Y Gwladgarwr

Marwolaeth y Parch W. Thomas (Gwilym Marles), M.A. Er nad oedd marwolaeth y Parch. W. Thomas yn annysgwyliadwy, fe'i clywir gyda galar gan lawer o ddarllenwyr y GWLADGARWR. Bu farw dydd lau, Rhagfyr lleg, gan adael ar ei ol weddw ac wyth o blant. Ganwyd Mr. Thomas yn 1834, ger Brechfa, yn sir Gaerfyrddin, a chafodd ei ddonio a galluoedd tuhwnt i'r cyff. redin. Pan nad oedd ond lleg oed, arferai ysgrifenu i'r Tywysydd, ac fe welir llawer o'i waith yn ngholofnau Seren Gomer. Derbyniodd ei addysg ramadegol dan ofal y Parch. Dr. W. Davies, o Ffrwd-y-Fal; ac oddiwrtho ef, pan yn 17eg oed, aeth i Goleg Caerfyrddin. Wedi gorphen ei efrydiaeth yn Nghaerfyrddin, aeth i Glasgow, fel un o ysgolorion y Dr. Williams, a chymerodd ei raddio yn athraw yn y celfyddyd- au. Yn 1860, sefydlodd yn weinidog Llwyn- rhydowen a Bwlchyfadfa ac yn ystod tymor ei weinidogaeth, enillodd serch, cariad, a pharch ei gynulleidfaocdd. Yn fuan wedi ei sefydliad, agorodd ysgol ramadegol ger Llandyssul; ac yn mhen ychydig amser, cyrhaeddodd enwogrwydd fel athraw llwyddianus. Yr oedd yn ddysgyblwr da ond gyda hyny, yr oedd ganddo ddigon o amynedd a charedigrwydd anhebgorion athraw da. Cymerai ddyddordeb gwresog mewn materion politicaidd ac yn sir ei hunan, yn enwedig yn nghanolbarth y sir, yr oedd yn cario dylanwad mawr- Yr oedd yn llefarwr nerthol ac effeith- iol iawn lie bynag y byddai, a chanddo law a berai i'w ysgrifell fod yn wasauaethydd parod pob mudiad mewn cysylltiad a Rhyddfrydiaeth. Yr oedd yn ysgrifenydd lleol y Gymdeithas Ryddfrydig. Ei nerth a'i ddylanwad politieaidd. fuont achos gelyniaeth mawr tuag ato yn ngwer- syll y Toriaicl-gelyniaeth a barodd iddynt ei droi ef a'i gynulleidfa allan o hen gapel Llwyn- rhydowen yn 1876. Y troad allan yma a effeith- iodd mor fawr ar gorff nad oedd ond gwan erioed, fel Ita ddarfu iddo ymunioni byth dra- chefn. Gorfu arno yn fuan roddi ei ysgol i fyny, a'r Nadolig diweddaf, ei gynulleidfaoedd hefyd. Oddiar hyny, yr oedd yn graddol ymddadfeilio, ac yr oedd ei gyf&illion, er's tipyn, wedi gweled fod ei iechyd yn anadferadwy. Yr oedd Mr. Thomas yn fardd o gryn fri, ac ysgrifenodd lawer o bryd i'w gilydd dan yr enw Gwilym Marles. Yr oedd yn awdwr amryw emynau, a rhai ohonynt yn argraffedig yn y llyfr emynau Undodaidd a gyhoeddwyd yn ddi- weddar. Yr emyn canlynol a ysgrifenwyd ganddo erbyn y cyfarfod a gynaliwyd wrth osod i lawr gareg sylfaen y capel newydd :— YR EGLWYS MEWN ADFYD. Duw ein tadau, Duw ein mamau Bydd i nina'u plant yn blaid Trwm yw'r groes, a serth y rhiwiau, Blinion ofnau yn ddibaid Rho'th dangnefedd Rhad diddiwedd wrth ein rhaid. Cawsom wenau Gwanwyn tirion, Cawsom brofi hinon haf; Gwelsom lawer Hydra' rhadlon, Ffrwythog ei anrhegion braf Am dy fwynder, Mawl, O cymer, nefol Naf Erbyn heddyw, chwytha drosom Groes awelon gauaf du Tywyll odiaeth yw y wybren- Ffoi wnaeth seren gobaith gu Dad ein hyder A ddaw 'n ol yr amser fu ? Clywsom am dy ryfedd gariad, Daeth i'n profiad ran o'i ddawn; I Gwelwn ol yr hen ffyddloniaid Ar hyd llwybrau diriaid iawn, Duw y tadau! Dod i ninau gymhorth Uawn.

Dim ond Arglwydd Emlyn oedd ar y fainc yn nhref Llandeilo dydd Gwener, ac wedi aios ysbaid am ei gyd-ynadon. Gorfuwyd gohirio.

NODIADAU 0 L'ERPWL. CYFRAITH ATHROD. J Mae yn ymddangos fod barnwyr ein llysoedd I cyfreithiol am osod i lawr athrod trwy gosbi yr i athrodwr, a chyhoeddwr yr athrod. Myn rhai dybio y bydd hyn i ymyraeth a rhyddid y Wasg ond gall nad yw pawb dynion yn gweled pethau yn yr un goleuni ar y mater hwn, yn fwy na materion ereill. Mae Prif Arglwydd Farnwr y Llys Uwchaf yn benderfynol o wneyd esiampl o berchenog y papyr a gyhoedda athrod, eystal ag ysgrifenydd y cyfryw. Mae beirniadaeth deg yn gyfiawn yn mhob amgylchiad, heb gymysgu huddugl er baeddu cymeriadau dynion parchus mewn cymdeithas. Bydd hyn yn debyg o osod atalfa ar gyfeilwyr clecyddol sydd beunydd a byth yn ymdroi gan ymhoffi mewn chwedlan gwrachaidd ac ysgymunedig bethau annheilwn g o ddynoliaeth oleuedig. Beth bynag fydd y canlyniadau o hyn, bydd yn sier o wneyd lies i lawer, a chadw hocedwyr celwyddog a maleis- ddrwg o fewn terfynau gweddeidd-dra. Os ydyw llywiawdwyr ein llysoedd barn yn gweled y priodoldeb o osod atalfa effeithiol ar gwrs pethau yn y cyfeiriad hwn, fel nad gwiw i fan silod feddwl y medrant fwynhau y rhyddid penchwiban o ddweyd a fynont am eu cymdog- ion. Beth bynag am y caethder, fe wna ddaioni dybryd yn y wlad fel yn y ddinas. Gellir priodoli y tueddfryd athrodoF i lygredd y natur ddynol, a dylanwad anfFodus cenfigen ar y byd. Nid wyf yn meddwl fod un barnwr na rheithiwr a gondemnia un dyn am fod yn onest a didder- bynwyneb yn ei ymdrafodaeth a'r byd, bydded yn berchenog, golygydd, neu ohabydd newydd- iadur. Mae y gyfraith yn addaw amddiffyn cymeriad cyhoeddus pob dyn, fel na oddefir i genfigen a malais i gael gwneyd fel y myno heb ddyoddef y canlyniadau. Mae athrodi wedi cyr- haedd graddeb arbeuig yn ein gwlad, ac yn neill- duol felly o fewn y cylch newyddiadurol Seisnig, fel nad yw yn rhyfedd fod y Prif Farnwr wedi cymeryd y rhagolwg a gymerodd ar y mater yn ddiweddar. Nid yw yn debyg y bydd yn llawer o bwys yn y cylch Cymreig, ond bydd yn eithaf peth cadw mewn cof fod terfynau i bobpeth eith- afol, ac nad yw cyfraith Prydain yn caniatau nac yn goddef i bob math o gymeriadau i arllwys eu llysnafedd trwy y wasg. YMFUDIAETH. Gwnaech ddaioni i ddynion a fwriadant ymfudo pe cyhoeddech erthygl olygyddol a gyhoeddwyd yn y Drych ychydig wythnosau yn ol. Trinia yr ysgrifenydd y pwnc yn ddoniol a deheuig, a byddai yn gaffaeliad i'r darllenydd Cymreig i wybod y ddau tu i'r ddalen. Mae yn dangos yn ddigon eglur nas gellir dibynu ar addewidion dysglaer y goruch- wylwyr tirol yn y wlad hon. Gellid yn hawdd godi y lien a dangos y twyll a'r hoced o brynu tir cyn ei weled a gwybod am ei natur ond gadawaf i arall wneyd, rhag i neb feddwl fy mod yn gwneyd hyny er mwyn lies personol. Mae y Wasg Seisnig yn gwyntyllu y twyll i bedwar gwynt y nefoedd, fel nad yw yn debyg y twyllir nemawr eto yn yr un cyfeiriad, gan fod digon o diroedd i'w cael yn y Gorllewin o dan nawdd Cyfraith y Cartrefi Rhad, fel nad oes rhaid i sefydlwyr newyddion ymddibynu ar diroedd cwmniau y rheilffyrdd. Mae addewidion gor- uchwylwyr tirol y rheilffyrdd yn rhy ddysglaer i ddal y prawf o ganlyniad, gwell peidio ym- ddiried ynddynt, er mwyn gochel twyll a siom- edigaeth. Nid Cymry yn unig gawsant eu maglu gan yr addewidion, ond ugeiniau o amaethwyr Seisnig o wahanol siroedd yn Lloegr. Tegwch ydyw awgrymtt yn y fan yma mai adroddiadau y dirprwywyr Seisnig ydyw sylfaen yr erthygl yn y Drych, fel na byddo i neb feddwl mai ffrwyth ymenydd rhyw Gymro siomedig ydyw cynwys yr adroddiad, eithr amaethwyr profedig o wahanol fanau yn Lloegr sydd wedi curo y bel i bared, gan gyhoeddi i'r byd nad gwirionedd a ddywedir gan y dynion sydd yn lliwio parthau o'r Gorllewin, ar derfynau Mexico, fel paradwys ddaearol. Odid na fydd ambell un yn Nghymru yn barod i ddangos ei ddanedd gwnaed hyny, mae iddo berffaith roesaw; a chyda Haw, myned afael yn y Drych, am y byddai darllen yr erthygl a nodais yn sicr o wneyd lies i'w lygaid, a bod yn foddion i'w argyhoeddi o'r mympwy sydd yn gorseddu ar ei ymenydd. Gan nad wyf am flino y darllenydd a. meithder, hyderwyf y gwnewch gyhoeddi yr erthygl ragsoniedig, er mwyn lles- iant y miloedd yn ein gwlad ni. Nid gwaeth y gwir o'i chwilio; ac os na fydd dyn yn cario rhed-nwyddau yn ei gwd, ni raid iddo ofni myned trwy borth y dollfa. NEWYDDION AMERICANAIDD. Nid cystal ydyw rhagolygon glofeydd Penn- sylvania, yn neillduol trwy swydd Luzerne. Gall fod ffrwd ymfudiaeth y misoedd diweddaf wedi achosi gorlawnder yn ardaloedd y gweith- feydd glo. Coleddir gobeithion am adfywiad cyffredinol gyda throad y flwyddyn. Mae y gweithfeydd yn rhedeg yn lied gyson a rheol- aidd, y cyflogau yn codi, a phawb mewn llawn waith yn y melinau sydd wedi bod yn segur am flynyddoedd. Mae pob gobeithion i'w coleddu fod dyfodol gwych o flaen y dosbarth gweithiol yn yr Amerig, yr hyn sydd yn galonogol i weith- wyr y wlad hon, oblegyd pan fydd llewyrch ar fasnach yn America, nid yw y wlad hon ar ol yn mhell. Dealled y darllenydd fod fy nodiadau yn sylfaenedig ar newyddion a godaf o'r papyrau Americanaidd, megys y Drych, y New York World a'r Herald, a phapyrau ereill.—Yr eidd- och yn frysiog, CYMRO GWYLLT.

Cyfarfod Torwyr Glo Tai. Y "SLIDING SCALE." Cynaliwyd cyfarfod dirprwyol o dorwyr glo tai Mynwy a Deheudir Cymru dydd Sadwrn, yn y Nelson Inn, Llanfabon. Darfu i'r ddirprwy- aeth a benodesid yn y cyfarfod diweddaf fynegu manylion eu hymchwilidd gyda golwg ar godiad yn mhris y glo, a phasiwyd pleidlais o foddlon- rwydd am yr hyn a wnaethant. Vna ymddydd- anwyd ar adsefydliad y Sliding Scale. Cynrych- iolid deugain o weithfeydd, ac yr oedd y llais cyffredinol yn ffafr sefydliad Slirling Scale i dor- wyr glo tai yn unig. Nifer y gweithwyr a gyn- rychiolid ydoedd 4,162. 0 hyn yr oedd 2,G26 yn ffafr Sliding Scale, 523 yn ganolog, 713 yn erbyn, a 300 yn ffafr Scale unol rhwng torwyr glo ager a glo tai. Dywedai un o'r delegates fod bwrdd yn angenrheidiol mewn trefn i eirchion gael eu cymeryd yn fwy rhydd—i alluogi y meistri a'r dynion i ddyfod yn agosach at eu gil- ydd, er budd y ddwy blaid. Awgrymid y dylid gwneydymdrechion gan bob dirprwywr a weith- iai dan y meistri anundebol, i'w cael i fewn i'r Undeb, gan y credir y byddai hyn yn fantais i'r meistri a'r gweithwyr. Yn bresenol, nid oedd cwmniau fel Powell Dyffryn yn eystadlu ag ael- odau yr Undeb ar delerau cyfartal, ac nid oedd y dynion a weithient dan yr olaf yn sier o godiad yn eu cyflogau pan godai pris y glo. Darllenwyd y penderfyniad canlynol, yr hwn y daethpwyd iddo yn y gorllewin Ein bod yn dysgwyl i bob glo-berchenog i ymuno, ac mewn achos o strike, y dylai y meistri tufewn i'r Undeb gyf- logi y gweithwyr ar unwaith." Hysbysodd un o'r dirprwywyr ei fod wedi ei awdurdodi gan y rhai a gynrychiolai i gynyg y canlynol fel Sliding Scale Y cluncll Y dunell s. c. s. c. Pris gwerthiadol y glo, 7 O.Pris tori y glo, 1 5\ „ „ 7 6. „ 1 6t ,» >j 8 0. 1 7 8 6. 1 7t 9 0. 1 81 „ „ „ 9 6. „ „ 1 9i 10 0. 1 10 4 10 6. 1 10", >, ,> 11 0. 1 lIt ac felly yn y blaen, fc. y dunell o godiad i bob glowr am bob 6c. o godiad yn mhris y glo. Dar- iu i un awgrymu am hen gytundeb Coffin a'i Gyf., a Syr Thomas Phillips, sef pan fyddai cod- iad yn marchnad y glo o 6c. y dunell, yr oedd lc. i ddod i'r glowr; pan fyddai y codiad yn Is., fod 2c. i'r glowr, ac yn y blaen. Sylwai y cad- eirydd fod yr hen gytundeb ar y dunell hir, ac nid ar yr ymerodrol fel y presenol, a byddai cod- iad ar y raddfa a grybwyllwyd olaf yn awr yn golygu mis yn fwy na'r pryd hwnw. Cynygiwyd fod pwyllgor i gael ei ffurfio er sefydlujj safon-y cyfryw bwyllgor i gael terfynau penodol i'w galluoedd. Ar y llaw arall, awgrymid y dylai y scale a ddarllenwyd gael ei hystyried yn y gwahanol weithfeydd, ac yna i'w hystyried eto mewn cyfarfod dyfodol. Gwrthdystiai un o ddirprwywyr y Rhondda yn erbyn hyn, yr hwn a ddywedai mai llais y gweithwyr oedd fod gor- mod o gyfarfodydd wedi eu cynal yn barod heb fusnes gwirioneddol wedi ei wneyd, a phrotestiai ereill yn erbyn gostyngiad pellach. Dadleuid fod y meistri wedi gwrthod scale Coffin a'i Gyf. o 2c. yn mhob Is., ac yr oedd cynygydd y scale a gan- iatawyd eisoes yn dweyd na chredai ef fod y scale erioed wedi bod mewn bodolaeth weithredol gyda golwg ar bris tori Rhif 3 Rhondda, caoysl pan godid cyflogau y gweithwyr 2c., pe dilynid y scale, caniateid codiadmwy. Yr oedd y dunell hir yn ol y cynrychiolydd hwn yn 25 cant a 4 pwys yn amser Syr Thomas Phillips. Penderfynwyd ar saith i dynu allan safon y Sliding Scale, sef Mri. John Jenkins, Llanfabon Isaac Evans, Sciwen Turner, Abertileri; John Blacker, Abertileri; David Jones, Gelligaer T. Phillips, Heolfach a John Thomas, Dinas.

PRIODASA U. Rhagfyr y 3ydd, 1879, yn Nghapel Ebenezer, Llwynbrwydrau, gan y Parch T. H. Jones, yn mhresenoldeb Mr. Daniels y cofrestrydd, Mr. David Morgans, Pentredwr, a Miss Mary Thomas, Tai Esther, Llansamlet. Dafydd a gar ei fwyn Fari,-heb bwyllo I Bellach nol priodi Wrth ei bodd bob pryd byddi, Os hyd fedd mewn hedd a hi. —Ifor. MARWOLAETIIAU. Rhagfyr 15fed, yn 20 oed, Miss Mary Jane Edwards, ysgolfeistres, Penybont-ar-Ogwy, merch Mr. George Edwards, overman, Cwm- dar. Bydd ei hangladd yn cychwyn o Orsaf y Great Western, Aberdar, am chwarter i un o'r gloch, dydd Mercher, y 17eg. Tachwedd 7, 1879, yn Coal Creek, Indiana, yn dra disymwyth, y cyfaill hoff James Bosley. Bu farw am chwech yn y boreu, o'r inflammation of the bowels, gan adael gweddw a chwech o blant amddifad i alaru am dad dyner a phriod serchus Genedigol o Ferthyr Tydfil, oedd y trancedig, yr hwn oedd 45 mlwydd oed. Ym- fudodd i'r wlad hon ychydig dros dair blynedd yn ol. Tua 14 mis yn ol claddodd ei wraig, a thrwy hyny daeth gofal y teulu yn unig arno ef ei hun. Wedi byw felly am ychydig amser, daeth i'w feddwl anfon cynyg i'r Hen Wlad at j hen gyfeilles neillduol i'w wraig i ddyfod dros- odd yma. Derbyniwyd y cynyg, a thua phed- war mis yn ol wele hi yn dyfod i'r lie. Priod- asant yn union, a buant byw yn barchus a chariadus ond erbyn heddyw wele hi yn weddw alarus mewn gwlad ddyeithr.-Dewi Teg. Hydref 30, 1879, yn nhy ei hun, ar y South Side, Niles, Ohio, Rees Evans, yn 54 mlwydd oed, gan adael gweddw a saith o blant i alaru ar ei ol. Mab ydoedd y trancedig i'r hen Sion Dafydd Evan, hen aelod parchus yn Bethania, Dowlais, am lawer o flynyddoedd, ac y mae iddo amryw berthynasau yn y rhan ddwyreiniol o Pennsylvania- Ymfudodd Mr. Evans o Ddowlais, i Catasanqua, Pennsylvania, yn 1864, ac oddiyno i Oak Hill Ohio, lie y bu yn eadw gwesty am rai blynyddoed. Symudodd ei deulu oddiyno i Hubbard, Ohio, ac yn ystod yr amser y bu yno ymosodwyd ar ei babell gan yr hen elyn dinystriol y darfodygaeth, a glynodd wrtho am agos i bymtheg mlynedd, pan y rhoddodd angau derfyn ar ei einioes. Yn ystod y pedair blynedd y bu yn aros yn Niles, sef y rhai diweddaf o'i oes, ni welodd ond yehydig amser allan o'i wely ar tro diweddaf y bu allan o'i dy oedd ar dydd yr etholiad, i bleidleisio y tocyn Gwerinol, sef ychydig o ddyddiau cyn ei farwol- aeth.

Ystyriwch, Darllenwch, a Chredwcb yr hyn sydd Wir. GWILYM E VANS' QUININE BITTERS, NEU VEGETABLE TONIG. Y pen yn hurt, y clyw yn drwm, y gwallt yn vado'r coryn llwm, Y lUw'n gi ynedig ac yn wyw, yn ffaelu symud: yn ei byw Y cwsg y" *.sgafn iawn yn awr, yn effro mae ar hen pob awr, Yr atmdl vn d iiffy-giol sydd, a pheswch blin bob nos a dydd." -lIfe.1d yr enwog a'r anfarwol Caledfryn. Y.vlAE liawer eisioe3 wedi pi'ofi, ereill wedi V-irn'o ychvdig, ac ereill yn ofni y gwirion- edd urhod. Gan hyny, y mae yn ddyledswydd ar bawb i ofrilu yn ddiflino am ei iechyd mewn amser. Yn nechreuad y dolur y mae mwyaf rhwydd a phohihl i wellhau. Dymuner galw sylw pawb syeld mewn peth pryder am ei iechyd at effeithiau meddygol rhagorol y~Q U I K i N E B I T T E R S. Sonir am danynt trwy'r holl wlad. H.wsoul y cyfleusdra o ddarllsn rhai o'r tystiolaeth an a dderbyniwyd yn ddiweddar. Yr oeddvnt braidd yn rby gryf i'w credu, ond pan yr ed. ychem ar enwau y rhai a'u danfonasant. nid oedd un p trasder yn ein meddwl, gan fod llawgr ohonynt yn adnabvddus i ni yn bersonol, ac ereill trwy enw, ean eu bod mewn sefyllfa barchus yn eu hnrdaloedd eulranain. Llawer yn ysgrifenu i ddio ch am y lies a gawsant, ond eto n dymuno peidio cyhoeddi eu henwau. Yn y gw nwyn a'r haf, pan y byddo y corf? yn cael ei drfiffrtrt.hu gaa gasgliadau poenus, sef corn- wydion, croen darddiant, clwy'r brenin, a chlwyfau. mall a rhedegog, nid oes dim wedi ei ddarganfod sydd mor effeithiol a QUININE BITTERS GWILYM EVANS. Eto, yn mhwys a gwres y dydd, pan fyddir yn teimlo yu rhy lwfr a gwan i ddilyn tin gorchwyl gwaith, dyma feddyginiaeth a wna Jes- Dari-erir y QUININE BITTERS yn unig gan Mr. GWILYU EVANS. F.0 S., Llanelly, ac y mae ei enw ar y label ac ar y stamp. I'w cael mewn p"t"lau 2s. 9c. a 4s. He. Erfynir ar bawb i fynu gweled enw Gwilym Evans," gan fod ugeiniau eisoea wedi cael eu twyllo yn y modd mwyaf di deimlad a di gywilydd. 5, Dolrhedyn Terrace, Tanvgrisiau, Ffestiniog, Gogledd Cymru, Mehefin 26ain, 1878. ÅNWYTJ SYR,—Yr wvf wedi cael fy Ihvyr well hau wedi bod yn dyoddef poenau annesgrifiadwy y cliffvg treuliad am bymtheg mlynedd. Gan fy mod wedi gwneyd prawf ar bob meddyglyn y' clywais son am dano, yr oeddwn wedi llwyr gredu nas cawn esmwythdra byth, ond cymhellwyd fi i dreio, fel dyfais diweddaf, eich Quinine Bitters. Yr oeddwn vn cael fy mlino gan boenau angherddol rhwng fy ysgwyddau, yn fy mrest. yn fy mhen, ac yn tafiu i fyny rhyw ffiadredd glydiog, chwerw,. melynwyrdd, rhy wrthwynebus i'w ddesgrifio. Iselder ysbryd a diffyg ymborth oeddent elynion parhaus. Cefais fy llwyr wellhau trwy gymeryd' eich Quinine Bitters chwi, ac vr ydwyf yn llwyr gredu eu bod wedi symud ymaith hadau fy afiech- yd. Buaswn yn ysgrifenu yn trynt, ond yr oeddwn am brofi fod y gwelliant yn barhaus, ac nid dres ryw ychydig amser. Cymerais ddwy botel 2s. 9c,, ac un 4s. 6c.—Yr eiddoch yn hynud ddiolchgar, ELLIS JONES (Amos Hebog). Yorath Terrace, Greenhill, Aberfawe, ANWYL SYR —Byddwch cystal a derbyn fy niolchsrarwch gwresocaf am yr efifaith mawr a ga'dd y Quinine Bitters arnaf. Yr wyf -wedi bod yn wael-mor waeled fel yr oedd fy mherthynasau agasaf wedi rhoddi fyny pob gobait' Bu'm yn gweithio mewn llawer iawn o sulphur, ac yr oedd.. hwnw wedi lladd fy ystumog. Yr oedd fy anadl yn boenus o gyfyng, a gallesid fy rghlywed yn anadlu o bellder. Nis gallaswn fyued allan dros y drws gan wendid, na symud fy Uaw ddeheu at fy mhen Yr oedd dau o fy nghydweithwyr wedi eu claddu yn ddiweddar o'r un dolur. Bum inau yn y tJ' dros dair wythnop dan driniaeth meddyg, ond gwaem bob dydd, nes yr oeddwn wedi gwneyd i fyny fy meddwl mai marw oedd rhaid i minau. Y pryd hwn y galwodd cyfaill anwyl i mi, a gwasg- o !d arnaf i gymeryd eich Quinine Bitters chwi. Cymerais dair potelaid 4s. 6c., ac un box o'ch pills chwi. Yr ydwyf wedi cael iachad ac yn dechrel1 gweithio. Yr wyf fi a fy ngwraig a llawer o'm I cymydogion yma yn credu y b1 aswn mewn bedd heddyw, oni buasai eich meddyginiaeth chwi. Nis gallwn egluro maint ein rliolchg-arwch. Yr eidd- och yn barchus, WILLIAM RICHARDS. Nanclwyd Lime Works, Llancleddau, Ruthin, Meliefiri 29ain, 1878. SYR,—Yr wyf wedi bod er's misoedd, bellach, yn cael fy mlino gan boen yn fy mrest a chur yn fy mhen, nes oeddwn yn digaloni i fyned at fy ngwaith. Treiais lawer o gynghorion, ond y cwbl yn ofer. Cymerais ddwy botelaid o'ch moddion, ac yr ydwyf wedi gwella yn gampus. Erfynaf ar, bawb o'm cyfeillion anwyl sydd yn dyoddef oddi- wrth y fath anhwylderau i dreio y Quinine Bitters. —Yr eiddoch J n gywir, GRIFFITH HUGHES. QUININE BITTERS4 Fy NGHYDWLADWYR,- Yr wyf er's rhai blynydd- oedd, bellach, wedibodynyrarferiadogymeradwyo y Quinine Bitters" i ddynion yn dyoddef dan amrywiol anhwylderau, ac y mae yn dda genyf allu hysbysu fy mod wedi eigaelyn ateb fy nysgwyl- iadau yn mhob achos, i raddau pell iawn. Yr wyf ¡ wedi cael mantais, nid yn unigi weled ei ddylanwad daionus ar ereill, ord hefyd i'w deimlo fy hunan. Oddiar ymbrawf hir a theg ohono, yr wyf yn y modd mwyaf di-bryder a chydwybodol, yn ei gymeradwyo i'r cyhoedd, fel cymysgedd llysieuol ragorol. Y mae yn gymysgedd o ddarpariaethau o'r llysiau goreu. Cynghorwn ddynion gweitiaicf mall-dreulio, isel ysbryd, &c., yn nghyd a'r rhai yn cael eu blino gan darddiadau ac anmhuredd gwacd, i wneyd defnydd amserol ono, yn en- wedig yn yr Hydref a'r GWal wyn. Y r eiddoch,. yn hoffus, &c., J. H. ROWLAND. Carmel Hall, Awst 10fed, 1878. ANWYL SYR,-Mae yn dda genyf ddwyn tystiol- iaeth i rinwedd eich darpariaeth ragorol, y QUI- NINE BITTERS trwy yr hwn yr ydwyf wedi derby Meshad mawr yn fy nhaith faith a'm llafur par- haus am bedwar mis-teithio a phregethu braidd bob dydd, ac yn ami dàwy a thair gwaith y dydd. Yr ydwyf yn hynod ddiolchgar am y lies a gefais, ac os caf y fraint o gyrhaedd cartref, bydd yn dcIa. genyf ei reccomendo i ereill, yn gystal a gwneyd defnydd ohono i fy hun a'm teulu. Ystyriwyf eich bod yn gymwynaswr mawr dynoliaetn yn y darganfyddiad hwn. Ewch rhagoch—llwyddiaift parhaus, ac oes hir o ddefnyddioldeb. Meddyliaf fyned i Paris heno. Serch calon atoch, gyda diolchgarwch eto.—Ydwyf, yr eiddoch, DAVID HARRIES, W. Hamson-street, Chicago, U.S.A Gweinidog y MethodistiaidCalfinaidd, 16

Wales, yn enwau Mr. D. Rosser, Mr. A. H. Thomas, a Mr. George Thomas, Ely, ar gyfer yr Eisteddfod nesaf. Yn y cyfarfod diwedd- af, penderfynwyd fod y cyfarfod nesaf i gael ei gynal yn Nghaerdydd, mewn trefn i sicr- hau cydymdeimlad a chydweithrediad a nawdd 'boneddigion Deheudir Cymro, fel ag i wneyd yr Eisteddfod nesaf yn fwy llwyddianus hyd yn nod na'r diweddaf. Hysbysodd yr Ysgrif- enydd ei fod wedi derbyn tanysgrifiadau ac amryw wobrau ar gyfer yr Eisteddfod nesaf. Darllenwyd llythyrau oddiwrth Mr. D. Emlyn I Evans, Mr. H. Bowen, Treforis Mr. D. Davis, Ferndale a Mr. Beriah Evans, Llan- gadog, yn datgan eu gofid am eu hanallu i fod yn bresenol. Wedi ymgynghori gyda golwg ar y dymunoldeb o dynu allan gyfres o reol- au er llywodraethu y gweithrediadau, ajl- ffurfiwyd yr hen bwyllgor yn bwyllgor new- ydd, er mwyn cario yn mlaen Eisteddfod 1880 gydag awdurdod i ychwanegu at eu nifer. Ail-etholwyd Mr. David Rosser, Pontypridd, yn gadeirydd y pwyllgor, a Mr. Abraham H. Thomas yn is-gadeirydd. Ail-etholwyd Mr. Rhys T. Williams yn ysgrifenydd, a Mr. Merchant, manager y National Bank of Wales, Pontypridd, yn drysorydd. Dadleuai Mr. A. H. Thomas dros i'r Eisteddfod nesaf gael ei chynal yn Abertawe, ac am i'r pwyllgorau er cario allan y trefniadau gael eu cynal yn Merthyr. Ymddengys fod y teimlad yn ffynu, hyd nes i le cynaliad yr Eisteddfod nesaf gael ei benderfynu, y dylai cyfarfodydd y pwyll- gor gael -eu cynal yn Nghaerdydd. Bydd cyfarfod nesaf y pwyllgor i'w gynal yn y Glove and Shears, Caerdydd, ar yr 20fed cyfisol. Ychwanegwyd Mr. J. H. Evans, Roath, at y pwyllgor, yr hwn, ar yr un pryd, a gynygiodd wobr, y testyn i gael ei ddewis gan y pwyllgor.