Seren Cymru

ETHOLIAD SWYDD DRKFALDWYNT Cymmerodd yr etholiad le dydd Mawrth. diweddat. Canlyniad y bleidlais oedd fel y canlvn:— Mr. Hanbury Tracey (R.) ..1,447 Algi. Castlereagh (T.). 1,118 Mwyrif 329

ESGORODD,- Mai 3ydd, priod Mr Henry Lewis, assorter, Brynaraau, ar fab, a gelwir ei enw yn Stanley. Ebrill 22aiu, priod Mr Benjamin Williams, bailer, Brynaman, & fab, a gelwir ei enw yn Thomas. PRIODWYD,—, i -»d'm 11'( Mai 8fed, drwy drwydded. yn Blaenywaun, gan y Parch. Scth Jones, Mr Thomas Davies, mab liynaf Cnpt. E. Davies, High-street, a Miss Mary Ann Stephens, metch hynaf Capt. J. Stephens, David-etreet, Llandudoch. Deohreua y ddau iyn eu bywyd priodtsol yn nghanot dymuniadau ,Ida cylch helaetn o gjfeillion cywir. Mai lOfed (drwy drwydded), yn nghapel Seiefcigy Badyddwyr. Aberystwyth, gau y Parch. T. E. Williams, y gweiiiidog, Mr William Thomas Samuel, Cuerfyrddin, a Miss Elizabeth Jane Juorgan, A,bert Houae, North Parade, Aberys- I twyth. Yn modrwy'r ammod Syddloa, Sy n rhwymo r ddau yn nghyd, s Boed rhwymyn pob bendithion, I'w diiyn drwy y byd. WATCYN WYN. TMai 5fed, yn swvddfa y eofrestrydd, Penybont, Mr Thomas Griffiths, Pencoed, a Miss Ann J-homas, Trumyryoh, {Jwmaman. Bywreldiau dedwydd briodas,—a fo I Ann fad a Thomas Ac hir oes bur, he,, gur neu gas, I auhardd,ddiwyno a hurddus. TEUMOE. BU FARW,-— Mtii 9fed, o'r dolur tra phoonus.a elwiry eancr, Mr Evan Morgans, Smith'8 Arms, Ystalyfera, yn S7 oed. Ebrill 2-iain, Thomas, anwyl blentyn Mr J. E. Jones, Abercannid. Claddwyd ef dydd Iau can- lynoi yn Cemetery Merthyr, pan ygweinyddwyd gau y Palchn. B. E, Thomas a J. Lloyd. Mawrth 21aiu, Jucob Morgans, yn 25 oed. Y dydd Liuu cauiyuoi oladdwyd ei weddillion ttarwoi y ti mytiwent y Ffynnon. Darllenwyd a gweddiwyd yn.y ty gauy Parch. G. Griffiths, Illaencoiiin, a phregethwyd yn y capel gan y arch. J. Edwards, oddiar Preg. xii. 1. Mab oeddyr ymadawedig i Evan a Mary Morgaus; ly'r Eglwys. a nai i'r Parch. E. Thamas, Abcr- Bedyddiwyd ef yn y Ffyunon gan ei y Paich. J. Edwards, pun yn Ued ieutuic. y Paich. J. Edwards, pun yn Ued ieutuic. Xl ei fywyd, dilynodd yr Oen, ac yH ei an-eu- aeth i crphwys, gan bwyso ar ei Geidwad. Lied lin oe id llwjbr yllane. I Ebrill 8fed, yn 69 mlwydd oed, y chwaer ffydd- Ion Jane Roberts, gynt o'r Bull's Head, Bala. Bedydiiwyd hi yn Liyn Tegid, dddeutu .1860, igan y Parch. J. Jones, y pryd hwnw o'r Bala ond yn ,wr o'r Felinfoel, Llanelli. Bu yn aelod ffydd- IOD, gweithgar, ao haelionus iawn yn e^lwys y Bala fir pryd hwnw hyd ei marwolaeth. Yr oedd yn un hynod o garedig ni welai ddim yn ormod i'w wneyd drpt achos y Gwaredwr, ao yr oedd o fawr help i'r eglwys fechan yaa'drwy'r blynyddoedd. Traddo^iwyd pregeth angladdol iddi nos Sal, Ebrill 29ain, gan y brawd Robert Williams. Yr oedd bedyddio trwy drochiad yn beth dyeithr i raddau yn y Bala hyd o fewn ychydig amsor cyn bedyddiad Jane Robefts end nid oedd dyeithrwch y peth yn un rhwystr ar ei ffordd. Pan ddeallodd ewyllys ei Harglwydd, pend jrfynodd ar unwaither. pob gwawd ei gwneuthur. Yr oedd ei meistres, Mrs Davies, y Bull', yn ffafriol iawn i r Bedyddwyr, a'r un modd yr oedd Mrs Lloyd, chwaer Mrs Davies. Hanent hwy o deula parohas o Pandy'r Capel, yr hyn a gyfrifai am eu daliadau ar y pwnc o fedydd. Adeg bedyddiad; Jane Roberts, safai Mrs Lloyd ar y laa ond gan gymmaint ei theimlad, dywedir iddi fyned ychydig i'r dwfr. Dymunai y gweipidog ar iddi fod yn gwbl oil, a gellid meddwl mai hyuy pedd ei theimlad hithau. Wel, heddwch i Iwch y chwaer Jane Roberts, a chy- foded yr Arglwydd ereiti yn gjffelyb iddi etto yn y Bala.—GALABWR. Ar" y 27ain o Ebrill, yn Rhymni, y wraig ieuanc anwyl, Mrs Catherine Thomas, yn 23 oed, gan adael priod a phlentyn, rhieni, a llnaws o berthynasau agos ereill yn myely dagrau. Tua blwyddyn a hannsr yn ol, ffurfiwyd undeb priodasol rhwsg Mr W. D. Thomas, grocer, Rhymni, a hithau, ac wedi hyny daeth yma o Abereaaaid, lie yr oedd yn byw yn amser ei phriodas. Merch ydoodd i Benjamin Davies, contractor, Abercanaid, yr h^vn sydd yn aelod da, aeyn swydaog yn eglwys y Bedyddwyr yn y lie. Bedyddiwyd ein chwaer pan yn ienano iawn yn yr eglwys uchod, a pbarhaodd yn addurn i'w phroffes hyd ei bedd. Wedi symud i Rhymni, ymaeloiodd yn eglw) a P-enuel, yr un eglwys a'i phriod, lie y bu vn duefnyddiol a ffyddlon qyhyd ag y oaniatoddeihiechyd. Dyoddefodd yn drwm am gryn amser; ond yn awr y mae ei dagrau wedi eu sychu a'i thrallod wedi peidio, Siaradid yn uenel iawn am ei chymmeriad a'i theiinladau crefyddol gan y rhai a'i hadwaenent orea. Claddwyd hi ar y cyntaf o Fai yn nghaddle y Tafarnan Bach, a gweinyddodd Mathetes ar yr achlysur. 'T

EISTEDDFOD DINAS DYFED. Y-r Mae rhagargoelion yr eisteddfod hon yn rhagorol. Mae Uuaws o goraa yn anloh eu henwau i fewn i ymgystadlu. Yn y cyugherdd yn yr h wyr, by<ld. Taran wr Kemes" yn canu can bropbwydoliaeth Ap Noptiwn. Bwlchcoch, Kemes. W, F. POWELL.

ATHROFA PONTYPWL. At Olygydd SBEEX CYMRU., ANWYL SYR,—Y mae ysgrif "Bedyddiwr Cymreig" yn y SEREN ddiweddaf a thuedd yndeli i gamarwain y oyhoedd ar bwnc ethol iad llywydd Athrofa Pontypwl. Nicf oes yn bresenol un gystadleuaeth rhwng Sais a Chymro i fod. Wedi i DrCnlrùss a Mr Jones, Brixton, wrthed sefyll yu yr etholiad, nid oes meddwl gan neb am Sais bellach. Cymco sydd raid fod, a Chymro a fydd y llywydd dyfodol, pwy bynsfg fydd. Y mae hyny etto heb ei benderfynu. Gfryr pob aelod o'r pwyllgor neiJldool fy mod I o'r deolireuad wedi dadiea fod gwybodaeth o r iaith Gymraeg, fel i allu pregethu a dysgu yn yr iaitii houo, yn gymiiwysder hanfodol i'r swydJ. Y mae Dr Culross yn Ar mor euwog, fel y teimlai amryw Gyniry yn y central com miftee diweddaf, y byddai yn well i'r sefydliad ei gael ef, OB gellid, ua. chael Cymro israddol iddo; ond wedi i Dr Cnlross wrthod, egweled y teimlad mor gryf dros gael Cymro yn° llyw- ydd, fel nad oes dau farn ar y pwoc, Cymro sydd yu rhaid iddo fod. Meddyliwyf fod y brodyr da yn Llanelli wedi myned dros derfyuau priodoldeb yn eu penderfyuiad, wrth beunodi y dylll. i fod ya llywydd. Oüid mwy tnoesgar fuasai iddynt gyfyngn ew cymmeradwyaeth i gael Oymro i'r swydd, fel cyfarfodydd trimiswl Myuwy, Morganwg, Caerfyrddiu, a Mon, yn lie fod cwrdd lleol felly yndewis ac yn peunodi y dYD. Beth pe byddai pob tref a piiob cwm yu y Dywysogaeth n gweithredutel hyn, ac yn peunodi gwahanol bersonau, pa le y byddem wedi bynyp Onid mwy moesgar a pluiodol; fuasai gadael dewis pwy i'r pwyllgor, neuy cyfarfod blynyddolp Y mae y pwyllgor ya cael ei gyfausoddio 90 i 160 o weinidog- lon a boiseudJgion ereill, yr hwu bwyllgur sydd yn lly wyddu tiefuiadau yr athrofa. iJ* ddyben yw pennodi pwyllgor o gwbl, os yw cyfariodyda lleol i iy wodraettm r Nid wyi yu ystyried fod y brodyr. da yn Lla,nelli wedi ^.vHeuthur yu ddoeth y tro hwn, Yr eiddoch, yn barchus, DANIEL MORGAN. Blaeaafuu, Mai 14eg, 1877, c.' ¡io.'q w rn in iil JuKi^Wf

TT3OT F PARCH. B. EVANS, CAS- TELLNEDD, YSURIFENYDD CYM- MANFA MORGAN WG, Eglwys Bethania, Castellnedd. £ s. c. Wedi eu cydaabod o'r blaen oddiwrth yr eglwys uchod *13 14 6 Mr William Davies, Penywern 0 10 6 Alfred Curtis, Ysw. 0 10 6 Mr J L Morris, Alexander-street 0 10 6 Jonah JÐRes, cattle dealer 0 10 0 T'H Davies, surveyor 0 10 6 Joseph Rees, coach-builder a100 William Stephens, Eaglesbush 0 10 0 MTS Reynolds, Brickyard ■ O 60 Mr John Reynolds, etto 0 6 0 Mrs Bodycombe, Tynycaeau 0 5 0 Mr David Anthony, James-street 0 6 0 Mrs James, Windsor-road 050 Miss Mary Jones, Fairy Land 0 5 0 Mr T Thomas 0 6 0 William Griiffths, Penydref House 0 4 0 Miss Phoebe Jane Williams 030 Mr Daa Thomas, Windsor-read 0 3 6 John Stephens, Cooper's Arms 0 3 0 Miss Mary Jones, Glyn Clydach 0 2 6 Mary Evans, Bridge House 0 2 6 Phoebe Phillips, Ffrwd Vale 0 2 6 Elizabeth Davies, Orchard-street 0 2 6 Catherine Rees, Gold-street 0 2 6 Mr Dan Williams, Cattle-street 0 2 6 Mrs Dan Williams 0 2 6 Mr John Evans, Windsor-road 0 2 6 Mrs Evans 0 2 6 Miss Margaret Evans 0 2 6 Mr Thomas Pryse, Osborn-terrace 0 2 6 Mrs King q 2 6 Chwaer ()< 0 2 6 Mr John Morgan, Albert Place 0 2 6 Miss Jane Dymond 0 2 6 Mrs Pick, Brickyard 02 6 Dinah Bowen, King-street 0 2 6 Mr John Thomas, Penywern 0 3 6 Miss Cecelia Thomas, Park-road 0 2 6 Mr John Davies, Crythan-road 0 2 6 Miss Mary Anne Harries 0 2 6 Mrs Glass, 3 6 Mr John Griffith, Mile End Row 0 2 6 Mrs Richards, Bridge-street 0 2 6 Miss Margaret Richards,' etto 0 2 6 S A Richards, etto 0 2 6 Mr Roger Devonald 0 2 6 John Evans, Mount Pleasant 0 2 6 David Howell, James-street 0 2 6 Evan John, Green. 0 2 6 Levi John, etto 0 2 6 Mrs Margaret John, etto 0 2 6 Miss Elizabeth Morgan £ »i .U 0 2 6 MRL. J. w. J.WR' v o 2 0 J. G. 020 David Morgan, Tyllwyd 0 1 6 David Poley, Tynycaeau 0 1 0 David Howells, Cefnfaes 010 Cyfaill 0 1 0 Mrs Gibbins 0 5 0 Thomas,^Police Court 0 2 6 Thomas, Cefndon 0 2 6 Mr James Morris 0 10 0 Casgliadyreglwys 1 8 0 Calfaria, Aberdar—casgliad 1 9 1 Mr David Gvier 0 õ 0 Lewis John 0 5 0 Mrs John 02 6 Mr BT Price 02 6 li Watkins 02 6 Tlios. Morgan 0 2 6 LIaTiilltyd Fawr, 0 7 0 Bethlehem, Cwmogwy > 2 0 0 Llwydcoed 0 II 3 Wauntrodau 0 6'8 Cwmfelin 0 6 0 Ebenezer, Merthyr .10 0 Blaenycwm i 7 4. Mrs Mary Michael 0 2 6 Mr Morgan Llewellyn. 0 10 6 Blaenrhoitdda t.. 0 10 0 Ainon, Merthyr—casgliad 1 0 6 Parch. J. Vaugban. 0 10 6 Berthlwyd-casgiiad 1 60 Llwynpia 2 10 Mr W Williams, stationer 02 6 Soar, Ystalyfera—-casgliad 0 12 0 Parch. C Williams 0 10 6 Mr J Williams 0 6 0 DDavies 0 5 0 M Evans 06 0 TO Williams 02 6 Salem, Maesteg 5 0 8 Mr Tlloe Williams, Salem Cottage 0 2 6 Parch. J. Evans, Ystalyfera 0 3 0 Pontarddulais,- Mr J Rogers 0 2 0 R Morris 0 1 6 DRoblin 0 10 D James. 0 1 0 D Rees 0 1 0 J. Gape o 1 o D Richards 0 10 T Williams 01 0 H James 01 0 CMorris 0 1 0 W, Thomas 0 10 Mrs H Josliip 0 1 0 H James. 0 1 0 S Francis 0 1 0 Symiau o dan swllt. 0 5 6 Llysfaen 0140 Libanus, Treherbert-casgliad 16 1 Parch. L. Joiies 0 2 6 MrOule 0106 Gibbon 0 5 0 Phillips 0 10 Thomas 0 2 6 Evans 0 1 0 Morgans 0 1 0 Watkins q 1 0 Edwards 0: 1 0 John liees, Aberafcn 0 2 6 Yr ydym yn teimio yn dra diolchgar i'r eglwvsi a'r porsjuau auigol sydd wedi eyf, rauu mor rijagorol at y dysteb deilwng hon. Yn uuol & dymnniad taer yr eglwys yn N^hastellnedd, gohiriwyd cyflwyniad ydysteb hyd gwrld chwarter Awst, a rhoddasaut wahoddiad oynhes i'r cwrdd chwarter iddyfod yuo. Cauiatawyd iddynt eu cais. Deallwn fod awydd ueillduol yn yr eglwysyn Nghas tellnedd i Mr Evaus gael ei anrhydeddu yn ei gapel ei huu, ac yu ei dref ei hun. Pasiwyd peudeify uiad yn y cwrdd chwarter,« Fod taer ddymuuiad ar yr eglwysi uad. ydyht wedi gwneyd casgliad, i wneyd hyny o hyn i'r gymmaufa, ao i duyfod a'r arian i'r gymmanfa." Y1* ydym yu cael achos i laweuhau a gorfol- eddu yu y rhag-oiwg o uysteb aruderchog. Ati o ddifrif, frodyr, i anrhydeddu un sydd wedi ymladii brwydrau o blaid eia hegwydd orion cyn geni llawes ii. bonom. (Dros y pwyllgor), J. W. MAURICE, 1.hi: J. LEWIS.

Y RHYFEL YNJ DWYRAIN.. Hyd ya hyiji Jl^daraf y carir gweithrediadau yn mlaen ar faes y rhyfel. Y mae y gv\l»w- ogydd a'r Hifddyfroedd wedi bod yn rhwystr mawr ar ffordd y byddinoedd.. Fei y canlyu y dywed gohebydd y Daily News ar y mater Ba'r tywydd, ya bendifaddeu, yi ffafriol i'r Tyrciaid. Ni wybu neb erioed o'r blaen am gymmaint o wlaw vaor hwyr, yn y tymbor. 0 gaulyniad, y mae ymdaith y byddinoedd ya araf iawn." Copied ein datllenwyr fod y naill gy^ran.o'r byddinoedd gelynol yn ymladdr«ar yr ocbr Asiaidd o Amberodraeth Twfci, a'r gyfran arali ar yr ochr Ewropaidd, Diau. mai yu yr, ochr Ewropaidd y bydd y prif ymtaddfeydd ond y mae pwysigrwydd dirfawr yn nglyn aSr f. ymgyrch aryr ochr Asiaidd. Os llwydda y Rwsiaid i gymmeryd Karsj bytid hyiiy ya agoriad iddyut i wiieyd ymosodiad ofaadwy ar diriogaethau Asiaidd sydd yn anhebgor t" Dwrci. Yr oedd cadw meddiant o-Kars o bwys annhraethol yn ngdlwg arweinwyr rhyfel y Crimea, a da yr ydym yn cotio'r brwdfrydedd a ddangoswyd at- Sy^ 'WlMiatri." Fenwick Williams, o herwyifd el ipaddfflPyn- iad o Kars yn erbyn y gwarchaead Rwsiaidd. Ond nid Prydeiniaid sydd yn'a^ddiffyn » gaerfa yn awr, eithr byddin 0 Dyrciaidr Cawn hanes am dair brwydr o gryn bwys o Asia Leiaf. Cymmerodd y eyntaf, ^'r mwy^f pwysig, le dydd Gwener diweddaf, yn Batonm, porthladd enwog yn Trebezond, yn agos i'r cyffii^iau Rwsiaidd. Parhaodd y frwydr am. awr, a desgrifir hi fel y nawyaf beiddgar., Yn ol y newyddion pellebrol o Caercystenyn, ymosodwyd ar sefyllfan y Tyrciaid gan y byddinoedd Rwsiaidd; ond gyrwyd ibwy ya Syda cholled o 4,000. Fel pob hanes a. eiddo y Tyreiaid, dywedaut nad oedd eu colledL to, h wy ond y peth nesaf i ddim. Yefeydig o goal ellirroddi ar y pellebron Vn' cyrhaeddant a faes y rhyfel. Gwasanaefhant i lanw y new- yddiaduron, a dyna gyd. Rhydd llywydd Kara hanea brwydr. a eym- V merodd le yn agos i'r lie hwnw ar yr 8fed. Colled y Tyrciaid oedd 30, Cawnbanes am frwydr arall yn agos i le a.. elwir Ardahaa, a hawlia y Rwataid a'r Tyrciaid f, y fuddugoliaeth. Yn yr hanes o Gaere^stenyn, „ dywedir i frvydr gymrneryd lie rhwng eolofn o filwyr Rwsiaidd a rhych afethwyr Amur- Eglon, ac i'r Rwsiaid, yn y diwedd, orfod rhoddi fyny eu sefyllfa. Pellebyr o St. Petersburgh, wedi hyny, a ddywed i ddatt golofn ymosod ar uchelteydd Ktiatzubiai; as yn yr ymladd a gaulynodd, ymddygodd y catrodau Rwsiaidd yn ardderchog. Yn y diwedd trodd y fuddugoliaeth o heb ond ychydig goliedion, pan yr' oedd coll- edion y Tyrciaid yn heiaeth iawn. Nid yw y peliebyr yn hysbj su, fodd byriag, fod y milwyr Rwsiaidd viedi cjmmer; d meddiant o'rucheLy feydd. r Y mae un o gad-Ion gau mwyaf Twrci wedi ei suddo i waeiod y Danube. Pan qedd y gadlong a uodwyd yn ymosod ar Ibraija, tara- wyd hi ar ei hochr gan ddwy i>el?n Rwsiaidd. Aeth y peleni i'r boiler a'r; canlyniad fu i'r Hong goei ei chwythu i fyny, a choUodd dros 200 eu bywydau. Bernir mai un dyn ya. unig, o'r holl ddwylaw ar y bwrdd,. as ddiang- ? • odd gyda'i fywyd. Dywfid y Tyrciaid mai damwain hollol oedd i'r berwedydd ifrwydro.- BÙCHAREiT, Mai 14t-AUl ddau borea heddyw, gwnawd ymgais gan chwecSh. 0" longau, yn dwynmilwyrT¡yrçaidd,fÜ.grciesi' y Danube jn agos i Giurgevo, yh hghyfeiriad Ynys Mocan. Gwnaeth milwyr Roumania bobbrjsi fyned i'r lie; ae wedi cyfnewid s amryw ergydion, gorfu ary liongau droi yn 01. Dydd Llun diweddaf, llwyddodd amryw golothau o L'r ty ddin Rwsiaidd, dan ly wyddiaefch yr Uch-dduc Nicholas, i groesi y Danube yn agos i Potbay, ac aetbant yn mlaen tua Dob- rudscha. Dygasant ymaith yr oil o'r glo a ystoriwyd yn ynys Ghecet at wasanaeth y llynges Dyrcaidd. Yr oedd cryn saethu ya myned yn mlaen, a chredir fod brvyydr ar raddeg eang yn yr ymyl. Y mae Roumania wedi cyhoeddi rhyfel yn erbyn Twrci, a bydd ei chatrodau milwrol ary mites yn fuan, gyda y Tywysog Charles yIt arweinj dd. Y mae y Serviaid yo." awy ddus i ddilyn yr un llwybr; ond y mae y Tywysog Milan yn dal yn wrthwynebol hyd yn hyn. X mae yn dra thebyg y bydd raid iddo ioddi fyny i deimiad y bobl yn lied fuan. Y mae teimlad cjff.lyb yn Groeg; a phe celai y booi eu tiordd, codent yn un fiutai yn erbya Twrci. Y mae maes y rhyfel fel hyn yn ymeangu, ac nid oes ammheuaeth na fydd yr ymdrechfa bresenol yn un o'r rhai mwyaf pwysig ag sydd wedi d) gsvydd er j s amryw fly nyddau. Pro- ffesa Rwsia fod ei hameanion yn hollot hunan" ymwadol-mai ei hunig amcan ywsicrhau. cyfiawnder i ddeiliaid Cr ,ietionogol y Twre. Os leiiy, y mae yn deilwng o geinogaeth; a gobcithiwn y ca chwareu teg i ddwyn ei hamcan i ben. Y tnae yr AmhlerotraotbL, Dyrcaidd yn bwdr drwyddi, ac ma geilir dys- gwyl diwygiad ychwaith, os gadewir hi 111 llonydd.

MARWOLAETH COL. STEPNEY. Bu farw yr hen wron uchod dvdd Mawrth, yn Llundain. Ei oedran oedd 84. Bu yn Aelod Seneddol dros Caerfyrddin a Llanejlit. ac efe oedd tad yr aelud .Rhyd-ifrydd preaenol.

y11 alluog iawn. Gwnaefch (loach en araefch ^*agoro], a gosododd y inator yn egiur o flaen y T £ Aeth Roebuck, fei arfer, ailan ° i tfordd i ganmoly Toriea a chablu Glad- stone; ond nid oedd ei waith yn amgen na whelp yn cyfarth ar y llew..Treiodd Chaplin, y Tori, yr un chwarea; ond truenus oedd y cynnyg. Yr oedd areifcbiau, Sarceurt, Fawcett, Hartington, ac atebiad Gladstone, yn dda iawn. Nid oedd Gang- telly dd y Trysorlvs yn gwbl mor hap us, er ei fod yn ceisio gwneyd ei achos cystal ag oedd modd. Rhanwyd y Ty boreu dydd Mawrth, a chafwyd dros gynnygion Glad- Stone 223; yn ei erbyn, 354; yn rhoddi Bawyafrif i'w erbyn o 131. Ni chynnyg. iodd Gladstone ei ail bemderfyniad, er <nwyn arbed am«er y T £ Bu y penderfvniadau hyn bron a bod yn graig i hollti y blaid Ryddfrydig yn y Ty, ae oni bai i'r wlaa roddi allan ei meddwl mor benderfynol a difloesgni, buasai y JRhyddfryclwyr wedi gwneyd galanastra arnynt eu hunain wrth gefnogi y Wein- yddiaeth a gwrthwynebu Gladstone. Nid oes un ammheuaeth erbyn hyn nad oes llawer o'r Rhyddfrydwyr yn hollol wrth- wynebol'i Gladstone, a byddai yn dda gan- ddynt gael cyfle i'w daflu drosodd. Ond pan welsaut fod eu hetholiadaeth yn pan. derfynusefyll wrtho, ac y mynent gyfrif ganddyr^t hwythau jbyw ddydd am eu iiymddygiad, newidiasant eu hagwedd, a .91 glynasant wrtho. Ar y eyfan, buasai yn Xlawn cystal gyda ni weled yr ymraniad iiwn yn awr; oblegid ei weled a raid cyn y daw y blaid yn iach. Rhaid chwynu lamryw allan o'r blaid cyn y daw pethau i'w lie ar bynciau ereill heblaw hwn. Nid ydynt ar y pryd hwn ond plwm wrth odreu y blaid wir Ryddirvdig, a grisiau cynnorth- ~wyol Toriaeth. Daw yr amser, a hyny heb fod yn hir, pryd y nithir yr us hwn od<|i- "wrth y gweaith. Cadwed y wlad ly6d oraff a gwyliadwrus ar ol y personau hyn, fel na cbatfont gyflQ i wneyd llawer mwy o ddrwg. Dangosodd v ddadl hirfaith hon yn bur amlwg nad yw y blaid sydd am fyned i Tyfel dros Twrci yn iluosog iawn yn y 'Senedd, er eu bod yn stwrllyd iawn. Yr Un peth.aellir ddweyd am y blaid arall sydd yu selog dros uno a Rwsia. Nid yw r5 hon ychwaith yn lluosog iawn yn y T £ Darfu i'r LVywodraeth, drwy fabwysiadu gwelliant Woltf, osgoi mewn gwirienedd ddadl deg ar y pwnc, oblegid cynnyg i adael y mater yn llonydd oedd hwna mewn gwirionedd. Osgoi dadl oedd eu hamcan Ewy, pe ygallent, ar y dechreu; ac oagoi tmrhyw fyuegiad barn ar y mater oedd eu 15 hamcan liyd y diwedd. Mae y mwyafrif a gawsant yn t'wy nag a feddyliem ni a gel- 9 0 out, ac y mae yn brawf o'r hyn a ddywed- asom eisioes, fod lLwer o wyr dan enw Rhyddfry lwyr nad ydynt yn amgen na Thoriaid gwirioneddol. Dyma derfyn ar Owestiwn y Dwyrain yn awr am beth amser yn y Sentdd. Betb nesaf? Rhaid troi ein gwynebau yn awr at faes y gwaed.