughes ymadael a Plasmarl, ac ofnid yn fawr mai hyny wnelai; ond yn unol a cbyfarwyddid ei Dduw, penderfynodd i aros. Buasai ei ymadaw- iad yn golled dirfawr i'r eglwys, a'r cyleh yn gyffredinol, oblegld nid dyn y pwlpud yn unig ydyw, ond dyn yn mhob cylch—gyda'r Gobeithlu fel yn y cyfarfod gweddi; yn y dosbarth Beibl- aidd yr un fath a'r pwlpud-dyn all round ydyw a rhaid i weinidog fod felly cyn y lleinw ei awydd yn effeithiol. # # # Yr oedd gweinidogaethu yn Plasmarl am un-ar- ddeg o flynyddau wedi gwreiddio Mr. Hughes yn ddwfn yn serch yr eglwys, fel y methodd hyd yn nod magnets effeithiol fel Ferndale a Llanbryn- mair a'i dynu oddiyma; ond os mai rhy anhawdd i Mr. Hughes ydoedd ymadael oddiwrth yr eglwys, anbawddach fuasai gan yr eglwys i'w ollwng ef. laith yr eglwys oedd, Ni'th ollyngaf," a bu yn rhaid lddo aros. # Penderfynodd yr eglwys anrhegu Mr. Hughes, nos Iau, y 3ydd cyfiaol. Daeth tyrfa luosog yn yn nghyd, a chymerwyd y gadair gan Mr. J. Edwards, yr hwn a roddodd fraslun o hanes yr eglwys yn ystod yr amser y mae Mr. Hughes wedi bod yma, a rhaid cyfaddef fod y gwahan- iaeth >n fawr. Dywedai na fu gair croes rhyng- ddynt yn ystod y tymhor maith hwn. Siaradodd pump ereili o'r diaconiaid, sef y Mri. Wm. Lewis, S. WilLams, J. Hopkins, L. Thomas, a Thos. Williams; a dygai'r oil yr un dystiolaeth uchel i burdeb cymeriad a gwasanaethgarwch eu gweinidog. Cyflwynwyd iddo anerchiad goreir- edig, dros yr eglwys, gan Mrs. John Rees a Mrs. Evan Rees; ar ran y plant cyflwynodd Miss M. Robert iddo gadair ardderchog; ac hefyd dan ddarlun o'r dosbarth Beiblaidd ar wahanol adegau gan Mr. Rees Jones a Miss M. A. Williams. Anrhegwyd hefyd Miss Hughes (chwaer y gweinidog), gan Mrs. H. Davies, ar ran y chwiorydd a tea und coffee service, ac hefyd gan j Mrs. Jones a darlan o'i dosbarth yn yr ysgol Sul. Diolchodd Mr. Hughes yn gynhes drosto ef a'i chwaer, a dywedodd mai nid am y pethau y diolchai, ond am y teimlad a gynyrchodd y drych- feddwl o'i anrhegu, yr hwn oedd yn fil gwerth- fawrocach na'r rhoddion eu hunain. # # Gwelsom yn bresenol, yn mhlith ereill, y Parchn. J. Davies, Cadle; Pennar Griffiths, Stephens, Brynteg; D. Jones, Cwmbwrla; F. Samuels, Soar, Abertawe; R. Thomas, Siloh; J. H. Parry, Llansamlet; W. P. Williams, D.D. (B.), Glandwr; a W. H. Hughes, B.A., Caerdydd. Derbyniwyd llythyrau oddiwrth y Parchn. Emlyn Jones, Treforris, ac O. Jones, Mountain Ash, yn datgan eu gofid am na allent ddyfod yno. » Yr oedd yn bresenol hefyd Mr. Thos. Roberts, ysgolfeistr, Brynhyfryd a Mr. Wm. Willing (Wern), yr hwn a siaradodd yn effeithiol am ddechreuad yrachosjyn Hermon. Yr oeddefyn yr ysgol Sal gyntaf gynaliwyd yn y lie. Siaradodd yr holl weinidogion, a llawenhaent yn ddirfawr yn newisiad Mr. Hughes yn yr amgylchiad pre- senol, ac hyderent y byddai y cariad a'r teimlad ddangcsid y noson hono i aros yn hir yn eu mysg. Canodd y cdr amryw anthemau yn ystod y eyf- arfod, dan arweiniad medrus y galluog Mr. John Jones, a chwareuwyd gan Mr. Tom Jones. Teg hefyd ydyw hysbyau mai Mr. R. Williama luniodd yr anerchiad ardderchog canlynol, yr hwn a ddar- llenodd yn effeithiol dros ben. ANERCHIAD, Cyflwynedig i'r Parch. R. O. Hughes, oddiwrth eglwys a chynulleidfa, Hermon, Plasmarl. Ein hanwyl Weinidog. Gyda theimladau o ddiolchgarwch a llawenydd yr ydym yn oyflwyno i chwi yr anerebiad hwn, ar ailseliad yr uudeb rhyngom fel eglwys a gwein- idog. Yr oeddym wedi meddwl mai eiddo ereill fuaaech, ac nid yr eiddom ni, a buom mewn gofid dwys. Ond yr ydym heddyw yn datgan em diolchiadau, acynllawenychu, am tod y Gorachaf wedi eich arwain i ailsefydlu yn ein plith. Mor rhyfedd yw Rhagluniaeth fawr y net." Y mae yn agos i un-flynedd-ar-ddeg wedi myned heibio er pan ffurfiwyd yr undeb rhyngom, a nodweddwyd ef bob amser gan heddwoh, dedwyddwch, ac unfrydedd. Y mae eich ym- ddygiad caredig wedi eich gwneyd yn anwyl genym ac y mae eich cydymdeimlad a ni yn ein trallodau a'n helbulon wedi profi yn gysur i ni; a phan oedd y llwybr yn arw, a'r dyfodol yn dywyll, buoch yn agos atom, yn ein cynorthwyo a'n harwain yn ddyogel. Fel gweinidog, cawsom genych laeth y Gair, yn ogystal a bwyd cryf. Bu eich pregetnau bob amser yn sylweddol ac yn adeiladol. Triniasoch wirioneddau mawrion yr Efengyl gyda medrus- rwydd ac eangder meddwl, a chytaddasoch hwynt at angenion meddyliol a chymdeithasol yr oes, a chredwn eich bod, dan fenditu Duw, wedi rhoddi cyfeiriad newydd i lawer bywyd, ac wedi arwain liuawa i guro wrth y drws," a rboddi eu hunain iddo Ef, yr hwn a'n carodd ac a'n prynodd, Cawsom chwi yn selog o blaid pob rhan o'r gwaith. Cymerasoch ddyddordab mawr yn yr ysgol Sul, ac mae y gwobrwyon a enillwyd, a'r safonau anrhydeddus a gyrhaeddwyd gan aelodau eich dosbarthiadau Beiblaidd yn brawfion mai nid ofer fu eich llafur yn y cyfeiriad hwn. Buoch yn gredwr cryf yu y cyfarfod gweddi a'r gyfeillach. Cafodd dirwest hefyd gefnogydd selog ynoch, a bu eich presenoldeb a'ch cynorthwy yn nglyn a'r Gobeithlu a'r deml yn fendith fawr. Ond nid ydyw eich defnyddioldeb wedi bod yn gyfyngedig i'r eglwys yn unig. Cafodd pob symudiad cyhoeddus yn yr ardal, a amcanai at ddyrchafiad y bobl, eich cefnogaeth, a chyf- lawnech eich rhan yn wrol, yn effeithiol, ac yn anrhydeddus. Dymunem gydnabod yr Arglwydd am ei fawr ddaioni tuag atom, a'i nodded drosom, fel eglwys a gweinidog yn y gorphenol, am yr heddwch, a'r tangnefedd, a'r brawdgarweh sydd wedi nod- weddu ein hundeb, am yr amddiffyn Dwyfol sydd wedi bod dros eich cymeriad, ac am burdeb eich buchedd. Ein dymuniad a'n gweddi yw y bydd i'w fen- dith gyfoethog Ef ddilyn yr adnewyddiad o'r cysylltiad rhyngom; y bydd i ni flynyddau lawer eto i gydwasanaethu y Meistr Mawr, ac y bydd yr achlysur hwn yn foddion i'n a/mbylu i fwy o weithgarwch a defnyddioldeb yn ngwinllan ein Harglwydd leau Griat. Ydym, dros yr eglwys, 1 Yr eiddoch, yn rhwymau yr Efengyl, Wm. Lewis, John Thomas, Wm. Williams, 1 (Tsg.), Phillip Williams, Thomas Williams, < John Hopkin, Joseph Edwards, (trysorydd), j Joseph Jtteea. Stephen Thomas, ihocnaa P. Williams, Wm. Thomas, Jenkin Jones, Diaconiaid. Siloh, Glandwr. W. P. MORGAN.

WAUNARLWYDD. Yn ychwanegol at y nifer lluosog o gymanfa- oedd cerddorol a gynaliwyd yn ddiweddar cymer- odd gwyl Eglwysi Annibynol Cadle, Sketty, a Waunarlwydd, le Lion Mabon diweddaf. Yr arweinydd oedd Mr. M. O. Jones, Treher- bert; y cyfeilydd, Mr. Llewelyn Davies, Waun- arlwydd. Llywyddion, Parch. J. Bevan, a Mri. J. Roach, Sketty, a Thos. Phillips, Cadle. Siaradwyr, Parch. D. 0. Rees, Sketty, a Mri. J. Rowlands, Waunarlwydd, a T. Phillips. Yn nghyfarfod y plant adroddwyd y xix. Salm, a'r ddwy benod gvntaf o "Hanes Iesu Grist" (J. Grawys Jones), a chanwyd y tonau can- lynol o Odlau Mawl (D. W. Lewis) :-Rhif 31 32, 33, 34, 36, 37, 38, a 40. Yn y prydnawn a'r hwyr canwyd y tdnau Sbawmut, Glasfryn, Bryn Moriah, St. Crysostum, Abergynolwyn, Yr Hyfryd Wlad, Vernon, Gounod, Udgorn, Leoni, Kilmorey, Deerburst, Dorftas, Dies Irae, Adeste Fideles, St. Gertrude, St. Catherine, a Emyn Hwyrol. Yr oil o'r Caniedydd Cynulleidfaol. Canwyd hefyd yr anthemau, Fe welir Seion fel y Wawr" (M. O. Jones) a "Teyrnasoedd y Ddaear" (J. Ambrose Lloyd). Yn yr olaf cymerodd Mr. W. Lewis, Cadle, yr unawd, a Ohanodd gyda chywirdeb a mynegiant neillduol. w Hon oedd y drydedd gymanfa, ac yr oedd yn llwyddiant perffaith yn mhob YBtyr, Cafwyd cynulliadau lluosog, anerehiadau buddiol, ac yr oedd eneiniad amlwg ar y canu, gyda gwres a bwyt arbenig ar rai o'r tonau. Nid oes amheuaeth nad yw cyfarfodydd o'r natur hyn yu fendith i'n pobl ieuainc; ynddynt meithrinir chwaeth at y pnr a'r dyrchafol, i wrth- Weithio tueddfryd iael ac ysgafn yr oes, ao mae'n ddiamheu mai dj ma y cyfrwng goreu yn ein gwlad i berffeithio caniadaeth y cysegr. <- Mae clod yn ddyledus i'r pwyllgor am eu hym- drechion a'n trefniadau rhagorol; ac yn neillduol i'r trysorydd, Mr. Samuel Harris, Waunarlwydd, ac i'r ysgrifenydd, Mr. David Rees, Cockett.

0 ABERTAWE ABERTAWE Dydd Mercher diweddaf gwnaeth Pwyllgor Meddianau ac Amcanion Cyffredinol Cynghor Abertawe benderfynu, gyda mwyafrif o ddau (16 114), i gymeradwyo Sais yn olynydd i Mr. E. Strick lei Trengholydd y dre. Siomiant ydyw hyn ond os ydyw yn groes i'n dymuniad. y mae yn ddigon unol a'n profiad yn y gorphenol. Pa bryd y dihunir y Cymry i bleidleisio yn gywir a gwlad- garol yn yr etholiadau i'n Cynghor ? Ond hyderwn, hyd yn nod yn awr, y bydd i'r Cynghor ei hun, dydd Mercher nesaf, i weled y camsynied, ac i tynu cyfiawnder drwy apwyntio un ag a fyddo yn deall Cymraeg. Os na wnant, wel, coner am wrthwynebwyr cyfiawnder yn yr ethol- lad nesaf, a gwneler ymdrech i bar'toi ar gyfer hyny ar unwaith. Dyma fel y canodd bardd yr offis pan glywodd y newydd :— 0 Gymru fy ngwlad-estroniaid a'th bia, Y trahiius, a'r treisiwr, efe a'th feddiana Pob swydd a phob safle, y Sais fedda rhei'ny— Ond Sais holl alluog sy'n gymhwys i'w llenwi. Dy iaith esgeulusir, bychanir ei phleidwyr, A chwardd dy elynion am ben ei chefnogwyr Hoff feibion dy dir, yn eu gwlad sy'n estroniaid A malu mae'nt heddyw er budd y Philistiaid.

"Y GENINEN." Yn y cylchgrawn cenedlaethol am y chwarter hwn ceir tora3th o lenyddiaeth Gymreig tra dyddorol ao addysgiadol. Cynwysa'r Rhydd- iaeth-" Colegau Athrawol Cymru," gan Mr. T. Marchant Williams, B.A.-ysgrif fer, ar un dudalen, ond cynwyafawr ac i'r pwynt. Rhydd Nathan Wyn ei adgofion o "Eisteddfod Genedl- aethol Aberdar, 1861a Chranogwen ei rhag- olygon o Grefydd Cymru yn y ganrif nesaf." Gwnawn enwi y rhai hyn yn unig fel siamplau o'r arlwy odidog, am fod ein gofod yn rhy brin heddyw i roddi yr oil. Yr un fath hefyd gellir dyweyd am y farddoniaeth, megis Pryddest y Tair Cadair" ar T. E. Ellis, A.S., gan Dyfnallt; a cwyn soil am enwogion-y Parchedigion Brif-athraw Thomas Charles Edwards, D.D., a J. Rhys Morgan (Lleurwg), gan Fryfdir, Neifion, Hwfa Mon, Tecwyn, John T. Job, Gwili, ac ereill, yn nghyd ag englynion gan Rhuddwawr i'r di- weddar Barch. Abram Roberts. Haedda'r Geninen gefnogaeth pob Cymro a gara'r iaith Gymraeg.

NEATH [CONTINUED FROM PAGE 7.J NOTES BY WATCHMAN. THE VICTORIA GARDENS. The good old town of Neath has accomplished notable strides of late in making provision of means of innocent enjoyment for its inhabitants. It waa a great delight to me on my return to find that what was the "Corporation Field"—in summer, a desert, in winter, a swamp,-had been transformed into an attractive pleasure ground. This is really a fine example of what can be accomplished by a progressive municipality, in making the desert rejoice and blossom as the rose." If the Town Council could have seen their way to so perfecting the improvement, as to cause waters to break out, and streams in the desert in the shape of fountains, it would have been made a veritable garden of delights, but this they could not afford, not that they could not raise the money, but they could not spare the water. Water is a. most precious fluid at Neath. THE BOROUGH BAND. But if the Town Council has not provided the townsfolk with the sweetest of muaio for jaded nerves-the silvery sound of falling water-it has provided music of another kind, and probably of a kind that the young folk deem the best. Neath has a town band, the members of which, inoculated with the enthusiasm of their devoted and persevering conductor, Mr. T. J. Dennis, are, as the natural result of careful practice, giving performances which are at once creditable to themselves and most enjoyable to the hundreds which frequent the Victoria Gardens on band nights. The musical entertainment provided on Thursday night of last week was excellent. Some of the critics-they are dreadful folks, those critics-were so captivated that even they forgot to blame. Perhaps I ought not to say they forgot. It would not be right to insinuate that even a musical critic cannot be justly appreoiative. The critics are, as a rule, very highly strung individuals, but I cannot think that they invari- ably deny themselves the pleasure of speaking a downright honest word of praise when they think it is deserved. For the present, however, the hypercritical may take a rest, and, in doing so, they will render a public service. The Neath Borough Band, patient and persevering as it is, wants encouragement just now, and unkind criticism way well be deferred. THIS WAT OUT. In good bold letter (white on a black ground) there appears at the Neath Town Railway Station the informing and re-assuring legend so helpful to the anxious and bewildered traveller i — tTbis way out." At least the direction should be helpful, but, unfortunately, there is an inter- Ference from some quarter or other, and a kind example of forethought is robbed of its benevolent 3ffect. Passengers guided by the notice alluded j bo, find progress barred by forbidding gaol-like < loora, with no attending Tacker like the Peri of Persian mythology to point the way. The gaol- lifce doors, and no polite and assisting Tucker Could desolation be more complete, or confusion worse confounded P Nor is this all, for when the exit door is discovered to be near the entrance to the booking office, you find yourself one of a stream of travellers all equally anxious to get out, but impeded by a stream flowing inwards of Pofsona whose one absorbing endeavour is to catch the train from which you have just alighted. If I were not so busy I would look around me to try to find some capable and rel able man who would take the responsibility of offering a welcome on behalf of the Great Western Railway Company to arrivals at Neath Station during the hours when Mr. Tucker is taking a rest. Having a spacious gateway, and a notice board directing thereto., it seems a pity that the hustling match alluded to, is not avoided, and that passengers are not permitted to make their entry into the town in a dignified manner. SINGING FESTIVAL. I found myself one of the perspiring crowd at Maesyrhaf Chapel on Monday last, on the occa- sion of the annual singing festival. The function was, I am told, an unqualified success. The building, to use an Irishism, was full inside and out, and all and sundry had a good time. Dr. Parry, who was there, was as enthusiastic as ever, and he might be forgiven a feeling of pride at the glowing reception which was given him. The choirs rendered what was entitled a Service of Song," composed by the gifted doctor. It certainly is a work which deserves a more preten- tious designation. THE SCHOOL BOARD. In reference to my observations in regard to the action of the Neath School Board in appoint- ing Father King's successor to take the seat on u 0 20fcrd> wk'ch was so unceremoniously vacated by Father King, I have been furnished with some statistics which make it qnite clear that the Board acted without giving due regard to the circumstances of the result of the ap peal to the ratepayers, in other words, the result of the last jjpetion. T' ero were, it appears, three non- jlected candidates, namely, the Rev D W. fiopkine, M J. E. Griffith, and Mr. Sam Cwm Fones. Each one of these gentlemen is in every espect qualified to fill what was a vacancy, for iach at thp el ction alluded to polled a highly 'espectable number of votes. THE CUMULATIVE VOTE. But for the cumulative vote, which is an anomaly of School Board elections, two, if not the three named, would have been elected. They must have had cast for them a larger number of individual votes than some of those who gained seats. Surely this is an important consideration. How the cumulative vote works may be seen when it is pointed out that in the election under notice one of the now sitting members had no less than 121 plumper votes (each counting as nine) given in his favour. The reverend gentleman (Father King) himself had 90 such plumper votes. I think it will now be seen that there was some force in my remark, that principle which some- times sways our public men, may at times be totally unsound. Mark Twain has said within the past week that the word "principle" may often be defined prejudice." I do not say that it is so in this case.

MAESTEG & DISTRICT, MAESTEG GOSSIP. fBY THE GOSSIPER.J [Continued from Page 7.] A curious story reaches me from the Arca- dian Ulen of Pontrhydycytf. Can it be true? is the question asked, that two pigs were raffled for, or a similar pro- ceeding, at a literary entertainment in a chapci down that part the other evening. Such was the assertion made by a minister of another denomination to a number of other ministers and friends at the close of the anniversary services at Garth, on Mon- day evening. It appears the eisteddfod, or "Cwrdd Llanyddol," was published at the meetings on the Sunday most impressively, and every- body exhorted to attend and purchase tickets for the most interesting competition, and that was, the drawing for the pigs. It is further asserted that the "pigs" were brought into the big seat for inspection The "Gossiper" has not any great objec- tion to bazaars, fairs and festivals in aid of church and chapel funds, provided they are conducted with reasouabie honesty; but most of them are huge frauds, where about 15 or 20 times the value is charged for every article, and drawings," or in other words, raffles," are the principal attractions. And it does not matter much what the prize may be, whether it be a hurdy-gurdy," a "squeaking pig," or a monkey-on-a-stick," it is gambling after all. The practice is denounced from platform and pulpit, especially if it is carried on in anywhere else, such as a public house for in- stance, but when it is done by ein henwad ni" it becomea a horse of another colour. And yet these sons of thunder will ex- communicate and send to perdition anyone who goes to see a first class play by a London company, and as for attending a dance, ball or conversazione, well, those who do so are debarred of all hope of salvation. The first annual outing of the Caerau Cottage Garden and Allotment Society took place on Sunday last, when a lot of merry souls sought the benefits of the bracing sea air at Porthcawl and Newton Nottage. They needed it sadly after their labours at their plots, allotments and gardens,, and a pleasant day was spent, notwithstanding the unpropitious state of the weather. The party were conveyed in the large and handsome brake of Caerau livery, the pro- prietor being Mr. W. W. Williams. It was really an affecting scene to witness the affectionate manner in which two worthy bonifaces embraced each other a day or two ago. They met at the hostehy, not far from the new Caerau Station, ?nd although they keep hotels but a short distance from each other, yet to witnesb the heartiness of the reception one would imagine they had not met for years. The meeting of Emperors William and Francis Joseph paled into insignificance beside it. Mutual interest, generally known as brotherly love, was at tho root of it. Well, never mind, let it continue, we like to see it. The ladies of Garth were much interested in the matter of Spring cleaning a few days ago, and operation* were commenced at Libanus. One lady, who prides herself upon her knowledge and tact in such important matters as Spring cleaning, observed that she would show the painters a touch—" ticyn o dwtsh ir painters.' It is said that a large number of ladies visited this place of worship during the annual sorvices for the purpose of being able to pass opinions on the Spring Cleaning business. The first of the season," not khaki, was intended to be worn, but the clerk of the weather did not reply to the prayers of the little dandies or dudes of Garth, and the brilliant costumes are carefully packed away for a more opportune day. It is to be hoped that the year will not teiminatc before they have an opportunity of wearing the popular colours, otherwise tha ladies of Garth will sing a tune other than the Red, White and Blue." At last dogs are free of tho muzzle, and fanciers are not slow to set thoir canine friends free. At Llangynwyd one of the fraternity had a favourite bow-wow in the disease, and proceeded to wash it in the patent Caerau Embrocation." This was several applications of soft soap and paraffin, and was applied in a more scien- tific manner than the first attempt at Caerau upon faithful Cymro proved. Several doses of Mauser bullets" were forced down his throat to assist his digestion, and it is thought the dog wll not forget the page. Like British Generals, dog fanciers around liere generally take the Sabbath day for pro- viding i nd preparing these lotions and anti- iotes, and applying the patent wash. One Ivould have thought that such proceed- ings would not be tolerated in euch conse- crated surroundings. An orange box at Caerau had a curious aaventure the other day. It was bought from the proprietor of the restaurant and taken to the river side lor the purpose of being the river side for the purpose of being cleansed. The owner went into the house to fetch some article he required, and was not absent above five minutes. He returned, and lo! the box was gone. It was found shortly after at a place further up the Valley fitted up with nests for poultry. How it got there is a mystery; but it mu-jt have reached there by pulling hard against the stream." Great complaints are heard from people who send presents to the soldier boys at front of the great cost of sending things out. For instance, Mr. and Mrs. Bevan, of the Railway Inn, paid 6s. the other day for send- ing a. parcel of small comforts to the young man, Driver David Lewis, whose interesting letter we published last week. Is there no way whereby these things could be sent free of cost to the poor soldier? Of course, when these things go by post the de- partment must be paid. The cad at Caerau from the North-street up to the Blaenllynvi Hotel is still in the camo condition, notwithstanding the many promises made. It is sadly needed,, and the inhabitants will be very glad when it is at tended to, for owing to its roughness a num- ber of vehicles have been relegated to the hospital for repairs. A number of houses up there will also follow suit very shortly and be condemned, for when heavy loads aro brought from the H veldts" above, over the bridge to the houses, the very foundation are shaken, and crockery ware distributed in all directions. In several cases seta of ware on stands in windows have been rendered unfit for sale, to the loss and annoyance of the proprietors. Some amateur cyclists at Picton-street am already getting their "pluck" to mount and ride without being piloted. A few lessons in steering are needed, so that they may avoid tunning into walls and carts. THE CHILDREN'S REST AT PORTHCAWL.— Additional subscriptions are flowing in, and we have been desired by Dr. Davies to publish the following, received since our issue last week £ s. d. Mr. Thomas Rees 0 10 6 Mr. G. J. Jenkins 0 10 6 Mrs. M. J. Thomas 0 10 0 Miss C. E. Thomas 0 10 0 Miss Jane Jenkins o 10 0 Messrs. D. and J. Isaac 0 10 0 Mr. J. S. Harris i i Q Mr. John Howells 0 5 0 Mr. H. G. J. Barrow 0 5 0 Mr. David Eva.ns o 5 0 Mr. Robert Scale 0 10 6 ILLNESS OF MISS MAGGIE DAVIEs.-Our readers will be sorry to learn ot the illness of Miss Maggie Davies, the accomplished daughter of Mr. and Mrs. Henry Davies, of the Prince of Wales. She was taken ill after she returned from the services at Bethania, on the evening of last Sunday week, and is suffering from pneumonia. She had just succeeded in passing all her pupils in various degrees at the recent musical exami- nations. Her mother was in London when she was taken ill, witn her daughter and son-in-law, Mr. Jones, draper, Finsbury-square, but returned immediately. We understand Miss Davies is now out of danger, although greatly pros- trated. TEA MEETINGS.—At Hope Baptist Chapel, on Monday last, and also at St. Peter's Church Institute, tea. meetings were held, and liberally patronized, and literary entertainments were given at each place in the evening. SCHOOL BOARD MEETING. The ordinary meeting of the Cwmdu and Llan- gynwyd Higher School Board was held last Thursday. There were present: Mr. Thomas Morgan (in the chair), Dr. Davies, Rev. Iorwerth Jones, Messrs. John Howells, R. J. Sampson, and H. G. J. Barrow. Several applications were made for permission to attend the classes at Tondu, and a few were granted. Also applications were received from teachers asking for assistance in consequence of the large number of children under their tuition and Mr. T. E. Roberts wrote, stating that one of his teachers would be leaving in September or October, and desiring to have a qualified assistant by that time. Mr. W. H. Brown is transferred to the Glyn- corrwg School Board, his parents having removed to the Tunnel Hotel, Blaengwynfi; and Mr. Charles Griffin sought employment very op- portunely under this Board, his father, Sergt. Griffin, having lately removed to Nantyffyllon Station from Cymmer, and he produced excellent testimonials. For the position of assistant mistress at the infants' school Miss Selly and Miss Kate Owen, East View, Penclawdd, applied. The latter was supported by three testimonials, which were deemed satisfactory, and she was appointed to fill the vacancy at the Oakwood Schools. There were several applications for increase of salaries for extra work done, and in some cases for sewing, and arrears for the past three years for same, which in almost every case was granted At the suggestion of Dr. Davies, the Schooi Manager was instructed to prepare a list of all those teachers whose salaries were below £100 together with results by next meeting. The new infant school at Caerau is about being erected, Mr. Evan Evans, of Maesteg, being the contractor. Mr, E. W. Burnett the architect requested the Board to furnish him with a pass to travel back and fore on his tours of inspection of the building.-Granted. The school attendance officer reported a large number of truants to the Board, and it was decided to give a final warBing, after which prosecutious were to follow, notably in two or three cases. In one case the Clerk was instructed to take the necessary steps to send two lads of Mr. John Eastman, painter, to a truant school. There were 12 applications for positions as monitors. Dr. Davies said that hitherto they had been sympathetic with parents of children who desired to put them in as teachers, but he really thought now that there were many in the tutorial department who were totally unfit for the position. Selections will be made from this lot as required. It being necessary to borrow some £2,300, several offers were made at 31 per cent., as the price of money had gone up. The Public Loans Board offered it, however, at 31 per cent., re- payable in 30 years, and this it was agreed to accept.

IIir Every lady in Swansea should see the PRETTY MILLINERY now on view at RHYS THOMAS'. It is freely admitted that the Show has even exceeded our previous efforts. For STYLB, QUALITY, VARIETY, we are unequalled. Our PRICES are MODERATE, and within the reach of all classes.—81, OXFORD-STREET, Swansea, and 21, FABIAN-STREET, St. Thomas.

GOWER, TRINITY C.M. CHAPEL, LLANMADOC. The annual tea and concert was held at the above place on Thursday last, when the following ladies presided at the tables :—Mrs. M. Bevan Mrs. Beynon, Mrs. Davies, Mrs. Dix, Mrs. Tanner, Mrs. Bevan, and Miss Willis. After full justice had been done to the good things provided, the Rev. T. Williams was voted to the chair. The entertainment opened with the singing of "Heavenly Jerusalem Towers," followed by prayer. The following comprised a most enjoy- able programme .—Anthem by the choir, Mr. Tanner (conductor)'; recitation, Master J. Harry sole and chorus, Miss Annie Tanner duet, Mr. Tom Thomas and Tanner; anthem No. 2 in Choice Jewels by choir; recitation. Miss Sarah Wheale solo, Mr. T. Thomas anthem by choir recitation, Miss E. Beynon quartette by the Misses R. Phillip, R. Taylor, and Messrs. S. Phillip and J. Tanner recitation, Miss Amethur Arthurs solo and chorus, Miss A. Tanner anthem, choir; quartette, the Misses M. and A. Tanner, and Messrs. P. and J. Tanner recita. tion, Miss M. Williams. A vote of thanks to the chairman, the ladies who provided, the Llangen- mth Party, and Mr. Tom Thomas brought a most successful concert to a close.

38 MILLIONS OF LEMONS were used in the manufacture of U Eiffei Tower Lemonade last year. "Eiffel Tow3r" Lemonade is made from Messina Lemons, the finest lemens in the world. Ask for and in- sist upon having "Eiffel Tower" Lemonade, as imitations only cause disappointment. Of all Grocers, Chemists, etc. A Free sample sufficient to make a pint sent on receipt of a postcard, or send 4!d. for J a bottle sufficient to make 2 gallons to G. Foster Clark and Co., 4,048, Eiffel Tower J Factory, Maidstone. Inllllllll1l11ll1l1llI1II1IfIIUIUIIJIIIIHI¡rllt 1J11! 11111: II t: 11"111111"\1"11 ¡11111!11 !I"I: i': :11'1(

_n_n_n. e. 1Q\uf. UEMQHWfc Two Gallons for 4id. RAILWAY RETURNS. RHONDDA A SWANSEA BAY RAILWAY, The following are the traffic returns for the week ending May 6th, 1900, as compared with the corrw- ponding week in 18991900. 1899. No. of Miles open 30 26 Passengers (Local) £401 £327 Ooods A Minerals 870 884 Total for the Week 1,271 1.211 » 18 Weeks. 23,8J5 22,9119 Increase this week, .£60. Increase 18 weeks, .£896, Great Western Railway, an increase of £10,190, making an aggregate increase for 18 weeks of £90,250. London and North-Western Railway, an in- crease of jE5,257, aggregate increase for 18 weeks, £ 22,027. Taff Yale Railway, an increase ef £ 233; aggregate decrease, 18 weeks, £ 19,378. Brecon and Merthyr Railway, an increase of JE112; aggregate increase for 18 weeks, £1,383, Barry Railway, an increase of £2,179; aggregate decrease, 13 weeks, JE6,859 (including receipts of the Vale of Glamorgan Railway). Davies ANDBA R P. i IC, STOCK AND SHARE BROKERS, 56, WIND-STREET, SWANSEA Telegrams, "Discretion" Telephone No. 113. BUTUKS.—100 Ben Evans Pref., at 22s 6d 50 Rhondda Railway Ord., at 3J; 15 Rbondda Railway Preference, jit 9fd 20 Swansea H tel (Metropole), quote lowest Swansea Harbour Stock, 10 Weaver, old ordinary 200 Wassan (Gold Coast) at 40s. SELLERS.—40 Rhondda Reilway Preference 100 Ben Evans Ordinary 15 Ipsole Preference, want bid 500 H. H. Vivian and Company, want bid.

tä.- WHERE TO GO NEXT SUNDAY? Ib is earnestly hoped those who are responsible for the supply of the Pulpit at the various Churches, Chapels, Tdn eS °fmeetin9, will assist in making this iteekly list as complete and accurate as possible. Particulars for Publication in the current week's issue of The Cambrialt should reach the office (58, Wind- street, Swansea) not later than Wednesday evenmn, but corrections may be made up to 12 noon Thursday. Oystermouth fansn Church-Holy ^Communion, 8,30 Matins, 11 a.m.; Evensong and Sermon, 6.3o p.m. Newton-Holy Communion, 8.30 a.m.; Evensonir, 6.30 p.m. Blackpill-Holy Communion, 11 a.m.; Evensong. 6.30. p.m. Cockett Church—Rav. D. Roderick, 11 and 6.30; School, 2.30. Kilvey Church — Service with Sermon by Bev. J. Mathias, 11 and 6.30 School, 2,30. ROMAN CATHOLIC St. David's, Swansea—Masses, 8, 9*30, 11 • Vesners and Benediction 6.30: Father Uwydir, 9.30 and 6.30; lather Hurley, 11 a.m. auuu.av, St. Joseph's, Swa nsea-Firist Mass, 8.30; Second Mass. 9.45, Mass and Sermon, by Rev. Father O'Hare. 11; School and Benaaictiou, 3.30: Eveniui? Serviee and Sermon, 6.30. touiu8 ocivwo BAPTISTS: Carmarthen-road-Rev. Isaac Lloyd, 11 and 6 30 Gor,se-lane, tjwanse&-P%.by. W, Thomas, B.A., pastor, 11, 2 6.30. Afount Pleasant, Swansea-Rev. James Owen, 11 and 6.30; 8chool, 2.45. Bt. Heltm's, Swansea-Rev. J. W. Canston, at 11 and 6.30. Mouur, Calvary, Danygraig-Rev. W. Harold Davies, 11 and 6.30. Y°rRe»a^ho^?(ilpr Anniversary, Preacher, Rev. Thomas Pollard, London, 11 and 6.30. After- noon at 3, address by Rev. J. W. Caustou. Memorial Chapel, ausea-JKe^ Dr- J- W. Williams, 11 and 6.30. CONGREGATIONAL: Carmartben-road, Bwansea-Rev. J. Phillips, 11 nd (5.30; School, 2.30. p PenLrechwytu—Sermon, 10.30 and 6; School, 2 30 Fabian's Bay, St. Thomas—Roy. J. Matthews. 11, and, 6.30 School, 2.3u. Castle-street, Swansea—Rev. T. Sinclair Evans, 11 and 6.30. St. Paul's, St. Helen's-road — Rev. Wm. Powell, 11 and 6.30; School, 2'45. Walter-road, dwansea-ttev. Evan Jenkins, 11 and 6.30. Cooutess ot Huntingdon, St. HeleuVroad—Rev. T- flenerie Allen, 11 and 6.3U. CURISTADELPELIAN: Belle Vue-street, Swansea-Reading Scriptnre. 11 1 school, 2.1 a Gospel of the ICingdom, 6,30. METHODISTS; Alexandra-road, Swansea—Rev. J. M. Saunders, M A. 11 and 6.30. Argyle, St. Helen's-road—Rev' R. T li, and 6.30. wuuamt, Bethel, Manseiton-Rev. J. L. Jones, 11 and 6. Hebron, St. Ttiouias-Forward Movement; hev. Frank Jackson, 11, '30, and 6,JO. FriInitive Metttodl>t, 1!dll-street-Rn. A. Johnson, 11 and 6.30; 2,45. Rhyddings, Swausca—Rev. Morris Morgan. 11 and ö.3U. Terrace Road, Swausea-Half-yearly Meetings, Preacher. Rev. D. M. Rees, Tredegar, 11, 3.0 and 6.30. PRESBYTERIAN; St. Andrew's, St. Helen's-road.—Rev. D. Connor, and 6.30. UNITARIAN: High-street, Swansea.-Rev. W. Tudor Jones, 11—Snfr- ject: "Some factors in the making of character;" and 6.30—Subject: "Pulpits w.th and without chains. WE8LEYANS: Brunswick Chapel. St. Helens-road-Mr. Thorne, 11, and hev. T. F. Rawlings, 6.30. Mr Parm™ ^"ege-atreet-Rev. S. H. Phillips. 11 • *"■ — »• H. muip9, 6.30. Sketty—Mr. Hall, 11; Mr. Durk. 6.30. Dunvant—Mr. Cole, ô. ftfurtou-Mr. T. H. Taylor, 11 and 6 Morriston-Mi. S. Bevan, a Mr. Mossinan 6 Landoie-Rev. T. F. Kawlings, 11; Mr. Leak 6. Clydach—Mr. S. M. Richards, 11 and 6. Friends' Meeting Housa. High-street, Swansea Albert Hat). Swausea-Rev. Oscar T. Snelliug, 11 and 0.;)0. Sailor's Chapel, Adelaide-street-Rev. D. J. Rosser, 11 Rev. T. Morgan, 6.30. Young Men's Christian Association, Dynevor-place- Bible Class, 3 to 4. y MAESTEG. CHURCH; St. Cynfelyn's, Caerao-Roly Communion, 9; Rev L. James, M.A., Curate, 11 aad 6. Daily at 8.30 and 7 St. Peter s—Rev. S. Griffiths, Curate, 11 and 6 St. Michael's—Rev.S. u. Hill, M.A., Curate 11 and « St' n and 6(WelS,1)~lieV- T- ^ms Jones, Curate, 11 and 6. Garth-Rev. E. Davies, B.A., Curate, 11 and 6. ROMAN CATHOLIC: Rev, Father Tuunary, Mass, 9 aDd 11; Vespers and Sermon, 6.30. BAPTISTS: Noddfa Caerau—Rev. T. M. Reed, 10.30 and 6 caersalem-Rer. W. Morgan, 10 30 and 6. Hope—Rev. T. Roberts, 10.30 and 6. Salem—Rev. D. C. Howells, 10.30 and 6. Bethel-Pastor, H. Harding, 11 and 6 Zion-Bey, W. E. Thomas, 11 and 6 SSt^le^Kevi T* TeiK'oQ Richards, 10.30 and 6. Bethania—Rev. Iorwerth JOOM lo HO AND A Calfaria, Garth-Rev. Robert AUeD. 10.30 aDd 6. CONGREGATIONAL: Beion, Caerau-Rev. J. Morris, 10.30 and 6 Dyffryn Rev. J. Llewelyn, 10.3u and 6. Biloh-Rer. T. Bryn Thomas, 10.30 and 6 Haron-Re." — Davies, Gowerton, 10.30 and 6 Zear-Rev. 6. Williams, 10.30 and 6. Camel—Anniversary Services-Preacher, Rev. Roberts, Rhosllanerchgrugog. English-Rev. J. G. Williams, 11 and 6. Ebenezer, Garth-Rev. R. Walters, 10.30 and 6. Noddfa, Garth-Rev. D. Morris, 10.3O and 6. CALVINISTIC METHODIST: Hermon—Rev. — Rhydderch, 10.30 and S. rabor-Kev. W, H. Thomas, pastor, 10.30 and 6. Libanus, Garth-Rev. J. D. Jones, Ynysybwl, 10,30 and 6. Trinity Church. Nantyffyllon- Rev. W, T. Griffiths ll and 6. VMGilync £ ?%dUtiald' 0ymmer—Parch. E. Owen, WBBLEYAN: Mr. Scott, Tyoewydd, 11 and 6. COMING EVENTS 10.3^ | .v, MoZumiX: C*Ste" Whit-Sunday and Monday, June 3rd and 4th, Jubilee and Anniversary at Bethania. Preachers: Dr A J Pariy, Khyl; Revs. E. Edmunds, Bethesda. Swansea- and T. Davies, Moriah, Pentre.

PWY SY'N PREGETHU Y SUL NESAFP ANNIBYNWYR: Cadle—Parch. John Davies, 10.30 a 6; Yscol 2 38 Cwmbwrla- Parch. D. Jones, 10.30 a 6: Yssoi 2 Tn YsZ)!eori,2A3h5.rtaWe~I>*rCh- W- » b Y gol, 2.30. Henrietta-st., Abertawe—Parch. W. Gibbon, 11 a 6.30. Bilob, Glandwr-Parch. R. Thoraas, 10.30 a 6; Ysgol, 2.30. Siloam, Pentre-Parch. Penar Griffitbs, 10.30 6. Yegol, 2. Zoar, Abertawe—Parch. 8. Thomas Ria»„ „ n -j Conwil, 10.30 a 6; Ysgoi, 2.30. 7 C°ed' BEDYDDWYR: Adulam, Bonymaen-Parch. J. D. Harris, 10 a B. Ylgol,2. Bethesda, Abartawe-Parch. E. Bliounds. gweinidog, 11 a 6.30. Brynhyfryd-Parch. D. B. R c^irds> 10.30 a 6; Ylgol, Dapigrr8rarch-J' G°aw Lewis' d-d- n« Uh™E '?™Y7%~2*"th' HUghM' Gweinid0^ E-hiladelphia, Hafod-Parch. lW. James, 10.30 a 6.30 s Ylgol, 2.30. a^HODKHAID CALFINAIDD 10a 6W?S'l2~ParCh- DaTie8' Caerdydd, 8eth.U Mi-elton^Parch. J. L. Jones. ManseltOD, 11 a 6; Yaxot. 2.30. Sethlehen, Peotrechwyth—10 a 6: Ys<r,.l o ™ vfle. Llanlamlet-Parcb: D. Roberta, Ebbw Vale, 10 a 6 Ysgol, 2.30. Crug-glas. Abertawe-Pa, ch. John Griffiths, Pentwyo, 10.30 a 6; Yagol. 2.15. Trinity, Abertawe-Parch. W. E. Prythercb, Gweinidog, 1(¡.aO a 6. Ysxol, 2.30. Tt°m" *»• Tabern«ul, G'aadwr—Parch. lo.30 a 6; Ysgol, 2. GorPhwYsfa Eciwan-Parch. Daniel Jones, Loughor, 10 a 6; Is«01,2.

BIRTHS MARRIAGES AND DEATHS BIRTHS. BANTOCK.—On the 6th May, at Holly Mount Liscard, Cheshire, the wife of Granville Bantook, of a son. EVANS.—On the 3rd May, at Trem-v-don Barmouth, North Wales, the wife of Nicholas Burdwood Evans, of 2, Paradise-row, Chester, of a daughter. MARRIAGE. FiNCH-LONU.-On the 1st May, at St. James'* Church, Paddington, Loudon, Charles Hugh. Finch, second son of the late Peter Finch, of Hurst Grove, Reading, to Mildred Bertha, thirdt daughter ofWalterLong, of The Holt, Hante, and of Muchelney, Somersetshire. DEATHS. ANDREWS. On the 5th inst., at Cefn Eithen. Swansea, James Gordon, the fourth dearlv beloved son of Mr. and Mrs. Thornton Andrews, aged 32. New Zealand papers please copy. SIMS.—On the 8th inst., George Sims of Ynisllynlladd, Neath, aged 61 of 0'd°°k ,or 0,;i<,Iton Wallace, ef pneumonia and failure of the heart aged 37 years. SMITH.-On May 4th, at Station-road, Llaiw samlet, John Smith, late G.W.R. signalman, aged 82 years; 8 ROBINSON.oa May 4th. 1900, at 26, Victoria avenue, Mumbles, Thomas Robinson, aged 63. CooKB.-On May 3rd, at 1 and 2, Windmill. terrace, St. Thomas, J. H. Cooke; aged 62 years. u<. and Published by MOBGAN TASTPLIN, for t^ambrian Newspaper Company Limited, at the office No. 58, Wind-street, Swansea, in th* County of Glamorgan.—FMDAY, May 11th, 1900,