Seren Cymru

--0- CORWEN. JStholiad Aelodau y Bwrdd Ysgol. Cymmerodd yr etholiad hwu ]e yr wythno.3 ddiweddaf. Brwydr oedd rhwng Ymneslldu- 0 y aeth ac Eglwysyddiaetb. Dychwelwyd tri o'r blaenaf a dau o'r olaf. Dewis ldyn y Bedydd- wyr oedd y Parch W. G. Owen (Llifoo), a chafodd ei ddychwelyd yn anrhydeddus. Y pedwarereilla etholwyd oeddynt Dr Walter (E), yr Anrhyd. C. H. W yun (E), Mr 0 Lloyd (M.C), a Mr W. F. Jones (A). JDarliih. Nos Wener, traddodwyd darlith yn ngha;el 0 y Bedyddwyr gan y gweinidog, Parch l, C. ?I- Williams. rfestiin, Y Beibl Cymraeg.' Llyw- yddwyd gan R. D. Robert, Ysw.) Y.H., C.C., yr hwn a roddond ben ad u at amcan y cyfarfod. Cymmerwyd rhan yn y diolchiadau gan W. F. Jones, YarT., Y.H., a Llifon. Yr oedd y capel yn llawn ar yr aehlysur, Cyfarfod Diricestol. Cyonelir cyfarfodydd ar gylch yn yr holl 11 gapeiau. Yn y diweddaf traddodwyd anerch- iad gan y Parch L. Davies (A), GOHEBYDD.

-0-- BETHLEHEM, PWLL. Nid yn ami y gwelir hanes yr eglwys ucbod ar durlalenau y SEREN nid am nad oes yma hwer a all ysgrifenu gwel! nag a 4 dwr y llineliau hyn; ond credwyf yn hytrach mai d flyg yen- rodd'ad i waith yw y cwbJ. Dywedwn ychydlg am y Pwll fel He. Y mae yn un o'r llefydd nawyaf prvdEerth a roddodd natar fodolaeth iddo erioed. 'Does dim ryfedd i'r anfarwol Robe, tb- o Lwynbendy, ddweyd yn nghymanfa a gynaliwyd yma yn 1888 am ei alw yn baradwys. s Coffa da am ei enw.' Saiiry ile ucfco l rhwng Pembre a Llanelli, ar- fresfc ddy- tuunol 0 hyfryd. O'i flaen mae y no or mawr llydaujic yn ami y gwelir llongau arno yn fycbain ae yn fawrion yn cludo eu nwyddau o bell ac agos. A geliir dweyd befyd am y lie hwn mai nid y Ueiaf wyt yn rahlith llawer. Y mae yn gyrchfan i bregethwyr, yn gartref i feirdd, ac yn drigfa i lawer cerddor. AGWEDD BRESENOL YR Eor.wys.- Yma y llafuria y Parch W. Walters (Talmai), yn hynod o lafurus a llwyddianus. Tair blynedd i'r mis hwn y daeth Mr Waiters i'r lie, a dechreuodd ar ei weinidogaeth o ddifrif; ac y mae yn dda genyf hysbysu ei fod yn parhau yn ei nerth a'i ddylanwad. Y mae ugeiniau wedi ei bedyddio yn!a ep y 0 pryd hwnw hyd yn awr. Medi 24-aiD,dwy chwaer; Hydref 22iio, chwech; Tachwedd HJofY, dwy chwaer. Y mae etto swn torfyn dod. Llwydd- iant fyth i Frenin Seion. New Road, PwlJ. WILLIAM LEWIS.

--0- DARLITHIAU Y PARCH. D. OLIVER EDWARDS. Traddododd Mr Edwards ei ddariith ddoniol ac adeiladol ar Rowland Hill a'i Firaetbetion nos Lun, Tachwedd 20fed, yn Noddfa, Trimsaran, i lonaid capel 0 tobl. Cadeiriwyd mewn modd de- heuig gan Mr Walters, Carway. Nos lau dilynol, traddododd Mr Edwards ddar- lith Seisnig yn Zion's Hill, ger Hwlffordd Capel yr Annibynwyr ydyw yr nchod yn ymyl csrtref y darlitbiwr, yr hyn a ddengys fod Mr Edwards yn barchus gartref yn ogystal ag o Idigartref. Yr oedd yna gynnulleidfa fawr iawn. Testun y ddar- lith yma oedd. Briwsion oddiar Fwrdd Doeth- ineb/ Yr oedd y darlitbiwr ar ei uohelfanau. Hysbys yw fod Mr Oliver Edwards yn un o'r dar- litlnvyr mwyaf poblogaid a fedd y Dywysogaeth, a digon tebyg ei fod wedi darlithio mewn mwy o fatiau yn ol ei oedran na nemawr i neb. Mae yn dda genym glywed fod yn mryd ei ed- mygwyr ei anrhydeddu a thysteb fel arwydd o'u parch iddo am ei ysgrifau gwerthfawr ac amserol ar brif bynciau'r oes, Creawn gydag Ewyllys- iwr Da' fod Cymru yn fwy dyledus iddo nag un ysgrifenwr arall. Hyderwn y caiff dysteb teilwng o hono ac o'r enwad. EDMYGYDD. O,Y.-Dylasvm fod wedi nodi mai Mr Davies, North Court, oedd y cadeirydd yn Zion's Hill, a gwnaeth ei waith yn ardderchog.

--0-- Errs's ^OCOA.—GKATERUI AND COMSOBXING By a thorough knowledge of tbo natural laws which govern the operations of digestion aLd nutrition, and by a careful application of the line properties of well-selected COCOA Mr. Epps has provided for cur breakfast and supper a' delicately flavoured beverage which may save us many heavy doctors' bills. It is by the judicious use of such articles of diet that a constitution may be gradually built up until strong enough to resist every tendency to dis- ease. We may escape many a fatal shaft by keeping our- selves well fortified with pure blood and a properly nour- ished frame,Civil Service Gasette.—Made simply with boiling water or milk,-Sold only in packets, by Grocers, labelled—" JAMES iirrs & Co., lJcd". Homoeopathic Chemists, London.—Also Makers of Epps's Cecoairie or Cocoa Nib-Extract; A thin beverage of full favour, now with many bjudicially taking the place of tea.

SYMUDIAD Y DARLLEN GARTREF. Gwyr y rhan fwyaf o'r darllenwyr fod yna symudiad. yn mysg y Saesou a eIwir -The Home Reading Movement,' neu yn fwy priodol 'The Nationol Home Reading Union.' Mae y Cymry llygad-agored sydd yn ein harwain fel cenedl yn y dyddiau hyn wedi gweled ei werth, ae wadi penderfynu ei fabwysiadu yn Nghymru Wele hanes byr o'i sylfaeniad a'i amcan. Symudiad ydyw yn wreiddio! wedi tarddu o'r ysgol Sul, ac fel llawer o bethau mawr ereill wedi dyfod drosodd o r America. Teimlwyd fod eisieu rywbeth i roddi iawn-gyfeiriad i ddarllenyddiaeth yr leuenctya, Sefydlwyd i'r perwyl hYDY Y I Chau- tauqua Literary bnd Scientific Circle' (Os am weled hanes sefydliad a dadblygiad bon gwel y |Traethodyda am Tachwedd). Mae symudiad y darllen gartref wedi ei osod ar bron yr un sylfaeni a lion, gydag ychydig wahaniaeth mewn pwyntiau o drefn a'r dewisiad o fater i'w ddarllen a'i fyfyrio. Deohreuwyd ef yn Blackpool Gorphenaf 16eg 1889, pryd y traddodwvd anercbiad gan Pro* eswr James Stuart, A.S., un o weithwyr ydaion yr University jBxtocsion SilovecDent. Yn ei araeth dyv^edai mai achos y symudiad ydoedd Deudf" Addysg 1870. 0 dan hono fod y plant yn cael eu dysgu hyd nes yr oeddydt tua 12, 13, neu 14 oed, ac yna eu bod yn cael eu gollwng i'r byd wedi goi-Dhon eii haddysg, Nid oadd manteision pellach iddynt, yr hyn oedd yn hollol wahanol i lanteision bechgyn a genethod yr Almaen. Yr oedd gan yr olaf eu hysgolion nos, lie yr oeddynt yn gallu cario yn mlaen ac ymddadblygu ar ol gadael ysgoJ. Llanw i fyny y diffyg hwn ydoedd amcan sefyaliad y darLen gartref. Ymgais ydyw i adwyn addysg y Prit ysgol i'r bobl. Ar ddiwedd gwaith yr ail flwyddyn rhifai yr aelodau 5,500-300 o ba rai a ddeuai o Gymru. Mae ganddynt gyuoeddiad yn mha un yr ymddengys nodi a dau ar y liyfrau a fyfyiir, yn nghyd a ehy,arwyadiadau buddiol ar y modd i astudio a darllen i bwrpas. i Mae y Prif-athraw Roberts. Aberystwyth wedi cymmeryd rhan flaenllaw yn y mudiad, a'r Proffeswr Lloyd, Bangor. Mae gan y Oymry bellach symudiad yu eu mysg eu hunain a phot, eyheusterau i rhai sydd am ddyfod yn mlaen 1 adfio t. Terfynaf gyda'r canlynol o Gymru y mis hwn :— CYFARFODYDD DARLLEN 1894. r Ymddengys nodiadau ar ygwerslyfrau yn rhifynau Cymru, i ddechreu yn y rhifyn nesai. Ysgrifenydd y cyfarfodydd yw'r Athraw J. E. Lloyd, M.A., Coleg y Gogledd. Dyma lyfrau'r flwyddyn ac awouron y nodiadau,- uwerslytrau. Awdwjr. Athrawon. Onau ereill Ceiriog Elfed Gardd Eifion K ab G Ddu J Morris Jones, M.A Pennillion ielyn Casgl. W Jenkyn 0 M Edwards M.A xliomas, M A Chnstmasia Brutus Ed Edwards, M. A 0 r Bala i Geneva 0 M Edwards Parch J Puleston Cymru Eu tud. 157-330 Ed Anwyl,' MA n.- warn ragor o wybodaetii am yr un Seisnig, ymofyner a'r Ysgrifenydd, Surrey House, Victoria ijmbarikment, London, Diameu y bydd y ProUeswr Lloyd, Cofrestrydd Coleg y Gogledd ya barod i roddi pob manylion am yr un Gymraeg. N AUBREY.

TYSTEB Y PARCH. D. OLIVER EDWARDS. Dywedir mai y peth cyntaf wna lanci ar ol fill ° idea newydd yw ei mynegu i'w gyfaill, a hwnw ei mynegu i'w gyfaill yntau. Yna gal want yn nghyd twyljgor i ddewis swydaogion. a bydd ef wrth gwrs yn gadeirydd, ei gyfaill yn ysgrifenydd, 0. chytaill ei gyfaill yn drysorydd, ac yna launchor scheme. Gwelir wrth hyn mai gwr am waith yw'r lanci, a deuparth gwaith yw ei ddechreu. Daeth yr idea am dyfeteb i'r gwr da uchod i feddwl a caalon Ewyllygiwr Da,' a rhoddodd gyhoedousrwyad i'r peth drwy SEREN OYMRU. Yr wyf finau yn awr fel ewyllysiwr da arall am gadw y peth i. tyn d, yn cynnyg, yn eilio, ac yn pasio yn unfrydol (chwedl Mynyddoe) fod y brodyr canljnol i weithredu fel swyddogion y mudiad, sef Dr Gomer Lewis, Abertawe a'r Parch B. Thomas, Trelettert yn ysgrifenyddion, a'r brawd da Mr James Rowlands, Masnachwr, Hwlffordd yn drysorydd. Os cymmer y brodyr hyn at y peth, a gweithio o ddifrif drosto, nid oes ynof yr amheuaeth lleiaf na bydd y mudiad yn llwyddiant perffaith. Mae y brawd yn haeddu gwneuthur o honom hyn iddo. Gobeithio y bydd i'w lu mawr o edmygwyr ddal ar yr adeg hon i (idangos parch ir hwn y mae parch yn ddyledus trwy fwrw eu rhoddion i'r drysorfa. Hai ati frodyr. Curer yr haiarn tra byddo'n boeth.' „, Yn gywir, fel alfer, Llongloffan. IFAN DAFIS.

— — jhS ffi. s SZL1 w„,ra farchuad helaeti^af ya yr holl fyd. d(io y