Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
14 articles on this Page
--S&AWF Y CADFRIDOG BAZAINE.
S&AWF Y CADFRIDOG BAZAINE. Pwy yn Europ, os yn y byd gwareidd- }Cqig, nad yw yn cofio am brif ddygwydd- y rhyfel diweddar rhwng Ffrainc a "hrwsia ? Pwy nad yw yn cofio am fyddin y fihine, ac am gwymp dirfawr y ddinas Saerog Metz ? Mawr fel yr oedd y new- Yddiaduron yn beio yr amser hyny ar y f yadfridog Bazaine am chwareu a'r Prws- ^d, yn hytrach na gollwng dewrion ffrainc yn rhyddion—canys ganddo ef yn ^fetz yr oedd blodau byddin Ffrainc—i ? gael gweled a allesid trechu y gelynion ai Peidio; ond yn He gwneud hyny, ym- Qaangosai Bazaine yn hollol hamddenol, ac kegvti yn cellwair a'r gwrthryfelwyr pGryglus. Gralwai allan ei filwyr yn awr ac eil- Jfraith fel i wneud arddangosiad godidog o 1 -bonynt, oblegyd yr oedd eu rhuthrgyrch- oedd yn erbyn y gelynion yn debycach i Warn fights gwag-ogoneddus nag i ymdrech- ^dau Cadfridog gwladgarol yn galw allan lewod i amddiffyn einioes ac nrddas ei Mad. Y mae canoedd o Ffrancod yn credu ei fod yn caniatau i'r fyddin ysblenydd i ym- 14d(f nes ei phoethi a. than rhyfel, ac yna ei Ealw 0i i oeri oddifewn i amddiffj nfeydd dodus Metz; ac iddo barhau i chwareu ftes bron difa yr holl angenrheidiau ag oedd ganddo er iddo gael esgus i drosglwyddo y lath fyddin yn anrhaith rhyfel i'r Prws- laid. Y mae y grediniaeth hon o eiddo y ffrancod wedi esgor ar ymchwiliad difrifol manwl i achos rhoddiad i f>ny Metz, a barnodd y pwyllgor fu yn ymchwilio i fewn i'r ffeitbiau cysylltiedig a chwymp y ddinas fod ganddynt,resymau digonol i'w ^yfiawnhau i ddwyn y Cadfridog Bazaine i brawf. Credent fod yn yr amgylchiadau ^Wyddion amlwg ei fod wedi esgeuluso ei jj|%|edswydd, os nid wedi chwareu rhan y Iloreu dydd Mawrth diweddaf, yn Yer- agorwyd y prawf pwysig-y pwys- leaf ysywaeth o'r natur a fu yn y wlad Fel y gallesid dysgwyl yn natur- y mae yn cren dyddordeb cyffiradinol, ac Did rhyfedd, canys y mae yn dwyn am- gylchiadau darostyngiad Ffraine i basio ^egy8 panorama o flaen llygaid y wlad. •^Uwysodd y tren boreu dydd y prawf yrfa 0 gadfridogion i Versailles, ac yn ^hlith y cyfry w yr oedd lluaws ag oedd a ^aw -vreithredol yn y rhyfel; ac fel yr oed.dent yn cerdded i fyny yr ystrydoedd, oU braidd yn eu gwisgoedd swyddogol Dewyddion, yr oeddent yn tynu sylw ar- benig yr holl drigolion. Nid oes caniatad i fyned i fewn i'r ys- tafelllle cynelir y prawf ond trwy dccynau, ac ni roddir tocyn o gwbl i fenyw; ao y mae y boneddigesau wedi djgio yn arw o herwydd eu cau allan. Yr oedd yr ys- tafell yn orlawn ar yr agoriad, ac wedi i aelodau y "Court Marshal'! gymeryd eu heisteddleoedd, yr hwn sydd yn gynwys- edig o dri barnwr a deg o swyddogion, galwyd am i'r Cadfridog cyhuddedig Bazaine i wneud ei ymddangcslad. Cordd- odd y cadfridog yn daw el ac hamddenol i r uya, aa eisteddodd yn y gadair- ilu U a ^'ia?Parasid iddo ar fcwys ei gyl- reitnwyr. Edryohai yn bur weiw a gwasg- edig, ac y mae braidd yn benfoel. Y mae wedi gwaethygu yn ei olwg mor ddlrfaWr yn ddlweddar, fell sylwa un gohebydd, el bod yn anhawdd ei adsabad, Yr oedd yr hen wisg filwrol hvydai id a wlsgai ya ffarfio cyf- erbyniad taraviadol i'r gwisgoedd gloewon oeddent am y swyddogion a'i oylcliynent. O'r llnaw8 medals ag y mae wedi dderbyn, ni chrogai ar ei frem, yn y llys, yn awr ei ddar- ostyngiad, ond rhyw dri. Treuliwyd awr a haner i al w enwau y gwa- hanol dystlon, ao ari^awdd dirnad beth yd- oedd teimlad y cadfridog yn y cyfamser ond nl chanfyddwyd yr arwjdd lieiaf o deimlad dwyø ar el wynebpryd. Digon tebyg, sereh hyny, ei fod yn teimlo ya duwys pan oedd enwau ia-awyddogton iddo jynt yn cael eu galw, a hwythau yn ymddanjos yn gyhudd- wyr Iddo yn awr Oymerir cryn amser yn bir debyg cyn y deuir i derfyntad. ¡
I DBILL HiLL, NgWBBXDG?, […
DBILL HiLL, NgWBBXDG?, MINWY. CYNELIR EISTEDDFOD yn y lIe uchod dydd LLUN, Chwefror y 9 fed, 1874. Beirniaid y Cyfansoddiad a'r Adroddiadau, y Parch. T. E. EOWLATSDS, (Eurglawdd,) Oaer- ffill; y Ganiadaeth, Mr. SILAS EVANs, (Cynon), Aberfcawe. I'r C6r, ddim dan 40 mewn nifer, a gano yn oreu "Y Pererin Colledig," o Miwsig y Miloedd 10 0 0 A Ohadair i'r Arweinydd, gwerth 2 0 0 Am y Traethawd goren ar "Rym Ponderfynlad" 1 1 0 Am y Bryddest ddarluniadol oreu o'r Ystorm ar y MÔr," ddim dan 6011inell.„ ..110 Y programme, yn cynwys y tastyaan a'r manylion pellach, i'w gael am geiniog a dimai drwy y post gan yr Ysgrifenydd.— MOSES HARRIS, 56 Newbridge, near Newport, Mon.
Advertising
TABERNACLE, MAESTEG. CYNELIR EISTEDDFOD yn y cape! uchod NADOLIG nesaf (Rhagfyr 25ain, 1873,) pryd y gwobrwyir yr ymgoiswyr budd- ugol mewn Traethodau, Barddoniaeth, a Chan- iadaeth, &o. Beirniaid,- Y Traethodau, Parch. T. E. ROWLANDS, (Eurglawdd); y Gaxdadaeth, Mr. W. T. REE, (Alaw Ddu.) 442
["Môr o g&n yw Cymru i gyd."…
"Môr o g&n yw Cymru i gyd." AIL EISTEDDFOD GADEIRIOL NEUADD Y GWEITHWYR, TAIBACH. Llywydd: C. R. M. TALBOT, Ysw., A.S. Is-Lywydd: Parch. JOHN GRIFFITHS, Rector, Castellnedd. T> YDDED hysbys y cynelir y GYLCHWYL J[3 FAYvREDDOG uchod dydd Llun, Hyd- Wf 20fed, 1873.. Y prif destynau ydynt:— TRAETHODAU. £ S. d. Am y Traethawd gorsu yn Gymraeg ar "Genedlyddiaeth, (Ethnology.) 7 7 0 Am y Cyfieithiad goreu o'r Traethawd ar Taibacia, (sef prif Draethawd yn yr Eisteddfod ddiweddaf,) i'r Saesoneg. 2 2 0 BARDDONIAETH. Am yr Awdl oreu ddim dros 300 o linellau ar "Losgiad Chicago." 3 3 0 A chadair hardd gwerth tri gint. Am y Bryddest Goffadwriaethoi oreu dim dros 200 o lineilau, i'r diweddar John Henry Vivian, Ysw., A.S., yn Saesoneg. 3 3 0 CERDDORIAETH. Am y Gân Ddcsgrifiadoloreu (Scena) ar y geiriau sydd i'w cael yn Gemau Llwyfo, "Can y Gwys," tudalen 23. 1 10 0 CANTADAETH. l'r COr heb fod dan 80 o nifer a gano yn oreu "Hallelujah to the Father," Beethoven. 20 0 C I'r C6r heb fod dan 60 mewn nifer a Stano yn oreu Y Gwlithyn," gan Alaw Dda 8 0 0 BEIRNIAID- Y Traethawd ar Etlmolofiv, v Parch. DAVID THOMAS, A.C., (late Fellow 91 Trinity College, and for some time examiner at the Universityy Oxford); y Farddoniaeth a'r Cyfieithiad, y Parch. R. ELLIS (CYNDDTSLW), Caernarfon; y Ganiadaeth a'r Dcagrifgan., ALAW DDU ao EOS RHONDDA. AMODAU. Ni chaniateir unrhyw arweinydd a fyddo wed! onill dros F,15 15s. i arwain unrhyw edr ar Y Gwlithyn. Y Cyfansoddiadau gyda'r enwau priodol dan ael, a'r Ethnology, i fod yn Haw yr Ysgrifenydd- ion erbyn Medi y 12fed, 1873 Yr holl Gyfan-, soddiadau e eill erbyn yr 20fed o Fedi, 1873, gyda'r enwau priodol dan sel. Y ffugenwau oil i fod mewn llaw erbyn y lOfed o Hydref. Ni wobrwyir oni bydd teiiyngdod. Y buddngwy i fod yn bresenol, neu cedwir tocyn blaensedd o'a gwobr. Y Cyfansoddiadau buddugol yn eiddo y Pwyllgor. Pob manylion ereill, yn cynwys rhestr o,7 testynau a'r geiriau i'r Gan Ddesgrifiadol (Soena), i'w cael trwy anfon dan stamp i'r Ysgrifenydd. i°n' THOMAS JENKINS, Varna 403 JOHN EVANS, Scutari. "'C''P' 8.
Advertising
x mae sSiitish meaical Journal, Lancet a'r alwedigaeth feddygol. yn uchel gymeradwvo DA. VIES' EFFERVESOINE ALKALINE SALINE, at llyny bustl, dolur yn y pen, surni, cyll-agwst, a diffyg treuli&d Y mae yn puro y gwaed, yn rhoolelddo y coluddion, ao yn symud ymaith pob rhag-ddarpariad i'r gymal. wst. croen ddoluriau, twymynau, a phJäu. A ganlyn a ddywed Dr. Brown, Haverfordwest :— Y wacr, oich Saline mor flasc, s ag yw o werth- fawr." Ar werth mewn poteli Is. 6d. ao 2a. 6d. ye un. Na chymerttrch ddim yn ei Ie. Yn cael ei barotoi yn unig gon M. P. Davies, Ph. Cham- ist, Teaby; a gwerthir ef yn Aberdar, gan D. Williams, Chemfet, Gadiya. 532
" M6r o g&n yw Cymru gyd."
M6r o g&n yw Cymru gyd." T> YDDED hysbys y cynelir EISTEDDFOD u fawreddog yn y Music Hall, perthynol i Bothnia, Gower Road, Dydd Nadolfg, 1873. pryd y gwobrwyir y buddugol ar y testyn&u canlynol:— I'r C6r o'r un gynullcidfa, heb fod A' dan 60 mewn rhif, a gano yn oreu "Lift up your heads," o'r Messiah 10 0 0 I'r Cdr o'r un gynulleidfa, hob fod dan 60 mewn rhif, a gano yn oren Mor hawddgar yw dy bebyll" 10 0 0 I'r C6r, ddim dan 30 mewn nifer, a gano yn oreu Yr Harch .3 3 0 I'r C6r,o'r un gynulleidfa, heb fod fod 30 mewn rhif, a gano yn oreu "St. Barnabas," o Lyfrleuan GwyHt 1 10 0 I'r ddan a ganont yn oreu Mae dau yn well nag un" 0 7 6 I'r mab a gano yn oreu Awelon fy ngwlad" 0 2 6 I'r ferch a gano yn oreu Cryd gwag fy mhlentyn yw" 0 2 6 AMODAU. Bydd hawl gan bob cdr ddewis arweinydd. Bydd rhif y laf yn gyfyngadig i Forgsnwg yn unig. Bydd rhif yr 211 yn gyfyngedig i sir Gaer yn unig. Enwau y c6ran i fod yn Haw yr Ysgrifenydd erbyn y laf o Ragfyr, yn nghyda'r ffugenwau ar y duetts a'r solos. Nid ydym yn cyfyngu Yr Alarch" i g6r o'r un gynulleidfa. Yn yr hwyr, bydd CYNGHERDD FAWR- EDDOG, pryd y gwasanaetha amryw o brif gantorion Cymru. Bydd enwau y beirniaid yn un o rifynau nesaf. HENRY DAVIES, Ffosfelen Cottage, 540 Gower Road.
Advertising
Y mae CASTOR OIL yn cael ei gymerad- wyo fel moddion rhyddhaol, mwynaidd ac effeithiol-i wragedd mewn amgylchiadau neillduol-i ladd Uynger, at ddifiyg treuliad, at y Colic, ac yn enwedig at y bolrwymedd parhaol. Ond y mae gwrthwynehiad neillduol f'w gy- moryd oherwydd ei fins anhyfryd, a thrwy hyny oedir ac esgeulusir cymeryd dogn o hono, pan y byddai hyny yr bur debyg o ddlogelu y corff rhag doluriau peryglus. Y mae Gronynau Agoriadol yn cael ei parotoi gan Mr. James, Pontypridd. Y maent yn fy- chain iawn—yn berffaith ddi-flas, ao yn cynwys holl rinweddan iachaol y Castor Oil. Cymeradwyir hwynt gan Feddygon enwog fel meddyginiaeth deulualdd, yn neillduol i wrag- edd mewn amgylchiadau delicate, i blant (uwoh- law 10 oed), ac i bawbsydd yn eistedd llawer. Y mae yn bwysig i bob dyn er mwynhau fechyd da, hoenusrwydd a bywiawgrwydd, i gael rhyddhad i'w gorff yn ddyddiol, a geUir siorhau hyny trwy gymeryd yn achlysurol un neu ddwy o ronynan agoriadol JAMES. Arwerthmewn-Blychau, Is. yr un. Gellir ei cael trwy unrhyw fferyllydd, neu oddiwrth vr unig wneuthyrwr, JOHN JAMES, Chemist, Pontypridd, ar dderbyniad 13 stamp. 534
-.-CAXFABIA, CIiTDA S B.
CAXFABIA, CIiTDA S B. PYNELIR yr wytMed EISTEDDFOD .I FLVNYDDOL yn y lie uchod dydd NADOLIG, RHAGFYR 25, 1873, pryd y gwobrwyir y buddugwyr ar y testynau canlynol :— £ a. 0. 1'r Cor, heb fod dan 80 mewn rifor, a gano ya oreu The many rend the skiea" 20 0 IV Cor o'r un gynullddfa, a gano yn orou Favaria," o Lyfr Ituan Gwyllt 300 BEIUNIAD,—EOS RHOJN DDA. Cyhoeddir y gweddil o'r testynau mor fuan ag y byddamt yn b»rcd. 520
Advertising
Goren arf, arf dysg." •TA BEBB ACL, FOHTABD 71, LIB, /CYNELIR ail Eiateddfod flynyddol y lie uchod dydd GWENER Y GROGLITH, 1874, piydybjdH gwobrwyon teilwiig i'r ymgeiswyr ar y gwahanol deBtycau. Ceir mauyirwydd pellach yn fuan. T. JAMES, Ysg., 529 Bridge R w, Pontardulais.
" Ya ngwyueb haul a llygad…
Ya ngwyueb haul a llygad goieuni." II BEN EZER t ABIBAFAI. /CYNELIR TRY DYDD EISTEDDFOD Flynyddol Fawreddog y lie uchod, dydd NADOLIG, Rhagfyr y 25ain, 1873. PRIF DDARN CHRDDOROL. £ S. c. rr C6r, heb fod dan 80 o rif, a gano yn oreu "The Heavens are telling," o Haydn's Oratorio (Creation) 15 0 0 Am y Traethawd goreu ar y Tu gel 1 10 0 Beirniad y eyfaneoddiadau a'r adroddiadau, y Parch. B. Thomas (Myfyr Emlyn), Penarth, Caerdydd., Beirniad y canu, Mr. D. Davies (Dewi Alaw), Pontypridd. Ceir manylioh pellach drwy ddanfon dau stamp i'r Vogrifenydd, JOHN MORRIS, 482 Red Lion, Aberaf an.
TABERNACLE, MAESTEG.
TABERNACLE, MAESTEG. CYNELIR EISTEDDFOD yn y,capel uchod, NADOLIG nesaf, pryd y gwobx- wyir yr ymgelswyr buddugol ar y Farddon- iaeth, Traethodau, a Chaniadaeih. Beirniaid—Y Ganiadaeth, Mr. William Sees (Alaw Ddu) y Traethodau a'r Farddonisoth, Parch. Mr. Rowlands (Eurglawdd,) Caarffili. CANIADAETH, .6 H. c, I'r Cdr, dim liai na 40 mewn nifer, a gano yn oreu "Worthy is the Lamb," (Handel.) Yr "Amen" i'w adael allan. 10 0 0 A Chadair i'r Arweinydd. I'r C6r, dim llai na 30 mown nifer, a gano yn oreu "Nanfcy Mynydd," gwaith J. Thomas, Llamvrtyd 2 0 0 Bydd y programme yn barod diwedd Awst, ac i'w gael am ddau stamp ceiaiag gan yr Ya- grifonydd,-DAVID JOSEPH. 495 7, South Parade, Maeaieg.
CYIsCHWYI. aEaDBOEO^TolB,…
CYIsCHWYI. aEaDBOEO^TolB, YSTALYFERA. Dydd Nadolig nesaf, Rhagfyr 2Bain, 187S. I'r C6r o'r un gynulleidfa, ddim dan 60 mewn nifer, a gano yn oreu But as for his people," o Israel in Egypt. 15 15 0 I'r o'r un gynulleidfa, ddim dan 40 mewn nifer, a gano yn oreu 4 4 Deffro, Arglwydd," o'r Cerddor Cymreig, Rhif 3ydd 4 4 i) a Chromatic Pitch Pipe i'r arweinydd. Beirniad Mr. D. LEWIS, Lismftystryd. Y programme, yn cynwys y gwuadili o'r tes- tynau, yr amodau, &c., i'w gael am IJ-2. oddi- WJth yr ysgrifcuydd, 2 JOHN DAVIES, Storekeeper, 468 Yst«ivicv-a.
-G-WYII GERDDOROL ABEED
G-WYII GERDDOROL ABEED NAD OLIG, 1873. I'r C6r o'r nn gynulleidfa, heb fod dan 50 mewn rhif, a gano yn oreu y Ohorus "Gloria," o Mozart's 12th Mass 20 0 0 yn nghydag harmoni-wm gwerth X7 i'r arweinydd. I'r Côr o'r un gynulleidfa, heb enill dros £ 15 yn flaenorol, a gano yn oreu Let the hills resound," gan Brinley Richards 10 0 0 a chadair i'r arweinydd. I'r Parti o Wrywod, heb dan 12 na, thros 16 mewn rhif, a gano yn oreu "Who comes so dark," o'r Musical Times 3 0 0 a darlun o'r parti buddugol. Am y geiriau (Libretto) i gyfan- soddi Cantata arnynt (yr awdwr i ddewis ei destyn) 3 3 0 I'r Brass Band a chwareuo yn oreu y chorus, "0 Father, whose almighty pow'r," o'r Judas (Handel) 5 0 0 I'r sawl a chwareuo yn oreu ar y Comely solo, "Call forth thy powerSc" o'r Judas (Handel) 1 0 0 Ceir y gweddill o'r testynau, yn nghyda phoh manylion, yn y GWLADGARWR resaf. HYWEL OYNON, Ysg.
PEDWERYDD EISTEDDFOD CAB-MEL,…
Oorea arf a darf derfjryg,. Gwr fo dooth yw art dysg." PEDWERYDD EISTEDDFOD CAB-MEL, TBEEERBERT. I i |"lY2fELIR yr Eisteddfod uchod ar cleyl 4-j Nadolig, Rhagfyr y 25ain, 1873, prydy gwobrwyir yr ymgeiswyr buddugol mewn rhyddiaeth, barddoniaeth, caniadaeth, &c. PRIF DESTYNAU. I'r Cor o'r un gynulleidfa, heb fod dan 40 o rif, a gano yn oreu "Bendi- gedig fyddo Arglwydd Dduw Israel" (John Thomas) 14 0 0 yn nghyda thair volume o Welsh Airs John Thomas (Pencerdd Gwalia) i'r arweinydd, gwerth 3 3 0 I'r Cdr o'r un gynulleidfa, heb fod dan 30 o rif, a gano yn oreu "Fryth- oniaid dewr, i'r gad," o'r Gerddorfa, gan Alaw Ddu 5 0 0 Am y Traethawd goreu ar "Y posibilrwydd o gadw y Sabboth, a hyny yn nglyn a'r gweithfeydd a masnach" 2 0 0 Am y Bryddest oreu ar "Ferthyr- dod Abel" 1 10 0 Am y Penillion Coffadwriaethol goreu am y diweddar Mr. Thomas Evans (Telynog), Aberdar, (gwobr gan gyfeillion) 1 0 0 Beirniaid: y Ganiadaeth, Mr. ROBERT BEES (Eos Morlais), Swansea; y Rhyddiaeth ar Farddoniaeth, &c., Mr. D. W. JONES (Dafydd Morganwg), Cwmdare, Aberdare. Yn yr hwyr bydd CYNGHERDD fawreddog, pryd y gwasanaetba amryw o brif gantorion Cymru. Y program ms, yn cyn wys yr holl destynau, i'w cael ar dderbyniad dan stamp gan yr ys- grifenydd, REES T. WILLIAMS, Abertonllwyd Row, 461 Treherbert, Pontypridd.