Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
GOHEBIAETH 0 L'ERPWL.
GOHEBIAETH 0 L'ERPWL. DAIONI Y TUGEL.—Beth bynag ydyw barn lhiaws am werthfawredd y Tugel, mae yn diiamheucl nad oes un cynllun gwell, os cystal, i derfynu ymrafaelion a fyddo yn foodoli rhwng melstr a gwelthiwr. Y mae ya hysbys i lawer fod yma strike yn bodoli yn aihlith y selri coed er ys rhai wythnosau, heb un gobaith am ddyfod i derfyniad. Ar- graffwyd tocynau o wahanol liwiau, ac aroynt dri o wahanol bristau, a rhoed tri cherdyn i bob dyn-y cyntaf amsaith ceiniog a ffyrling yr awr, yr ail yn saith a dimai, a'r trydydd yu saith a thair ffyrling. Mewn cyfarfod cyhoeddus yn Lord Nelson-street, lie bernid fod yn bresenol rhwng chwech a saith cant 0 seiri, rhoed prawf ar y Tagel flwch, a throdd allan fel y canlyn Dros y saith a ffyrling, 11; dros y saith a dimai, 422 dros y saith a thair ffyrling, 86. Gwelir yn y fan yma ddefnyddioldeb y Tugel—y sttike wedi ei chladdu yn ol llais y lluaws, meistr a gweithiwr wedi dyfod at eu gilydd, a'r dyn- ion wedi cael yr hyn a ofynent am dano, yn 01 y mwyafrif. Oa nad ydym yn tynu casgliad anmhriodol, credwn y byddai yn fendith o'r mwyaf i feistr a gweithiwr pe defnyddid y Tugel i derfynu materion gweithfaol yn arniach, er gwastadhau cwerylon ac anghyd- fod mewn dull mwy enillfawr a thangnef- eddoa na strike. Cyfiawn ydyw i lafur y gweithiwr gael y safle a deilynga yn y farch- nad, gan fod y cyfryw yn cynyrchu cyfoeth, a'r vjalg ffordd heddychol i derfynu cwerylon ydyw detnyddio y Tugel fel moddlon neu gynllun digon dirgelaidd i bob gweithiwr i roddl el bleidlaiB heb ofni cilwg y nesaf ato. Y mae lie i gredu fod y byd yn gwella, a gwafeiddiad yn myned ar ei gynydd; o'r hyn lleiaf, mae wedi dechreu felly yn L'er- pwl, a gobeithlo yr ymleda y cynllun daionua hwn i bob parth o'r wlad, er gosod terfyn boddhaol ar ymrafaelion llafur a chyfalaf. Y maecyflareddu wedi dyfod yn bwnc pwysig rhwng teyrnaaoedd y byd ar lawer o bethau dyrua, ac wedi cael ei gario allan er daioni. 0 ganlyniad, paham nad ellir cyflafareddu rhwng meistr a gwelthiwr trwy gyfrwng y Tugel? Dylai aefyllfa pethau yn bresenol ddysgu y naill fel y llall i gydnabod gwerth- fawredd heddwch a chymydogaeth dda, gan adael heiblo yr heu arferion o ryfela ac ym- gyndynu am'bob peth, fel yn y dyddiau.gynt. Gubeithion gwan sydd am ddyfodiad y mil blyayddoedd tra pery y meistradoedd Crist- iouogol i lywodraethu & gwialen halarn. Nid yw yn rhyfedd fod y gweithwyr yn ysgyrnygu ac aflonyddu am yr hyn aydd gyfiawn iddynt ara. eu llafur. Rhaid i drefn gael ei sefydlu, fel byddo i gyflog y llafurwr godi a goatwng gyda phris y farchnad; a sicr nad oes dim yn afresymol yn hyny, oblegyd fe f vddai y codi a'r gostwng yn effeithio ar y naill fel y llall. Os ydym yn iawn farnu, yr achos gwreiddiol na chaed y cynllun i weithredlad ydyw an- foddlonrwydd y meistr i adael i'r gweithiwr wybod helyntion y farchnad, gyda phris gwerthiant gwahanol nwyddau. Y mae y cyfoeth bentyrant mewn yohydig flynydd- oedd yn brawf digonol fod y llog a dderbyn- but ar eu hanturiaethau ya helaeth lawn; ond ni fynant ymostwng a gadael i r gweith- iwr wybnd gwerth ei lafur. YMFTJDIAETH.—Ymadael ydyw arwydd«*ir y miloedd o hyd am ororau peMenig, yn ol fel y dengya cyfrlfon Bwrdd Masnach am y mia diweddaf. Gallem feddwl fod sefyllfa brtisenol masuach yn y wlad hon yo ddigon atdyniadol i gadw pobl gartref; ond nid felly. Gadawodd 12 028 o ymfudwyr o fawn cylch mis Awst. Mewn llongau o dau y gyfraith, a chydrhwng yr ymfudwyr mewn liongau heb fod dan y gyfraith, gwneir y cyfanswm o 15,134-. O'r nifer hwn, aeth 12,216 i'r Tal- aethau Uaedig a'r tiriogaethau Prydeini?. Ychydiw mewn cydmariaeth ydyw y nifer i'r hyn sydd yn mudaw i Awstralia a'r gwledydd cylchynol. Tebyg mai myned a dyfod wna pobl y ddaear cyhyd ag y byddom ami, yr hyn a wiria yr Y sgrythyr sydd yn dweyd mai dyeithriaid a phererinion ydym yn ngwlad y ddaear. Caiff fod felly o fy ran i, oblegyd y mae yn debyg y myn pawb ei ffordd tra byddont yn alluog i dalti, a m- n llawerunei ffordd heb arian o gwbl. Cosp MARWOLAETH—Crybwyllasom dro yn ol am y llofruddiaeth yn Mill-street, pryd y cigyddiwyd James Gaffney gan un James Connor. Cafwyd yr olaf yn euog ar ol prawf manwl a phwyllog o flaen deuddeg o reith- wyr parchusaf y wlad, ac nid oedd dim yn aros y llofrudd end dyoddef gofynion y ddeddf. Daeth Calcraft i'r dref nos Sadwrn, yn edrych mor heinyf ag arfercl, ac yn ym- ddangos yn barod i waith. Codwyd y ban- lawr dienyddol mewn congl rhwng muriau Carchar Kirkdale, a boreu heddyw (dydd Llun), cyn pen y mis ar ol y weithred ys- geler, dyma James Connor yn esgyn grisiau y dienyddglwyd i ddycddef am y cam a wnaeth'i'w gydgreadur. Wedi trefnu pob peth yn barod, ac i'r llofrudd ysgwyd llaw o ffarwel, a-th Calcraft i lawr, ac nid cynt nag y tarawyd y follt nag y torodd y rhaff, a dy- wedir fod yr olygfa yn alaethus i'r eithaf. Pwrcaswyd rhaff arall, a glaniwyd y truan i oror byd arall mewn ychydig o fynydau. Parodd yr anffawd gryn siarad; ond nid oes neb i'w feio ond y dienyddwr, gan fod y rhaff yn feddiaut personol, ac nid yn eiddo y car- chardy. Cafwyd profiou digonol ei fpd yn greadur hollol anifellaidd, am nad oedd yn gwybod dim am dxefniadau yr Eglwys Bab- aidd, a bu raid i'r offeirlad ei ddysgu i ddeall fod byd ar ol hwn, a'i fod ynteu yn greadur cyfrifol i far it. Y mae rhvwoeth yn yr hanes yn rhy hagr i'w ysgrifenu, a gallem dybio fod helyntion v crosjbren yn rhy ddychrynllyd i'w hadrodd o'r hyn lleiaf, nis gall elch gohebydd lai na theimlo iasau oerion yn ym- daenu drosto wrth ddarllen yr helynt. Wn i ddim beth i feddwl am ddeddf y crogi, ond rhaid cael rhyw drefn er trin cyflyrau y cyfryw hyny ag sydd mor hoff o ddefnyddio y gyilell, ac hyd nes y ceir trefn newydd, rhaid cadw at yr hen, a'u crogi hwynt oil allan o'r ffordd. MANION.—Defnyddiwyd y gyllell yn hel- aeth yr wythnos a aeth heibio, ac ymddyg- odd y prif ynad Ruffles tuag atynt yn ol eu teilyngdod. Rhaid cwtogi, am fod y City of Chester wedi dyfod i fawn. Gadawodd New York dydd Sadwm wythnos i'r diweddaf. Dyna guro agerlongau cynyoi Caerdydd, er cyflymed ydynt, onite 1 Y mae y byd yn mynedrhagddo, a rhaid i ninau ddilyn, wrth fgwrs. CYMRO GWYLLT.
Advertising
[HYSBYSIAD.] AT SHEARERS SIR GAERFYRDDIN. Dymunir ar holl shearers gweithiau Alcan air Gaerfyrddin i gyfarfcd, yn y Bird-in- Hand," Llanelly, am bedwar o'r gloch pryd- nawn dydd Sadwrn, Medi yr 20fed. 548 ALcANWR. [HYSBYSIAD. ] AT YRWYR NOS A DYDD CWM RHONDDA AC ABERDAR. Cynelir cyfarfod cyffredinol dydd Llun nesaf, Medi y 15fed, 1873, ar fynydd yn agos i Eglwys Llanwonno, o holl yrwyr noa a dydd Cwm Rhondda ao Aberdar, y rhal sydd yn perthyn i'r glo mor. Dros y pwyllgor,—CABONFAB. MONEY to lend upon Freehold and Lease- hold Security. Apply to Messrs. Hosser and Phillips, Solici- tors, Aberdare. 437 DESIRABLE INVESTMENT. Sale of valuable Leasehold Houses in Bute-street and Dumfries-street, Aberdare. A/FR- T. WHITSUNJONES has received instructions to offer for SALE by AUCTION, at the BLACK LION HOTEL, Aber- dare, on THURSDAY, SEPTEMBER 18, 1873, at seven o'clock in the evening, in such lots as may be determined at the time of sale, and subject to such conditions as will then be pro- duced, all those SIX SUBSTANTIAL and WELL-BUILT MESSUAGES, with Gardens adjoining, being Nos. 50 and 51, Bute-street, and Nos. 4, 5, 6, and 7, Dumfries-street, Aberdare. The property is situate in the heart of the town, and, being near the princi- pal thoroughfares, will always command good tenants. The Houses in Dumfries-street being double-houses. The premises will be sold for the residue of a term of 99 years (less 3 days) from the 2nd day of February, 1850, and subject, as to each of the Messuages in Bute-street, to an annual ground rent of £ 1 10s.; and as to each of the Messuages in Dumfries-street, to an annual ground rent of JB115s. One-half of the pur- chase money may remain on mortgage at X5 per cent. interest. For further particulars, apply to the Auc- tioneer, at his Offices, 35, Commercial Place, or to Mr. Gery, Solicitor, Aberdare. 549 DRILL HALL. MERTHY R. FLYNEUR Y NAWFED EISTEDDFOD v-7 FLYN YDDOL yn y lie uchod ar ddydd NADOLIG, Rhagfyr 25, 1873. Llywydd a Beirniad yr Adroddiadau,-Parch. O. W. JAMES, (Waldo.) Beirniaid y Ganiadaeth a'r Gerdderiaeth,—Mr. E. LAWRANCE, (Cerddor Tydfil), a Mr. W. F. FROST, (Alaw'r Dyffryn.) Bydd pedwar o destynau corawl yn gys- tadleuol, yn nghyd ag amryw wobrwyon teil- wng ereill yn cael eu rhoddi am Solos, Duetts, a Trios, &c., &c. Prif ddarn—i'r C6r heb fod 80 o rif, a ddat- gano yn oreu Come with torches," (Mendel- ssohn, yr hon a enillwyd gan y C6r Cymreig yn Llundain. Gwobr JE20. Anfonir programme, yn cynwys pob manyl- ion pellach, drwy y post am geiniosj a dimai (mewn stamps) gan—LEWIS ROBERTS, Ysgrif- enydd, 17, Grawen Brecon Road, Merthyr. 546 EISTEDDFOD GADEIRIOLTAIBACH. TESTYN YCHWANEGOL. I'r Cdr, yn gynwysedig o leisiau bechgyn a dynion mewn oed, dim dan ugain mewn nifer. a gano yn oreu Good night, beloved." Part- song gan Ciro Pinsuti, o'r Musical Times am Fedi 1,1873. THOS. JENKINS, Ysg. 544 — TBEHJSRBEBT. TO BE LET or SOLD, a. GOOD SHOP and HOUSE, at Ty-newydd. Immedi- ate possession. Apply to—REES JONES, Builder, Treher- bert. 547 PELENI DAYIES AT Y DDANODD. BETH sydd yn achosi y Ddanodd, Neural- gia, Rheums, Ticdoloreux, a'r poenau mwyaf annyoddefol yn y gwyneb a'r pen? Diffyg nerth gewycol, yr hyn a achosir gan wendid y gallu hwnw ac y mae Peleni Daviea yn feddyg- iniaeth drwyadl, fel y gwelir oddiwrth y tyst- iolaethau canlynol, pa rai sydd ddyfyniadau o'r llaaws ddaethant i law:— Oddiwrth Mrs. Elizabeth Jones, Heolyfeliu, Dowlais. 01 Wedi dyoddef poenau o'r fath waethaf am ddyddiau gan y Ddanodd, prynais flwch o'ch peleni, ac ar ol cymeryd ychydig ddognau, gwe/lhawyd fi yn hollol, ac ni ddychwelodd y poen wedi hyny. Oddiwrth Mr. John Lewis, Spelter, Maesteg. "Gwellhaodd eich Peleni fi yn drwyadl, a chadwaf hwynt o hyd." I'w gwerthu mawn blychau Is. lie. a 2s. 9c. yr un drwy y post, lc. yn ychwaneg. Gofal- wch eich bod yn cael Peleni Davies at y Ddan- odd. Gwneuthurwr,—JOHN DAVIES, Chemist, Pontypridd, 545. "Yn ngwyneb haul a llygad golenni." EISTEDDFOD BLAENAFON. CYNELIR Eisteddfod fawreddog yn y lie uchod, dydd Gwener, Rhagfyr 26 tin, 1873, pryd y gwobrwyir y buddugwyr ar y dam&u canlynol: l'r C6r, ddim dan 80 o rif, a gano £ s. c. yn oreu "0 great is the depth" (Men- delssohn-St Paul) 20 0 0 I'r C6r, ddim dekn 40 o rif, a gano yn oreu "We with redoubled rage" (Handel-Novello's) 8 0 0 I'r C6r a gano yn oreu "Carmel" a "Llangrisiolus," o lyfr leuan Gwyllt, yn olynol i'w gilydd 3 0 0 Ni chaniateir i'r c6r buddugol ar y darn oyntaf gystadlu ar yr ail a'r trydydd. Cyhoeddir y gweddill o'r testynau mor fuan ag y byddont yn barod. N. PHILLTPS, Ysg., Morgan-street, 543 Blaenavon. PONTYATES. CYNE LIR Eisteddfod yn y lie uchod, dydd Sadwrn, Hydref y 25ain, 1873. Beirniaid,-Mr. D. EMLYN EVANS a DEHEUFARDD. Y programme gyda'r oyfnewidiadau i'w gael ond anfon stamp dimai at yr Ysgrifenydd, Mr. T. D. WILLIAMS, Ynyshafren, Pontyates, 526 Kidwelly. M6r o gân yw Cymru gyd." BYDDED hysbys y cynelir EISTEDDFOD fawreddog yn y Music Hall, perthynol i Bethania, Gower Road, Dydd Nadolig, 1873. pryd y gwobrwyir y buddugol ar y testynau canlynol :— I'r C6r o'r un gynulleidfa, heb fod dan 60 mewn rhif, a gano yn oreu "Hallelujah Chorus" 10 0 0 I'r COr o'r un gynulleidfa, heb fod dan 60 mewn rhif, a gano yn oreu Mor hawddgar ywdy bebyU" 10 0 0 Bydd hawl gan bob c6r ddewis arweinydd. Bydd rhif y laf yn gyfyngedig i Forganwg yn unig. Bydd rhif yr 2U yn gyfyngedig i air Gaer yn Bydd y gweddill o'r testynau allan yo un o'r rhifynau neaaf, yn nghyda'r beirniad. HENRY DAVIES, Ffosfelen Cottage, 540 Gower Road. :MI n DLESBBO'.ON .TEFJS. B YDDED hysbys y cynelir ail Eisteddfod Flynyddol y Methodistiaid Calfinaidd yn y lie uchod y Nadolig nesaf. Ceir manylion pellach mewn rhifynau dyfodol o'r GWLAD- GARWR. T. BOWEN, Ysgrifenydd, Parkfield, 538 Stockton-on-Tees. CYMOEITHAS LBNY DDOL GILFACH GOCH. T> YDDED hysbys y gohirir cyfarfod nesaf y B gymdeithas uchod hyd nos. Sadwrn, Medi yr 20fed, 1873. Beirniad y canu ydyw Mr. D. T. Prosser (Eos CynlaU), Treorci, ac nid yr un a emfryd ar y p•rogramme.—Arwyddwyd dros y pwyllgor, 539 R. R. PRICE ao A. G. MORGAN. Conservative Objections. > DYMYNIR ar bob Rhyddfrydwr ac sfij 1 wedl derbyn NOTICE OF OBJEC- TION i'w Vote ohebu a Mr. T. H. DAVIES* SWANSEA, yr hwn a rydd bob yn rhad. 633 RHYBUD n NEILLDUOL-Y DANSDD. Y MAE Mr. B. Boulton, Meddyg Danedd, ■ Cambrian Place, Crockhertown, Caer- dydd, yn ymweled a Mr. T. W. EVANS, Chemist* Commercial-street, Aberdar, y dydd GweoeT cyntaf yn mhob mis, o un i chwech o'r gloch. Sefydledig er's drca 20 mlynedd, ac ya cael Of gymeradwyo gan feddygon goreu y sir. Danedd celfyddydol, yn anghydmarol am 60 prydferthwch a'u hesmwythder o 4l i 25 gini 1 set. Llanw. tynu, &c. Dyddiad yn AIØdar, Medi 5ed, Hyd. 3ydd, Tach. 7ed, ac Rhag. 5. 459 FREE AND ASSISTED EMIGRATION TO NEW ZEALAND. Free and assisted passages ar granted by the Government of New Zealand uDdr To Married Agricultural Labourers, NawieS, Ploughmen, Shepherds, aLd a few Coantry Mechanics, ond their giving a Promissory Note for £10, payable in the Colony by instalments; or by paying X5 in cash. Frea Passages are given to Single female domestic servants. Daughters and Sons of twelve years of age and upwards, and going out with their Parents, are taken, the former Free of Charge, land the latter on payment of f4 in cash, or on giving a Promissory Note for £ 6. Single men are taken on payment (before Sailing) of the sum of £8; or oa payment of M in cash, or on giving a Prom'ssory Note'for J68. For Terms and Conditions apply personally, or by letter, to the Agent-General for New Zealand, 7, Westminster Chambers, London, S.W. London, July 19th, 1873, 514 E MIG RA TION TO CANADA. JU ASSISTED PASSAGES are granted by the CAN 4DIAN GOVERNMENT to Farm Labourers, Navvies, Female Servents, and Country Mechanics, by tRe Royal Mail and other powerful Steamships. FREE GRANTS of 160 Acres of Praire Land are offered to Settler* in Manitoba, and from 100 to 200 Acres of Wood Land in other parts of Canada. Demote are established in various places for the roee|rtion of emigrants, and Government AgentS assist In finding them immediate employment. For further imformation apply to the CANADIAN GOVERNMENT AGENT, WILLIAM DIXON 11, Ndam Street, Adelphi, London. 417 COPELAND'S for COATS. COPELAND'S for TROUSERS & VESTS QOPELAND'S for TROUSERS. COPELAND'S for BOYS' CLOTHING COPELAND'S for SHIRTS. COPELAND'S for HATS, CAPS, TIES, COLLARS, &o., &c. COPELAND, 6, Commercial Place, 518 ABERDARE. Important to All! TTIBBERT'S HEALTH GIVING SA- LINE. Cures Coativeneaa, Geavel, Dropsy, Pains in the back, Biliousness, InHFtgnn tion, Diorrhcea, Liver complaints, Ertmtionsan the skin, Fevers, Gout, Rheumatism, Toaflmdie and Neuralgia. It purifies and invigorate* the blood, and its daily use tends to keep thobody in a healthy state. Sold by all Chemists, and by the Makew, W. Hibbert & Son, Neath, in bottles, 2s. 6d., 4k 6d and 10s. 6d. 583 Money! Money 1 Money! 4*Aft AAA MONEY TO LEND to all parties, msle or female in sums of not legs than £80, or more than JMM, em the Security of the Borrower's own note of hand OldY- In- terest 6 per cent. Immediate attention given towl bona fide applicants. Advances made from one to fir* yno. To ensure prompt reply, applicants must state amorm required, how long for, and how to bs repaid, with tiusp- ed directed anvelope, to—air. J. S. Hanley, 18, GoideBa Street, Bow Road, London, E. 632 [HYSBYSIAD.] AT WEITHWYR ALCAN YN GYFFEED- INOL, A PHAWB EREILL. Fel y mae yn wybyddus i lawer o honom yn awr fod gweithwyr haiarn Margam alhn ar strike er yn ages i fis o amser bellach, ac nid ydynt wedi derbyn un ddimai o gynorthwy oddiwrth neb hyd yn hyn j felly, yr ydym yn apelio at bawb am yehydig o gynorthwy i'r dyoddefwyr. Cydnabyddir pob rhodd gyda diolchgarwch calon. Yr achos o sefyll allan yw hynr-eu bod yn gofyn am ychydig o godiad yn eu prisoedd, a phe baent yn cael yr hyn oeddent yn geisio, buasent wedy'n lawer a dim weithwyr ereill o'r un alwedigaeth. FeW, yr ydym yn llwyr argyhoeddedig nad ydyat yn gofyn ond ihan fechan o'r hyn sydd yn ddyled- us iddynt. Y mae yr alcanwyr yn gyfraawyr helaeth mewn angen, a hon yw y waith gyntaf iddynt hwy i ofyn cymhorth mewn aches o'r fath. Anwyl gydweithwyr, rhoddwch kelp llaw yn awr pan y mae angen arnynt. Pob rhodd i'w danfon i'r Trysorydd,— Mr. JOHN MORRIS, 515 Red Lion Inn, Aberatvon Yn awr yn barod, pris Is.; trwy y Post, la. le., GEMAU MABGAM, OEF cyfansoddiadau buddugol Eisteddfod ^Gadeiriol Neuadd y Gweithwyr, TaibedL. Pob archebian i'w hanfon i'r Ysgrifenydfiia, THOMAS JENKINS, VMttt. 525 JOHN EKAHS, Soutan.
PWYLLGOR GWEITHIOL YR UNDEB.
sydd yn credu hyny, y mae yn hollol gam- synlol. Nid oes ganddo ef ddim wwjr i'w wneud a'r pwyllgor nag sydd gan ddyn o'r tieuad. Os bydd. y pwyllgor yn gofyn ei f -n at unrhyw hwne, y mas yn barod bob »a s xr i roi ei olyjiadau or hyrwyddo peth- »n yn mlaen er lit a ei gyd-ddfnion. Ond (« na fydd y pwyllgor yu cydwelel â'j < iygiadau ef, y maent yn cael eu tafia y li&ill nehr mewn eiliad, fal y mae Mr. Gol. yu tafla ysgrifau dienw i'r fasged. Camsynied ruawr arall mewn cysylltlad 4'r pwyllgor hwn ywyw, fod y personau sydd yu gwneud y pwyllgor i fyny yn gyfrifol iw dosharthfadau os felly, fe ddylai aelod o hob dosbarth fod yno yn cynrychioli ei ddosbarth, Ond nid felly, naw person yw y rhai hyn sydd yn cymychiol1 yr holl Undeb, ac nid cynrychioli dosbarthiadau fel y mae ilawer yn yatyried. Y gynadledd »f^d yn dewis y dynion hyn, ae i'r gynadl- edd y maent yn gyfrifol am eu gweithred- iadau, ac nid i neb arall. Y mae rhyw bersonau mor benysgafn a dyweyd ar gyhoedd, os bydd unrhyw i. dosbarth yn ymofyn cynorthwy, el fod i'w g.j.ol ar unwaith heh i neb chwilio i mewn i'r sclios, am fod y cyfryw ddosbarth wedi pen- darfynu mai felly y mae i fod. Os felly, nid oes eisieu pwyllgor o gwbl. Ffolineb yw gwario arian am ddim. Beth pe b'ai pjb dosbarth yn ymofyn cynorthwy 1 gyd yr tm pryd, fel y mae wedi bod braidd yn ediaithriad v chwech mis sydd ar basio. 0 1* Ie yr oedd yr arian i ddyfod i'w talu ? Nid oedd dim i ddod, wrth reswm, o unman ac felly, buasai yr Undeb yn chwilfriw cyn pan mis, a'n meistradoedd yn chwerthin yn fawn am ein ffolineb, ae amryw ereill o'n gelynlon gyda hwynt; ond trwy drugaredd, nid felly y mae wedi bod y tro hwn beth bynag, gan fod y pwyllgor yn gofalu am eu gwalth, ac nid yn caniatau i bob awel eu troi, ond sefyll yn bendetfynol at iawnderau, a rhanu yr arian i'r sawl oedd yn ddylidua i'w cael. Felly, fe wel y gonest ar unwaith heb ymhelaethu pa fodd yr oeddent yn gweithredu yn yr amser sydd wedi myned heibio, gan obeithio, pan ddaw y gynadledd nesaf yn Mryste ar y 7fed o Hydref, y dewisir ctynipn o egwyddorion gonest a pbender- fynol. canys fe fydd llawer brwydr o'u blaen, a bydd yn rhaid eu hymladd yn ddewr. Cofied pawb o'r undebwyr mat yn y pwyll- gor hwn y mae llwyddiant yr Undeb yn gorphwi 8, yn nglyn a swyddogion da. Yr elddoch, Dowlaia. D. J. E.