Y Gwladgarwr

Y ewrw sy'n oeri cariad,—y Gwr A g37ll ei wir deimlad. Dolur rydd a fydd yn frad A sudda gyfansoddiad." Gwall yn y drydedd HindI. lawn fel hyn :— Dolur rydd a fydd yn fad, Ei feddu'n friw fydd yn frad. Heb olygu synwyr, wrth gwrs. OrgrafF wallus. Fy mam yn weddw. -Tyner, coeth. Ymddengys. Fy ma,,)t? Y Uyrfam dda.—Da iawn, oddigerth y penill olaf, yr hwn sydd anmherthynasol. Cymer- adwy.

Y G WLITH YN. Arwydd yw'r gwlithyn. eirian,—o burdeb Meib ardal y Ganaan Ac enaint ar wisg anian Yw, a bri y lili lân. Gilfacii Goch. IOAN HEITLOC^

PUMP ENGLYN 0 GLOD I'r Parcb. W. Morris, Brynmenyn, fel uli, yn ngwyneb llawer o anfanteision, sydd wedi codi o'r pwll glo i Brif Atlirofa RhydychaiD. Buddugol yn Eisteddfod Bethlehem, Aber- cwmboy, lonawr 22ain, 1877. William Morris, o ris isel-.glowr du Gliria'i daith fel angel; Onis aeth ar aden sel I Kydychain rawd uchel. E fyn ef ffordd fyny o hyd—hwn a'i law Lunia lwybr i'w fywyd; Ar ei ffordd i'r nef hefyd, Y glowr bach sy'n siglo'r byd. Nid ag aur, ond a gwrol—feddwl liyf, Ddulia waith angerddol, Y gwna esgyn ei ysgol Tua'r nef, heb ddim troi 'nol. I fysg arwyr dysg, drud esgyn-a wnaeth, Heb ddarn wthio o undyn Y mae hanes Brynmenyn Drwy y ngwlad a'i dewr y'nglyn. I Morris annghydmarol,-—boed hir oes, Boed hwre byddarol; Yn ei dasg gyda'i ysgol, Her i neb droi'r Cymro 'nol. WELL DONE MORRIS, sef Watcyn Wyn.

DRAENEN PENRHIWLLECH. Bentbyciwyd testyn lawer tro, A phlethwyd llawer cerdd, Ond nid oes eto yn ein bro Un pill i'r Ddraenen Werdd A blanwyd gynt yn Penrhiwllech, Ac yn y buarth tlws, Ond pwy a'i planodd ? 'does a wyr, Mae'n addurn wrth y drws. Ni welwyd coron brenin balch Erioed mor hardd a lii, Yn sibrwd mewn barddoniaeth bur Mae'r Bydded 'nawr mewn bri; Ac hefyd Bu sydd yn ei gwedd, Hi heriodd 'stormydd certh, Ac er ei churo gan y gwynt, Gwnaeth fagu mwy o nerth. Yn frorphwvs ar ei mynwes dlos Mae gordd y Fudde Wen, « A'r liesuri blith fel ser y nos Ddysgleiriant ar ei phen A'r haul a wena arni hi, Wrth sychu dagrau'r rhai'n, A'r llian gwyn yn orchudd sy' I'r foneddiges gain. Mae hon yn gwisgo coron wen Yn nghanol gauaf du, Ac wedi'i gwau wrth ddod o'r nen Yn rhodd gan anian gu A'r ceiliog sydd yn canu'n groch 0 dan y Ddraenen wiw, A'r graig ateba'i fwynaidd gloch- Amen a mawl i Dduw, XJaniddel. IDDELYN.

TRI ENGLYN BYRFYFYR Ar yr amgylchiad o gladdu Elizabeth Williams, gweddw y diwecldar Abraham Williams, Maesteg. Dygwyddodd fod yr olaf i'w rhoddi yn ei bedd o deulu lluosog Thomas Sh6n, o'r Splot, Sant Dunwyd, Bro Morganwg. Gadaw- odd ar ei hoi deulu lluosog o blant, wyrion, ac orwyrion. Bu yn aelod ffyddlon gyda'r Methodistiaid am dros haner can' rtilynedd. Chwefror 7fed, 1877. Arch oil digymod orchwyl,—cledd a mm Yw claddu mam anwyl; Pa hiraeth fel y perwyl Rhoi hynaws un i'r nos wyl ? Yn mhoreu'i dydd, mawr ei dawn-ydoedcl hi, Nid oedd un mwy ffyddlawn; O'n gafael aeth yn gyfiawn Yn awyr iach gwmni'r iawn. Rhoi y goraf i'r gweryd,—atolwg i Diwedd teulu hefyd I enfys nefol wynfyd, O'u gwaith, wedi myn'd i gyd. W. P, JOHN.

ANEDD! DANEDD!! DANEDD! Y mae MR. HOLLAND, Daneddwr, 11, Nelson Street, Abertawe, yn gwneyd Danedd Gosod or defnyddiau goreu sydd i'w cael, ac yn gyfarwydd yn mhob rhan o'r gelfyddyd. Y mae hefyd yn gwarantu y rhydd foddlonrwydd cyffredinol mewn prisiau. Y mae J. T. H. yn sicrhau perffeithrwydd mewn ffitio, esmwythder, boddlonrwydd, a chroew- der ymadroddiad. Danedd sengl, o 5s.; cyflawn sets, o £ 4. Bydd yn bresenol bob ail a phedwerydd dydd Iau yn mhob mis, yn meddygfa Mr. A. Allen, -Meddyg Llysieuol, 2, Market Street, Aberdare. ■ Ffffl CYHOEDDIADAU NEWYDDION Hughes and Son, Wrexham. Yn awr all an o'r TVasg, pris 3s. 6c. mewn llian, argraffiad newydd o LYFR TONAU CYNULLEIDFAOL IEUAN GWYLLT, yn yr hen nodiant, wedi eu cyfaddasu i'r ORGAN A'R HARMONIUM. Yn awr yn barod, pris 6c. Hanes yr hynod WILLIAM ELL 18, Gan y PARCH. GRIFFITH WILLIAMS, Talsarnau. Llyfrau Gwobrwyon i Blant, GYDA DARLUNIAU LLIWELIG HARDD. PRIS DWY GEtNIOG. Gwubr Cyfia'svnder. Hywel. Y Ffordd Galed. Y Cadben Bach. PRIS TAIB CEINIOG. Merch y Brenin. Dymuniad Olaf Mam. Bydd Ffyddlon. Cychwynwch yn iawn. Perl y Dyddiau. Thomas Jones a'i geiniog. Y ddau Frawd a'r ddau Fywyd. Y ddwy Wers fawr. PEls HiDAIR CEINIOG. Yr Eneth Ddall. YCe>,ri PRIS CHWE'CHEINIOG. Y Plentyn a'r Dyn. Cusan am Gernod. Pris Deunaw Ceiniog. DEG 0 GANEUON Yn y ddau nodiant, gyda Chyfeiliant i'r Piano neu yr Harmonium. RHIF. RHESTR. AWDWYB. 1. Y Golomen Wen (The Spotless Dove) R. S. [Hughes, It.A.M. I. Y Bwthyn ar y Traeth D. Jenkins, Trecastell, 3. Y Baban Diwrnod Oed 0. Griffiths(EryrEryri). 4. Dewrder y Milwr Gwilym Gwent. 5. P'le 'rwyt ti, Marged Morgan ? Oivain Alaw. 6. Mae'n Gymro byth J. Richards (Isalctw). 7. Cymrn hoff John Ashton. 8. Aelwyd fy Mam Gwilym Gwent. 9. Cymru (Wales) D. Emlyn Evans. 10.Croesawiad y Gog B. S. Hughes, R.A.M. Nowreacly, new edition, greatly enlarged, pi-ice 4s. 6d., A GRAMMAR OF THE WELSH LANGUAGE: Based on the most approved systems, with copious Examples, BY THOMAS ROWLANDS. Pris Swllt, mewn Llian, gyda Darhvniau IHwedig hardd, Y FASGEDAID FLODAU, NEU DDUWIOLDEB A GEIRWIREDD YN ORFOLEDDUS. CHWEDL I IEUENCTYD.

JJLYPB DADLEUON; Sef darnau addas a dyddorol at wasanaeth Cyfarfodydd Llenyddol, &c. Amlen, Is. SWN Y JUWBILI, neu Ganiadau y Diwygiad; yn Nodiant y Tonic Sol-ffa. Gan y Parch. J. Roberts (Ieuan Gwyllt). Rhanau 1, 2, a 3, Pris 3c. yr un; neu y tair Rhan yn nghyd mewn Amlen, 9c. Llian, Is. YR HYMNAU YN UNIG; Mev/n Amlen, 3c.; Llian, 6c. Yn awr yn barod, Rhan 4, yn cy- nwys HYMNAU A THONAU YCHWANEGOL TV1V, Sankey. CERDDOR Y DEML; Sef Hymnau a Thonau at wasanaeth y Temlwyr Da. (Argraffiad Newydd). Pris 6c. ALEGORIAU CHRISTMAS EVANS Gan y diweddar Cynddelw. (Argraffiad Newydd). Mewn Amlen, Is.; Llian, Is. 6c. LLAW-LYFR Y BEIBL; Gan Dr. Angus. Argraff- iad newydd a destlus, wedi ei gywiro. Ystyrir v llyfr hwn o werth anmhrisiadwy i'r Myfyriwr Ysgrythyrol, ac y mae y ffaith ei fod yn cael ei ddefnyddio fel Glass Book yn ein Colegau yn ddigon o sicrwydd am ei werth. Mewn Llian, 10s. 6c.; Haner-rhwym, 12s. GEIBIADUR YSGRYTHYROL CHARLES; Argraffiad Newydd gydag Attodiad a Gwelliantau, gan y Parchn. L. Edwards, D.D., a D. Charles, D.D. Mewn 20 o Ranau, Pris Is. yr un; neu yn Rhwym, Croen Llo, 25s. LLYFR TONAU AC EMYNAU; Gan Stephen a Jones: wedi ei gyd-rwymo a'r COBGANAU. (Nodiant y Tonic Sol-ffa). Llian, 3s. DEUDDEG O ANTHEMAU; Yn y ddau Nodiant, gan Alaw Dd*. Pria,—Hen Nodiant, 3s. 60.: Sol- ffa, Is. 3* CANEUON "O tyr'd yn ol fy Ngeneth wen," "Ymweliad y Bardd," "Yr Hen Lane," "Y Mud a'r Byddar." Pris 6c. yr un. Y MEDDYG ANIFEILAIDD Gan John Edwards. Caerwys. Cynwysa Gyfarwyddiadau Meddygol at Haint y Traed a'r Genau. Pris 5s. CANEUON DERWENOG, Pris Is. (Yn y Wasg). L. 413

Pris Ceiniog. Cyntaf ei 6g cyntaf ei gryman." "Haws dy- wedyd mynydd na myn'd drosto." ALMANAC Y MILOEDD, A Llaiolyfr 0 wybodaeth Fucldiol am 1877, Y gyntaf ar ol blwyddyn Naid, a'r 41 o deyrnasiad y Frenines Victoria. CYNWYSIAD. Y tywydd am bob dydd-calendar llawn-codiad a machludiad yr haul—codiad a machludiad y lleuad—newidiadau, diffygiadau, oed y lleuad— stampiau, llythyrdy-amryw dablau defnyddiol- ffeithiau am Llundain—sychu esgidiau gwlybion- cynghorion buddiol—gobeithio y goreu-gwiberod "Cymru Fu" pethau gwerth eu ?wybod—cel- wyddau—Ned ddiog—manion—llawen a phrudd- hen flaenor hynod Maentwrog—erchylldra rhyfel -sut i gael cwsg esmwyth-defodawcladdu yr hen amser—pontydd hynod-paent-i wella llosg eira -dyfroedd ac afonydd rhyfedd-swm y bwydydd angenrheidiol ar ddyn-dydd Mawrth ynyd brathiad ci cynddeiriog-yr amser gymer gwahanol fwydydd i dreulio-i ddifetha pryfaid dillad-rhif- edi y troseddwyr a euogfarnwyd o 1858 i 1874— bywyd anifeiliaid—pointer—cynron ar ddefaid- maddouant-Robort Tomos yn cyhoeddi llyfr-St. Swithin-mellt a tharanau—porth gwybodaeth — parotoi plu-gwirebau-colli archwaeth at fwyd— i gadw wynwyn—Ffowc Fitzwarren-ymwelwyr a ehleifion-Christmas box a Chalenig-a llawer o bethau buddiol ereill. Ffeiriau Oymrn a'r cyffiniau. Wrexham Cyhoeddedig Hughes and Son, Hope street. 413L

"Ofer dadl wedi barn." Siloh, Maesteg. pYNELIR EISTEDDFOD yn y lie uchod c DYDD GWENER Y GBOGLITH, 1877. Prif Destynau. I'r Cor, heb fod o dan 60 mewn nifer, a gano yn oreu Arglwydd ein lor ni." gan y Cerddor Glas, Maesteg; gwobr, lOp., a Chadair hardd i'r Ar- wcinydd. I'r Cor, heb fod o dan 30 mewn nifer, a gano oreu "See the Chariots at hand," o'r Musical Times; gwobr, 2p. Rhydd-iaeth. Llaw-lyfr i Drethdalwr gwobr, lpr. Barddoniaeth. Marwnad i'r diweddar William Hire, Picton- place, Maesteg gwobr, Ip. Is. WM. OWEN. Ysg., ø 148S 25, Grove-street. Maesteg. Caersaiem, Victoria, Pencaa. Mynwy. BYDDED hyshys y cynelir Eisteddfod yn y lie IE) uchod dydd LLUN PASG, EBlULL 2il, 1;,77. Prif Destynau. I'r cor heb fod dan 40 mewn rhif, a gano yn oreu y chorus Ea,it, Judea, happy land," o'r Judas Maccabceus; gwobr 7p., a chadair hardd i'r Arweinydd. I'r cor o blant, dan 15 oed, heb fod dan 30 mewn rhif. a gano yn oreu, "Our Victory," allan o'r American Songster, rif 83. (Caniateir i wyth mewn oed i'w cynorthwyo;) gwobr 1p. 10s. Rhoddir enwau y Beirniaid eto trwy gyfrwng y GWLADGARWR. Bydd y programme yn cynwys yr oil o'r testun- an, amodau, a threin y dydd, &c., i'w cael gan yr Ysgrifenydcl am lc.. trwy y post, l-ic. JOHN PRICE, 16, Queen Street, 1481 Victoria, Ebbw Vale, Mon. National Schoolroom, Troedyrhiw. CYNELIR EISTEDDFOD yn y lie uchod ar y 5ed dydd o Fawrth, 1877, dan nawdd Eglwys Annibynol Ynysowen, pryd y gwob.-wyir yr ymgeiswyr buddugol mewn caLu, adrodd, ac areithio. Rhan o'r Testynau. Am y Farwnad oreu i'r diweddar Parch. W. Morgans. Saron, Troedyrhiw; gwobr, 3p. gan eglwys Saron. CANIAFAETH. 1'r Cdr, heb fod dan 30 mewn rhif, a gano oreu Nant y Mynydd," gwel y Cerddor Cymreig, Rhif 36 gwobr, 5p., a Chromatic Pitchpipe i'r Arwein- ydd, gwerth 5s. I'r Cor o'r un gynulleidfa, heb fod dan 30 mewn rhif, a gano yn oreu Hiraeth y Cristion," o Lyfr Stephen a Jones gwobr, lp. 5s. I G6r o BlaJtt, heb fod daa 25 o rif, na thros 15 oed, a gano yn oreu Yn y man," o Swn y Jhvbili; gwobr, lp^ Caniateir i ohwech mewn oed i ganu gyda'r plant. Beirniad v Farddoniaeth, yr Adroddiadau, a'r Ånithio- Y Parch. R. MORGAN (Rhydderch ab Morgaa Brynawen, Taibach, Aberafon. Beirniad y ifamt.—Air. JOHN B. JOHN (Asaph Dar). Ceir y gweddill o'r testynau yn y programme, am y pris arferol, gan yr Ysgrifenydd,— JOHN DA VIES. 7, Taff-street, Ynysowen, nr. Merthyr Tydfil. 1474 M6r o gan yw Cymru gyd." Music Hall, Abertawe. CYNELIR EISTEDDFOD GERDDOROL yn y lie uchod DYDD GWENER GROGLITH, Mawrth 30ain, 1877. TESTYNAU.' I'r c6r, heb fod dan 100 o rif, a gano oreu "Bendigedig fyddo Arglwydd Dduw Israel," (J. Thomas) gwobr, 30p., a op. i'r Arweinydd. I'r c6r o'r un gynulleidfa, heb fod dan 40 o rif, a gano yn oreu "Then ronnd about the starry throne;" gwobr, 15p., a 2p. i'r Arweinydd. I'r 30 a gano yn oreu "Llawenydd y Gwan- wyn," gan Gwilym Gwent; gwobr, 4p. I'r Fife Band a chwareuo yn oreu dair Alaw Gymreig; gwobr, 4p. Yr holl fanylion i'w cael ar y programme am y pris arferol gan yr ysgrifenyddion, TOM E. BOWEN, 8, Bryncaerau Terrace, JOHN WILLIAMS, 6, Station Road, 1497 LANELLY. INMAN LINE. 0 L'ERPWL I NEW YORK BOB DYDD MERCHER. CITY OF BRUSSELS Mercher, Chwef. 28 CITY OF BERLIN. Mercher Mawrth 7 CITY OF CHESTER Mercher, Mawrth14 CITY OF MONTREAL Mercher, Mawrth 21 SALOONS yn ernwys pob cysm? a chvfieusdra diweddar. Pris y Cludiad-15, 18, a 21 Guineas. 6 Gumeao, gyda okyflawnder [ o fwydydd wedi eu eo^l&io a phob cys«R Troa- TeiUiwysp ▼ Steeraga i Bosfcm a Pkiht. delphia hob diU yckwaaiegoX B*ok»r Teitfewrr- II unrhyw ran o r Taleithiau neu Canada am brfeiaa neillduol. Ymofyner 4 WILLIAM INMAN, 22, Water- street, L'erpwl; neu uurhyw Oruchwyliwr yr Inman Line. L.153 Why study and purchase from gaudy Catalogues, and pay 25 per cent more for 0 Seed, when the same quality can be obtained at G. IVEY., SEEDSMAN AND FLORIST, 26, CANON STREET, ABERDARE. (Established 16, years. ) T ^a^es ^'ie earliest opportunity of ac- quainting the inhabitants of Aberdare and its vicinity, that he has received a SPLENIDJD SELECTION of Farm, Garden, and Flower Seeds not to be surpassed, from one of the largest Agri- cultural and Horticultural Seed Growers in Essex, and from the many Testimonials of last year's Patrons, he is convinced one trial will be sufficient. A splendid and select lot of Seed Potatoes, early and late, true to name and free from disease, in large and small quantities. Potatoe Onions and Shallots. Agent for Goulding's Plant Food, in Is. canis- ters; Best Peruvian Guano, Superphosphate, and Nitrate of Soda, by the lb. or cwt.; Silver Sand Virgin Cork Tobacco, Cloth Paper and Hemp (for fumigating); Flower and Rhubarb Pots, and every requisite kept in stock or obtained on the the shortest notice for .the Farm, Garden Win- dow, or Greenhouse cultivator Dahlia Plants in May, from one of the most successful growers. A great novelty in window gardening is the newly introduced American Trellis, various sizes. Mushroom Spawn, 7d. per cake. Observe the Address, 26, CANON STREET, (Opposite Temperance Ran,) ABERDARE. 1495 Cerddoriaetl1 Newydd gan D. Emlyn Evans. "Y TYLWYTH TEG" (THE FAIIZY TRIBE). ( CANTAW-D ^DRAMAYDDOL. Geiriau Cymreig a Sae.*nig gan MYNYDDOG a TITUS LEWIS, F.S.A. PRIS 2S. 6c. nYHOEDDIR yr uchod yn- ucion^chol, a ,V phftrrtormir j gwaith am y tro cyntaf gan Gymdeithas Gorawl Professor Parry, vn Aber- ystwyth, yr haf dyfodol. Cyfeirier archehion at y Cyfansoddwr :— c 34, Ffynone Terrace, Swansea. D.S.— Y Gadlef," '■ G&n y Tywysog," ':Bedd Llewelyn,' ac "Adgofion Mebyd, caneuon nevvyda gan yr un cyfanst ddwl'-i'w cael oddi- wrth— JONES, Stationer's'Hail, Treherbert, Glam. "Dan nawdd Duw a'i dangnef." "0 lesu na'd gam waith." EISTEDDFOD TON-Y-PANDY. YDDED H\SB\S y cynehr yr eisteddfod 01 UCL„ DYDD LLUN SULGWYN, MAI f aiu, 1877, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr biKldiigol mewn Rhyddiaeth, Barddoniaeth, Areitnyddiaeth, Adroddiadaeth, a Chaniadaeth. Llywydd—XSt M. WILLIAMS, YSW., Grove Field House. -betrniakl:— Y Ehyddiaeth a'r Farddoniaeth DElvr WYN 0 ESSYLLT. Y Ganiadaeth—Mr. R. S. HUGHES, R. A AT., a Mr. D. BUALLT JONES. T E S T Y N A U. Traethoda u. Am y Traethawd goreu ar "Y priodoldeb o gau y Tafarndai ar y Saboth gwobr, 10s. Am yr Y sgrif oreu ar "Halen" (cyfyngedie- i rai dan 20 oed) gwobr, 10s. Am yr Y sgrif oreu ar Sebon" (cyfyngedig i Fenywod) gwobr, 5s. ° ° Barddoniaeth. Am y Bryddest oreu ar Y Dymhcstl-Mor- daith Paul i Rufain," gwel Act. xxvii.; gwobr, lp. Is. Am y 60 llinell goreu ar "U rclclasolrwydd yr Areitlifa gwobr, 10s. Am yr H-ir a Thoddaid Beddargraff goreu i'r diweddar David Howells, (Joedymeibiou gwobr, 10s. Am y Chwech Englyn Unodl-union goreu i'r Teapotgwobr, 10s. Am y Ddau Englyn Unodl-union goreu i'r Peiriant Lliiio goreu, 5s. Adroddiadau. I'r Hwn a adroddo orert Yr Ystorm (Hwfa Mon), gwel y programme gwobr, 7s. 6c. 11 Hwn, dan 15 oed, a adroddo oreu Clywch, daw can (Mynyddog), gwel y programme: gwobr, 4s. Areithio. I'r Hwn a areithio yn oreu ar A trad pob afraid, (tair mynud o amser i'w thraddodi) gwobr, 3s. Cyfieithu. Am y cyfieithiad goreu o "A little learning is a dangerous thing," (Pope), gwel y programme; gwobr, 5s. Ganiadaeth. Am yr Alaw oreu-y gciriau i'w cael gan yr Ysgrifenydd gwobr, 10s. 1 r COr heb fod dan 60 0 nifer, a gano yn oreu "Hallelujah Chorus," (Han del's Messiah); gwobr, 12p., a 3p. i'r arweinydd. 1'1' COr o'r un gynulleidfa, heb fod dan 50 o nifer, a gano yn oreu "Then round about the starry throne," (Samson) gwobr, 8p. I'r Parti o 16 o nifer a gano yn oreu "Yr Alarch Gwyn," (Ceinciau'r Gerdd) gwobr, 2p. I'r Parti 080 nifer, a gano yn oreu y gan a chydgan Cymru Lân," (Gems); gwobr, 12s. I'r Hon a gano yn oreu Y 'Deryn Pur," (Songs of TYalcs); gwobr, 10s. I'r Hwn a gano yn oreu Honour and Arms," (Samson) gwobr, 7s. 6c. I'r Hwn a gano yn oreu "Total Eclipse," (Samson); gwobr, 7s. 6c. I'r Hwn a gano yn oreu Y Golomen Wen," (R. S. Hughes) gwobr, 7s. 6c. I r ddau a ddarlleno ddernyn o gerddoriaeth rhoddedig ar y pryd gwobr, 4s. Ni chaniateir i'r ddwy Ysgrif i fod dros bedair tudalen o note paper yr un, na'r Bryddest i fod dros 150 o linellau. Y cyfansoddiadau i fod yn Haw y Beirniaid ar neu cyn Mai 7fed. # Ceir pob manylion ar y programme, yr hwn a geir am y pris arferol gan yr Ysgrifenydd,— EVAN LEWIS, 1494 Coedym^jJ^oa^ Pandy, POB BLYCHAID GWERTH GINI! PELENI BEECHAM. CYFADDEFIR gan filoedd fod Blychaid or Peleni hyn yn werth gini mewn achosion o anhwylderau geriog a gewynaidd, megys gwynt a phoen yn y cylla, poen yn y pen, y bendro, pen- ysgafnder a dihoendra, iasau, diffyg archwaeth, diifyg anadl, rhwymedd, scurvy, cwsg anesmwyth, breuddwydion brawychus, clefydau y croen, &c. Rhydd y dogn cyntaf esmwythad-mewn ugain mynud. Nid anwiredd yw hyn, oblegyd y maent wedi gwneyd hyny mewn miloedd o achosion. Tael" erfynir ar bob claf i wneyd prawf o'r Peleni hyn, ac yna cyfaddefir eu bod yn WERTH GINI Y BLWCTI. I fenywod o bob oed mae y Peleni hyn yn anmhris- iadwy. Clndant i ffwrdd bob afiechy l, symudant bob rhwystrau, a chyflawnant yr hyn tydd yn angenrheidiol. Os cymerir y Peleni hyn fel y cyfarwyddir ar glawr pob Blwch, byddant yn tier (I adferyd pob dynes i iechyd a hoenusrwydd. I gylla gwanllyd, a phob anhwylder i'r hwn y mae yr afu yn agored iddo, gweithredant braidd yn wyrthiol, a cheir y bydd ychydig ddognau i weithredu yn ardderchog ar wahanol ranau o'r cyfansoddiad. PELENI BEECHAM AT Y PESWCH. Fel meddyginiaeth at besweh, diffyg anadl, ac anhwylderau yr ysgyfaint, y mae y Peleni hyn yn anmhrisiadwy. Yn fuan y symudant pob ryw afrwyddineb, a galluogant y dyoddefydd i -anadlu yn rhydd a didrafferth. Dymunir ar y cyhoedd fynu gweled fod ar bob blwch yn argraffedig y geiriau: Beecham's Pills, St. Helens." -Heb hyny, ni fyddant ond ffug. Parotcedigac ar werth yn gyfanwerth a man- werth gan y Perchenog T. Beecham, Chemist, St. Helen's, swydd Lancaster, mewn blychau pris Is. Ile., a 2s. 9c. yr un. Yn rhad drwy y post ar dderbyniad 15 neu 36 llythyrnod. Arweithgan holl Gyfferwyr y deyrnas. Rhoddir eyfarwyddiadau gyda phob blwch. 1447 Siloh, Pentre, Eliondda. TQiiDDLD hysbys i bawb y cvnelir EIS- T) TKDDFOD yn y lie uchod DYDD I.Lrx y PASG, EBRILL laf, 1877, pryd y gv.'obrwyir yi i vin^eiswyr uuddngol mewn Cauiadaeth oniaeth, &c. Bcmuadp Gerddoriaeth a'r Ganiadaeth MR D ^wf/fremSte7^' III,iversity College of Wales.' *jcii.aad yhhyddiuetn, y Farddoniaeth. a'r Ad- roda-iadau—j^AKCH. R. MOI>GAN OJhydcl-rch ab Morgan), Brynawen, Alerafon, Taibach. GANIADAETH. 1. I'r Cor o'r un Gynulleidfa, heb fod dan 50 mewn r11f, a gano yn oi-.u, And the dory of the ijord,' or Messiah gvrobr, ]2p ° 2. I'r Cor or un Gynulleidfa, heb fed dan 30 mewn rhif, ac na enillocld dros 10). o'r blaen, a gano yn oreu Pebyll yr Aiglwydd" (Pencerdd America); gwobr, op. I'1'1C16r1° bI.?nt' o'r xm gynulleidfa, odanloeg oed ac lieb aan o0 0 nf, a gano yn oreu Dvs^aer wI ad yr hedd," o Swn y Jiivbili; GWOBR J O. 10;3. (Caiiiateir i wyth mewn oed i'w cynorthwyoj CEKDDOBIAETH. 1. Amy Ddn oreu ar y M.B.D. ar y-eiri-u sydd ar y programme gwobr, 10s. 6c. TBAETHODAU. 1. Am y Traothawd go eu ar Ddykdswydd yr Eg, wys tuag at G amadaeth y Cysegr;" gwobr 'lp! ls 2. Am y Traethawd goreu ar "Ddull c<ie"a:d(i menywod yr^oes non o wisgo;" gwobr, 10s. 6c vo (Lyfyngecug ir rhvw fenywaidd). JURi DONJAETH. 1. Am y Bryddest oi,e, heb fod dros 200 o linell- au, ar Gyflafan Bethlehem;" gwohr, lp. Is. 13ydrl y gweddill o'r testynau i'w ar y programme, yr hwn fydd yn barod yn fnan, ac i'w gael am yprls arferol Gddiwrth yr yserifen- ydd,- D. RODERICK, Queen .treet, 1468 Pentre Ystrad, Pontypridd. To America. G LSTliv\RV P1^ N' LL/J T A L MAIL olLAMERS.— One of the folio win? 01? other hrst-class full-powered STEAMSHIPS will be despatched from LIVERPOOL TO NEW YORK EVERY WEDNESDAY. WYOMING Captains. Wisconsin p™? IDAHO ,For0yth NEVADA. reeman MONTANA V^RD DAKOTA Beddoe UTAH .irnce CALIFORNIA'V" BeV^-W Calling at QUEENSTOWN the'dav follo3na to embark Her Majestys' Mails and passengerT RATES OF PASSAGE FROM LIVERPOOL TO NEW YORK. Cabm .12, 1.5, & 18 Guineas Intermediate 8 Guineas bteerage Passage to New York, Bost™ Philadelplny £ 6, including a plentiful supply of provisions, cooked and served by the Commas stewards Passengers forwarded to all parts of tfia United States, and Canada; also, to San Francisco China, Japan, India, New Zealand, and Australia' t^X»Sfwaj'andMaU through rates. These Steamers carry Surgeon and Stewardesses freo. Passengers are recommended to obtain their Tickets from our Agents before leavin- home 11 -Rn reight and Passage apply to G uion and Co. 11,_ Rumford-street, or 2o, V* ater-street, Liverpool! Grmnell and Co., 7, Leadenhall-street, London or James Scott and Co., Queenstown; and for passajre only to th, Agents.—Rev. W. Harris 16, mSt ^h W' rl J■ Outfitter, Mountain X-Vr Ihomas, Ry. Station, Glvn Neath? O. Morgan Siluria Villa, I lanwyno Rd. Pont? ypridd; and O. lliomas, Temperance Hall' Aber- dare, Alfred Copeland, 6, Commercial Place, Aber- dare, & I. Foley, lemperance Hotel. Neath. L369 EVANS'S PILE AND GRAVEL PILLS. Rhydd y Peleni hyn iachad buan a sicr i bawb PILE A'R GR AVET anl"v-7lder,au P«enus Y A K GRAVEL, y rhai a adnabyddir frwv yr arwyddion canlynol :-Poen mawr yn v cef^Z ar draws y lwynau; Diffyg wrth wneuthur Poen yn yr Arenau, y Coluddion, a'r ystulol- Poenau saethawl yn y Coesau a'r Bordduwdydd- Iselder Ysbryd. Tyndra yn yr Ystumog, Chwvdd corff y&c 7 esau' a ^weiidid cyfredinol y corff, &0. oes ar J Perchenog ond eisiau un prawf er sicrhau cymeradwyaeth unfrydol i'r Pelenau af^ doiunau uchod. Y mae pob blwch yn dSya trwydded y Llywodraeth, ar yr hwn y mae 1& n«^d j Perchenog, heb yr hyn nid oes dirif$ £ TTSTIOLAETH DDIWEDDAB. f Cwmaman, Aberdar. j,Syr,7 mae fy ngwraig wedi gwneyd mW « ddau flychaid och Pile a Gravel Pills, a Sdd asant iddi -esmwythad uniongyrchol o'r nlt oedd yn ei hochrau ac ar draws ei lwynau dynu i lawr hefyd y chwyddaint mawr oedd yn el ai choesau. Y mae hi vn dvmnn^T cymeradwyo i'w chyfeillion, gan eu bod gwneyd lies mawr iddi hi. bod WecU THOMAS EVANS. Y mae y geiriau "PILE A GRAVEL PILLS" ™ Copyright, wedi eu Cofrestru a'u henSo ™ Stationer's Hall, Llundain. nentro 3^ Yn gymamt a bod y Gwneutliurwr yn ^wvhod fod lluaws yn dyoddef oddiwrth un neu ddlu o'r anhwylderau uchod, y mae wedi darparu y peLan er cyfarfod y cyfryw achosion, fel v canlyn f e,len? at 7 Kle a'r GraveL B Peleni Evans at j Piles. C Peleni Evans at y Gravel. v Pi^el^C G°RffiFTicl1 bod y\cael Peleni Evans at' V l TI E A B Gravel, ac na chymerwch eich dar- bwyllo 1 gymeryd un math arall. DARPAREDIG YN UNIG GAN T. W. Evans, Chemist, Aberdar. Ar werth mewn Uychciu, am Is. lie. a 2s Qr a}r jil°St 1S' 4C' U 3S" a Chan -f^yUydd WHOLESALE AGENTS :-LoBdon-W. Sutton A- Co., Barclay & Sons, Wm. Mather Burgoyne & Co.; Bristol-Roper & Co., Petrel £ Co., and T. Ackerman; Coventry—Wylevs & Or, Birmingham—Southall Brothers & Barely W. H. Watkins, Tredegar j W Aberaman; D. Williams, Gadlyg Aberdkr^«? Merthyr; B A. George, Pentre; Mountain Ash; J Davies, Swansea; jS Hughes, Llanelly; Franklym Dixon, Rhymnev* Evans, Dowlais: a Isaac Jonps Treherbert.

Clacldwyd ef y Mercher canlynol yn mynwent Maesyrh&f, Castellnedd, pryd y gwasanaetliwyd gan' y Parchn. E. Roberts, Cwmafon, a J. Roberts, Castelluedd. Huned yn heddychol hyd foren y cyd-dremiad cyffredinol. Nodded yr Arglwydd fyddo dros y weddw a'r plant galar u s.—Oyfa ill.