Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

4 articles on this Page

Masnach yr Haiarn a'r Glo.

News
Cite
Share

Masnach yr Haiarn a'r Glo. "WKTH dremio ar bethau yma a thraw yn fy ymdeithiau masnachyddol, mae yn flin genyf nad oes gwell Bewyddion i'w rhoddi o flaen eich miloedd darllenwyr. Nid oes dim i'w glywed yn nghymydogaetlian tCaerfyrddin ond siarad am sefyllfa fasnachol y gweithfeydd, a hyny gan foiieddwyr cyfoethog-tirfeddianwyr mawrion-ac ofa- ant yn fawr y bydd raid iddynt ostwag eu hardrethoedd. Diau y dylai hyny gymeryd lie yn fuan, oblegyd mae yr ardrethoedd uchel yn cadw i fyny i raddau heJaeth bris- oedd y cigfwyd, y caws, a'r ymeuyn, nes ywy gweithwyr, druain tlodion, yn methu cael digon o'r pethau hyn iddynt eu hunain a'u teuluoedd. Wrth wneyd adroddiad yr wythnos hon eto, nid oes genyf ond dy- wedyd mai niwlog a du gymylog yw masnach y glo a'r haiara. Wedi ymholi yn ABERTAWE, c&fais allan fod pob math o fasnach yn rhanbarthau y portfeladd hwn yn y sefyllfa fwyaf truenus y mae yn ddichonadwy iddynt fod. Nid oes yn y gweithfeydd haiarn, dur, tin plate, y patent fuel, na'r glo, nifer fawr o weithwyr mewn gwaith, er hyny, mae y cyflenwad o'r nwyddau hyn yn ddangoseg amlwg nad oes elw wrth eu gweithio. Teimlir gan y meistri fod yn rhaid cael gostyngiad eto yn y cyflogau cyn y gellir cario y gweithfeydd yn mlaen. Yn I NGHAERDYDD, mae y glo a allforir i wledydd tramor yn parhau i fod yn fawr; ond rhan anffodus o'r mater yw fod y pris am y nwydd hwn mor isel, ac nad yw yn gwella y mymryn Ueiaf ac yn wir, nid yw yn ymddangos yn debyg y cymer yr un cyfnewidiad er gwell Ie. Mor y Canoldir a'r porthladdoedd Ffrengig sydd yn hysbyddu y rhan fwyaf o'r hyn a longlwythir. Mae y gweithfeydd alcan mewn agwedd weddol, ond yr ach- wyniad cyffredinol yn awr yw, nad oes yr un math "o elw i'w gael wrth y prisoedd presenol. Mae masnach yr haiarn, os oes cyfnewidiad ynddi, hytrach yn waeth yr wythnos hon, yn ol ymddangosiad pethau yn y porthladd hwn. Yn HE-FITHYR TYDFIL, mae masnach y glo hytrach yn slac. Yn y Plymouth y codir mwyaf o lo yn bresenol, yr hwn le sydd wedi bod yn hynod o fyw- iog am y pythefnos diweddaf. Yn ngweith- feydd Dowlais, nid oes segurdod yn yr un 0 rhan ohonynt, ac y mae masnach y glo a r haiarn mewn sefyllfa dda a bywiog o ran gwaith; ond gellir dywedyd yn ddibetrus mai yehydig yw yr elw yn awr oddiwrth y nwyddau hyn. Dywedwyd wrthyf yma dydd Sadwrn gan awdurdod gredadwy fod Mr. Crawshav yn dyfod yn well o ran ei iechyd, a bod y newydd wedi rhoddi bodd. londer mawr drwy y lie, yn enwedig i w hen weithwyr, y rhai ydynt yn siarad mor barchus am dano. Nid oes dim newjdd i'w nodi am TltEDEGrAS yr .wythnos hon. Mae gweithwyr reiliau mewn llawn waitb, ac nid oes ond rhan fychan o'r puddling yn aros yn segur. Mae symiau anferthol o lo yn myned yn ddydd- iol dros y reiltfordd odiiyma. Paa yn NEW TEEDEGAR, cefais ar ddeall fod masnach y rhanbarth yma wedi dyoddet cryn bwer oddiar dde- chreu y flwyddyn. Mae hyn i raddau i'w briodoli i fethiant y cydymddyddan am amodrwym (lease) am ychwaneg o lo. Mae glofa yr Hope wedi ei gadaei, a glofa y Brithdir wedi ei dilyn. Y dwfr yn yr olaf sydd wedi achosi yr amryfusedd. Dywedir y bydd i bwll Tir Phil, perthynol i Gwmni Gwaith Haiarn Rymni, gael ei gau yn mhen mis. Yr oedd y tair glofa hyn, yn nghyda'r odynau i olosgi glo, yn rhoddi gwaith i yn agos 400 o weithwyr. Ar y Haw arall, mae y Pwll Mawr a Phwll y White Rose yn gweithio yn dda. fel y mae y rhai hyn, yn nghyd a glofa newydd Gwesty Sior, a deugain odyn a adgvneu- wyd yn nglofa y White Rose, yn rhoddi gwaith i lawer, fel mai ychydig o r rhai a daflwyd allan o waith yn y pyllau- sydd wedi eu gorfodi i adael eu cartrenoedd chwilio am waith. Mae Cwmni NANTYGLO A'R BLAENA wedi amodrwymo rhai o'«ie(iJlianau wn- awl i Gwmni Glofa yr Kendre. Maent hefyd yn eydymddyddan ag un o weith- feydd haiarn y gymydogaeth am eu stoc helaethfawr o'r native ironstone, ac telly mae ail gychwyn y gweithiau haiarn yma iawer yn mhellach yu y dyfodol na'r hyn a dybid yn ddiwedlar. Mae cais lied dda yma am agerlo, a glofeydd y glo tai yn gweithio yn rheolaidd drwy y gwahauol leoedd yn y cylchoedd hyn. Pan yn FERN DALE, «efais allan nad oedd y gwaith glo yma yn cerdded mor rheolaidd ag y bu, gan fod dau ddiwrnod o stop waggons wedi ood ymi vr wvthnos ddiv?eddaf, a dydd Lluu di- weddaf eto yr un fath. Ehaid i mi orphen fy nodiadau yr wythnos hon yn PONTABDAWE. Mm masnach y Uo hwn yn eitbaf marwaidd. Huriau y glofeydd wedi eu tynu i lawr yn hynod isel, ac nid oes gwaith cyson hyd yn uod ar y fath ostyngiad. Mae y gweith- feydd alcan (tin plate) wedi dyfod yn well gyda golwg ar weithio yn rheolaidd, ond fod y cyflogau yn hynod o isel. Golwg Iled fferMyd sydd ar weithfeydd yr Ystrad ac Ystalyfera. MASNACHDEITHIWK.

Advertising

ILLINELL Y "WHITE STAR" 0

Advertising