Y Gwladgarwr

(JaiielimiLs a'i Suddas-srlychau (Bubbles), ¥ rhai a ymtj-danjcosasmit yn y Givlad- g«»-wr" am Tach. 12fed, 1875. OAS-WYD gan v prif-athraw Derwyddol fodd- loni tynu ei fys dros yr erthygl adolygiadol llchocl o eiddo ei wrthwynebydd, er mwyn dangos pa mor annigonol gwr yw hwnw i'r' gv/aith a gymerodd arno, a pha mor hawdd yw i'r Arch-dderwydd ddymchwelyd ei haer- iadau byrbwyll a thwyllodrus. Nid yw ond fel crwt yn chwythu a'i bib chwysigenau gwynt o'i diwyth dw'r a sebon, pa rai a ym- ddangosant, efallai, i'r anwybodus fel pelenau aur, pan rxiai cy%rddiad adrwynt gan fys yr gamseinir Jehovah i'w wreiddyn mwyaf pur, syml, a chyntefig. Mae y darllenwyr yn canfod bod yr Arch-dderwydd yn seilio ei osodion o hyd yn brofedig ar fxeithiau natur- iol (natural facts) disigl, pan nad yw Guilel- imus yntau ond ceisio seilio ei .osodion ar haeriadau o'i eiddo ei hun, ac ar eiddo rhyw goelgrefyddolion na ddeallasant ddim erioed am natur athroniaeth wreiddiol yr Enw, nac am unrhyw feddylddrych arall, braidd, perth- ynol i'w cyfundrefn grefyddol. Dim ond haeriadau ar gefn haeriadau disail yw y cwbl sydd ganddynt. Ond yn awr i ddyfod at erthygl Guilelimus ar y GWLADGAKVVR am Tach. 12, gyda dymun- iad i'r darllenydd ddal hono yn y naill law a'i darllen o baragraph i baragraph, yn olynol, fel y bydd yn cael ei hateb yn yr ysgrif hon, yn y Haw arall. Paragraph 1.- Yr hwn a ddechreua gyda dirmyg a geirwiredd am feiddio dywedyd bod Ablthel, M.A., wedi cyfaddef "Barddas y cysgod mwyaf ysblenydd o Gristionogaeth a welodd y byd erioed," a gofyna, "A ddywed-' odd Ab Ithel y fath beth ?" Ateb Do; fe ddarfu i Ab Ithel ag oedd dduwinydd da, a'r hynafiaethydd Cymreig goreu yn y Gogledd, ddywedyd hyny; ac y mae ei lyuhyrau ar hyny yn ei law-ysgrifen ei hun yn awr yn nghadw yr Arch-dderwydd. A gellir g weled traethodyn o'i waith yn y Cam- brian Journal ar "Bardism, Typical of Chris- tianity." Ac yn Rhifyn Alban Arthan, 1855, o'r un cyhoeddiad, gellir gweled barn yr M.A. dysgedig hwn mewn traethawd arall ar JBa:i disrri, am Myvyr a'i Farddas, yn y geiriau canlynol:— Myvyr Morganwg, a profound, well-read man, and a genuine representative of the ancient Bards, is in possession of a vast store of these Mysteries; oland, though he is re- luctant to give publicity to the whole, he has undertaken to make revelations of an aston., ishing character; and, indeed, he has already ,allowed enough to escape in reference to the Mystical=/| to furnish us with a Key to the proper understanding of the religious systems of the whole Gentile world." Wele isod rai dyfyniadau o lawer ychwaneg allesid eu dangos allan o lythyrau lluosog y boneddwr parchedig uchod at Fardd Cyfrin Morganwg, lie gellir gweled beth oedd ei olygiad ef am yr Arch-dderwydd a'i Farddas. Mae ei lythyrau yn awr ar gael:- Coeliwch fi, nid oes neb ag wyf yn fwy awyddus i gael rhyw ohebiaeth oddiwrtho na Myvyr Morganwg." Uobeithio'r anwyl bod rliyw un arall mor hycMysg yn y Cyfrinion ag yr ydych chwithau, onide beth a ddelai o honom pe dygwyddai i angeu ein hymddifadu o honochl Bum yn chwithio yn fawr wedi marwolaeth Taliesin ab Iolo, gan feddwl bod y diweddaf o Feirdd Cyfrin Morganwg wedi myned, a'r Cyfrinion wedi eu colli gydag ef. Ond bychan y gwyddwn bod un arall yn eu gwybod yn well fyth, sef Myvyr Morganwg. Ond o ddifrif, syr, a oes sicrwydd y cedwir hwynt yn gyf- lawn ar eich ol cliwi? Da chwi, ymrowch i ysgrifenu-mae eich llythyrau yu wir ryfeddol. Peidiwch digaloni yn wyneb y gwawd a'r dirmyg a gewch oddiwrth yr anwybodus. Ni wyddont hwy ddim gwell. Yr un fath, ineddaf eto, fyddai i luddew Crist'nogol wjowdio Moses a'r Proffvvydi ag yw i Gymro Cristnogol wawdio hen Farddas gysgodol ein hynaliaid." "Ewch yn mlaen, ac y mae yn rhaid i chwi fyned yn mlaen, herwydd y mae eich arddan- gosiadau o Farddas yn rhy ardderchog i fod yn nghel, a phwya. fyddai yn feistr ar y pethau hyn yn ol i chwi fyned." "Both all fod yn fwy ayn na bod crefydd gyntefig y byd wedi ei dyogelu gyda'r Cvmry, ac yn bodoli yn awr yn ein rnysg, a dyaged- igion y byd heb wybod hyny? Yn ddiau, m<„e .y Cy.ary wcdi eu haiiriiydeddu yn hyn uwell]aw pawb ar wyneb y ddaoar." "Oni eliir cael Ilyfr cry no a ehyflawn ar y Cyfrinion, yn nghyd a'ch nodiadau chwi n. iiyiit Tybiwvf y byddai y llyfr rhyfedd.if a y^ddjwigosodd erioed yn uni-Lyiv oas, iaita, na gwiad. Da chwi gadewch i ni ei gaol, er mwyn i Gymini eto ddefod yn ben y g ydd. 011 na byddai lie i obeithio cael dad- guddiad cyflawn o Gyfrinion Bard,las,-lieu'r ;i wr yn Erbyn y Byd.' "Byddai i hyny beri i'r byd odrych yn syn ar Gymru ddirmygedig o hyny allan." J I-el uchod oodd golyglad y PI„rch. J,dm M.A., am Myvyr ac am Farddas. A chrafFed y byd mor eofn a beiddgar y bal- dordda, hogiancia; t nad ydynt yngalla dangos unrhyw wybodaet'ii uwchlaw ysgolheigdod yr' yago. Sabathol ar y pynciau a gymerant mewn iiuvf. Yr oedd Ab Ithel wedi derbyn. cymaint o r Cyfrinion fel ag yr oedd wedi cael ei ddtvj-.ii mor bell i weled a'i fod yn gweled dyiuon megys prenau yn rhodio," wrth dybio fod Barddas yn gysgod o Grist'noga^th. Ond pe buasai wedi derbyn cymaint o'r Cyf- rinion nes gallu gweled yn glir, buasai yn canfod yn eglur nad oedd pob Crist'nogaeth Ddwyreiniol ond llygriad o Farddas. Paragraph 2.—Lie gofyna ein gwrthwyneb- ydd yn watwarus gan aiiwybodaeth :—"Ab Ithel wedi dweyd y fath beth, ac yntau yn Lector o'r Eglwys Sefydledig ? ie siwr. Wel, os dywedodd efe y fath beth, nid oedd hyny ond prawf ei fed yn ragrithiwr i'r cam; onide, paham y bu byw a marw gan broffesu crefydd Crist fel yr unigddadguddiad dwyfol," &c. Ateb. Camresymu yw' hyn. Nag oedd nac achos iddo fod wrth hyny yn ddim rhag- riohiwr, chwaethach yn "rhagrithiwr i'r earn herwydd nid oedd yn dal crefydd Crist fel yr unig ddadguddiad dwyfol, ond yr oedd yn dal Moses a'r Prophwydi, a'r un modd Barddas hefyd, yn ddadguddiad dwyfol a chysgodol o'r grefydd hono, a'i dyb ef oedd, meddai ef, bod Barddas wedi mawr gr^fhau ei ffydd. A doethaf peth, feddyliwn i, yw i bob Cristion luddewig i geisio mabwysiadu yr un golygiadau ag Ab Ithel, os ydynt am ategu eu crefydd i fyny am ychydig amser yn mhellach yn Avyneb Barddas. Herwydd os m'u cheisir sefyll fel Ab Ithel dros mai dad- guddiad dwyfol o gysgodau oedd Barddas, nid oes unrhyw dir arall i' geisio sefyll arno, gan fod holl bethau Crist 'nogaeth i'w gweled yn bodoli yn eu symlrwydd gwreiddiol yn Marddas, a hyny filoedd o flynyddoedd cyn bod son am Grist'nogaeth luddewig, ond ar y tir y safai Ab Ithel arno herwydd ar bob tir arall, rhaid cyfaddef ar Unwaitli yr hyn y saif Myvyr drosto, sef mai llygriad o Farddas y Meini—Crist'nogaeth bur a chyntefig y byd -yw y Grist'nogaeth ddiweddar hono, fel y cawn hefyd fod pawb ereill o hen grefyddau y tDwyrain, herwydd Crist'nogaethau yw y rhai hyny i gyd. a'r Iachawdwr Duw-ddynol, riiab y Forwyn, &c., wedi ymddangos, a hyny nid yn unig un waith, ond amryw weithiau yn rhai o hynynt. Y Grist'nogaeth ddiweddaf a labiwyd yn nghyd o honynt oil yw yr hon ddaeth atom yn sodlau yr ormes Bufeinig a merthyriad ein Derwyddon, oddiwrth yr luddewon. Paragraph 3.—"Mae Myvyr a Morien wedi dangos fod Ab Ithel wedi byw dan gochl rhagrith, ac wedi marw a chelwydd yn ei enau." Ateb—A dyma y fath logician yw Guileli- mus yn y diwedd, wedi danod cymaint i Myvyr am ei ddifiyg o logic mor fynych ? Nag ydym; ond ei fod wedi byw a marw yn ffydd- lon ac onest i'w convictions. Ai dyma y fath logician i dynu casgliadau, wedi y cwbl, yw ein gwrfchwynebydd 1 Gwell iddo ef geisio sobr-feddwl pa faint o dwyll fydd ar ei enau cf ei hun, ac o euogrwydd yn nythu yn ei galon, pan ddelo yr amser iddo ef farw, na ID cheisio dirmygu personau cymaint gwell na'i hunan. Paragraph 4. Ond pa fodd gallodd y Sanctaidd Fyvyr gymdeithasu a rhagrithiwr mor fawr ? &c." Ateb—Hawdd iawn. Yr oedd Ab Ithel yn foneddwr dysgedig ag oedd yn ceisio bod yn eirwir, didwyll, ac o gymeriad glan; a. dyna fy nyn i yw dyn cywir gonest, gan nad beth fydd ei gredo. Os bydd yn iawn gredu ni wnaf ond tosturio wrtho; ac os gellir ei oleuo, gwneir dyn o hono ef, pan na wneir dyn byth o Wyddel gwenog, celwyddog, twyllodrus, a rha-grithiol, o fath ag yw ein haerllug wrth- wynebydd. Yn paragraph 5, dywed Guilelimus "Bod Myvyr yn ei iaith yn dy wedyd, mewn effaith, Bod yr hwn a gqllfarno Farddas ein hynaf- iaid yn collfarnu Moses a'r Proffwydi. Ateb.—Ydyw, y mae. Olid colied Guilel- imus mai ar y tir o fod hwnw—fel y dywed- ais' yn. 'y GwxADGAKy/ii am Hyd. 8--wedi mabwysiadu yr un dyb ag ef oedd Ab Ithel, sef, Bod Barddas yn ddatguddiad roddwyd gan .Dduw yn y boreu i'n hynafiaid i fod vn gvvsgod o'r Gristionogaeth luddewig," a hyny er mwyn ceisio sefyli bywyd ei grefydd iiuantus ei hun, y dywedais ,hyny. A dyma y tir y rhaid i bob Cristion luddewig geisio ei namdddfyn, neu ynte oddof yn dawol i iaiudas wneyd ei grefydd yn detlclnon, di-v.-y ei plii'uli nad yw ond llygriad o'r niwyaf anctwyol c houi hi, Crist^oiiogaetli bur a- chyntefig y byd.' A dy.ua oedd y Gristion- egneth gyntelig, cyn ei Jlygru a dinystric ei hathroniaeth, oedd crefydd Anian neu y Fam fawr gyiiredinol, wedi ei dadblygu a'i gosod allan mewn ardduil barddonol. Paragraph G.— Medd ein gwrthddadleuydcl yn mhellach :—" Wei, yn ol y resymeg hon, yr un yw luddewiaeth a Derwyddiaetli," &c. Ai.eb.-Na., nid yr uu twyllresymeg sydd yma eto. Dwy res walianol o gysgodau oeddent, yn ol tyb Ab Ithel. Ond yn ol Myvyr, -llygriad o Farddas, fel y cawn fod ereill o'r crefydda.u Dwyreiniol, i raddau mawr yn yr hyn ag oedd yn farddonol ynddi, I oedd y grefydd luddewig, yn gystal a'r Gristionogaeth dyfodd o honi. 0 ganlyniad, yr oedd yn gyson ei wala yn Myvyr weddlb ar y Duw Celi ei waredu rhag myned i Nef- oedd luddewig ei erlidwyr pregethwrob gyda'r fath griw ag ydynt hwy, ac at y fath hen drythyllwyr ag sydd yno yn eistedd yn eu elbow-chairs, a lie mae y fath ag yw Guilel- imus a Brythonfryn, yn awr ar eu taith ac yn meddwl myned i fewn atynt. Yr wyf yn para i ddewis myned i eistedd ar ystol gareo- yn Nghylch y Gwynfyd gyda Iolo a'r hen Dderwyddon cywir a glan eu bucheddau gynt. Pen Guilelimus, os dim, sydd yn rhidvll. MYVYB, MORGANV/G. Cadair Morganwg a Gwent, Tach. 27, 1875.

"O'R GADAIR" BYTH A HEFYD. MR. GO.L. ,—Crefaf ychydig o le y tro Hwn eto. Ni feddyliais pan yn tori ewinedd y gwr "O'r adÚr" y buasai ef, na'i gyfaill Morgan o'r Cwm yn teimlo i'r fath raddau ag y gwnaeth- ant. Gwedi i mi osod y Cadeirydd liunan- etholedig hwn yn y gornel, a'i rwymo yno yn ddigon tyn mewn rhaffau o'i waith ei hun, dyma Morgan, druan, yn dyfod yn mlaen ac yn dweyd "Let him go, let him go, tipyn o joke oedd y cyfan." Y mae Morgan yn dweyd mai temtasiwn mynych "talent arbenig" yw cario joke yn rhy bell TaJent arbenig wir Rhaid cael magnifying powers, extra, strong, cyn canfod dim byd tebyg i dalent yn y Cadeirydd hwn na'i sebonwr di-enaid. Dywed Morgan hefyd yn sicr nad oes swn malais a chas yn ngeiriau mu lord O'r Gadair." Mor- gan bach, cymer rywbeth i garthu dy glustiau cynted byth ag y gelli. Yn ei ail baragraph, y mae Morgan yn fy nghynghori i beidio bod yn rhy groen-deneu pan welwyr joke, hyd yn nod pan fyddo hono ar fy nhraul fy hun. Cofied y brawd fod fy nghroen i fel y cefais ef, os teneu ydyw; ond ymddengys fod ei groen ef fel croen asyn. Dywed Morgan, yn ei ddiniweidrwydd plentynaidd, fod y geiriau fyddo wedi eu derbyn i vocabulary Seisneg yn eiriau Seisnig bid sicr. Y fath nonsense! Dyfynaf o waith y bydenwog Max Muller -— "Latin, Greek, Hebrew, Celtic, Saxon, Danish, French, Spanish, Italian, German, Hindustani, Malay, and Chinese words, lie mixed togetner in the English Dictionary." Ond dywed Morgan eu bod yn English words am eu bod yn yr English Dictionary. Cyn aiiturio i feirniadu iaith neu ieithoedd neill- duol, gwnaed y Cadeirydd, Morgan, y Carw, a phawb o'u bath, astudio "Lecture on the science of language, by Max Muller," "Cata- logue of languages by Hervas," neu weithiau Grimm, Ra.sk, Burnouf, a Dr. Pritchard, &c.; ac yna, o bosibl y cant eu gwrando. Cyn diweddu, dywed -Morgan fy mod yn "benwan right." Diolch yn fawr iddo. Dywedir mai Ifwl sydd yn gwaeddi "ifwl" gyntaf bob amser. Cymered Morgan yr hiuo. Yr eiddoch, CAUSTIC.

MORIEN ALIAS OWEN OF WALES. MB. GOL.-—Yr wyf yn gobeithio y cania- tewch ychydig sylwadau i gael ymddangos ar ymddygiad y gwron uchod at ysgrifenwyr y GWLADGAUVVK yn y Western Mail dydd Llun diweddaf. Mae ilythyr annrhefnus Morien yn y new- yddiadur dan sylw yn traethu hanes personol Brythonfryn, Cymro Gwyllt, ac ereill. Yn awr, ni fyddai yn anweddaidd i gymeryd yr un, liiuell ato yutan, Morien, fel gohcbydd y Mail. Pob sothach a glywa Owen wrth fyned o ddrws i ddrws, o Bonfcypridd i Treherbert. bob boreu dydd Llun, gan y rhyw fenywaidd, a welir ar tiudalenau ei bapyr yn hyd yr wythnos ganlynol, pa un a'i gwirionedd neu anwiredd Mae Owen (Morien) Morgan wedi cymeryd yr enw "Owen of Wale^j" am idtlo gyhoeddi llyfr DYchan o hanes y Cor Mawr yn Llnn- dain, ac ad-ysgrifenu hanes Owen, y Cymro, yr hwn a briododd Kathrine, brenhines Lloegr. Mae y llyfr bychan hwn yn llawn o wallau gramadegol; a chredwyf y buasai yn ddoethach i Morien dreulio ei amser yn ngramadeg Tegai na thaflu ei lysnafedd, trwy gyfrwng y Mail, at gyrneriadau mor ddysglaer a galluog a Morien ei hun. ° Druan ag Owen, nid yw yn berchen ar unrhyw ddysgeidiaeth naturiol, ond coryn sycii a hurt sydd ganddo. 1'ü. byddai i'r darllenydd ei weled yn yugrif- tsnu liith i r j),fail-nwe yn gorfod dystcywio oii^ech neu taith sheet, o wrth ysgt-ifcnu un olio. Yr eiddoch, ANEURiy. :2-iain

YI;, HEN FSYTANIAID. 1\:]1. GOL., Ijydiiv.'cn cystal a chani;tau i i n iiwn ymddangos yn eich colofnau. ydvw yn gytreitbion i swyddogion un dcnan fyned i. adran arall i agor cyfrinia newydd I Us nad yw, gobeithiaf y bydd i swyddogion^ auranan fud nior foneddigaidd ag aios gartret, a rhoadi y cyJieusdra hwn i swyddt igion yr aciranan He yr agorir y cyfrin- iaoetid newyddion. (iair'ar liyn a rvdd fociulonr»vyda i lawer ne'blaw—eich ufudd W;1S, DAVID Joirss. Bloconyii Glantawe."

PRINDEIi BEIBLAU YN NGHWM RH.ijiND.DA. lull. GOL.,—Credaf y cydsyniwch a .mi ac ereill yn nghylch yr angenrheidrwydd i roddi cyhoeddusrwydd i'r ffiiith waradwvddus a aiulygir yn mhenawd ein hysgrif, ga:a y gall hyny fod yn foddion i ddwyn cliwygiad oddi amgylch cyn Idr. Nid wyf yn gwybod am unrhyw gyhoeddiad wythnosol, misoi, neu chwarterol, nac unrhyw lyfrau ereill, nad I ellir eu cael gyda'r rhwyddineb mwyaf un- r-iyw amser yn Nyfiryn pobio"-aid-l v Raondda ond y mae yn ffaith wkioneddol fod yma orinder Beiblau. Fel pra.wf o'r gosod:ad hwn, gwn am un yn ddiweddar a fu ;yu chwino am i''eibl Cyrnraeg mewn tri lie publogaiad iawn, sef Pentre Ysferad, Treorci deiJias Fei Oj.au a holl iyfrwci-Ehwy y t/lie n;f unvraith, end V'kith gjwilyddus ydyw hyn, methodd a cdia- vr un Ow Gwm Rhondda, cvwJIvddia oherwydd dy bechod. Mae cyliawndcr o bob mat.^0 n^s a W llenyddol yn brJtho J 3'iyfrworthwyr yma, ond golVawch am i eiDl Cyrnraeg ar wert!i yma vn rhvwle y iyiiud noa—dim un i'w t af 3'ma ° di'Iynion vn enill en byw- lO'.aech yn gysurus wrth bregethu yr efcir/yl ond eto niaent hwythau, er eu holl fedrVu duwioldeb, yn rhy farwaidd i wneyd dim tuag at gyflenwi y lie a Gair Duw. Yn gajiam benderfynu pryd y mynont v awivl WDuwei hun wneuthur llawer wpa'a nob oregethau rxiamantus a bloeddmvr hwy Sf at ddarostwng annuwioldeb y Cwm. xMd rnyfedd iod anftyddiaetli vn vixdedu yma ODiegyd nid ydyw tarian y G.¿¡.ir YaIR. i'w Pit hlyd y ceir diwygiad yn bynj? Hyderax y cymer pobi flaenllaw y Dyuiyn y pet a at eu hystyriaeth gyda'r b"ys mwyaf. Yn y gobaith hwn y terV-i i ciwyi, &c.,

AT Y PARCtl. W. I. MORRIS, PONTYPRIDD. C-SYa'~vel v illte y brawdfardd Gw Jym Elian wedi anfon pi feimiadaeth ar -IT barddonol Eisteddfodol Cwm- anian i'r GWLADGARWK. felly hyderaf y lLj gwnewch chwithau fod mor garedig as anfon yi. eJddoch ar y tra-ethodau, am yr hyn v teunlwn yn ddiolchgar fel cystadleuw yr ab- senol. Yr eiddoch, OMICRON.

EISTEDDFOD PONTYBEREM. Ma. GOL.—Caniatewch i mi trwy i-yfrwn«- y Gv/LADGA^va i wneuthur un sylw mewS perthynas i Eisteddfod Pontyberern. Yr oerld cystadleuaeth y byr-draetliawd ar "Yr ar+eriad o Dyngu a Rhegu," yn gyfyn^edig i rai na fuont yn fuddugol o'r bla^T'ond raoddwyd y wobr i W. Walters, Maesdulaes yr hwn sydd wedi bod ynfaddugol o'r blaen* ac fe ^yr Waiters hyny, os na wyddai y pwyllgor, ac niu ydyw yn llawer o glod iddo i^ gipio gwoor yn annghynawn. Gresyn fod oion chwareu teg yn cael cyn lleied o awdur- dod yn yr eisteddfodau. —Yr eiddoch, AMICA.S.

PYVYLLGOR COR UNDEBOL ABERDAR A'R EISTEDDFOD. ThTrt. GOL. Gwelais bypbysiad vn y GWLAD- CARWR am Tachwedd y 12fed gan bwvllgor Eisteddfod Gerddorol Aberdar eu bod yn °o- lirio yr eisteddfod hyd nes y gwelo corau galluog Morganwg yn ddaddysgu darn cerdd- o.ol newydd Y mae genyf ofyniad neu ddau i w roddi i'r pwyllgor hwn. Pa un a'i elw personol ynte ymgais i wella y canu yn Iorganwg a r cylchoedd oedd yr am can mewn go wg Os mai y rhan gyntaf o'r gofyniad oedd yr amcan, nid oeddych yn deilwng o gernogaeth ac am y rhan olaf o'r gofyniad y eich programme yn dangos annshyson- <fi) °r Y mae yr ail ddam, sef ilieir bound is gone out," o'r Messiah, yn profi hyny. Y Nadolig diweddaf yr oedd yn gystadleuol yn y Temperance Hall, Aberdar, ac ne.yd yn Mountainash y diwrnod cyn hvny ac mewn ljawer man arall hoblaw llyny. Y mae eisieu diwygiad yn ein canu corawl, ac ie garwn weled em henwogian cerddorol yn craetnu eu barn ar y pwnc hwn. Da fyddai i bwyllgorau ein lieisteddfodau gymeiVd y pctii livvii dan 011 svlw xicfvd Y mao rhai persc.nau o bwydo-nr "Ri.tedd- fod. Gerddorol Aberdar wedi bod yn ein trin yn oersonol am na buasem fel cor yn dysgn y Dancnwa, am ei fod yn ddarn newydd. Ond yr wyf yn beiddio dweyd fort" Worthy ist.aejuamb-' a'r "AnionChorus" ynddarnau newydd 1 fwy na'r drydedd ran o bodair o'n cor 111, ac hefyd i'r cor y maent hwy yn. pertnvn iddo, er eu hod yu hen ddarnau. an daarllsnais yr hysbysiad, meddyiiais am yr hen chwedl hon, i cadnaw a'i' grawn— win. Atebiad i'ruchod a rydd fod:llonrwvdd 1 iawer heblaw En; miYDn.

Darganfyddiad erciiyll ar y mor. ^jj'yryd yr agerlong Sea Nymph i inewn 1 b'hJadd Lynn, ac nid oedd neb. ond morwon ar ei bwrcid. C.ifwvd pnmn o ddyn- Y ■a ea wcui ei osodyn cia-yn y drw;; i iddynt uOrnio. Y mae yn dobyg'fod rhyw sryfiafan ysgulev wedi cymeryd lie. Gan nad pa un a ddaw yr euog i'r ddalfa, amser a ddengys.

llanio.11 Digrifol. c; ydych .yn hyi-.ach na rm. meddai Sior y Pedwerydd v.i-t-h Coleman, <0 n:J, Syr, nis g:u,asv,-n gymeryd yr hyfdra o dd od i'r bvd o ilaen eich mawrhydi." -fejirydydd mewn eision avian a [d ci lytran, ac ysgrifonodd adref J .aV/'erJiewph 'Itwyf yn oiiill fy m ;h oddiwrth lenyddi;ieth." -Priod .dd Mr. Lorenso Dydd..1 ?,Iartha Wythnos. Gwn;ier]i bardd iieol v rhicrwia canlynol iddynt :— Gwnaothpwyd Dy.ld, collivyd Vfyidmoe, (ixx-l eraser j'^xdisa cwyno I>w Dyd.ii;yj bychain Jyn bo hir i wneyd yr Wythnos eto. v nad oes llvgaid gan. go,ri:ul, ey fhwn- (;1', chy£oeth, ond y mae'r tri yn gwneyd i ..tdjr.jou agor mi llvgaid yn lied eang Frcithiau.