Y Gwladgarwr

TY YR ARGLWYDDI -GWEITH- RED ARDDERCHOG! YR oedd llawer o ddynion meddylgar yn -ein gwlad yn dechreu amheu y buddioldeb o Dy Arglwyddi, ond y mae yr Arglwyddi newydd wneyd gweithred o gyfiawnder tuag at yr Ymneillduwyr sy'n profi eu bod hwy yn gorff budaiol yn ein cyfau- -soddiad, a bod eu parhad fel gallu deddfwr iaethol yn beth i'w ddymuno. Os gall yr Arglwyddi gyfeiliorni amboll bryd, fe all y bobl gyfeiliorni hefyd fel y profwyd yn ddiddadL trwy yr etholiad eyffredinol di- weddaf, pan y lanfonaaant. fwyafrif dir- fawr i Dy'r Cjffredin nad yw dda i ddim ond i bleidleisio yn/ hollol fel eu cyfarwyddir gan ARGLWYDD BBACOXSFIELD —dynion wedi gwneyd eu meddwl i fyny miaen llaw ar bob pwno gwleidydd- w heb fod yn agored i unrhyw oleuni y. wydd, a heb y gwroldeb i arfer barn an- Oloynol ar unrhyw achlysur. Y mae yr Deglwyddi wedi rhoi terfyn rhinweddol ar DIrne gofidus y claddu yn myowentydd yr •AJlwye Sefydledig, trwy basio cynygiad WU, HARROWBY, yr hwn oedd fel y can- E,g: Vim ond i berthynasau neu gy- IAllion person ymadawedig roddi rhybudd 0 lylk ydynt hwy am i'r angladd gymeryd lie leiVl gwasanaeth Eglwys Loegr, eu bod at iial rhyddid i gladdu yr ymadawedig gydag Yhrhyw wasantieth Gristionogol a threfnus a %rnont hwy yn addas, neu- ynte heb un kwasanaeth o gwbl." Pasiwyd y cynyg- iad gyda mwyafrif o 16-sef 127 dros, a 111 yn erbyn. Y mae hon yn fuddugol- iaeth fawr, yn enwedig pan ystyriom fod dros un fil ar ddeg o Eglwvswyr, yn cyn- wys esgobion, deoniaid, archddeoniaid, so urddasolion ereill la or, wedi deisebu ar i'r Ty lynu wrth yr hen ddeddf Annghrist- ionogol ac aanynol sydd wedi bod mewn grym er's oesoedd. ac wedi peri loes i gy- nifer o g-ilonau, pan y jraae loea yn fwyaf anhawdd i'w ddwyn. Dyma'r ail waith ya rhinweddol, i'r ArglVyddi basio y pen- derfyniad cyfiawn hwn, ao y mae o hyny yn ddeublyg cryf. Bydd yr Eglwyswyr yn anf jddlawn wrth gwrs, ond nid oes ganddynt un lie i gwvno—hwy a fynant fod mewn undeb a'r Wladwriaeth, a thra y peri yr undeb hwnw, i'r Wladwriaeth y xhaid iddynt ufuddhau. Yr oedd y Llys wrth fodd eu caion, ac annewr i'r eithaf fydd gwingo yn erbyn y ddedfryd. Y mae y Llywodraeth wedi cael ergyd trwmiawn: y mae wedi gofyn am wythuos i ystyried pa gwrs a gymera Diamheu fod sefyllfa y Llywodraeth yn un brofedigaethus iawn. Os caaaroh* hi gwrs yr Arglwyddi, bydd corff galluog yr Eglwyswyr yn ei herbyn os gwrthwyneba hi y OWTS hwnw, bydd corff galluocach y bobl yn ei herbyn. "Treoh gwlad nag arglwydd ond pan fyddo arglwyddi a gwlad yn un, y mae eu gwrth- wynebu nid yn unig yn beryglos, ond yn ynfyd. Y mae y weithred ogoneddua hon wedi dyfnhau ein pfirch i'n Harglwyddi, ae wedi dyfuhau y dirmyg a deimlem o'r blaen tuag at fwyafrif peiriauyddol Tÿ'r Oyff- redin. Y fath wahaniaeth y svdd rbwng -ein Ty Arglwyddi ni a Senate Ffrainc Nid yw aelodau yr olaf ond creaduriaid hyblyg at law milwr aflwyddianua heb fod yn deilwng o'r eaw na milwr na statesman, tra y medr Arglwyddi Prydain Fawr droi e ochr y bobl pan fo'r bobl wedi gwneyd eu meddwl i fyny, so ymddwyn tuag at y wlad gyda mwy o ryddfrydigrwydd na'r Tÿ Cyffredin ei hun. Yr ydym yn diolch am y cyfiawnder hwn i Dy'r Arglwyddi, i'r wasg Rydrifrydit, ac yn olaf ao yn benaf i MR. OSBORNE MORGAN.

YMWELIAD Y OYNLYWYDD GRANT. Nis gwyddom beth all fod barn bersonol y Cadfridog GaANT am y croesaw a roddir iddo yn y wlad hon, ac am ddull y genedl Brydeinig o anrhydeddu pobl urddasol ac enwog o wledvdd tramor. Beth bynag ydyw ei farn, credwn nad oes ganddo le i aohwyD na chafodd ddigoa o fwyd yma hyd yn hyn, bid a fyno, gan nad sut y bydd hi arao yn olllaw, oblegyd ni wnaoth nemawr ddim heblaw gwledda yn ddibaid oddiar y diwmod oyntaf y glaniodd yn L'erpwl hyd yn awr; ao yn ol pob argoelion presenol, nid oes ond gwledda i fod tra yr erys yn ein plith Gan nad beth all fod diffygion John Bull yn ngolwg tramorwyr urddasol pan ar ymweliad ag ef, nis gall neb ohonynt lai na chydnabod fod yr hen frawd yn cadw bwrdd ded dda, ohwarea teg iddo. Gallai pawb ohonynt, heb wDeyd rhyw gam mawr a'u eyd wybodau, uno yn galonog yn y gyd- gan— "Byrddau llawn, yma gawn, 0 forouddydd hyd brydnawn a phe yr ychwanegent hyd oriau byrion y boreu, hefyd, ni fyddai iddynt wyro ryw bellder raaith oddiar Iwybr y gwirionedd. Dyma ddull Shon Tarw o ddaogos paroh ac anrhydedd i bersonau mawrion o wledydd tramor pan ymwelant ag ef; ac yn wir, y mae ei ddull mor rhesymol a sylweddol ag eiddo unrhyw deyrnas. ar a wyddom ni. Cryfhaed bwyd-flvs y Cadfridog ynte; dy- nesed at y wledd-fwrdd Brydeinig ya galonog; a gwneled ei hun yn berifaith gartrefol. Nid yw John Bull yn lladd mochyn bob dydd; a sier ydyw fod 11awer tro we-ii bod ar fyd er pan wnaeth hyny, er anrhydeddu a ehro-vsawi teilya^ich person na'r diweddar Arlywv^ld yr Unol Dalaethau, y Cadfridog GRANT, sydd yn awr ar ymweliad ag ef. Yr oedd yr Echo, ychydig ddyddiau. yn cwyno (JO yn wir nid heb achos) fod y Teulu Breninol a'n pendefigion, hyd yn h?nr heb waeyd sylw o'n hymwelydd enwog, ao yn ymddangoa I n k"3 fel pe yn oadw draw oddiwrtbo. ? mae dda genym, erbyn hyn, modd bynag i weled fod y Cadfridog nid yn unig wedi eydwledda a Thywysog Cymru a'i deulu ond hefyd ei fod wedi talu ym v/eiiad a'r Frerihines ytr N ghaatell Windsor. Nis gall ymddygiad o'r fath o eiddo ein Teulu 19 Brenitiol laina rhwymo Prydain ac America yn dynach yn rhwyman brawdgarwch a chariad.

Y TEMLWYR DA A'R TEULU DU. Y MAE y gwylder, nen pa beth bynag y gelwir y teimlad hwnw a gymhella rhai pobl i gvfenwi eu hunain yn "dda," yn beth rhv-fedlol iawn yn ddiau; ond rhy- feddach fyth yw y prawf a rydd y personau ymhongar hyn, nad ydynt wedi'r cwbl yn mil na'r rhai hyny o'u cymydogion na hoaant unrhyw hawl neillduol i gael eu hystyried yn ddifai. Gillaaai dyn feddwl fod Teml y bobl dda" yma yn fath o wasgodfa heddwch a thangnefedd, ac mai yno fuasai y lie diweddaf ar-wyneb y ddaear i raw gymeryd lie. Eithr os ydym i farnu oddiwrth yr hanes a gawn o Gates- head mewn perthynas i weithredoedd y Temlwyr Da yno, ymddengys ei bod yn ddichonadwy hyd yn oed i'r bobl "dda" yma allu bod mor ffyruig a chyndyn wrth ddadleu a'r bobl hyny a feddyliant nad oes .rhyw niwed mawr mewn yfed— Llymaid yn awr ac yn y man O'r owrw melyn bach. Y mae wedi bod yn frwydr boeth mwy nag uswaith yn mhlith y Temlwyr Da mewn perthynas a'r Negro-pa un a ddylid neu ynte na ddylid caniatai iddo gael cyfranogi o ragorfreintiau yr urdd. Ceir rhai o'r Temlwyr yn ei ystyried ao yn ei gydnabod yn ddyn ae yn frawd, tra y mae ereill yr un mor benderfynol, ac efallai yn llawn mor gydwybodol, yn coleddu golygiadau mewn perthynas i Sambo sydd yn hollol wrthwynebol i'r athrawiaeth uchod. Pan ystyriom nad oes yn y wlad hon ond rhyw ychydig iawn o Negroaid, y mae yn rhyfedd fod y fath olygittdau amrywiol yn bod ar y pwne, a bod yr annghydwelediad mewn perthynas iddo yn achosi y fath deiiuladau ffyrnig. Nid oedd dim byd yn urddasol iawn yn y row a gymerodd le yn mlxlith y Temlwyr Da yn Gateshead yn ddiweddar. Ymddengys fod rhyw Mr. MALINS a Dr. LEES yn coleddu golygiadau gwahanol ar y pwno pwysig dan sylwi, a'r Ciinlyniad fu y mae yn debyg iddynt ymladd droa eu golygiadau, a hyny yn y deml. Buwyd yn ymladd, hefyd, am freintlen y deml, ao ar ol bod yn "wado bant" am beth amser llwyddodd Dr. LEES i gipio y dorch. Ymddengys fod y bobl dda yma yn awr mewn cyfraith a'u gilydd. Mwy na thebyg y byddant wedi sobri cryn dipyn er y dybeno gwyr y gyfraith a hwynt.

Damwain Tynewydd. Y mae ei Mawrhydi y Frenines wedi penodi Arglwydd Aberdar i anrhegu gwaredwyr y Porth a'r Albert -Medal, yn ei habsenoldeb hi. Bydd y medals yn barod yn mhen wyth- nos, a chyflwynir hwyrt iJlr gynted ag y can- iata iechyd Arglwydd Aberdar, yr hwn sydd ar hyn o bryd yn dyoddef oddiwrth boen dir- fawr yn ei wddf.

Nodiadau o'r Llan. CYFARFOD ADLONIADOL. — Diamheu nad oes tref yn Neheudir Cymru yn fwy enwog am ei chyfarfodydd adioniadol na'r dref hon. Nos Sadwrn cyn y diweddaf, cynaliodd Teml- wyr Da Teml Hafan Ddymunol gyfarfod dyddorol o'r natur yma o dan arweiniad y Parch. D. Lewis, yr hwn aydd yn orlawn o gymhwysderau tuag at gyflawni gorchwyl fel yma ao, yn wir, nid oes dim yn fwy boddhaol gan gymilleidfa o bobl yr Arglwydd na oh&el dyn yn llawn bywyd, ao yn toimlo ei galon yn orawyddus am lesoli ei gyd- ddymon i'w bugeilio. Cawsom gyfarod hyfryd iawn, trwy fod pawb yn canu, areithio, dadleu, ao adrodd mor soniarua. Da genym ddweyd fod y deml hon yn myned rhag ei blaen yn llwyddianua iawn er pan gychwyn- wyd hi, ao yn parhau i sobreiddio meddwon, i ddwyn dynion i yatyried eu diwedd, ao adgofio iddynt fod barn a thragywyddoldeb yn eu haroa. MARWOLABTH SYI>YN. Yr ydym mewn. galar dwya ao hiraeth calon pan yn ceiaio croniclo ychydig o hanes yr amgyohiad anys- ,t,Y gwyliadwy hwn, set marwolaeth ein hoff gyfaill Mr. Abel Harry. Symudwyd ef a'i briod o Lanelli i Manceinion ryw swiith mis yn ol, ao yno lie y buont yn preawylio yn gysurus hyd dydd Mercher, wythnos i'r diwdddaf; ond daeth angeu a'i gledd i ddinystrio ou oysuron, i ddatod y cwlwm, ac i ddadgyavlltu y berthynaa a fodolai rhyngddo ef a'i berfch- ynasau oil; felly, bu farw y Sad wrn canlynol. Dydd Mawrth, dygwyd ei gorff manvol i lawr yma, a ohladdwyd ef yn Mynweat y Cao y dydd Mercher canlynol, a thystiai tyrfa ¡ fawr o bobl, pa rai fu yn cyflawni y gymwyn- as olaf iddo, eu bod ya hiraethus iawn ar ei I ol. Gadawodd weddw ao un foroh ar ei ol. Yr Arglwydd a fyddo yn nodded iddynt yn eu trallod, a heddwoh i lwch jt ymadawodig hyd foreu yr adgyfodiad. BODDIAD. Hoff waith ieuenctyd ein tref- ydd yn ystod tyrnor yr haf ydyw nofio nc ymolch yn y rnOr ac folly plant prydferth y dvof hon. Dydd lau, darfa i faoligcin byctuin naw mlwyxld oed, inab i Mr. Tbomaa Evans, Cilaaig, fyned gyda ei gydohwareiiwyr i lan y rnôr, ac felly yn anffodua syrthiodd i afael y tonau rhyferthwy nk.% y gorchfyg;isant ef yrt fuan iawn. Dysga yr amgylchi^d yma eto wera bwyaig i famau plant i fod JH o fil us o'u hanwyliaid. DIWYOIAD CREFYDDOL.—Un o'r pethan inwyaf hyfryd a dymunol i deimiad y gxriv Gristion ydyw gweled bobl annuwiol ya troi o gyfeiliorni eu ffyrdd i waaanaethu ou Oro- awdwr, i rodio llwybrau moeaol ao uniondeb, ac i roddi eu hunain yn ebyrth byw, Muct- aidd, yn gyfangwbl i waith yr Arglwydfi. Hen arferiad meddwon, cablwyr, godinebwyr, a drwgweithredwyr y byd ydyw honi anifaol- edigrwydd pethau diwerth, a sarhau aelo<lau eglwysi y saint, a dweyd ein bod wodi ayrthio mown trwmgwsg tragywyddol onddngenym ddwoyd mai nid folly y mae crofyddwyr Llanelli ar hyn o bryd, fel y cawn ddangoa effeifchiau y ddau ddiwygiwr sydd wedi talu ymweliad â'n tref.—■LlaitelUan.

Helyntion o Lanau Llwchwr. Da genym hysbyau fod y strike ddechreuadd yn Nglofa Mynydd Caallwchwr wedi ei rhifo yn mhlith y pethau a fu dydd lau, y 14eg cyfiaol, a'r gweithwyy wedi ymaflyd yn eu gorchwylion megys oynt y dydd 'iwener canlynol. Buotn allan am saith diwrnod yn gwrthwynebu y gostyngijid, ac or yr holl ymgomio ar wall an ol faterion perthynol i'r aafon, daethant i'r penderfyniad mai gwell oedd rhoi i mewn yn y oyfyngder presenol. Gallwn ddweyd i'r goruchwyliwr ymddwyn yn deilwng o foneddwr yn ystod yr anneall- twriaeth. Dywedodd nad oedd ganddo ddim i wneyd yn yr ymryson, ond ei fod yn gorfod gweithredu fel yr oedd yr awdurdodau yn gorchymyn iddo wneyd. Teimlir gryn an- foddlondeb yn yr ardal am ein bod wedi cymeryd gostyngiad mor drwm, oherwydd fod pobpeth at gynaliaeth dyn mor ddrud, a'r cyfryw oatyngiad wedi myned yn is na'r safon ond nid oea dim i wneyd o dan yr'am- gylchiadau preaerjol. 0 ddau ddrwg, dewis y lleiaf." Caled ydyw clywed plant yn gwaeddi am luniaeth, a dim i'w gael! Gwell haner torth na bod heb ddim. Maent wedi cael cynyg ar oatyngiad pellach yn y Broad Oak pythefnos yn ol, ond maent wedi gotnedd ei gymeryd yn gadarnhaol. Pleidleisiwyd yno pa un ai cymeryd gostyngiad pellach oedd oreu ai peidio a chafwyd fod deg o'r cyn- ffonwyr yn foddlon ei gymeryd.-Ioan ap Rhys.

Cyfastfod y Glowyr ar Fynydd y Garngoch Prydnawn dydd Sadwrn diweddaf, prysur- odd tua 400 o lowyr i'r mynydd uchod er mwyn mabwyaiadu y cynllun goreu i ail ym- uno a'r Undeb eto yn Nosbarth Llwchwr. Penderfynwyd fod i bob glofa aiifon cynrycli- iolydd i'r Commercial Inn, Gower Road, dydd Sadwrn nesaf, am lleg o'r gloch, a dyfod a phenderfyniad pob glofa yno, yn nghyda'r nifer a fyddo efe yn gynrychioli. Diau mai Undeb i Gymru yn unig a fydd, a chadw yr arian fel cymdeithaa ddyngarol arall. Gobeithiwn y daw mawr lwydd arno mown byr ameer.—Captain.

Tori Cynffon Oefiyi. Dygwyd James Wallace a flaen yr ynadon yn Aberdar, dydd Mawrth, ar y cyhuddiad o fod wedi tori cynffon ceffyl, eiddo Cwmni Abernant a Plymouth, yn Mhwll y Tunnel, dydd lau blaenorol. Cyfaddefodd y carchar- or ei euogrwydd, a danfonwyd ef i garchar am chwech wythnos.

LLANEURWG. Cynaliwyd eisteddfod yn y lie uchod dydd Mercher, Mehefin 20fed, am y tro cyntaf, ond y mae yn' dra thebyg mai nid y tro di- weddaf, gan i bob peth droi allan mor llwydd- ianus, y dydd a'r lie mor ddymunol, y cynull- iad yn lluosog, a'r gweddeidd-dra yn hynod o dda. Yn absenoldeb Mr. Davies, Casbach, cymorwyd y gadair gan Mr. J. W. Evana, peviglor y lie, yr hwn a draddododd araeth agoriadol bwrpasol iawn. Beirniad y fardd- oniaeth, Dewi Wyn o Eaayllt; y gerddor- iaeth, G. Rickarda, Yaw., Oasbach; arwein- ydd, y Parch. D. R. Jatnes telynwyr, Mri. J. Bryant a W. Jenkins, Pontypridd. Cya- tadleuaeth Hor IJwrn Onn," goreu, Ehodydd, Oaerdydd; "Codia^i yr Ehedydd," goren, Llew Gwent; am y gaii o glod oreu i G. C. Williams, Yaw., rhanwyd y wobr rhwng L. Jones a Gwilym Bryoheiniog canu Clych- au Aberdyfi," Ehedydd, Caerdydd, gafodd y wobr daeth pedwar parti yn mlaen ar Cyd- gan y morwyr," a'r goreu oodd A. B. C., Oaerdydd am y gin o glod oreu i R. Allen, Yaw., Llaneurwg, rhanwyd y wobr rhwng L. Jones a Loon, Oasnowydd-ar-Wyag am y datganiad goi-en o Sir Harri Ddu," goreu, Llew Gwent araeth ddifyfyr, testyn yl Hen fab gweddw," goreu, Mr. Howells, LInn- eurwg am yr englyn goreu i'w oBod o fewn cyfrinfa odyddol, y goreu oedd eiddo Daniel, ond ni atebodd i'w enw parti o Gaerdydd enillodd y wobr am ganu We are two roving mmstrola;" y prif ddarn cdrav?l oedd yr H>vf," gan Gwilym Gwent, daeth dau gor i'r ymdrechfa, aef côr v Mynyddaii, dan ar- weiuiad Mr. D. L. Davies, a chor y Goedwig. dan arweiniad Mr. Roderick, a rhanwyd y wob? rhyngddynt. Cafwyd cyfarfod hedd- ychol a dyddorol iawn, y ddau feirniad vn deall eu gwaith, ac yn ei gyflawni i foddlon- rwydd pitwb. Un o'r lie.

GENE DIG A E T3. Dydd Mercher, Mehefin 20, Mra. Jones, pl-iod Mr..Jo.nw, draper, Ffynon Taf, ar fab. Hawddainor i'r bychan, y baban thvö, hawddga-r, Mor brydierth yvVth olwg [nat rnosyn tlig wrid Mae'th dyner fam .anwy], nwwn pryder digymhar, Am (ldarilen dy dalcen ,.¡y'n h/awoladd i gyd.; Oynlluido mae'n dawal ei fywyd dyfodoi, Pa. lwybrau a gymer, pa feusydd gwyddonol, MafNewfcon, neu Handel, yu ddyuglaw a llesol,— A'r tad sydd yn aelio a gwenu 'run pryd. —Gicui/m Ddu o Went. MAP, W OLA B Til A <7. Dydd Linn, Mehefin ISfed, o'r darfododig- aeth, yn 24 oed, Mr. Thomas Jones, glowr, Clydach, Abertawe. Claddwyd ef y dydd lau canlynol yn mynwent Bethania. Yr oedd yn un a berchid yn fawr gan bawb a'i adwaenai. Heddwoh i'w lwch. Mai 3ydd, yn Mineral Eidge, Ohio, yn (Vi mlwydd MKtt, Mrs. Mary Morgan, priorI Mr. David Morgan. Yr oedd hi yn euedigol o yn agog i eglwys Gelligaer. Ymftid.xld hi a'i gwr i'r wlad hon o Bontabergoed, Cwin Rhymney. Ebrill 22, yn Providence, Pennsylvania, yn 23 mlwydd a 9 mia oed, Mrs Mary B. Davies. Merch ydoedd i David Jenkins, Cwmaman irynt. Bu ei triad yn ddiacon am fiynyddoedd yn Aber- aman. Priododd yn Gorphetiaf, 1871, a dyn ieuano o'r enw William B. Davies. Claddwyd yr hyn oedd farwol iddi yn mynwent y Cymry yn Hyde Park. Ebrill 22, yn Brookfield, Ohio, o'r darfoded- igaeth, yii 32 mlwydd oed. Mrs. nn Thomas, priod Mr. John Thomas, a merch i John a Sarah Edwards, gynt o Owin G-eorgo, Uliondda, Pont- ypridd. Yh 1869 ymunodd mewn priodaa a John Thomaa, Werfa Ddn, ac yn y flwyddyn ganlynol ymfudodd hi a'i phriod, jn nghyd a'i rhieni i America. =--=-s. "T"

Music Hall, Abertawe BYDDED hysbya y cynelir EISTEDDFOD GADEIKIOLyny lie uchod, DYDD NAOOLIG, 1377. X PKIi' DDAKKAU CKBODOBOL. 1. I'r e<>r heb fod dan ]/>0 mewn rhif, a gano yn oren, "O great is the depth" (Mendelssohn); gwobr, 35p., achadair hardd i'r arweinydd. 2. I'r cdr o'r un gynulleidfa, heb fod dan 60 mewn rhif, a gano yn oren, Yn advfal chwyliais am fy Nuw" (D. Jenkins, Trecaatell); gwobr, 10p., a baton hardd i'r arweinydd. 3. I'rirfMW band a chwareuo yn oreu, "Lift up your ht*vls," o'r McvmIi gwobr, up. Beirnlaid: EDWARD LAWRENCE, Ysw. (Cerddor Tydfil), a MR. JOHN THOMAS, Llanwrtyd. Bvdd yr holl fanylion i'w cael ar y programme, gan yr ysgrifenydd am y pris arferoL J. LEWIS, Ysg., Davies Street, 1584 Latidore, Swansea.

Allan o'r Wasg, pris Tair Ceiniog, PRYDDEST GOFFAWDWR- IAETHOL I'R DIWEDDAR CANON JENKINS, ABERDAR. I'w chael gan yr awdwr, T. WILLIAMS (Brynfab), Hendre Farm, Treforest, Nr. Pontypridd. Yr ehv arferol i ddoebarthwyr a llyfrwerthw yr, DYMUNA Mr. R. C. Jenkins (BAKITONE), Dysffybl i Sis/nor Garcki, It.A.M., HYSBYSU y cyhoedd ei fod yn agored i dderbyn engagimenta i ganu mewn Eistedd- fodau a chyngherddau fel arfer, a bod ei gyfeiriad o hyn allan fel y canlyn :— 3, Vittoria-street, Greenfields, Llanelly. O.Y.-R.. C. J. oedd enillydd y vocal and har- mony scholarships am 1875 a 1876 yn Mhrifysgol Aberystwyth. 1524. Y MAE MR. GWILYM THOMAS, (BARITONE), 0 gyngherddeu y Crystal Palace a St. Jamea's Hall, Yn agored i dderbyn Engagements fel datgom- WI" meton Oyngherddau ac Eisteddfodcm. Cyfeiriwch-MR. GWILYM THOMAS, PORTH, near PONTYPRIDD. Y MAT! Miss LIZZIE WILLIAMS, RAM. (LLINOS Y DE,) YN agored i dderbyn Engagements i ganu -I- mewn Eisteddfodau, Cyngherddau, &c. Oyfeiriad,—27, Fabian-street, St. Thomas, Swansea. 1491 DALIER SYLW. Y GWABD YW BYWYD Y DYN. G IVA ED DR IVC, "V7WR achos o'r rhan fwyaf o'r oiefydan g^vaethaf A ac y mae'r corff d.ynol yn dioddef oddiwrth- ynt. Y Grwaed sydd yn derbyu y gwenwyn, ao yn 61 gario i'r gwahanol ranan o'r corit, nes dwyn yn yn miaen y Blast, Scir\-y, Cornwydon. Penddyi»d, Clwyfau, Croen Garw, Yefa y Cn.wd, &c. GWAED DRWa Yw'r achos o'r Piles, Inflammation y Llygaid, Gwynegon, Gout, Danodd, Spleen yn y Danedd, y Pen, &c., Stitches yn yr Ochrau. &c. GWAED DRWG Yw'r achos yn ami o Glefvdan r Afu. Diffyy Traill Jaundice neu'r Olefyd Melj-n, Ihvfr Poeth^ fiel- der Yobryd, &c. GWAED DRWG Yw'r achos o'r Manwynion neu Glefyd y Brenin, » 7 YN Y Glands, CJefydan Benywaidd, IDe>'vs Ataliadau I«.atur. Heintiau, Chwys Oer, Nerves L.irwan, Cryd, Gloeeiad&u. Darfodedigat-th &c. ieUv, mae o'r pwys mvryiS i Bnro, (ilanJiau. a l <i'aUi y G\i»ed, a turwy hyny Dadwreiddio fK>b Afaecliyd, trwy gyuieryd y teiidyginLj^th fawr at y Gwaed, sef PATENT p- Er prawf o'r etfaith nei lduoi t-yda .yud«ivnt. ^«od- er yma rai o'r tystioiaethau HydJ vii fv nJ.èddi:1nt Hvb,—Gyda diolch yr wyf yr;" woli hvsbvsu o'r f M mawr a wnaMth eich Pills l-hyfeddol «?r enw Finches Patent Blord ml Yr oed.tvm run ddtvy fiyuedd m»wn blinder mawr gan Y.sfa a Phoethfler y Onawd, wedi ea haol.cwi iiun Ddis- temper y Gwaed, ac w<»li cymeryd ond ych ydig o'r Piiis hyn, mi a K^fais Iwyr rhydilha<l, ac "yr wyf yn an ton hyn er budd y cyhoedd.— B. Tiroa-is Dolau. IdaneUi. thwUhad ItM/atl o'r Distemper aV Piltn (l'(z7jpr¡(I,<)). Snt.-1)rw) S-yjneryd dlch Pills hynod at .v Gwaed. s f Blood Pills." cafo<Id fy merch well- had lieilldnol oddiwrth Darddiant ar y Cnawt! Poea yn y Pen ae yn y Ciwaiau, dim Archwaetb' Gwrthwyneb y Cylh, a inawr fjind^ gan Ataliad- an Natur. Hefyd, trwy cymeryd yr un PUb. cefais Iwyr iaehad oddiwrth y PUes* 3'o ddvlai pawb wyl>i>d am danynt.—D". DAVES, Will?4:;i Street, Uaneily. G^dJhad oddixcrth y Piles. STR;—Yr wyf y-i ei fcheimlo yn ddvlfnlswydd arrtaf ïch hysbysu fy mod wedi cael budd mawr drwy gymeryd dan flychaid o'ch Piiis gweithfawr, aef fluglieB' Patent Blood Pills." Yr oeddwn yn inothu eerddwi cii-ii-i braidd, a:: yn mctbu ewtedd oherwydd y h!.ùn a phoen yn y rhan is* l-if o'r cefn y Gluruau, ar Pen, ac yit teindo yn bur wan. Yn awr yr wyf yn hollol iach. ac yn teimlo u hur ddi- olchgar. —MABV JAMES, CWbran. Aw>:t 20,1S76 Y mae'r Piife hyn yn Patent. (W.ir pob fi'u iad. Ite^iatered 'i'j ade Mark—" Blood iHiis." Ar uvrth wnen Blycham»m (loll Ulmnuiit yd&trnas am Is. Ibc.. 2-s. J'c., a fa. 6c. G>,dar h. 2c. 2s. llc" a fa,. 9c. tnkliicrt-h y Fat-en.:e-— Ja-coo Iluyht's, AjMhwctrks Hal' LbtneUq London Agenfes—Barclay, Sutton. Newbui^ Sanger, Hov-i.d<-n. Bmtol—Pearce. Warren' Liverpool-Evans & Son, liai ma Cardiff-E.ernickl Alanchester—Mather. YMFUDWYR. TO EM I?R AKTS. General Agent to all American and AudraU^ Sailing Ships and St-eamtrrs. N M. JONES (CrsiKo GWTLLT), PASSENG^ Broker, 28, Union-street. Liverjxxjl, Gor- wyliwr i'r Lliuellan canlynol Inman Line Cunard Line, Guion Iiae, Allan Line, NationAi Line, White Star Line, DMniuion Line, Stat# Line, and American IJIW. Gan fod yr Agerlon^'au. uchod Yll hwylio i Wk hanol borthladdoedd yn y Talaethau Unedig, as Tiriogaethau Prydeinig, gall yr ymfudwyr gael r cyfarwyddiadau gofynol drwy anfon HyfJryr i t- cyfeiriad hwn. Caiff pawb a ymddiriedo eu gofsj ddo y sylw m&nyia.f. Cynorthwyir v Cymro gun Mr. JAS. RKES, brodor o MerthjT Tydiil. Dymunol gan y Cymro allu hyslnjsu v Cyhoedd fod ganddo y TY CYMREIG eangaf a ntwyaf cyfUu.s i Deithwyr at Ymfudwyr yn L'erpwl, a'r agosaf i'r Landing Stage.—Gofier y Cyteirmd, N. M. JONES (CYMRO GWYLLT), 28, Union-street, Liverpool. D.S,-Gellir ymholi yn Aberdaj- A John .Jan.m Crown HoteL Bridge Street, (Gyferbyn a'r London Home), Llanelli. DYMUNA JAMES PEREGRINE (gynt i o'r South Wales Pottery), hysbysu tri""Hon Llanelli ei fod wedi agor Si op tTY y lie uchod fel Bookseller. a Statimwr, a bydd yn ddiolchgar am ryw gyfrau o gefnog. aeth y cyhoedd. .Y mae yn cadw pob math o newyddiaduron Cymraeg a Saeaonaeg tr werth. I547 Libanus, Treforis. CYNELIR EISTEDDFOD GERDDOROL ya y Ue uchod, DYDD NADOLIG nesaf. Beirniad:—Eos MORLALS. Ymddengys y manylioii yn fuan. J. H. GRIFFITHS, YSG. (Pro Tern). Mehefin 16eg, 1877. 1580 Ar Osod-yn mhlwyf Llanover. TYDDYN a elwir BRYNHYFEYD, oddentu 160 o T erwau o dir. Bydd yn rhydd Nadolig nesaf ond os dymunir, gellir cael meddiant yn gynt trwv gytnndeb a'r deiliad presenoL Rhaid i?r ymseis ydd a'r teulu fod yn Gymry trwyadh Am fanyl- ion ymofyner S.— Mr. C. Tcrnkr, Stewswd, Llanover, Abergavenny, South Wales. By Llanover Bag. jggj