Seren Cymru

ACHOS COEDYDDOL, LLAN BEIUS. £ s. c. Cydnabyddwyd o'r blaen 13 17 9 Eglwys Dinas Cross, «ir Benfro 110 Mr. John Edwards, Llandudno 0 5 0 Hugh Prichard, etto 0 4 6 „ E. Williams, Congl-y-Mysydd 0 2 0 William Davis, Ysw., BettwsFach 0 6 0 Mr. Owen Davis, Rho^.gull Fawr 0 2 6 „ John Evans, Capel y Beirdd 0 2 6 Z„ Hugh Evans, Tuhwnt i'r Afon 0 2 6 Mr. R. Williams, Llanrwst 0 2 6 Mân symiau 1 0 7 Tynewydd, Dinorwig. HUGH JONES.

ABERDAE. Marmolaeth Mrs. Iienton—Chwef. 7fed, 1872, ar ol hir gystudd, yn 40 oed, bu farw Mrs. Jane Henton. priod anwyl a hoff Mr. John Henton, un e ddiaconiaid Calfaria. Yr oedd ein chwaer anwyl wedi llenwi y cylctoedd teuluaidd, cym- deithasol, ac eglwysig, fel ag i ennill serch pawb a'i hadwaenai. Dydd Sadwrn, y lOfed, daearwyd ei rhan farwol, gyda ei hanwyl blentyn, yn y hedd teuluaidd, yn Cemetery Aberdar. i'r oedd ein chwaer anwyl yn adnabyddus iawn i nifer Iluosog o'n gwei.nidogion goreu, gan nad oedd yma nemawr o weinidog yn dyfod i Aberdar heb alw yn nhy Mr. a Mrs. Henton ac nid oedd man lie yr oedd croesaw mwy cynhes nag oedd i'w gael yma. Yn y teulu parchus hwn hefyd, y mae ein hanwyl frawd, y Parch. Thomas John, wedi gwneyd ei artref er pan yn Aberdar. Tra yn gallu, bu yn hynod o ifyddion yn holl g-ymmll- iadau yr eglwys a'r Ysgol Sul, a theimlir colled mawr ar ei hoi gan y gweinidog a'r eglwys i'e, gallwn ddywedyd yn ddigamsynied, 1. Yr hyn a. allodd hon, hi a'i gwnaeth."

CYFARFOD CFTWAETEROL MOR- | GANWG. Cynnaliwvd v eyfarfocl hwn yn Siloam> y Skettv. ar y 7fed ?.'r 8fed o'r mis hwn. Dech- reuwvd v gynnadledd am ddau o'r gloch y dydd cyntaf, vn vr hon y penderfynwyd ar y pethau cinivnol ]. Fod ppnderfyniidau y cwrdd chwarter blaenorol, fel v darllenwyd hwynt, gan vr ysgrifenvdd, yn cael eu cymmeradwyo, a'u derbvn. 2. Fod v ejvnnndledd hon yn teimlo vn dra diolshgar i'r eelwvei svdd wedi casglu, ac anfon at achos Porthcawl, ac vn taer ddymuno ar yr eglwvsi yn v sir, nad ydyntwedi casglu, i wnevd hynv mor fuan ag y bydd modd, rhag i ni fethn etto yn yr amgylchiad hwn o her- Wvdd anffVddloruleb rhai.. 3. Fod y Parcn. J. D. Williams, Aberdulais, yn cael ei dderbvn i'r undeb, ar sail y llvthvr a gafwvd eanddo, oddiwrth ysgrifenydd Cym- manfa Llnndain. 4. Fod y Parphn. G. Williams, Rhondda, gvnt o Goler; Llangollen, a J. W. Lewis, Xlanilltvd Fardre,, gvnt o Goleg Hwlffordd, yn cael eu derhvn i'r nndeh. 5. Fod cyfarfod ohwarterol Bedyddwvr Mor- ganwg unwaith etto vn dymuno galw sylw gweinidoaion ein bunded, n neillduol, yn gystal a'n cweinidosrion vn y Dvwysogaeth vn gvffredincl, at "Gvmdeithfls Rhagddarbodol Gweinidogion Cymru n swvdd Fynwy." Yn gvmmfiint a bod v G-.mdeithas hon yn awr wedi ei sefydlu, a I-,kod v drws vn agored, yn ol penderfvniad y pwyllgor diweddaf, i bob gweinidog i srnel y cyfle i vmaelodi ynddi, o hyn hvd y dydd cyntaf o Orpbenaf nesaf, ar yr un tir ag oedd i'r gweinidogion a wnaetb- > ant hyny byd ddiwedd v flwyddyn ddiweddaf, j a'n bod yn cael ar ddeall fod amryw heb ym- aelodi hyd yn hvn, yr ydym gan hynv yn dy- intino, yn v modd mwyaf taer, ar ein holl "weinidoeion ag ydynt beb vmaelodi, i wrieyd hyny heh oedi gan obeithio ar yrun pryd, ma bydd i un gweinidog ddibrisio' v fath Gym- deithas bwrpasol, ar gyfrif ei oedran, neu ei sefvllfa gysnrus yn bresenol vn v byd. 6. Fod esjlwvs Caersalem Nawydd yn cael caniat'-id i helacthu v eapel. 7. Fed v cynnadledd hon, sydd yn cyn- nryphioli 124 o eglwvsi, 90 o weinidogion, 17,982 o "eiodan, aida llawenydd, yn mawr gymmerad-.vYO owriad clodwiw H. Richard, Ysw.. A.S., i ddwyn o flsen v Scnedd yn yr eistef1(;inrl presenol, y priodoldeb dymunol o gefcio T cnderfynn pob math o gwerylon a ddichon f^vfod; rhwrg y Qwahanol wledvdd gwsreiddiedig a'u ailydd, trwy gvflafareddiad, YD lie 7" nrferiad hnrharaidd preseno! 0 apelio at v pledrlvf; a hod copi o'r penderfyniad hwn i'w anfon at yr aelodan Seneddol dros sir For- ganvrtr a'i Bvvrdeisdrefi. » 8. Fod y tidelseb a ddygwyd gan vr vsgrif- ienydd o fisfn v gynnadledd hor, o blaid cyn- nygiad '1 r. T):sori, A.S., dros gvftiewid rhan- au o'r Gvfrnith Addys?,yn cael ei mabwysiaclu, a'i d- nfon i Mr. L. L. Dillwyn, A,S., j'w darllen yn v Senedd. gvda llytbvr ato, i ddymuno arno i ro :di ei holl ddylanwad ei hun hefyd o blaid ",cynnygiad. 9. Fod vr vqarifenydd i anfon eyidlun o ddeiseb i'r SEEEN, i'w hanfon Will ein heelwi. si i'r Senedd, trwy ddwylaw yr aelodan Sereddoi a welant hwy yn oreu, i ble;<!io cyrnvgiad Mr. Dixon; gvda th:?er ddv muniad ar vr holl weinidogion a'r e.,j«ysi i wnevd bvr, o beliaf, o hm hyd ddiwedd v mis hwn. A dymumr yn rahellsch i'r eglwysi anfl'n llytbvr personol at yr aelod y bvddant yn ymddiried x ddeiseb i'w otai, i getnogi y cyfryw eiliunan. FORM OF PETITION In Support of 1111'. Dixon's Revolutions for the Amendment of the Educational Act. NOTE.—Petitions must be written, not printed. The signatures must begin on the same sheet ns the.petition. ThCsignatufes, or marks, must be originals, not copies. Parliamentary Petitions may be sent to Members for pre- sentation, post free, in parcels open at both "ends, marked outside, Parliamentary Peti- tions," and weighing- not more than 32 ounces. To the Honourable the Commons of the United Kingdom in Parliament assembled. The humble Petition of the undersigned Min- isters, Officers, Members, and Attendants, at Baptist Church, at in the County of Glamorgan. SHEWETH- That your Petitioners, having- observed the working of the Elementary Education Act, are pres-ed-,vith the conviction that its provisions lire defective, and its working unsatisfactory, in- asmuch as 1. it fai's to secure the general election of School Boards in towns and rural districts 2. It does not render obligatory the .ttend- ance of children at school; B. It deals in a partial and irregular* nn-.nner with the remission and payment of school :f82:, by School Boards; „ "4. It allows School Boards to pay xees out of rates levied upon the community, to denomina- tional schools, over which the ratepayers have no control. H 5. 1t permits School Boards to uce the money of -Ci-. e rptenayers for the purpose of imparting dogmatic religious instruction in schools estab- lished by Local Boards 6. Bv the concession of these permissive powers, it provokes religious discord throughout the country and by the exercise of them ifvlo.r-^ lutes thp rights of conscience." Tour Petitioners therefore prey tnat m any measure passed by your honourable House, for the amendment of the Elemetáry Education Act, provisions may be inserted to give effect to the views of your Petitioners, as above stated, in puch manner flS to your honourable House may appear expedient. And your Petitioners will ever pray, ice. NAME. I ADDRESS. 10. That the Glamorganshire Baptist Asso- ciation, in qarterly meeting assembled, having regard to the great want which has hitherto existed of a daily newspaper, representing the political views of the vast majority of the people of Wales, desires to express its gratifi- cation at tbe efforts now being made by Messrs. Duncan and Sons to establish a Liberal Daily Newspaper in Wales, and heartily commends the South Wales Daily News to the sympathy and support of Nonconformists, and pledges itself to do all in its power to support it. 11. Fod dymuniad taer at yr holl eglwysi heb gasglu at Gymdeithas Artrefol y sir, i wneyd hyny o hyn i'r cwrdd chwarter nesaf o bellaf. Y lie y byddo v cwrdd trim:sol nesaf i gael ei gvnnal i gael ei wneiithur yh hysbys etto. Y GWASANAETH CYHOEDDTJS. Yr hwyr ^yntaf, dechreuwyd gan y Parch. T. D. Mathias, Merth vr; a phregetbodd y Parchn. J. Rowland, Briton Ferry a D. Wil- liams, Llangyfelach. Am 10, dranoeth, dech reuodd y Parch. T. E. Rowlands, Caerffili a phregethodd y Parchn. T. Thomas, C,ersalem Newydd a R. Evans, Llanilltyd Fawr. Am 2, dechreuodd y Parch. G. Williams, Rtiondda; it phregethotld y Parchn. J. C. Powell, New Tiedegar; T. E. Rowlands, Caerphili; a J. D. Williams, Aberdulais. Am hanner awr wedi chwech, pregethodd y Parchn. J. W. Lewis, Llanilltyd Fardre; T. D. Mathias, Merthyr (yn Saesneg) a C. Williams, Ystalyfera. Pregethwyd hefyd y nos flaenorol, yn Bethes- dh, Abertawe, gan y Parch. J. R. Wiliiams, Nebo; yn Philadelphia, gan y Parch. T. Owen, Pendarren; a C. Griffiths, Merthyr. Yn Libanns, Cwmbwrla, gan y Parchn. J. Evans, Glynnedd a II. C. Howells, Clydach. Yn Waunarlwydd, gan y Parch. I. Thomas. Caer- salem Newydd. Yr oedd y gynnadledd yn un gariadus, unol, a dymunol; a'r cyfarfodydd pregethu yn rymus a dylanwadol, a chawsom le i gredu fod yr Aralwydd yn arddeLei wirionedd er bendith i'r eglwys a'r gwrandawwyr. Diolchwn yn wresog i'r eglwys a'r trillion am eu caredig- rwydd i'r gwemidogion a'r cenadow. Gweler y Form of Petition," yn ol pen- derfvniad 9fed, n y SEREN hon. Gyda Haw, dymunwn ar i'r gweinidogion a'r eglwysi i beidio ei annghofio, yn gystal a phenderfyn- iadau 5ed, y 7fed, a'r lleg. BENJAMIN EVANS, Ysg.

HOREB, TEEORCI.—Nos Lun, Ionawr 21ain, cyniialiwyd cyfarfod yn y lie uchod, er cyflwyno anrhes; i'r Parch. II. Rosser, Treherbert. yr hwn fu yn offeryn i sefydlu yr sichos yn y lie, ac a ornlodd am dano hyd nes y daeth yr eglwys yn alluoo- i gael gweinidog ei hnn. Llywjdcwyd gan y Parch. W. Morris (Rhosynos), yr hwn, mewn araeth effeithiol, a leTarodd yn yr iaith uchelaf am Mr. Rosser, fel dyn, Cristion, gweinidog, a gweithiwr difefl yn Seion, nes oedd pawb yn tywalit dagrau. Yna gnlwodd ar y Parch. Daniel Davies, gweinidog pre- senol yr eglwys, i gyflwyno pwrs hardd, vn cyn- nwys lluaws o ddarnau melynion, i Mr. Rosser, yr hyn a gvdnabvddwyd sanddo yntau mewn modd Kwresoa:. Yna ar.erchwyd v cyfarfod gan Mr. Davies; siaradodd am 'wroldeb, egni, ac amynedd Mr. Rosser yn ei lafur wrth sefydlu yr achos, a dywedodd fad yn hoff gan ei galon fod yr eghvys yn canfod ei deilynsrdod, ac yn ol ei gallu yn ei wobrwyo. Dilynwyd ef gan y diaconiaid, ac amryw o'r brodyr ereill, a darfn iddynt oil siarad yn gan- raoladwy ac yr oedd ynddynt yn amlwg y ieim- ladau goreu. Llwyddiant i'r cglwys dan oial Mr, Davies, ac hefyd i Mr. Rosser yn Ifhreherbert. IOLO LAS. G-ELLT, LLAWHADEK.—Ionawr 19eg, eynnaliodd yr Ysgql Sabbothol yn y lie hon ei chylchwyl flyn- yddol. Yr oedd yrna iawer o ddarparu wedi bod ar gyfer v dydd, er gwneyd corff a n eddwl yn gysurns, ac er cael cyfarfod mawr mewn lie bychan. Erbyn 3 o'r gloclo, yr oedd tyrfa fawr wedi ym- gasglu, y rhai a roesawyd gun y gwragedd parchus at y byrddau ag oeddynt yn Ilwythog o'r danteith- ion goreia. Digon yw dweyd am y wledd hon, fod y-te a'r deisien yr oil a eliid ddymunc, a'r ewbl yn rhad. Ychydis wedi pump, wedi cymmeryd y gadair gan'y Parch. O. Griffiths, gweinidog y He, dechreuwyd y cyfarfod llenyddol, trwy alw enwau y rhai oedd i gystadlu, mewn darllen, adrodd, a chanu. Yr oedd y dosparth hwn i fod dan 14 oed. Deg yn cystadlu mewn darllen y Salm gyntaf, wyth mewn adrodd yr 8fed Salm, a chwech mewn canu y don Boston. Y goreu yn y tri dosparth oedd Elizabeth Rosser. Yna cystadleuwyd gan udau mewn darllen ac adrodd. V goveu yn y blaenaf oedd Phebe Lewis, yn yr -iil Owen Price. Vnu darllenwyd y feirniadaeth ar y cyfansoddiadsw— Traethawd ar Grefydd Ymarferol, Byr Hanes loan Fedyddiwr, Can ar Adgyfodkd Crist, r. Hymn ar G-rei'ydd Foreu. Un traethawd ddaeth i law, a barnwycl ef yn deilwng. Cufwyd mai John Price oecid yr awdwr. Efe hefyd oedd ys^rifen;, dd li;;nes loan Fedvdaiwr, yr hwn oedd wediei gyfansoddi yn gryno a chyflawn. Yr oedd tri Wedi ysgrifenu can ar' Adgyfodiad Crist-Y Dryw Bach, Khedydd Cleddau, fie Ab Myrddin. Ab Myrddin yn rnlaen, sef Griffith Gibbon. Daeth suttk o hymnau i law. Ymgeisydd ac Eos y Dyffrvn yn gydfuddugol, sef Stephen James a Griffith Gibbon, Oafodd y goreu yn yr adrodd, y darllen, y canu, a'r cyfansoddi, eu gwobrwyo R gwahanoi lyfrau o werth pum swllt hyd werth chwe clieinioL". Adroddwyd hefyd amryw ddarnau chwaethus, rny ami i w henwi. Cafwyd hefyd ymddvddanion cynhvrfus, ac areith- iatt grymus a ciomol, a'r o'l yn cael eu cvmmysgu ta thojtau fcywydus a .thrydauawl gan y cor, o dan RfJHreiniad medr,us y brn wd ieuanc Griffith Gibbon a therfynwyd yr oil, trwy orchymyn ein gofal i Dad pob dawn, ac aeth pawb i'w iiordd ei hun yn llawen, wedi cael eu Ilwyr foddloni. Hycierafy bydd cyrddau o'r nodwedd yma yn foddion i dynu ailan alluoedd gweithgar yr eglwys, puro a choethi C'hwaeth ein bobl jeuainc, It chodi safon yr Y sgol S.bbothol yn uweb, er lies a daiom y genedl sydd en cyfodi, ao vn berif f er mswl agegonjj'r.ti Ddnw. —AB DAPYDD. 0-

PENNODIAD Y BARNWR SEISNIG. Prydnawn dydd Iau, v laf o'r mis hv. n, cyf- arfyddodd nifer o foneddigion yn y Victoria Hotel, Pont Menai, i ystyried y moddion goreu i siorhau dateaniad croew o lais v wlad ar helynt pennodifio Mr. Homersham Cox. Eth olwyd Mr. Thomas Jones, Vaults,Pont Menai, vn gadeirydd, a Mr. W. C. Davies, golygydd Cronicl Cymru" Bangor, yn ysgrifenydd myged- ol pro tem. Bu ymddyddan maith ar agwedd bresenol y cwestiwn, a rlioddwyd ar ddeall fod Mr. Osborne Morgan yn dra phryderus am i'r wlad roddi amlygiad diaramwys o'i theimlad ar y mater. Credai y cdarfod fod gan Mr. Osborne Morgan hawl aHgefnoeaeth gvffredinol v Cymry, oblegid yr oedd, trwy mgv,-nmery(i a'r cwestiwn, yn cvllawnu cryn aberth, ac i raddau yn gwaethvgu ei ragolygon politicaidd. Ystyrid hefvd fod swir angen am i'p Cymry gydweith- redu beliach i sicrhau eu hawliau cvfiawn, a tbraddod'^vd amryw areithiau brwd ar y dymunoldeb o gael poh plaid i ymuno er hvr- wyddo manteision arbenig y Dywysogaeth. Pasiwvd v penderfiniadau a ganlyn gydag un- frvdedd — iCynnygiwyd gan Mr. Morgan Richards, Bangor, eiliwvd gan Mr. J. 0. Griffith (loan Arfon), Caernarfon, a chefnogwyd gan Mr. W. Tegerin Hughes, clerk Undeb Tlodion. Caer- gybi :—" Fod V cyfarfod hwn yn datgan yr annghvmmeradwyaeth mwyaf trwyadl o np- pwyritiad Mr. Homersham Cox yn Farnwr Llysoedd Man-ddyledion Cylchdaith Canol- barth Cymru, gan nae gall barnwr sydd yn annghyfarwvddd ag iaith gvffredin 80 o bob cant o bobl y dosparth, weinyddu cyflawnder diwyrni rhwng dyn a dyn, heblaw fod y cvfryw anwybodaeth ar ran y barnwr yn gorfodi ein .cydwladwyr tlodion, y rhai a fynychant y man lysoedd, i ymofyo gwasanaeth cyfreithwyr i ddadleu drostynt mewn achosion syml, y rhai y gallasent eu trafod eu hunain gerbron barnwr yn deall eu hiaith." Cynnygiwyd gan Mr. Thomas Richards, marsiandwr, Bangor, aceiIiwyd gan Mr. W. E. Williams (Gwilvm Alltwen), Caernarfon:— Fod yn llawen genym ddeall am fwriad Mr. Osborne Morgan i alw s/lw Ty y Cvffredin at yr appwyntiad anfoddhaol hwn, 8C yn taer erfyn ar vr aelodau seneddol dros Gymru i gefnogi ei gvnnygiad. Cynnygiwyd gan Dr. Ellis, Bangor, ac eil- iwyd gan Mr. R. Herbert Williams (Corfan- ydd), Pont Menai Fod cais taer yn cael ei anfon at genedl y Cymry yn gyffredino1, ac at drigolion Canolbarth Cymru mewn modd neill- duol, i brysuro anfon deisebau i Dy y Cyftredin er cyfnerthu breichiau yr nelod anrhydeddus a dvsgedig dros sir Dinbych, am ei ymdrech am gyfiawnder i'n cydwladwyr a'n bod yn annog blaenoriaid y genedl, heb uni u_> w ••••dianiaeth politicaidd na chrefyddol, i ymuno er hyrwyddo y symudiad gvda'r deisebau, gan gofio mai pwnc hollol genedlaethol ydyw hwn, ac anni- bynol ar bob plaid." Cynnygiwyd gan Mr. John Morgan, Cad- nant, ac eiliwyd gan Mr. John Roberts (Alaw- ydd Menai), Po^.t Menai:—"Ein bod, wrth ystyried lluosogrwydd a dylanwad ein cyd- wladwyr yn nhref Lerpwl, yn hyderu y bydd i'r tri aelod anrhvdeddus dros y fwrdeisdref hono roddi eu cethogacth i gynnygiad Mr. Osborne Morgan." Jiysbyswyd fod amryw foneddigion o aay- lanwad yn Mon wedi amlygu eu cymmeradwy- aeth o'r symudiad, ac yn barod i wneuthur yr hyn a allant o'i blaid. Amlygwyd dymuniad ar fod i'r gwahanol gymmydogaeth gymmeryd y mater mewn llaw yn ddioed, oblegid nid oes diwrnod i'w golli. Pennodwyd amryw fon- eddigion i ymgymmeryd ag anfon deisebau i ardaloedd fyddo yn galw am danynt; enwyd Mr. W. Tegerin Hughes, Llanerchymedd, i'r parth gorUewinol o Fon, a Mr. John Roberts (Alawvdd Menai), i'r parth dwyreiniol; a Mr. John James Hughes (Alvardd), Caernarfon, a Mr. Henry Lewis, Market-place, Bangor, dros sir Gaernarfon Mr. Solomon Jones, Ffestin- iog, a Mr. R. Rowlands Roberts, ysgolfeistr, Bala, dros sir Feirionydd Bodran, Rhyl, a W. Evans, Ysw., Bane, Treifvnnori, dros sir Faiat; Mr. Isaac Foulkes, cyhoeddwr, dros Lerpwl; Estyn, Clwydfardd, a Mr. G. Griffiths, .dros sir Dinbych Ceiriog a Mynyddog dros sir Drefaldwyn Mr. W. Davies, lIyfrwerthydd, Aberdar, a Chaeronwy, Llandeilo, dros y Deheudir.

ANERCHIAD At Eglwysi y Bedyddwyr yn Bethesda, (efa, a Bethel, Bassaleg. ANWYL FnODYR, — Teimlwyf awydd i'ch anerch fel hyn trwy gyfrwug SEREN CYMRU, gyda chaniatad y parchus Olygydd. Cyd-rhyng- och, fel dwy eglwys, y mae pentref,a elwir Rhiw. deryn, yn dyfod yn lie pobloga.idd, ac hefyd yn lie y mae amryw o'ch aelodau yn byw. I'r Cefn, yn y gauaf, mae bron yn anmhosibl trafaelu y Jlwybr svdd yn arwain atoch dros y oaeau, heblaw "od y ffordd yn mheii L lusgo plant trwy bob tywydd. Ac er nas gallwn ganfod yr un rheswm er peidio myned i Bethel; er hyny, y mae rhyw filltir a hanner i fyned yno trwy bob tywydd a nosweithiau canol yr wythnos, y mae bron yn an- mhosibl i'r gweithiwr allu cyrhaedd i'r cwrdd mewn pryd, tra y rhaid iddo weithio hyd ohwech o'r gloch yn yr hwyr. Yn awr, hyn yw eifl cais Gwyddom fod rhyw 12 o'ch aelodau yn byw yn Rhiwderyn, ac fod 5 neu 6 weai uno a'r Wesleyaid er ys tro yn ol; a phe dechreuech achos bach yn y lie hwn, gallai fod o fendith fawr. Onid priodol ynoch fyddai cynnorthwyo y brodyr yno i godi achos newydd, yn hytrach na gadael i ereill feddiannu y maes ? Na ddiogwn tra y mae yn ddydd." Yn gwneuthur daioni na ddiffygiwn." Y mae genoch le i weithio yma; mae'r maes yn agored. A gaiff ereill ei gipio oddi arnoch ? Onid yw eich egwyddorion yn werth eu dangos i bob congl ? Da chwi, frodyr, ystyriweh y peth. Y mae ereill ar y maes am ei feddiannu i enwad arall ac y mae AUR a dylanwad gyda hwy. Oni phyysurwch, fe gollwch y cyfle; daw sefydlwyr newydd, ac amgylchant y tir. Gyda gwir ddymuniad am eich llwydd, y terfynaf. EZR4

t Dydd Sadwrn, cydunodd moistri hainrn Aber- deen r, chats y ^weithwyr, fod yr amser gweithio i gael ei gyfyngu i 51 awr yr wythnos. 11 PENSABN, GER AMLWCH.—j-os Sadwrn, Ionawr 19oor, cynnaliwjd ein pumraod cyfarfod' adloniadol, mewn cys>sylltiad a dirwesfc. Cymmerwyd y gadair ganMl' T, Hughes, Penaarn. Cafwyd anerchiadau tra briddiol gan amryw o' cyfciiliot), yn neiilduol san Mr. M. Evans, Ceryg Man, ar "Ryfeddodau y Natuf Ddynol." Yr oeddem felrdlll a -mecidyiiau uchel am Mr. Evans bob amser; ond yn neillduol ] y waith hon, fei na annghofir ei sylwadau pwrpasol am a;nser hir. Buasai yn iraint i bub ardal' gael clywed darlith benisfamp' Mr. isvaus. Da genym ddywedyd, fod tua dau gaut weui ymuno a r gym- deitbus:a rhan luosog o houynt oedd ychydig wyth- I nosau yn ol yn wartli i'r ardal. L. L. j BEU'LAH. MALDWYN.—Gwahoddwyd aelodau yr Ys.:ol SarJbothol yn Y IJc h'lm i dreulio prydnawn y 22fun o Ionawr, yn y Gartiifawr, preswyifod B. Priee, Ysw. Daeth oddeutu pydwar ugaln o bobl yn ng'hyd, a ehytrano^assnt oil o'r le a'r deisen rhagorol a, barotoasai y teulu carejiig ar eu cyfer. Tre'uliwyd y prydnawn yn ddifyrus gan b.iwb. Yr oedd Mrs. Pi ice, B. Prioe, t'i frawd, W. Price, a'u holl egni i wncyd pawo yn gysurus. Wedi canu amryw dônau; ymaclawodd y "wahoddedigion, a theitnlsi pa.wb yn ddiolchgar i deulu parchus y viarthfawr ;Itn eu serchogrwydd.—I. W. j CAPEL • RHONDDA. — Sefydliad Gweinidog.— Dydd Llm>, lon-.wr 22..ii!. Cytmraerodd pnodas Ie rliwm; eulwys y Bedyddwyr yrj y lie uchod 'a Mr. G. Wi'lliamu. o Atiiroi'a otleti. Yn v boreu,' wedi i'r Parch. W. Jones, Tcn<wy nlns, ddi.rllen a gweddio, traddododd y i E. Roberts, i'ont- j ypridd, ruerchiad ar Nutur Kglwys. ¥II'" wedi i'r Proiieswr Jones, rotidi y gofyniadau arierob, i Mr. Williams, a cil;te" boa-dilaol i'r d/iryw, oilrymwyd yi* unid-woddi gan j Parch. J. Roberts, Rhydfelen. Yna rhoddocjid y' ProiFoswr ychydig gvi'arwvddiad.Hu i Mi^. VVilhams. pa !Od,d i tod yn weimdo: da a phoblogaidd a d .'iigosocid) v Parch. J. !■{, Williams, Ystrau. pa fodd y dyim :,1' eglwys vmddwyn tuag at y gweinidog. y prydnawn, pregethodd v Pa: cbedigion W. Evaue, iiargoed, a J. B. Williams he yn yr hwyr, y Parch. W. Evans, a'r Pfoffeswr Jones. Yr oedd ef wedi p egetha dair iLwaith V dydd blaenorol. a'r Parch, U. Wil- liams, v Cyniruerw,, d rhan yn v gwa'sanaetli .rweiniol gau y Parched-gion B. Davies, J. Williams, Ponfcyprid a M r. Jones, gynt o Goleg Pontypwl. Yr oedd yma gapelaid r da o wranuawwyr yn mhob-- cyfarfod. Cawsom | bregethau galluog a dylanwadol, a chafodd Mr. j Williams a'r eglwys gyngl-orxon gwerthfawr. Gobeithiwn y bydd dyfodiad Mr. Williams i'r lie I yi. y dvfodol ei fod o X>du\ • W.- fod eneidir-u y» c^ei eu cadw 0 dan r iv i.t.n. -J. "t weiniciogaoth.—^KTOS. ( ih