Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

22 articles on this Page

_____________ LLAXSA3JLET.

News
Cite
Share

LLAXSA3JLET. XEUADD GYHOEDDUS. "Mae'r esgid yn gwasgu," neu "mae'r sarff yn brathu," oeddeut hen dermau genym ni yr ben bobl gynt, cyn 1 oes y ffasiynau newyddion daflu eu goleUhi dros gysgodion yr ces o r blaen. Os byddai angen rhywbeth mewn rhyw fan neu gilydd, ar rywun neu biwyf, esgid yn gwasgu," neu "mae'r sarff yn brathu," ddy- wedent yn union a rhagarwyddai hyny fod angen meddyg i wella y cyfryw. Yr oedd yr hen bobl gynt, fel pobl yr oes irysiog hon, yn rhai byw a theimladwy iawn i lawer o bethau y teim- lent fod gwir angen am danynt, ond efailai mai yr hyn oedd a lieiaf o angen yn fynych y cadwent iwyaf o fwstwr yn ei gylch. A phan y byddai ambell i ddoethwr yn taflu ei linyn mesur dros yr hyn yr ymgynhyrfai y bob! yn ei gylch, dywedai yn tynych mai draenen oedd yn brathu, ac nid saiff. 1 chydig flynyddau yn ol, yr oedd yn y wlad dad a mab, o'r enwau Peter. Gelwid hwynt yn "Peter mawr," a "Peter bach." Un diwrnod poeth, yn amser y cynhauaf gwair, yr oedd y ddau Peter wrthiyn galed yn lladd gwair, pan yu sydyn dyma yr hen wr yn goliwng ei bladur, ac yn gwaeddi—" 0 fy Xuw Peter:" Beth yw'r mater, nhad: gofynai y mab. "0, fy Nuw, iier'ai yr hen Peter drachefn. Beth sydd, nhad gofynai'r mab. 0, fy Xuw: mae neidr yn pigo fy nghoes Os oedd rhywbeth wnai ddyehrynu Peter ieuangaf, neidr oeda ac wrth giywed ei dad yn dweyd neidr, neiaiodd yn ei ol, a gwaeddodd allan, pa le mae y neidr 2" "I fyny yn fy llodrau," llefai y tad. "0: fy Nuw:" llefai Peter ieuangaf, lladdwch e, nhad lladdwch e "Xa-a-na-a, fe ladd e fi, Peter, tyr'd, tyr'd yn fuan, a thyn fy llodrau." Ond yr oedd gormod o ofn ar y mab i wneyd hvn, a rhedodd i gae cyfagos i ymofyn Jac y gwas. Xeiaiodd yr hen Jac mewn mynyd at ei feistr ac with ddyfod heibio i'r clawdd lie yr o dd Peter a'i fab wedi gosod eu "gwasgodau- llewys," fel y gelwir hwynt, cydiodd Jac yn un 0 honynt, gan ei dwyn at yr hen vVr, druan. 0: fy Nuw, Jac," llefai'r hen Peter, mae'n siwr o fy lladd—fan hyn ar fy nghoes," gan ddangos y fan i Jac. Cydiodd Jac mewn pastwn, a dywedodd wrth yr hen wr am fod yn llonydct. Dangosodd yr hen Peter y fan i aaro a. dyma'r pastwn, gyda holl nerth Jac, ar goes yr hen wr, nes y gwaeddodd, 0 yr ydych wedi tori fy nghoes, ac mae'r sarff wedl myn'd, helpwch fi i godi, sc mi a £ tua. thre' ebai yr hen Peter. Gwisgwchieich gwasgod, ynte," meddai Jac. Y fynyd hono aeth gwyneb yr hen » r fel y galchen crynai ei gliDiau yn nghyd. 0, Jac, cariwch fi adref, yr wyf mor farw a chareg." Beth, a oes neidr arall yn eich llodraur" ebai Jac. "Nac oes edrych, yr wyf wedi chwyddo bob tamaid—aiff fy ngwasgod cldim am danaf—Oh 0, fy Ydych, yn wir," ebai Jac, a chariodd yr hen wr haner y ffordd adref, a llusgodd ef yr haner arall. Wedi cyrhaedd gartref, gwnaeth ei wraig gael ymchwiliad i'r brathiad a'r chwyddiad, a chaf- odd allan mai draenen oedd yn ei lodrau, ac mai gwasgod Peter ei fab oedd Jac y gwas wedi ceisio rhoddi am dano. Pan ddeallodd yr hen Peter hyn, neidiodd ar ei draed, gan ddywedyd, Bosh Jac, mae yn rhaid dy fod yn hen ffwl cyn byth y dywedet fy mod wedi cael fy nghnoi gan neidr. At eich gwaith i gyd. Peter, dyferyn o ddiod i mi." Dyna'r 'stori. # Y mae Cynghor Plwyf Llansamlet yn barnu fod angen Neuadd Gyhoeddus yn y lie. Wei, diau fod hyn yn wir, ond credaf mai draenen yn pigo yw hyn. Oaid yw'r sarff yn pigo, yn nosau duon y gauaf, pan yr ydym yn gorfod myned fel deillion ar bared tua'r capel, tua'r dref, a thus liuaws o fanau eraill, 0 eisiau goleuni yn y nos r Yr wyf wedi ysgrifenu eisoes ar yr angen hwn, a cheisiais gan y Cynghor Plwyfol gymeryd llwybr i efelychu Clydach, o fynu y goleuni trydanol i Lansamlet. Ond barna y cyfryw fod mwy o angen Neuadd Gyhoeddus, yr hon na fydd o wasanaeth ond i un rhan o dair o breswylwyr y cetyn plwyf. Efailai y caf ddychwelyd at y pwnc eto. PRIODAS. Mr. Dan Griffiths a Miss Sarah Jones, athrawes gynorthwyol yn Ysgol y Bwrdd, Birchgrove, y ddau o LOnlas. Nawn Sadwrn diweddaf, tra mi yn rhodio trwy Lonlas, gwelwn y gwragead yn fywiog rhyfeddol oddeutu'r tai yno, a gwelwn rice mewn ambell i fan yno, fel pe bai cawod o eira wedi disgyn. "Halo I" ebe fi, "beth sydd yma heddyw?" "P'am, chlywsoch chi ddim, Shon Dafydd r" ebai gwraig siriol wrthyf. wir, wraig fach," ebe fi. Ond priodas Dan a Sara," ebe hi. Dewch fewn fan byn." Ac i fewn a mi i dy mam y bnodasferch ac yno yr oedd y bwrdd yn llawn danteithion, a chefais inau ran o'r wledd, ond nid cyn i mi ddymuno yn dda i'r par ieuanc fel byn- Mae Dar. yn fab dirodres Mae Sara'n ysgolheiges; Mae Dan yn fachgen cryf, difrad, A Sara'n gariad cynhes. Mae Dan yn fachgen steady, Mae Sara'n sneth deidi Mae Dan yn bwyllog a di-lol, A Sara'n hollol felly. Mae'r ddau yn ddeuddyn hapus, Mae'r ddau yn wir gariadus A boed i'r ddau i fyw hyd fedd Mewn haf-dangnefedd melus. Fel arfer, SHON DAFYDD.

[No title]

Advertising

LOCAL FIXTURES OF FORTHCOMING…

NEWS AND NOTES.I

GrOWER.

GLYNCORRWG,

----------LLANDILO.

LLAiNARTHNEY.

------------------WHERE TO…

Advertising

Family Notices

---------------------Y GOXGL…

------.--BETHESDA, ABERTAYVE.

CYMANFA GANG Y METHOD-\ ISTIAID…

LLAXGADOU.

SWANSEA.

NEATH

NOTES BY THE BRITON FERRY…

DISASTROUS FIRE IN OTTAWA.

RHONDDA & SWANSEA BAY RAILWAY,

---MAESTEG & DISTRICT,