Y Gwladgarwr

GILFAOH GOOH. Cxfabpod Llbnyddol-.—Nos Feicher, yx I7eg 0' mis hwti, cyaaliwyd c^i&sioA llwydd- jaacs lawn yn y l'e uchod, dan iywyddiaeth D. o Wtxt. Wedi ychydig o dviau j<aa y cadelrydd, desiiKuwyd ar waith y cyfarfod drwy gaau Tuu gyiiuiloidlaoh Adroddwyd yr an b-nod o Luc, gan E. William8; canu '■Shall we gsthar fctthe river,"gaa gor y plaat, din arweiniad J. T. s; adrodd''OjmtIl- iad i'r Yagol 8111/' gsn A. Hughes; Dmwd, "y gweo'th gwya," a n S Da vies aixodd 11Y Gof," gan J. J«r,kits; toa ar yr harmon- ium gnl D. Daait 1; dadl yr "Amaethwr a'r Miivr, Riii D. f.c E, Edmuads; ton. ar yr f harmoniom g^n W. Davies acroddlad gan S. Davits toa ar yr harmonium gan E. Davies adrodd HYSer," gan John Lewis deuawd gan S. a Noah Davies; adsocMiad gan Mary Beysoc caaUj D&w meddjliiu am y Nefoedd," gan 0. Humphreys Rdrodd "Ses- iwn yn Jsfghrmrt;>" gan L. Evans, (rhywbeth mwy chwaethug y tro n^sai, gyfaill,) j toa ar y? harmonium gan T. Davits adrodc'la-d gali 0. Humphreys toa ar yr harmonium gan D. Daniel; dadl g. t S, a Celia D^Vits toa Deliwch afasi," gan gor y plant, a J. T. Davks yn chv.aitu )r harmonium; adrodd "Nos Da y pler>t/c," gao E. Edmunds ;• canu Ieia o Nazareth sy'n myn'd heibio," gan S. Dm vies 1 anuscbiad ar ''Fartelsion yr fegol Sabothol," ga T. Beybon; adrcdd "Mi fynaf fad yn darn," gan E. Williams adrodd dwy beaod o'r Eh odd Mam, gan 5 platt; toa ar yr harmonium gan D. Dak lei (Alaw Myiddin) j adrodd pxiv>ar puaill i'r Boill/' gan Anne Hughis; tonaryx harmonium gan T. Davit a; adroddladgat L. Ev,H) S, (dernyts da y tro hwn), unawd, Shall « gather at the river," gan S. D. vks, a J. T, Davic-s yn chwareu yr har- monium dadl gan E. Edisaundea Noah D».vies; sanu "Y Oyahanaf adref," gan gor y plfiolit; adrcdl Y Tip," £ &n E. Williams adrodd <! Peaderfynolrwydd," gan S. Thongs canu "BoBLn," «au gox y pla:t; adrodd 1-Y Dj n," g&n J. JeDkiuJ; terfyawyd tfWY ganu too gynulleidfaol, iio ymadawodd pawb wedi cael eu boddlcci yn fawl. Aeth pawb drwy eu gwahano! dil&"aau ya ihagorol. Llwyddiant yagol Bi-yii Seioii i g&el cyfurfod tebyg eto c^a hlr, yw titr ddvmunlad E Ekyiu,

MAESTEG. Oyaal'Tsryd dyddorol fawn yn Saron, ncs F.:wrth Ciiwtfsor 9fed, 1'ir dyben o gyfl.vy.yiio aurhog yn gynwyaadig o oriawr a ohadwyn awr, gwortli £25, 1'r Porch. W. B. Morgans, gweiziSdoghyawdl agweithgar y lie. Y* oedd y cfi*rfod yn ddJfyr so adlov- iadol dw->yd;u-. DeeliTaawyd ds-w^ k&uu toa gyjciuilakiiaji, r.c elholwyd Mr. J. Evass (Gibbon) I gymsjyd y gadalr, yr hyn a wnaeth yn ewyliyagac b phwrpasol fal arfer. Dy- wedai na f aasai f) uo et ar mudia-d 0 gwbl pe bussai yn gjfa?fou i amhegti Mr. Morgan ar el ymad<&iri&d, oad gsm mai aiurheg er aiozbau undeb agosaoh L mwy pashaol ydyw cyd- rhyngddfLt fai Eglwys a gweiuidog, a'i fod ef yn teimio yn lath ei galea a IIf,wen ei ysbryd. Caaodd Mr. J. Powell (Eoa Oynwyd), ''Carwc'; yr halasrn tra byddo yn boetb," £ es gwecffsiddlo y 11a. Yna cawsom hanea xoaith, oi-d dydd-rrol o'< Eglwys, er ei pefydllad gan Mr. Bitws Evans, yagrirerydd yr Eglwys. Dywedal Mr. Evans ti fod ef wedi gweled llawof o dywydd yn nglya ar achos ya Sason, oad tcdmisi yn ddi* Ichgar fod p&ih<*u fel y u-amit yn bresanol. Dy- wedai iod y ffiith fod Mr. Mas^in, wedi derbyn 125 o aeLidin sewyddion i gftnundeb yr Eglwyg, in yatoi y tair btynedd a hauer diwed&f, yn dywcyd cad oedd el,%ipti Iddynt 1 ddigaiual. Ni f nasal efe ya m&ddeu .1 Mr. Morgan as; symud odd.1 yma i anisE.n c'ddi" eithr i PatagoaSa yn p byd hwn. An^ch- wyd y cyfatfod yn ddaniol hefyd gan Uri. E. j. nea, T. Davies, D. Thamaa. Wtldi hypy gatwjd ar lVlr. TiiQmsa Rwa, atlod henaf yr Eglwys—ac yn ei bedwar ugain a deg o flwyddi o oedran-l gyflwyno yn enw yr Eglwyp, a'r gynll11eldfa, yr sn?he>g i Mr. Morgan. Gwnaetb yr hen dad, Mr. Raes, ychydfg o sflwsdau pwrpasol i'r achlysur. Diolchodd Mr. Morgan mown ar-aath wresog am yr amlyglad hwn yr oedd y eyfePdion yn Saton yn wneuthas1 o'u parch taag ato. Dy- wedaifodyn ddaganddo mai yn mhltth dynion ietifdno yr Eglwys a'i gfnulJeidft yr oedd y mudiad wedi cychwyn—aelodar! y Donbsrth Bdblaidd, a Cnyfatfod Gweddi Ieae-.otyd. Ni.d peth dibwya i weinldog, ydoedd bod yn serch y desbarth iener.;gaf yn yr Eglwys. Ao yr oedd ya?;well gaaddo—o gael aarheg—ai bod yn otiawr na dim arali nr a sryddai am dano ar y pryd. Pe yn cael atian, ni fuss&i y thai hyny yn hir lwb ymgolli yn mhilth eu e^ffelyb, a phe buasai yr anrhpg yn gyn- wysedlg o lyfrau, buaaal hyny yn lied aw- grymu draehefn fod y weinidog&eih ya wan- ach nag y dylasfti fod, eithr fod yr orhwr aur yeplenydd, ar gadwyn herthynol iddi yn Ued awgrymu y teimladau da sydd yn euro yn men we s Eglwys a chynulieidfa Sastod tuag ato. Gobeithiai y cawsant lawar o gysur a bendith ya nghymdeifchaa eu gilydd yn yr amser a adaw. Hefyd ansrehwyd y cyfatfod yn farddonol a rhyddieithiol, gan Mri. Isaac Jonea, D. John, grocer; J. Jones, Ferry Bach, C wmi. von; Vm. Beynon, a chafwyd deuawd gan Mr. Powell a Miss Richards. Ac wedi dfolch i'r oasglyddion, ao i Mri. H. Thomaa a Preeaa, yagrifeaydd a thryaorydd y mudiad, tarfynwyd un o'r oyfarfodydd mwyaf dyddorol o'r natur hwn y buom yaddo erioed drwy pann ton gynuU- eidfaol. H. Thomas, Yog.

RHIGOS. CYFARFOD Llenyddol.—Ya Bethel, capdt y Wesleyaid, yn y lie hwn nos Fawjthj Chwefror 16ag, cawsom gyfarfod difyrus o adrodd a chanu. Ya: oedd y cynulliad yn lluoaog. a'r darnau a adroddld ac a genid yn chwatthus. Mae yr oes breeenol wedi rheddi 11am yn i faes odJysg gsrddorol, fel y medx plantoa y dyddifiU hyn ymgodymu yn gyfeieor a'r rhai a y sty rid yn gew n y blyaydd- au gfot; eto, argymellA uchelgaJslawer hogya i arddangos ei nuxi ar lwyfaa y cj-f^tfod llenyddoJ; ueu eisteddfod, hah fv.y o allu a chymhwysder ynddo i ganu ton nag sydd gan hen f/theuad yr Altering. Caogen ydyw cerddoriaiitli &g sydd yn gofyn ymdrech ac ymarferiad paihaus cyn ei meiEtcolij a dylai fod digon c s/iiwyr mewn osrddor i ailu dee,11 ei fod yn ddigon 0 ftdstr ar ei waith cyn esgyn grisiau'r fSJynlawr. Os bydd tâl &m fyned i mewn, dj'sgwylia'r cyh(Mdd gael rhywbeth fyddo yc debfg o ran lliw i': perifaith, ac nid cruglwyth o sorod anorpbflno). UN O'R DORF.

TREBOETH. Y DYDD Hwnw.—P^rfformlwyd y ddrama gyssgredlg hoa, o waith tiii prif fardd Gwilym Hiraethog. ncs Fercher, y lOfed o'r mis hwn. Nid yw yn anijerufheldiol i saboai rhyw lawer ar ua peth d?, 02 geDir gwdled ei weIth, felly ydyw Gyda'r ddrama hon. Yr oedd y parti ym&tya £ ddafcdros ben, yn ol fy nhyb i. Yr wyf yn credu y dylai pob Ymafdllduwr glywed y petfformiad. Y mae y parti yma wadi gweithfo yn galfd iawn mewn cjsylltiad a dysau hoa. Gall pawb sydd wedi clywed hoa jmflrostio eu boi yn Gymry, am fod yr Aberdariald hyn yn gwneyd ou gwaith mor dda. Llywyddwyd gan Mr. R Jerkins; a chanwyd amryw donau gan Md. R. Richards a W. Rees. Dydd Sul wythnos. i'r diweddsf, cysaliodd Yst;ol Sabbothol mawn cys/iltiad a'r Mynydc. Bach eu cyfarfoi adroddfadol, pryd yr aeth- pwyd trwy y cyfan yn rhagorol dda. Yn ddiweddar, bu y Parch. G. G. Robert*, cipel Sion, Abertawe, yn traddodi ei ddarlith ar "Ddyn-godkd," yn yr Ysgoldy Brytauaidd. Llywyddwyd y cyfuifod hwnw gan y Parch. J. Thomas, Gaersalem Newydd.

BRITON EERR2-. Nos Sadwrn yr 20fed o Chwefror, cawaom gyfarfod dyddorol iawn yn y Briton iTarry Arros, yn y lie uchod, er c; flwyno tystab h cyfaill ffydclon Mr. Dovid Jones, is arolygydd yn sgwaith alcan y Yeraon. Oymerwyd y gadair gan y cyfaill, Mr. Henry Humphreys, a'r is gadair gan Mr. Thomas L&wiSj hen wsithwyr yn y He uchod. Siafadwvd yn uchi] am gymeried Mr. Jonos M meistr a Chtietion, gan y eyfailliert ca&Unol:—Mr!. Thoross D.vies, Thoaaas I^wIp, Evau Jjs^-b, William Joses, William W«tkL?.s, Wiliiaia Davles, Dvid Wttkics, E. Howard, Thomas Gunter, a Caleb West. Yr oedd yr anrheg yn gynwysedlg 0 gadwyn aur, gwerth pedair putit, yn nghyd a phwrs yn cynwys s%m 0 wJth punt, wy th swllt, a chwechalnlog pa rai oedd. wedi ei gwneyd i fyny gaa has wsithwryr o'r gwaith uchod. Cvflwynwyd hi gan Mr. Thomas Davies. Oydnabyddodd Mr. Jones dderbyniad yr acrheg mevm ychydig eirian toddedlg a phwrpAsol. Ckfwyd cka ar yr schlf sur gan y cjfaiil 8teph«». John, ac ar. ercfaiad barddonol gan Mr. John Evans. Yr oedd y cyfarfod yn ddifyr, a'r c/aullud yn lluosig ia^n Dylid hysbj su fod Mr. Josts yn ym&da&l er cael gweli lie, ya Bi?;ulugham, gwlad y saia. I derfynu, oavsom gâ.n gan Mr, John Davies, "Bea wlad fy chadsu," a'r dot! yn uao yn y cydgas. AB GITTO.

CWMGARW. DARLiTH. —Traddodwyd darlith yn Ysgoldy y lla uchod nos Wetter y 1.9ag cyfiiol, gun y Parch. E. T. Davies, B. A., Bcttws, ar 1 Gaiapau ac Arferion yr Hea Gymry." Er mz.1 hOft oedd y fg taf a draddod-wyd gaaddo erioed, gallwn nodi i nJ gael liawer o ddlfyrwch a boddhad, a dymunwn iddo fawr lw^ddiaut. Y Gwhithiau GLO.- Y mao yn dda genym hysbysu fod y gweithiau hyn ya myned yn mlacn yn gvsorus ya y Cwm hwa. Y mae braidd ya double shiif drwy y He i gyd. Y mae hyn yn gynJlaa da iawn er mwyn i'r dynion hyny sJdd ar strike i pacd gwalth. Gobeithio y <kuir o hyd i ryw gynliun i dd'o 1 a'r meistr a'r gweithiwr at eu gilydd eto. UN OR Cwm.

GL S' NCO RR WG. GLOFA Y WELSH MAiN'Dpwedwyd wrthyf yn gadarahaol fod ewmd y W<dsh Main wedi gwario, yn y lie h wro, dios 25 000 o bunau trwy neiithur sitting, incline p-lanes, a^oidad y lofo, mcäerials,&c ond y mae yn dda genyf allu hysbysu, er mwyn cj sur i'r cwmal, yn ligwynob yr antariaeth uchod, eu bod wedi dechreu anfoa glo 1 ff widi, a thrwy hyny y maa lie i y chydig lowyr ar yr adeg gyfyng breaenol. Glofa Glyncorrwgl—Bu y lofa hon, pan yn cael ei thrafcau ga ddynion aawylKKUis, ya hynod wasl; a thaflodd ychydig check ar yr anturiaeth mewn adeiladu yn y lie hwn, drwy 1'r at fyned ar led el boi bron ar ben, ac yn y cyfnod hwnw y daeth ein presenol drtfaydd Mr. Piummer i'r lie; helaethodd y lofa ar gyullun rhagorol, derbyniwyd ugeiniau i'r lofa, ac adeiladwyd ugeiniau 0 dal. Oddiar y pryd hyny, y mae pob p, th wedi ei gario yn mlaen rhwng meietr a gweithiwr yn hyaod foidhaol. Sfou ein prisoedd yw y Rhoadda, ac yr ydym yn gweithio ar bob cyfnewidiad, hyd nes y delo y cyfryw i desrfyniad a pha un at gostyngiad neu' godiad fydd, yr ydym ya ei dderbya, ac yn ei gael, yn ddlrwgnach. Felly, mae y rheol hon yn celilduol dda, er lies y lie bychaa hwn. Mae y manager yn Gymio gwladgarol a llwyddiacus, ac yn ddyn asrchog, hynod br/yllog a gofa'us, a phazod lawa i eetfB cymoith merm amgylchiad&u neillduol ac wighenus. Y mae wedi ei ddwyn i fyay yn, ac oddeatu y glofeydd, er pan yn wyth mlwydd oed. Y maa wedi astudlo a chwiiio stratas cin eyxa^-dogaethau yn lied faivwi, s.c ya cael ei gydnabod ya el'uog felly cylch eaag. Cafotid hefyd ei bthol yn a,ebd o'r South Wales instituta of Mining Eagineers. Ssihdorf "Bres Txwy eia TSEFAYDD y cawsam hwn, yn rhydd ac yn rhad, gaa y cwmni, yn ngh-id a blwyddya 0 gyflog i al. weiaydd 5 Btafidl i ymarferyd, ya cael ei goleuo I:i glanhau ar cl.rr.ul y cwmni. Y maent yn dyfod yn mlaea yn rbaeorol, no yn adfywiad mawr i'r lie. PRESWYLYDD.

PONTARUAWE. Chwefioi* y 18el, cynallwyd eyegherdd pobiogaidd yn Adulan), capel y Bedyddvyyr. ac yr oedd yn un da iawn. Yr oedd yr enwog EJ8 Morlais yno, a chanodd amryw gaaeuoa yn ardderchog ac y mae genym ntaau yn y lie uchod amryw gantorioaa chan- tortsau gwych iawa a pwaatth thai o hon- ynt eu rhaa i fodJlonrwydd cyffredinol y tro hwn. Canodd Eos ac Alaw Meudwy yn thagorol lawa, ac y maent bob amser yn cael eu gwrandaw gyd a y p?eser mwyaf. Llwydd- iar.t iddynt. Gwn^eth Cor y Djffryn a'r Pontardawa Glee Party, pa rai sydd dan arweiniad y cerddor ieuanc gobeithlol Alaw Meudwy, eu rhan yia ganmolaiwy iawn. Gwaaaaaethwyd yn fadius ar y berdoneg gari Mr. H. LI. Edmund. Yr oedd yr elw yn myned at leihau dy led y capel uchod, p, rhodd- odd y cor a'r patti eu g-ivasanakth ya rhAd llwyddiatt iddynt yw dymualad Ieuakfab.

DOLGELLAU. Y Saesaea hono a gyhuddid o guddio gened- igaoth ei phleatya a'i adacl yn y gouds, yn ddirgelaidd, er i'r bychan allu byw am 30-dn avr weii i'r meddyg dd'od o hyd iddo, a dra ddodwyd i s ;fyll ei phrawf yn y brawdlys a Mat. Gwneir ymdrech egalol y dyddiau hyn > adfywio Temlyddiaeth DdaJ naill fl. trwy 'r defod-fyfr, nadleuafeth, cyfarfodydd Uenyddol a chystadleuol, caau a gweddio, ac yn olaf drwy bregethu Temlyddiaeth o'r pwlpud, 03 oes modd.- Dirwestwr Sobr.

Y OYHUDDIAD 0 LADRAD YN ER- BYN BARMAID XN OANTON. Yr oedd y II5 s wedi. ei orlanw yn yutod y prawf hwn. Cyhuddld Emilia Jewell, bar- maid, gan ei meistr, Samuel Marks, O&ntoa Hotel, Caerdfdd, G Jadrtta swlit, Ym- ddargje ei fxi wedi g->sod :t.ôi Slit ddau awitt, et'a rhoddi i heddgeidwad i ymcfya whiskey. Ryw fod d cafwyd o hyd i un o'r sylittiu hyny yn meddiaxst MIlls Jewell. Holwyd M»rki, yr erlynydd, gaa Mr. Wil- liams, dadleuydd y ferob, yn llym a maüwl, trwy yr hyn y oafwyd allau ei f{¡d wedi crr- huddo pump o'r barmaids o ladrad yn fiaen- orol i hyn, n'i fod yn briod a'i wralg brc- seaol tra ar yr an pryd fod ei wralg gryutaf, yr hon a briododd yn ol defod yr Iadde*/ors, yn awr yn fyw. Traddodwyd Iuaeth dJ!,t}- llyd gan ddaaieuydd y ferch, yr hoa a bar odd i'r dorf yn y llys i arwyddo eu cymeradwy- aeth trwy guro dwylaw. Rhyddhawyd y fesreh. a

BRAWDLySOEDD OHW ARTEROL MORGANWG. Oyaalswyd y brawdlysoeSd yn Nghaerdydd ddyddiau Iaa a Gweuer diweddaf. Piofwyd amryw achosioa o fâo. ladradau, ao ereill am ymosod a chlwyfo a chylllll. Rhyddhawyd George Thomas, 30, saer ooed, yr hwn a gyhuddid o radeg yzmith gyda gwrato David John, o'r Centre Arms, Llan- twit, Fardre, ao o ladrata X32 mewn ariaa a nwyddau erelll. Wedi i'r xhetthwyr ddych- welyd y ddedfryd o f< dieut^ "—derbyadwyd hyn gyda gwaedd 0 gymeridwyaeth gan y gwyddfodollon, pan ddywedold y cadeirydd nad oedd hwn yn achos ar ba un y dylid gwneyd uarhyw arddaagoslad o deimlad. Oymerodd y rheithwyr y goleu, yr hyn oadd yn beiffaith ago red iddynt, ua wyddai y carchaior fod y p :thau yno oad o barthynas i'r d"n ei hun, ni ddylai fed yr arddaagoslad lleiaf o deimlad ag ef oidiwrth ua gynullaldfa yn y byd. Safai yno yn y cyflwr hwn, si fod wadi mantdsio ar gyfeIH,arwch dya arall, i'w yspeilio 0'1 wraijjr, ac yn ymarferol, er nad yn ngholwg y;' gyfraitb, o'i eiddo. Yaa, dywed- odd yr yuad with j cascharor, y gallesai fyned 08 Dad oedd jchyw gyhud iiiid urall yn ei erbya.

Talodd Ty wysog a Thywysoges Cymtu ymweiiad a'r Ymerodres Eugene, yn Chisle- hurst, dydd Iau diweddaf. Deallwn oddiwrth y aewyddioa 0 Bsrlia fod yr Ymerawdwr William yn dyoddef oddiwrth aawyd, ond yr oedd yn alluog i ym- wneyd ag achosion cyhoeddus. Y mae ihai fcohebwyr o Berlin yn son am aeullduad Tywysog Bismarck, a soniant am apwyntiad Hohttniohe i swydd uchel er et gyaorthwyo, yr hyn feddyllr a ddylaawada a? Bismarck i aros yn ei swydd. Y mae y Pab wedi abfon allan gylch lythyr yn coademnio deddfau eglwysig Rwssia, ac yn bygwth diarddeliad ar y offairlald hyny a ddtrbyniaat fywiollaethau dan y llywodraeth. Yn ol aewyddioa pallebrol o Cuba, bu brwydr eabyd rhwag byddlaoedd y llywodr- aeth a'r t-jrfy sgwyr. Oafold y blaenaf golled- fon trymion. Myaegix gan lythyr a dderbyniwyd 0 Gaer- oyabmyn nad yw y newyn wedi llialaTu dsai vn Asia Laiei. Y mae Tryeoxfa gynoithwyol PxydalnFawr ac America wedi easglu JE9,000, aa y maa y tunjsgrifiadau Tyrcaidd wedi cyrhaedd. y wrm 0 f 50,000. ¥ mm barer y swm yna wedi el gyfrauu gin y Saltan a'i deulu, tra y mae y rhaa fwyaf o'r gweddili yn gyaw/sedig o dauysgrlfiadau- gaa swydd ogion trwy yr holl ymerodraeth, y xhjd ydyat i gwl tu cadw yn ol o'u cyflogau. Cymero.id ffrwydriad dych?y»llyd la yn Wheal Ufdtf Safety Fusi Works, St. Day, ger Redruth, dydd Sadwrn diweddaf, pan y lladdwyd pump 0 fô:cch.;jd a daeawiad, ac r.aalwyd acsryw ereil). Dygir aewyddioa o Htvaana fol y frfch wen yn pasa i ddifrodi y boblog&eth drija yr holl ynyp. Y mae y Fseahlnes wedi anfoa gwlar/len y Bx.aln Coffee i'w haridargoa yn amgueddfa Edinburgh. Daafonodd Iarll Pasfro JE250 i'r Gym* deitbas Fr^.ablnol er atal Crauloadeb tuag at Anifeiliald. Es'ampl deilwng o ddilyniad ein mawrion cyfotthog. Hyabyea, wa o newyddiaduron y brlf-ddiaas fod Mr. Gladetoae yn awr yn bryaur yn yra- waeyd a chyfiaithu <!Bywyd Orist," gan Dr. Strauss Dyna waith, gobeithiwn, a dry yn fwy o elw i'r byd cymdalt.baaol a chrefyddol aa dal peD. ihtswm a Baa Israal ar loriau St. Stephen. Bwrjedir codl cof-golofa I John Knox y diwygiwr Ysgotaidd enwog, ya Haddington, oad ffurf y golofn, neu yr adeilad coiMwr- iaethol hwa, fyud Yegol 0 radd uchel, Cjsyllt- iedig » phTlf ysgolion S".ot!a1" d. Nos Weaer a boreu Stdwrn diweddaf, dis- gyaodd haeneu 0 elra yn gyffredinol dros Ddeheudir Oymru, a syrthlodd yr srdymher- edd yn dra isel. Y mae yr ysgrif er cyfre^tbloai p-dodas a chwaer gwsaig dreae;/dlg wedi ^i hargrafl'a, uc wrtbl enwBu Svr Thomas Chambers, idr. Morley, Mr. Burt, a Mr. Macdonald.

ETHOLIAD STROUD. Pan y maa y Western Mail ya eronlslo haaes etholiadau, os dygwydd i'r yru gel sydd Ceidwadol gr*?io'r dydd, ce!r g"- el- d y gefr- tau, eanlynol mews llythyreaau breiaion— "Dychweliad yr ymgeisydd Ceidwadol "— Mwyaf-if mawr," &1., &L).; ond wrth gofaodi hanea etholfad Stroud dydd Gweaer diweddaf, pan fuddugol'aeth01 d yr y-ngaif- ^dd Rhyddfrydfg, fel y caalyn y celf ef yn y Mctil Cymerodd ethc l'iad Stri-liifl ie ddoe, a phasiodd yiafdth yn dawel. Hysbvswyd y oanlyaiad am ddeg o'r &!osh fel y caalyn :— Marling (R) 2783 Bury (0) 2577 ,,? a f t f Mwyaf rif 206" Ni ddyvedir mwyafdf dros bwy ond gadewir i'r darUonydd dynu ei gasgliad et hua oddiwrth y ffigyrau. Y mae yn d<Uson .Y hawdd gweled pan y gosfyddiie l' t' Mail i fwyta baw. Clywsom lawer o soa gaaddo am C: Coaseivat'vo reaction." Beth 08 bydd rhaid iddo groniolo eto oyn bo h!r am Libeml reaction ?

DR. KBNBALY VN CVMERYD EI SEUD YN NHY Y OkFFREDIN. Dydd Ioa di^sddef, ya Nhv y CyfF/edda, cerddodd Dr. Keaealy yn mlaea at fwrdi y Ty, er cyweryd y llw, ei e-IL, ddau yr. ol defod y Ty er j s mwy na dau can s-dynadd. Fol oedd y prlf ysgrifeaydd ar < stm iddo y Testament, cyfryjxgodd y llefarydd, gaa ad- g; fio yr aelod anihydeddus, 101 srfev y Ty yn gofyn i aelod newydd i gael jti ddwyn gar broa gan ddau aelod arall. Siaradodd y Dr. ychydig elriau er ategu ei bwl gael el dyngu, pac atftliwyd ef gaa y llefarydd, yr hwa a ddyfynodd o beuderfvniad a basiwj'd gan y Ty ar Ohwcf. 23, 1688, yn cadamhau yr hyn a draethid ar y liyfr fel ya hen ddefod berthynol i'r Ty, sef fod aelodau aewyddioa, pan yn dyfod i'r Ty gytfc-if, i gael eu harwaia ger broa gau ryw ddau aelod. Ychwaaegodd y llafarydd, wedi yawhwiliad manwl, gaol et wneyd i grordclau y Ty, nad oedd ymsdawiad oddiwrth y rheol hoao wedi ai gauiatau. Yr oedd y Ty, beth bynal" i dlweyd pa un a a oeddynt i wneyd ymaith a'r peaderfyniad hwnw. Ceia?oid Dr. Kenealy siarad eto, ond ar gals y Uefarydd, aeth yn ei ol. D/wtdodd Mr. Disraeli, aas galksai fod aa^heuavth 0 berthynas i huaaniaeth yr aelod anrhyaeddus, and meddylial ef fod amgylch- iadau yn yr achos presoaol, yr hyn a'l gwnat yn ddymanol i baidio cadw at y rheol hono, a chyaygiai ef fod y pendorfpniad 1 gael et drof. o'r neilldu. Awgrymodd Mr. Whalley, y byddat lawer yn wall pa bursal y pdf welnidog wedi hys- bysu berth, oeddynt yr amgylchiadau at ba rat y cyfelrlaf. Gofidiai Mr. Bright, ddasfod iddyct dybla yn ddymanol, tra yx oedd yn selod anrhyd- eddus wrth y bwrdd, i ofya iddo pa un a oedd. yr aahawsler yn cyfodi oddiwjth ei ystyfutg- rwydd gwybyddus ef, ya gwrthod cael ei arwain ger bron yn y ffordd arferoi, neu pa un a ydoedd wedi tod yn asalluog i gaddsm aelod aarhydeddus i'w ddwyn yn mlaen, gan os mal yr olaf oedd yr achos, os byddai yr aelod aarhydeddus droa Petecboroagh yn UD7 nid cedd gaaddo ef, Mr. Bright, un gwrth- wynebiad i wneyd yr ail aelod ag oadd yn asgearheidiol i sicrhau cydymffaifiad a defod y Ty. Mr. G. Bentinck a dyblai y dylasai y Ty gael amser i ystyriod y oycygiad, yr hwn- oadd heb fl^eaosydd am 200 miyaedd, ac yr oedd ef yn cynyg fod y mater i gael ei ohlrio. Gobeithial Mr. Disraeli na byddai i'r cynyg am ohiriad gael ei wasgn, ao egluroid mal yr amgylchiadau mewn cysylltlad a'r aelod prcsaao), ar hyn n'i harwelniodd ef i ofyn i'r Ty droi o'r nidlldu banderfyeia 11688 y-loedd, ei fod yn deal), fod yr aeloi anrhydeddua dros Stok-a yn metbu cael dau «elod aarhydaddtus i'w ddwyn ger broa. Mr. Dadsoa hefyd a auogal f Ty o dan yr amgylchiadau, i drol o'r ndildu y peaderfyn- lad, yr hyc, wedi ei ddwyn i bbMlata,. a \»aasd, ac YUEi, dMth y Dr. eto at 7 b^rdd t gymeryd y llw, m wadi ysgwyd lla-4F a'r llaf- atydd ya ol y ddefod, gad&wodd y Ty.

JOHN MITCHELL. D|na onw y pafs-.a a etholwyi yn ddf- wrthwynlad droa Tlppe*aty. AHtudlwyd John MitcheH o'r wlad hou flyayddau lawer yn ol am dey.? r.fradwc5aoth, trwy gyhoeddl ysgrifau taullyd yn anog y Gwydd&lod I gcdi yn erbyn y llywodraeth. Cafodd wedi hyny decyn gollyngdod, as aeth i'r America. Cynygiodd Mr., D:s;aoli, gan aad oedd wedt treuiio allan dymhor et aUtadiaeih, nad oedd yn addas i fod yn aelod seaeddoi ac Widt I amryw aelodau B^arad ar y pwnc, paslwyA tiwy ivry&Mt o 167 nad oedd John Mitchell i foi yn aelod o'r Ty, a gorchymyawyd tynn allan writ newydd as ethol aelod arall droit Tipperary.

TRIOEDD GWRAIG. Yatyrlwn y eylwadau eanlynol yn rha! o a<)hebgOidoa gwralg ddH., ac 09 gwehveh yn. ddynt deilyKgdud, eawa iddyd a-i-I ym- ddaagos ar dud«knau y Gwladgarwe.— Bod yn gvwilyddgsr, bod yu ddist«wgar, a bod yn ufoddgar. El gwyneb yn ddawi:r.s, ei hraiduygiadau yn i'edxus, a'i lluu yn weadus. Meddwi dlaaiiad, buchedd ddiafrad, a chyfiawa fwrlad. Ar Dduw yn gweddio, yn sywiau ei dwylo, a'i gorchwyl yn gryno. Ei phryd. yn hoffalid, ei cho: ff yu Hualaidd, a'i chaloii yn buraidd. Y aaill law yn casglu, y Hall ys ihnau, &'i ph"n yn p;yderu. t3 Yn dda el chydwybod, yn rhallawn el thafod, yn Rywir i'w phrlod. Y n adi'alch el chalon, yn Ian el Iwferion, yn djugarog i dylodion. Ya caru Duw ya hyfryd, ya ofal Duw htffd, yn gwasaaaethu Daw'n ddiwyd. Er hyny, rhywwraîg a gar gael xayaed ag y myno, credu a ddyvTedo, a chael a gelslo. Uthr Wyon.

PRYNU AO ADEILADU TY. PRYNU Ty.—Wrth bryau ty, hen neu newy. dd, nac ymddiriedwch mown, ymddan- goafad, na dibynu QT etch b*i*a slob hün. Pan y bydctwoh wadi dewis f-J tebygol 0 fod yn gyfaddas i'ch tealu ac heb fod yn ormod i'oh pivrs, cyfl.>gwch surveyor i archwiliop-.jb than o horw. Bydd iddo ei ed? j eh y syiff.eau, sefyllfa y flf.saydd a'r cwt=.srydd, a ohymerlad y defnyddiau a flfuifi^at y gwelydd, Bydd iddo ef fod yn allaog i gael allan os defnydd- iwydd priddfeici meddalior*, trwy g¡¡¡,el allan olion lieithder ya ngwMkd y grrolydd. Wvth archwiHo y Hawl' bydd. iddo ef gael «Uaa a ddcfnyddiwyd coed pHodcl Vt ta rhat rhad a diwest-th fel y? American fir. Tewy eieh oyfreithiwr rhatd i chwf, edryeh i natur y gweltbredoodd a hyd y Je<. Oa KeJUr eaeL afddo freehold, bydd yn well o lawer; 03 no. clinch ei gael, byddweh VB faa-Tl i ysfcytbd a ydrw swui y (jrmnd-rent y fath ag a gyfrelthlona eich gwalth yn ei bryna; a mynvvch wybod awm a natar yr holl dreth- oedd a ddiagyao foTUO. GwaoWch yn ddoeth wl'th sfsfhau ychydig mwy o di? aag y saif y if amo, ar yr hwn y geltach adeiiadu yohwaaeglad oa bydd í'eh taalu gyryddu, neti elch maaaach ofyn ychwaneg o le. Goohel- weh bd yn rhy fvysiog i bryau p^thau yn y ty,— magys Winds ffaafcetri, carpedi, adourefn ce/la, &<s.; efullai yeatd y. byddai pethau newyddion yn rhe.tach yn y pen draw. Gwn6woh ymdreeh 1 dala hon asriaa y pryn- lati. Bydd Ifortgagt as* eich if beryglu eioh Sifon fel maanaohwr, ao effeithio ar elch. cyaur.—OV Lh/fr i Ba/wb «Y Bol-Psth,